ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-3545/02

υποβολή: Michel-Ange Scarbonchi (GUE/NGL) προς την Επιτροπή

(11 Δεκεμβρίου 2002)

Θέμα: Δημιουργία ευρωπαϊκού σώματος ακτοφυλακής

Μετά το ναυάγιο του Erika, στις 19 Νοεμβρίου 2002, η πετρελαιοκηλίδα του πετρελαιοφόρου Prestige στα ανοιχτά των ακτών της Γαλικίας στην Ισπανία δείχνει τη χρόνια ανεπάρκεια των ελέγχων και της επίβλεψης των πλοίων στη θάλασσα.

Ενώπιον τέτοιων οικολογικών καταστροφών η Επιτροπή θα πρέπει να ενεργήσει το ταχύτερο δυνατόν. Η απόφαση που λήφθηκε στη γαλλο-ισπανική σύνοδο κορυφής στη Μάλαγα για τον περιορισμό, σύμφωνα με το άρθρο 56 της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών περί δικαίου της θάλασσας, της πρόσβασης των πιο επικίνδυνων πετρελαιοφόρων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ), σε απόσταση μικρότερη των 200 ναυτικών μιλίων (360 χιλιομέτρων) από τις ακτές, δημιουργεί ελπίδες.

Ωστόσο, το δράμα που αποτελεί η κάθε πετρελαιοκηλίδα για τους αντίστοιχους πληθυσμούς και τις τοπικές αρχές, οι συνέπειες που επιφέρει στο περιβάλλον και τις οικονομικές δραστηριότητες όπως η θάλασσα και ο τουρισμός, απαιτούν τον καθορισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο νέων κανόνων σε θέματα μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων καθώς και νέα μέτρα σε θέματα ελέγχου.

Στο εξής, η αρχή της πρόληψης προϋποθέτει τη μελέτη για τη δημιουργία μίας πραγματικής ευρωπαϊκής αστυνομίας των θαλασσών. Η δημιουργία ενός σώματος ευρωπαϊκής ακτοφυλακής θα έδινε τη δυνατότητα να δοθεί προσοχή στην τήρηση των ναυτικών κανονισμών με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

Πολλά είναι τα επιχειρήματαπέρ μίας νέας διοικητικής αρχής που θα μπορούσε να τεθείπό τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καιπό την ευθύνη των ναυτικών αρχών των κρατών της Ένωσης. Έτσι, στο κατώφλι της επόμενης διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα στέλναμε ένα σημαντικό μήνυμαπέρ της Ευρώπης της θάλασσας. Ποια είναι η γνώμη της Επιτροπής·

Είναι σε θέση η Επιτροπή να προβεί σε προτάσεις που θα χρησίμευαν ως κοινή βάση για ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσηςπέρ της ασφάλειας στη θάλασσα και θα έδιναν έμφαση στον αυστηρό έλεγχο των πλοίων σε κυκλοφορία·

Απάντηση της κας de Palacio εξ ονόματος της Επιτροπής

(4 Φεβρουαρίου 2003)

Η Επιτροπήπέβαλε στις 3 Δεκεμβρίου 2002 ανακοίνωση σχετικά με τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν μετά από το ναυάγιο του πετρελαιοφόρου Prestige(1). Το Συμβούλιο ενέκρινε, στις 6 και 9 Δεκεμβρίου 2002, συμπεράσματα τα οποίαποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής, οι οποίες αποσκοπούν στην αποφυγή της επανάληψης τέτοιων καταστροφών και στην καταπολέμηση των επιπτώσεών τους.

Η ασφάλεια στη θάλασσα είχε εγγραφεί στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης, το οποίο στα συμπεράσματά τουπογράμμιζε ότι η Ένωση είναι αποφασισμένη να εγκρίνει όλα τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να αποφευχθεί η επανάληψη τέτοιων καταστροφών και εκφράζει την ικανοποίησή της για τις γρήγορες απαντήσεις που έδωσαν το Συμβούλιο και η Επιτροπή· επίσης ότι εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δράση που έχει αναληφθεί από την Επιτροπή προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες του ναυαγίου του Prestige, καθώς και την πρόθεσή του να εξετάσει την ανάγκη λήψης νέων ειδικών μέτρων. Για το σκοπό αυτό θα εξεταστούν επίσης οι ερωτήσεις που αφορούν την ευθύνη και τις αντίστοιχες κυρώσεις.

Η Επιτροπή έχειπόψη της ορισμένες αδυναμίες των διαδικασιών που έχουν εφαρμόσει οι ναυτικές αρχές των κρατών μελών. Έτσι, σε θέματα ελέγχου από το κράτος ελλιμενισμού(2), η Επιτροπήπενθύμισε στα κράτη μέλη τιςποχρεώσεις τους σε θέματα ελέγχου. Ζήτησε επανειλημμένως από τα κράτη μέλη να προσλάβουν επαρκή αριθμό ελεγκτών προκειμένου να ελέγξουν τουλάχιστον το 25 % των πλοίων, όπως απαιτούν οι ισχύοντες ευρωπαϊκοί κανόνες.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή είχε ήδη την ευκαιρία να εκφράσει την απορία της όσον αφορά τη χαμηλή εκατοστιαία αναλογία ελέγχων που διενεργούνται σε ορισμένα κράτη μέλη ή σε ορισμένους λιμένες. Επιπλέον, προσέφυγε ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου κατά της Γαλλίας και της Ιρλανδίας, οι οποίες δεν πληρούν το όριο του 25 %.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το ζήτημα της δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής ακτοφυλακής ως αποτελεσματικού μέσου καταπολέμησης των κινδύνων της ρύπανσης και με σκοπό τη διατήρηση της ασφάλειας στη θάλασσα τίθεται ευλόγως, λόγω των πρόσφατων γεγονότων.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια στη Θάλασσα, ο οποίος συστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1406/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2002(3), και ο οποίος θα αρχίσει να λειτουργεί κατά τους προσεχείς μήνες, θα έχει ως καθήκον να συντονίσει από τεχνική άποψη την εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας. Προβλέπεται ότι οι αρμοδιότητες του εν λόγω οργανισμού θα αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου.

Ο εν λόγω οργανισμός θα πρέπει να διαδραματίσει μείζονα ρόλο κυρίως όσον αφορά την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ τωνπηρεσιών ακτοφυλακής των κρατών μελών, στον τομέα της ασφάλειας στη θάλασσα και της πρόληψης της ρύπανσης. Το σύνολο των ενδιαφερομένων μερών πρέπει να μελετήσουν με γνώμονα την αποκτηθείσα από τον οργανισμό πείρα και να αξιολογήσουν το εάν η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ακτοφυλακής θα πρέπει να αποτελέσει το επόμενο βήμα.

(1) COM(2002)681 τελικό.

(2) Οδηγία 95/21/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Ιουνίου 1995, για την επιβολή, σχετικά με την ναυσιπλοΐα που συνεπάγεται χρήση κοινοτικών λιμένων ή διέλευση από ύδαταπό τη δικαιοδοσία κράτους μέλους, των διεθνών προτύπων για την ασφάλεια των πλοίων, την πρόληψη της ρύπανσης και τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας επί των πλοίων (έλεγχος του κράτους του λιμένα), ΕΕ L 157 της 7.7.1995.

(3) ΕΕ L 208 της 5.8.2002.