(Υπόθεση T-34/22)

(Δημοσίευση αποσπασμάτων)

Cunsorziu di i Salamaghji Corsi - Consortium des Charcutiers Corses κ. λπ.

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (δεύτερο πενταμελές τμήμα) της 12ης Ιουλίου 2023

«Προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη – Προστατευόμενη ονομασία προελεύσεως – Αιτήσεις για τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις “Jambon sec de l’Île de Beauté”, “Lonzo de l’Île de Beauté” και “Coppa de l’Île de Beauté” – Προγενέστερες προστατευόμενες ονομασίες προελεύσεως “Jambon sec de Corse – Prisuttu”, “Lonzo de Corse – Lonzu” και “Coppa de Corse – Coppa di Corsica” – Επιλεξιμότητα των ονομασιών – Υπαινιγμός – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, και άρθρο 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού (ΕE) 1151/2012 – Έκταση του εκ μέρους της Επιτροπής ελέγχου των αιτήσεων καταχωρίσεως – Άρθρο 50, παράγραφος 1, και άρθρο 52, παράγραφος 1, του κανονισμού 1151/2012 – Εσφαλμένη εκτίμηση»

1. Γεωργία – Ομοιόμορφες νομοθεσίες – Προστασία γεωγραφικών ενδείξεων και ονομασιών προελεύσεως γεωργικών προϊόντων και τροφίμων – Κανονισμός 1151/2012 – Επιμερισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής

   (Κανονισμός 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)

   (βλ. σκέψεις 21, 71, 75)

2. Γεωργία – Ομοιόμορφες νομοθεσίες – Προστασία γεωγραφικών ενδείξεων και ονομασιών προελεύσεως γεωργικών προϊόντων και τροφίμων – Κανονισμός 1151/2012 – Διαδικασία καταχωρίσεως – Υποχρέωση της Επιτροπής να ελέγξει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις καταχωρίσεως – Περιεχόμενο – Προστασία των ήδη καταχωρισμένων ονομασιών

   (Κανονισμός 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογική σκέψη 58 και άρθρα 7 § 1, στοιχείο αʹ, 13 § 1, στοιχείa αʹ και βʹ, 50 § 1 και 52 § 1)

   (βλ. σκέψεις 22-24, 41-44)

3. Γεωργία – Ομοιόμορφες νομοθεσίες – Προστασία γεωγραφικών ενδείξεων και ονομασιών προελεύσεως γεωργικών προϊόντων και τροφίμων – Κανονισμός 1151/2012 – Προστασία των καταχωρισμένων ονομασιών – Απόφαση της Επιτροπής περί καταχωρίσεως ή μη – Νομική βάση

   (Κανονισμός 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 7 § 1, στοιχείο αʹ, και 13 § 1, στοιχείο βʹ)

   (βλ. σκέψεις 29-40)

4. Γεωργία – Ομοιόμορφες νομοθεσίες – Προστασία γεωγραφικών ενδείξεων και ονομασιών προελεύσεως γεωργικών προϊόντων και τροφίμων – Κανονισμός 1151/2012 – Διαδικασία καταχωρίσεως – Υποχρέωση της Επιτροπής να ελέγξει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις καταχωρίσεως – Περιθώριο εκτιμήσεως – Απόφαση εθνικού δικαστηρίου η οποία απέκτησε ισχύ δεδικασμένου – Δεν ασκεί επιρροή

   (Κανονισμός 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογική σκέψη 58 και άρθρα 50 και 52)

   (βλ. σκέψεις 54, 58-64, 73)

5. Γεωργία – Ομοιόμορφες νομοθεσίες – Προστασία γεωγραφικών ενδείξεων και ονομασιών προελεύσεως γεωργικών προϊόντων και τροφίμων – Κανονισμός 1151/2012 – Προστασία των καταχωρισμένων ονομασιών – Κατάχρηση, απομίμηση ή υπαινιγμός προστατευόμενης ονομασίας – Υπαινιγμός προστατευόμενης ονομασίας – Έννοια – Κριτήρια

   (Κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1151/2012, άρθρο 13 § 1, στοιχείο βʹ, και 1308/2013, άρθρο 103 § 2, στοιχείο βʹ)

   (βλ. σκέψη 77)

Σύνοψη

Aιτήσεις καταχώρισης ονομασιών ως ΠΓΕ: η Επιτροπή δεν δεσμεύεται από την προηγηθείσα εκτίμηση των εθνικών αρχών

Η Επιτροπή διαθέτει αυτοτελές περιθώριο εκτιμήσεως για να εξακριβώσει αν μια τέτοια αίτηση πληροί τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας προς καταχώριση τις οποίες προβλέπει το δίκαιο της Ένωσης

Οι ονομασίες «Jambon sec de Corse»/«Jambon sec de Corse – Prisuttu», «Lonzo de Corse»/«Lonzo de Corse – Lonzu» και «Coppa de Corse»/«Coppa de Corse – Coppa di Corsica» καταχωρίσθηκαν, το 2014, ως προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης (ΠΟΠ) ( 1 ).

