1

Κατά την απόφαση C(2015) 7135 τελικό, σχετικά με διαδικασία βάσει του άρθρου 101 ΣΛΕΕ και του άρθρου 53 της Συμφωνίας για τον ΕΟΧ (υπόθεση AT.39639 ‑ οδηγοί οπτικών δίσκων) (στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), όσον αφορά συμφωνίες σύμπραξης σε διαγωνισμούς με αντικείμενο οδηγούς οπτικών δίσκων για φορητούς και επιτραπέζιους υπολογιστές, οι οποίοι διοργανώνονταν από δύο εταιρίες κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών, ο όμιλος Sony κατασκευάζει προϊόντα στους τομείς ήχου, βίντεο, επικοινωνίας και τεχνολογιών της πληροφορίας για την καταναλωτική και την επαγγελματική αγορά και είναι πάροχος περιεχόμενου, προϊόντων και υπηρεσιών ψυχαγωγίας (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 15).

2

Η πρώτη προσφεύγουσα, Sony Corporation, ανώνυμη εταιρία ιαπωνικού δικαίου, είναι επικεφαλής του ομίλου. Η δεύτερη προσφεύγουσα, Sony Electronics, Inc., θυγατρική που ανήκει εμμέσως κατά ποσοστό 100 % στη Sony Corporation, εδρεύει στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Η Sony Electronics, εταιρία που διέπεται από το δίκαιο του Delaware (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής), ασκεί δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης, σχεδιασμού, μηχανικής, πωλήσεων, μάρκετινγκ, διανομής και εξυπηρέτησης πελατών (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 16).

3

Η Sony Corporation και η Sony Electronics (στο εξής, από κοινού: προσφεύγουσες ή Sony) καλούνται από κοινού «Sony» στην προσβαλλόμενη απόφαση (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 17).

4

Η Sony Electronics ήταν, μαζί με τη Sony Corporation, η νομική οντότητα που συμμετείχε εξ ονόματος της Sony στους διαγωνισμούς για προμήθειες που οργάνωνε η Dell και συνέχισε να συμμετέχει σε αυτούς μέχρι την 1η Απριλίου 2007 (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 18).

5

Η Sony Optiarc, Inc., είναι ανώνυμη εταιρία ιαπωνικού δικαίου. Συστάθηκε στις 3 Απριλίου 2006 ως κοινή επιχείρηση της Sony Corporation και της NEC Corporation, υπό την επωνυμία Sony NEC Optiarc Inc. Έκαστη μητρική εταιρία μετέφερε τις αντίστοιχες δραστηριότητές της στον τομέα των οδηγών οπτικών δίσκων (στο εξής: ΟΟΔ) στη Sony NEC Optiarc. Η Sony Corporation απέκτησε το 55 % των μετοχών με δικαίωμα ψήφου της κοινής αυτής επιχείρησης και η NEC Corporation το υπόλοιπο 45 % (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 19).

6

Μεταξύ του Μαΐου 2003 και του Μαρτίου 2007, η Lite-On σχεδίαζε και κατασκεύαζε προϊόντα ΟΟΔ, τα οποία πωλούνταν τελικά υπό το σήμα της Sony βάσει συμβάσεων κατανομής εσόδων. Δυνάμει των συμφωνιών αυτών, η Sony ήταν γενικά υπεύθυνη για την πώληση, ενώ η Lite-On ήταν υπεύθυνη για θέματα ποιότητας και μηχανικής (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 26).

7

Η επίμαχη παράβαση αφορά ΟΟΔ που χρησιμοποιούνται σε προσωπικούς υπολογιστές (επιτραπέζιους και φορητούς υπολογιστές) (στο εξής: PC) που παράγονται από την Dell και τη Hewlett Packard (στο εξής: HP). Οι ΟΟΔ εγκαθίστανται επίσης σε πολλές άλλες συσκευές που χρησιμοποιούν οι καταναλωτές, όπως συσκευές ανάγνωσης οπτικών δίσκων (στο εξής: CD) ή ψηφιακών οπτικών δίσκων (στο εξής: DVD), κονσόλες παιχνιδιών και άλλες ηλεκτρονικές περιφερειακές συσκευές (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 28).

