Υπόθεση C‑7/21

LKW WALTER Internationale Transportorganisation AG

κατά

CB κ.λπ.

(αίτηση του Bezirksgericht Bleiburg για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

 Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 7ης Ιουλίου 2022

«Προδικαστική παραπομπή – Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις – Επίδοση και κοινοποίηση πράξεων – Κανονισμός (ΕΚ) 1393/2007 – Άρθρο 8, παράγραφος 1 – Προθεσμία μίας εβδομάδας για άσκηση του δικαιώματος άρνησης παραλαβής της πράξης – Διαταγή εκτέλεσης εκδοθείσα σε ένα κράτος μέλος και κοινοποιηθείσα σε άλλο κράτος μέλος στη γλώσσα του πρώτου κράτους μέλους και μόνον – Ρύθμιση του πρώτου αυτού κράτους μέλους η οποία προβλέπει προθεσμία οκτώ ημερών για άσκηση ανακοπής κατά της διαταγής – Προθεσμία ανακοπής η οποία εκκινεί κατά τον ίδιο χρόνο με την προβλεπόμενη προθεσμία για άσκηση του δικαιώματος άρνησης παραλαβής της πράξης – Άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Δικαίωμα αποτελεσματικής ένδικης προσφυγής»

Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις – Επίδοση και κοινοποίηση δικαστικών και εξώδικων πράξεων – Κανονισμός 1393/2007 – Άρνηση παραλαβής της πράξης – Δικαίωμα που παρέχεται στον παραλήπτη της πράξης υπό ορισμένες προϋποθέσεις – Προθεσμία μίας εβδομάδας για άρνηση της παραλαβής – Προθεσμία ανακοπής κατά της πράξης στο κράτος μέλος προέλευσης η οποία εκκινεί κατά τον ίδιο χρόνο με την προθεσμία για άρνηση παραλαβής της πράξης – Δεν επιτρέπεται

(Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρο 47, δεύτερο εδάφιο· κανονισμός 1393/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογικές σκέψεις 2 και 10 και άρθρο 8 § 1)

(βλ. σκέψεις 36, 39, 41, 45-49 και διατακτ.)

Σύνοψη

Το 2019 σλοβενικό δικαστήριο κοινοποίησε στην αυστριακή εταιρία LKW WALTER Internationale Transportorganisation AG διαταγή εκτέλεσης που εκδόθηκε ερήμην, βάσει εγγράφων που αποτελούν πλήρη απόδειξη, στη σλοβενική γλώσσα. Κατά της διαταγής αυτής ασκήθηκε ανακοπή από τους Αυστριακούς δικηγόρους που εκπροσωπούσαν την εταιρία. Πλην όμως, η ανακοπή απορρίφθηκε διότι δεν είχε τηρηθεί η προθεσμία των οκτώ ημερών από την επίδοση ή την κοινοποίηση της διαταγής την οποία προβλέπει το σλοβενικό δίκαιο για την άσκηση ανακοπής.

Κατόπιν της απόρριψης της ανακοπής, η εταιρία άσκησε ενώπιον του Bezirksgericht Bleiburg (ειρηνοδικείου Bleiburg, Αυστρία) αγωγή αποζημίωσης κατά των δικηγόρων. Οι δικηγόροι υποστηρίζουν ότι η προθεσμία των οκτώ ημερών την οποία προβλέπει το σλοβενικό δίκαιο για την άσκηση ανακοπής αντιβαίνει στον κανονισμό 1393/2007 περί της επιδόσεως και της κοινοποιήσεως των πράξεων (1) καθώς και στο δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, το οποίο κατοχυρώνεται στο άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: Χάρτης). Αν τα σλοβενικά δικαστήρια είχαν εφαρμόσει ορθώς τις διατάξεις αυτές, η ανακοπή δεν θα είχε απορριφθεί ως εκπρόθεσμη.

Λαμβανομένης υπόψη της ως άνω επιχειρηματολογίας, το αιτούν δικαστήριο διερωτάται, μεταξύ άλλων, ως προς τη σχέση μεταξύ του χρονικού σημείου έναρξης της οκταήμερης προθεσμίας ανακοπής την οποία προβλέπει το σλοβενικό δίκαιο και του άρθρου 8 του κανονισμού 1393/2007. Η συγκεκριμένη διάταξη παρέχει στον παραλήπτη μιας επιδοτέας ή κοινοποιητέας πράξης το δικαίωμα να αρνηθεί, εντός προθεσμίας μίας εβδομάδας, να την παραλάβει στην περίπτωση που, όπως εν προκειμένω, δεν έχει συνταχθεί ή δεν συνοδεύεται από μετάφραση σε μία από τις γλώσσες την οποία μπορεί να θεωρηθεί ότι κατανοεί ο παραλήπτης.

