6.12.2021   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 490/18


Αίτηση προδικαστικής αποφάσεως την οποία υπέβαλε το Verwaltungsgericht Stade (Γερμανία) στις 17 Αυγούστου 2021 — Πρώτη αιτούσα κ.λπ. κατά Bundesrepublik Deutschland

(Υπόθεση C-504/21)

(2021/C 490/18)

Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική

Αιτούν δικαστήριο

Verwaltungsgerichts Stade

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

Αιτούντες: Πρώτη αιτούσα, δεύτερος αιτών, τρίτος αιτών, τέταρτος αιτών, πέμπτος αιτών

Καθής: Bundesrepublik Deutschland (εκπροσωπούμενη από την Bundesamt für Migration und Flüchtlinge)

Προδικαστικά ερωτήματα

α.

Δικαίωμα προσφυγής ενώπιον δικαστηρίου

1)

Έχει το άρθρο 27 του κανονισμού (ΕΕ) 604/2013 (στο εξής: κανονισμός Δουβλίνο III) (1), σε συνδυασμό, ενδεχομένως, με τα άρθρα 47 και 51, παράγραφος 1, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης), λαμβανομένων υπόψη, ωστόσο, των ρυθμίσεων της οδηγίας 2003/86/ΕΚ (2), την έννοια ότι το κράτος μέλος προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα οφείλει να παράσχει στους αιτούντες –περιλαμβανομένων των παιδιών– που ευρίσκονται στο αιτούν κράτος μέλος και επιθυμούν τη μεταφορά τους δυνάμει των άρθρων 8, 9 ή 10 του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ ή στα μέλη των οικογενειών τους που διαμένουν στο κράτος μέλος προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα κατά την έννοια των άρθρων 8, 9 ή 10 του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ, δικαίωμα πραγματικής προσφυγής ενώπιον των δικαστηρίων του εν λόγω κράτους κατά της απόρριψης του αιτήματος αναδοχής;

2)

Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως στο ερώτημα α.1:

Αντλείται, στην περίπτωση αυτή, ελλείψει επαρκούς ρύθμισης στον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙΙ, το ως άνω δικαίωμα πραγματικής προσφυγής ευθέως από το άρθρο 47 του Χάρτη, σε συνδυασμό, ενδεχομένως, με τα άρθρα 7, 9 και 33 του Χάρτη (πρβλ. ΔΕΕ, απόφαση της 7ης Ιουνίου 2016 στην υπόθεση C-63/15 Mehrdad Ghezelbash, σκέψεις 51-52 (3)· ΔΕΕ, απόφαση της 26ης Ιουλίου 2017 στην υπόθεση C-670/16 Tsegezab Mengesteab, σκέψη 58 (4));

3)

Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο ερώτημα α.1 ή στο ερώτημα α.2:

Έχει το άρθρο 47 του Χάρτη, σε συνδυασμό, ενδεχομένως, με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας (πρβλ. ΔΕΕ, απόφαση της 13ης Νοεμβρίου 2018 στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-47/17 και C-48/17, Χ και Χ (5)), την έννοια ότι το κράτος μέλος προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα οφείλει να ενημερώσει το αιτούν κράτος μέλος ως προς το ότι οι αιτούντες έχουν προσφύγει κατά της αποφάσεως με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα αναδοχής, καθώς και την έννοια ότι το αιτούν κράτος μέλος υποχρεούται να μην αποφανθεί επί της ουσίας επί της αιτήσεως ασύλου, έως ότου το αίτημα αναδοχής απορριφθεί οριστικά από το κράτος προς το οποίο υποβλήθηκε;

4)

Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο ερώτημα α.1 ή στο ερώτημα α.2:

Έχει το άρθρο 47 του Χάρτη, λαμβανομένων υπόψη, ενδεχομένως, των κατευθυντήριων γραμμών που αποτυπώνονται στην αιτιολογική σκέψη 5 του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ, την έννοια ότι, σε περιπτώσεις παρόμοιες με την υπό κρίση, υποχρεώνει τα δικαστήρια του κράτους μέλους προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα να εξασφαλίσουν την παροχή έννομης προστασίας υπό τη μορφή επείγουσας διαδικασίας; Επιβάλλεται προθεσμία στα δικαστήρια του κράτους μέλους προς το οποίο υποβλήθηκε το αίτημα, εντός της οποίας πρέπει να εκδώσουν απόφαση επί της ασκηθείσας προσφυγής;

β.

Μετάθεση ευθύνης

1)

Συνεπάγεται το άρθρο 21, παράγραφος 1, τρίτο εδάφιο, του κανονισμού Δουβλίνο III, σε συνδυασμό με το άρθρο 5, παράγραφος 2, του κανονισμού (ΕΚ) 1560/2003, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 118/2014 (6) (εκτελεστικός κανονισμός) –κατά βάση– τη μη προσβαλλόμενη πλέον μετάθεση της ευθύνης προς το αιτούν κράτος μέλος, όταν το κράτος μέλος προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα απορρίπτει εμπρόθεσμα τόσο το αρχικό αίτημα αναδοχής που του υποβλήθηκε όσο την αίτηση θεραπείας που υποβλήθηκε κατά της αρνητικής απαντήσεώς του (πρβλ. ΔΕΕ, συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-47/17 και C-48/17, Χ και Χ, σκέψη 80);

2)

Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο ερώτημα β.1:

Ισχύουν τα ανωτέρω ακόμη και όταν είναι παράνομες οι αρνητικές απαντήσεις του κράτους μέλους προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα;

3)

Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως στο ερώτημα β.2:

Δύναται ο αιτών άσυλο να προσφύγει κατά του κράτους μέλους στο οποίο υποβλήθηκε το αίτημα ενώπιον των δικαστηρίων του αιτούντος κράτους μέλους, επικαλούμενος τη μη σύννομη μετάθεση ευθύνης λόγω μη τήρησης των κριτηρίων για τον προσδιορισμό του υπεύθυνου κράτους μέλους που διασφαλίζουν την οικογενειακή ενότητα (άρθρα 8 έως 11, 16 και 17, παράγραφος 2, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ);

γ.

Μεταγενέστερη αίτηση

1)

Έχουν οι διατάξεις του άρθρου 7, παράγραφος 2, και του άρθρου 20, παράγραφος 1, του κανονισμού Δουβλίνο III την έννοια ότι δεν αποκλείουν την εφαρμογή των ρυθμίσεων του κεφαλαίου ΙΙΙ του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ και των κανόνων της διαδικασίας αναδοχής κατά την έννοια του κεφαλαίου VI, τμήμα ΙΙ, του ιδίου κανονισμού, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι αιτούντες είχαν ήδη υποβάλει στο αιτούν κράτος μέλος αίτηση ασύλου που αρχικά απορρίφθηκε από το τελευταίο ως απαράδεκτη βάσει του άρθρου 33, παράγραφος 2, στοιχείο γ', σε συνδυασμό με το άρθρο 38 της οδηγίας 2013/32/ΕΕ (7), στο μεταξύ, ωστόσο, –όπως, για παράδειγμα, κατόπιν της de facto διευθέτησης όσον αφορά τη «δήλωση ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016» (πρβλ. EN P-000604/2021, Answer given by Ms Johansson on behalf of the European Commission, της 1ης Ιουνίου 2021)– διεξάγεται παραδεκτά στο αιτούν κράτος μέλος η διαδικασία εξέτασης μεταγενέστερης αίτησης;

2)

Σε περίπτωση αρνητικής απαντήσεως στο ερώτημα γ.1:

Έχουν στην αμέσως ανωτέρω περίπτωση οι διατάξεις του άρθρου 7, παράγραφος 2, και του άρθρου 20, παράγραφος 1, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ την έννοια ότι δεν αποκλείουν την εφαρμογή των ρυθμίσεων του κεφαλαίου III του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ και τη διεξαγωγή της διαδικασίας για την αναδοχή κατά το κεφάλαιο VI, τμήμα ΙΙ, του ιδίου κανονισμού, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες πληρούνται τα κριτήρια προσδιορισμού του υπεύθυνου κράτους μέλους με βάση τη διασφάλιση της οικογενειακής ενότητας (άρθρα 8 έως 11 και 16 του κανονισμού Δουβλίνο III);

3)

Χωρεί εφαρμογή του άρθρου 17, παράγραφος 2, του κανονισμού Δουβλίνο III ακόμη και όταν οι αιτούντες έχουν ήδη υποβάλει στο αιτούν κράτος μέλος αίτηση ασύλου που αρχικά απορρίφθηκε από το τελευταίο ως απαράδεκτη βάσει του άρθρου 33, παράγραφος 2, στοιχείο γ', σε συνδυασμό με το άρθρο 38 της οδηγίας 2013/32, στο μεταξύ ωστόσο, –όπως για παράδειγμα κατόπιν της de facto διευθέτησης όσον αφορά τη «δήλωση ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016» (πρβλ. EN P-000604/2021, Answer given by Ms Johansson on behalf of the European Commission, της 1ης Ιουνίου 2021)– διεξάγεται παραδεκτά στο αιτούν κράτος μέλος η διαδικασία εξέτασης μεταγενέστερης αίτησης;

4)

Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο ερώτημα γ.3:

Παρέχει το άρθρο 17, παράγραφος 2, του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ στους αιτούντες άσυλο δικαίωμα δυνάμενο να ασκηθεί εντός του κράτους προς το οποίο απευθύνεται η αίτηση; Υπάρχουν για τον σκοπό αυτόν επιταγές του δικαίου της Ένωσης που οριοθετούν τη διακριτική ευχέρεια των εθνικών αρχών –όπως, επί παραδείγματι, η διασφάλιση της οικογενειακής ενότητας και η προστασία του μείζονος συμφέροντος του παιδιού– ή διέπεται η εν λόγω ευχέρεια αποκλειστικά από το εθνικό δίκαιο;

δ.

Δικαιώματα του μέλους της οικογενείας που ευρίσκεται στο κράτος μέλος προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα

Δύναται ακόμη και το μέλος της οικογενείας που ευρίσκεται ήδη στο κράτος μέλος προς το οποίο απευθύνεται το αίτημα να αξιώσει δικαστικώς την τήρηση των διατάξεων των άρθρων 8 επ. του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ και των συναφών κανόνων για τη μεταφορά των αιτούντων (άρθρο 18 και άρθρα 29 επ. του κανονισμού Δουβλίνο ΙΙΙ· σε συνδυασμό, ενδεχομένως, με τις αιτιολογικές σκέψεις 13, 14 και 15 του κανονισμού Δουβλίνο III και το άρθρο 47 του Χάρτη), καθώς και του άρθρου 17, παράγραφος 2, του κανονισμού Δουβλίνο III;


(1)  Κανονισμός (ΕΕ) 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (ΕΕ 2013, L 180, σ. 31).

(2)  Οδηγία 2003/86/ΕΚ του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, σχετικά με το δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης (ΕΕ 2003, L 251, σ. 12).

(3)  ECLI:EU:C:2016:409.

(4)  ECLI:EU:C:2017:587.

(5)  ECLI:EU:C:2018:900.

(6)  Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 118/2014 της Επιτροπής, της 30ής Ιανουαρίου 2014, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1560/2003 για τα μέτρα εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 343/2003 του Συμβουλίου για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης ασύλου που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας (ΕΕ 2014, L 39, σ. 1).

(7)  Οδηγία 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (ΕΕ 2013, L 180, σ. 60).