92002E2436

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-2436/02 υποβολή: Christopher Heaton-Harris (PPE-DE) προς την Επιτροπή. Ισχυρισμοί περί εσφαλμένης διαχείρισης κεφαλαίων που ανατέθηκαν στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

Επίσημη Εφημερίδα αριθ. 242 E της 09/10/2003 σ. 0021 - 0025


ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-2436/02

υποβολή: Christopher Heaton-Harris (PPE-DE) προς την Επιτροπή

(26 Αυγούστου 2002)

Θέμα: Ισχυρισμοί περί εσφαλμένης διαχείρισης κεφαλαίων που ανατέθηκαν στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες

Η Marta Andreasen ήταν Διευθύντρια Εκτέλεσης Προϋπολογισμού και Υπόλογος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατέχοντας μια ιδιαιτέρωςψηλή θέση. Σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία, έφερε απόλυτη ευθύνη για τη διαχείριση των κεφαλαίων που ανατίθενται στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Οποιοσδήποτε ισχυρισμός από πλευράς της σχετικά με σφάλματα στη διαχείρισή τους είναι, κατά συνέπεια, εξαιρετικά σημαντικός.

Διαθέτει η Επιτροπή λογιστικό σύστημα στήριξης των λογαριασμών που παρουσιάζει κάθε έτος η Επιτροπή·

Διαθέτει η Επιτροπή ασφαλές, συνεπές και αναλυτικό ηλεκτρονικό σύστημα μηχανοργάνωσης για την επεξεργασία των δημοσιονομικών συναλλαγών·

Υφίσταται συμμόρφωση προς τα βασικά και κατά το ελάχιστο αποδεκτά διεθνή και κυβερνητικά λογιστικά πρότυπα·

Κατά ποιο τρόπο συγκρίνονται οι λογιστικές και ελεγκτικές πρακτικές της Επιτροπής με τα συστήματα των 15 κρατών μελών·

Κάνει χρήση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή του διπλογραφικού συστήματος λογιστικής ως πάγιας μορφής λογιστικής πειθαρχίας·

Υφίσταται συμμόρφωση προς όλες τις πτυχές του παρόντος δημοσιονομικού κανονισμού·

Έχει πραγματοποιηθεί λογιστικός έλεγχος τα τελευταία 10 έτη·

Έχουν συνταχθεί εκθέσεις ταμειακής ροής για την Επιτροπή·

Χωρίς ναφίστανται οι ανωτέρω προϋποθέσεις, είναι δυνατόν να καταρτισθούν αξιόπιστοι λογαριασμοί για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ·

Απάντηση της κας Schreyer εξ ονόματος της Επιτροπής

(27 Νοεμβρίου 2002)

1.-2. Η Επιτροπή όντως διαθέτει ένα λογιστικό σύστημα στο οποίο βασίζονται οι λογαριασμοί πουποβάλλονται κατ' έτος.

Οι κεντρικές ανάγκες της Επιτροπής στον τομέα της οικονομικής διαχείρισης και της λογιστικής καλύπτονται από ένα κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα (Sincom2), το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή για πρώτη φορά το 1997 και επεκτάθηκε σε όλες τιςπηρεσίες της Επιτροπής το 1999. Η αρχιτεκτονική του συστήματος αυτού περιλαμβάνει τρία διαφορετικά στοιχεία τα οποία διασυνδέονται και διαθέτουν διεπαφές με τα τοπικά συστήματα των επιχειρησιακώνπηρεσιών που εξυπηρετούν κυρίως τις τοπικές διαχειριστικές ανάγκες.

Για τις ανάγκες των διαφόρων χρηστών σχεδιάστηκαν τρία κεντρικάποσυστήματα:

- Το SAP R/3 που χρησιμοποιείται από τιςπηρεσίες του Υπόλογου της Επιτροπής και του Δημοσιονομικού Ελεγκτή. Το σύστημα αυτό είναι το επίσημο λογιστικό σύστημα της Επιτροπής στο πλαίσιο του οποίου τελείται η δημοσιονομική λογιστική, η γενική λογιστική, η διαχείριση ταμείου, η επικύρωση των τραπεζικών δεδομένων για τρίτους, η ανάκτηση ποσών και η έκδοση εντολών πληρωμής μέσω του τραπεζικού δικτύου SWIFT,

- Το Si2 που είναι το εργαλείο δημοσιονομικής διαχείρισης για τις διατάκτριεςπηρεσίες. Οι πράξεις καταχωρούνται από τις Γενικές Διευθύνσεις (ΓΔ) στο Si2, είτε άμεσα είτε έμμεσα με μεταφορά από τα τοπικά ηλεκτρονικά συστήματα μέσω μιας τυποποιημένης διεπαφής. Ανεξάρτητα από την προέλευσή τους όλες οι πράξεις πρέπει να ακολουθούν μια δεδομένη ροή εργασιών εντός της εκάστοτε ΓΔ και να επικυρώνονται στο Si2 από τον αρμόδιο διατάκτη προτού μεταβιβασθούν στο R/3, και

- Η αποθήκη δεδομένων, που αποτελεί ένα εργαλείο κατάρτισης εκθέσεων και στην οποία φυλάσσονται αντίγραφα δεδομένων από τα συστήματα Si2 και R/3.

