2004L0042 — EL — 10.12.2010 — 003.001


Το έγγραφο αυτό συνιστά βοήθημα τεκμηρίωσης και δεν δεσμεύει τα κοινοτικά όργανα

►B

ΟΔΗΓΊΑ 2004/42/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 21ης Απριλίου 2004

για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε χρώματα διακόσμησης και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιΐας αυτοκινήτων και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/ΕΚ

(ΕΕ L 143, 30.4.2004, p.87)

Τροποποιείται από:

 

 

Επίσημη Εφημερίδα

  No

page

date

►M1

ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΚ) αριθ. 1137/2008 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ της 22ας Οκτωβρίου 2008

  L 311

1

21.11.2008

►M2

ΟΔΗΓΊΑ 2008/112/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ της 16ης Δεκεμβρίου 2008

  L 345

68

23.12.2008

►M3

ΟΔΗΓΊΑ 2010/79/ΕΕ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ της 19ης Νοεμβρίου 2010

  L 304

18

20.11.2010




▼B

ΟΔΗΓΊΑ 2004/42/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΊΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 21ης Απριλίου 2004

για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε χρώματα διακόσμησης και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιΐας αυτοκινήτων και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/ΕΚ



ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 95,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής ( 1 ),

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 251 της Συνθήκης ( 2 ),

Εκτιμώντας τα εξής:

(1)

Η οδηγία 2001/81/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2001, σχετικά με εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ατμοσφαιρικούς ρύπους ( 3 ) καθορίζει εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ρύπους, συμπεριλαμβανομένων των πτητικών οργανικών ενώσεων (εφεξής «ΠΟΕ»), τα οποία θα πρέπει να έχουν επιτευχθεί έως το 2010 ως τμήμα της ολοκληρωμένης στρατηγικής της Κοινότητας για την καταπολέμηση της οξίνισης και του τροποσφαιρικού όζοντος, αλλά δεν περιλαμβάνει οριακές τιμές για τις εκπομπές των ρύπων αυτών από συγκεκριμένες πηγές.

(2)

Προκειμένου να συμμορφωθούν προς το εθνικό ανώτατο όριο για τις εκπομπές ΠΟΕ, τα κράτη μέλη πρέπει να εστιάσουν τις προσπάθειές τους σε ορισμένες διαφορετικές κατηγορίες πηγών προέλευσης των εν λόγω εκπομπών.

(3)

Η παρούσα οδηγία συμπληρώνει τα μέτρα που λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο με στόχο να διασφαλιστεί η συμμόρφωση προς το ανώτατο όριο για τις εκπομπές ΠΟΕ.

(4)

Ελλείψει κοινοτικών διατάξεων, οι διατάξεις των κρατών μελών οι οποίες επιβάλλουν οριακές τιμές για τις ΠΟΕ σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων ενδέχεται να διαφέρουν. Οι διαφορές αυτές, σε συνδυασμό με την έλλειψη σχετικής νομοθεσίας σε ορισμένα κράτη μέλη, ενδέχεται να δημιουργήσουν περιττούς φραγμούς στο εμπόριο και στρεβλώσεις του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς.

(5)

Οι εθνικοί νόμοι και διατάξεις που καθορίζουν οριακές τιμές για την περιεκτικότητα σε ΠΟΕ των προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, με στόχο την καταπολέμηση του στρατοσφαιρικού όζοντος, θα πρέπει συνεπώς να εναρμονιστούν, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των προϊόντων αυτών.

(6)

Δεδομένου ότι ο στόχος της προτεινόμενης δράσης, ήτοι η μείωση των εκπομπών ΠΟΕ, δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη διότι οι εκπομπές ΠΟΕ σε κράτος μέλος επηρεάζουν την ποιότητα του αέρα σε άλλα κράτη μέλη, και οι μειώσεις των εκπομπών ΠΟΕ μπορούν, επομένως, να επιτευχθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο λόγω της κλίμακας και των αποτελεσμάτων της δράσης, η Κοινότητα δύναται να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ίδιου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία προς επίτευξη των στόχων αυτών.

(7)

Η περιεκτικότητα σε ΠΟΕ των χρωμάτων διακόσμησης, των βερνικιών και των προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων έχει ως συνέπεια να εκπέμπονται σημαντικές ποσότητες ΠΟΕ στον ατμοσφαιρικό αέρα, γεγονός που συντελεί στον τοπικό και διασυνοριακό σχηματισμό φωτοχημικών οξειδωτικών παραγόντων στην οριακή στοιβάδα της τροπόσφαιρας.

(8)

Η περιεκτικότητα σε ΠΟΕ ορισμένων χρωμάτων διακόσμησης και βερνικιών και προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων θα πρέπει συνεπώς να περιοριστεί καθόσον είναι εφικτό από τεχνική και οικονομική άποψη, λαμβανομένων υπόψη των κλιματικών συνθηκών.

(9)

Για να επιτευχθεί υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος, απαιτείται να καθοριστούν και να εφαρμοστούν οριακές τιμές περιεκτικότητας για ΠΟΕ που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας.

