Υπόθεση C‑559/12 P

Γαλλική Δημοκρατία

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αίτηση αναιρέσεως — Κρατική ενίσχυση — Ενίσχυση υπό τη μορφή έμμεσης απεριόριστης εγγυήσεως υπέρ της La Poste απορρέουσα από τη νομική μορφή αυτής ως νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ειδικού σκοπού — Ύπαρξη της εγγυήσεως — Παρουσία κρατικών πόρων — Πλεονέκτημα — Βάρος και βαθμός αποδείξεως»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 3ης Απριλίου 2014

1. Ένδικη διαδικασία – Εισαγωγικό δικόγραφο – Τυπικά στοιχεία – Προσδιορισμός του αντικειμένου της διαφοράς – Συνοπτική έκθεση των προβαλλόμενων ισχυρισμών – Διατύπωση των αιτημάτων του προσφεύγοντος κατά τρόπο μη διφορούμενο

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 44 § 1, στοιχείο γʹ)

2. Ένδικη διαδικασία – Προβολή νέων ισχυρισμών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας – Λόγος που προκύπτει κατά τρόπο συνεκτικό και κατανοητό από αυτή καθεαυτήν τη διατύπωση του εισαγωγικού δικογράφου – Μη προβολή νέου ισχυρισμού – Αποτελέσματα εσφαλμένου χαρακτηρισμού επιχειρήματος ως νέου ισχυρισμού

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρα 44 § 1, στοιχείο γʹ, και 48 § 2)

3. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Διοικητική διαδικασία – Υποχρεώσεις της Επιτροπής – Επιμελής και αμερόληπτη εξέταση – Συνεκτίμηση κατά το δυνατόν πληρέστερων και πλέον αξιόπιστων στοιχείων – Περιεχόμενο της σχετικής υποχρεώσεως

   (Άρθρο 108 § 2 ΣΛΕΕ)

4. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Απόφαση της Επιτροπής με την οποία διαπιστώνεται η ασυμβατότητα ενισχύσεως με την εσωτερική αγορά – Βάρος αποδείξεως – Χρήση από την Επιτροπή της μεθόδου της δέσμης σοβαρών, συγκεκριμένων και συγκλινουσών ενδείξεων, προκειμένου να εξακριβώνει αν υπάρχει επαρκώς συγκεκριμένος οικονομικός κίνδυνος επιβαρύνσεως του κρατικού προϋπολογισμού – Επιτρέπεται

   (Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

5. Αναίρεση – Λόγοι – Εσφαλμένη εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών και των αποδεικτικών στοιχείων – Έλεγχος από το Δικαστήριο της εκτιμήσεως των αποδεικτικών στοιχείων – Αποκλείεται πλην της περιπτώσεως παραμορφώσεως του περιεχομένου των εν λόγω στοιχείων

   (Άρθρο 256 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58, εδ. 1)

6. Αναίρεση – Λόγοι – Ανεπαρκής αιτιολογία – Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να λάβει υπόψη μια έμμεση αιτιολογία – Επιτρέπεται – Προϋποθέσεις

   (Άρθρο 256 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 36 και 53, εδ. 1)

7. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Έννοια – Χορήγηση πλεονεκτήματος στους δικαιούχους – Εγγύηση του Δημοσίου υπέρ επιχειρήσεως που δεν υπόκειται στις δικαστικές διαδικασίες εξυγιάνσεως και εκκαθαρίσεως επιχειρήσεων του ιδιωτικού δικαίου – Απόδειξη της υπάρξεως της εγγυήσεως αυτής μέσω τεκμηρίου βελτιώσεως της οικονομικής θέσεως της συγκεκριμένης επιχειρήσεως

   (Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ· ανακοίνωση 2008/C 155/02 της Επιτροπής, σημεία 1.2, 2.1 και 2.2)

8. Αναίρεση – Λόγοι – Αντιφατική αιτιολογία – Λόγος αναιρέσεως που δεν μπορεί να επισύρει την αναίρεση της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως εφόσον το διατακτικό της αποφάσεως αυτής είναι βάσιμο δυνάμει άλλου σκεπτικού

   (Άρθρο 256 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 36 και 53, εδ. 1)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 38, 39)

2.  Δεν συνιστά νέο λόγο προβαλλόμενο στο στάδιο του υπομνήματος απαντήσεως επιχείρημα του οποίου τα ουσιώδη στοιχεία και η συνοπτική έκθεση προκύπτουν κατά τρόπο συνεκτικό και κατανοητό από αυτή καθεαυτήν τη διατύπωση του εισαγωγικού δικογράφου, έστω και αν δεν περιέχει τυπικώς λόγο ακυρώσεως.

