1. Τυχόν περιορισμοί στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων εντός της Ένωσης που επιβάλλονται για την ανάσχεση της διασποράς της νόσου COVID-19 θα πρέπει να βασίζονται σε συγκεκριμένους και περιορισμένους λόγους δημόσιου συμφέροντος, και συγκεκριμένα στην προστασία της δημόσιας υγείας. Οι περιορισμοί αυτοί πρέπει να εφαρμόζονται σύμφωνα με τις γενικές αρχές του ενωσιακού δικαίου, και ιδίως τις αρχές της αναλογικότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων. Συνεπώς, τα μέτρα που λαμβάνονται δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν τα απολύτως αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας.

2. Οι περιορισμοί αυτοί θα πρέπει να αίρονται μόλις το επιτρέπει η επιδημιολογική κατάσταση, μεταξύ άλλων στα νοσοκομεία.

3. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι όποιες απαιτήσεις επιβάλλονται στους πολίτες και τις επιχειρήσεις παρέχουν συγκεκριμένο όφελος στις προσπάθειες που καταβάλλονται από τις αρχές δημόσιας υγείας για την καταπολέμηση της πανδημίας και δεν δημιουργούν αδικαιολόγητο και περιττό διοικητικό φόρτο.

4. Δεν επιτρέπεται να γίνονται διακρίσεις μεταξύ κρατών μελών, για παράδειγμα με την εφαρμογή πιο ελαστικών κανόνων για τα ταξίδια προς και από γειτονικό κράτος μέλος σε σύγκριση με τα ταξίδια προς και από άλλα κράτη μέλη.

5. Οι περιορισμοί δεν επιτρέπεται να εισάγουν διακρίσεις, δηλαδή θα πρέπει να εφαρμόζονται εξίσου στους επιστρέφοντες υπηκόους του οικείου κράτους μέλους. Οι περιορισμοί δεν μπορούν να βασίζονται στην ιθαγένεια του ενδιαφερόμενου προσώπου.

6. Τα κράτη μέλη θα πρέπει πάντοτε να δέχονται τους υπηκόους τους και τους πολίτες της Ένωσης και τα μέλη των οικογενειών τους που διαμένουν στο έδαφός τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει καταρχήν να μην αρνούνται την είσοδο άλλων προσώπων που ταξιδεύουν από άλλα κράτη μέλη, και θα πρέπει να διευκολύνουν την ταχεία διέλευση από το έδαφός τους.

7. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις ιδιαιτερότητες των διασυνοριακών περιφερειών, των εξόχως απόκεντρων περιοχών, των θυλάκων και των γεωγραφικά απομονωμένων περιοχών, καθώς και στην ανάγκη συνεργασίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

8. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποφεύγουν τις διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού και στα αναγκαία ταξίδια και θα πρέπει να διασφαλίζουν συνεχείς ροές μεταφορών σύμφωνα με το σύστημα των «πράσινων λωρίδων».

9. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανταλλάσσουν τακτικά πληροφορίες για όλα τα θέματα που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας σύστασης και να ενημερώνουν τους πολίτες αναλόγως.

10. Οι περιορισμοί δεν θα πρέπει να λαμβάνουν τη μορφή απαγορεύσεων όσον αφορά τη λειτουργία ορισμένων υπηρεσιών μεταφορών.

11. Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να επιβάλλουν σχετικούς με την πανδημία περιορισμούς στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων για λόγους δημόσιας υγείας, εκτός από τις περιπτώσεις που καλύπτονται στα σημεία 11α και 22.

11α. Με την επιφύλαξη της διαδικασίας φρένου έκτακτης ανάγκης που προβλέπεται στο σημείο 22, ένα κράτος μέλος θα πρέπει να εισάγει σχετικούς με την πανδημία περιορισμούς στο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων για λόγους δημόσιας υγείας μόνο σύμφωνα με τις γενικές αρχές που προβλέπονται στα σημεία 1 έως 10 και με σκοπό την αντιμετώπιση σοβαρής επιδείνωσης της επιδημιολογικής κατάστασης.

11β. Εάν ένα κράτος μέλος επιβάλει περιορισμούς σύμφωνα με το σημείο 11α, οι ταξιδιώτες θα πρέπει μόνο να υποχρεώνονται να διαθέτουν έγκυρο ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της ΕΕ που εκδίδεται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/953 και πληροί τις προϋποθέσεις του σημείου 12.

