Υπόθεση C‑393/16

Comité Interprofessionnel du Vin de Champagne

κατά

Aldi Süd Dienstleistungs-GmbH & Co.OHG

(αίτηση του Bundesgerichtshof για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή – Κοινή οργάνωση των αγορών γεωργικών προϊόντων – Προστασία των προστατευόμενων ονομασιών προέλευσης (ΠΟΠ) – Κανονισμός (ΕΚ) 1234/2007 – Άρθρο 118ιγ, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii, στοιχεία βʹ και γʹ – Κανονισμός (ΕΕ) 1308/2013 – Άρθρο 103, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii, στοιχεία βʹ και γʹ – Πεδίο εφαρμογής – Εκμετάλλευση της φήμης μιας ΠΟΠ – Κατάχρηση, απομίμηση ή επίκληση μιας ΠΟΠ – Ψευδής ή παραπλανητική ένδειξη – ΠΟΠ “Champagne” η οποία χρησιμοποιείται στην ονομασία τροφίμου – Ονομασία “Champagner Sorbet” – Τρόφιμο που περιέχει σαμπάνια ως συστατικό – Συστατικό που προσδίδει στο τρόφιμο ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 20ής Δεκεμβρίου 2017

  1. Γεωργία–Κοινή οργάνωση των αγορών–Οίνος–Περιγραφή και παρουσίαση των οίνων–Προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις–Προστασία–Πεδίο εφαρμογής–Χρήση προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης στην ονομασία τροφίμου το οποίο περιέχει συστατικό που πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης–Εμπίπτει

    (Κανονισμός 1234/2007 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, άρθρο 118ιγ § 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii· κανονισμός 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii)

  2. Γεωργία–Κοινή οργάνωση των αγορών–Οίνος–Περιγραφή και παρουσίαση των οίνων–Προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις–Εκμετάλλευση της φήμης μιας προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης–Έννοια–Χρήση προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης με σκοπό την άντληση αδικαιολόγητου οφέλους από τη φήμη της

    (Κανονισμός 1234/2007 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, άρθρο 118ιγ § 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii· κανονισμός 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii)

  3. Γεωργία–Κοινή οργάνωση των αγορών–Οίνος–Περιγραφή και παρουσίαση των οίνων–Προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις–Προστασία–Εκμετάλλευση της φήμης μιας προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης–Έννοια–Χρήση προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης στην ονομασία τροφίμου το οποίο περιέχει συστατικό που πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης–Εμπίπτει–Προϋποθέσεις–Απουσία, ως ουσιώδους χαρακτηριστικού του τροφίμου, γεύσεως η οποία δημιουργείται κυρίως από την ύπαρξη του συστατικού αυτού στη σύνθεση του εν λόγω τροφίμου

    (Κανονισμός 1234/2007 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, άρθρο 118ιγ § 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii· κανονισμός 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii)

  4. Γεωργία–Κοινή οργάνωση των αγορών–Οίνος–Περιγραφή και παρουσίαση των οίνων–Προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις–Κατάχρηση, απομίμηση ή επίκληση μιας προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης–Έννοια–Χρήση προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης στην ονομασία τροφίμου το οποίο περιέχει συστατικό που πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης–Δεν εμπίπτει

    (Κανονισμός 1234/2007 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, άρθρο 118ιγ § 2, στοιχείο βʹ· κανονισμός 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2, στοιχείο βʹ)

  5. Γεωργία–Κοινή οργάνωση των αγορών–Οίνος–Περιγραφή και παρουσίαση των οίνων–Προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης και προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις–Προστασία από τις ψευδείς ή παραπλανητικές ενδείξεις–Έκταση

    (Κανονισμός 1234/2007 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, άρθρο 118ιγ § 2, στοιχείο γʹ· κανονισμός 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 103 § 2, στοιχείο γʹ)

  1.  Το άρθρο 118ιγ, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii, του κανονισμού (ΕΚ) 1234/2007 του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2007, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και ειδικών διατάξεων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα («Ενιαίος κανονισμός ΚΟΑ»), όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) 491/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, και το άρθρο 103, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii, του κανονισμού (ΕΕ) 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) 922/72, (ΕΟΚ) 234/79, (ΕΚ) 1037/2001 και (ΕΚ) 1234/2007 του Συμβουλίου, πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι το πεδίο εφαρμογής τους καλύπτει την περίπτωση στην οποία μια προστατευόμενη ονομασία προέλευσης όπως η «Champagne» χρησιμοποιείται ως τμήμα της ονομασίας υπό την οποία πωλείται τρόφιμο, όπως το «Champagner Sorbet», το οποίο δεν πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της ως άνω προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης αλλά περιέχει συστατικό το οποίο πληροί την εν λόγω προδιαγραφή προϊόντος.