Η κατάρτιση των εκθέσεων με νομική ισχύ από τον Υπόλογο της Επιτροπής πραγματοποιείται βάσει των δεδομένων του συστήματος SAP R/3.

2. Η πρόσβαση σε όλα τα μέρη του συστήματος Sincom2 ελέγχεται με συνθηματικό. Συνθηματικά έχουν μόνον εγκεκριμένα άτομα. Η πρόσβαση στο σύστημα περιορίζεται στους τομείς και τις ενέργειες που έχει εγκρίνει ανώτεροςπάλληλος. Η ασφάλεια του συστήματος βελτιώνεται συνεχώς με τη βοήθεια εξωτερικών ειδικών σε θέματα ηλεκτρονικής ασφάλειας.

Στη συντριπτική του πλειονότητα οι λογιστικές πράξεις διαβιβάζονται χωρίς πρόβλημα μεταξύ των διαφόρωνποσυστημάτων του Sincom2. Διαπιστώθηκαν, ωστόσο, ορισμένες ασυμφωνίες οι οποίες οφείλονται κυρίως σε διαφορές στη δομή των δεδομένων πουφίστανται μεταξύ των συστημάτων. Η Επιτροπή εφαρμόζει ένα πρόγραμμα συμβιβασμού μεταξύ των συστημάτων για να βελτιωθεί περισσότερο η μετάδοση δεδομένων μεταξύ των διαφόρωνποσυστημάτων.

Όλα τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την κατάρτιση των λογαριασμών της Επιτροπής περιλαμβάνονται στο Sincom2.

3. Νομική βάση:

Οι λογαριασμοί τηρούνται βάσει του Δημοσιονομικού Κανονισμού(1).

Λογιστικές αρχές:

- Οι λογαριασμοί των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων περιλαμβάνουν τους γενικούς λογαριασμούς και τους λογαριασμούς του προϋπολογισμού.

- Η λογιστική της εκτέλεσης του προϋπολογισμού βασίζεται στην τροποποιημένη ταμειακή μέθοδο(2).

- Οι γενικοί λογαριασμοί αναφέρουν όλες τις δαπάνες και έσοδα για το οικονομικό έτος και σκοπός τους είναι να εμφανίζουν την οικονομική κατάσταση της Επιτροπής με τη μορφή ισολογισμού στις 31 Δεκεμβρίου.

- Οι γενικοί λογαριασμοί βασίζονται στις ακόλουθες αρχές (οι οποίες ανταποκρίνονται σε γενικά αποδεκτές λογιστικές αρχές):

- αρχή της συνεχούς δραστηριότητας,

- αρχή της ουσιαστικότητας και άθροισης των στοιχείων,

- αρχή τηςπεροχής της ουσίας έναντι της μορφής,

- αρχή του μη συμψηφισμού των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού.

- Οι οικονομικές καταστάσεις καθαυτές λαμβάνουνπόψη ορισμένα στοιχεία με βάση τις αρχές της σύνεσης και της αυτοτέλειας των χρήσεων.

- Η εναρμόνιση των λογαριασμών και η συνοχή των λογιστικών δεδομένων επιτυγχάνονται με την εφαρμογή των ίδιων κανόνων αποτίμησης (περιουσιακών στοιχείων καιποχρεώσεων) και ταυτόσημες λογιστικές μεθόδους σε όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα που σήμεραπάγονται σε ενοποίηση (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Επιτροπή, Δικαστήριο των ΕΚ, Ελεγκτικό Συνέδριο, Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, Επιτροπή των Περιφερειών και Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής).

Τήρηση γενικά αποδεκτών λογιστικών αρχών(3):

- Η International Federation of Accountants εξέδωσε τα τελευταία χρόνια δύο σειρές λογιστικών αρχών γενικής αποδοχής για τον δημόσιο τομέα, ανάλογα με τη χρησιμοποιούμενη λογιστική μέθοδο: ταμειακή βάση ή αυτοτέλεια των χρήσεων. Ο προϋπολογισμός της Ένωσης ψηφίζεται και εκτελείται με βάση την ταμειακή μέθοδο.