8

Οι ΟΟΔ που χρησιμοποιούνται σε PC ποικίλλουν ανάλογα με τις διαστάσεις τους, τους μηχανισμούς τοποθέτησης (σχισμή ή δίσκο υποδοχής) και τους τύπους δίσκων που μπορούν να αναγνώσουν ή να εγγράψουν. Οι ΟΟΔ μπορούν να διαιρεθούν σε δύο κατηγορίες: τους οδηγούς μεσαίου ύψους (οδηγοί half-height, στο εξής: οδηγοί HH) για επιτραπέζιους υπολογιστές και τους μικρούς οδηγούς για φορητούς υπολογιστές. Η υποκατηγορία των μικρών οδηγών περιλαμβάνει οδηγούς διαφορετικών διαστάσεων. Υπάρχουν διάφοροι τύποι οδηγών HH και μικρών οδηγών, ανάλογα με την τεχνική τους λειτουργία (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 29).

9

Η Dell και η HP είναι οι δύο κύριοι κατασκευαστές αυθεντικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά των PC. Η Dell και η HP προσφεύγουν σε συνήθεις διαδικασίες διαγωνισμών για προμήθειες που διεξάγονται σε παγκόσμια κλίμακα και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ανά τρίμηνο διαπραγματεύσεις με μικρό αριθμό προεπιλεγμένων προμηθευτών ΟΟΔ σχετικά με τις τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο και τον συνολικό όγκο των αγορών. Κατά κανόνα, τα ζητήματα τοπικού χαρακτήρα ουδέποτε διαδραμάτισαν ρόλο στους διαγωνισμούς για προμήθειες ΟΟΔ πλην εκείνων που συνδέονται με την προβλεπόμενη ζήτηση για τις περιοχές που επηρεάζουν τις συνολικές αγορές (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 32).

10

Οι διαγωνισμοί περιλάμβαναν προσκλήσεις προς υποβολή προσφορών, προσκλήσεις προς υποβολή ηλεκτρονικών προσφορών, διαδικτυακές διαπραγματεύσεις, ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και διμερείς (μη διαδικτυακές) διαπραγματεύσεις. Κατά το πέρας του διαγωνισμού, οι πελάτες ανέθεταν την παραγωγή συγκεκριμένων ποσοτήτων στους συμμετέχοντες προμηθευτές ΟΟΔ (σε όλους ή τουλάχιστον στους περισσότερους από αυτούς, εκτός αν εφαρμοζόταν μηχανισμός αποκλεισμού) με βάση τις τιμές που πρότειναν οι προμηθευτές αυτοί. Για παράδειγμα, η καλύτερη προσφορά λάμβανε 35 έως 45 % των συνολικών αναθέσεων για το επίμαχο τρίμηνο, η δεύτερη καλύτερη προσφορά 25 έως 30 %, η τρίτη 20 % κ.ο.κ. Τις συνήθεις αυτές διαδικασίες υποβολής προσφορών χρησιμοποιούσαν οι ομάδες πελατών που οργάνωναν τους διαγωνισμούς με σκοπό να επιτύχουν την υποβολή προσφορών σε ανταγωνιστικές τιμές. Προς τούτο, χρησιμοποιούσαν όλες τις πιθανές πρακτικές για την ενίσχυση του ανταγωνισμού ως προς τις τιμές μεταξύ των προμηθευτών ΟΟΔ (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 33).

