Υπόθεση T-92/24

ETI Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 3ης Σεπτεμβρίου 2025

«Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία περί ακυρότητας – Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που απεικονίζει συσκευασία – Προγενέστερο εθνικό εικονιστικό σήμα – Λόγος ακυρότητας – Χρήση, στο μεταγενέστερο σχέδιο ή υπόδειγμα, διακριτικού σημείου του οποίου ο δικαιούχος έχει δικαίωμα να απαγορεύσει τη χρήση – Άρθρο 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού (ΕΚ) 6/2002 – Δικαιώματα άμυνας – Έκταση του ελέγχου που ασκεί το τμήμα προσφυγών»

1. Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λόγοι ακυρότητας – Χρήση διακριτικού σημείου εντός μεταγενέστερου σχεδίου ή υποδείγματος – Σύγκριση μεταξύ του αμφισβητούμενου σχεδίου ή υποδείγματος και του διακριτικού σημείου – Ενδιαφερόμενο κοινό

   (Κανονισμός 6/2002 του Συμβουλίου, άρθρο 25 § 1, στοιχείο εʹ)

   (βλ. σκέψεις 37, 54)

2. Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λόγοι ακυρότητας – Χρήση διακριτικού σημείου εντός μεταγενέστερου σχεδίου ή υποδείγματος – Χρήση σημείου που εμφανίζει ομοιότητα με το διακριτικό σημείο – Εμπίπτει

   (Κανονισμός 6/2002 του Συμβουλίου, άρθρο 25 § 1, στοιχείο εʹ)

   (βλ. σκέψεις 38-40)

3. Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λόγοι ακυρότητας – Χρήση διακριτικού σημείου εντός μεταγενέστερου σχεδίου ή υποδείγματος – Σύγκριση μεταξύ του αμφισβητούμενου σχεδίου ή υποδείγματος και του διακριτικού σημείου – Κίνδυνος συγχύσεως

   (Κανονισμός 6/2002 του Συμβουλίου, άρθρο 25 § 1, στοιχείο εʹ· οδηγία 2015/2436 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 10 § 2, στοιχείο βʹ)

   (βλ. σκέψεις 42, 43, 45, 100)

4. Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λόγοι ακυρότητας – Χρήση διακριτικού σημείου εντός μεταγενέστερου σχεδίου ή υποδείγματος – Σύγκριση μεταξύ του αμφισβητούμενου σχεδίου ή υποδείγματος και του διακριτικού σημείου – Ομοιότητα των οικείων προϊόντων ή υπηρεσιών – Κριτήρια εκτιμήσεως – Συμπληρωματικός χαρακτήρας των προϊόντων ή των υπηρεσιών

   (Κανονισμός 6/2002 του Συμβουλίου, άρθρο 25 § 1, στοιχείο εʹ)

   (βλ. σκέψεις 48-51)

5. Σχέδιο ή υπόδειγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λόγοι ακυρότητας – Χρήση διακριτικού σημείου εντός μεταγενέστερου σχεδίου ή υποδείγματος – Σύγκριση μεταξύ του αμφισβητούμενου σχεδίου ή υποδείγματος και του διακριτικού σημείου – Σχέδιο ή υπόδειγμα που απεικονίζει συσκευασία – Εικονιστικό σήμα KRAX

   (Κανονισμός 6/2002 του Συμβουλίου, άρθρο 25 § 1, στοιχείο εʹ)

   (βλ. σκέψεις 53, 55, 56, 75, 80, 84, 90, 94, 99)

Σύνοψη

Το Γενικό Δικαστήριο, απορρίπτοντας τις προσφυγές ακυρώσεως που άσκησε η Eti Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ, αποφαίνεται για πρώτη φορά επί του ουσιαστικού δικαίου που έχει εφαρμογή ratione temporis στον τομέα των σχεδίων ή υποδειγμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς επί του άρθρου 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 6/2002 ( 1 ), και διευκρινίζει τη σχετική νομολογία, καθώς και τα της εφαρμογής της διάταξης αυτής.

