ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΠΤΕΫΟΥΣΑΣ ΑΡΧΉΣ ΤΗΣ ΕΖΕΣ

αριθ. 298/05/COL

της 22ας Νοεμβρίου 2005

σχετικά με την πρόταση για διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, σε ορισμένους οικονομικούς τομείς (Νορβηγία)

Η ΕΠΟΠΤΕΥΟΥΣΑ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΖΕΣ (1),

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (2), και ιδίως τα άρθρα 61 έως 63 και το πρωτόκολλο αριθ. 26,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη συμφωνία μεταξύ των κρατών ΕΖΕΣ για τη σύσταση Εποπτεύουσας Αρχής και Δικαστηρίου ΕΖΕΣ (3), και ιδίως το άρθρο 24,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το άρθρο 1 παράγραφος 2 του μέρους Ι και τα άρθρα 4 παράγραφοι 4, 6, και 7 παράγραφος 5 του μέρους ΙΙ της συμφωνίας μεταξύ των κρατών ΕΖΕΣ για τη σύσταση Εποπτεύουσας Αρχής και Δικαστηρίου,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τις κατευθυντήριες γραμμές της Αρχής (4) για την εφαρμογή και την ερμηνεία των άρθρων 61 και 62 της συμφωνίας ΕΟΧ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Αρχής, της 14ης Ιουλίου 2004 σχετικά, με τις διατάξεις εφαρμογής που αναφέρονται σύμφωνα με το άρθρο 27 στο μέρος ΙΙ του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ στην υπόθεση Ε-6/98 η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ (5),

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Αρχής αριθ. 172/02/COL, της 25ης Σεπτεμβρίου 2002, με την οποία προτάθηκε η λήψη κατάλληλων μέτρων όσον αφορά το καθεστώς εισφορών κοινωνικών ασφαλίσεων διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια (6) και την επιστολή των νορβηγικών αρχών, με ημερομηνία 29 Οκτωβρίου 2002, με την οποία γίνονται δεκτά τα κατάλληλα μέτρα,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Αρχής αριθ. 218/03/COL, της 12ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με κρατική ενίσχυση με τη μορφή διαφοροποιούμενων σε περιφερειακό επίπεδο εισφορών κοινωνικής ασφάλισης (7),

ΑΦΟΥ ΚΑΛΕΣΕ τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τις προαναφερθείσες διατάξεις (8),

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΑ:

I.   ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

1.   Διαδικασία

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου, οι νορβηγικές αρχές κοινοποίησαν την πρόθεσή τους να εφαρμόσουν μειωμένους συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, για επιχειρήσεις που εδρεύουν σε ορισμένες γεωγραφικές ζώνες 2,3 και 4 στη Νορβηγία και ασκούν δραστηριότητες σε ορισμένους οικονομικούς τομείς. Η κοινοποίηση απεστάλη με επιστολή της 26ης Απριλίου 2004 από τη νορβηγική αποστολή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την οποία διαβιβάστηκε επιστολή του υπουργείου Εμπορίου και Βιομηχανίας της 23ης Απριλίου 2004 και επιστολή του υπουργείου Οικονομικών με την ίδια ημερομηνία, που ελήφθησαν και καταχωρήθηκαν στις 27 Απριλίου 2004 (περιστατικό αριθ. 312289).

Μετά από διάφορες ανταλλαγές επιστολών και συνεδριάσεων μεταξύ της Αρχής και των νορβηγικών αρχών (9), και δεδομένων των σοβαρών δυσκολιών που αντιμετώπιζε η Αρχή προκειμένου να δηλώσει το κοινοποιηθέν μέτρο συμβατό με όσα ορίζει το άρθρο 61 της συμφωνίας ΕΟΧ, η Αρχή αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2, του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου.

Η απόφαση της Αρχής αριθ. 245/04/COL της 6ης Οκτωβρίου 2004 να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο σχετικό συμπλήρωμα του ΕΟΧ (10). Η Αρχή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους.

Με επιστολή της Νορβηγικής αποστολής στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ημερομηνία 12 Νοεμβρίου 2004, οι Νορβηγικές αρχές υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την απόφαση να κινηθεί η διαδικασία (περιστατικό αριθ. 299087). Η Αρχή δεν έλαβε παρατηρήσεις από μέρους των ενδιαφερομένων μερών.

2.   Περιγραφή του προτεινόμενου μέτρου

α)   Ιστορικό

Με βάση το νορβητικό νόμο περί κοινωνικής ασφάλισης, της 28ης Φεβρουαρίου του 1997 («Lov om folketrygd»), όλοι οι εργοδότες στη Νορβηγία υπόκεινται σε υποχρεωτικές εισφορές στο εθνικό σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων. Οι εισφορές αυτές υπολογίζονται σε σχέση με τις μεικτές αποδοχές των εργαζομένων και είναι διαφοροποιημένες ανάλογα με τον τόπο κατοικίας των εργαζομένων. Προς το σκοπό αυτό, η Νορβηγία υποδιαιρείται σε πέντε γεωγραφικές ζώνες. Η ζώνη 1 (11) περιλαμβάνει τα κεντρικότερα τμήματα των νότιων περιοχών της χώρας και καλύπτει το 76,6 % του συνολικού πληθυσμού της Νορβηγίας. Η ζώνη 2 (12) περιλαμβάνει λιγότερο κεντρικά τμήματα της νότιας Νορβηγίας και καλύπτει το 9,4 % του συνολικού πληθυσμού της Νορβηγίας. Η ζώνη 3 (13) καλύπτει κυρίως ορισμένες ορεινές περιφέρειες της Νότιας Νορβηγίας και το 2,6 % του συνολικού πληθυσμού της Νορβηγίας. Η ζώνη 4 (14) αποτελείται από το βορειότερο τμήμα της Νότιας Νορβηγίας, καθώς και τη Βόρεια Νορβηγία νοτίως της ζώνης 5. Η ζώνη 4 καλύπτει το 9,4 % του συνολικού πληθυσμού. Η ζώνη 5 (15) καλύπτει το βορειότερο τμήμα της χώρας.

Η Αρχή κίνησε την επίσημη διαδικασία έρευνας όσον αφορά τους διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης στη Νορβηγία, στις 19 Νοεμβρίου του 1997 (16). Στις 2 Ιουλίου 1998, η Αρχή εξέδωσε απόφαση (17) στην οποία διαπιστώθηκε ότι το σύστημα παρείχε, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, οφέλη σε ορισμένες επιχειρήσεις, τα οποία δεν ήταν δυνατόν να αιτιολογηθούν με βάση τη γενική φύση και χαρακτήρα του συστήματος και τα οποία νόθευαν ή απειλούσαν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (18). Το σύστημα θα έπρεπε να ευθυγραμμιστεί με τους κανόνες της συμφωνίας του ΕΟΧ.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 1998, οι νορβηγικές αρχές άσκησαν, δυνάμει του άρθρου 36 παράγραφος 1 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου, προσφυγή ενώπιον του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, ζητώντας την ακύρωση της απόφασης της 2ας Ιουλίου 1998.

Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση ακύρωσης στις 20 Μαΐου του 1999 (19) και επιβεβαίωσε την απόφαση της Αρχής. Το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι το σύστημα των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια εισφορών κοινωνικής ασφάλισης αποτελούσε κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ.

Για να συμμορφωθούν με την απόφαση της Αρχής, της 2ας Ιουλίου 1998, οι νορβηγικές αρχές πρότειναν νέες ρυθμίσεις για τις διαφοροποιημένες ανά περιφέρεια εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Στις 22 Σεπτεμβρίου 1999, η Αρχή ενέκρινε τις νέες ρυθμίσεις για περιορισμένη χρονική περίοδο η οποία δεν εκτείνετο πέραν της 31ης Δεκεμβρίου του 2003 (20).

Στις 21 Δεκεμβρίου του 2000, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έλαβε αρνητική απόφαση σχετικά με ένα καθεστώς χορήγησης ενισχύσεων υπό μορφή μείωσης των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο είχε κοινοποιηθεί από τη Σουηδία (21). Στην απόφαση αυτή, η Επιτροπή επισήμαινε το γεγονός ότι η Νορβηγία, με επιστολή της 27ης Ιουλίου 2000, όχι μόνο υπέβαλε παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση να κινηθεί η διαδικασία στην περίπτωση της σουηδικής υπόθεσης, αλλά επιβεβαίωσαν και ότι η Νορβηγία εφάρμοζε ένα καθεστώς ενισχύσεων ανάλογο με εκείνο της Σουηδίας.

Με βάση την απόφαση για τη Σουηδία, το νορβηγικό σύστημα συζητήθηκε στη συνέχεια σε διάφορες συνεδριάσεις μεταξύ των νορβηγικών αρχών και της Αρχής, καθώς και μεταξύ της Αρχής και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες μεταξύ του νορβηγικού και του σουηδικού καθεστώτος και για να διασφαλιστεί η ίση μεταχείριση εντός του ΕΟΧ, η Αρχή έκρινε αναγκαίο να εξεταστεί η συμβατότητα του νορβηγικού καθεστώτος και ξεκίνησε την επίσημη επανεξέταση του νορβηγικού καθεστώτος με επιστολή που απέστειλε στις νορβηγικές αρχές στις 4 Ιουνίου του 2002 (έγγρ. αριθ.: 02-4189 D).

Στην απόφασή της της 25ης Σεπτεμβρίου 2002 (22), η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το καθεστώς διαφοροποιούμενων σε περιφερειακό επίπεδο κοινωνικών εισφορών δεν ικανοποιούσε τους όρους της παρέκκλισης που προβλέπονται στο άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας ΕΟΧ και πρότεινε τη λήψη κατάλληλων μέτρων με τα οποία θα απαιτείτο να καταργηθεί κάθε ασύμβατη ενίσχυση που προκύπτει από το εν λόγω σύστημα, ή να καταστεί συμβατή από την 1η Ιανουαρίου του 2004.

Με επιστολή της αποστολής της Νορβηγίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της 29ης Οκτωβρίου 2002, η οποία λήφθηκε και πρωτοκολλήθηκε από την Αρχή στις 31 Οκτωβρίου 2002 (έγγρ. αριθ.: 02-7855 A), οι νορβηγικές αρχές αποδέχθηκαν τη λήψη κατάλληλων μέτρων.

Το Μάρτιο του 2003, οι νορβηγικές αρχές κοινοποίησαν στην Αρχή μια τριετή μεταβατική περίοδο, από το 2004 έως το 2007, για την προοδευτική προσαμογή των συντελεστών των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που εφαρμόζονται στις ζώνες 3 και 4 (έγγρ. αριθ.: 03-1846 A). Σύμφωνα με την κοινοποίηση οι συντελεστές των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης θα ανέρχονταν ως ακολούθως (23):

Πίνακας 1

Με επιστολή της 15ης Απριλίου 2003 (έγγρ. αριθ.: 03-2467 A), οι νορβηγικές αρχές είχαν επίσης κοινοποιήσει τη διατήρηση των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια εισφορών κοινωνικής ασφάλισης στο Nord-Troms και το Finnmark (ζώνη 5). Εντούτοις, η κοινοποίηση αυτή αποσύρθηκε με επιστολή του νορβηγού πρέσβη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ημερομηνία 4 Ιουλίου 2003 (έγγρ. αριθ.: 03-4403 A) δεδομένου ότι τα κράτη ΕΖΕΣ, με κοινή συμφωνία στο πλαίσιο της Μόνιμης Επιτροπής των κρατών ΕΖΕΣ της 1ης Ιουλίου 2003 (αριθ. 2/2003/SC), και αναφερόμενα στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του μέρους 1 του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας εποπτείας και Δικαστηρίου, είχαν αποφασίσει ότι το ισχύον καθεστώς στη ζώνη 5 ήταν συμβατό με τη συμφωνία ΕΟΧ, λόγω των εξαιρετικών περιστάσεων στην εν λόγω ζώνη.