11

Η Dell διενήργησε τους διαγωνισμούς κυρίως μέσω διαδικτυακής διαπραγμάτευσης. Η διαπραγμάτευση αυτή μπορούσε να έχει καθορισμένη διάρκεια ή να ολοκληρωθεί μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, για παράδειγμα δέκα λεπτά μετά την τελευταία προσφορά, εφόσον κανένας προμηθευτής ΟΟΔ δεν υπέβαλλε νέα προσφορά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διαδικτυακή διαπραγμάτευση μπορούσε να διαρκέσει πολλές ώρες εάν ο ανταγωνισμός μεταξύ των προσφερόντων ήταν πιο έντονος ή εάν η διάρκεια της διαπραγμάτευσης αυτής παρατεινόταν προκειμένου να παρακινηθούν οι προμηθευτές ΟΟΔ να συνεχίσουν να υποβάλλουν προσφορές. Αντιθέτως, ακόμη και όταν η διάρκεια μιας διαδικτυακής διαπραγμάτευσης ήταν μη προσδιορισμένη εκ των προτέρων και εξαρτιόταν από την τελική προσφορά, η Dell μπορούσε ανά πάσα στιγμή να ανακοινώσει το πέρας της διαδικτυακής διαπραγμάτευσης. Η Dell μπορούσε να αποφασίσει να περάσει από διαδικασία «μόνο διά κατάταξης» σε διαδικασία «στα τυφλά». Μπορούσε, εξάλλου, να ακυρώσει τη διαδικτυακή διαπραγμάτευση εάν η πρόσκληση υποβολής προσφορών ή η έκβασή της κρινόταν μη ικανοποιητική και μπορούσε, αντ’ αυτού, να διεξαγάγει διμερείς διαπραγματεύσεις. Η διαδικασία διαδικτυακής διαπραγμάτευσης διεξαγόταν υπό την εποπτεία των διαχειριστών αγορών της Dell που ήταν υπεύθυνοι σε παγκόσμιο επίπεδο για τις συναλλαγές αυτές (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 37).

12

Η HP από την πλευρά της διεξήγε κυρίως τους διαγωνισμούς προμηθειών μέσω προσκλήσεων προς υποβολή προσφορών και προσκλήσεων προς ηλεκτρονική υποβολή προσφορών. Οι δύο διαδικασίες πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά με τη χρήση της ίδιας πλατφόρμας. Όσον αφορά, αφενός, τις προσκλήσεις υποβολής προσφορών, αυτές λάμβαναν χώρα ανά τρίμηνο. Περιλάμβαναν τόσο διαδικτυακές διαπραγματεύσεις όσο και διμερείς μη διαδικτυακές διαπραγματεύσεις, κατανεμημένες σε ορισμένη χρονική περίοδο, διάρκειας κατά κανόνα δύο εβδομάδων. Οι προμηθευτές ΟΟΔ καλούνταν σε ανοιχτό για συγκεκριμένη περίοδο διαγωνισμό, προκειμένου να υποβάλουν τις προσφορές τους μέσω διαδικτυακής πλατφόρμας ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Μετά το πρώτο στάδιο υποβολής προσφορών, η HP διαβουλευόταν με κάθε συμμετέχοντα και ξεκινούσε διαπραγματεύσεις με βάση την πρόταση του προμηθευτή ΟΟΔ ώστε να επιτύχει την καλύτερη προσφορά κάθε προμηθευτή χωρίς να αποκαλύψει την ταυτότητα ή την προσφορά των άλλων προμηθευτών ΟΟΔ. Όσον αφορά, αφετέρου, τις ηλεκτρονικές προσκλήσεις υποβολής προσφορών, αυτές οργανώνονταν κατά κανόνα υπό τη μορφή μειοδοτικού διαγωνισμού. Οι προσφέροντες συνδέονταν στη διαδικτυακή πλατφόρμα συγκεκριμένη ώρα και ο μειοδοτικός διαγωνισμός ξεκινούσε με τιμή εκκίνησης αυτήν που καθόριζε η HP. Οι προσφέροντες που υπέβαλλαν τις προοδευτικά χαμηλότερες προσφορές ενημερώνονταν για τη θέση τους στην κατάταξη κάθε φορά που υποβαλλόταν νέα προσφορά. Στο τέλος του καθορισμένου χρόνου, ο προμηθευτής ΟΟΔ που είχε υποβάλει την χαμηλότερη προσφορά κέρδιζε τον μειοδοτικό διαγωνισμό και οι λοιποί προμηθευτές κατατάσσονταν δεύτεροι και τρίτοι ανάλογα με τις προσφορές τους (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογικές σκέψεις 41 έως 44).

13

Στις 14 Ιανουαρίου 2009, περιήλθε στην Επιτροπή αίτηση περί μη επιβολής προστίμου την οποία είχε υποβάλει η Philips βάσει της ανακοίνωσης της Επιτροπής σχετικά με τη μη επιβολή και τη μείωση των προστίμων σε υποθέσεις συμπράξεων (καρτέλ) (ΕΕ 2006, C 298, σ. 17, στο εξής: ανακοίνωση του 2006 περί συνεργασίας). Στις 29 Ιανουαρίου και στις 2 Μαρτίου 2009, η αίτηση αυτή συμπληρώθηκε προκειμένου να περιλάβει, από κοινού με τη Philips, τη Lite-On και την κοινή τους επιχείρηση Philips & Lite-On Digital Solutions Corporation (στο εξής: PLDS) (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 54).