(10)

Θα πρέπει να προβλεφθούν μεταβατικά μέτρα για τα προϊόντα που έχουν παραχθεί πριν την έναρξη ισχύος των απαιτήσεων της παρούσας οδηγίας.

(11)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να χορηγούν μεμονωμένες άδειες για την πώληση και αγορά, για ειδικούς σκοπούς, αυστηρώς περιορισμένων ποσοτήτων προϊόντων που δεν τηρούν τις οριακές τιμές διαλυτών που καθορίζει η παρούσα οδηγία.

(12)

Η παρούσα οδηγία συμπληρώνει τις κοινοτικές διατάξεις για την επισήμανση των χημικών ουσιών και παρασκευασμάτων.

(13)

Η προστασία της υγείας καταναλωτών και/ή εργαζομένων καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος εργασίας τους δεν θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας και τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη για το σκοπό αυτό δεν θα πρέπει, συνεπώς, να επηρεάζονται από την παρούσα οδηγία.

(14)

Οι οριακές τιμές περιεκτικότητας πρέπει να παρακολουθούνται για να προσδιορίζεται εάν οι συγκεντρώσεις μάζας των ΠΟΕ που διαπιστώνονται σε κάθε κατηγορία χρωμάτων διακόσμησης, βερνικιών και προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας τηρούν τα επιτρεπόμενα όρια.

(15)

Δεδομένου ότι η περιεκτικότητα σε ΠΟΕ προϊόντων που χρησιμοποιούνται σε ορισμένες δραστηριότητες φανοποιίας αυτοκινήτων ρυθμίζεται πλέον βάσει της παρούσας οδηγίας, η οδηγία 1999/13/ΕΚ του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 1999, για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε ορισμένες δραστηριότητες και εγκαταστάσεις ( 4 ) θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(16)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει, ωστόσο, να μπορούν να διατηρήσουν ή να θεσπίσουν εθνικά μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από εργασίες φανοποιίας αυτοκινήτων κατά τις οποίες πραγματοποιείται επίστρωση οδικών οχημάτων, όπως ορίζεται με την οδηγία 70/156/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 6ης Φεβρουαρίου 1970, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν στην έγκριση των οχημάτων με κινητήρα και των ρυμουλκουμένων τους ( 5 ), ή τμήματος αυτών που πραγματοποιείται ως μέρος της επισκευής του οχήματος, της συντήρησής του ή της διακόσμησής του εκτός των εγκαταστάσεων παραγωγής.

(17)

Η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε προϊόντα που πωλούνται για αποκλειστική χρήση σε εγκαταστάσεις εγκεκριμένες σύμφωνα με την οδηγία 1999/13/ΕΚ, στις οποίες τα μέτρα περιορισμού των εκπομπών παρέχουν εναλλακτικά μέσα για την επίτευξη τουλάχιστον ισοδύναμων μειώσεων των εκπομπών ΠΟΕ.

(18)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κανόνες για τις κυρώσεις που εφαρμόζονται σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων της παρούσας οδηγίας και να εξασφαλίσουν την επιβολή τους. Οι εν λόγω κυρώσεις θα πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

(19)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν στην Επιτροπή έκθεση σχετικά με την πείρα που αποκτούν από την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.

(20)

Θα πρέπει να επανεξετάζεται η σκοπιμότητα μείωσης της περιεκτικότητας σε ΠΟΕ προϊόντων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας και η δυνατότητα περαιτέρω μείωσης των ήδη προβλεπόμενων οριακών τιμών ΠΟΕ.

(21)

Τα μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να εκδοθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών εξουσιών που ανατίθενται στην Επιτροπή ( 6 ),

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:



Άρθρο 1

Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

1.  Η παρούσα οδηγία αποσκοπεί στον περιορισμό της συνολικής περιεκτικότητας πτητικών οργανικών ενώσεων (ΠΟΕ) σε ορισμένα χρώματα και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων για την πρόληψη ή τον περιορισμό της ρύπανσης του αέρα που οφείλονται στη συμβολή των ΠΟΕ στο σχηματισμό τροποσφαιρικού όζοντος.

2.  Για την επίτευξη του στόχου της παραγράφου 1, η παρούσα οδηγία επιφέρει την προσέγγιση των τεχνικών προδιαγραφών για ορισμένα χρώματα και βερνίκια και τα προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων.

3.  Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται στα προϊόντα του παραρτήματος I.

4.  Η παρούσα οδηγία δεν θίγει ούτε επηρεάζει τα μέτρα, περιλαμβανομένων των απαιτήσεων επισήμανσης, που λαμβάνονται σε κοινοτικό ή εθνικό επίπεδο για την προστασία της υγείας των καταναλωτών και των εργαζομένων και του περιβάλλοντος της εργασίας τους.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, εφαρμόζονται οι ακόλουθοι ορισμοί:

1.

«αρμόδια αρχή» : η αρχή (ή αρχές) ή οι οργανισμοί που, βάσει των νομοθετικών διατάξεων των κρατών μελών, φέρουν την ευθύνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα οδηγία,

2.