Μετά από την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας, με απόφαση της 16ης Ιουλίου 2003 (24) και σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ στην υπόθεση E-6/98 (25), η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μείωση των συντελεστών των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης στις ζώνες 2, 3 και 4 ισοδυναμούσε με την καταβολή ενίσχυσης. Εντούτοις, η Αρχή επέτρεψε, με την απόφαση αριθ. 218/03/COL της 12ης Νοεμβρίου 2003, την κοινοποιηθείσα τριετή μεταβατική περίοδο για τις διαφοροποιημένες ανά περιφέρεια εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στις ζώνες 3 και 4. Στην εν λόγω απόφαση, η Αρχή παρατήρησε ότι χωρίς μεταβατική περίοδο, η αύξηση των πληρωμών κοινωνικής ασφάλισης θα είχε αρνητικές συνέπειες για την απασχόληση. Η Αρχή επισήμανε ότι η σταδιακή κατάργηση των διαφοροποιημένων συντελεστών κατά τη διάρκεια τριετούς περιόδου θα σήμαινε ότι οι αυξήσεις των ετήσιων δαπανών για τις επιχειρήσεις θα κατανέμονταν σε ολόκληρη την περίοδο αυτή. Αντίθετα, η άμεση κατάργηση του ισχύοντος καθεστώτος θα συνεπάγετο έντονη αύξηση των δαπανών για τις εν λόγω επιχειρήσεις. Μια κατάλληλη μεταβατική περίοδος θα ήταν προφανώς ενδεδειγμένη προκειμένου να μετριαστούν οι έντονες επιπτώσεις και να δοθεί στις επιχειρήσεις ο αναγκαίος χρόνος για να προσαρμοστούν στο νέο οικονομικό περιβάλλον.

β)   Περιγραφή του κοινοποιηθέντος επί του παρόντος μέτρου όσον αφορά τους διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για ορισμένους οικονομικούς τομείς

1.   Περιγραφή των βασικών χαρακτηριστικών του μέτρου

Τον Απρίλιο του 2004, οι νορβηγικές αρχές κοινοποίησαν στην Αρχή την πρόθεσή τους να εφαρμόσουν, για ορισμένους οικονομικούς τομείς, από 1ης Ιανουαρίου 2005 και για περίοδο αορίστου χρόνου, τους διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που ίσχυαν μέχρι τα τέλη του 2003 στις ζώνες 1, 2, 3 και 4. Οι εν λόγω συντελεστές παρατίθενται στον πίνακα 1 ανωτέρω για το έτος 2003. Η ζώνη 5 δεν συμπεριλήφθηκε στην κοινοποίηση δεδομένου ότι ο συντελεστής που εφαρμόζεται στη ζώνη αυτή είναι μηδενικός μετά από την απόφαση αριθ. 2/2003/SC της 1ης Ιουλίου 2003, της Μόνιμης Επιτροπής των κρατών ΕΖΕΣ.

Το κοινοποιηθέν μέτρο θα εφαρμοστεί μόνο για ορισμένους οικονομικούς τομείς οι οποίοι, κατά τις νορβηγικές αρχές, δεν είναι εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό από επιχειρήσεις που εδρεύουν σε άλλα κράτη του ΕΟΧ. Οι νορβηγικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι η σχεδιαζόμενη εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών κοινωνικής ασφάλισης δεν θα έχει επιπτώσεις στις συναλλαγές, στους επωφελούμενους οικονομικούς τομείς. Κατά συνέπεια, οι νορβηγικές αρχές έκριναν ότι το κοινοποιηθέν μέτρο δεν θα αποτελούσε κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ.

Οι νορβηγικές αρχές αξιολόγησαν την έκθεση στον ανταγωνισμό με βάση μια οικονομική έκθεση την οποία συνέταξε η ανεξάρτητη εταιρεία συμβούλων ECON σε συνεργασία με νορβηγικό δικηγορικό γραφείο (καλούμενη στο εξής «η έκθεση ECON»). Ο ακόλουθος κατάλογος των τομέων, οι οποίοι κατά τους ισχυρισμούς δεν επηρεάστηκαν από τον ανταγωνισμό επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες σε άλλα κράτη του ΕΟΧ και ως εκ τούτου καλύπτονται από το κοινοποιηθέν μέτρο, καταρτίστηκε με βάση την αξιολόγηση που αναφέρεται στην έκθεση ECON:

Πίνακας 2

Με βάση την έκθεση ECON, οι νορβηγικές αρχές θέσπισαν τα ακόλουθα κριτήρια για τη διαφοροποίηση μεταξύ επιχειρήσεων που δεν υφίστανται ανταγωνισμό από επιχειρήσεις εγκατεστημένες σε άλλα κράτη του ΕΟΧ και των επιχειρήσεων που επηρεάζονται από τον ανταγωνισμό σε επίπεδο ΕΟΧ, όσον αφορά τους οικονομικούς τομείς που φέρουν την ένδειξη 0/2:

2.   Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την επιλογή των επιχειρήσεων που καλύπτονται από το κοινοποιηθέν μέτρο των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης

Το κοινοποιηθέν μέτρο καλύπτει ορισμένους οικονομικούς τομείς που εντοπίστηκαν στην έκθεση ECON και απαριθμούνται ανωτέρω. Η έκθεση ECON βασίστηκε στην αξιολόγηση των ανταγωνιστικών αλληλεπιδράσεων («konkurranseflater») μεταξύ επιχειρήσεων που εδρεύουν στις ζώνες 2, 3 και 4 στη Νορβηγία και εκείνων που εδρεύουν στα άλλα κράτη ΕΟΧ. Περιλάμβανε κατάλογο των τομέων που υποτίθεται ότι δεν υφίστανται ανταγωνισμό από άλλα κράτη ΕΟΧ.

Όσον αφορά τον τομέα της μεταποίησης, ο κατάλογος των οικονομικών τομέων που δεν εκτίθενται στον ανταγωνισμό άλλων κρατών ΕΟΧ καταρτίστηκε με βάση περιφερειακά στοιχεία για τις εξαγωγές και τις εισαγωγές, τα οποία παρασχέθηκαν από τη στατιστική υπηρεσία της Νορβηγίας για τις εν λόγω ζώνες. Όπως διευκρίνισαν οι νορβηγικές αρχές στην επιστολή τους της 12ης Νοεμβρίου 2004, η ύπαρξη άμεσων εμπορικών συναλλαγών σε όλους σχεδόν τους μεταποιητικούς τομείς (NACE 15 έως NACE 37) οδήγησε την ECON στο συμπέρασμα ότι όλοι σχεδόν οι εν λόγω τομείς ενδέχεται να επηρεαστούν από τον ανταγωνισμό επιχειρήσεων από άλλα κράτη ΕΟΧ. Οι νορβηγικές αρχές διευκρίνισαν επίσης ότι, λαμβανομένων υπόψη της φύσης και των χαρακτηριστικών τους, και εκτός πλαισίου ανάλυσης των εισαγωγών/εξαγωγών, ορισμένοι ελάχιστοι τομείς (έκδοση και εκτύπωση εφημερίδων, ναυπήγηση σκαφών) θεωρήθηκαν ωστόσο ως δραστηριότητες που ασκούνται στις τοπικές αγορές.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις στον τομέα των υπηρεσιών (NACE 50 έως NACE 99), η έκθεση στον ανταγωνισμό εξετάστηκε κυρίως με βάση τη γνώση της κατάστασης της αγοράς στους διάφορους επιχειρηματικούς τομείς, καθώς και τις διαβουλεύσεις με επιλεγμένες επιχειρήσεις στις ζώνες 2, 3 και 4 στη Νορβηγία.

Δεν υπάρχει σαφής αναφορά στη μέθοδο που ακολουθήθηκε για τον καθορισμό της έκθεσης στον ανταγωνισμό στον τομέα της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και νερού (NACE 40) ούτε στον κατασκευαστικό τομέα (NACE 45), μολονότι στην κοινοποίηση έχουν συμπεριληφθεί πολλοί επιμέρους κλάδοι των κατασκευών.

Σύμφωνα με την έκθεση της ECON, οι σαφώς τοπικές δραστηριότητες δεν επηρεάστηκαν από τις συναλλαγές εντός του ΕΟΧ. Για να ταξινομηθεί ως αμιγώς τοπικής δραστηριότητας, ένας συγκεκριμένος οικονομικός τομέας σε μια δεδομένη περιοχή, θα έπρεπε, σύμφωνα με την έκθεση ECON, να πληροί δύο σωρευτικές προϋποθέσεις: οι επιχειρήσεις στον εν λόγω τομέα να μη συμμετέχουν οι ίδιες σε διασυνοριακές δραστηριότητες και η ειδική δραστηριότητα στη συγκεκριμένη περιφέρεια να μην είναι σε θέση να προσελκύσει πελάτες από άλλη τοποθεσία.

Στην έκθεση δηλώνεται ότι ο εντοπισμός των ανταγωνιστικών αλληλεπιδράσεων θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εκπόνηση πρότασης για τη θέσπιση κανόνων προκειμένου να συνεχιστεί, στο βαθμό του δυνατού, το παλαιό καθεστώς των μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για οικονομικούς τομείς που δεν είναι εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό εντός του ΕΟΧ (28). Εντούτοις, η έκθεση της ECON ούτε περιέχει κάποια πρόταση για τη θέσπιση κανόνων, όπως θα απαιτούσε ένα καθεστώς ενισχύσεων, ούτε η κοινοποίηση περιλάμβανε τέτοιους είδους πρόταση.

Στην εισαγωγή της έκθεσης, η ECON δήλωσε ότι δεν είχε τον αναγκαίο χρόνο ή όρους για να προβεί σε εμπεριστατωμένη ανάλυση των σχέσεων ανταγωνισμού σε όλους τους οικονομικούς τομείς που κάλυπτε η έκθεση και ότι τούτο θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπλέον ή επί έλαττον αποκλίσεις στο πλαίσιο της εκτίμησης του ανταγωνισμού από επιχειρήσεις σε άλλα κράτη ΕΟΧ (29). Εντούτοις, η ECON ήταν της γνώμης ότι τα πορίσματα της έκθεσης έδιναν αρκετή πιστή εικόνα του ανταγωνισμού μεταξύ επιχειρήσεων εντός του ΕΟΧ.

3.   Ανησυχίες που εκφράστηκαν στην απόφαση να κινηθεί η διαδικασία

Στις 6 Οκτωβρίου του 2004, η Αρχή αποφάσισε να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας σχετικά με την πρόταση για διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για ορισμένους οικονομικούς τομείς. Η Αρχή έκρινε ότι η προταθείσα εφαρμογή μειωμένων συντελεστών κοινωνικής ασφάλισης στις ζώνες 2, 3 και 4 κάλυπτε ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα οικονομικών τομέων και επιχειρήσεων. Το κοινοποιηθέν μέτρο επαναλάμβανε σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό το προηγούμενο καθεστώς των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια και μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο είχε κηρυχθεί από την Αρχή ασύμβατη ενίσχυση (30).