Η προσφεύγουσα ETI Gıda Sanayi ve Ticaret AŞ υπέβαλε στο Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) τρεις αιτήσεις καταχώρισης σχεδίων ή υποδειγμάτων, μία στις 13 Ιουλίου 2007 [υπόθεση Eti κατά EUIPO – Star Foods E.M. (Συσκευασίες) (T-92/24)] και οι δύο άλλες στις 28 Οκτωβρίου 2016 [υποθέσεις Eti κατά EUIPO – Star Foods E.M. (Διακόσμηση για φακελάκια συσκευασίας) (T-83/24) και Eti κατά EUIPO – Star Foods E.M. (Διακόσμηση για φακελάκια συσκευασίας) (T-91/24)]. Τα δύο τελευταία σχέδια ή υποδείγματα απεικονίζουν διακόσμηση για φακελάκια συσκευασίας, ενώ το πρώτο απεικονίζει μια συσκευασία. Τα προϊόντα στα οποία πρόκειται να εφαρμοστούν τα εν λόγω σχέδια ή υποδείγματα είναι, αντιστοίχως, «Σάκοι [συσκευασία] (Διακόσμηση για-)» και «Συσκευασίες» ( 2 ).

Στις 21 Ιανουαρίου 2019, η Star Foods E.M. SRL υπέβαλε στο EUIPO δύο αιτήσεις περί ακυρότητας για δύο από τα προαναφερθέντα σχέδια ή υποδείγματα, υποστηρίζοντας ότι η χρήση των διακριτικών σημείων των επίμαχων σχεδίων και υποδειγμάτων μπορεί να απαγορευθεί λόγω της χρήσης προγενέστερων εθνικών σημείων ( 3 ). Οι αιτήσεις περί ακυρότητας στηρίζονταν στο προγενέστερο ρουμανικό λεκτικό σήμα KRAX, καθώς και σε τρία προγενέστερα ρουμανικά εικονιστικά σήματα, τα οποία εμφάνιζαν το λεκτικό στοιχείο «krax», τα οποία είχαν καταχωριστεί για «παρασκευάσματα από δημητριακά». Στις 21 Φεβρουαρίου 2020, η Star Foods E.M. SRL υπέβαλε τρίτη αίτηση περί ακυρότητας, βάσει του εικονιστικού ρουμανικού σήματος KRAX, το οποίο είχε καταχωριστεί για προϊόντα όπως «σνακς, και συγκεκριμένα σνακς που παρασκευάζονται από δημητριακά με επέκταση και εξώθηση, με διάφορες γεύσεις».

Το τμήμα ακυρώσεων έκανε δεκτές τις τρεις αιτήσεις κηρύξεως ακυρότητας. Εν συνεχεία, η προσφεύγουσα προσέφυγε κατά των αποφάσεων του τμήματος ακυρώσεων ενώπιον του τμήματος προσφυγών του EUIPO, το οποίο απέρριψε τις προσφυγές, δεχόμενο ότι το τμήμα ακυρώσεων βασίμως κήρυξε άκυρα τα επίμαχα σχέδια ή υποδείγματα, λόγω της ύπαρξης κινδύνου συγχύσεως, δυνάμει του άρθρου 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 6/2002, σε συνδυασμό με το άρθρο 36, παράγραφος 2, στοιχείο b, του ρουμανικού νόμου περί σημάτων.

Στο πλαίσιο αυτό, η αναιρεσείουσα άσκησε τρεις προσφυγές ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου ζητώντας την ακύρωση των αποφάσεων αυτών.

Εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου

Κατ’ αρχάς, το Γενικό Δικαστήριο διαπιστώνει ότι, λαμβανομένης υπόψη της ημερομηνίας υποβολής των αιτήσεων καταχωρίσεως των δύο σχεδίων και υποδειγμάτων που απεικονίζουν διακόσμηση για φακελάκια συσκευασίας, ήτοι της 28ης Οκτωβρίου 2016, η οποία είναι καθοριστική για τον προσδιορισμό του εφαρμοστέου ουσιαστικού δικαίου, τα πραγματικά περιστατικά της υπό κρίση υπόθεσης διέπονται από τις ουσιαστικές διατάξεις του κανονισμού 6/2002, ως ίσχυε, και από τον ρουμανικό νόμο περί σημάτων, ως ίσχυε κατά την ημερομηνία αυτή.