- Η Επιτροπή συμμορφώνεται πλήρως με τα πρότυπα της ταμειακής λογιστικής μεθόδου, που συνιστούν τα παραδοσιακά λογιστικά πρότυπα του δημόσιου τομέα. Το Ελεγκτικό Συνέδριο πάντοτε χαρακτηρίζει τους ταμειακούς λογαριασμούς αξιόπιστους.

- Το σύστημα Sincom2 επιτρέπει στην Επιτροπή να καταρτίζει εντελώς αυτοματοποιημένα, οικονομικές εκθέσεις σε ταμειακή βάση.

- Ωστόσο, όπως συμβαίνει και με τις περισσότερες κυβερνήσεις των μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Αναπτύξεως (ΟΟΣΑ), η Επιτροπή δεν εφαρμόζει, επί του παρόντος, πλήρως τα αντίστοιχα λογιστικά πρότυπα της αυτοτέλειας των χρήσεων ούτε το απαιτεί ο ισχύων Δημοσιονομικός κανονισμός.

- Προκειμένου να βελτιωθεί η πληροφόρηση που παρέχεται στους λογαριασμούς, ωστόσο, οι οικονομικές εκθέσεις που καταρτίζει η Επιτροπή λαμβάνουνπόψη στοιχεία της αυτοτέλειας των χρήσεων όπως η εγγραφή και η απόσβεση πάγιων στοιχείων, οι προσαρμογές αξίας για απαιτήσεις, προβλέψεις, συνταξιοδοτικά δικαιώματα, την εγγραφήπολοίπων εις νέον στους λογαριασμούς ως δαπάνες και οφειλές του οικονομικού έτους και την καταχώρηση ενδεχόμενων περιουσιακών στοιχείων καιποχρεώσεων.

- Οι συμπληρωματικές πληροφορίες που απαιτούνται για τη λογιστική της αυτοτέλειας των χρήσεων συγκεντρώνονται από όλη την Επιτροπή και εισάγονται στο κεντρικό λογιστικό σύστημα (SAP/R3), με τη μέθοδο της διπλογραφίας από τιςπηρεσίες του Υπόλογου της Επιτροπής.

- Στο πλαίσιο των γενικότερων προσπαθειών για την εξασφάλιση βελτιώσεων το 2000και το 2001 καταβλήθηκε ιδιαίτερη προσπάθεια να βελτιωθεί η αξιοπιστία των πρόσθετων αυτών πληροφοριών που βασίζονται στη μέθοδο της αυτοτέλειας των χρήσεων.

Εξέλιξη του λογιστικού πλαισίου και των λογιστικών προτύπων:

- Η τάση στον δημόσιο τομέα είναι η μετάβαση από μια ταμειακή περιγραφή των δαπανών του προϋπολογισμού και των εσόδων προς ένα σύστημα βασιζόμενο στην κατάρτιση οικονομικών εκθέσεων όπως στον ιδιωτικό τομέα. Με βάση την τάση αυτή και τις απαιτήσεις που εισήγαγε στον νέο δημοσιονομικό κανονισμό, η Επιτροπή θα κινηθεί προς την κατεύθυνση της κατάρτισης ενοποιημένων λογαριασμών με τη μέθοδο της αυτοτέλειας των χρήσεων. Ο αναδιατυπωμένος δημοσιονομικός κανονισμός που τέθηκε σε ισχύ από 1.1.2003 απαιτεί τη συγκρότηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος λογιστικής βάσει της αυτοτέλειας των χρήσεων μέχρι το 2005.

- Η ένταξη δεδομένων της αυτοτέλειας των χρήσεων στο επίσημο λογιστικό σύστημα, μαζί με την γενικότερη τήρηση λογιστικών αρχών γενικής αποδοχής αποτελεί βασικό στοιχείο του συνεχούς λογιστικού εκσυγχρονισμού.

Συμπέρασμα:

- Η Επιτροπή συμμορφώνεται πλήρως προς τα πρότυπα της ταμειακής λογιστικής και με τις λογιστικές απαιτήσεις που θεσπίζουν οι ισχύουσες νομικές διατάξεις. Πέραν αυτού, η Επιτροπή έχει ήδη εισαγάγει διάφορα στοιχεία της μεθόδου της αυτοτέλειας των χρήσεων ενώ από το 2005 και μετά θα είναιποχρεωμένη να εφαρμόζει πλήρως πρότυπα της μεθόδου αυτής, σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο νέος δημοσιονομικός κανονισμός.

4. Ο αριθμός των κρατών μελών και των άλλων δημόσιων φορέων που συμμορφώνονται πλήρως προς τις αρχές της μεθόδου της αυτοτέλειας των χρήσεων είναι μικρός. Σε πολλές χώρεςπάρχει η ίδια τάση μολονότι η κατάσταση διαφέρει από χώρα σε χώρα: γενικά οι Κάτω Χώρες, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν προχωρήσει περισσότερο προς την κατεύθυνση αυτή σε σχέση με άλλα κράτη μέλη που δεν έχουν προχωρήσει αρκετά.