Η βασική διαφορά μεταξύ του καθεστώτος που είχε αξιολογηθεί προγενέστερα και του μέτρου που κοινοποιείται επί του παρόντος είναι η μείωση του αριθμού των οικονομικών τομέων που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τους μειωμένους συντελεστές. Η έκθεση ECON περιλάμβανε κατάλογο των τομέων οι οποίοι δεν επηρεάζονταν κατά τους ισχυρισμούς από τις συναλλαγές εντός του ΕΟΧ με βάση την εκτίμηση των ανταγωνιστικών αλληλεπιδράσεων.

Στην απόφαση να κινηθεί η διαδικασία, η Αρχή εξέφρασε αμφιβολίες όσον αφορά τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε στην έκθεση ECON για τη συλλογή στοιχείων, μια μέθοδος για την οποία υπήρχαν ενδείξεις ότι δεν ήταν συστηματική. Η Αρχή ανησυχούσε ότι η έκθεση ECON παρείχε ατελή εικόνα της υφιστάμενης κατάστασης και ότι δεν πραγματοποιήθηκε εμπεριστατωμένη ανάλυση της μελλοντικής κατάστασης.

Η Αρχή τόνισε τις αμφιβολίες της κατά πόσον η προσέγγιση που υιοθετήθηκε για να καθοριστεί εάν υπήρχαν επιπτώσεις στις συναλλαγές εντός του ΕΟΧ σε ένα δεδομένο τομέα, θα πληρούσαν τις απαιτήσεις που προβλέπονται στην πάγια νομολογία όσον αφορά την κατανόηση του κριτηρίου «επιπτώσεις στις συναλλαγές» κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Αναφερόμενη στην πάγια νομολογία, η Αρχή υπενθύμισε ιδίως ότι, αντίθετα με την προσέγγιση που υιοθετήθηκε στην έκθεση ECON, το γεγονός ότι χορηγείται ενίσχυση για αμιγώς τοπικές δραστηριότητες ή σε επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότες αποκλειστικά σε τοπικό επίπεδο, δεν αποκλείει αφεαυτού την πιθανότητα επιπτώσεων στις συναλλαγές.

Επιπλέον, η Αρχή είχε αμφιβολίες εάν το κοινοποιηθέν μέτρο παρείχε τους αναγκαίους μηχανισμούς για να εξασφαλιστεί η απουσία επιπτώσεων στις συναλλαγές σε όλες τις περιπτώσεις, δεδομένου ότι δεν περιλάμβανε οποιαδήποτε γενική ρήτρα διασφάλισης προκειμένου να εξασφαλιστεί η απαραίτητη νομική και οικονομική βεβαιότητα κατά την εφαρμογή της όσον αφορά τις επιπτώσεις στις συναλλαγές. Η Αρχή εξέφρασε ανησυχίες για τον αόριστο χαρακτήρα του μέτρου, το οποίο είναι απεριόριστο σε διάρκεια και δεν προβλέπει ρήτρα επανεξέτασης των κριτηρίων και των όρων εφαρμογής.

Η Αρχή αποφάσισε να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας, μεταξύ άλλων, για να διευκολύνει την προσπάθεια της Νορβηγίας να αποσαφηνίσει και να τεκμηριώσει καλύτερα εάν η εφαρμογή του κοινοποιηθέντος μέτρου θα είχε τυχόν επιπτώσεις στο εμπόριο. Στο κεφάλαιο που ακολουθεί αναφέρονται οι παρατηρήσεις που υπέβαλαν οι νορβηγικές αρχές.

4.   Παρατηρήσεις των αρχών της Νορβηγίας

Με επιστολή της 12ης Νοεμβρίου 2004, οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την απόφαση της Αρχής να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας. Όσον αφορά το περιεχόμενο της κοινοποίησης, οι αρχές της Νορβηγίας διευκρίνισαν ότι όσον αφορά τις πρότυπες βιομηχανικές ταξινομήσεις 52.120 (άλλες υπηρεσίες λιανικού εμπορίου σε μη ειδικευμένα καταστήματα), 52.420 (λιανική πώληση ειδών ιματισμού) και 52.443 (λιανική πώληση επίπλων), η κοινοποίηση κάλυπτε επιχειρήσεις που εδρεύουν και στις τρεις ζώνες που περιλαμβάνονται στο μέτρο. Λόγω ανακρίβειας τούτο είχε αναφερθεί μόνο για επιχειρήσεις στη ζώνη 4.

Δεύτερον, οι αρχές της Νορβηγίας διευκρίνισαν ότι «κοινοποιήθηκαν ότι ορισμένοι οικονομικοί τομείς σε μια ζώνη δεν υφίσταντο ανταγωνισμό, ενώ οι ίδιοι τομείς σε άλλες ζώνες δεν περιλαμβάνονταν στον κατάλογο. […] τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι από την έκθεση της ECON προέκυψε ότι για ορισμένους οικονομικούς τομείς δεν υπήρχαν επιχειρήσεις που θα υπερέβαιναν το όριο de minimis εντός της συγκεκριμένης ζώνης. […] Εντούτοις, σε μελλοντικές περιπτώσεις, εάν οι μισθολογικές δαπάνες των εν λόγω επιχειρήσεων οδηγήσουν σε υπέρβαση του ορίου de minimis, οι εν λόγω επιχειρήσεις θα αντιμετωπίζονται κατά τον ίδιο τρόπο όπως και οι επιχειρήσεις που υπάγονται στον αντίστοιχο τομέα που ανακοινώθηκε σε άλλες ζώνες».

Τρίτον, οι νορβηγικές αρχές διαπίστωσαν ότι από την επιχειρηματολογία της Αρχής στην απόφαση να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας διαφαινόταν μια κάπως απλουστευμένη κατανόηση της χρησιμοποιηθείσας μεθόδου συλλογής στοιχείων και της αξιολόγησης που πραγματοποίησε η ECON. Σχετικά με το θέμα αυτό, οι νορβηγικές αρχές δήλωσαν ότι για τις επιχειρήσεις στον τομέα της μεταποίησης, η έκθεση στον ανταγωνισμό εξετάστηκε με βάση περιφερειακά στοιχεία για τις εξαγωγές και τις εισαγωγές. Οι νορβηγικές αρχές διευκρίνισαν ότι η έκθεση ECON δεν προϋπόθετε ότι η ανάλυση των εν λόγω στοιχείων θα επαρκούσε για τον εντοπισμό οικονομικών τομέων που δεν επηρεάζονται από τον ανταγωνισμό επιχειρήσεων σε άλλα κράτη του ΕΟΧ, αλλά επαρκούσαν για να επιβεβαιώσουν ότι η ενίσχυση σε ένα συγκεκριμένο τομέα μπορεί πράγματι να επηρεάσει το εμπόριο.

Όσον αφορά τις επιχειρήσεις στους τομείς των υπηρεσιών, οι αρχές της Νορβηγίας ισχυρίστηκαν ότι η έκθεση στον ανταγωνισμό εξετάστηκε κυρίως με βάση τη γνώση της κατάστασης που επικρατούσε στην αγορά σε διάφορους επιχειρηματικούς τομείς, καθώς και με βάση δειγματοληπτικές διαβουλεύσεις με επιχειρήσεις. Για την ταξινόμηση ως αμιγώς τοπικής δραστηριότητας, μια προϋπόθεση ήταν να μην συμμετέχουν σε διασυνοριακές δραστηριότητες οι επιχειρήσεις στο συγκεκριμένο τομέα των υπηρεσιών. Εντούτοις, τούτο δεν εφαρμόστηκε ως επαρκής προϋπόθεση. Στην έκθεση ECON αξιολογήθηκε επίσης εάν η εν λόγω δραστηριότητα στον τομέα των υπηρεσιών σε μια δεδομένη περιφέρεια, ήταν ικανή να προσελκύσει πελάτες από άλλη τοποθεσία ή κράτος ΕΟΧ. Όσον αφορά την πιθανή μελλοντική κατάσταση, ζητήθηκε από τις εταιρείες να δηλώσουν ποιες θεωρούσαν ότι θα ήταν οι επιπτώσεις για τις εμπορικές τάσεις των πελατών τους. Εάν οι τιμές των παρεχόμενων σε τοπική κλίμακα υπηρεσιών αυξάνονταν κατά ένα συγκεκριμένο ποσοστό ή εάν αυξάνονταν οι τιμές των ίδιων υπηρεσιών που παρέχονται από εταιρείες εγκατεστημένες σε γειτονικές βόρειες χώρες.

Τέταρτον, οι αρχές της Νορβηγίας έκριναν ότι εναπόκειντο στην Αρχή να εκτιμήσει κατά πόσον οποιοσδήποτε από τους τομείς ή δικαιούχους που καλύπτεται από το κοινοποιηθέν μέτρο θα μπορούσε να λάβει ενίσχυση που δεν επηρεάζει το εμπόριο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών στη συμφωνία ΕΟΧ.

II.   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

1.   Διαδικαστικές απαιτήσεις

Το κοινοποιηθέν μέτρο δεν έχει τεθεί σε ισχύ. Κατά συνέπεια, οι αρχές της Νορβηγίας έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 του μέρους Ι του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου.

2.   Το μέτρο που κοινοποιήθηκε

Οι αρχές της Νορβηγίας έχουν κοινοποιήσει την «πρόθεσή τους να εξακολουθήσουν από την 1η Ιανουαρίου του 2005 την εφαρμογή του καθεστώτος των διαφοροποιημένων εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που ίσχυαν πριν την 1η Ιανουαρίου του 2004για τους τομείς που δεν εκτίθενται στον ανταγωνισμό επιχειρήσεων σε άλλα κράτη ΕΟΧ». Δεν έχει κοινοποιηθεί οποιοδήποτε συγκεκριμένο σχέδιο πρότασης για τη θέσπιση ρυθμίσεων ή νόμων που θα διέπουν την εφαρμογή του μέτρου. Οι αρχές της Νορβηγίας έχουν κοινοποιήσει έκθεση με βάση την οποία προτίθενται να εισάγουν εκ νέου το παλαιό καθεστώς των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια και μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης προς όφελος ορισμένων τομέων. Μολονότι στην έκθεση ECON αναφέρεται ότι ο εντοπισμός των ανταγωνιστικών αλληλεπιδράσεων θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην εκπόνηση πρότασης για τη θέσπιση κανόνων, ούτε περιλαμβάνει οποιαδήποτε πρόταση για τη θέσπιση κανόνων, όπως θα απαιτούσε ένα καθεστώς ενισχύσεων, ούτε περιλαμβάνει η κοινοποίηση τέτοιου είδους πρόταση.

Λαμβάνοντας υπόψη τα μεμονωμένα στοιχεία που υποβλήθηκαν με την κοινοποίηση από τις αρχές της Νορβηγίας και κατά την επίσημη διαδικασία έρευνας, φαίνεται ότι οι αρχές της Νορβηγίας επιθυμούν να συνεχίσουν (ή να εισαγάγουν εκ νέου) το παλαιό σύστημα των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια και μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, να περιορίσουν όμως την εφαρμογή του στους τομείς που απαριθμούνται στην έκθεση της ECON. Θα πρέπει να υπενθυμιστεί το γεγονός ότι το παλαιό σύστημα των μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης είχε χαρακτηριστεί ως καθεστώς ενίσχυσης (31). Η Αρχή δεν αντιλαμβάνεται τους λόγους για τους οποίους το κοινοποιηθέν μέτρο δεν θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως καθεστώς, παρά το γεγονός ότι το πεδίο εφαρμογής του έχει περιοριστεί.

