23.9.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 315/11

—

έχοντας υπόψη την καταστατική πράξη της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Euronest της 3ης Μαΐου 2011,

—

έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση της διάσκεψης κορυφής για την Ανατολική Εταιρική Σχέση, που πραγματοποιήθηκε στο Βίλνιους στις 28 και 29 Νοεμβρίου 2013,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 2014 σχετικά με το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030,

—

έχοντας υπόψη τις αποφάσεις της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία από τις 11 έως τις 22 Νοεμβρίου 2013,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 5ης Φεβρουαρίου 2014 με τίτλο «Πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030» (2),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 21ης Μαΐου 2013 σχετικά με τις σημερινές προκλήσεις και ευκαιρίες όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά ενέργειας (3),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τον Ενεργειακό Χάρτη Πορείας για το 2050, ένα μέλλον με ενέργεια (4),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Ιουνίου 2012 σχετικά με την ενεργό συνεργασία με τους εταίρους πέρα από τα σύνορά μας στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής: μια στρατηγική προσέγγιση για έναν ασφαλή, αειφόρο και ανταγωνιστικό ενεργειακό εφοδιασμό (5),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2014 σχετικά με τη διάσκεψη των ΗΕ για την κλιματική αλλαγή στη Λίμα, στο οποίο ζητούσε να τεθεί δεσμευτικός στόχος ενεργειακής απόδοσης στο 40 % κατ’ αναλογία με τη συνολική αποδοτικότητα που μπορεί να προκύψει από τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης όσον αφορά το κόστος (6),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 23ης Ιουλίου 2014 με θέμα «Η ενεργειακή απόδοση και η συμβολή της στην ενεργειακή ασφάλεια και το πλαίσιο του 2030 για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια» [COM(2014) 520],

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 22ας Ιανουαρίου 2014 με θέμα «Πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια κατά την περίοδο από το 2020 έως το 2030» [COM(2014) 15],

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2011 με θέμα «Χάρτης πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050» [COM(2011) 112],

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την τροποποίηση και τη συνακόλουθη κατάργηση των οδηγιών 2001/77/ΕΚ και 2003/30/ΕΚ,

—

έχοντας υπόψη τα εθνικά έγγραφα στρατηγικής για τον τομέα της ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν, της Αρμενίας, της Γεωργίας, της Λευκορωσίας, της Μολδαβίας και της Ουκρανίας για τις περιόδους έως το 2020 και το 2030,

—

έχοντας υπόψη τους βασικούς στόχους και το πρόγραμμα εργασίας 2014-2017 της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης: Πλατφόρμα 3 — Ενεργειακή ασφάλεια,

—

έχοντας υπόψη τη σύναψη της εταιρικής σχέσης Ανατολικής Ευρώπης για την ενεργειακή απόδοση και το περιβάλλον (E5P) το 2009,

—

έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του 2013 σχετικά με τις δραστηριότητες της Ενεργειακής Κοινότητας που υποβάλλεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια καθώς και την ετήσια έκθεση της 24ης Σεπτεμβρίου 2014 σχετικά με τις δραστηριότητες της Ενεργειακής Κοινότητας το 2014,