Εν συνεχεία, όσον αφορά τα τρία επίμαχα σχέδια και υποδείγματα, υπενθυμίζει τη νομολογία σχετικά με τον λόγο ακυρότητας του άρθρου 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 6/2002, ως ίσχυε. Κατά τη διάταξη αυτή, ένα σχέδιο ή υπόδειγμα μπορεί να κηρυχθεί άκυρο σε περίπτωση που γίνεται χρήση διακριτικού σημείου σε μεταγενέστερο σχέδιο ή υπόδειγμα και είτε το δίκαιο της Ένωσης είτε η νομοθεσία του αντίστοιχου κράτους μέλους η οποία διέπει το εν λόγω σημείο παρέχει στον δικαιούχο του το δικαίωμα να απαγορεύει τη χρήση αυτή. Κατά τη νομολογία, αίτηση περί ακυρότητας κοινοτικού σχεδίου ή υποδείγματος, στηριζόμενη στον λόγο ακυρότητας της εν λόγω διάταξης μπορεί να ευδοκιμήσει μόνον αν διαπιστωθεί ότι, κατά την αντίληψη του ενδιαφερομένου κοινού, στο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα που αποτελεί αντικείμενο της αίτησης γίνεται χρήση του διακριτικού σημείου του οποίου γίνεται επίκληση στην αίτηση. Η εξέταση του συγκεκριμένου λόγου ακυρότητας πρέπει να βασίζεται στον τρόπο που το ενδιαφερόμενο κοινό αντιλαμβάνεται το διακριτικό σημείο του οποίου γίνεται επίκληση προς στήριξη του λόγου αυτού, καθώς και στη συνολική εντύπωση που το διακριτικό σημείο προκαλεί στο ενδιαφερόμενο κοινό.

Πάντως, ο επίμαχος λόγος ακυρότητας δεν προϋποθέτει οπωσδήποτε ότι το προγενέστερο διακριτικό σημείο αναπαράγεται εξ ολοκλήρου και επακριβώς στο μεταγενέστερο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα. Συγκεκριμένα, ακόμη και αν ορισμένα από τα στοιχεία του εν λόγω σημείου δεν εμφανίζονται στο επίμαχο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα ή αν έχουν προστεθεί σε αυτό άλλα στοιχεία, μπορεί παρά ταύτα να συντρέχει «χρήση» του προαναφερθέντος σημείου, ιδίως αν τα παραλειφθέντα ή τα προστεθέντα στοιχεία είναι δευτερεύουσας σημασίας. Τούτο ισχύει κατά μείζονα λόγο αν ληφθεί υπόψη ότι το κοινό συγκρατεί στη μνήμη του ατελή μόνον εικόνα των σημάτων που έχουν καταχωριστεί σε επίπεδο κράτους μέλους ή σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαπίστωση αυτή ισχύει για κάθε είδος διακριτικού σημείου. Επομένως, αν παραλειφθούν ορισμένα δευτερεύοντα στοιχεία του διακριτικού σημείου που χρησιμοποιείται σε μεταγενέστερο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα ή αν στο σημείο αυτό προστεθούν ορισμένα τέτοια στοιχεία, δεν είναι βέβαιο ότι το οικείο κοινό θα αντιληφθεί τις τροποποιήσεις αυτές του εν λόγω σημείου. Αντιθέτως, το κοινό ενδέχεται να σκεφθεί ότι το εν λόγω σημείο, όπως το έχει συγκρατήσει στη μνήμη του, χρησιμοποιείται στο μεταγενέστερο κοινοτικό σχέδιο ή υπόδειγμα. Επομένως, το άρθρο 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 6/2002, ως ίσχυε, τυγχάνει εφαρμογής όχι μόνον όταν γίνεται χρήση σημείου πανομοιότυπου με εκείνο του οποίου έχει γίνει επίκληση προς στήριξη της αίτησης περί ακυρότητας, αλλά και όταν γίνεται χρήση παρόμοιου σημείου.

