ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-3328/02

υποβολή: Toine Manders (ELDR) προς την Επιτροπή

(25 Νοεμβρίου 2002)

Θέμα: Απάτες με τραπεζικές κάρτες

Στην Ολλανδία αυτή την εποχή γίνεται πολύς λόγος για μια ευρείας κλίμακας απάτη με τραπεζικές κάρτες (βλ. μεταξύ άλλων δημοσιεύματα τύπου 18ης Οκτωβρίου 2002). Οι απατεώνες μάλλον αντιγράφουν τα στοιχεία των τραπεζικών καρτών τοποθετώντας κάμερες σε αυτόματες ταμειακές μηχανές και έτσι καταγράφουν εν συνεχεία τα στοιχεία σε παρθένες κάρτες. Μόλις καταφέρουν να σπάσουν ή να δουν τον κωδικό του θύματος, αδειάζουν γρήγορα το λογαριασμό του, χρησιμοποιώντας αυτές τις πλαστές κάρτες με ψεύτικα ονόματα, ενώ ο αμέριμνος κάτοχος του λογαριασμού εξακολουθεί να έχει στα χέρια του την κάρτα. Οι Τράπεζες αποσιωπούν το θέμα, από αγωνία μήπως χάσουν την πελατεία τους και διαβεβαιώνουν τους πελάτες ότι τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και τα σχετικά μέτρα προστασίας είναι θωρακισμένα απέναντι στις απάτες.

Οι καταναλωτές έχουν γίνει, για τις οικονομικές τους συναλλαγές, σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένοι από τις ηλεκτρονικές τράπεζες και από τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και κινδυνεύουν τώρα να γίνουν τα θύματά τους. Η αύξηση του αριθμού των πρόσφατων περιπτώσεων στο εσωτερικό και το εξωτερικό και το ύψος των ποσών πουπεξαιρέθηκαν καθιστούν ευπρόσδεκτη όσο και απαραίτητη μια νέα πολιτική. Η καθιέρωση του ευρώ και η συμφωνία που συνήφθη νωρίτερα φέτος μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών για δωρεάν χρήση των εθνικών τραπεζικών καρτών σε ολόκληρη την Ευρώπη, είναι θετικές εξελίξεις στην ευρωπαϊκή χρηματοπιστωτική πολιτική, που επισκιάζονται από αυτές τις απάτες. Η απάτη με τις τραπεζικές κάρτεςποβαθμίζει λοιπόν τη θετική πορεία της αντίστοιχης ευρωπαϊκής πολιτικής.

Τα συστήματα ηλεκτρονικών πληρωμών συμβάλλουν σημαντικά στην ολοκλήρωση της εσωτερικής χρηματοπιστωτικής αγοράς μέχρι το 2005. Με τη μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στις ηλεκτρονικές πληρωμές, θαποστεί σοβαρό πλήγμα η ολοκλήρωση αυτού του τομέα της εσωτερικής αγοράς. Η κατάσταση στην Ολλανδία έχει και ευρωπαϊκό αντίκτυπο, γι' αυτό και αποτελεί ευρωπαϊκό πρόβλημα που απαιτεί σαφή ευρωπαϊκή απάντηση.

1. Γνωρίζει η Επιτροπή για την ανωτέρω κατάσταση·

2. Συνυπογράφει η Επιτροπή το συμπέρασμα ότι αυτή η ευρείας κλίμακας απάτηποσκάπτει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών απέναντι στα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμών καιπονομεύει έτσι την ολοκλήρωση της εσωτερικής χρηματοπιστωτικής αγοράς·

3. Είναι η Επιτροπή διατεθειμένη να αναλάβει δράση για την ανωτέρω σκιαγραφηθείσα κατάσταση και, εάν ναι, ποιά δράση·

Απάντηση του κ. Bolkestein εξ ονόματος της Επιτροπής

(8 Ιανουαρίου 2003)

1. Η Επιτροπή γνωρίζει την κατάσταση στην οποία αναφέρεται το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου.

2. Η Επιτροπή συμφωνεί με το συμπέρασμα που διατυπώνει το Αξιότιμο Μέλος του Κοινοβουλίου. Το είδος της απάτης που περιγράφεται, δηλαδή η δημιουργία παρθένων πλαστών καρτών και ηποκλοπή του κωδικού PIN του θύματος με διάφορους τρόπους (λαθραίες ματιές την ώρα που το θύμα στέκεται στο μηχάνημα, χρήση κρυμμένης κάμερας, κ.ο.κ.) δυστυχώς δεν παρατηρείται μόνο στις Κάτω Χώρες. Οι παράγοντες που ασχολούνται με έρευνες στον τομέα τωνπηρεσιών πληρωμής και τα στελέχη τωνπηρεσιών δίωξης γνωρίζουν καλά τον τρόπο δράσης που περιγράφεται.

