Υπόθεση C‑457/12

S.

κατά

Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel

και

Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel

κατά

G.

[αίτηση του Raad van State (Κάτω Χώρες) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως]

«Άρθρα 20 ΣΛΕΕ, 21, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ και 45 ΣΛΕΕ — Οδηγία 2004/38/ΕΚ — Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών — Δικαιούχοι — Δικαίωμα διαμονής υπηκόου τρίτου κράτους, μέλους της οικογένειας πολίτη της Ένωσης, στο κράτος μέλος του οποίου την ιθαγένεια έχει ο πολίτης αυτός — Πολίτης της Ένωσης κάτοικος και υπήκοος του ίδιου κράτους μέλους — Επαγγελματικές δραστηριότητες — Τακτική μετακίνηση προς άλλο κράτος μέλος»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 12ης Μαρτίου 2014

1. Ιθαγένεια της Ένωσης – Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών – Οδηγία 2004/38 – Δικαιούχοι – Μέλη της οικογένειας πολίτη της Ένωσης υπήκοοι τρίτου κράτους – Δεν περιλαμβάνονται

   (Άρθρο 21 ΣΛΕΕ· οδηγία 2004/3 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)

2. Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων – Εργαζόμενοι – Πολίτης της Ένωσης κατοικών στο έδαφος του κράτους μέλους της ιθαγένειάς του και μεταβαίνων τακτικά σε άλλο κράτος μέλος ως εργαζόμενος – Δικαίωμα διαμονής των μελών της οικογένειας – Προϋπόθεση – Αποτρεπτικές συνέπειες που η άρνηση δικαιώματος διαμονής έχει για την αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας – Εκτίμηση από το εθνικό δικαστήριο

   (Άρθρο 45 ΣΛΕΕ)

1.  Οι διατάξεις της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, δεν αντιτίθενται στην από κράτος μέλος άρνηση δικαιώματος διαμονής σε υπήκοο τρίτου κράτους, μέλος της οικογένειας πολίτη της Ένωσης, όταν ο εν λόγω πολίτης έχει την ιθαγένεια του εν λόγω κράτους μέλους και είναι κάτοικος του ίδιου κράτους, αλλά μεταβαίνει τακτικά σε άλλο κράτος μέλος στο πλαίσιο των επαγγελματικών του δραστηριοτήτων.

   Πράγματι, οι εν λόγω διατάξεις παρέχουν αυτοτελές δικαίωμα διαμονής υπέρ του πολίτη της Ένωσης και παράγωγο δικαίωμα διαμονής υπέρ των μελών της οικογένειάς του μόνον όταν ο εν λόγω πολίτης ασκεί το δικαίωμά του ελεύθερης κυκλοφορίας εγκαθιστάμενος σε κράτος μέλος άλλο από εκείνο του οποίου έχει την ιθαγένεια.

   (βλ. σκέψεις 34, 35 και διατακτ.)

2.  Το άρθρο 45 ΣΛΕΕ παρέχει σε μέλος της οικογένειας πολίτη της Ένωσης, υπήκοο τρίτου κράτους, παράγωγο δικαίωμα διαμονής στο κράτος μέλος του οποίου την ιθαγένεια έχει ο πολίτης αυτός, όταν ο εν λόγω πολίτης είναι κάτοικος του τελευταίου κράτους, αλλά μεταβαίνει τακτικά σε άλλο κράτος μέλος ως εργαζόμενος υπό την έννοια της εν λόγω διατάξεως, εφόσον η άρνηση δικαιώματος διαμονής υπέρ του συγκεκριμένου υπηκόου τρίτου κράτους έχει αποτρεπτικές συνέπειες όσον αφορά την αποτελεσματική άσκηση των δικαιωμάτων που ο συγκεκριμένος εργαζόμενος αντλεί από το άρθρο 45 ΣΛΕΕ, πράγμα που στο εθνικό δικαστήριο απόκειται να εξακριβώσει.

   Εν προκειμένω, η περίσταση ότι ο συγκεκριμένος υπήκοος τρίτου κράτους ασχολείται με το τέκνο του πολίτη της Ένωσης δύναται να αποτελέσει κρίσιμο στοιχείο το οποίο πρέπει να ληφθεί υπόψη από το εθνικό δικαστήριο. Πάντως, απλώς και μόνον το γεγονός ότι ενδεχομένως είναι επιθυμητό η φροντίδα αυτή να παρέχεται από τον υπήκοο τρίτου κράτους, κατ’ ευθεία γραμμή ανιόντα του συζύγου του πολίτη της Ένωσης, δεν είναι αυτό και μόνο αρκετό για τη διαπίστωση ενός τέτοιου αποτρεπτικού χαρακτήρα.

   (βλ. σκέψεις 43, 44, 46 και διατακτ.)