Από το 2000 και με την έναρξη του πολυετούς προγράμματος για τον εκσυγχρονισμό της λογιστικής, η Επιτροπή άρχισε να στρέφεται προς την κατάρτιση οικονομικών εκθέσεων βάσει της αρχής της αυτοτέλειας των χρήσεων με αποτέλεσμα να συμμετέχει ενεργά στην γενικότερη τάση που παρατηρείται στον τομέα της λογιστικής του δημόσιου τομέα και με ταχύτερους ρυθμούς από πολλά κράτη μέλη.

5. Η Επιτροπή εφαρμόζει της αρχές της διπλογραφικής λογιστικής για τις ταμειακές εισροές και εκροές, τις εντολές πληρωμών και τις εντολές είσπραξης. Τα στοιχεία της μεθόδου της αυτοτέλειας των χρήσεων που ήδη εφαρμόζει η Επιτροπή εισάγονται στο σύστημα της διπλογραφίας.

6. Η Επιτροπή κατήρτιζε μέχρι στιγμής και θα εξακολουθήσει να καταρτίζει αξιόπιστους λογαριασμούς σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό. Όπως γνωρίζει το Αξιότιμο Μέλος της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν αρνήθηκε ποτέ να πιστοποιήσει την αξιοπιστία των λογαριασμών.

Οι παρατηρήσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη Δήλωση Αξιοπιστίας για τον γενικό προϋπολογισμό για το οικονομικό έτος που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2000(4) αφορούν την μη τήρηση των λογιστικών αρχών της αυτοτέλειας των χρήσεων και όχι αυτή καθαυτή την ταμειακή λογιστική. Βάσει του ισχύοντος δημοσιονομικού κανονισμού, ωστόσο, η Επιτροπή δενποχρεούται να εφαρμόζει τις λογιστικές αρχές της αυτοτέλειας των χρήσεων. Ο νέος δημοσιονομικός κανονισμός επιβάλλει την εφαρμογή των αρχών αυτών για πρώτη φορά το 2005 και έπειτα.

7. Το Ελεγκτικό Δικαστήριο είναι ο εξωτερικός ελεγκτής της Επιτροπής. Οι ελεγκτές του Συνεδρίου έχουν πρόσβαση σε όλα τα συστήματα και τα δεδομένα που σχετίζονται με τις δραστηριότητες της Επιτροπής, περιλαμβανομένου του ταμείου της. Το Συνέδριο εξετάσει τους λογαριασμούς της Επιτροπής κάθε χρόνο και ως μέρος του ελεγκτικού του έργου δύναται να ελέγξει τις ταμειακές ροές της. Το Συνέδριο δεν έχει επικρίνει τις ταμειακές ροές όπως εμφανίζονται στις εκθέσεις της Επιτροπής.

8. Η έκθεση ταμειακών ροών δείχνει τις πραγματικές πληρωμές μέχρι τονπό εξέταση μήνα και εκτιμήσεις για τους επόμενους μήνες. Δεδομένα παραγόμενα σε μηνιαία βάση διατίθενται στην εξής διεύθυνση: http://europa.eu.int/comm/budget/execution/utilisation/details_fr.htm. Τα έγγραφα αυτά είναι διαθέσιμα στην Αρχή του Προϋπολογισμού (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συμβούλιο).

9. Η Επιτροπή μέχρι σήμερα κατήρτιζε και θα συνεχίσει να καταρτίζει αξιόπιστους λογαριασμούς. Παρά ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με την εφαρμογή της λογιστικής μεθόδου της αυτοτέλειας των χρήσεων, το Ελεγκτικό Συνέδριο πάντοτε επιβεβαιώνει την αξιοπιστία των λογαριασμών.

(1) Δημοσιονομικός Κανονισμός της 21ης Δεκεμβρίου 1977, όπως τροποποιήθηκε τελευταία από τον κανονισμό του Συμβουλίου 762/2001 της 9ης Απριλίου 2001 και κανονισμός της Επιτροπής 3418/93 της 9ης Δεκεμβρίου περί λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή ορισμένων διατάξεων του δημοσιονομικού κανονισμού της 21ης Δεκεμβρίου 1977, όπως τροποποιήθηκε τελευταία από τον κανονισμό 1687/2001 της 21ης Αυγούστου 2001.

(2) Αυτό διαφέρει από την ταμειακή μέθοδο εξαιτίας στοιχείων όπως ταπόλοιπα εις νέον.

(3) Η IFAC (International Federation of Accountants — Διεθνής ομοσπονδία λογιστών) εκδίδει διεθνή λογιστικά πρότυπα για τον δημόσιο τομέα.

(4) ΕΕ C 359 της 15.12.2001.