(2004/C 70 E/190)

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ P-2970/03

υποβολή: Catherine Stihler (PSE) προς την Επιτροπή

(6 Οκτωβρίου 2003)

Θέμα:   Αποχώρηση από την Κοινή Αλιευτική Πολιτική

Θα μπορούσε η Επιτροπή να αναφερθεί στο κατά πόσο είναι εφικτή η αποχώρηση κρατών μελών από την Κοινή Αλιευτική Πολιτική υπό το καθεστώς των ισχυουσών συνθηκών και του σχεδίου του Ευρωπαϊκού Συντάγματος;

Μήπως αυτή η ενέργεια ή η υπαγωγή της αλιευτικής πολιτικής σε εθνικό έλεγχο θα συνεπάγεται αποχώρηση του εν λόγω κράτους μέλους από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή επαναδιαπραγμάτευση των Συνθηκών, για την οποία απαιτείται ομόφωνη έγκριση από όλα τα κράτη μέλη;

Απάντηση του κ. Fischler εξ ονόματος της Επιτροπής

(30 Οκτωβρίου 2003)

Στο παρόν στάδιο του κοινοτικού δικαίου (άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο ε) της Συνθήκης ΕΚ), η δράση της Κοινότητας περιλαμβάνει μια κοινή πολιτική στον τομέα της αλιείας. Στο πλαίσιο αυτό, η Κοινότητα διαθέτει αποκλειστική αρμοδιότητα σε θέματα διατήρησης και διαχείρισης των αλιευτικών πόρων τόσο στα εσωτερικά ύδατα όσο και στην ανοικτή θάλασσα. Η αποκλειστική αυτή αρμοδιότητα όσον αφορά την οργάνωση του τομέα και τη διατήρηση των βιολογικών πόρων της θάλασσας απορρέει από το άρθρο 37 της Συνθήκης ΕΚ καθώς και από το άρθρο 102 της Πράξης Προσχώρησης του 1972. Το Δικαστήριο καθόρισε την εμβέλεια της κοινοτικής αρμοδιότητας επιβεβαιώνοντας ότι η αρμοδιότητα αυτή αναπληρώνει την αρμοδιότητα των κρατών μελών τόσο εντός όσο και εκτός των κοινοτικών υδάτων (η αποκλειστική εξωτερική αρμοδιότητα της Κοινότητας στον τομέα ασκείται στο πλαίσιο των διεθνών δεσμεύσεων αφενός σε διμερές επίπεδο — διαπραγμάτευση και σύναψη συμφωνιών με τις τρίτες χώρες — καθώς και σε πολυμερές επίπεδο — εκπροσώπηση της Κοινότητας στους αρμόδιους για τον τομέα της αλιείας διεθνείς οργανισμούς). (1)

Το πεδίο εφαρμογής της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής επιβεβαιώθηκε πρόσφατα με το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου. (2) Σύμφωνα με αυτό, η κοινοτική αρμοδιότητα εμφανίζει δύο πτυχές: καλύπτει τους έμβιους υδρόβιους πόρους, την υδατοκαλλιέργεια καθώς και τη μεταποίηση και εμπορία προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στα ύδατα που εμπίπτουν στην κυριότητα ή στη δικαιοδοσία των κρατών μελών και αφορά όλες τις δραστηριότητες αλιείας στα εν λόγω ύδατα που ασκούνται από υπηκόους και σκάφη είτε των κρατών μελών είτε τρίτων χωρών· καλύπτει επίσης όλες τις δραστηριότητες αλιείας των αλιέων και των σκαφών των κρατών μελών τόσο στα εσωτερικά κοινοτικά ύδατα και στην ανοικτή θάλασσα όσο και στις εσωτερικές ζώνες αλιείας τρίτων χωρών, στην περίπτωση αυτή σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου.

Το σύνολο κανόνων που αποτελούν την Κοινή Αλιευτική Πολιτική ισχύει άμεσα στην εσωτερική έννομη τάξη των κρατών μελών ενώ κατισχύει των οικείων εσωτερικών κανόνων δικαίου. (3) Ως εκ τούτου, οι εθνικές αρχές διαπράττουν παράβαση αν θεσπίσουν εσωτερικές νομοθετικές πράξεις που αποκλίνουν από τις ισχύουσες διατάξεις της Συνθήκης ΕΚ ή του παράγωγου κοινοτικού δικαίου. Ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να θίξει την ενιαία εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου στο σύνολο της Κοινότητας.

Οι κανόνες της Συνθήκης ΕΚ μπορούν να τροποποιηθούν μόνο με νέα Συνθήκη, η οποία πρέπει να επικυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη.

Στο άρθρο 59 του σχεδίου Συνθήκης για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συντάγματος προβλέπεται η δυνατότητα εκούσιας αποχώρησης από την 'Ενωση· ωστόσο, η διάταξη αυτή δεν αφορά την αποχώρηση από συγκεκριμένη πολιτική.

Βάσει των ανωτέρω προκύπτει ότι, υπό την παρούσα κατάσταση του κοινοτικού δικαίου και λαμβανομένου υπόψη του σχεδίου Συντάγματος, δεν δύναται ένα κράτος μέλος να παρακάμψει την εφαρμογή των κοινών κανόνων που έχουν θεσπιστεί στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής.

(1)  Βλ. αποφάσεις του Δικαστηρίου της 14ης Ιουλίου 1976, στις υποθέσεις υπ' αριθ. 3, 4 και 6/76, Συλλογή Νομολογίας, 1976, σ. 1279 της 16ης Φεβρουαρίου 1978, στην υπόθεση υπ' αριθ. 61/77, Συλλογή, 1978, σ. 417 της 25ης Ιουλίου 1991, στην υπόθεση υπ' αριθ. C-258/89, Συλλογή, 1991, σ. 3977 της 24ης Νοεμβρίου 1992, στην υπόθεση C-286/90, Συλλογή, 1992, σ. I-6019 της 24ης Νοεμβρίου 1993, στην υπόθεση C-405/92, Συλλογή, 1993-I, σ. 6133.

(2)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2371/2002 του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2002 για τη διατήρηση και βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, ΕΕ L 358 της 31.12.2002.

(3)  Το δικαστήριο θέσπισε την αρχή της υπεροχής του κοινοτικού δικαίου έναντι του εθνικού με την απόφασή του της 25ης Ιουλίου 1964, στην υπόθεση 6/64, Συλλογή, 1964, αγγλική έκδοση, σ. 614.