Σύμφωνα με τον ορισμό που αναφέρεται στο άρθρο 1 σημείο δ) στο μέρος ΙΙ του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου, ένα καθεστώς ενίσχυσης είναι οποιαδήποτε πράξη με βάση την οποία, χωρίς να απαιτούνται συμπληρωματικά μέτρα εφαρμογής, δύνανται να χορηγηθούν μεμονωμένες ενισχύσεις σε επιχειρήσεις που ορίζονται στο πλαίσιο της πράξης κατά τρόπο γενικό και αόριστο. Περιλαμβάνει επίσης κάθε πράξη βάσει της οποίας δύναται να χορηγηθεί σε μία ή περισσότερες επιχειρήσεις ενίσχυση μη συνδεόμενη με ένα συγκεκριμένο σχέδιο, για αόριστη χρονική περίοδο ή/και για απεριόριστο ποσό.

Το κοινοποιηθέν μέτρο αναφέρεται στην εφαρμογή διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, για οποιαδήποτε επιχείρηση που δραστηριοποιείται σε ορισμένους τομείς (η πρόταση καλύπτει περισσότερους από 200 τομείς) για τους εργαζομένους της που διαμένουν στις ζώνες 2, 3 και 4 στη Νορβηγία. Η εφαρμογή μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν αποτελεί μεμονωμένη χορήγηση ενίσχυσης σε μια επιχείρηση, αλλά ένα επαναλαμβανόμενο γεγονός σε τακτική βάση κατά τη διάρκεια αόριστης χρονικής περιόδου και προς όφελος ενός απροσδιόριστου αριθμού δικαιούχων. Κατά συνέπεια, το κοινοποιηθέν μέτρο θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως καθεστώς.

3.   Το πεδίο εφαρμογής της παρούσας απόφασης

Η ακόλουθη αξιολόγηση ισχύει μόνο για τις δραστηριότητες που καλύπτονται από τη συμφωνία ΕΟΧ. Η Αρχή δεν δύναται να αξιολογήσει οποιεσδήποτε δραστηριότητες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας, όπως για παράδειγμα τις υπηρεσίες άμυνας που υπάγονται στον κωδικό NACE 75.220.

Επιπλέον, η Αρχή δεν έχει αρμοδιότητες ελέγχου των ενισχύσεων σε επιχειρήσεις που ασκούν αποκλειστικά δραστηριότητες σχετικές με προϊόντα που δεν καλύπτονται από τη συμφωνία ΕΟΧ, όπως είναι τα γεωργικά προϊόντα ή τα προϊόντα αλιείας (32). Μεταξύ άλλων παραδειγμάτων, τούτο συμβαίνει στην περίπτωση του κωδικού NACE 1.300, καλλιέργεια φυτών σε συνδυασμό με κτηνοτροφία (μικτές γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες). Οι δραστηριότητες σε τομείς που δεν εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Αρχής για την εκτίμηση της ύπαρξης κρατικής ενίσχυσης, δεν αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας απόφασης (33).

4.   Η παρουσία κρατικής ενίσχυσης κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ

Το άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ προβλέπει τα εξής:

Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, ο χαρακτηρισμός της ενίσχυσης προϋποθέτει ότι πληρούνται και οι τέσσερις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ (34): 1) πρέπει να υπάρχει παρέμβαση από το κράτος ή με κρατικούς πόρους· 2) πρέπει να ευνοεί επιλεκτικά τους αποδέκτες· 3) η εν λόγω παρέμβαση πρέπει να νοθεύει ή να απειλεί να νοθεύσει τον ανταγωνισμό και 4) προκειμένου να εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ, το μέτρο χορήγησης της ενίσχυσης πρέπει να επηρεάζει τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών.

Το νορβηγικό καθεστώς των μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης έχει αποτελέσει το αντικείμενο διαφόρων αποφάσεων της Αρχής (35). Το Δικαστήριο ΕΖΕΣ εξέτασε επίσης το καθεστώς (36) και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το εν λόγω καθεστώς αποτελούσε κρατική ενίσχυση.

Όπως προαναφέρθηκε, με την παρούσα πρόταση υπάρχει πρόθεση να εισαχθεί εκ νέου το παλαιό καθεστώς, με μόνη διαφορά ότι το προτεινόμενο καθεστώς περιορίζεται σε ορισμένους τομείς. Κατά την άποψη της Αρχής, τα πορίσματα της Αρχής και οι διαπιστώσεις του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ όσον αφορά το χαρακτηρισμό του παλαιού καθεστώτος σύμφωνα με το άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ, εφαρμόζονται επίσης στο παρόν κοινοποιηθέν καθεστώς σε ό,τι αφορά τα τρία από τα τέσσερα σωρευτικά κριτήρια.

Επομένως, το κοινοποιηθέν καθεστώς προϋποθέτει κατανάλωση κρατικών πόρων στο βαθμό που η εφαρμογή μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης συνεπάγεται διαφυγόντα κρατικά έσοδα. Επιπλέον, το καθεστώς αυτό παρέχει άμεσο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες στους ενισχυόμενους τομείς και περιφέρειες, σε σύγκριση με τις επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε άλλη περιοχή, ή δεν καλύπτονται από τους κοινοποιηθέντες τομείς. Στο πλαίσιο αυτό, η Αρχή θα επιθυμούσε να τονίσει το γεγονός ότι ένα μέτρο δύναται να αποτελέσει κρατική ενίσχυση μόνο εφόσον αφορά μια επιχείρηση που ασκεί οικονομική δραστηριότητα, δηλαδή μια δραστηριότητα που συνίσταται στην παροχή αγαθών ή υπηρεσιών υπό συνθήκες ανταγωνισμού σε μια δεδομένη αγορά (37). Στη νομολογία καθορίζεται ως επιχείρηση «κάθε οντότητα που αναπτύσσει οικονομική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς που τη διέπει και τον τρόπο χρηματοδότησής της» (38). Κατά συνέπεια, καμία κρατική ενίσχυση δεν μπορεί να υπάρχει εφόσον οι δραστηριότητες που ασκούνται δεν είναι οικονομικές, όπως στην περίπτωση, μεταξύ άλλων των σαφών διοικητικών δραστηριοτήτων του δημόσιου τομέα, των υπηρεσιών δικαιοσύνης ή των δραστηριοτήτων των σχετικών με την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση. Επομένως, η παρούσα απόφαση δεν καλύπτει τις εν λόγω δραστηριότητες.

Απομένει συνεπώς το ερώτημα εάν η ενίσχυση που χορηγείται στο πλαίσιο του κοινοποιηθέντος καθεστώτος, το οποίο εφαρμόζεται σε ορισμένους τομείς που υποτίθεται ότι δεν εκτίθενται στον ανταγωνισμό επιχειρήσεων άλλων κρατών ΕΟΧ, επηρεάζει τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών.

α)   Επηρεάζει η ενίσχυση το εμπόριο κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγαφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ;

Για να εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ, το μέτρο ενίσχυσης πρέπει να μπορεί να επηρεάζει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας ΕΟΧ. Η διάταξη αυτή δεν κάνει διαχωρισμό μεταξύ αιτιών ή στόχων, αλλά ορίζει την κρατική ενίσχυση σε σχέση με τα αποτελέσματα (39).

Η Αρχή θα αξιολογήσει κατωτέρω εάν το γεγονός ότι το κοινοποηθέν καθεστώς περιορίζεται σε ορισμένους τομείς εμποδίζει το ενδεχόμενο να επηρεάσει η ενίσχυση τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών και κατά συνέπεια το θέτει εκτός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ.

1.   Ο νομικός κανόνας

Σύμφωνα με τη νομολογία (40), εφόσον μια κρατική χρηματοδοτική βοήθεια ενισχύει τη θέση μιας επιχείρησης σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις που είναι ανταγωνιστικές στις συναλλαγές εντός του ΕΟΧ, οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να θεωρούνται ότι επηρεάζονται από την ενίσχυση.

Δεν υπάρχει όριο ή ποσοστό κάτω από το οποίο να μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν επηρεάζονται οι συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών (41). Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, το σχετικά μικρό ποσό της ενίσχυσης ή το σχετικά μικρό μέγεθος της επιχείρησης που ενισχύεται, δεν αποκλείει καταρχήν το ενδεχόμενο να επηρεαστούν οι εμπορικές συναλλαγές εντός του ΕΟΧ (42). Εφόσον ένας τομέας χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό εταιρειών μικρής κλίμακας, η ενίσχυση που είναι δυνατόν να διατεθεί στο σύνολο ή σε πολύ μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων του τομέα αυτού, ακόμα και εάν τα σχετικά μεμονωμένα ποσά είναι μικρά, έχει επιπτώσεις στις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών στη συμφωνία ΕΟΧ (43). Επίσης, μια ενίσχυση μπορεί να επηρεάσει τις συναλλαγές εντός του ΕΟΧ, ακόμα και εάν η δικαιούχος εταιρεία δεν συμμετέχει η ίδια σε διασυνοριακές δραστηριότητες (44).

Η φύση της ενίσχυσης δεν εξαρτάται από τον τοπικό ή περιφερειακό χαρακτήρα των παρεχομένων υπηρεσιών ή από το μέγεθος του συγκεκριμένου τομέα δραστηριότητας (45). Ο τοπικός χαρακτήρας των δραστηριοτήτων των δικαιούχων ενός μέτρου αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εκτίμηση των επιπτώσεων στις συναλλαγές, δεν επαρκεί όμως για να εμποδίσει μια ενίσχυση να έχει επιπτώσεις στο εμπόριο (46). Τούτο οφείλεται στο γεγονός ότι η χορήγηση κρατικής συνδρομής σε μια επιχείρηση ενδέχεται να οδηγήσει σε διατήρηση ή αύξηση της εσωτερικής προσφοράς, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι δυνατότητες άλλων επιχειρήσεων να διεισδύσουν στην αγορά των συγκεκριμένων κρατών ΕΟΧ (47).

Κατά την εκτίμηση των επιπτώσεων στο εμπόριο, η Αρχή δεν απαιτείται να καθορίσει τις πραγματικές επιπτώσεις ενός καθεστώτος ενισχύσεων, αλλά να εξετάσει εάν το καθεστώς αυτό ενδέχεται να επηρεάσει τις εμπορικές συναλλαγές εντός του ΕΟΧ (48). Κατά συνέπεια, το κριτήριο των επιπτώσεων στις συναλλαγές έχει ερμηνευθεί συνήθως κατά τρόπο μη περιοριστικό,, έτσι ώστε, κατά κανόνα, να θεωρείται ένα μέτρο κρατική ενίσχυση εφόσον είναι ικανό να επηρεάσει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των κρατών ΕΟΧ (49).