   Εντούτοις, ο εσφαλμένος χαρακτηρισμός του λόγου ακυρώσεως ως νέου δεν μπορεί να επισύρει την αναίρεση της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, εφόσον το Γενικό Δικαστήριο έχει προβεί σε πλήρη και ενδελεχή έλεγχο του βασίμου του επιχειρήματος που προκύπτει από το εισαγωγικό δικόγραφο.

   (βλ. σκέψεις 40, 45, 46)

3.  Δυνάμει των αρχών διεξαγωγής των αποδείξεων στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, η Επιτροπή οφείλει να προβαίνει σε επιμελή και αμερόληπτη εξέταση των προσβαλλομένων μέτρων, ώστε να έχει στη διάθεσή της, κατά την έκδοση της τελικής αποφάσεως που αποδεικνύει την ύπαρξη και ενδεχομένως την ασυμβατότητα ή παρανομία της ενισχύσεως, τα κατά το δυνατόν πληρέστερα και πλέον αξιόπιστα στοιχεία για τον σκοπό αυτόν.

   (βλ. σκέψη 63)

4.  Στο πλαίσιο διαδικασίας εξετάσεως κρατικών ενισχύσεων, προκειμένου να αποδειχθεί, αφενός, η ύπαρξη έμμεσης και απεριόριστης εγγυήσεως του κράτους —η οποία δεν προβλέπεται ρητώς από κανένα νομοθετικό ή συμβατικό κείμενο— υπέρ νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ειδικού σκοπού και, αφετέρου, ότι πληρούται η σχετική με την ύπαρξη κρατικών πόρων προϋπόθεση, η Επιτροπή μπορεί να βασίζεται στη μέθοδο της δέσμης σοβαρών, συγκεκριμένων και συγκλινουσών ενδείξεων, προκειμένου να εξακριβώνει αν υπάρχει στο εθνικό δίκαιο πραγματική υποχρέωση για το Δημόσιο να δεσμεύσει ίδιους πόρους, προκειμένου να καλύπτει τις ζημίες αφερέγγυου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και, επομένως, επαρκώς συγκεκριμένος οικονομικός κίνδυνος επιβαρύνσεως του κρατικού προϋπολογισμού.

   (βλ. σκέψεις 64, 65)

5.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 78-80)

6.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 85, 86)

7.  Υπάρχει απλώς τεκμήριο ότι η παροχή έμμεσης και απεριόριστης εγγυήσεως του Δημοσίου υπέρ επιχειρήσεως που δεν υπόκειται στις δικαστικές διαδικασίες εξυγιάνσεως και εκκαθαρίσεως επιχειρήσεων του ιδιωτικού δικαίου έχει ως συνέπεια τη βελτίωση της οικονομικής της θέσεως μέσω της μειώσεως των επιβαρύνσεων που φυσιολογικώς βαρύνουν τον προϋπολογισμό της. Κατά συνέπεια, στο πλαίσιο της σχετικής με τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων διαδικασίας, προκειμένου να αποδειχθεί το πλεονέκτημα που παρέχει τέτοιου είδους εγγύηση στη επιχείρηση που επωφελείται του πλεονεκτήματος, αρκεί η Επιτροπή να αποδείξει την ύπαρξη της εγγυήσεως αυτής, χωρίς να απαιτείται να αποδείξει τις πραγματικές συνέπειες που απορρέουν από αυτήν από τον χρόνο της χορηγήσεώς της.

   (βλ. σκέψεις 98, 99)

8.  Εφόσον το Γενικό Δικαστήριο ορθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, στο πλαίσιο διαδικασίας εξετάσεως κρατικής ενισχύσεως, η Επιτροπή τήρησε τους κανόνες σχετικά με το βάρος και τον βαθμό αποδείξεως που πρέπει να τηρεί, προκειμένου να αποδεικνύει ότι η ύπαρξη έμμεσης και απεριόριστης εγγυήσεως του Δημοσίου αποτελεί πλεονέκτημα, το γεγονός ότι το Γενικό Δικαστήριο παρέσχε συναφώς αντιφατική και ανεπαρκή αιτιολογία δεν μπορεί να επισύρει την αναίρεση της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 103, 104)