11γ. Εάν ένα κράτος μέλος επιβάλει περιορισμούς σύμφωνα με το σημείο 11α, θα πρέπει να ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή και τα άλλα κράτη μέλη άμεσα μέσω του δικτύου ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης κρίσεων (IPCR). Για τον σκοπό αυτόν, το κράτος μέλος θα πρέπει να παρέχει τις ακόλουθες πληροφορίες:

12. Τα ακόλουθα ψηφιακά πιστοποιητικά COVID της ΕΕ θα πρέπει να γίνονται δεκτά εφόσον μπορεί να επαληθευτεί η γνησιότητα, η εγκυρότητα και η ακεραιότητά τους:

13. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν την τυποποιημένη λειτουργία επεξεργασίας των επιχειρησιακών κανόνων που προσφέρει το σύστημα του ψηφιακού πιστοποιητικού COVID της ΕΕ.

14. Όταν η παρούσα σύσταση αναφέρεται σε ψηφιακά πιστοποιητικά COVID της ΕΕ που εκδίδονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/953, η αναφορά αυτή θα πρέπει να νοείται ότι καλύπτει και τα πιστοποιητικά που καλύπτονται από εκτελεστική πράξη που έχει εκδοθεί βάσει του άρθρου 3 παράγραφος 10 ή του άρθρου 8 παράγραφος 2 του εν λόγω κανονισμού, τα οποία εκδίδονται από τρίτες χώρες για πολίτες της Ένωσης και τα μέλη των οικογενειών τους. Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται επίσης να εκδίδουν πιστοποιητικά εμβολιασμού σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/953.

15. Εάν ένα κράτος μέλος θεσπίσει απαίτηση για κατοχή έγκυρου ψηφιακού πιστοποιητικού COVID της ΕΕ, από τα πρόσωπα που δεν το διαθέτουν θα μπορούσε να ζητείται να υποβάλλονται σε διαγνωστικό έλεγχο NAAT ή διαγνωστικό έλεγχο αντιγόνων που περιλαμβάνεται στον κοινό ενωσιακό κατάλογο διαγνωστικών ελέγχων αντιγόνων για τη νόσο COVID-19 πριν από την άφιξή τους ή το αργότερο 24 ώρες έπειτα από αυτήν. Αυτό δεν ισχύει για τα πρόσωπα που εξαιρούνται από την κατοχή ψηφιακού πιστοποιητικού COVID της ΕΕ σύμφωνα με το σημείο 16.

16. Οι ακόλουθες κατηγορίες ταξιδιωτών δεν θα πρέπει να υποχρεώνονται να διαθέτουν έγκυρο ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της ΕΕ που έχει εκδοθεί σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/953:

20. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην εξάπλωση νέων ανησυχητικών παραλλαγών ή παραλλαγών ειδικού ενδιαφέροντος του ιού SARS-CoV-2, ιδίως των παραλλαγών που αυξάνουν τη μεταδοτικότητα ή τη σοβαρότητα της νόσου ή επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Για τον σκοπό αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιούν τα δεδομένα και τις εκτιμήσεις κινδύνου που δημοσιεύει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων όσον αφορά τις ανησυχητικές παραλλαγές ή τις παραλλαγές ειδικού ενδιαφέροντος στην ΕΕ/στον ΕΟΧ.

21. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιολογούν την κυκλοφορία διαφόρων παραλλαγών του ιού SARS-CoV-2 στην κοινότητα, επιλέγοντας αντιπροσωπευτικά δείγματα για αλληλούχηση, να διενεργούν γενετικό χαρακτηρισμό και να αναφέρουν τα αποτελέσματα προσδιορισμού των παραλλαγών σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την αλληλούχηση που έχει δημοσιεύσει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων.