Επιπλέον, κατά το άρθρο 36, παράγραφος 2, στοιχείο b, του ρουμανικού νόμου περί σημάτων, ο δικαιούχος σήματος μπορεί, κατ’ ουσίαν, να ζητήσει από το αρμόδιο δικαιοδοτικό όργανο να απαγορεύσει σε τρίτους να χρησιμοποιούν στις συναλλαγές, χωρίς τη συγκατάθεσή του, σημείο για το οποίο, λόγω της ταυτότητας ή της ομοιότητάς του με το σήμα ή λόγω της ταυτότητας ή της ομοιότητας των προϊόντων ή των υπηρεσιών επί των οποίων έχει τεθεί, υπάρχει κίνδυνος συγχύσεως του κοινού, συμπεριλαμβανομένου του κινδύνου συσχετίσεως του σημείου με το σήμα. Η διάταξη αυτή μεταφέρει στο ρουμανικό δίκαιο το άρθρο 10, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 2015/2436 ( 4 ), το οποίο έχει διατύπωση πανομοιότυπη με το άρθρο 5, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 2008/95 ( 5 ). Κατά συνέπεια, η έννοια του «κινδύνου συγχύσεως» κατά το άρθρο 36, παράγραφος 2, στοιχείο b, του ρουμανικού νόμου πρέπει να ερμηνευθεί υπό το πρίσμα της νομολογίας σχετικά με το άρθρο 5, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 2008/95 και το άρθρο 10, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 2015/2436. Ειδικότερα, κατά την τελευταία αυτή διάταξη, συνιστά κίνδυνο συγχύσεως ο κίνδυνος να δημιουργηθεί στο κοινό η πεποίθηση ότι τα επίμαχα προϊόντα ή οι επίμαχες υπηρεσίες προέρχονται από την ίδια επιχείρηση ή, ενδεχομένως, από επιχειρήσεις που συνδέονται οικονομικά μεταξύ τους. Η ύπαρξη κινδύνου συγχύσεως κατά την αντίληψη του κοινού πρέπει να εκτιμάται συνολικά, λαμβανομένων υπόψη όλων των παραγόντων που ασκούν επιρροή στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Τέλος, υπό το πρίσμα των εκτιμήσεων αυτών, το Γενικό Δικαστήριο επισημαίνει ότι η παρούσα διαδικασία αφορά την έκταση της προστασίας του σήματος και ειδικότερα το ζήτημα αν ο δικαιούχος του προγενέστερου σήματος μπορεί να απαγορεύσει τη χρήση του διακριτικού σημείου του σήματος στο σχέδιο ή υπόδειγμα του οποίου το κύρος αμφισβητείται. Δεν λαμβάνεται, συνεπώς, υπόψη η εντύπωση που δημιουργείται στον ενημερωμένο χρήστη ούτε ο ατομικός ή νεωτερικός χαρακτήρας του επίμαχου σχεδίου ή υποδείγματος, κατά την έννοια των άρθρων 4 έως 6 του κανονισμού 6/2002.

Για τους λόγους αυτούς, το Γενικό Δικαστήριο, αφού εξέτασε αν υπάρχει κίνδυνος συγχύσεως ως προς την εμπορική προέλευση των προϊόντων, κατά την έννοια του άρθρου 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 6/2002, ως ίσχυε, σε συνδυασμό με το άρθρο 36, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, του ρουμανικού νόμου περί σημάτων, κρίνει ότι το τμήμα προσφυγών δεν υπέπεσε σε πλάνη διαπιστώνοντας την ύπαρξη τέτοιου κινδύνου.

( 1 ) Κανονισμός (ΕΚ) 6/2002, του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2001, για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα (ΕΕ 2002, L 003, σ. 1).

( 2 ) Τα προϊόντα αυτά υπάγονται αντιστοίχως στις κλάσεις 32.00 και 9.03 κατά την έννοια του Διακανονισμού του Λοκάρνο για τη διεθνή ταξινόμηση των βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων, της 8ης Οκτωβρίου 1968, όπως έχει τροποποιηθεί.

( 3 ) Ο συγκεκριμένος λόγος προβλέπεται στο άρθρο 25, παράγραφος 1, στοιχείο εʹ, του κανονισμού 6/2002, σε συνδυασμό με το άρθρο 36, παράγραφος 2, στοιχεία βʹ και γʹ, του lege nr. 84 privind mărcile și indicațiile geografice (νόμου 84 περί σημάτων και γεωγραφικών ενδείξεων) της 15ης Απριλίου 1998 (Monitorul Oficial al României, αριθ. 337, της 8ης Μαΐου 2014, στο εξής: ρουμανικός νόμος περί σημάτων).

( 4 ) Οδηγία (ΕΕ) 2015/2436 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2015, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων (ΕΕ 2015, L 336, σ. 1).

( 5 ) Οδηγία 2008/95/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2008, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων (ΕΕ 2008, L 299, σ. 25).