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ζήτηση ενέργειας αυξάνεται συνεχώς, με ρυθμό ανάλογο προς αυτόν του πληθυσμού, της ανθρώπινης δραστηριότητας και των τεχνολογικών εξελίξεων, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την εντατικοποίηση του παγκόσμιου ανταγωνισμού για ορυκτά καύσιμα και συνεπώς θέτει σε κίνδυνο τον ενεργειακό εφοδιασμό των φτωχότερων οικονομιών·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν ανακύψει ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή, την αυξανόμενη ζήτηση ενέργειας και την αβεβαιότητα των αγορών πετρελαίου και φυσικού αερίου, προκαλώντας τον προβληματισμό τόσο των χωρών παραγωγών όσο και των χωρών καταναλωτών ως προς τη διαμόρφωση αμοιβαία επωφελών στρατηγικών για τη μετατροπή των ενεργειακών τομέων σε τομείς χαμηλών εκπομπών, την επίτευξη νέων ισορροπιών μεταξύ των διαφόρων πηγών ενέργειας, τη διασφάλιση αξιόπιστου και ασφαλούς εφοδιασμού και τον περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατανάλωση ενέργειας αναμένεται να αυξηθεί στην περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης με ταχύτερο ρυθμό από τον μέσο όρο της ΕΕ, εν μέρει ως αποτέλεσμα της γενικής τάσης που συνοδεύει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες εταίροι της Ανατολικής Ευρώπης είναι σήμερα τρεις φορές πιο ενεργοβόρες από το μέσο κράτος μέλος της ΕΕ και το αναξιοποίητο δυναμικό τους στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης συνεχίζει να είναι τεράστιο·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι, συνεπώς, προς το οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό συμφέρον τόσο της ΕΕ όσο και των χωρών εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που προκαλούνται από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, η ανάπτυξη εναλλακτικών και οικονομικά αποδοτικών πηγών ενέργειας και η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο περιφερειακός διάλογος για την ενεργειακή πολιτική στο πλαίσιο της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης έχει εντατικοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, καλύπτοντας τη σύγκλιση των ενεργειακών αγορών, τη διαφοροποίηση του εφοδιασμού και της διαμετακόμισης ενέργειας, την ανάπτυξη βιώσιμων πηγών ενέργειας και τις υποδομές κοινού και περιφερειακού ενδιαφέροντος·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε στη Βαρσοβία τον Νοέμβριο του 2013 αποτέλεσε σημαντικό βήμα προόδου στην κατεύθυνση της επίτευξης μιας νέας συμφωνίας για την κλιματική αλλαγή το 2015, η οποία θα βασίζεται ιδίως στη χάραξη πολιτικών και μέτρων για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα συστήματα ενέργειας·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας και ενεργειακής απόδοσης, σε συνδυασμό με την αυξημένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, θα συμβάλει επίσης στη μείωση πολλαπλών μορφών ενεργειακής εξάρτησης, συμπεριλαμβανομένων της οικονομικής και τεχνολογικής εξάρτησης ή της εξάρτησης από τα καύσιμα στους τομείς της πυρηνικής ενέργειας και των ορυκτών καυσίμων, της απόκτησης και κατοχής στρατηγικών ενεργειακών υποδομών και των επενδύσεων σε ενεργειακά έργα από αναξιόπιστους τρίτους στην ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση δαπανών, όπως διαπιστώθηκε στις εξωτερικές δαπάνες της ΕΕ για την ενέργεια τα τελευταία χρόνια (ελάφρυνση 30 δισεκατ. ευρώ το 2012)·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποβαθμισμένη κατάσταση του τομέα κατασκευής κατοικιών και των υποδομών μεταφοράς και διανομής ενέργειας που αποτελούν κατάλοιπα του παρελθόντος θέτει σοβαρές προκλήσεις στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης ενέργειας σε πολλές χώρες εταίρους της ΕΕ και της Ανατολικής Ευρώπης·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ ενέκρινε πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030, το οποίο καθορίζει μια σειρά στόχων και συγκεκριμένα τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40 % σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που χρησιμοποιούνται στην ΕΕ σε 27 % και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά τουλάχιστον 27 % σε σχέση με τις προβλέψεις για το 2030·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλήρης εφαρμογή της τρέχουσας καθώς και της δεύτερης δέσμης μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια και της μεταγενέστερης νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί αρμοδιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ, και το ίδιο ισχύει και για τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης όσον αφορά τη μεταφορά της νομοθεσίας στο εθνικό τους δίκαιο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη ορθή και έγκαιρη μεταφορά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια των μεμονωμένων κρατών μελών της ΕΕ ή της ΕΕ και των χωρών εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης στο σύνολό τους·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2009 η ΕΕ ενέκρινε οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με την οποία θέσπιζε υποχρεωτικούς εθνικούς στόχους που θα πρέπει να επιτευχθούν μέσω της προώθησης της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2012 ενέκρινε επίσης οδηγία για την ενεργειακή απόδοση βάσει της οποίας τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν δεσμευτικά μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας, και ιδίως την υποχρέωση ετήσιας ανακαίνισης του 3 % των κρατικών κτιρίων ενώ οι εταιρείες ενέργειας πρέπει να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας σε επίπεδο πελάτη·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες εταίροι της Ανατολικής Ευρώπης έχουν δεσμευτεί να εγκρίνουν και να θέσουν σε εφαρμογή πλαίσια πολιτικής και νομικά πλαίσια για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, μεταξύ άλλων μέσω των συμβατικών σχέσεων ορισμένων εξ αυτών που υφίστανται στο πλαίσιο της Συνθήκης για την Ενεργειακή Κοινότητα· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι οι προσπάθειές τους δυσχεραίνονται λόγω της ανεπαρκούς παρακολούθησης και τεχνικής ικανότητας καθώς και λόγω της έλλειψης επενδύσεων και μέσων για την εφαρμογή τους·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2013 η Αρμενία, η Γεωργία και η Μολδαβία προσχώρησαν στην εταιρική σχέση Ανατολικής Ευρώπης για την ενεργειακή απόδοση και το περιβάλλον (E5P), η οποία αρχικά συνήφθη με την Ουκρανία και η οποία αποσκοπεί στην προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και των περιβαλλοντικών επενδύσεων στις χώρες της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που η παγκόσμια οικονομική κρίση επηρέασε αρνητικά τις επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο μέσω της μόχλευσης εθνικών πιστώσεων και δανείων που επενδύονται στη βιώσιμη χρήση της ενέργειας και στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ και οι χώρες εταίροι της Ανατολικής Ευρώπης πρέπει να λάβουν υπόψη τη συνολική ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους και των ενεργειακών τομέων τους κατά τη χάραξη των κατάλληλων πολιτικών για την επιβολή υποχρεώσεων ενεργειακής απόδοσης στους βιομηχανικούς τομείς, την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ενσωμάτωσή τους στα εθνικά ενεργειακά μείγματα·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ουκρανία και η Μολδαβία προσχώρησαν στην Ενεργειακή Κοινότητα το 2011 και συνεπώς υποχρεώθηκαν να μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο, μεταξύ άλλων, την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2012), την οδηγία για την ενεργειακή σήμανση (έως το τέλος του 2011), την οδηγία για τις ενεργειακές υπηρεσίες (έως το τέλος του 2011) και την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (έως το τέλος του 2013)· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Γεωργία βρίσκεται σε στάδιο διαπραγματεύσεων προκειμένου να καταστεί πλήρες μέλος της Ενεργειακής Κοινότητας το 2015·