    (βλ. σκέψη 36, διατακτ. 1)

  2.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

    (βλ. σκέψη 40)

  3.  Το άρθρο 118ιγ, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii, του κανονισμού 1234/2007, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, και το άρθρο 103, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, σημείο ii, του κανονισμού 1308/2013 πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι η χρήση προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ως τμήματος της ονομασίας υπό την οποία πωλείται τρόφιμο το οποίο δεν πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της ως άνω προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης αλλά περιέχει συστατικό το οποίο πληροί την εν λόγω προδιαγραφή προϊόντος, όπως το «Champagner Sorbet», συνιστά εκμετάλλευση της φήμης μιας προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης, κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων, αν το τρόφιμο δεν έχει, ως ουσιώδες χαρακτηριστικό, γεύση η οποία δημιουργείται κυρίως από την ύπαρξη του συστατικού αυτού στη σύνθεσή του.

    Συναφώς, πρέπει να κριθεί ότι η χρήση ΠΟΠ ως τμήματος της ονομασίας υπό την οποία πωλείται τρόφιμο το οποίο δεν πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της ΠΟΠ αλλά περιέχει συστατικό το οποίο πληροί την εν λόγω προδιαγραφή προϊόντος σκοπεί στην άντληση αδικαιολόγητου οφέλους από τη φήμη της ΠΟΠ αν το συστατικό δεν προσδίδει ουσιώδες χαρακτηριστικό στο τρόφιμο αυτό. Στο πλαίσιο της κρίσεως περί του κατά πόσον το επίμαχο συστατικό προσδίδει στο αντίστοιχο τρόφιμο ένα ουσιώδες χαρακτηριστικό, η ποσότητα του συστατικού στη σύνθεση του τροφίμου αποτελεί σημαντικό αλλά όχι επαρκές κριτήριο. Η εκτίμησή του εξαρτάται από τα αντίστοιχα προϊόντα και πρέπει να συνοδεύεται από ποιοτική εκτίμηση. Όταν από την ονομασία του τροφίμου προκύπτει, όπως στην υπόθεση της κύριας δίκης, ότι το τρόφιμο περιέχει συστατικό με ΠΟΠ η οποία υποτίθεται ότι δηλώνει τη γεύση του τροφίμου, η γεύση την οποία δημιουργεί το συστατικό αυτό πρέπει να αποτελεί το ουσιώδες χαρακτηριστικό του εν λόγω τροφίμου.

    (βλ. σκέψεις 50-53, διατακτ. 2)

  4.  Το άρθρο 118ιγ, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 1234/2007, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, και το άρθρο 103, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, του κανονισμού 1308/2013 πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι η χρήση προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ως τμήματος της ονομασίας υπό την οποία πωλείται τρόφιμο το οποίο δεν πληροί την προδιαγραφή προϊόντος της ως άνω προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης αλλά περιέχει συστατικό το οποίο πληροί την εν λόγω προδιαγραφή προϊόντος, όπως το «Champagner Sorbet», δεν συνιστά κατάχρηση, απομίμηση ή επίκληση, κατά την έννοια των διατάξεων αυτών.

    Ειδικότερα, με την ενσωμάτωση, στην ονομασία του επίμαχου τροφίμου, της ονομασίας του συστατικού με την ΠΟΠ, γίνεται άμεση χρήση της ΠΟΠ προκειμένου να διεκδικηθεί ανοιχτά μια συνδεόμενη με αυτήν γευστική ιδιότητα, πράγμα που δεν συνιστά ούτε κατάχρηση ούτε απομίμηση ούτε επίκληση.

    (βλ. σκέψεις 57, 59, διατακτ. 3)

  5.  Το άρθρο 118ιγ, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 1234/2007, όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό 491/2009, και το άρθρο 103, παράγραφος 2, στοιχείο γʹ, του κανονισμού 1308/2013 πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι έχουν εφαρμογή τόσο στην περίπτωση των ψευδών ή παραπλανητικών ενδείξεων που ενδέχεται να δημιουργήσουν εσφαλμένες εντυπώσεις όσον αφορά την καταγωγή του οικείου προϊόντος όσο και στην περίπτωση των ψευδών και παραπλανητικών ενδείξεων σχετικά με τον χαρακτήρα ή τις βασικές ιδιότητες του προϊόντος αυτού.

    (βλ. σκέψη 64, διατακτ. 4)