22. Σε περίπτωση που, για την αντιμετώπιση της εμφάνισης μιας νέας ανησυχητικής παραλλαγής ή παραλλαγής ειδικού ενδιαφέροντος του ιού SARS-CoV-2, ένα κράτος μέλος ζητά από τους ταξιδιώτες, συμπεριλαμβανομένων των κατόχων ψηφιακών πιστοποιητικών COVID της ΕΕ, να υποβληθούν, μετά την είσοδο στο έδαφός του, σε καραντίνα ή αυτοαπομόνωση ή να υποβληθούν σε διαγνωστικό έλεγχο για λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2, ή εάν επιβάλλει άλλους περιορισμούς στους κατόχους των εν λόγω πιστοποιητικών, θα πρέπει, μέσω του δικτύου IPCR, να ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή και τα άλλα κράτη μέλη άμεσα, μεταξύ άλλων παρέχοντας τις πληροφορίες που αναφέρονται στο σημείο 11γ της παρούσας σύστασης και στο άρθρο 11 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/953. Εάν είναι δυνατόν, οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να παρέχονται 48 ώρες πριν από τη θέσπιση των νέων αυτών περιορισμών. Εάν είναι δυνατόν, τα μέτρα αυτά θα πρέπει να περιορίζονται στο περιφερειακό επίπεδο. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προτιμούν τους διαγνωστικούς ελέγχους έναντι άλλων μέτρων.

23. Όταν ένα κράτος μέλος ενεργοποιεί το φρένο έκτακτης ανάγκης και, ως εκ τούτου, απαιτεί από τους εργαζόμενους στον τομέα των μεταφορών και τους παρόχους υπηρεσιών μεταφορών να υποβληθούν σε διαγνωστικό έλεγχο για λοίμωξη από τη νόσο COVID-19, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ταχείες δοκιμασίες αντιγόνων και να μην απαιτείται καραντίνα, ώστε να μην προκαλούνται διαταραχές στις μεταφορές. Σε περίπτωση διαταραχών στις μεταφορές ή στην αλυσίδα εφοδιασμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αίρουν ή να καταργούν αμέσως τις εν λόγω απαιτήσεις συστηματικής υποβολής σε διαγνωστικούς ελέγχους προκειμένου να διατηρηθεί η λειτουργία των «πράσινων λωρίδων». Επιπλέον, δεν θα πρέπει να απαιτείται από άλλες κατηγορίες ταξιδιωτών που εμπίπτουν στο σημείο 16 στοιχεία α) και β) να υποβάλλονται σε καραντίνα ή αυτοαπομόνωση.

24. Όταν ένα κράτος μέλος εξετάζει το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του φρένου έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της εμφάνισης νέας ανησυχητικής παραλλαγής ή παραλλαγής ειδικού ενδιαφέροντος του ιού SARS-CoV-2, το δίκτυο IPCR θα πρέπει να συγκαλείται εντός των επόμενων 48 ωρών για να συζητήσει αν είναι αναγκαίο να ληφθούν συντονισμένα μέτρα σε ολόκληρη την ΕΕ προκειμένου να καθυστερήσει η εξάπλωση της νέας παραλλαγής, σε στενή συνεργασία με την Επιτροπή και με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας συνεδρίασης συντονισμού, το οικείο κράτος μέλος θα πρέπει να αναφέρει αδρομερώς τους λόγους για τους οποίους εξετάζει το ενδεχόμενο ενεργοποίησης του φρένου έκτακτης ανάγκης. Τα μέτρα που εξετάζονται θα πρέπει να εφαρμόζονται από τα κράτη μέλη, κατά περίπτωση, με συντονισμένο τρόπο.

25. Κατά τη διάρκεια συζήτησης σύμφωνα με το σημείο 24, η Επιτροπή θα μπορούσε, όταν κρίνεται αναγκαίο και σκόπιμο, να προτείνει στο Συμβούλιο να συμφωνήσει σε συντονισμένη προσέγγιση σχετικά με τα ταξίδια από τις οικείες περιοχές με σκοπό, ιδίως, την καθυστέρηση της εξάπλωσης της παραλλαγής εντός της Ένωσης, όπως είναι οι απαιτήσεις διαγνωστικών ελέγχων και/ή καραντίνας/αυτοαπομόνωσης για τους ταξιδιώτες.

26. Κάθε κατάσταση που οδηγεί στη λήψη μέτρων σύμφωνα με το παρόν σημείο θα πρέπει να επανεξετάζεται τακτικά. Η Επιτροπή ή τα κράτη μέλη μπορούν να προτείνουν την άρση των μέτρων που έχουν θεσπιστεί σύμφωνα με τη συντονισμένη προσέγγιση για τις νέες ανησυχητικές παραλλαγές ή παραλλαγές ειδικού ενδιαφέροντος του ιού SARS- CoV-2.