1.

συμμερίζεται την άποψη των συμμετεχόντων στη διάσκεψη κορυφής για την Ανατολική Εταιρική Σχέση που πραγματοποιήθηκε στο Βίλνιους σχετικά με τη στρατηγική σημασία και την ανάγκη στενότερης συνεργασίας στους τομείς του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής ως προτεραιότητες για δράση· χαιρετίζει τη δέσμευση των συμμετεχόντων στη διάσκεψη κορυφής για τη διαμόρφωση νέας παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα προς έγκριση στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή που θα διεξαχθεί το 2015 στο Παρίσι· τονίζει ότι η ενίσχυση της διμερούς και της πολυμερούς συνεργασίας στο πλαίσιο της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στον τομέα της ενέργειας είναι προς το κοινό συμφέρον, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της πολιτικής για το κλίμα·

2.

χαιρετίζει την πρόοδο που επετεύχθη στη διάσκεψη κορυφής του Βίλνιους και καλεί τους συμμετέχοντες στη διάσκεψη κορυφής που θα διεξαχθεί στη Ρίγα το 2015 να λάβουν περαιτέρω θετικά μέτρα ενεργειακής συνεργασίας στο πλαίσιο της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι σε, ορισμένες περιπτώσεις, το διμερές εμπόριο ενέργειας χρησιμοποιήθηκε ως μέσο πολιτικής πίεσης από τη Ρωσική Ομοσπονδία· υπογραμμίζει ότι απαιτείται περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των εταίρων της προκειμένου να ενταθεί η αμοιβαία ενεργειακή ασφάλεια και να ενισχυθεί η ανεξαρτησία τους και η αντοχή τους στην εξωτερική πίεση·

3.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί υψηλή πολιτική προτεραιότητα στην επίτευξη προόδου όσον αφορά την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης προκειμένου να επιτευχθεί η μετάβαση σε ενεργειακά συστήματα χαμηλών εκπομπών, να μετριαστούν οι κίνδυνοι που θέτει η κλιματική αλλαγή και να προαχθεί η ασφαλής, βιώσιμη και προσιτή ενέργεια προς όφελος των οικονομιών και των πολιτών μας·

4.

υπογραμμίζει ότι οι υφιστάμενες απαρχαιωμένες υποδομές, οι «ελλείποντες κρίκοι» και η αύξηση του μεριδίου ανανεώσιμων πηγών στην παραγωγή και την κατανάλωση ενέργειας καταδεικνύουν την ανάγκη επενδύσεων μεγάλης κλίμακας για την ανάπτυξη κατάλληλων υποδομών μεταφοράς και αποθήκευσης ενέργειας· καλεί την ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να ενισχύσουν την περιφερειακή συνεργασία και να ενθαρρύνουν τον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών δικτύων, μέσω ιδίως της ανάπτυξης και της προώθησης «έξυπνων δικτύων» και της κατασκευής νέων υποδομών διασύνδεσης και διασυνοριακών υποδομών· υπογραμμίζει ότι οι εν λόγω επενδύσεις πρέπει να συνοδεύονται από μέτρα για την αλλαγή των συμπεριφορών, την εξοικονόμηση ενέργειας και την ισχυρή στήριξη των καταναλωτών, δίνοντας έμφαση στα οφέλη της μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ιδίως στον τομέα της θέρμανσης· υπογραμμίζει επίσης τη σημασία της ανάπτυξης ενός κεντρικού δικτύου ίντερνετ προκειμένου να ενισχυθεί η λειτουργία των έξυπνων δικτύων και να κατοχυρωθεί η ασφάλεια των υποδομών ζωτικής σημασίας στον κυβερνοχώρο·

5.

επισημαίνει ότι ορισμένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι διαλείπουσες και θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι όσο πιο εκτεταμένα είναι τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας τόσο περισσότερο μπορούν να αξιοποιηθούν γεωγραφικά απομακρυσμένες πηγές ενέργειας και συνεπώς μπορεί να επιτευχθεί ισορροπία όσον αφορά την παραγωγή ή την έλλειψη εγκαταστάσεων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

6.

τονίζει τον ρόλο της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και τη σημασία της ανακαίνισης των κτιρίων χαμηλής ενεργειακής απόδοσης σε συνεργασία με την ΕΕ προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η ενεργειακή απόδοσή τους·

7.

θεωρεί ότι η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πρέπει να συμβαδίζει με την ενίσχυση των ικανοτήτων αποθήκευσης και της ικανότητας ευέλικτης εφεδρικής ισχύος, τονίζει δε την ανάγκη εφαρμογής αποτελεσματικών μέτρων ενεργειακής απόδοσης προκειμένου να διασφαλιστεί η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε περιόδους αιχμής της ζήτησης· ενθαρρύνει την ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να υποστηρίξουν και να διευκολύνουν τη θέσπιση νέων εταιρικών σχέσεων προκειμένου να διασφαλιστεί η μεταφορά τεχνολογίας στους τομείς της διαχείρισης στην πλευρά της ζήτησης, των έξυπνων δικτύων και των τεχνολογιών αποθήκευσης· ζητεί τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των χωρών εταίρων της σε μια κοινή προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι επιθέσεις οποιασδήποτε μορφής στις υποδομές ζωτικής σημασίας·

8.

