Υπόθεση C-260/17
Ανοδική Services ΕΠΕ
κατά
ΓΝΑ Ο Ευαγγελισμός – Οφθαλμιατρείο Αθηνών – Πολυκλινική και Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς – (ΓΟΝΚ) «Οι Άγιοι Ανάργυροι»
(αίτηση του Συμβουλίου της Επικρατείας
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)
«Προδικαστική παραπομπή – Δημόσιες συμβάσεις – Οδηγία 2014/24/ΕΕ – Άρθρο 10, περίπτωση ζʹ – Εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής – Συμβάσεις απασχόλησης – Έννοια – Αποφάσεις δημόσιων νοσοκομείων περί συνάψεως συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου για την κάλυψη των αναγκών εστιάσεως, σιτίσεως και καθαριότητας – Οδηγία 89/665/ΕΟΚ – Άρθρο 1 – Δικαίωμα ασκήσεως προσφυγής»
Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (ένατο τμήμα)
της 25ης Οκτωβρίου 2018
Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών – Οδηγία 2014/24 – Πεδίο εφαρμογής – Δημόσιες συμβάσεις που αφορούν τις συμβάσεις απασχόλησης – Δεν εμπίπτουν – Έννοια του όρου συμβάσεις απασχόλησης
(Οδηγία 2014/24 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2015/2170, άρθρο 10, περίπτωση ζʹ)
Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες συνάψεως δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και παροχής υπηρεσιών – Οδηγία 2014/24 – Πεδίο εφαρμογής – Δημόσιες συμβάσεις που αφορούν τις συμβάσεις απασχόλησης – Δεν εμπίπτουν – Αποφάσεις δημόσιων νοσοκομείων περί συνάψεως συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου για την κάλυψη των αναγκών εστιάσεως, σιτίσεως και καθαριότητας – Δεν εμπίπτουν – Μη εφαρμογή των άρθρων 49 και 56 ΣΛΕΕ και των άρθρων 16 και 52 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
(Άρθρα 49 ΣΛΕΕ και 56 ΣΛΕΕ· Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης άρθρα 16 και 52· οδηγία 2014/24 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2015/2170, άρθρο 10, περίπτωση ζʹ)
Προσέγγιση των νομοθεσιών – Διαδικασίες προσφυγής στον τομέα της συνάψεως συμβάσεων κρατικών προμηθειών και δημοσίων έργων – Οδηγία 89/665 – Αποφάσεις δεκτικές προσφυγής – Απόφαση αναθέτουσας αρχής να μην κινήσει διαδικασία συνάψεως δημοσίας συμβάσεως, αποφαινόμενη ότι το δίκαιο της Ένωσης δεν τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωση της οικείας δημοσίας συμβάσεως – Υποχρέωση των κρατών μελών να παρέχουν δικαίωμα ασκήσεως προσφυγής – Περιεχόμενο
(Οδηγία 2014/24 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2015/2170· οδηγία 89/665 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2014/23, άρθρο 1 § 1)
Κατ’ ορθή ερμηνεία του άρθρου 10, περίπτωση ζʹ, της οδηγίας 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕΚ, όπως τροποποιήθηκε με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2015/2170 της Επιτροπής, της 24ης Νοεμβρίου 2015, η έννοια «συμβάσεις απασχόλησης», κατά τη διάταξη αυτή, καταλαμβάνει συμβάσεις εργασίας όπως οι επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης, συγκεκριμένα δε ατομικές συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου συναφθείσες με πρόσωπα τα οποία επελέγησαν βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, όπως είναι ο χρόνος ανεργίας, η προηγούμενη πείρα και ο αριθμός των συντηρούμενων από τα πρόσωπα αυτά ανηλίκων τέκνων.
(βλ. σκέψη 33, διατακτ. 1)
Οι διατάξεις της οδηγίας 2014/24, όπως τροποποιήθηκε με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό 2015/2170, τα άρθρα 49 και 56 ΣΛΕΕ, οι αρχές της ίσης μεταχειρίσεως, της διαφάνειας και της αναλογικότητας, καθώς και τα άρθρα 16 και 52 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν εφαρμογή στην περίπτωση αποφάσεως δημοσίας αρχής να προσφύγει στη σύναψη συμβάσεων απασχόλησης όπως οι επίμαχες στην υπόθεση της κύριας δίκης, προκειμένου να εκπληρώσει ορισμένα καθήκοντα απτόμενα των υποχρεώσεών της δημοσίου συμφέροντος.
(βλ. σκέψη 40, διατακτ. 2)
Το άρθρο 1, παράγραφος 1, της οδηγίας 89/665/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21ης Δεκεμβρίου 1989, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων περί της εφαρμογής των διαδικασιών προσφυγής στον τομέα της σύναψης συμβάσεων κρατικών προμηθειών και δημοσίων έργων, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2014/23/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, έχει την έννοια ότι κατά της αποφάσεως αναθέτουσας αρχής να συνάψει συμβάσεις απασχόλησης με φυσικά πρόσωπα για την παροχή ορισμένων υπηρεσιών, χωρίς να κινήσει διαδικασία συνάψεως δημοσίας συμβάσεως σύμφωνα με την οδηγία 2014/24, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό 2015/2170, για τον λόγο ότι, κατά την άποψή της, οι συμβάσεις αυτές δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της συγκεκριμένης οδηγίας, δύναται να ασκήσει προσφυγή οικονομικός φορέας ο οποίος θα είχε έννομο συμφέρον να του ανατεθεί δημόσια σύμβαση με αντικείμενο όμοιο εκείνου των εν λόγω συμβάσεων και ο οποίος φρονεί ότι οι συμβάσεις αυτές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας.
Πράγματι, η άποψη κατά την οποία η οδηγία 89/665 δεν επιτάσσει δικαστική προστασία εκτός του τυπικού πλαισίου διαδικασίας συνάψεως συμβάσεως, με συνέπεια τόσο η απόφαση της αναθέτουσας αρχής να μην κινήσει τέτοια διαδικασία όσο και η απόφαση επί του ζητήματος αν δημόσια σύμβαση εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των σχετικών κανόνων του δικαίου της Ένωσης να μην είναι δεκτικές προσφυγής, θα είχε ως αποτέλεσμα να καταστήσει προαιρετική, εξαρτώμενη από τη βούληση κάθε αναθέτουσας αρχής, την εφαρμογή των σχετικών κανόνων του δικαίου της Ένωσης, μολονότι η εφαρμογή αυτή είναι παρά ταύτα υποχρεωτική οσάκις πληρούνται οι προβλεπόμενες από τους κανόνες αυτούς προϋποθέσεις (πρβλ. απόφαση της 11ης Ιανουαρίου 2005, Stadt Halle και RPL Lochau, C‑26/03, EU:C:2005:5, σκέψεις 36 και 37).
(βλ. σκέψεις 46, 47, διατακτ. 3)