14

Στις 29 Ιουνίου 2009, η Επιτροπή απέστειλε αίτημα παροχής πληροφοριών σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ΟΟΔ (προσβαλλομένη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 55).

15

Στις 30 Ιουνίου 2009, η Επιτροπή χορήγησε απαλλαγή υπό όρους στη Philips, τη Lite-On και την PLDS (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 56).

16

Στις 18 Ιουλίου 2012, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση αιτιάσεων κατά δεκατριών προμηθευτών ΟΟΔ, μεταξύ των οποίων και οι προσφεύγουσες (στο εξής: ανακοίνωση αιτιάσεων). Ανέφερε ότι οι εταιρίες αυτές είχαν παραβεί το άρθρο 101 ΣΛΕΕ και το άρθρο 53 της Συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), μετέχοντας σε σύμπραξη σχετικά με ΟΟΔ από τις 5 Φεβρουαρίου 2004 έως τις 29 Ιουνίου 2009, η οποία έγκειτο στον συντονισμό της συμπεριφοράς τους όσον αφορά διαγωνισμούς για προμήθειες που διοργανώθηκαν από δύο εταιρίες κατασκευής υπολογιστών, ήτοι την Dell και την HP.

17

Στις 29 Οκτωβρίου 2012, οι προσφεύγουσες υπέβαλαν γραπτές παρατηρήσεις, απαντώντας στην ανακοίνωση αιτιάσεων.

18

Στις 23 Νοεμβρίου 2012, η Dell απάντησε στο αίτημα παροχής πληροφοριών που της είχε απευθύνει η Επιτροπή (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 61).

19

Στις 29 και 30 Νοεμβρίου 2012, πραγματοποιήθηκε ακρόαση στην οποία έλαβαν μέρος όλοι οι αποδέκτες της ανακοίνωσης αιτιάσεων (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 60).

20

Στις 14 Δεκεμβρίου 2012, η Επιτροπή ζήτησε από όλα τα μέρη να προσκομίσουν τα σχετικά έγγραφα που έλαβαν από την Dell και την HP. Όλα τα μέρη ανταποκρίθηκαν στα αιτήματα αυτά και καθένα είχε πρόσβαση στις απαντήσεις που έδωσαν οι άλλοι προμηθευτές ΟΟΔ (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 62).

21

Στις 21 Οκτωβρίου 2015, η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση C(2015) 7135 τελικό, σχετικά με διαδικασία βάσει του άρθρου 101 ΣΛΕΕ και του άρθρου 53 της Συμφωνίας για τον ΕΟΧ (υπόθεση AT.39639 ‑ οδηγοί οπτικών δίσκων) (στο εξής: προσβαλλόμενη απόφαση), όσον αφορά συμφωνίες σύμπραξης σε διαγωνισμούς σχετικά με οδηγούς οπτικών δίσκων για φορητούς και επιτραπέζιους υπολογιστές, οι οποίοι διοργανώνονταν από δύο εταιρίες κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών.

22

Με την προσβαλλόμενη απόφαση, η Επιτροπή έκρινε ότι οι μετέχοντες στη σύμπραξη είχαν συντονίσει την ανταγωνιστική συμπεριφορά τους, τουλάχιστον από τις 23 Ιουνίου 2004 έως τις 25 Νοεμβρίου 2008. Διευκρίνισε ότι ο συντονισμός αυτός έγινε μέσω δικτύου παράλληλων διμερών επαφών. Η Επιτροπή επισήμανε ότι οι μετέχοντες στη σύμπραξη επεδίωκαν να προσαρμόσουν τον όγκο των προϊόντων που διέθεταν στην αγορά και να διασφαλίσουν ότι οι τιμές παρέμεναν σε επίπεδα υψηλότερα από αυτά που θα προέκυπταν ελλείψει αυτών των διμερών επαφών (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 67).