τονίζει τα προβλήματα αεριοποίησης που πλήττουν τις αγροτικές κοινότητες των χωρών εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης, δεδομένου ότι οι κοινότητες αυτές εξαρτώνται ακόμη και σήμερα από φυσικούς πόρους που προέρχονται από τα δάση, με αποτέλεσμα τη μαζική αποψίλωση και υποβάθμιση των δασών σε βαθμό που αντιστοιχεί περίπου στο ένα πέμπτο όλων των ανθρωπογενών εκπομπών·

9.

συνιστά στην ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να ενθαρρύνουν και να δοκιμάσουν τοπικά και αποκεντρωμένα δίκτυα παραγωγής και διανομής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, γεγονός που θα δημιουργήσει ένα πιο ευέλικτο, ισορροπημένο και δημοκρατικό ενεργειακό σύστημα, θα βελτιώσει την ενεργειακή ασφάλεια, θα προσφέρει επιχειρηματικές ευκαιρίες και θα καλύψει τις ανάγκες των τοπικών κοινοτήτων και αγορών·

10.

καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ και τους εταίρους τους να ενισχύσουν τη δυνατότητα αναζήτησης συνεργασίας για εναλλακτικές πηγές ενέργειας με ιδιωτικούς επενδυτές κατά την εξόρυξη ενδοσχισταργιλικού αερίου πλούσιου σε οργανική ύλη, γεγονός που θα δημιουργήσει ισχυρό πλεονέκτημα, επιτρέποντας στις χώρες που εξαρτώνται από τις εισαγωγές ενέργειας να αντιμετωπίσουν καλύτερα την εξωτερική πολιτική πίεση·

11.

τονίζει ότι η δυνατότητα εξοικονόμησης ενέργειας αφορά όλους τους τομείς της οικονομίας, μεταξύ άλλων τη βιομηχανία, τη γεωργία, τα κτίρια (ιδίως όσον αφορά τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών), τις μεταφορές και τις υπηρεσίες· εκτιμά ότι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης πρέπει να βασίζεται σε αποφάσεις που αφορούν την αποτελεσματική εφαρμογή έξυπνα χρηματοδοτούμενων μέτρων και οι οποίες λαμβάνονται από μια πολυσύνθετη ομάδα ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των φορέων χάραξης πολιτικής, των παραγωγών ενέργειας και των μεμονωμένων καταναλωτών·

12.

υπογραμμίζει ότι η μετάβαση σε μια περισσότερο ενεργειακά αποδοτική οικονομία αναμένεται επίσης να επιταχύνει τη διάδοση καινοτόμων τεχνολογικών λύσεων και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη και θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας σε διάφορους τομείς που συνδέονται με την ενεργειακή απόδοση·

13.

υπογραμμίζει ότι οι πολιτικές ενεργειακής απόδοσης πρέπει να βασίζονται σε λεπτομερείς αναλύσεις της χρήσης της ενέργειας και των αγορών και τεχνολογιών ενέργειας καθώς και στον καθορισμό τομέων και ευκαιριών όπου οι δράσεις μπορούν να αποφέρουν δυνητικά τις μεγαλύτερες βελτιώσεις· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να διαμορφώσουν πολιτικές ενεργειακής απόδοσης, με πρωταρχικούς στόχους την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης, τον σταδιακό καθορισμό και εφαρμογή προτύπων επιδόσεων σε όλους τους τομείς έντασης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της βιομηχανίας, την αύξηση των φόρων επί των λιγότερο αποδοτικών προϊόντων και εξοπλισμών όταν υπάρχουν λιγότερο ενεργοβόρες εναλλακτικές και τη δημιουργία μοντέλων χρηματοδότησης προσιτών στα νοικοκυριά·

14.

τονίζει τη σημασία της ολοκλήρωσης των έργων τηλεθέρμανσης σε όλες τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης, διασφαλίζοντας ότι κάθε έργο ανακαίνισης ή κατασκευής θα αναπτύσσεται με προτεραιότητα την ενεργειακή απόδοση·

15.