2.   Αξιολόγηση του κοινοποιηθέντος καθεστώτος

Σύμφωνα με τις αρχές της Νορβηγίας, το κοινοποιηθέν καθεστώς καλύπτει περίπου το 75 % των τομέων παροχής υπηρεσιών που εξετάστηκαν στην έκθεση της ECON, μικρό τμήμα των τομέων μεταποίησης και ορισμένους τομείς κατασκευαστικών δραστηριοτήτων. Σύμφωνα με την κοινοποίηση, πρόκειται για περισσότερους από 200 οικονομικούς τομείς, 13 εκ των οποίων με ορισμένες επιφυλάξεις, οι οποίοι δεν εκτίθενται στον ανταγωνισμό στο πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών εντός του ΕΟΧ. Για το λόγο αυτό, κατά τη γνώμη των αρχών της Νορβηγίας, το κοινοποιηθέν καθεστώς δεν χαρακτηρίζεται ως κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ.

—   Η έκθεση της ECON και η χρησιμοποιηθείσα μέθοδος για την επιλογή των οικονομικών φορέων που καλύπτονται από το καθεστώς

Το κοινοποιηθέν καθεστώς για τους διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης βασίζεται στη συνημμένη στην κοινοποίηση έκθεση που καλείται «έκθεση ECON». Εντούτοις, σύμφωνα με την έκθεση, σκοπός της έκθεσης δεν είναι να εκτιμηθεί εάν το καθεστώς των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης πληροί τους όρους της συμφωνίας ΕΟΧ, αλλά να εκτιμηθούν οι ανταγωνιστικές αλληλεπιδράσεις (50).

Οι αρχές της Νορβηγίας δεν προέβησαν σε συμπληρωματικές εκτιμήσεις στην κοινοποίηση, ούτε διατύπωσαν τυχόν λεπτομερέστερους ορισμούς των όρων ανταγωνισμού με τα λοιπά συμβαλλόμενα μέρη. Περιορίστηκαν απλώς στη δήλωση ότι οι αρχικοί συντελεστές των διαφοροποιημένων εισφορών κοινωνικής ασφάλισης εφαρμόζονται για επιχειρήσεις σε τομείς τους οποίους η έκθεση ECON θεώρησε ότι δεν είχαν τυχόν ανταγωνιστικές αλληλεπιδράσεις. Δεν υπέβαλαν νομικό κείμενο με τις διατάξεις που διέπουν την εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.

Οι νορβηγικές αρχές δέχονται ότι τα στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση ECON ενδέχεται να εμφανίζουν αποκλίσεις όσον αφορά την αξιολόγηση μεμονωμένων οικονομικών τομέων οι οποίοι δύνανται «πιθανότατα να εξισώνονται σε συνολικό επίπεδο» (51). Εντούτοις, η Αρχή δεν δύναται να εγκρίνει την προσέγγιση αυτή. Ένα καθεστώς ενισχύσεων πρέπει να είναι επαρκώς ακριβές έτσι ώστε να διασφαλίζει ότι η εφαρμογή των κανόνων του σε οποιονδήποτε δυνητικό δικαιούχο της ενίσχυσης να μην παραβαίνει τους κανόνες της συμφωνίας ΕΟΧ.

Κατά τη γνώμη της Αρχής, η χρησιμοποιούμενη μέθοδος για την επιλογή των οικονομικών τομέων που υποτίθεται ότι δεν επηρεάζονται από τις διακρατικές εμπορικές συναλλαγές, δεν διασφαλίζει ότι η ενίσχυση δεν θα χορηγηθεί σε επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις εμπορικές συναλλαγές εντός του ΕΟΧ.

Η Αρχή διερωτάται για την αξιοπιστία των στοιχείων που έχουν συλλεχθεί για την εκπόνηση της έκθεσης ECON, τα οποία, ιδίως για τους τομείς των υπηρεσιών, βασίζονται κυρίως σε προσωπική γνώση της κατάστασης της αγοράς και σε τηλεφωνικές συνεντεύξεις με ορισμένες επιλεγμένες επιχειρήσεις. Τα συλλεχθέντα στοιχεία δεν βασίζονται σε εμπειρικές αποδείξεις αλλά έχουν μάλλον υποκειμενικό χαρακτήρα. Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Αρχή, υπάρχουν ενδείξεις ότι δεν έχουν επαληθευθεί τα συλλεχθέντα στοιχεία.

Σύμφωνα με την έκθεση ECON, μια δραστηριότητα θεωρείται αμιγώς τοπικού χαρακτήρα και δεν επηρεάζεται από τις εμπορικές συναλλαγές εντός του ΕΟΧ, όταν πληρούνται οι ακόλουθοι δύο όροι: οι επιχειρήσεις του συγκεκριμένου οικονομικού τομέα δεν συμμετέχουν οι ίδιες σε διασυνοριακές δραστηριότητες και η εν λόγω δραστηριότητα δεν είναι ικανή να προσελκύσει πελάτες από άλλη περιοχή.

Εντούτοις, στην έκθεση της ECON δεν αξιολογείται εάν το κριτήρια «επιπτώσεις στις συναλλαγές» κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ θα εφαρμόζονταν ή όχι εάν η ενίσχυση χορηγείτο σε επιχειρήσεις των διαφόρων τομέων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο. Περιορίζεται στην εκτίμηση εάν υπάρχει άμεσος ανταγωνισμός στο συγκεκριμένο τομέα και στην εν λόγω περιφέρεια. Όπως προαναφέρθηκε, το γεγονός ότι ο αποδέκτης της ενίσχυσης ασκεί τις δραστηριότητές του σε μια τοπική αγορά δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να έχουν επηρεαστεί οι συναλλαγές ΕΟΧ. Επομένως, το γεγονός ότι δεν υπάρχουν, σύμφωνα με την έκθεση, ανταγωνιστικές αλληλεπιδράσεις, δεν σημαίνει ότι η ενίσχυση που χορηγείται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους εν λόγω οικονομικούς τομείς δεν θα επηρέαζε τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών.

Κατά συνέπεια, η μέθοδος που ακολουθήθηκε στην έκθεση ECON για τον εντοπισμό των οικονομικών τομέων, η οποία αποτελεί τη βάση της κοινοποίησης του ισχύοντος καθεστώτος διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, δεν τηρεί τις παραμέτρους για την ερμηνεία του κριτηρίου «επιπτώσεις στις συναλλαγές» που καθιερώθηκε με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, όπως προαναφέρθηκε.

—   Το καθαυτό καθεστώς

Το κοινοποιηθέν καθεστώς καλύπτει ένα ιδιαίτερα ευρύ και ευρύ φάσμα επιχειρήσεων (52) που δραστηριοποιούνται, μεταξύ άλλων, στους ακόλουθους οικονομικούς τομείς: ναυπηγεία, κατασκευή αυτοκινητοδρόμων και δρόμων, αεροδρόμια και αθλητικές εγκαταστάσεις, χονδρικό και λιανικό εμπόριο, ταχυδρομεία και τηλεπικοινωνίες, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, ενοικιάσεις αυτοκινήτων, λογιστικοί έλεγχοι, παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών και ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες.

Στους τομείς στους οποίους έχουν θεσπιστεί διατάξεις παραγώγου δικαίου για την εγκαθίδρυση και τη ρύθμιση της εσωτερικής αγοράς, όπως είναι οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (NACE 65), οι τηλεπικοινωνίες (NACE 64), κλπ., ή σε τομείς που υπόκεινται σε ειδικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, όπως είναι τα ναυπηγεία (NACE 35) (53), η Αρχή θεωρεί κατά κανόνα ότι οι αντίστοιχες δραστηριότητες δεν προστατεύονται από τις συναλλαγές μεταξύ κρατών εντός του ΕΟΧ.

Οι επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας (NACE 64.220), οι πάροχοι υπηρεσιών Ίντερνετ (NACE 65.230), και οι ταχυδρομικές υπηρεσίες εκτός των υπηρεσιών που παρέχουν τα εθνικά ταχυδρομεία (NACE 64.120), αποτελούν βασικά παραδείγματα διασυνοριακών δραστηριοτήτων. Τις περισσότερες από τις δραστηριότητες αυτές ασκούν εταιρείες που λειτουργούν σε διεθνή κλίμακα (54).

Όσον αφορά τον κατασκευαστικό τομέα (NACE 45), δραστηριότητες όπως η κατασκευή αυτοκινητοδρόμων ή η κατασκευή υδραυλικών και λιμενικών έργων πρέπει να υλοποιούνται από μεγάλες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα εξειδικευμένες, οι οποίες ανταγωνίζονται άλλες εταιρείες εντός του ΕΟΧ (55).

Συγκεκριμένα, σε ορισμένους από τους κοινοποιηθέντες οικονομικούς τομείς, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από κατάργηση των κανονιστικών ρυθμίσεων και απελευθέρωση, η χρηματοδοτική παρέμβαση του δημοσίου θα έχει συχνά επιπτώσεις στο εμπόριο.

Άλλοι οικονομικοί τομείς που καλύπτονται από το καθεστώς έχουν ήδη αποτελέσει το αντικείμενο αποφάσεων για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες αναφέρονται σαφώς στην ύπαρξη επιπτώσεων στο εμπόριο. Πρόκειται, μεταξύ άλλων, για την περίπτωση της έκδοσης εφημερίδων (NACE 22), ενός τομέα για τον οποίο η Επιτροπή εξέδωσε κατά το παρελθόν έτος απόφαση στην οποία αναφέρεται ότι: «[…]στον τομέα των εκδοτικών προϊόντων τα οποία αφορούν τα υπό εξέταση μέτρα ενίσχυσης, υπάρχουν εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών. Ως εκ τούτου, τα μέτρα αυτά μπορούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρήσεων όταν, π.χ. οι εκδοτικές επιχειρήσεις ασκούν δραστηριότητα σε διάφορα κράτη μέλη, παράγοντας εκδόσεις σε διάφορες γλώσσες, και κατά συνέπεια, έρχονται σε ανταγωνισμό όσον αφορά τα εκδοτικά δικαιώματα και τη διαφήμιση.» (56).

Ένα άλλο παράδειγμα τομέα για τον οποίο έχουν ήδη εκδοθεί αποφάσεις για τις κρατικές ενισχύσεις, στις οποίες διαπιστώνεται η ύπαρξη επιπτώσεων στο εμπόριο, είναι ο τομέας του λιανικού εμπορίου (NACE 51) (57): «Ο όγκος των εμπορικών συναλλαγών στον τομέα των φαρμακευτικών και άλλων συναφών προϊόντων […] το 1991 […] με τα κράτη μέλη του ΕΟΧ (Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία και Νορβηγία) στα προϊόντα αυτά υπερέβαιναν τα 2,7 δισεκατ. Ecu.»

Όπως εμφαίνεται στα ανωτέρω παραδείγματα, οι επιχειρήσεις σε πολλούς τομείς που καλύπτονται από το εν λόγω καθεστώς, όχι μόνο υπόκεινται στον ανταγωνισμό αλλά υφίστανται τον ανταγωνισμό επιχειρήσεων άλλων κρατών του ΕΟΧ. Κατά συνέπεια, η χορηγούμενη ενίσχυση σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους εν λόγω τομείς θα έχει επιπτώσεις στο εμπόριο. Επομένως, το καθεστώς αποτελεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Σχετικά με το θέμα αυτό, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι αρχές της Νορβηγίας έχουν κοινοποιήσει ένα ενιαίο καθεστώς διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, το οποίο καλύπτει περισσότερους από 200 τομείς και δεν έχουν προβεί σε 200 κοινοποιήσεις, καθεμιά χωριστά για έναν τομέα.