Το 2015, η Cunsorziu di i Salamaghji Corsi - Consortium des Charcutiers Corses (στο εξής: Κοινοπραξία) ζήτησε από τις γαλλικές εθνικές αρχές, κατ’ εφαρμογήν του κανονισμού 1151/2012 ( 2 ), την καταχώριση των ονομασιών «Jambon sec de l’Île de Beauté», «Lonzo de l’Île de Beauté» και «Coppa de l’Île de Beauté», ως προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων (ΠΓΕ) .

Το 2018, οι ανωτέρω αρχές εξέδωσαν αποφάσεις με τις οποίες εγκρίθηκαν οι αντίστοιχες προδιαγραφές προϊόντος, προκειμένου να διαβιβασθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση.

Η ένωση η οποία κατέχει τις προδιαγραφές προϊόντος των ΠΟΠ «Jambon sec de Corse – Prisuttu», «Lonzo de Corse - Lonzu» και «Coppa de Corse - Coppa di Corsica» ζήτησε την ακύρωση των εν λόγω αποφάσεων ενώπιον του Conseil d’État (Συμβουλίου της Επικρατείας, Γαλλία). Υποστήριξε ότι ο όρος «Île de Beauté» συνιστούσε απομίμηση ή υπαινιγμό του όρου «Corse» και επομένως προκαλούσε σύγχυση με τις ονομασίες που είχαν ήδη καταχωρισθεί ως ΠΟΠ. Το Conseil d’État (Συμβούλιο της Επικρατείας) απέρριψε το αίτημα, με την αιτιολογία, μεταξύ άλλων, ότι η χρήση διαφορετικών όρων και η διαφορετική προστασία η οποία παρέχεται από ΠΟΠ, αφενός, και από ΠΓΕ, αφετέρου, μπορούν να αποκλείσουν τον εν λόγω κίνδυνο σύγχυσης.

Εντούτοις, με την εκτελεστική απόφαση 2021/1879 ( 3 ), η Επιτροπή απέρριψε το αίτημα καταχώρισης των ονομασιών «Jambon sec de l’Île de Beauté», «Lonzo de l’Île de Beauté» και «Coppa de l’Île de Beauté» ως ΠΓΕ. Θεώρησε, μεταξύ άλλων, ότι είναι παγκοίνως γνωστό ότι η ονομασία «Île de Beauté» αποτελεί συνήθη περίφραση, διά της οποίας προσδιορίζεται μονοσήμαντα η Κορσική ενώπιον του Γάλλου καταναλωτή. Συνεπώς, οι προταθείσες ονομασίες συνιστούν παραβίαση της προστασίας η οποία παρέχεται στις οικείες ΠΟΠ από το άρθρο 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 1151/2012 ( 4 ). Ως εκ τούτου, δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας προς καταχώριση, ήτοι τις επιταγές του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 1151/2012 ( 5 ).

Το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει την προσφυγή που άσκησαν η Κοινοπραξία και ορισμένα από τα μέλη της κατά της ανωτέρω απόφασης.

Μολονότι το Δικαστήριο, όπως και το Γενικό Δικαστήριο, είχαν ήδη την ευκαιρία να αποφανθούν επί της εκτάσεως του ελέγχου που ασκεί η Επιτροπή όσον αφορά τις αιτήσεις καταχώρισης, στην υπό κρίση υπόθεση το Γενικό Δικαστήριο καλείται να αποφανθεί για πρώτη φορά επί της επιλεξιμότητας μιας ονομασίας προς καταχώριση, ιδίως στην περίπτωση που οι εθνικές αρχές και τα εθνικά δικαστήρια έχουν ήδη κρίνει ότι στον νου των καταναλωτών οι οποίοι έχουν τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικοί και συνετοί δεν θα ερχόταν, όταν βλέπουν τις ΠΓΕ για τις οποίες υποβλήθηκε αίτηση, κατευθείαν, ως εικόνα αναφοράς, τα προϊόντα που απολαύουν των ήδη καταχωρισμένων ΠΟΠ. Επιπλέον, είναι επίσης η πρώτη φορά που το Γενικό Δικαστήριο αποφαίνεται επί της δυνατότητας της Επιτροπής να αρνηθεί την καταχώριση ονομασίας βάσει συνδυασμένης ερμηνείας του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, και του άρθρου 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 1151/2012.

Εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου

Το Γενικό Δικαστήριο απορρίπτει τον λόγο ακυρώσεως σύμφωνα με τον οποίο η Επιτροπή υπερέβη τις αρμοδιότητές της και παραβίασε το δεδικασμένο.

Όσον αφορά την αρμοδιότητα της Επιτροπής, το Γενικό Δικαστήριο διαπιστώνει, πρώτον, ότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 1151/2012, σε συνδυασμό με το άρθρο 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του ίδιου κανονισμού, μπορεί να αποτελέσει έγκυρη νομική βάση για την άρνηση καταχώρισης μιας ονομασίας. Βεβαίως, το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, αφορά ειδικώς τις «προδιαγραφές του προϊόντος» της ονομασίας για την οποία έχει υποβληθεί αίτηση προστασίας. Ωστόσο, το ζήτημα του υπαινιγμού που αναφέρεται στο άρθρο 13 άπτεται της επιλεξιμότητας προς καταχώριση δυνάμει της ανωτέρω διάταξης. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή πρέπει να εκτιμήσει, σύμφωνα με το άρθρο 50, παράγραφος 1, του κανονισμού 1151/2012, σε συνδυασμό με την αιτιολογική σκέψη του 58, κατόπιν ενδελεχούς εξετάσεως, κατά πόσον οι προδιαγραφές προϊόντος που συνοδεύουν την αίτηση καταχώρισης περιέχουν τα στοιχεία που απαιτεί ο κανονισμός 1151/2012 και κατά πόσον τα στοιχεία αυτά δεν ενέχουν πρόδηλα σφάλματα.

Οι εν λόγω προδιαγραφές προϊόντος, των οποίων η κατάρτιση αποτελεί αναγκαίο στάδιο της διαδικασίας καταχώρισης, πρέπει, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνουν την ονομασία της οποίας ζητείται η προστασία, όπως «χρησιμοποιείται είτε στο εμπόριο είτε στην καθομιλουμένη γλώσσα». Επομένως, η Επιτροπή πρέπει να εξακριβώσει ότι η χρήση αυτή δεν παραβιάζει την προστασία από τον υπαινιγμό η οποία προβλέπεται στο άρθρο 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 1151/2012. Πράγματι, το να γίνει δεκτή η καταχώριση ΠΓΕ, μολονότι αυτή θα συνιστούσε υπαινιγμό ήδη καταχωρισμένης ΠΟΠ, θα καθιστούσε άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας την προστασία που προβλέπει το άρθρο 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, διότι, άπαξ και η ονομασία αυτή θα καταχωριζόταν ως ΠΓΕ, η ονομασία η οποία είχε προηγουμένως καταχωρισθεί ως ΠΟΠ δεν θα μπορούσε πλέον να τύχει, έναντι αυτής, της προστασίας που προβλέπει η ανωτέρω διάταξη.

Επομένως, η Επιτροπή δεν υποχρεούται να δεχθεί την καταχώριση μιας ονομασίας αν θεωρεί παράνομη τη χρησιμοποίησή της στο εμπόριο.

Δεύτερον, το Γενικό Δικαστήριο διευκρινίζει την έκταση της εξέτασης στην οποία προβαίνει η Επιτροπή σχετικά με το κατά πόσον η ονομασία πληροί τις προϋποθέσεις του κανονισμού 1151/2012.

Συναφώς, η Επιτροπή πρέπει να εξετάζει ( 6 ) ενδελεχώς, με τον ενδεδειγμένο τρόπο, τις αιτήσεις ώστε να εξασφαλίζει ότι δεν ενέχουν πρόδηλα σφάλματα και ότι έχουν ληφθεί υπόψη η νομοθεσία της Ένωσης και τα συμφέροντα των ενδιαφερομένων οι οποίοι ευρίσκονται εκτός του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση.

Τρίτον, η Επιτροπή διαθέτει διαφορετικό περιθώριο εκτιμήσεως αναλόγως του αν πρόκειται για το πρώτο στάδιο της διαδικασίας καταχώρισης ονομασίας, ήτοι για το στάδιο κατά το οποίο συγκεντρώνονται τα έγγραφα τα οποία σχηματίζουν τον φάκελο της αιτήσεως καταχώρισης που οι εθνικές αρχές θα διαβιβάσουν ενδεχομένως στην Επιτροπή, ή για το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας αυτής, ήτοι για τη δική της εξέταση των αιτήσεων καταχώρισης.

Μολονότι από τη νομολογία ( 7 ) προκύπτει ότι, όσον αφορά το πρώτο από τα δύο αυτά στάδια, η Επιτροπή διαθέτει μόνον «περιορισμένο, αν όχι ανύπαρκτο» περιθώριο εκτιμήσεως, εντούτοις διαθέτει αυτοτελές περιθώριο εκτιμήσεως όσον αφορά την απόφαση περί καταχωρίσεως μιας ονομασίας ως ΠΟΠ ή ως ΠΓΕ υπό το πρίσμα των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας προς καταχώριση που προβλέπονται στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 1151/2012, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο του 13, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ.

Όσον αφορά την προβαλλόμενη παραβίαση του δεδικασμένου, το Γενικό Δικαστήριο προσθέτει ότι δεν μπορεί να γίνει επίκληση απόφασης εθνικού δικαστηρίου η οποία έχει αποκτήσει ισχύ δεδικασμένου και με την οποία διαπιστώνεται ότι δεν υπήρχε, για τους καταναλωτές που έχουν τη συνήθη πληροφόρηση και είναι ευλόγως προσεκτικοί και συνετοί, κίνδυνος υπαινιγμού μεταξύ των καταχωρισμένων ΠΟΠ και των ΠΓΕ για τις οποίες υποβλήθηκε αίτηση, προκειμένου να τεθεί υπό αμφισβήτηση η αυτοτελής εκτίμηση της Επιτροπής σχετικά με τις εν λόγω προϋποθέσεις επιλεξιμότητας.

( 1 ) Με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕE) 581/2014 της Επιτροπής, της 28ης Μαΐου 2014, για την καταχώριση ονομασίας στο μητρώο των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων [Jambon sec de Corse/Jambon sec de Corse - Prisuttu (ΠΟΠ)] (ΕΕ 2014, L 160, σ. 23), με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕE) 580/2014 της Επιτροπής, της 28ης Μαΐου 2014, για την καταχώριση ονομασίας στο μητρώο των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων [Lonzo de Corse/Lonzo de Corse - Lonzu (ΠΟΠ)] (ΕΕ 2014, L 160, σ. 21) και με τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕE) 582/2014 της Επιτροπής, της 28ης Μαΐου 2014, για την καταχώριση ονομασίας στο μητρώο των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης και των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων [Coppa de Corse/Coppa de Corse -Coppa di Corsica (ΠΟΠ)] (ΕΕ 2014, L 160, σ. 25), αντιστοίχως.

( 2 ) Κανονισμός (ΕE) 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Νοεμβρίου 2012, για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων (ΕΕ 2012, L 343, σ. 1).

( 3 ) Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2021/1879 της Επιτροπής, της 26ης Οκτωβρίου 2021, σχετικά με την απόρριψη τριών αιτήσεων προστασίας ονομασίας ως γεωγραφικής ένδειξης σύμφωνα με το άρθρο 52 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [«Jambon sec de l’Île de Beauté» (ΠΓΕ), «Lonzo de l’Île de Beauté» (ΠΓΕ), «Coppa de l’Île de Beauté» (ΠΓΕ)] (EE 2021, L 383, σ. 1).

( 4 ) Το άρθρο 13 του κανονισμού 1151/2012, σχετικά με την «[π]ροστασία», προβλέπει, στην παράγραφο 1, στοιχείο βʹ, ότι «[ο]ι καταχωρισμένες ονομασίες προστατεύονται από: […] β) κάθε κατάχρηση, απομίμηση ή [υπαινιγμό], έστω και αν αναφέρεται η πραγματική προέλευση των προϊόντων ή υπηρεσιών ή εάν η προστατευόμενη ονομασία μεταφράζεται ή συνοδεύεται από εκφράσεις όπως “στυλ”, “τύπος”, “μέθοδος”, “όπως παράγεται στ.”, “απομίμηση” ή άλλες ανάλογες, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες τα προϊόντα αυτά χρησιμοποιούνται ως συστατικό […]».

( 5 ) Κατά το άρθρο 7 παράγραφος 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 1151/2012, το οποίο φέρει τον τίτλο «Προδιαγραφές προϊόντος»: «1. Η προστατευόμενη ονομασία προέλευσης ή προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη είναι σύμφωνη με προδιαγραφές οι οποίες περιλαμβάνουν τουλάχιστον: α) την ονομασία που πρέπει να προστατεύεται ως ονομασία προέλευσης ή γεωγραφική ένδειξη, όπως χρησιμοποιείται, είτε στο εμπόριο είτε στην καθομιλουμένη γλώσσα […]».

( 6 ) Κατά την αιτιολογική σκέψη 58 και το άρθρο 50, παράγραφος 1, του κανονισμού 1151/2012.

( 7 ) Αποφάσεις της 29ης Ιανουαρίου 2020, GAEC Jeanningros (C‑785/18, EU:C:2020:46), και της 23ης Απριλίου 2018, CRM κατά Επιτροπής (T‑43/15, μη δημοσιευθείσα, EU:T:2018:208).