23

Η Επιτροπή διευκρίνισε, στην προσβαλλόμενη απόφαση, ότι ο συντονισμός μεταξύ των μετεχόντων στη σύμπραξη αφορούσε τους λογαριασμούς πελατών της Dell και της HP, των δύο σημαντικότερων κατασκευαστών αυθεντικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά των PC Κατά την Επιτροπή, πέραν των διμερών διαπραγματεύσεων με τους προμηθευτές ΟΟΔ, η Dell και η HP οργάνωναν τυποποιημένους διαγωνισμούς για προμήθειες τουλάχιστον ανά τρίμηνο. Επισήμανε ότι τα μέλη της σύμπραξης χρησιμοποιούσαν το δίκτυο διμερών επαφών τους προκειμένου να νοθεύσουν τους διαγωνισμούς αυτούς, υπονομεύοντας έτσι τις προσπάθειες των πελατών τους να τονώσουν τον ανταγωνισμό μέσω των τιμών (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 68).

24

Κατά την Επιτροπή, οι τακτικές ανταλλαγές πληροφοριών παρείχαν στα μέλη της σύμπραξης τη δυνατότητα μεταξύ άλλων να γνωρίζουν λεπτομερώς τις προθέσεις των ανταγωνιστών τους πριν ακόμη συμμετάσχουν στον διαγωνισμό και, ως εκ τούτου, να προβλέπουν την ανταγωνιστική στρατηγική τους (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 69).

25

Η Επιτροπή προσέθεσε ότι, σε τακτά διαστήματα, τα μέλη της σύμπραξης αντάλλασσαν πληροφορίες σχετικά με τις τιμές που αφορούσαν τους λογαριασμούς συγκεκριμένων πελατών καθώς και πληροφορίες που δεν σχετίζονταν με τις τιμές, όπως η υφιστάμενη παραγωγή και η προμηθευτική ικανότητα, η κατάσταση των αποθεμάτων, το καθεστώς πιστοποίησης και ο χρόνος εισαγωγής νέων προϊόντων ή βελτιώσεων. Επισήμανε, επίσης, ότι οι προμηθευτές ΟΟΔ είχαν πρόσβαση στα τελικά αποτελέσματα των περατωθέντων διαγωνισμών, δηλαδή στην κατάταξη, την τιμή και την ποσότητα που επιτεύχθηκαν (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 70).

26

Η Επιτροπή επισήμανε επίσης ότι οι προμηθευτές, έχοντας κατά νου ότι έπρεπε να διατηρούν μυστικές τις επαφές τους από τους πελάτες, χρησιμοποιούσαν για να επικοινωνούν μεταξύ τους τα μέσα που έκριναν αρκούντως κατάλληλα για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος. Διευκρίνισε εξάλλου, ότι το 2003 απέτυχε, αφότου αποκαλύφθηκε σε πελάτη, η απόπειρα διεξαγωγής μιας αρχικής συνάντησης, με σκοπό να οργανωθούν τακτικές πολυμερείς συναντήσεις μεταξύ των προμηθευτών ΟΟΔ. Κατά την Επιτροπή, αντ’ αυτού, έλαβαν χώρα διμερείς επαφές, κυρίως μέσω τηλεφωνικών κλήσεων και, ενίοτε, επίσης μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων, συμπεριλαμβανομένων μηνυμάτων σε προσωπικές διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (hotmail) και μέσω υπηρεσιών στιγμιαίων μηνυμάτων, ή μέσω συναντήσεων, κυρίως στο επίπεδο των διαχειριστών των παγκόσμιων λογαριασμών (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 71).

27

Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι μετέχοντες στη σύμπραξη επικοινωνούσαν τακτικά και ότι οι επαφές, κυρίως μέσω τηλεφώνου, καθίσταντο συχνότερες στο στάδιο της υποβολής προσφορών, στη διάρκεια του οποίου πραγματοποιούνταν μεταξύ ορισμένων ζευγών μετεχόντων στη σύμπραξη. Διευκρίνισε ότι, γενικώς, οι επαφές μεταξύ ορισμένων ζευγών μετεχόντων στη σύμπραξη ήταν κατά πολύ αυξημένες σε σχέση με άλλα ζεύγη μετεχόντων (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 72).