«ουσίες» : τα χημικά στοιχεία και οι ενώσεις τους, στη φυσική τους κατάσταση ή ως βιομηχανικά προϊόντα, σε στερεά, υγρή ή αέρια μορφή,

3.

►M2  «μείγμα» ◄ : μίγμα ή διάλυμα που αποτελείται από τουλάχιστον δύο ουσίες,

4.

«οργανική ένωση» : κάθε ένωση που περιέχει τουλάχιστον άνθρακα και μία ή περισσότερες από τις εξής ουσίες: υδρογόνο, οξυγόνο, θείο, φώσφορος, πυρίτιο, άζωτο, ή αλογόνα, εκτός από τα οξείδια του άνθρακα και τα ανόργανα ανθρακικά και διττανθρακικά,

5.

«πτητική οργανική ένωση» : κάθε οργανική ένωση της οποίας το αρχικό σημείο βρασμού, μετρούμενο σε σταθερή πίεση 101,3 kPa, είναι μικρότερο ή ίσο των 250 °C,

6.

«περιεκτικότητα σε ΠΟΕ» : η μάζα των ΠΟΕ, εκφρασμένη σε γραμμάρια ανά λίτρο(g/l), στη σύνθεση του προϊόντος έτοιμου για χρήση. Η μάζα των ΠΟΕ σε δεδομένο προϊόν οι οποίες αντιδρούν χημικά ενώ στεγνώνουν για να αποτελέσουν μέρος του επιχρίσματος δεν θεωρούνται ως τμήμα της περιεκτικότητας σε ΠΟΕ,

7.

«οργανικός διαλύτης» : κάθε ΠΟΕ που χρησιμοποιείται, μόνη ή σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, για τη διάλυση ή την αραίωση πρώτων υλών, προϊόντων ή απορριμμάτων ή ως μέσο καθαρισμού για τη διάλυση ξένων προσμίξεων ή ως μέσο διασποράς ή ως ρυθμιστής του ιξώδους ή της επιφανειακής τάσης ή ως πλαστικοποιητής ή ως συντηρητικό,

8.

«επίχρισμα» : κάθε ►M2  μείγμα ◄ , συμπεριλαμβανομένων όλων των οργανικών διαλυτών ή ►M2  μείγμα  ◄ που περιέχουν οργανικούς διαλύτες που είναι αναγκαίοι για την ορθή εφαρμογή του, το οποίο χρησιμοποιείται για τον σχηματισμό υμενίου με διακοσμητικό, προστατευτικό ή άλλο λειτουργικό αποτέλεσμα σε μία επιφάνεια,

9.

«υμένιο» : συνεχές στρώμα που προκύπτει από την εφαρμογή ενός ή περισσοτέρων στρώσεων σε επιφάνεια προς βαφή,

10.

«επιχρίσματα σε υδατική φάση (Υ)» : επιχρίσματα των οποίων το ιξώδες προσαρμόζεται με χρήση ύδατος,

11.

«επιχρίσματα με διαλύτη (Δ)» : επιχρίσματα των οποίων το ιξώδες προσαρμόζεται με χρήση οργανικού διαλύτη,

12.

«διάθεση στην αγορά» : η διάθεση σε τρίτους, επί πληρωμή ή όχι. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, η εισαγωγή στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας θεωρείται διάθεση στην αγορά.

Άρθρο 3

Απαιτήσεις

1.  Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα προϊόντα τα οποία περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι να διατίθενται στην αγορά της επικρατείας τους μετά τις ημερομηνίες που καθορίζονται στο παράρτημαΙΙ μόνον εάν έχουν περιεκτικότητα σε ΠΟΕ η οποία δεν υπερβαίνει τις προβλεπόμενες στο παράρτημαΙΙ οριακές τιμές, και πληρούν τις διατάξεις του άρθρου 4.

Για να διαπιστώνεται η τήρηση των οριακών τιμών περιεκτικότητας σε ΠΟΕ που προβλέπονται στο ΠαράρτημαΙΙ χρησιμοποιούνται οι μέθοδοι ανάλυσης του ΠαραρτήματοςΙΙΙ.

Όσον αφορά τα προϊόντα του παραρτήματος Ι στα οποία πρέπει να προστεθούν διαλύτες ή άλλα συστατικά που περιέχουν διαλύτες, προκειμένου το προϊόν να είναι έτοιμο για χρήση, οι οριακές τιμές του παραρτήματοςΙΙ ισχύουν για τις ΠΟΕ που περιέχονται στο έτοιμο για χρήση προϊόν.

2.  Κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις της παραγράφου 1, τα κράτη μέλη μπορούν να απαλλάσσουν από την υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις ανωτέρω απαιτήσεις τα προϊόντα που πωλούνται προκειμένου να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικώς για δραστηριότητα η οποία καλύπτεται από την οδηγία 1999/13/ΕΚ και ασκείται σε εγκατάσταση καταχωρισμένη σε μητρώο ή για την οποία έχει εκδοθεί άδεια, σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 4 της εν λόγω οδηγίας.