Στην επιστολή των αρχών της Νορβηγίας, της 12ης Νοεμβρίου 2004, αναφέρεται περιληπτικά ότι «ναπόκειται στην Αρχή […] να εκτιμήσει εάν μπορεί να χορηγηθεί ενίσχυση, που δεν επηρεάζει το εμπόριο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας ΕΟΧ, σε οποιονδήποτε από τους κοινοποιηθέντες οικονομικούς τομείς ή δικαιούχους» (58). Εντούτοις, κατά την εξέταση του καθεστώτος, η Αρχή θα πρέπει να αξιολογεί τα γενικά χαρακτηριστικά του καθεστώτος, κατά τρόπο που να επαληθεύεται εάν αποτελεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου «στην περίπτωση ενός καθεστώτος ενισχύσεων, η Επιτροπή μπορεί να περιοριστεί στην εξέταση των γενικών χαρακτηριστικών του εν λόγω καθεστώτος, χωρίς να είναι υποχρεωμένη να εξετάσει κάθε περίπτωση εφαρμογής χωριστά.» (59). Το Δικαστήριο ΕΖΕΣ έχει επίσης ταχθεί υπέρ αυτής της ερμηνείας (60).

Επομένως, η Αρχή πρέπει να αξιολογήσει το ίδιο το καθεστώς. Εάν το καθεστώς αποτελεί καθαυτό κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΖΕΣ, εμπίπτει στην εν λόγω διάταξη. Κατά συνέπεια, η Αρχή δεν είναι υποχρεωμένη να αποδείξει κατά τρόπο θετικό, σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση που υπόκειται στο καθεστώς, ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΖΕΣ.

Επιπλέον, για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, δεν είναι εφικτό (61) να διαπιστωθεί εάν το καθεστώς ενδέχεται να επηρεάσει το εμπόριο σε καθέναν από τους 200 και πλέον τομείς που καλύπτει. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, για τις επιχειρήσεις που ενδέχεται να επωφεληθούν από το εν λόγω καθεστώς θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι δεν επηρεάζονται οι συναλλαγές (62). Η Αρχή θεωρεί ότι είναι αδύνατον να διασφαλιστεί ότι όλοι οι δυνητικοί δικαιούχοι, σε καθέναν από τους 200 και πλέον κοινοποιηθέντες τομείς NACE, δεν είναι — και δεν θα είναι — εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΖΕΣ.

Άλλοι οικονομικοί τομείς περιλαμβάνουν δραστηριότητες που ασκούνται σε τοπική κλίμακα. Όσον αφορά τους τομείς αυτούς, δεν μπορεί ωστόσο να αποκλειστεί εκ των προτέρων το ενδεχόμενο να επηρεαστούν οι συναλλαγές. Για παράδειγμα, οι πάροχοι υπηρεσιών σε τοπική κλίμακα, όπως είναι τα κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης ή τα καταστήματα λιανικής πώλησης, όπως τα πολυκαταστήματα, ανήκουν συχνά σε μεγαλύτερες αλυσίδες που βρίσκονται σε ανταγωνιστική σχέση σε επίπεδο ΕΟΧ. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει πρόσφατα διαπιστώσει την ύπαρξη επιπτώσεων στο εμπόριο στον τομέα των οδοντιατρικών υπηρεσιών (NACE 85) (63), μολονότι η υπηρεσίες αυτές παρέχονται κατά κανόνα σε τοπικό επίπεδο.

Παρά το γεγονός ότι η ύπαρξη επιπτώσεων στο εμπόριο έχει κατά κανόνα διαπιστωθεί, υπάρχουν επίσης, σε αποφάσεις της Αρχής και της Επιτροπής συγκεκριμένα παραδείγματα ενισχύσεων που χορηγήθηκαν υπό ορισμένες συνθήκες και δεν θεωρήθηκαν ότι είχαν οποιεσδήποτε επιπτώσεις στις συναλλαγές. Πρόκειται, για παράδειγμα, για τις αποφάσεις της Επιτροπής για την προβλήτα του Brighton και την πισίνα του Dorsten (64). Επίσης, στην απόφαση της Αρχής σχετικά με τη δημιουργία ιδιωτικών εγκαταστάσεων ημερήσιας φροντίδας σε δημόσιους χώρους, με επιδοτούμενα εμφυτευτικά τέλη, στο Όσλο (65), δεν αναγνωρίστηκε η ύπαρξη επιπτώσεων στις συναλλαγές. Το κοινό χαρακτηριστικό των εν λόγω περιπτώσεων είναι ότι αφορούν και οι δύο είτε μεμονωμένη ενίσχυση είτε ένα καθεστώς χορήγησης ενίσχυσης του οποίου η εφαρμογή και οι δυνητικοί δικαιούχοι καθορίζονται με τόση σαφήνεια, περιεκτικότητα και αυστηρότητα που θα ήταν αδύνατον να χορηγηθεί μια ενίσχυση που να έχει επιπτώσεις στο εμπόριο.

Στην έκθεση ECON, με βάση την οποία έχει εκπονηθεί το εν λόγω καθεστώς, εξετάστηκε κυρίως η παρούσα κατάσταση ορισμένων οικονομικών τομέων στη Νορβηγία. Εντούτοις, η οικονομία εξελίσσεται και οι εμπορικές τάσεις ενδέχεται να μεταβληθούν. Ουδείς επομένως γνωρίζει ποια θα είναι μελλοντικά η κατάσταση και εάν τα αποτελέσματα της έκθεσης ECON, στα οποία βασίστηκαν οι αρχές της Νοβηγίας για να αιτιολογήσουν την απουσία επιπτώσεων στο εμπόριο, θα εξακολουθήσουν να ισχύουν. Χωρίς ένα μηχανισμό επανεξέτασης για την προσαρμογή των ενισχύσεων στις νέες συνθήκες, δεν είναι δυνατόν να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο να χορηγηθούν μελλοντικά ενισχύσεις σε ορισμένες επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητες σε κάποιους από τους απαριθμούμενους οικονομικούς τομείς, με επιπτώσεις στις συναλλαγές. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να σημειωθεί το γεγονός ότι η πρόταση για διαφοροποιημένους συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν περιορίζεται χρονικά.

Η κάλυψη ολόκληρου του φάσματος του καθεστώτος δεν είναι αρκετά επακριβής. Οι αρχές της Νορβηγίας διευκρίνισαν μόλις πρόσφατα το πεδίο εφαρμογής της κοινοποίησης, στην επιστολή της 12ης Νοεμβρίου 2004, με την οποία γνωστοποίησαν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Γνωστοποιήθηκε ότι ορισμένοι τομείς δεν είναι εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό σε μια και μόνο ζώνη, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν επί του παρόντος στους εν λόγω τομείς και στις συγκεκριμένες ζώνες επιχειρήσεις που υπερβαίνουν το όριο de minimis. Οι αρχές της Νορβηγίας έχουν ωστόσο διευκρινίσει το γεγονός ότι θα αντιμετωπίζουν τις επιχειρήσεις αυτές κατά τον ίδιο τρόπο με εκείνες που υπάγονται στο συγκεκριμένο κοινοποιηθέντα τομέα και είναι εγκατεστημένες σε άλλες ζώνες, εάν, στο μέλλον, οι μισθολογικές δαπάνες των εν λόγω επιχειρήσεων υπερβούν το όριο de minimis. Οι τομείς αυτοί δεν συμπεριλαμβάνονταν ωστόσο στην κοινοποίηση που διαβιβάστηκε στην Αρχή.

Επιπλέον, δεν υπάρχουν συμπληρωματικά ειδικά κριτήρια επιλογής των επιλέξιμων επιχειρήσεων στους οικονομικούς τομείς που απαριθμούνται στον κατάλογο της έκθεσης ECON, δεδομένου ότι η κοινοποίηση αναφέρεται αποκλειστικά σε τομείς. Τα δύο σωρευτικά κριτήρια της γεωγραφικής θέσης και της τομεακής δραστηριότητας, τα οποία απαιτούνται για την εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης σε ένα συγκεκριμένο τομέα, είναι, κατά τη γνώμη της Αρχής, πολύ γενικά. Σύμφωνα με τις προαναφερθείσες θετικές αποφάσεις, ένα καθεστώς πρέπει να περιλαμβάνει επακριβή και σαφή κριτήρια (66) προκειμένου να διασφαλίζεται ότι δεν θα χορηγείται ενίσχυση σε οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει τις συναλλαγές εντός του ΕΟΧ.

Με βάση τα παρασχεθέντα από τις αρχές της Νορβηγίας στοιχεία, η Αρχή κρίνει επομένως ότι η πρόταση εφαρμογής διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης ενδέχεται να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ των συμβαλλομένων μερών.

β)   Συμπέρασμα

Για τους προαναφερθέντες λόγους, η Αρχή εξάγει το συμπέρασμα ότι το κοινοποιηθέν καθεστώς διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητες σε ορισμένους οικονομικούς τομείς, αποτελεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ.

5.   Συμβατότητα της ενίσχυσης

Οι αρχές της Νορβηγίας ισχυρίστηκαν στην κοινοποίηση ότι η πρόταση για διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν αποτελούσε κρατική ενίσχυση. Μετά από προκαταρκτική εκτίμηση του καθεστώτος, η Αρχή αποφάσισε να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας, δεδομένου ότι είχε σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά όχι μόνο το χαρακτήρα κρατικής ενίσχυσης των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, αλλά και τη συμβατότητά τους με τους κανόνες της συμφωνίας ΕΟΧ σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις. Παρά τις αμφιβολίες που εκφράστηκαν από την Αρχή στην απόφαση για την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας, οι αρχές της Νορβηγίας δεν προέβαλαν επιχειρήματα σχετικά με τη συμβατότητα του καθεστώτος.

Η Αρχή είναι της γνώμης ότι στην προκείμενη περίπτωση δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί οποιαδήποτε από τις παρεκκλίσεις που αναφέρονται στο άρθρο 61 παράγραφος 2 της συμφωνίας ΕΟΧ.

Επιπλέον, το σύστημα μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί συμβατό δυνάμει του άρθρου 61 παράγραφος 3 της συμφωνίας ΕΟΧ. Η μείωση των εξόδων λειτουργίας μιας επιχείρησης, όπως των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, αποτελεί ενίσχυση λειτουργίας. Το είδος αυτό της ενίσχυσης, χορηγούμενης σε επιχειρήσεις ορισμένων περιφερειών, απαγορεύεται κατά κανόνα.

Η εφαρμογή μειωμένων συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν δύναται αν εξεταστεί στο πλαίσιο του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συμφωνίας ΕΟΧ, δεδομένου ότι η διάταξη αυτή δεν δύναται να εφαρμοστεί για καμία από τις περιφέρειες της Νορβηγίας, καθώς απαιτεί ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο διαβίωσης ή σημαντικό ποσοστό υποαπασχόλησης.

Οι μειωμένοι συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν αποσκοπούν στην προώθηση της υλοποίησης ενός σημαντικού έργου κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ούτε στην άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας ενός κράτους μέλους, όπως απαιτείται για την επιλεξιμότητα με βάση του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συμφωνίας ΕΟΧ.