Για να περιορίσουν τα φαινόμενα απάτης που ενέχουν το στοιχείο της πλαστογράφησης, τα συστήματα των καρτών πληρωμής και οι τράπεζες επιστρατεύουν σημαντικές πόρους, με σκοπό την καθιέρωση καρτών με ενσωματωμένο ολοκληρωμένο κύκλωμα σε όλα τα κράτη μέλη, αλλά και σε μεγάλο αριθμό τρίτων χωρών. Τα δεδομένα σχετικά με την κάρτα δεν θα είναι πλέον αποθηκευμένα στη μαγνητική ταινία αλλά στο ολοκληρωμένο κύκλωμα. Τούτο θα καθιστά την αντιγραφή τους εξαιρετικά δυσχερή. Τα συστήματα των καρτών πληρωμής και οι τράπεζες έχουν δεσμευθεί να θέσουν στην κυκλοφορία κάρτες με ενσωματωμένο ολοκληρωμένο κύκλωμα σε όλα τα κράτη μέλη μέχρι το 2005. Η όψιμη αυτή προθεσμία οφείλεται στον τεράστιο αριθμό καρτών που πρέπει να επανεκδοθούν και στον εξοπλισμό (τερματικά, αυτόματες ταμειακές μηχανές, κ.ο.κ.) που πρέπει να αντικατασταθούν ή ναποστούν μετατροπές.

3. Ανταποκρινόμενη στο ψήφισμα αριθ. C4 0455/98 του Κοινοβουλίου, η Επιτροπή αναλαμβάνει δράση με στόχο την αύξηση της ασφάλειας των πράξεων πληρωμής. Για να αποτραπούν φαινόμενα απάτης και πλαστογράφησης με αντικείμενο πληρωμές χωρίς μετρητά, η Επιτροπήιοθέτησε τον Φεβρουάριο του 2001 ένα τριετές Σχέδιο δράσης για την πρόληψη της απάτης, το οποίο στηρίζεται στη συνεργασία μεταξύ όλων των παραγόντων του κλάδου. Στο σχέδιο καθορίζονται πέντε κύριοι τομείς και έντεκα βασικές δράσεις που η Επιτροπή και τα άλλα μέρη πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή. Τα μέτρα βελτίωσης της ασφάλειας αποτελούν την κύρια προτεραιότητα του σχεδίου δράσης, το οποίο προάγει την καθιέρωση τουψηλότερου οικονομικά εφικτού βαθμού ασφάλειας.

Διαβουλεύσεις για θέματα ασφάλειας, περιλαμβανομένης της προόδου για τη μετάβαση σε κάρτες με ενσωματωμένο ολοκληρωμένο κύκλωμα στην Ένωση, πραγματοποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στο πλαίσιο των συνεδριάσεων της Ομάδας εμπειρογνωμόνων για την πρόληψη της απάτης στην Ένωση, η οποία παίζει καθοδηγητικό ρόλο για τηνλοποίηση του σχεδίου δράσης για την πρόληψη της απάτης.

Το 2003, η Επιτροπή θα διοργανώσει ένα συνέδριο σχετικά με την ασφάλεια των πληρωμών στην εσωτερική αγορά, με σκοπό τη βελτίωση της ενημέρωσης σχετικά με την ασφάλεια των σύγχρονων προϊόντων και συστημάτων πληρωμών.

Μέχρι τα τέλη του 2003, η Επιτροπή θαποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτελεσθεί σε σχέση με το σχέδιο δράσης για την πρόληψη της απάτης και θα προτείνει, εφόσον είναι αναγκαίο, τη λήψη πρόσθετων μέτρων.

Η πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη χρήση έξυπνων καρτών στην Ευρώπη (eEurope Smart Cards Initiative) προβλέπει ομοίως τη λήψη μέτρων προκειμένου να ενθαρρυνθούν τα πιστωτικά ιδρύματα να χρησιμοποιούν κάρτες με ενσωματωμένο ολοκληρωμένο κύκλωμα για τις εφαρμογές πληρωμής (πράγμα που θα ενίσχυε το κατασταλτικό μέτρο που περιγράφεται στο σημείο 2 ανωτέρω).