28

Όσον αφορά τον υπολογισμό του ύψους του προστίμου που επιβλήθηκε στις προσφεύγουσες, η Επιτροπή στηρίχθηκε στις κατευθυντήριες γραμμές για τη μέθοδο υπολογισμού των προστίμων που επιβάλλονται κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 23, παράγραφος 2, σημείο αʹ, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 (ΕΕ 2006, C 210, σ. 2, στο εξής: κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμό των προστίμων).

29

Καταρχάς, για τον καθορισμό του βασικού ποσού του προστίμου, η Επιτροπή θεώρησε ότι, λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών διαφορών ως προς τη διάρκεια συμμετοχής των προμηθευτών και προκειμένου να αποτυπώσει καλύτερα τον πραγματικό αντίκτυπο της σύμπραξης, ήταν ενδεδειγμένο να χρησιμοποιήσει ετήσιο μέσο όρο υπολογιζόμενο με βάση την πραγματική αξία των πωλήσεων που πραγματοποίησαν οι επιχειρήσεις κατά τους πλήρεις ημερολογιακούς μήνες της αντίστοιχης συμμετοχής τους στην παράβαση (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 527).

30

Η Επιτροπή εξήγησε, ειδικότερα, ότι η αξία των πωλήσεων υπολογίστηκε βάσει των πωλήσεων ΟΟΔ για φορητούς και επιτραπέζιους υπολογιστές που τιμολογήθηκαν στις εγκατεστημένες στον ΕΟΧ οντότητες της HP και της Dell (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 528).

31

Επιπλέον, η Επιτροπή έκρινε ότι, δεδομένου ότι η αντιανταγωνιστική συμπεριφορά έναντι της ΗΡ είχε αρχίσει αργότερα και προκειμένου να ληφθεί υπόψη η εξέλιξη της σύμπραξης, η αξία των οικείων πωλήσεων έπρεπε να υπολογιστεί χωριστά για την HP και την Dell, και ότι να εφαρμοστούν πολλαπλασιαστές με βάση τη διάρκεια της σύμπραξης (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 530).

32

Όσον αφορά τις προσφεύγουσες, καθόσον δεν αποδείχθηκε η συμμετοχή της Sony στις επαφές που αφορούσαν την HP, η Επιτροπή δέχθηκε την ευθύνη της μόνο για τον συντονισμό της έναντι της Dell (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 531).

33

Στη συνέχεια, η Επιτροπή αποφάσισε ότι, καθόσον οι συμφωνίες συντονισμού των τιμών περιλαμβάνονται, ως εκ της φύσεώς τους, μεταξύ των σοβαρότερων παραβάσεων του άρθρου 101 ΣΛΕΕ και του άρθρου 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ και η σύμπραξη κάλυπτε γεωγραφικώς τουλάχιστον τον ΕΟΧ, το ποσοστό του μεταβλητού ποσού του προστίμου βάσει της βαρύτητας της παράβασης έπρεπε να καθοριστεί εν προκειμένω στο 16 % για όλους τους αποδέκτες της προσβαλλόμενης απόφασης (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 544).

34

Εξάλλου, η Επιτροπή επισήμανε ότι, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων της υπόθεσης, είχε αποφασίσει να προστεθεί στο πρόστιμο ποσό αποτρεπτικού χαρακτήρα ύψους 16 % (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογικές σκέψεις 554 και 555).

35

Επιπλέον, η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι δεν γνώριζαν για την ενιαία και διαρκή παράβαση σε σχέση με την HP, μείωσε το ποσό του επιβληθέντος στις προσφεύγουσες προστίμου κατά 3 %, ώστε να αντικατοπτρίζεται προσηκόντως και επαρκώς ο λιγότερο επιβαρυντικός χαρακτήρας της συμπεριφοράς τους (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 561).

36

Τέλος, η Επιτροπή έκρινε ότι, καθόσον η Sony πραγματοποίησε παγκόσμιο κύκλο εργασιών ύψους 59252000000 ευρώ κατά το οικονομικό έτος που προηγήθηκε της έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης, ήταν σκόπιμο να εφαρμοστεί στο βασικό ποσό πολλαπλασιαστής 1,2 (προσβαλλόμενη απόφαση, αιτιολογική σκέψη 567).