Όσον αφορά το άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας ΕΟΧ, στην απόφασή της αριθ. 218/03/COL, της 12ης Νοεμβρίου 2003, σχετικά με τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων υπό μορφή διαφοροποιημένων ανά περιφέρειεα εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, η Αρχή έκρινε ότι η διατήρηση του νορβηγικού καθεστώτος θα αντίκειτο στο άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας ΕΟΧ και στις γενικές κατευθύνσεις για τις κρατικές ενισχύσεις. Για τις επιχειρήσεις που εδρεύουν στις ζώνες 2, 3 και 4 και δραστηριοποιούνται στους οικονομικούς τομείς που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της κοινοποίησης, το κοινοποιηθέν μέτρο προϋποθέτει την επιστροφή στους κανόνες για τους οποίους η Αρχή δήλωσε το 2002 ότι αποτελούσαν ασύμβατες ενισχύσεις, δεδομένου ότι δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσουν το αντικείμενο παρέκκλισης δυνάμει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας ΕΟΧ. Τα βασικά χαρακτηριστικά του κοινοποιηθέντος καθεστώτος είναι τα ίδια με εκείνα του καθεστώτος που αποτέλεσε το αντικείμενο προγενέστερης απόφασης της Αρχής. Η μόνη διαφορά είναι το περισσότερο περιορισμένο πεδίο εφαρμογής του κοινοποιούμενου καθεστώτος, που περιορίζεται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε περισσότερους από 200 προκαθορισμένους τομείς. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, η Αρχή επιβεβαιώνει προηγούμενη εκτίμησή της ότι η εφαρμογή διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης αντίκειται στους κανόνες της συμφωνίας ΕΟΧ για τις κρατικές ενισχύσεις.

6.   Συμπέρασμα

Με βάση την προαναφερθείσα εκτίμηση, η Αρχή κρίνει ότι το κοινοποιηθέν καθεστώς διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για ορισμένους οικονομικούς τομείς αποτελεί ασύμβατη κρατική ενίσχυση που αντίκειται στους κανόνες της συμφωνίας ΕΟΧ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που διαθέτει η Αρχή, το κοινοποιηθέν καθεστώς των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για ορισμένους οικονομικούς τομείς δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί, δηλαδή δεν έχει καταβληθεί οποιαδήποτε ενίσχυση σε οποιονδήποτε από τους δυνητικούς δικαιούχους του καθεστώτος.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η κοινοποιηθείσα πρόταση για την εφαρμογή, σε ορισμένους οικονομικούς τομείς, συντελεστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια, την οποία οι αρχές της Νορβηγίας σχεδιάζουν να εφαρμόσουν, αποτελεί κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Η κοινοποιηθείσα πρόταση αντίκειται στο άρθρο 61 της συμφωνίας ΕΟΧ.

Άρθρο 2

Δεν εφαρμόζεται η κοινοποιηθείσα πρόταση για διαφοροποιημένους ανά περιφέρεια συντελεστές εισφορών κοινωνικής ασφάλισης για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ορισμένους οικονομικούς τομείς.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο της Νορβηγίας.

Άρθρο 4

Το αυθεντικό κείμενο της παρούσας απόφασης είναι στην αγγλική γλώσσα.

(1)  Καλούμενη εφεξής «η Αρχή».

(2)  Καλούμενη εφεξής «η συμφωνία ΕΟΧ».

(3)  Καλούμενη εφεξής «συμφωνία περί εποπτείας και Δικαστηρίου».

(4)  Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή και ερμηνεία των άρθρων 61 και 62 της συμφωνίας ΕΟΧ και άρθρο 1 του πρωτοκόλλου 3 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου, που εγκρίθηκαν και εκδόθηκαν από την Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ στις 19 Ιανουαρίου 1994, δημοσιεύθηκαν στην ΕΕ L 231 της 3.9.1994, συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 32. Οι κατευθυντήριες γραμμές τροποποιήθηκαν τελευταία στις 17.6.2005 και καλούνται εφεξής «κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις».

(5)  Υπόθεση Ε-6/98, η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ [1999], έκθεση του Δικαστηρίου της ΕΖΕΣ, σκέψη 76.

(6)  Απόφαση αριθ. 172/02/COL της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ. Όλες οι σχετικές με τις κρατικές ενισχύσεις αποφάσεις της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, οι οποίες αναφέρονται κατωτέρω, διατίθενται στο δικτυακό τόπο της Αρχής: http://www.eftasurv.int/fieldsofwork/fieldstateaid/stateaidregistry/

(7)  Απόφαση της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, αριθ. 218/03/COL, που δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 145 της 9.6.2005, σ. 25-41.

(8)  Απόφαση της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, αριθ. 245/03/COL, που δημοσιεύθηκε στην ΕΕ C 60 της 10.3.2005, σ. 9-25.

(9)  Για λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με την ανταλλαγή διαφόρων επιστολών μεταξύ της Αρχής και των νορβηγικών αρχών, γίνεται αναφορά στην απόφαση της Αρχής να κινήσει την επίσημη διαδικασία έρευνας, απόφαση αριθ. 245/04/COL, δημοσιευθείσα στην ΕΕ C 60 της 10.3.2005, σ. 9-25.

(10)  Δημοσιεύθηκε στην ΕΕ C 60 της 10.3.2005, σ. 9-25.

(11)  Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει όλους τους δήμους που δεν αναφέρονται κατωτέρω στις ζώνες 2-5.

(12)  Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει: στην κομητεία Nord-Trøndelag, τους δήμους Meråker, Frosta, Leksvik, Mosvik, Verran· στην κομητεία Sør-Trøndelag, τους δήμους Ørland, Agdenes, Rissa, Bjugn, Rennebu, Meldal· στην κομητεία Hordaland, τους δήμους Etne, Ølen, Tysnes, Kvinnherad, Jondal, Odda, Ullensvang, Eidfjord, Ulvik, Granvin, Kvam, MoMidtre Gauldal, Selbu· στην κομητεία Møre og Romsdal, τους δήμους Vanylven, Sande, Herøy, Norddal, Stranda, Stordal, Rauma, Nesset, Midsund, Sandøy, Gjemnes, Tingvoll, Sunndal, Haram, Aukra, Eide· όλους δήμους της κομητείας Sogn og Fjordane· στην κομητεία Hordaland, τους δήμους Etne, Ølen, Tysnes, Kvinnherad, Jondal, Odda, Ullensvang, Eidfjord, Ulvik, Granvin, Kvam, Modalen, Fedje, Masfjorden, Bømlo· στην κομητεία Rogaland, τους δήμους Hjelmeland, Suldal, Sauda, Kvitsøy, Utsira, Vindafjord, Finnøy· στην κομητεία Vest-Agder, τους δήμους Åseral, Audnedal, Hægebostad, Sirdal· στην κομητεία Aust-Agder, τους δήμους Gjerstad, Vegårshei, Åmli, Iveland, Evje og Hornnes, Bygland, Valle, Bykle· στην κομητεία Telemark, τους δήμους Drangedal, Tinn, Hjartdal, Seljord, Kviteseid, Nissedal, Fyresdal, Tokke, Vinje, Nome· στην κομητεία Buskerud, τους δήμους Flå, Nes, Gol, Hemsedal, Ål, Hol, Sigdal, Rollag, Nore και Uvdal· στην κομητεία Oppland, τους δήμους Nord-Fron, Sør-Fron, Ringebu, Gausdal, Søndre Land, Nordre Land· στην κομητεία Hedmark, τους δήμους Nord-Odal, Eidskog, Grue, Åsnes, Våler, Trysil και Åmot.

(13)  Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει: στην κομητεία Nord-Trøndelag, το δήμο Snåsa· στην κομητεία Sør-Trøndelag, τους δήμους Hemne, Snillfjord, Oppdal, Røros, Holtålen και Tydal· στην κομητεία Oppland, τους δήμους Dovre, Lesja, Skjåk, Lom, Vågå, Sel, Sør-Aurdal, Etnedal, Nord-Aurdal, Vestre Slidre, Øystre Slidre και Vang· στην κομητεία Hedmark, τους δήμους Stor-Elvdal, Rendalen, Engerdal, Tolga, Tynset, Alvdal, Folldal και Os.

(14)  Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει: στην κομητεία Troms, τους δήμους που δεν περιλαμβάνονται μεταξύ εκείνων που απαριθμούνται κατωτέρω στη ζώνη V· όλους τους δήμους της κομητείας Nordland· στην κομητεία Nord-Trøndelag, τους δήμους Namsos, Namdalseid, Lierne, Røyrvik, Namsskogan, Grong, Høylandet, Overhalla, Fosnes, Flatanger, Vikna, Nærøy και Leka· στην κομητεία Sør-Trøndelag, τους δήμους Hitra, Frøya, Åfjord, Roan και Osen· στην κομητεία Møre og Romsdal, το δήμο Smøla.

(15)  Η ζώνη αυτή περιλαμβάνει: όλους τους δήμους της κομητείας Finnmark· στην κομητεία Troms, τους δήμους Karlsøy, Lyngen, Storfjord, Kåfjord, Skjervøy, Nordreisa και Kvænangen.

(16)  Απόφαση 246/97/COL.

(17)  Απόφαση 165/98/ COL.

(18)  Καλούμενον στο εξής «ΕΟΧ».

(19)  Υπόθεση E-6/98 Η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ [1999] έκθεση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, σ. 76.

(20)  Απόφαση αριθ. 228/99/ COL.

(21)  Δημοσιεύθηκε στην ΕΕ L 244, της 14ης Σεπτεμβρίου 2001, σ. 32.

(22)  Απόφαση αριθ.172/02/ COL.

(23)  Σε ορισμένους οικονομικούς τομείς, οι επιχειρήσεις θα κατέβαλαν πλήρη συντελεστή 14,1 %, όπως ήδη κατέβαλλαν βάσει του καθεστώτος που εγκρίθηκε από την απόφαση της Αρχής, της 22ας Σεπτεμβρίου 1999. Οι νορβηγικές αρχές ενημέρωσαν επίσης την Αρχή σχετικά με την πρόθεσή τους να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν τους συντελεστές για το 2003, στο βαθμό που τούτο θα ήταν συμβατό με τον κανόνα de minimis.

(24)  Απόφαση αριθ.141/03/ COL.

(25)  Υπόθεση E-6/98 η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ [1999], έκθεση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, σ. 76.

(26)  Στον κατάλογο NACE αναφέρονται οι τομείς δραστηριοτήτων σύμφωνα με την ταξινόμηση της Νορβηγικής Στατιστικής Υπηρεσίας.

(27)  Στον πίνακα, το 0 σημαίνει ότι, σύμφωνα με τις Νορβηγικές αρχές, δεν υπάρχουν επιπτώσεις στο εμπόριο στον τομέα αυτό· το 0/2 σημαίνει ότι ορισμένες επιχειρήσεις των εν λόγω τομέων μέσα στην συγκεκριμένη ζώνη είναι εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό.

Η ένδειξη «α.α.» σημαίνει «άνευ αντικειμένου». Τούτο σημαίνει ότι, σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη στο πλαίσιο της έκθεσης ECON, δεν υπήρχαν επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα, που θα υπερέβαιναν το ανώτατο όριο de minimis εντός της σχετικής ζώνης.

(28)  Περίληψη της έκθεσης: «Kartleggingen skal kunne brukes til å utarbeide et forslag til regelverk som så langt som mulig viderefører ordningen med gradert arbeidsgiveravgift for bransjer eller vesentlige deler av bransjer som ikke er i konkurranse med virksomheter i andre EØS-land, og som dermed ikke påvirker samhandelen.».