Υπόθεση C‑559/12 P

Γαλλική Δημοκρατία

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αίτηση αναιρέσεως — Κρατική ενίσχυση — Ενίσχυση υπό τη μορφή έμμεσης απεριόριστης εγγυήσεως υπέρ της La Poste απορρέουσα από τη νομική μορφή αυτής ως νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ειδικού σκοπού — Ύπαρξη της εγγυήσεως — Παρουσία κρατικών πόρων — Πλεονέκτημα — Βάρος και βαθμός αποδείξεως»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 3ης Απριλίου 2014

1. Ένδικη διαδικασία — Εισαγωγικό δικόγραφο — Τυπικά στοιχεία — Προσδιορισμός του αντικειμένου της διαφοράς — Συνοπτική έκθεση των προβαλλόμενων ισχυρισμών — Διατύπωση των αιτημάτων του προσφεύγοντος κατά τρόπο μη διφορούμενο

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 44 § 1, στοιχείο γʹ)

2. Ένδικη διαδικασία — Προβολή νέων ισχυρισμών κατά τη διάρκεια της διαδικασίας — Λόγος που προκύπτει κατά τρόπο συνεκτικό και κατανοητό από αυτή καθεαυτήν τη διατύπωση του εισαγωγικού δικογράφου — Μη προβολή νέου ισχυρισμού — Αποτελέσματα εσφαλμένου χαρακτηρισμού επιχειρήματος ως νέου ισχυρισμού

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρα 44 § 1, στοιχείο γʹ, και 48 § 2)

3. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη — Διοικητική διαδικασία — Υποχρεώσεις της Επιτροπής — Επιμελής και αμερόληπτη εξέταση — Συνεκτίμηση κατά το δυνατόν πληρέστερων και πλέον αξιόπιστων στοιχείων — Περιεχόμενο της σχετικής υποχρεώσεως

   (Άρθρο 108 § 2 ΣΛΕΕ)

4. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη — Απόφαση της Επιτροπής με την οποία διαπιστώνεται η ασυμβατότητα ενισχύσεως με την εσωτερική αγορά — Βάρος αποδείξεως — Χρήση από την Επιτροπή της μεθόδου της δέσμης σοβαρών, συγκεκριμένων και συγκλινουσών ενδείξεων, προκειμένου να εξακριβώνει αν υπάρχει επαρκώς συγκεκριμένος οικονομικός κίνδυνος επιβαρύνσεως του κρατικού προϋπολογισμού — Επιτρέπεται

   (Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ)

5. Αναίρεση — Λόγοι — Εσφαλμένη εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών και των αποδεικτικών στοιχείων — Έλεγχος από το Δικαστήριο της εκτιμήσεως των αποδεικτικών στοιχείων — Αποκλείεται πλην της περιπτώσεως παραμορφώσεως του περιεχομένου των εν λόγω στοιχείων

   (Άρθρο 256 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58, εδ. 1)

6. Αναίρεση — Λόγοι — Ανεπαρκής αιτιολογία — Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να λάβει υπόψη μια έμμεση αιτιολογία — Επιτρέπεται — Προϋποθέσεις

   (Άρθρο 256 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 36 και 53, εδ. 1)

7. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη — Έννοια — Χορήγηση πλεονεκτήματος στους δικαιούχους — Εγγύηση του Δημοσίου υπέρ επιχειρήσεως που δεν υπόκειται στις δικαστικές διαδικασίες εξυγιάνσεως και εκκαθαρίσεως επιχειρήσεων του ιδιωτικού δικαίου — Απόδειξη της υπάρξεως της εγγυήσεως αυτής μέσω τεκμηρίου βελτιώσεως της οικονομικής θέσεως της συγκεκριμένης επιχειρήσεως

   (Άρθρο 107 § 1 ΣΛΕΕ· ανακοίνωση 2008/C 155/02 της Επιτροπής, σημεία 1.2, 2.1 και 2.2)

8. Αναίρεση — Λόγοι — Αντιφατική αιτιολογία — Λόγος αναιρέσεως που δεν μπορεί να επισύρει την αναίρεση της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως εφόσον το διατακτικό της αποφάσεως αυτής είναι βάσιμο δυνάμει άλλου σκεπτικού

   (Άρθρο 256 ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 36 και 53, εδ. 1)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 38, 39)

2.  Δεν συνιστά νέο λόγο προβαλλόμενο στο στάδιο του υπομνήματος απαντήσεως επιχείρημα του οποίου τα ουσιώδη στοιχεία και η συνοπτική έκθεση προκύπτουν κατά τρόπο συνεκτικό και κατανοητό από αυτή καθεαυτήν τη διατύπωση του εισαγωγικού δικογράφου, έστω και αν δεν περιέχει τυπικώς λόγο ακυρώσεως.

   Εντούτοις, ο εσφαλμένος χαρακτηρισμός του λόγου ακυρώσεως ως νέου δεν μπορεί να επισύρει την αναίρεση της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως, εφόσον το Γενικό Δικαστήριο έχει προβεί σε πλήρη και ενδελεχή έλεγχο του βασίμου του επιχειρήματος που προκύπτει από το εισαγωγικό δικόγραφο.

   (βλ. σκέψεις 40, 45, 46)

3.  Δυνάμει των αρχών διεξαγωγής των αποδείξεων στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, η Επιτροπή οφείλει να προβαίνει σε επιμελή και αμερόληπτη εξέταση των προσβαλλομένων μέτρων, ώστε να έχει στη διάθεσή της, κατά την έκδοση της τελικής αποφάσεως που αποδεικνύει την ύπαρξη και ενδεχομένως την ασυμβατότητα ή παρανομία της ενισχύσεως, τα κατά το δυνατόν πληρέστερα και πλέον αξιόπιστα στοιχεία για τον σκοπό αυτόν.

   (βλ. σκέψη 63)

4.  Στο πλαίσιο διαδικασίας εξετάσεως κρατικών ενισχύσεων, προκειμένου να αποδειχθεί, αφενός, η ύπαρξη έμμεσης και απεριόριστης εγγυήσεως του κράτους —η οποία δεν προβλέπεται ρητώς από κανένα νομοθετικό ή συμβατικό κείμενο— υπέρ νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ειδικού σκοπού και, αφετέρου, ότι πληρούται η σχετική με την ύπαρξη κρατικών πόρων προϋπόθεση, η Επιτροπή μπορεί να βασίζεται στη μέθοδο της δέσμης σοβαρών, συγκεκριμένων και συγκλινουσών ενδείξεων, προκειμένου να εξακριβώνει αν υπάρχει στο εθνικό δίκαιο πραγματική υποχρέωση για το Δημόσιο να δεσμεύσει ίδιους πόρους, προκειμένου να καλύπτει τις ζημίες αφερέγγυου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου και, επομένως, επαρκώς συγκεκριμένος οικονομικός κίνδυνος επιβαρύνσεως του κρατικού προϋπολογισμού.

   (βλ. σκέψεις 64, 65)

5.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 78-80)

6.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 85, 86)

7.  Υπάρχει απλώς τεκμήριο ότι η παροχή έμμεσης και απεριόριστης εγγυήσεως του Δημοσίου υπέρ επιχειρήσεως που δεν υπόκειται στις δικαστικές διαδικασίες εξυγιάνσεως και εκκαθαρίσεως επιχειρήσεων του ιδιωτικού δικαίου έχει ως συνέπεια τη βελτίωση της οικονομικής της θέσεως μέσω της μειώσεως των επιβαρύνσεων που φυσιολογικώς βαρύνουν τον προϋπολογισμό της. Κατά συνέπεια, στο πλαίσιο της σχετικής με τα υφιστάμενα καθεστώτα ενισχύσεων διαδικασίας, προκειμένου να αποδειχθεί το πλεονέκτημα που παρέχει τέτοιου είδους εγγύηση στη επιχείρηση που επωφελείται του πλεονεκτήματος, αρκεί η Επιτροπή να αποδείξει την ύπαρξη της εγγυήσεως αυτής, χωρίς να απαιτείται να αποδείξει τις πραγματικές συνέπειες που απορρέουν από αυτήν από τον χρόνο της χορηγήσεώς της.

   (βλ. σκέψεις 98, 99)

8.  Εφόσον το Γενικό Δικαστήριο ορθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, στο πλαίσιο διαδικασίας εξετάσεως κρατικής ενισχύσεως, η Επιτροπή τήρησε τους κανόνες σχετικά με το βάρος και τον βαθμό αποδείξεως που πρέπει να τηρεί, προκειμένου να αποδεικνύει ότι η ύπαρξη έμμεσης και απεριόριστης εγγυήσεως του Δημοσίου αποτελεί πλεονέκτημα, το γεγονός ότι το Γενικό Δικαστήριο παρέσχε συναφώς αντιφατική και ανεπαρκή αιτιολογία δεν μπορεί να επισύρει την αναίρεση της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 103, 104)