Υπόθεση C‑463/14

Asparuhovo Lake Investment Company OOD

κατά

Direktor na Direktsia «Obzhalvane i danachno-osiguritelna praktika» Varna pri Tsentralno upravlenie na Natsionalnata agentsia za prihodite

(αίτηση του Administrativen sad — Varna

για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας — Οδηγία 2006/112/ΕΚ — Άρθρα 24, παράγραφος 1, 25, στοιχείο βʹ, 62, παράγραφος 2, 63 και 64, παράγραφος 1 — Έννοια του όρου “παροχή υπηρεσιών” — Σύμβαση συνδρομής για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών — Γενεσιουργός αιτία του φόρου — Ανάγκη αποδείξεως της πραγματικής παροχής των υπηρεσιών — Απαιτητό του φόρου»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 3ης Σεπτεμβρίου 2015

1. Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου – Όρια – Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου – Διαπίστωση και εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών της διαφοράς – Αναγκαιότητα προδικαστικής παραπομπής και λυσιτέλεια των υποβαλλόμενων ερωτημάτων – Εκτίμηση από το εθνικό δικαστήριο

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

2. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας – Παροχές υπηρεσιών – Έννοια – Συμβάσεις συνδρομής για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών – Πάροχος ο οποίος έχει τεθεί στη διάθεση του λήπτη για τη διάρκεια ισχύος της συμβάσεως – Εμπίπτουν

   (Οδηγία 2006/112 του Συμβουλίου, άρθρο 24 § 1)

3. Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόροι κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας – Γενεσιουργός αιτία και απαιτητό του φόρου – Συμβάσεις συνδρομής για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών – Πάροχος ο οποίος έχει τεθεί στη διάθεση του λήπτη για τη διάρκεια ισχύος της συμβάσεως – Γενεσιουργός αιτία και απαιτητό κατά τη λήξη της κάθε περιόδου στην οποία αναφέρεται η συμφωνηθείσα πληρωμή

   (Οδηγία 2006/112 του Συμβουλίου, άρθρα 62 § 2, 63 και 64 § 1)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 29)

2.  Το άρθρο 24, παράγραφος 1, της οδηγίας 2006/112, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ο όρος «παροχή υπηρεσιών» καταλαμβάνει τις περιπτώσεις συμβάσεων συνδρομής για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε επιχείρηση, ιδίως επί νομικών, εμπορικών και χρηματοοικονομικών ζητημάτων, στο πλαίσιο των οποίων ο πάροχος έχει τεθεί στη διάθεση του λήπτη για τη διάρκεια ισχύος της συμβάσεως.

   Ειδικότερα, βάση επιβολής του φόρου επί παροχής υπηρεσιών είναι οτιδήποτε λαμβάνεται ως αντιπαροχή για την παρεχόμενη υπηρεσία, η δε παροχή υπηρεσιών φορολογείται κατά συνέπεια μόνον όταν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της παρεχόμενης υπηρεσίας και της λαμβανόμενης αντιπαροχής. Όποτε η επίμαχη παροχή υπηρεσιών χαρακτηρίζεται, ιδίως, από τη συνεχή διαθεσιμότητα του παρέχοντος τις υπηρεσίες να παράσχει την κατάλληλη στιγμή τις υπηρεσίες που απαιτεί ο λήπτης, τότε, για να διαπιστωθεί η ύπαρξη αμέσου σχέσεως μεταξύ της εν λόγω παροχής και της καταβληθείσας αντιπαροχής, δεν απαιτείται να αποδειχθεί ότι η πληρωμή αναφέρεται σε εξατομικευμένη και συγκεκριμένη παροχή που πραγματοποιήθηκε κατόπιν αιτήματος ενός λήπτη. Το γεγονός ότι οι παροχές δεν είναι ούτε προκαθορισμένες ούτε εξατομικευμένες και ότι η αμοιβή καταβάλλεται με τη μορφή κατ’ αποκοπήν ποσού δεν μπορεί να επηρεάσει την άμεση σχέση που υφίσταται μεταξύ της πραγματοποιούμενης παροχής υπηρεσιών και της καταβαλλόμενης αντιπαροχής, το ύψος της οποίας καθορίζεται εκ των προτέρων βάσει σαφώς προσδιορισμένων κριτηρίων.

   (βλ. σκέψεις 35, 38, 39, 43, διατακτ. 1)

3.  Σε ό,τι αφορά συμβάσεις συνδρομής με αντικείμενο συμβουλευτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο των οποίων ο πάροχος έχει τεθεί στη διάθεση του λήπτη για τη διάρκεια ισχύος της συμβάσεως, τα άρθρα 62, παράγραφος 2, 63 και 64, παράγραφος 1, της οδηγίας 2006/112, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, πρέπει να ερμηνευθούν υπό την έννοια ότι η γενεσιουργός αιτία και το απαιτητό του φόρου επέρχονται άμα τη λήξει της περιόδου για την οποία συμφωνήθηκε η πληρωμή, χωρίς να ασκεί συναφώς επιρροή εάν ο λήπτης πράγματι χρησιμοποίησε τις υπηρεσίες του παρόχου και πόσο συχνά έπραξε τούτο.

   Ειδικότερα, παροχή υπηρεσιών η οποία συνίσταται κατ’ ουσίαν στο να βρίσκεται ο πάροχος διαρκώς στη διάθεση του πελάτη του για να του παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και η οποία αμείβεται διά της περιοδικής καταβολής κατ’ αποκοπήν ποσών, πρέπει να θεωρείται ως πραγματοποιηθείσα κατά την περίοδο στην οποία αναφέρεται η πληρωμή, χωρίς να ασκεί συναφώς επιρροή το αν ο πάροχος πράγματι παρέσχε συμβουλές στον πελάτη του κατά την περίοδο αυτή. Κατά την έννοια του άρθρου 64, παράγραφος 1, της οδηγίας 2006/112, η παροχή των υπηρεσιών πρέπει να θεωρείται ότι έχει πραγματοποιηθεί κατά τη λήξη της κάθε περιόδου στην οποία αναφέρονται οι πληρωμές.

   (βλ. σκέψεις 49-51, διατακτ. 2)