(29)  Σημείο 1.2 της έκθεσης: «Det har verken vært tid eller ressurser til å gjennomføre en dyptgående analyse av konkurranseforholdene innen alle de bransjer som omfattes av rapporten. I de fleste tilfellene har vi måttet bygge på faglige vurderinger støttet av intervjuer med utvalgte bedrifter. Skjevheter i informasjonen kan derfor forekomme i våre vurderinger av enkeltbransjer. Imidlertid kan dette slå ut både i retning av å overvurdere konkurransen med andre EØS-land og å undervurdere den».

(30)  Για περισσότερες πληροφορίες, γίνεται αναφορά στο τμήμα Ι.2.α της παρούσας απόφασης, με ειδική αναφορά στις αποφάσεις της Αρχής αριθ. 172/02/COL και αριθ. 218/03/COL.

(31)  Αναφέρεται η απόφαση αριθ. 218/03/COL της Αρχής, στην οποία η Αρχή αποδέχθηκε μια τριετή μεταβατική περίοδο για την κατάργηση των διαφοροποιημένων ανά περιφέρεια συντελεστών των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.

(32)  Βλέπε, μεταξύ άλλων, τα άρθρα 8 παράγραφος 3, 17 έως 20 και τα πρωτόκολλα 3 και 9 της συμφωνίας ΕΟΧ καθώς και το άρθρο 24 της συμφωνίας περί εποπτείας και Δικαστηρίου.

(33)  Βλέπε επίσης παράγραφο 4 κατωτέρω.

(34)  Υπόθεση C-345/02 Pearle BV, Hans Prijs Optiek Franchise BV, Rinck Opticiëns BV και Hoofdbedrijfschap Ambachten [2004] ΣΥΛ. I-7139, παράγραφος 33, υπόθεση C-142/87 Βέλγιο κατά της Επιτροπής («Tubemeuse») [1990] ΣΥΛ. I-959, παράγραφος 25· υποθέσεις C-278/92 έως C-280/92 Ισπανία κατά Επιτροπής [1994] ΣΥΛ. I-4103, παράγραφος 20· υπόθεση C-482/99 Γαλλία κατά Επιτροπής [2002] ΣΥΛ. I-4397, παράγραφος 68, και υπόθεση C-280/00 Altmark Trans και Regierungspräsidium Magdeburg [2003] ΣΥΛ. I-7747, παράγραφος 74.

(35)  Βλέπε παράγραφο I.2.α) της παρούσας απόφασης.

(36)  Υπόθεση E-6/98 η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ [1999], έκθεση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, σ. 76.

(37)  Υποθέσεις C-180/98 έως C-184/98 Pavlow και λοιπά [2000] ΣΥΛ. I-6451, σκέψη 75.

(38)  Υπόθεση C-41/90 Höfner και Elser [1991] ΣΥΛ. I-1979, σκέψη 21.

(39)  Υπόθεση C-56/93 Βέλγιο κατά Επιτροπής, [1996] ΣΥΛ. Ι -723, σκέψη 79).

(40)  Υπόθεση E 6/98 Η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά Εποπτεύουσας Αρχής ΕΖΕΣ [1999] έκθεση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, σ. 76, σκέψη 59· υπόθεση 730/79, Philip Morris Holland κατά Επιτροπής, [1980], ΣΥΛ. 2671, σκέψη 11·

(41)  Υπόθεση C-280/00 Altmark Trans και Regierungspräsidium Magdeburg [2003] ΣΥΛ. I-7747, σκέψη 81, υπόθεση C-172/03 Wolfgang Heiser κατά Finanzamt Innsbruck [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 32.

(42)  Υπόθεση C-71/04 Administración del Estado κατά Xunta de Galicia [2005], που δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί, σκέψη 41· υπόθεση C-280/00 Altmark Trans και Regierungspräsidium Magdeburg [2003] ΣΥΛ. I-7747, σκέψη 81· υποθέσεις C-34/01 έως C-38/01 Enirisorse [2003] ΣΥΛ. I-14243, σκέψη 28· υπόθεση C-142/87 Βέλγιο κατά Επιτροπής, (“Tubemeuse”) [1990] ΣΥΛ I-959, σκέψη 43· υποθέσεις C-278/92 έως C-280/92 Ισπανία κατά Επιτροπής [1994] ΣΥΛ. I-4103, σκέψη 42.

(43)  Υπόθεση C-71/04 Administración del Estado κατά Xunta de Galicia [2005] που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 43· υπόθεση C-351/98 Ισπανία κατά Επιτροπής, [2002] ΣΥΛ. Ι -8031, σκέψη 64· και υπόθεση C-372/97 Ιταλία κατά Επιτροπής [2004] ΣΥΛ. I-3679, σκέψη 57.

(44)  Υπόθεση Τ-55/99 Siemens κατά Επιτροπής [2000] ΣΥΛ. II-3207, σκέψη 86.

(45)  Υπόθεση C-280/00 Altmark Trans και Regierungspräsidium Magdeburg [2003] ΣΥΛ. I-7747, σκέψη 77· υπόθεση C-172/03 Wolfgang Heiser κατά Finanzamt Innsbruck [2005] που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 33· υπόθεση C-71/04 Administración del Estado κατά Xunta de Galicia [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 40.

(46)  Υποθέσεις T-298/97-T-312/97 e.a. Alzetta a.o. κατά Επιτροπής [2000] ΣΥΛ. II-2319, σκέψη 91.

(47)  Υπόθεση E-6/98 Η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά της Εποπτεύουσας Αρχής ΕΖΕΣ [1999] έκθεση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, σ. 76, σκέψη 59· υπόθεση C-303/88, Ιταλία κατά Επιτροπής, [1991] ΣΥΛ.1, I-1433, σκέψη 27· υποθέσεις C-278/92 έως C-280/92 Ισπανία κατά Επιτροπής [1994] ΣΥΛ. I-4103, σκέψη 40, υπόθεση C-280/00 Altmark Trans και Regierungspräsidium Magdeburg [2003] ΣΥΛ. I-7747, σκέψη 78.

(48)  Υπόθεση C-298/00 P Ιταλία κατά Επιτροπής [2004] ΣΥΛ. I-4087, σκέψη 49 και υπόθεση C-372/97 Ιταλία κατά Επιτροπής [2004] ΣΥΛ. I-3679, σκέψη 44.

(49)  Υποθέσεις T-298/97-T-312/97 e.a. Alzetta a.o. κατά Επιτροπής [2000] ΣΥΛ. II-2319, σκέψεις 76-78.

(50)  Σημείο 1.1 της έκθεσης: “Det inngår imidlertid ikke i formålet til den foreliggende rapport å foreta en vurdering av om den differensierte arbeidsgiveravgiften er i strid med EØS-avtalens bestemmelser. Raporten er avgrenset til å kartlegge de relevante konkurranseflater.”

(51)  Βλέπε σελίδα 2 της επιστολής των νορβηγικών αρχών, της 23ης Απριλίου 2004 (περιστατικό αριθ. 279843).

(52)  Σύμφωνα με τη διευκρίνιση την οποία περιλαμβάνει η κοινοποίηση των αρχών της Νορβηγίας, οι περισσότεροι, όχι όλοι όμως, τομείς της μεταποιητικής βιομηχανίας υποτίθεται ότι είναι εκτεθειμένοι στον ανταγωνισμό ξένων επιχειρήσεων και, επομένως, δεν θα έπρεπε να επωφελούνται από τους μειωμένους συντελεστές εισφορών κοινωνικών ασφαλίσεων, που αποτελούν το αντικείμενο της εν λόγω κοινοποίησης. Εντούτοις, στο 75 % του συνόλου των τομέων των υπηρεσιών και σε πολλούς τομείς των κατασκευών οι επιχειρήσεις υποτίθεται ότι δεν είναι εκτεθειμένες στον ανταγωνισμό, στο πλαίσιο των συναλλαγών εντός του ΕΟΧ.

(53)  Υπόθεση C-71/04 Administración del Estado κατά Xunta de Galicia [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 47.

(54)  Υποθέσεις Ε-5/04, Ε-6/04 και Ε-7/04 Fesil a.o. κατά Εποπτεύουσας Αρχής ΕΖΕΣ [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 95.

(55)  Επιπλέον, στην κοινοποίηση δεν υπάρχει ρητή αναφορά στη μέθοδο που ακολουθήθηκε για τον καθορισμό της έκθεσης στον ανταγωνισμό στον τομέα αυτό, παρά το γεγονός ότι έχει περιληφθεί στην κοινοποίηση μεγάλος αριθμός κατασκευαστικών υποτομέων.

(56)  Απόφαση της Επιτροπής, της 30.6.2004, σχετικά με τα μέτρα που ανακοίνωσε η Ιταλία υπέρ του εκδοτικού τομέα.

(57)  Απόφαση της Επιτροπής για το Ελληνικό πρόγραμμα ενισχύσεων στο φαρμακευτικό τομέα, που χρηματοδοτείται από εισφορές στα φαρμακευτικά και άλλα σχετικά προϊόντα, κρατική ενίσχυση αριθ. C 1Α/92.

(58)  Βλ. σελίδα 3 της επιστολής των αρχών της Νορβηγίας, της 12ης Νοεμβρίου 2004 (περιστατικό αριθ. 299087).

(59)  Υπόθεση Τ-171/02 Regione autonoma della Sardegna κατά Επιτροπής [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 102. Υπόθεση 248/84 Γερμανία κατά Επιτροπής, Συλλογή 1987, σ. 4013, σκέψη 18. Υπόθεση C-75/97 Βέλγιο κατά Επιτροπής, Συλλογή 1999, σ. Ι-3671, σκέψη 48 και υπόθεση C-278/00 Ελλάδα κατά Επιτροπής, Συλλογή 2004, σ. Ι-3997, σκέψη 24.

(60)  Υπόθεση Ε-6/98 η κυβέρνηση της Νορβηγίας κατά της Εποπτεύουσας Αρχής ΕΖΕΣ [1999], έκθεση του Δικαστηρίου ΕΖΕΣ, σ. 76, σκέψη 57.

(61)  Σχετικά με το θέμα αυτό, βλ. προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα Geelhoed στην υπόθεση C-278/00 Ελλάδα κατά Επιτροπής, Συλλογή Ι-3997, σκέψη 40.

(62)  Υπόθεση Τ-171/02 Regione autonoma della Sardegna κατά Επιτροπής [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψη 104.

(63)  Υπόθεση C-172/03 Wolfgang Heiser κατά Finanzamt Innsbruck [2005], που δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί, σκέψεις 29 και 32.

(64)  Απόφαση της Επιτροπής για τις κρατικές ενισχύσεις N 560/01 και NN 17/02, καθώς και απόφαση της Επιτροπής για την κρατική ενίσχυση αριθ. N 258/2000, αντιστοίχως.

(65)  Απόφαση αριθ. 291/03/COL της Αρχής, της 18ης Δεκεμβρίου 2003, σχετικά με τη δημιουργία ιδιωτικών εγκαταστάσεων ημερήσιας φροντίδας σε δημόσιους χώρους, με επιδοτούμενα εμφυτευτικά τέλη, στο Όσλο.

(66)  Προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα Geelhoed στην υπόθεση C-278/00 Ελλάδα κατά Επιτροπής [2004] ΣΥΛ. I-3997, σκέψεις 45-46.