27. Όταν, στο πλαίσιο του σημείου 11α ή 22, τα κράτη μέλη απαιτούν από τα πρόσωπα που ταξιδεύουν στο έδαφός τους με μέσα μαζικής μεταφοράς σε προεπιλεγμένη θέση ή καμπίνα να υποβάλλουν έντυπα εντοπισμού επιβατών (PLF) για σκοπούς ιχνηλάτησης επαφών σύμφωνα με τις απαιτήσεις προστασίας δεδομένων, παροτρύνονται να χρησιμοποιούν το ενωσιακό ψηφιακό έντυπο εντοπισμού επιβατών που αναπτύχθηκε από την κοινή δράση EU Healthy Gateways ( 3 ) και να χρησιμοποιούν τη λειτουργία επιλεκτικής ανταλλαγής του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης (EWRS), που θεσπίστηκε με το άρθρο 8 της απόφασης 1082/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 4 ), συμπεριλαμβανομένων τυχόν σχετικών δομημένων πληροφοριών για τη διασυνοριακή ιχνηλάτηση επαφών. Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να ζητούν την υποβολή PLF για ταξίδια με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς. Εάν είναι δυνατόν βάσει του εθνικού δικαίου και σε συμμόρφωση με τους κανόνες προστασίας δεδομένων, τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να εξετάζουν το ενδεχόμενο χρήσης των υφιστάμενων δεδομένων επιβατών για τους σκοπούς της ιχνηλάτησης επαφών.

28. Αν ένα άτομο εμφανίσει συμπτώματα κατά την άφιξη στον προορισμό του, θα πρέπει να πραγματοποιείται εξέταση, διάγνωση, απομόνωση και ιχνηλάτηση επαφών σύμφωνα με την τοπική πρακτική και δεν θα πρέπει να απαγορεύεται η είσοδος. Οι πληροφορίες σχετικά με τα κρούσματα που εντοπίζονται κατά την άφιξη θα πρέπει να κοινοποιούνται αμέσως στις αρχές δημόσιας υγείας των χωρών στις οποίες διέμεινε το εν λόγω πρόσωπο κατά τις προηγούμενες 14 ημέρες, για σκοπούς ιχνηλάτησης επαφών, με χρήση, κατά περίπτωση, της πλατφόρμας ανταλλαγής PLF, ή αλλιώς του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης.

29. Σύμφωνα με το άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/953, τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν στα ενδιαφερόμενα μέρη και στο ευρύ κοινό σαφείς, πλήρεις και έγκαιρες πληροφορίες σχετικά με κάθε μέτρο που επηρεάζει το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας και κάθε συνοδευτική απαίτηση, όπως η υποχρέωση υποβολής PLF. Σε αυτές περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με την άρση ή την απουσία τέτοιου είδους απαιτήσεων. Οι πληροφορίες θα πρέπει επίσης να δημοσιεύονται σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο.

30. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να επικαιροποιούνται τακτικά από τα κράτη μέλη και να διατίθενται επίσης εγκαίρως στη διαδικτυακή πλατφόρμα «Re-Open EU». Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να παρέχουν, στην πλατφόρμα «Re-open EU», πληροφορίες σχετικά με την εγχώρια χρήση των ψηφιακών πιστοποιητικών COVID της ΕΕ.

31. Η ουσία των μέτρων, το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής τους και οι κατηγορίες των ατόμων στα οποία εφαρμόζονται θα πρέπει να περιγράφονται με σαφήνεια.

32. Η παρούσα σύσταση θα πρέπει να επανεξετάζεται τακτικά από την Επιτροπή, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. Η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει τακτικά σχετικές εκθέσεις στο Συμβούλιο.

33. Η σύσταση (ΕΕ) 2020/1475 αντικαθίσταται από την παρούσα σύσταση.

34. Η παρούσα σύσταση θα πρέπει να εφαρμόζεται από την 1η Φεβρουαρίου 2022.

35. Η παρούσα σύσταση θα παύσει να ισχύει το αργότερο ταυτόχρονα με τη λήξη ισχύος του κανονισμού (ΕΕ) 2021/953.