3.  Προκειμένου να αποκατασταθούν και να συντηρηθούν κτίρια και αυτοκίνητα αντίκες που έχουν χαρακτηριστεί από τις αρμόδιες αρχές ως ιδιαίτερης ιστορικής και πολιτιστικής αξίας, τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν ατομικές άδειες για την πώληση και αγορά αυστηρώς περιορισμένων ποσοτήτων προϊόντων τα οποία δεν τηρούν τις οριακές τιμές περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις που ορίζονται στο Παράρτημα II.

4.  Τα προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας τα οποία κατά τρόπο αποδεδειγμένο έχουν παραχθεί πριν από τις ημερομηνίες του ΠαραρτήματοςΙΙ και δεν πληρούν τις απαιτήσεις της παραγράφου 1 μπορούν να διατίθενται στην αγορά για διάστημα 12 μηνών μετά την ημερομηνία κατά την οποία αρχίζει να ισχύει η απαίτηση που αφορά το κάθε προϊόν.

Άρθρο 4

Επισήμανση

Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα προϊόντα που παρατίθενται στο παράρτημα Ι να επισημαίνονται πριν διατεθούν στην αγορά. Η επισήμανση περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία:

α) την υποκατηγορία του προϊόντος και τη σχετική οριακή τιμή περιεκτικότητας σε ΠΟΕ σε g/l όπως αναφέρονται στο παράρτημαΙΙ,

β) την μεγίστη περιεκτικότητα σε ΠΟΕ την οποία έχει το προϊόν έτοιμο για χρήση.

Άρθρο 5

Αρμόδια αρχή

Τα κράτη μέλη ορίζουν αρμόδια αρχή υπεύθυνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που προβλέπονται στην οδηγία, και ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά το αργότερο έως την 30 Απριλίου 2005.

Άρθρο 6

Παρακολούθηση

Τα κράτη μέλη προβλέπουν πρόγραμμα παρακολούθησης για να εξακριβώσουν τη συμμόρφωση προς την παρούσα οδηγία.

Άρθρο 7

Υποβολή εκθέσεων

Τα κράτη μέλη υποβάλλουν έκθεση σχετικά με τα αποτελέσματα του προγράμματος παρακολούθησης, για να αποδείξουν τη συμμόρφωσή τους προς την οδηγία και τις κατηγορίες και τις ποσότητες προϊόντων για τα οποία χορηγήθηκε άδεια σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 3. Οι δύο πρώτες εκθέσεις υποβάλλονται στην Επιτροπή 18 μήνες μετά τις ημερομηνίες για τη συμμόρφωση με τις οριακές τιμές περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις που καθορίζονται στο Παράρτημα ΙΙ· εν συνεχεία, οι εκθέσεις υποβάλλονται ανά πενταετία. Η Επιτροπή καταρτίζει εκ των προτέρων κοινό πρότυπο παρουσίασης των στοιχείων παρακολούθησης, με τη διαδικασία του άρθρου 12, παράγραφος 2. Ετήσια δεδομένα τίθενται στη διάθεση της Επιτροπής κατόπιν αιτήματός της.

Άρθρο 8

Ελεύθερη κυκλοφορία

Τα κράτη μέλη δεν μπορούν, επικαλούμενα λόγους που εκτίθενται στην παρούσα οδηγία, να απαγορεύσουν, να περιορίσουν ή να παρεμποδίσουν τη διάθεση στην αγορά προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας και τα οποία, όταν είναι έτοιμα προς χρήση, ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 9

Επανεξέταση

Η Επιτροπή καλείται να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο:

1. έως το 2008 το αργότερο, έκθεση βασισμένη στα αποτελέσματα της επανεξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 10 της οδηγίας 2001/81/ΕΚ. Στην έκθεση θα εξετάζονται:

α) οι ευρείες προοπτικές και οι δυνατότητες περιορισμού της περιεκτικότητας σε ΠΟΕ προϊόντων εκτός του πεδίου εφαρμογής της παρούσας οδηγίας συμπεριλαμβανομένων των αεροζόλ για χρώματα και βερνίκια,

β) την ενδεχόμενη καθιέρωση περαιτέρω (φάση II) περιορισμού της περιεκτικότητας σε ΠΟΕ προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων,

γ) οποιοδήποτε νέο στοιχείο σχετιζόμενο με τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της εφαρμογής της φάσηςΙΙ κατά τα προβλεπόμενα για τα χρώματα και τα βερνίκια.

2. το αργότερο 30 μήνες μετά την ημερομηνία εφαρμογής των οριακών τιμών περιεκτικότητας για τις πτητικές οργανικές ενώσεις που περιέχονται στο Παράρτημα II φάση II, έκθεση όπου συγκεκριμένα λαμβάνονται υπόψη οι εκθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 καθώς και ενδεχόμενες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα της παρασκευής των χρωμάτων, βερνικιών και προϊόντων φανοποιίας αυτοκινήτων. Στην έκθεση θα εξετάζονται οι ευρείες προοπτικές και οι δυνατότητες περιορισμού της περιεκτικότητας σε πτητικές οργανικές ενώσεις προϊόντων εκτός του πεδίου εφαρμογής της παρούσας οδηγίας συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης διάκρισης μεταξύ χρωμάτων για εσωτερική και για εξωτερική χρήση στις υποκατηγορίες δ) και ε) των παραρτημάτων Ι, σημείο 1, παράγραφος 1, και II, τμήμα Α.

Οι εν λόγω εκθέσεις συνοδεύονται, εφόσον απαιτείται, από προτάσεις τροποποίησης της παρούσας οδηγίας.

Άρθρο 10

Κυρώσεις

Τα κράτη μέλη καθορίζουν τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης των εθνικών διατάξεων που θεσπίζονται κατ' εφαρμογή της παρούσας οδηγίας και λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίσουν την εφαρμογή τους. Οι προβλεπόμενες κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τις σχετικές διατάξεις στην Επιτροπή το αργότερο την 30 Οκτωβρίου 2005 και την ενημερώνουν αμελλητί για κάθε μεταγενέστερη τροποποίησή τους.

▼M1

Άρθρο 11

Προσαρμογή στην τεχνική πρόοδο

Η Επιτροπή προσαρμόζει το παράρτημα ΙΙΙ για να ληφθεί υπόψη η τεχνική πρόοδος. Τα μέτρα αυτά, τα οποία έχουν ως αντικείμενο την τροποποίηση μη ουσιωδών στοιχείων της παρούσας οδηγίας, θεσπίζονται σύμφωνα με την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο στην οποία παραπέμπει το άρθρο 12 παράγραφος 3.

▼B

Άρθρο 12

Επιτροπή

1.  Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων επικουρείται από την επιτροπή η οποία έχει συσταθεί με βάση το άρθρο 13 της οδηγίας 1999/13/ΕΚ του Συμβουλίου, εφεξής καλούμενη «επιτροπή».

2.  Στις περιπτώσεις όπου γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζονται τα άρθρα 5 και 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων του άρθρου 8.

Η προβλεπόμενη στο άρθρο 5, παράγραφος 6, της απόφασης 1999/468/ΕΚ προθεσμία είναι τρίμηνη.

▼M1

3.  Στις περιπτώσεις που γίνεται μνεία της παρούσας παραγράφου, εφαρμόζονται το άρθρο 5α παράγραφοι 1 έως 4 και το άρθρο 7 της απόφασης 1999/468/ΕΚ, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 8 αυτής.

▼B

Άρθρο 13

Τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/ΕΚ

1.  Η οδηγία 1999/13/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

Στο παράρτημα Ι στον τίτλο «φινίρισμα οχημάτων» (φανοποιία αυτοκινήτων), η ακόλουθη περίπτωση διαγράφεται:

«— την επίστρωση οδικών οχημάτων όπως ορίζονται στην οδηγία 70/156/ΕΟΚ ή μέρους αυτών, που πραγματοποιείται ως μέρος της επισκευής του οχήματος, της συντήρησής του ή της διακόσμησής του εκτός των εγκαταστάσεων παραγωγής, ή».

2.  Ανεξαρτήτως της παραγράφου 1, τα κράτη μέλη δύνανται να διατηρούν ή να θεσπίζουν εθνικά μέτρα για τον έλεγχο των εκπομπών από δραστηριότητες (φανοποιίας αυτοκινήτων) που διαγράφονται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 1999/13/ΕΚ.

Άρθρο 14

Μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο

1.  Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη συμμόρφωση προς την παρούσα οδηγία το αργότερο·έως την 30 Οκτωβρίου 2005 ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά.

Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τις ανωτέρω διατάξεις, αυτές περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια αναφορά κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της αναφοράς αποφασίζεται από τα κράτη μέλη.

2.  Τα κράτη μέλη διαβιβάζουν στην Επιτροπή το κείμενο των διατάξεων εσωτερικού δικαίου που θεσπίζουν στο πεδίο που διέπεται από την παρούσα οδηγία καθώς και πίνακα στον οποίον εμφαίνεται η αντιστοιχία μεταξύ των διατάξεων της παρούσας οδηγίας και των εθνικών διατάξεων οι οποίες έχουν θεσπιστεί.

Άρθρο 15

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 16

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.




ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

1.

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας νοούνται ως χρώματα διακόσμησης και βερνίκια προϊόντα που περιλαμβάνονται στις υποκατηγορίες που ακολουθούν, πλην των αεροζόλ. Πρόκειται για επιχρίσματα που εφαρμόζονται για διακοσμητικούς σκοπούς, για λειτουργικούς σκοπούς και για σκοπούς προστασίας σε κτίρια, στα τελειώματα και τις επενδύσεις τους και στις συναφείς κατασκευές.

1.1.

Υποκατηγορίες:

α)

«Ματ επιχρίσματα εσωτερικής χρήσης για τοίχους και οροφές»:επιχρίσματα για εφαρμογή σε εσωτερικούς τοίχους και οροφές με στιλπνότητα ≤ 25@60°.

β)

«Στιλπνά επιχρίσματα εσωτερικής χρήσης για τοίχους και οροφές»:επιχρίσματα για εφαρμογή σε εσωτερικούς τοίχους και οροφές με στιλπνότητα > 25@60°.

γ)

«Επιχρίσματα για εξωτερικούς τοίχους ορυκτού υποστρώματος»:επιχρίσματα για εφαρμογή σε εξωτερικούς τοίχους από λιθοδομή, πλινθοδομή ή γυψομαρμαροκονίαμα.

δ)

«Χρώματα εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο, μέταλλο ή πλαστικό»:επιχρίσματα για εφαρμογή σε τελειώματα και επενδύσεις τα οποία σχηματίζουν αδιαφανές υμένιο. Αυτά τα επιχρίσματα εφαρμόζονται σε επιφάνειες προς βαφή από ξύλο, μέταλλο ή πλαστικό. Η παρούσα υποκατηγορία περιλαμβάνει τα υποστρώματα και τα ενδιάμεσα επιχρίσματα.

ε)

«Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης βερνίκια και προϊόντα χρώσης ξύλου για τελειώματα»:επιχρίσματα για εφαρμογή στα τελειώματα τα οποία σχηματίζουν διαφανές ή ημιδιαφανές υμένιο για διακόσμηση και προστασία ξύλου, μετάλλου και πλαστικού. Στην υποκατηγορία αυτή περιλαμβάνονται τα αδιαφανή προϊόντα χρώσης ξύλου. Αδιαφανή προϊόντα βαφής ξύλου είναι τα επιχρίσματα που δημιουργούν αδιαφανές υμένιο για τη διακόσμηση και προστασία του ξύλου κατά της διαβρώσεως, όπως ορίζεται στο πρότυπο EN 927-1 στην κατηγορία των ημισταθερών προϊόντων.

στ)

«Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης προϊόντα χρώσης ξύλου χωρίς σχηματισμό υμενίου»:προϊόντα χρώσης τα οποία, σύμφωνα με το πρότυπο EN 927-1:1996, σχηματίζουν υμένιο μέσου πάχους κατώτερου των 5μm, καθοριζόμενο σύμφωνα με τη μέθοδο 5Α του προτύπου ISO 2808: 1997.

ζ)

«Αστάρια»:επιχρίσματα με στεγανοποιητικές ή/και σφραγιστικές ιδιότητες για χρήση σε ξύλο ή τοίχους και οροφές.

η)

«Συνδετικά αστάρια»:επιχρίσματα προοριζόμενα να σταθεροποιήσουν χαλαρά σωματίδια του προς βαφή υποστρώματος ή να προσδώσουν υδρόφοβες ιδιότητες ή/και να προστατεύσουν το ξύλο από την κυάνωση.

θ)

«Ειδικά επιχρίσματα ενός συστατικού»:ειδικά επιχρίσματα βασιζόμενα σε υμενογενές υλικό. Προορίζονται για εφαρμογές ειδικού τύπου, όπως για αστάρωμα ή τελική στρώση πλαστικού, αστάρωμα σιδηρούχων υποστρωμάτων, αστάρωμα ευπρόσβλητων μετάλλων όπως ο ψευδάργυρος και το αλουμίνιο, αντιδιαβρωτικό φινίρισμα, επίχριση δαπέδων, περιλαμβανομένων των ξύλινων και τσιμεντένιων δαπέδων, προστασία κατά της αναγραφής συνθημάτων (tag), επιβράδυνση φλόγας, και για συμμόρφωση προς τα πρότυπα υγιεινής στη βιομηχανία τροφίμων ή ποτών ή στον τομέα των υπηρεσιών υγείας.

ι)

«Ειδικά επιχρίσματα δύο συστατικών»:επιχρίσματα για τις ίδιες χρήσεις με τα ειδικά επιχρίσματα ενός συστατικού τα οποία όμως περιλαμβάνουν ένα δεύτερο συστατικό (π.χ. τριτοταγείς αμίνες) το οποίο προστίθεται πριν από την επίστρωση.

ια)

«Πολύχρωμα επιχρίσματα»:επιχρίσματα τα οποία δίνουν αποτέλεσμα δύο ή πολλών χρωμάτων, απευθείας από την πρώτη επίστρωση.

ιβ)

«Επιχρίσματα διακοσμητικού αποτελέσματος»:επιχρίσματα τα οποία δίνουν ειδικό αισθητικό αποτέλεσμα όταν εφαρμόζονται σε προς βαφή επιφάνειες οι οποίες έχουν υποστεί ειδική προετοιμασία και προβαφή ή σε μια αρχική στρώση και στη συνέχεια υφίστανται ειδική επεξεργασία με διάφορα εργαλεία κατά τη φάση ξήρανσης.

2.

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ως «προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων» νοούνται τα προϊόντα που περιέχονται στις παρακάτω υποκατηγορίες, τα οποία χρησιμοποιούνται για επίχριση οδικών οχημάτων όπως αυτά ορίζονται στην οδηγία 70/156/ΕΟΚ, ή μέρους αυτών, η οποία πραγματοποιείται είτε ως μέρος της επισκευής, διατήρησης ή διακόσμησης του οχήματος είτε για την επίχριση του οχήματος εκτός των εγκαταστάσεων κατασκευής του.