37

Το διατακτικό της προσβαλλόμενης απόφασης, στο μέτρο που αφορά τις προσφεύγουσες, έχει ως εξής:

«Άρθρο 1

Οι κάτωθι επιχειρήσεις παρέβησαν το άρθρο 101 ΣΛΕΕ και το άρθρο 53 της Συμφωνίας ΕΟΧ, συμμετέχοντας, κατά τη διάρκεια των αναφερόμενων χρονικών περιόδων, σε μια ενιαία και συνεχή παράβαση, αποτελούμενη από πλείονες διακριτές παραβάσεις, στον τομέα των οδηγών οπτικών δίσκων, η οποία καλύπτει το σύνολο του ΕΟΧ και συνίσταται σε συμφωνίες συντονισμού των τιμών:

[…]

[…]

Άρθρο 2

Για την παράβαση που αναφέρεται στο άρθρο 1, επιβάλλονται τα ακόλουθα πρόστιμα:

[…]

38

Με δικόγραφο που κατέθεσαν στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 31 Δεκεμβρίου 2015, οι προσφεύγουσες άσκησαν την υπό κρίση προσφυγή.

39

Η Επιτροπή κατέθεσε υπόμνημα αντικρούσεως στις 25 Μαΐου 2016.

40

Κατόπιν πρότασης του εισηγητή δικαστή, το Γενικό Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) αποφάσισε να προχωρήσει στην προφορική διαδικασία και, στο πλαίσιο των μέτρων οργάνωσης της διαδικασίας που προβλέπει το άρθρο 91 του Κανονισμού Διαδικασίας, κάλεσε την Επιτροπή να προσκομίσει ορισμένα έγγραφα σχετικά με εμπιστευτικές δηλώσεις. Η Επιτροπή δήλωσε ότι δεν μπορεί να προσκομίσει τα πρακτικά των εμπιστευτικών αυτών δηλώσεων που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος επιεικούς μεταχείρισης.

41

Με διάταξη της 23ης Απριλίου 2018, εκδοθείσα δυνάμει, αφενός, του άρθρου 24, πρώτο εδάφιο, του Οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, αφετέρου, του άρθρου 91, στοιχείο βʹ, και του άρθρου 92, παράγραφος 3, του Κανονισμού Διαδικασίας, το Γενικό Δικαστήριο (πέμπτο τμήμα) διέταξε την Επιτροπή να προσκομίσει τα εν λόγω πρακτικά. Οι δικηγόροι των προσφευγουσών μπορούσαν να συμβουλευτούν τα πρακτικά αυτά στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου πριν από την επ’ ακροατηρίου συζήτηση.

42

Η Επιτροπή προσκόμισε τα εν λόγω πρακτικά στις 24 Απριλίου 2018 και οι εκπρόσωποι των προσφευγουσών τα μελέτησαν στη Γραμματεία του Γενικού Δικαστηρίου στις 30 Απριλίου 2018.

43

Οι διάδικοι ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους και απάντησαν στις ερωτήσεις του Γενικού Δικαστηρίου κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση της 2ας Μαΐου 2018.

44

Οι προσφεύγουσες ζητούν από το Γενικό Δικαστήριο:

45

Η Επιτροπή ζητεί από το Γενικό Δικαστήριο:

46

Οι προσφεύγουσες προβάλλουν δύο λόγους προς στήριξη της προσφυγής τους, εκ των οποίων ο πρώτος αφορά, κατ’ ουσίαν, παράβαση του άρθρου 101, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ και ο δεύτερος, ο οποίος προβάλλεται επικουρικώς, τον υπολογισμό του επιβληθέντος προστίμου.

[παραλειπόμενα]

292

Υπενθυμίζεται ότι η ανάγκη διασφάλισης επαρκούς αποτρεπτικού αποτελέσματος του προστίμου επιβάλλει την προσαρμογή του προστίμου, λαμβανομένου υπόψη του επιδιωκόμενου αποτελέσματος επί της επιχείρησης στην οποία επιβάλλεται, τούτο δε προκειμένου το πρόστιμο να μην καταστεί αμελητέο, αλλά ούτε και υπερβολικό, συνεκτιμώμενης ιδίως της οικονομικής δυνατότητας της οικείας επιχείρησης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις που απορρέουν, αφενός, από την ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του προστίμου και, αφετέρου, από την τήρηση της αρχής της αναλογικότητας (βλ. απόφαση της 13ης Ιουλίου 2011, General Technic-Otis κ.λπ. κατά Επιτροπής, T‑141/07, T‑142/07, T‑145/07 και T‑146/07, EU:T:2011:363, σκέψη 239 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

