Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 22ας Νοεμβρίου 2022 [αίτηση του Rechtbank Den Haag (Κάτω Χώρες) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως] — Χ κατά Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid

(Υπόθεση C-69/21) (1)

(Προδικαστική παραπομπή - Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης - Άρθρα 4, 7 και 19 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Απαγόρευση απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης - Σεβασμός της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής - Προστασία σε περίπτωση απομάκρυνσης, απέλασης και έκδοσης - Δικαίωμα διαμονής για ιατρικούς λόγους - Κοινοί κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χώρων - Οδηγία 2008/115/ΕΚ - Υπήκοος τρίτης χώρας ο οποίος πάσχει από σοβαρή ασθένεια - Θεραπευτική αγωγή για ανακούφιση από τον πόνο - Αγωγή μη διαθέσιμη στη χώρα καταγωγής - Προϋποθέσεις υπό τις οποίες πρέπει να αναβληθεί η απομάκρυνση)

(2023/C 24/05)

Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική

Αιτούν δικαστήριο

Rechtbank Den Haag

Διάδικοι στην υπόθεση της κύριας δίκης

κατά

Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid

Διατακτικό

Το άρθρο 5 της οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, σε συνδυασμό με τα άρθρα 1 και 4 καθώς και το άρθρο 19, παράγραφος 2, του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

έχει την έννοια ότι:

δεν επιτρέπει να ληφθεί απόφαση επιστροφής ή μέτρο απομάκρυνσης εις βάρος υπηκόου τρίτης χώρας ο οποίος διαμένει παρανόμως σε κράτος μέλος και πάσχει από σοβαρή ασθένεια, όταν υφίστανται σοβαροί και αποδεδειγμένοι λόγοι να θεωρηθεί ότι ο ενδιαφερόμενος θα εκτεθεί, στην τρίτη χώρα προς την οποία θα απομακρυνθεί, σε πραγματικό κίνδυνο σημαντικής, μη αναστρέψιμης και ταχείας επιδείνωσης του πόνου του, σε περίπτωση επιστροφής, λόγω της απαγόρευσης στη χώρα αυτή της μόνης αποτελεσματικής αναλγητικής θεραπείας. Κράτος μέλος δεν μπορεί να προβλέψει αυστηρή προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να πιθανολογείται ότι θα εκδηλωθεί η επιδείνωση αυτή, προκειμένου να μπορεί να θεωρηθεί ότι υπάρχει κώλυμα για την έκδοση απόφασης επιστροφής ή για τη λήψη μέτρου απομάκρυνσης.

Το άρθρο 5 και το άρθρο 9, παράγραφος 1, στοιχείο α', της οδηγίας 2008/115, σε συνδυασμό με τα άρθρα 1 και 4 καθώς και το άρθρο 19, παράγραφος 2, του Χάρτη,

έχουν την έννοια ότι:

δεν επιτρέπουν στην αρμόδια εθνική αρχή να λαμβάνει υπόψη τις συνέπειες που έχει αυτό καθεαυτό το μέτρο απομάκρυνσης στην κατάσταση της υγείας του υπηκόου τρίτης χώρας αποκλειστικώς και μόνον προκειμένου να εξετάσει αν ο ενδιαφερόμενος είναι σε θέση να ταξιδέψει.

Η οδηγία 2008/115, σε συνδυασμό με τα άρθρα 1, 4 και 7 του Χάρτη,

έχει την έννοια ότι:

—

δεν επιβάλλει στο κράτος μέλος στο οποίο διαμένει παρανόμως υπήκοος τρίτης χώρας να χορηγήσει σε αυτόν άδεια διαμονής σε περίπτωση που δεν μπορεί να λάβει εις βάρος του ούτε απόφαση επιστροφής ούτε μέτρο απομάκρυνσης διότι υφίστανται σοβαροί και αποδεδειγμένοι λόγοι να θεωρηθεί ότι αυτός θα εκτεθεί, στη χώρα προορισμού, σε πραγματικό κίνδυνο ταχείας, σημαντικής και μη αναστρέψιμης επιδείνωσης του πόνου που προκαλείται από τη σοβαρή ασθένεια από την οποία πάσχει·

—

η κατάσταση της υγείας του υπηκόου αυτού και η περίθαλψη που λαμβάνει στο ως άνω κράτος μέλος λόγω της ασθένειάς του πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, μαζί με το σύνολο των λοιπών κρίσιμων στοιχείων, από την αρμόδια εθνική αρχή όταν εξετάζει αν το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του ενδιαφερομένου απαγορεύει να εκδοθεί απόφαση επιστροφής ή να ληφθεί μέτρο απομάκρυνσης εις βάρος του·

—

η έκδοση τέτοιας απόφασης ή η λήψη τέτοιου μέτρου δεν προσβάλλει το δικαίωμα αυτό για τον λόγο και μόνον ότι, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα προορισμού, ο ενδιαφερόμενος θα διατρέχει κίνδυνο επιδείνωσης της κατάστασης της υγείας του, όταν ένας τέτοιος κίνδυνος δεν υπερβαίνει το απαιτούμενο από το άρθρο 4 του Χάρτη ελάχιστο όριο σοβαρότητας.

(1) ΕΕ C 163 της 03.5.2021