στηρίζει τους στόχους της αύξησης της ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης ως προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης και αναγνωρίζει ότι επί του παρόντος η επιχειρηματική κοινότητα στις χώρες αυτές στερείται γνώσεων στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και μέσων συμμετοχής σε επενδυτικά σχέδια· τονίζει τον ρόλο των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στη μόχλευση εθνικών πόρων και δανείων προς επένδυση στη βιώσιμη χρήση της ενέργειας και την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

16.

στηρίζει τους στόχους του προγράμματος εργασίας της πλατφόρμας της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης για την ενεργειακή ασφάλεια 2014-2017 και ιδίως τον στόχο της ενίσχυσης της συνεργασίας όσον αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την προώθηση επενδύσεων·

17.

τονίζει ότι τα κανονιστικά πλαίσια για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση είναι υψίστης σημασίας δεδομένου ότι οι αποφάσεις για επενδύσεις στους τομείς αυτούς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις διοικητικές άδειες· συνιστά στις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ και των χωρών εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης να διασφαλίσουν τη διαφάνεια, τη συνέπεια και τη συνέχεια κατά τη διαμόρφωση των νομικών, χρηματοοικονομικών και κανονιστικών πλαισίων, προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών και να χρησιμοποιηθούν από κοινού η ρυθμιστική τεχνογνωσία και οι βέλτιστες πρακτικές· τονίζει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να επαγρυπνεί και να διασφαλίζει ότι οι επενδύσεις σε έργα ενέργειας και οι αποφάσεις πολιτικής σε οποιοδήποτε κράτος μέλος της ΕΕ δεν θα υπονομεύσουν την ενεργειακή ασφάλεια σε άλλα κράτη μέλη ή στις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης·

18.

καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση προκειμένου να επεκταθούν οι μηχανισμοί υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης και μετά το 2020 και να τεθούν στην αναθεωρημένη οδηγία στόχοι για το 2030 προς τελική έγκριση από την Ενεργειακή Κοινότητα·

19.

τάσσεται υπέρ της προσέγγισης της νομοθεσίας και των προτύπων της ΕΕ ως προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση από τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης, ιδίως στο πλαίσιο της Ενεργειακής Κοινότητας, καθώς και της εφαρμογής συναφών εθνικών στρατηγικών και προγραμμάτων δράσης· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, τη σημασία της θέσπισης νομοθεσίας που θα επεκτείνει την πρόσβαση των ξένων επενδυτών στις εγχώριες αγορές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα διευκολύνει τις συναλλαγές ενέργειας μεταξύ των εθνικών και των τοπικών φορέων· υπογραμμίζει ότι οι εγχώριοι και οι ξένοι επενδυτές πρέπει να απολαύουν ίσης μεταχείρισης όσον αφορά την πρόσβαση στις αγορές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· προσβλέπει στη θέσπιση νομοθετικών προτάσεων για τη συνέχιση της ανάπτυξης των εγχώριων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και μετά το 2020· εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι οι χώρες εταίροι της Ανατολικής Ευρώπης που έχουν θεσπίσει εθνικά προγράμματα ενεργειακής απόδοσης καθόρισαν ποσοτικοποιημένους στόχους, ιδίως όσον αφορά τη μείωση της ενεργειακής έντασης και τον περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και της απώλειας θερμότητας στον τομέα των κατοικιών· υπογραμμίζει ότι οι στόχοι ενεργειακής απόδοσης που δεν επιτυγχάνονται θα πρέπει να επανεξετάζονται τακτικά και πρέπει να διαμορφώνονται νέες στρατηγικές προκειμένου να διασφαλιστεί η εκπλήρωσή τους τόσο στην ΕΕ όσο και στις χώρες εταίρους·

20.

εκτιμά ότι χρειάζονται περισσότερο συνεκτικά συστήματα στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προκειμένου να αναπτυχθεί δυναμικό ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με αποτελεσματικό τρόπο, ιδίως για τις καινοτόμες τεχνολογίες της ηλιακής ενέργειας, της αιολικής ενέργειας και της ενέργειας βιομάζας, τα οποία δεν θα πρέπει ωστόσο να οδηγούν σε υπερβολικές επιδοτήσεις και θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά μόλις οι τεχνολογίες ωριμάσουν·

21.

τονίζει τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο τομέας των μεταφορών στη μείωση των εκπομπών μέσω της ενσωμάτωσης στόχων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα προγράμματα εργασιών των δημόσιων μεταφορών·

22.

ενθαρρύνει την ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να καθιερώσουν νέα χρηματοδοτικά μοντέλα για την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας που να βασίζονται λιγότερο στη δημόσια και περισσότερο στην ιδιωτική χρηματοδότηση·

23.

ζητεί τη διεξαγωγή μελετών αξιολόγησης ανά χώρα για την ενεργειακή κατανάλωση προκειμένου να διαμορφωθεί μια στρατηγική βελτιστοποίησης των επενδύσεων που μπορούν να αυξήσουν την ενεργειακή απόδοση και να μειώσουν μακροπρόθεσμα το κόστος και την εξάρτηση από τις εισαγωγές· ζητεί επιμόνως να αυξηθούν οι ιδιωτικές και οι δημόσιες επενδύσεις στην ανακαίνιση κατοικιών χαμηλής ενεργειακής απόδοσης στην ΕΕ και τις χώρες εταίρους της·

24.

υπενθυμίζει τη σύστασή του σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι εταίροι της Ανατολικής Ευρώπης πρέπει να διευκολύνουν την καθιέρωση προτιμησιακής μεταχείρισης στο εμπόριο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, ήτοι δυνάμει των μηχανισμών και των όρων που προβλέπονται στην οδηγία 2009/28/ΕΚ·

25.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, στο πλαίσιο της μεταφερθείσας οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), η Ουκρανία σχεδόν διπλασίασε το μερίδιο των ΑΠΕ στην τελική της κατανάλωση, από 2,99 % το 2012 σε 3,96 % το 2013·

26.

τονίζει ότι, αν και οι στόχοι της ενεργειακής πολιτικής καθορίστηκαν και συντονίστηκαν σε επίπεδο ΕΕ, τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να επιλέξουν τις κατάλληλες στρατηγικές ανάλογα με τη δομή των εγχώριων αγορών τους ενέργειας· συνιστά στα κράτη μέλη της ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να ενισχύσουν τις ανταλλαγές και τη συνεργασία στον τομέα της έρευνας και της χάραξης πολιτικών όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, παράλληλα με την αντιμετώπιση του προβλήματος της ενεργειακής φτώχειας, με ιδιαίτερη έμφαση στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος και τα ευάλωτα νοικοκυριά, που δεν έχουν τα μέσα να επενδύσουν σε έργα ενεργειακής απόδοσης και εκσυγχρονισμού και τα οποία θα πληγούν κατεξοχήν από την αύξηση των τιμών της ενέργειας, παρέχοντας πληροφορίες και κατάλληλους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς που να τους διευκολύνουν να μειώσουν τη χρήση ενέργειας, να διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειας και να αναπτύξουν ενεργειακή αυτονομία σε επίπεδο νοικοκυριών·

27.

τονίζει το όφελος που θα έχει η ανάπτυξη μιας ανοιχτής και ολοκληρωμένης αγοράς ενέργειας μεταξύ της ΕΕ και των εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης, που θα μπορούσε να ενισχύσει την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας παρέχοντας περισσότερες ευκαιρίες εμπορίου και επενδύσεων· συνιστά στην ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να δεσμευτούν να αναπτύξουν το περιφερειακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στο πλαίσιο νέων συμφωνιών·

28.

χαιρετίζει την πρόθεση της Επιτροπής να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές για το εμπόριο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο και συνιστά να ληφθεί πλήρως υπόψη το εμπορικό δυναμικό της ΕΕ με τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης·

29.

χαιρετίζει τη στήριξη που πρόσφερε το πρόγραμμα INOGATE, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας για την εξοικονόμηση ενέργειας στον τομέα των κατοικιών (ESIB), στις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης· εκτιμά ότι το πρόγραμμα INOGATE πρέπει στο μέλλον να εφαρμοστεί με περισσότερο εξατομικευμένο τρόπο για κάθε χώρα εταίρο, βάσει συμβατικών συμφωνιών και δεσμεύσεων για την αλλαγή των πολιτικών·

30.