293

Επομένως, το μέγεθος και οι πόροι που διαθέτει μια επιχείρηση σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελούν τα πρόσφορα κριτήρια υπό το πρίσμα του επιδιωκόμενου σκοπού, που συνίσταται στο να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του προστίμου μέσω προσαρμογής του ποσού του αναλόγως των πόρων της επιχείρησης σε παγκόσμιο επίπεδο και της ικανότητάς της να συγκεντρώσει τα απαιτούμενα κεφάλαια για την καταβολή του εν λόγω προστίμου. Συγκεκριμένα, ο καθορισμός του συντελεστή προσαύξησης του αρχικού ποσού προς διασφάλιση επαρκούς αποτρεπτικού αποτελέσματος του προστίμου αποβλέπει μάλλον στο να διασφαλίσει την αποτελεσματικότητα του προστίμου παρά να αντικατοπτρίσει τον επιζήμιο χαρακτήρα της παράβασης για την υπό κανονικές συνθήκες λειτουργία του ανταγωνισμού και, ως εκ τούτου, τη σοβαρότητα της παράβασης αυτής (βλ. απόφαση της 13ης Ιουλίου 2011, General Technic-Otis κ.λπ. κατά Επιτροπής, T‑141/07, T‑142/07, T‑145/07 και T‑146/07, EU:T:2011:363, σκέψη 241 και εκεί μνημονευόμενη νομολογία).

294

Εν προκειμένω, οι προσφεύγουσες δεν αμφισβητούν το αναφερόμενο στην αιτιολογική σκέψη 567 της προσβαλλόμενης απόφασης ποσό του παγκόσμιου κύκλου εργασιών της Sony κατά το οικονομικό έτος που προηγήθηκε της έκδοσης της εν λόγω απόφασης, ήτοι 59252000000 ευρώ.

295

Το μόνο επιχείρημα των προσφευγουσών είναι ότι ο κύκλος εργασιών των μητρικών εταιριών ορισμένων από τους λοιπούς αποδέκτες της προσβαλλόμενης απόφασης είναι συγκρίσιμος ή μεγαλύτερος από εκείνον της Sony, η οποία εξάλλου σημείωσε σημαντικές απώλειες το 2014, περίοδο κατά την οποία μητρικές εταιρίες όπως η Samsung, μητρική εταιρία της TSST, και η Hitachi, μητρική εταιρία της HLDS, κατέγραψαν μεγάλα κέρδη.

296

Ωστόσο, υπογραμμίζεται ότι, ενώ στη Sony Corporation καταλογίστηκε η παράβαση της θυγατρικής της, Sony Electronics (αιτιολογικές σκέψεις 507 και 569 της προσβαλλόμενης απόφασης), σε σημείο που η Επιτροπή τις αποκαλεί από κοινού «Sony» στην προσβαλλόμενη απόφαση (βλ. σκέψη 3 ανωτέρω), αντιθέτως, η παράβαση στην οποία μετέσχαν η TSST και η HLDS δεν καταλογίστηκε αντιστοίχως στη Samsung και στη Hitachi (αιτιολογικές σκέψεις 11 έως 14 και 569 της προσβαλλόμενης απόφασης).

297

Επομένως, δεν μπορεί να προσαφθεί στην Επιτροπή ότι εφάρμοσε αποτρεπτικό συντελεστή ως προς τις προσφεύγουσες ενώ δεν προσαύξησε το ύψος των επιβληθέντων στις TSST και HLDS προστίμων λαμβανομένων υπόψη του κύκλου εργασιών και των κερδών που πραγματοποίησαν η Samsung και η Hitachi.

298

Ως εκ τούτου, πρέπει να απορριφθεί το επιχείρημα αυτό των προσφευγουσών και ο δεύτερος λόγος ακυρώσεως στο σύνολό του.

[παραλειπόμενα]

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πέμπτο τμήμα),

αποφασίζει: