Υπόθεση T-423/18
Fissler GmbH
κατά
Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα) της 7ης Μαΐου 2019
«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αίτηση καταχωρίσεως του λεκτικού σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης vita – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα – Περιγραφικός χαρακτήρας – Έννοια του χαρακτηριστικού – Ονομασία χρώματος – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ και γʹ, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1001»
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα – Εκτίμηση του διακριτικού χαρακτήρα – Κριτήρια – Τρόπος με τον οποίο γίνεται αντιληπτό το σήμα από το ενδιαφερόμενο κοινό
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο βʹ)
(βλ. σκέψη 14)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας – Έννοια
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γʹ)
(βλ. σκέψεις 28-30, 42)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας – Σκοπός – Ανάγκη ελεύθερης χρήσεως
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γʹ)
(βλ. σκέψη 31)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας – Λεκτικό σήμα vita
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γʹ)
(βλ. σκέψεις 35, 45-48, 50-54, 56, 57)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας – Έννοια του χαρακτηριστικού
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο γʹ)
(βλ. σκέψεις 43, 44)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Χωριστή εξέταση των διαφόρων λόγων απαραδέκτου – Ερμηνεία των λόγων απαραδέκτου με γνώμονα το γενικό συμφέρον στο οποίο στηρίζεται έκαστος εξ αυτών
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχεία βʹ και γʹ)
(βλ. σκέψεις 64-66)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα – Έννοια – Κριτήρια εκτιμήσεως
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο βʹ)
(βλ. σκέψεις 68, 69)
Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Σήματα στερούμενα διακριτικού χαρακτήρα – Λεκτικό σήμα vita
(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχείο βʹ)
(βλ. σκέψεις 72-75)
Σύνοψη
Με την απόφαση Fissler κατά EUIPO (vita) (T-423/18), η οποία εκδόθηκε στις 7 Μαΐου 2019, το Γενικό Δικαστήριο ακύρωσε την απόφαση του Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) με την οποία είχε απορριφθεί η αίτηση καταχωρίσεως του λεκτικού σήματος vita ως σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για προϊόντα όπως οι κουζινομηχανές, οι ηλεκτρικές χύτρες και οι συσκευές οικιακής χρήσεως. Εν προκειμένω, το EUIPO απέρριψε την αίτηση καταχωρίσεως του εν λόγω σήματος για προϊόντα των κλάσεων 7, 11 και 21 (μεταξύ άλλων, κουζινομηχανές, ηλεκτρικές χύτρες ταχύτητας και συσκευές οικιακής χρήσεως), επειδή έκρινε ότι ήταν περιγραφικό και στερούνταν διακριτικού χαρακτήρα (άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχεία βʹ και γʹ, του κανονισμού 2017/1001) ( 1 ). Εκτίμησε, μεταξύ άλλων, ότι καθόσον το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση ήταν λέξη της σουηδικής γλώσσας (vita είναι ο οριστικός τύπος πληθυντικού του επιθέτου «vit», που στα σουηδικά σημαίνει «λευκό»), το ενδιαφερόμενο κοινό ήταν το σουηδόφωνο κοινό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το EUIPO στήριξε τον περιγραφικό χαρακτήρα του σήματος του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση σε δύο, κατ’ ουσίαν, λόγους. Πρώτον, δέχθηκε ότι τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση είναι διαθέσιμα σε λευκό χρώμα, το οποίο χρησιμοποιείται αρκετά συχνά χωρίς όμως να είναι το πιο σύνηθες. Δεύτερον, διαπίστωσε ότι τα προϊόντα αυτά καλούνται συχνά «vitvaror» («λευκά προϊόντα») στα σουηδικά.
Όσον αφορά την περισσότερο ή λιγότερο συχνή χρήση του λευκού χρώματος για την κατασκευή των προϊόντων για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση, το Γενικό Δικαστήριο έπρεπε να εξετάσει αν μια τέτοια χρήση μπορεί να θεωρηθεί «χαρακτηριστικό» των προϊόντων αυτών κατά την έννοια της νομολογίας. Το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι άρνηση καταχωρίσεως σημείου λόγω του περιγραφικού χαρακτήρα του (βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 2017/1001) χωρεί μόνον αν μπορεί εύλογα να θεωρηθεί ότι οι ενδιαφερόμενοι θα το αναγνωρίσουν πράγματι ως περιγραφή ενός εκ των εν λόγω χαρακτηριστικών. Επίσης, μολονότι είναι αδιάφορο αν ένα τέτοιο χαρακτηριστικό έχει κύρια ή δευτερεύουσα σημασία από εμπορικής απόψεως, ένα χαρακτηριστικό, κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου, πρέπει να είναι εντούτοις «αντικειμενικό και συνυφασμένο με τη φύση του προϊόντος» ή της υπηρεσίας, καθώς επίσης «εγγενές και μόνιμο» για το εν λόγω προϊόν ή υπηρεσία.
Εν προκειμένω, το Γενικό Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το λευκό χρώμα δεν αποτελεί «εγγενές» χαρακτηριστικό, «συνυφασμένο με τη φύση» των προϊόντων για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση (όπως οι κουζινομηχανές, οι ηλεκτρικές χύτρες και οι συσκευές οικιακής χρήσεως), αλλά ένα εντελώς τυχαίο και ενδεχόμενο γνώρισμα το οποίο μπορεί να αφορά μόνον ορισμένα εκ των προϊόντων αυτών και, εν πάση περιπτώσει, δεν έχει καμία άμεση και συγκεκριμένη σχέση με τη φύση τους. Πράγματι, τέτοιου είδους προϊόντα είναι διαθέσιμα σε πολλά χρώματα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται, χωρίς να πρωτοστατεί, το λευκό χρώμα. Δεν αμφισβητείται ότι τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκε η καταχώριση είθισται, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, να διατίθενται σε λευκό, μεταξύ άλλων χρωμάτων, πλην όμως το γεγονός αυτό είναι άνευ σημασίας, δεδομένου ότι δεν είναι «εύλογο», κατά την έννοια της νομολογίας, να θεωρηθεί ότι, για τον λόγο αυτόν και μόνον, το ενδιαφερόμενο κοινό θα αναγνωρίσει όντως το λευκό χρώμα ως την περιγραφή ενός εγγενούς και συνυφασμένου με τη φύση των προϊόντων αυτών χαρακτηριστικού. Ο όρος «vita» δεν είναι, συνεπώς, περιγραφικός όρος ενός χαρακτηριστικού των επίμαχων προϊόντων και, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του λόγου απαραδέκτου του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 2017/1001.
Εξάλλου, το Γενικό Δικαστήριο υπενθύμισε ότι το γενικό συμφέρον στο οποίο στηρίζεται το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 2017/1001, που αποκλείει την καταχώριση σήματος το οποίο στερείται διακριτικού χαρακτήρα, αφορά την προστασία του καταναλωτή, δια της παροχής σε αυτόν της δυνατότητας να διακρίνει, χωρίς ενδεχόμενο κίνδυνο συγχύσεως, την προέλευση των προϊόντων ή των υπηρεσιών που προσδιορίζει το σήμα, σύμφωνα με τη βασική δηλωτική της προελεύσεως λειτουργία του, ενώ το γενικό συμφέρον στο οποίο στηρίζεται ο κανόνας του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γʹ, που απαγορεύει την καταχώριση περιγραφικού σήματος, συνίσταται στην προστασία των ανταγωνιστών από τον κίνδυνο να μονοπωλήσει ένας μόνον επιχειρηματίας περιγραφικές ενδείξεις χαρακτηριστικών των εν λόγω προϊόντων ή υπηρεσιών. Συνεπώς, ένα μη περιγραφικό σήμα, όπως το επίμαχο εν προκειμένω, δεν έχει εξ αυτού του λόγου διακριτικό χαρακτήρα.
Εκτιμώντας ότι το ενδιαφερόμενο κοινό δεν θα αντιληφθεί το σήμα του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση ως απλό αντικειμενικό μήνυμα, υπό την έννοια ότι τα εν λόγω προϊόντα είναι διαθέσιμα σε λευκό χρώμα, αλλά αντιθέτως ως ένδειξη της προελεύσεώς τους, το Γενικό Δικαστήριο κατέληξε, κατ’ ουσίαν, στο συμπέρασμα ότι το εν λόγω σήμα έχει διακριτικό χαρακτήρα.
Λαμβανομένων υπόψη όλων των προεκτεθέντων, το Γενικό Δικαστήριο δέχθηκε τους δύο λόγους ακυρώσεως και ακύρωσε την απόφαση του EUIPO.
( 1 ) Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2017, για το σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ 2017, L 154, σ. 1).