Επιληφθέν της υπόθεσης προδικαστικής παραπομπής, το Δικαστήριο κρίνει ότι το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού 1393/2007, σε συνδυασμό με το άρθρο 47 του Χάρτη, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε ρύθμιση του κράτους μέλους της αρχής που εξέδωσε πράξη προς επίδοση ή κοινοποίηση βάσει της οποίας το χρονικό σημείο έναρξης της κατά το εν λόγω άρθρο 8, παράγραφος 1, προθεσμίας, εντός της οποίας ο παραλήπτης της πράξης μπορεί να αρνηθεί να την παραλάβει για έναν από τους εκεί προβλεπόμενους λόγους, συμπίπτει με το χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας για την προσβολή της στο συγκεκριμένο κράτος μέλος.

Εκτίμηση του Δικαστηρίου

Κατά τη νομολογία του Δικαστηρίου, το δικαίωμα άρνησης παραλαβής επιδοτέας ή κοινοποιητέας πράξης, το οποίο προβλέπει το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού 1393/2007, στοχεύει στην προστασία των δικαιωμάτων άμυνας του παραλήπτη της πράξης, συμφώνως προς τις επιταγές του δικαιώματος σε δίκαιη δίκη το οποίο καθιερώνει το άρθρο 47, δεύτερο εδάφιο, του Χάρτη. Επιβάλλεται, ως εκ τούτου, να διασφαλίζεται ότι ο παραλήπτης μιας επιδοτέας ή κοινοποιητέας πράξης, η οποία έχει συνταχθεί σε γλώσσα διαφορετική από εκείνη την οποία μπορεί να θεωρηθεί ότι κατανοεί, έχει πράγματι τη δυνατότητα να ασκήσει το δικαίωμα άρνησης παραλαβής της πράξης, δυνατότητα η οποία αποτελεί έκφανση του θεμελιώδους δικαιώματός αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας.

Η πρακτική αποτελεσματικότητα του δικαιώματος άρνησης παραλαβής επιδοτέας ή κοινοποιητέας πράξης αφενός επιτάσσει ιδίως να έχει ενημερωθεί ο παραλήπτης περί της ύπαρξης του δικαιώματος αυτού. Προς τούτο, το τυποποιημένο έντυπο του παραρτήματος ΙΙ του κανονισμού 1393/2007 πρέπει υποχρεωτικώς να χρησιμοποιείται συστηματικά. Αφετέρου, ο παραλήπτης πρέπει να έχει στη διάθεσή του ολόκληρη την προθεσμία της μίας εβδομάδας, την οποία προβλέπει το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού αυτού, προκειμένου να εκτιμήσει αν πρέπει να δεχτεί ή να αρνηθεί την παραλαβή της πράξης και προκειμένου, στην περίπτωση που αποφασίσει να την αρνηθεί, να την επιστρέψει.

Επομένως, όταν η προς επίδοση ή κοινοποίηση πράξη δεν έχει συνταχθεί ή δεν έχει μεταφραστεί σε μία από τις γλώσσες τις οποίες αναφέρει το άρθρο 8, παράγραφος 1, του κανονισμού 1393/2007, το χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας μίας εβδομάδας για την άσκηση του δικαιώματος άρνησης παραλαβής της πράξης δεν μπορεί να συμπίπτει με το χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας προσβολής της την οποία προβλέπει η νομοθεσία του κράτους μέλους προέλευσης της πράξης, διότι άλλως θα θιγόταν η πρακτική αποτελεσματικότητα της διάταξης, σε συνδυασμό με το άρθρο 47 του Χάρτη. Η προθεσμία προσβολής της πράξης πρέπει, κατ’ αρχήν, να εκκινεί μετά τη λήξη της προαναφερθείσας προθεσμίας της μίας εβδομάδας.

Σε αντίθετη περίπτωση, θα συνέτρεχε ο κίνδυνος να οδηγηθεί ο παραλήπτης της πράξης να επιλέξει να αρνηθεί την παραλαβή της πράξης προκειμένου να μην υποστεί δικονομικό μειονέκτημα λόγω της διασυνοριακής κατάστασής του. Πλην όμως, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αντέβαινε στον σκοπό του κανονισμού 1393/2007, ο οποίος συνίσταται, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της ταχείας διαβιβάσεως των δικαστικών και εξώδικων πράξεων που επιδίδονται ή κοινοποιούνται σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις, υπό την επιφύλαξη του σεβασμού των δικαιωμάτων άμυνας του παραλήπτη των πράξεων αυτών. Κατ’ αποτέλεσμα, χάριν αποτελεσματικότητας του κανονισμού 1393/2007, η άρνηση της επίδοσης ή της κοινοποίησης πράξεων θα πρέπει να είναι δυνατή σε εξαιρετικές μόνον καταστάσεις.

1      Κανονισμός (ΕΚ) 1393/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 2007, περί επιδόσεως και κοινοποιήσεως στα κράτη μέλη δικαστικών και εξωδίκων πράξεων σε αστικές ή εμπορικές υποθέσεις (επίδοση ή κοινοποίηση πράξεων) και κατάργησης του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1348/2000 του Συμβουλίου (ΕΕ 2007, L 324, σ. 79).