επαινεί τα αποτελέσματα της πρωτοβουλίας της ΕΕ για το «Σύμφωνο των δημάρχων», η οποία φέρνει σε επαφή τα δημοτικά συμβούλια, σε μια προσπάθεια μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέσω δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· καλεί την ΕΕ να ενισχύσει την εν λόγω πρωτοβουλία και να τη συστήσει σε περισσότερους δήμους, ιδίως στις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης· συνιστά, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας αυτής, να καταβληθούν μεγαλύτερες προσπάθειες για την προώθηση των αρχών της ενεργειακής απόδοσης και τη μεταβολή της νοοτροπίας των καταναλωτών, μέσω ιδίως εκστρατειών ευαισθητοποίησης·

31.

αναγνωρίζει την αξία της εταιρικής σχέσης Ανατολικής Ευρώπης για την ενεργειακή απόδοση και το περιβάλλον (Ε5P) ως ταμείου πολλαπλών χορηγών του οποίου η διαχείριση διασφαλίζεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης με σκοπό τη διευκόλυνση επενδύσεων στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης και της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης· χαιρετίζει την απόφαση της Αρμενίας, της Γεωργίας και της Μολδαβίας να συμμετάσχουν στις δραστηριότητες του ταμείου E5P, τόσο ως συνεισφέροντες όσο και ως δικαιούχοι, τον Οκτώβριο του 2013, επισημαίνοντας ότι το ταμείο E5P λειτουργεί με επιτυχία στην Ουκρανία από το 2009· ενθαρρύνει το Αζερμπαϊτζάν και τη Λευκορωσία να προσχωρήσουν επίσης στο E5P και να συμμετάσχουν στην κοινότητα χορηγών του, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτόν την ενίσχυση των προσπαθειών τους για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης·

32.

καλεί την ΕΕ να αξιοποιήσει αποτελεσματικότερα το Ταμείο Επενδύσεων Γειτονίας και να συγχρηματοδοτήσει επενδύσεις σε μέτρα ενεργειακής απόδοσης και έργα ΑΠΕ, επωφελούμενη μεταξύ άλλων από την εμπειρία που έχει αποκτηθεί στην εφαρμογή σχεδίων ενεργειακής απόδοσης βάσει του επενδυτικού πλαισίου για τα Δυτικά Βαλκάνια·

33.

τονίζει την ανάγκη ανάπτυξης της εκπαίδευσης στους ακαδημαϊκούς τομείς που σχετίζονται με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση, ως σημαντικούς φορείς καινοτομίας· συνιστά στην ΕΕ να αναπτύξει προγράμματα στήριξης βάσει του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας για το 2014-2020, διευκολύνοντας τα πανεπιστήμια και τις σχολές μηχανικών στην ΕΕ και τις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης να αναπτύξουν στενότερη συνεργασία και ανταλλαγές διδακτορικών και μεταπτυχιακών φοιτητών στον τομέα της μηχανικής ενεργειακής τεχνολογίας και της ενεργειακής οικονομίας·

34.

χαιρετίζει τις προτεραιότητες του προγράμματος «Ευφυής Ενέργεια — Ευρώπη» της ΕΕ και του προγράμματος-πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία («Ορίζοντας 2020»)· καλεί την ΕΕ να επεκτείνει το πρόγραμμά της «Ευφυής Ενέργεια — Ευρώπη» στις χώρες εταίρους της Ανατολικής Ευρώπης και να λάβει μέτρα για τη διευκόλυνση της συμμετοχής τους, με στόχο την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και την ενθάρρυνση της καινοτομίας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης·

35.

αναθέτει στους συμπροέδρους της να διαβιβάσουν το παρόν ψήφισμα στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην αντιπρόεδρο της Επιτροπής / Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της ΕΕ και των εταίρων της Ανατολικής Ευρώπης.