2.1.

Υποκατηγορίες:

α)

«Προετοιμασία και καθαρισμός»:

προϊόντα χρησιμοποιούμενα για την απομάκρυνση παλαιών επιχρισμάτων και σκωρίας, με μηχανικό ή χημικό τρόπο, ή για να καταστεί δυνατή η πρόσφυση νέων επιχρισμάτων.

i) «Προϊόντα προετοιμασίας»: περιλαμβάνουν καθαριστικό για πιστόλι (προϊόν για καθαρισμό πιστολιού ψεκασμού βαφής και άλλου εξοπλισμού), προϊόντα αφαίρεσης παλαιών χρωματισμών (διαβρωτικά), προϊόντα απολίπανσης (συμπεριλαμβανομένου του αντιστατικού τύπου για πλαστικό) και προϊόντα αφαίρεσης σιλικόνης.

ii) «Προκαθαριστικά»: προϊόντα καθαρισμού για την αφαίρεση των ρύπων από την προς βαφή επιφάνεια, κατά την προετοιμασία και πριν από την στρώση των επιχρισμάτων.

β)

«Μαστίχες πλήρωσης πόρων και πλήρωσης πόρων αμαξώματος/προϊόντα στεγανοποίησης»:ουσίες πυκνής υφής προοριζόμενες για ψεκασμό ή για εφαρμογή με σπάτουλα για την κάλυψη των βαθιών ατελειών της επιφανείας, πριν από την στρώση του συστήματος βαφής.

γ)

«Αστάρια»:

κάθε επίχρισμα για στρώση σε γυμνό μέταλλο ή σε υφιστάμενα φινιρίσματα με σκοπό την παροχή προστασίας κατά της διαβρώσεως πριν από την στρώση ενός ασταριού επιφανείας.

i) «Αστάρια επιφανείας»: επιχρίσματα για στρώση πριν από την τελική στρώση, με σκοπό την αντίσταση στη διάβρωση, την αύξηση της πρόσφυσης της τελικής στρώσης και το σχηματισμό ομοιόμορφης επιφανείας, με πλήρωση των μικρών ατελειών της επιφάνειας.

ii) «Αστάρια μετάλλου γενικής χρήσης»: επιχρίσματα για αστάρωμα, όπως υποβοηθητικά πρόσφυσης, προϊόντα στεγανοποίησης, βελτιωτικά επιφανείας, υποστρώματα, αστάρια για πλαστικό, υγρός στόκος για εφαρμογή σε υγρές επιφάνειες, στόκοι που δεν απαιτούν λείανση και στόκοι ψεκασμού.

iii) «Αστάρια αντίδρασης»: επιχρίσματα που περιέχουν τουλάχιστον 0,5 % κατά βάρος φωσφορικού οξέος προοριζόμενα να εφαρμοστούν απευθείας σε επιφάνειες γυμνού μετάλλου για να προσδώσουν αντισκωριακές ιδιότητες και πρόσφυση· επιχρίσματα χρησιμοποιούμενα ως αστάρια επιδεχόμενα ηλεκτροσυγκόλληση·και διαβρωτικά διαλύματα για επιφάνειες από γαλβανισμένο μέταλλο και ψευδάργυρο.

δ)

«Επικαλυπτικά»:

επιχρίσματα με χρώση τα οποία εφαρμόζονται σε μία ή πολλές στρώσεις για να προσδώσουν στιλπνότητα και αντοχή. Περιλαμβάνουν όλα τα σχετικά προϊόντα όπως επιχρίσματα βάσης και άχρωμα επιχρίσματα:

i) «Επιχρίσματα βάσης»: επιχρίσματα με χρώση τα οποία δίνουν χρώμα ή άλλο επιθυμητό οπτικό αποτέλεσμα αλλά όχι στιλπνότητα ή επιφανειακή αντοχή του συστήματος επίχρισης.

ii) «Άχρωμα επιχρίσματα»: διαφανή επιχρίσματα τα οποία δίνουν την τελική στιλπνότητα και αντοχή του συστήματος επίχρισης.

ε)

«Ειδικά προϊόντα φινιρίσματος»:επιχρίσματα για τελικές στρώσεις τα οποία προσδίδουν ειδικές ιδιότητες, όπως μεταλλική ή περλέ όψη, σε μονή στρώση, επιχρίσματα υψηλών επιδόσεων ενιαίας χρώσης ή άχρωμα (όπως μη χαρασσόμενα και φθοριωμένα βερνίκια), ανακλώντα επιχρίσματα βάσης, τελική στρώση ειδικής υφής (π.χ. σφυρηλατημένο), αντιολισθητικά, στεγανοποιητικά για το κάτω μέρος του αμαξώματος, επιχρίσματα ανθεκτικά στα χτυπήματα, για εσωτερικό φινίρισμα· και αεροζόλ.




ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II



Α.  ΟΡΙΑΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΟΕ ΓΙΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΒΕΡΝΙΚΙΑ

 

Υποκατηγορία προϊόντος

Τύπος

Φάση I (g/l (1))

(από 1.1.2007)

Φάση II (g/l (1))

(από 1.1.2010)

α

Εσωτερικής χρήσης ματ για τοίχους και οροφές (στιλπνότητα < 25@60°)

Υ

75

30

Δ

400

30

β

Εσωτερικής χρήσης στιλπνά για τοίχους και οροφές (στιλπνότητα > 25@60°)

Υ

150

100

Δ

400

100

γ

Για εξωτερικούς τοίχους ορυκτού υποστρώματος

Υ

75

40

Δ

450

430

δ

Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης για τελειώματα και επενδύσεις από ξύλο και μέταλλο

Υ

150

130

Δ

400

300

ε

Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης βερνίκια και προϊόντα χρώσης ξύλου για τελειώματα, συμπεριλαμβανόμενων των αδιαφανών προϊόντων χρώσης ξύλου

Υ

150

130

Δ

500

400

στ

Εσωτερικής/εξωτερικής χρήσης προϊόντα χρώσης ξύλου χωρίς σχηματισμό υμενίου

Υ

150

130

Δ

700

700

ζ

Αστάρια

Υ

50

30

Δ

450

350

η

Συνδετικά αστάρια

Υ

50

30

Δ

750

750

θ

Ειδικά επιχρίσματα ενός συστατικού

Υ

140

140

Δ

600

500

ι

Ειδικά επιχρίσματα δύο συστατικών για ειδικές τελικές χρήσεις όπως δάπεδα

Υ

140

140

Δ

550

500

ια

Πολύχρωμα επιχρίσματα

Υ

150

100

Δ

400

100

ιβ

Επιχρίσματα διακοσμητικού αποτελέσματος

Υ

300

200

Δ

500

200

(1)   g/l έτοιμου προς χρήση χρώματος.



Β.  ΟΡΙΑΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΜΕΓΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΠΟΕ ΓΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΦΑΝΟΠΟΙΙΑΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

 

Υποκατηγορία προϊόντος

Επιχρίσματα

Πτητικές οργανικές ενώσεις g/l (1)

(1.1.2007)

α

Προετοιμασία και καθαρισμός

Προετοιμασίας

850

Προκαθαριστικά

200

β

Πλήρωση πόρων/στεγανοποίηση

Κάθε τύπου

250

γ

Αστάρια προετοιμασίας

Αστάρια διόρθωσης επιφανείας /πλήρωσης πόρων/(μετάλλου) γενικής φύσης

540

Αστάρια πρόσφυσης

780

δ

Επικαλυπτικά

Κάθε τύπου

420

ε

Ειδικά προϊόντα φινιρίσματος

Κάθε τύπου

840

(1)   g/l έτοιμου προς χρήση προϊόντος. Εκτός από την υποκατηγορία (α) τυχόν περιεκτικότητα σε ύδωρ του έτοιμου προς χρήση προϊόντος δεν θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη.

▼M3




ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡΘΡΟ 3 ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Επιτρεπόμενη μέθοδος για προϊόντα με κατά μάζα περιεκτικότητα σε ΠΟΕ κάτω του 15 % όπου απουσιάζουν αντιδρώντα αραιωτικά



Παράμετρος

Μονάδα

Δοκιμή

Μέθοδος

Ημερομηνία δημοσίευσης

Περιεκτικότητα σε ΠΟΕ

g/l

ISO 11890-2

2006

Επιτρεπόμενη μέθοδος για προϊόντα με κατά μάζα περιεκτικότητα σε ΠΟΕ ίση ή μεγαλύτερη από 15 % όπου απουσιάζουν αντιδρώντα αραιωτικά



Παράμετρος

Μονάδα

Δοκιμή

Μέθοδος

Ημερομηνία δημοσίευσης

Περιεκτικότητα σε ΠΟΕ

g/l

ISO 11890-1

2007

Περιεκτικότητα σε ΠΟΕ

g/l

ISO 11890-2

2006

Επιτρεπόμενη μέθοδος για προϊόντα με περιεκτικότητα σε ΠΟΕ όπου υπάρχουν αντιδρώντα αραιωτικά



Παράμετρος

Μονάδα

Δοκιμή

Μέθοδος

Ημερομηνία δημοσίευσης

Περιεκτικότητα σε ΠΟΕ

g/l

ASTMD 2369

2003



( 1 ) ΕΕ C 220 της 16.9.2003, σ. 43.

( 2 ) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Σεπτεμβρίου 2003 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα), κοινή θέση του Συμβουλίου της 7ης Ιανουαρίου 2004 (ΕΕ C 79 Ε, 30.3.2004, σ. 1) και θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 30ής Μαρτίου 2004 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

( 3 ) ΕΕ L 309 της 27.11.2001, σ. 22.

( 4 ) ΕΕ L 85, 29.3.1999, σ. 1. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1882/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 284,31.10.2003, σ. 1).

( 5 ) ΕΕ L 42, 23.2.1970, σ. 1. Οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 2004/3/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 49, 19.2.2004, σ. 36).

( 6 ) ΕΕ L 184 της 17.7.1999, σ. 23.