Υπόθεση C‑386/12
Siegfried János Schneider
(αίτηση του Sofiyski gradski sad για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)
«Διεθνής δικαιοδοσία, αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Κανονισμός (ΕΚ) 44/2001 — Πεδίο εφαρμογής — Ικανότητα φυσικών προσώπων — Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία στον τομέα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων — Περιεχόμενο — Εκουσία δικαιοδοσία όσον αφορά το δικαίωμα τεθέντος υπό επιτροπεία προσώπου που είναι κάτοικος ενός κράτους μέλους να μεταβιβάσει ακίνητά του που βρίσκονται σε άλλο κράτος μέλος»
Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 3ης Οκτωβρίου 2013
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις – Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Κανονισμός 44/2001 – Πεδίο εφαρμογής – Αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Προσωπική κατάσταση και ικανότητα των φυσικών προσώπων – Αυτοτελής ερμηνεία
(Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 1 § 2, στοιχείο αʹ)
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις – Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Κανονισμός 44/2001 – Διατάξεις του κανονισμού αυτού χαρακτηριζόμενες ως ισοδύναμες με αυτές της Συμβάσεως των Βρυξελλών – Ερμηνεία των εν λόγω διατάξεων σύμφωνη με τη νομολογία του Δικαστηρίου σχετικά με τη Σύμβαση των Βρυξελλών
(Σύμβαση της 27ης Σεπτεμβρίου 1968, κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου)
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις – Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Κανονισμός 44/2001 – Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία – Διαφορές σε υποθέσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων – Περιεχόμενο
(Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 22, σημείο 1)
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις – Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Κανονισμός 44/2001 – Πεδίο εφαρμογής – Εξαιρούμενες υποθέσεις – Προσωπική κατάσταση και ικανότητα των φυσικών προσώπων – Διαδικασία εκουσίας δικαιοδοσίας με την οποία ζητείται άδεια μεταβιβάσεως ακινήτου, η οποία κινήθηκε από πρόσωπο που τέθηκε υπό επιτροπεία σε άλλο κράτος μέλος – Μη δυνατότητα εφαρμογής του καθεστώτος αποκλειστικής αρμοδιότητας σε υποθέσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων
(Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρα 1 § 2, στοιχείο αʹ, και 22, σημείο 1)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψεις 18, 19)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 21)
Το άρθρο 22, σημείο 1, του κανονισμού 44/2001, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, έχει την έννοια ότι στην αποκλειστική δικαιοδοσία των δικαστηρίων του συμβαλλόμενου κράτους της τοποθεσίας του ακινήτου δεν περιλαμβάνονται όλες οι αγωγές που αφορούν εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, αλλά μόνον οι αγωγές εκείνες οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω Συμβάσεως και, ταυτοχρόνως, περιλαμβάνονται μεταξύ αυτών με τις οποίες επιδιώκεται, αφενός, ο καθορισμός της εκτάσεως, της συστάσεως, της κυριότητας και της νομής ακινήτων ή της υπάρξεως άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επ’ αυτών και, αφετέρου, η εξασφάλιση στους δικαιούχους της προστασίας των προνομίων που συνδέονται με τον τίτλο τους.
(βλ. σκέψη 21)
Ο κανονισμός 44/2001, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, και ιδίως το άρθρο 22, σημείο 1, έχει την έννοια ότι δεν έχει εφαρμογή σε διαδικασία εκουσίας δικαιοδοσίας που κινήθηκε με αίτηση υπηκόου κράτους μέλους, ο οποίος κηρύχθηκε σε κατάσταση μερικής αδυναμίας κατόπιν της θέσεώς του υπό επιτροπεία σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους μέλους αυτού, ενώπιον δικαστηρίου άλλου κράτους μέλους, με την οποία ζητείται άδεια για την πώληση ενός εξ αδιαιρέτου μεριδίου, του οποίου έχει την κυριότητα, επί ακινήτου που βρίσκεται στο άλλο κράτος μέλος, καθόσον η διαδικασία αυτή εμπίπτει στην «ικανότητα των φυσικών προσώπων», κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του εν λόγω κανονισμού, η οποία εξαιρείται από το καθ’ ύλη πεδίο εφαρμογής του.
Συναφώς, η αίτηση προσώπου που έχει τεθεί υπό επιτροπεία, με την οποία ζητείται άδεια για να μεταβιβάσει ακίνητο του οποίου είναι κύριος, είναι αίτηση που αφορά ευθέως την ικανότητα του οικείου φυσικού προσώπου, κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 44/2001. Συγκεκριμένα, το ότι απαιτείται άδεια της δικαστικής αρχής για να καταστεί δυνατή η μεταβίβαση ακινήτων που ανήκουν σε πρόσωπα υπό επιτροπεία αποτελεί την άμεση συνέπεια της ελλείψεως ικανότητας προς δικαιοπραξία των προσώπων αυτών λόγω του μέτρου προστασίας που ελήφθη υπέρ αυτών και αφορά την τέλεση των εν λόγω πράξεων.
Εξάλλου, η ιδιαίτερη περίσταση ότι η άδεια της δικαστικής αρχής, που ζητήθηκε από το τεθέν υπό επιτροπεία πρόσωπο, αφορά την πώληση ακινήτου ιδιοκτησίας του, δεν μπορεί να θεωρηθεί καθοριστική για τον χαρακτηρισμό της ως διαδικασίας που αφορά εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, κατά την έννοια του άρθρου 22, σημείο 1, του κανονισμού 44/2001. Συγκεκριμένα, με τη διαδικασία αυτή δεν επιδιώκεται ο καθορισμός της εκτάσεως, της συστάσεως, της κυριότητας και της νομής ακινήτων ούτε, εξάλλου, επιδιώκεται να διασφαλιστεί στο τεθέν υπό επιτροπεία πρόσωπο, που είναι κύριος του εν λόγω ακινήτου, η προστασία των προνομίων που απορρέουν από την κυριότητα. Αντιθέτως, μοναδικό αντικείμενο της διαδικασίας αυτής είναι να καθοριστεί αν η μεταβίβαση του ακινήτου είναι προς το συμφέρον του κηρυχθέντος σε κατάσταση μερικής αδυναμίας προσώπου, χωρίς να αμφισβητείται αυτό καθαυτό το εμπράγματο δικαίωμά του επί του ακινήτου.
(βλ. σκέψεις 26, 28, 30, 31 και διατακτ.)
Υπόθεση C‑386/12
Siegfried János Schneider
(αίτηση του Sofiyski gradski sad για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)
«Διεθνής δικαιοδοσία, αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Κανονισμός (ΕΚ) 44/2001 — Πεδίο εφαρμογής — Ικανότητα φυσικών προσώπων — Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία στον τομέα των εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων — Περιεχόμενο — Εκουσία δικαιοδοσία όσον αφορά το δικαίωμα τεθέντος υπό επιτροπεία προσώπου που είναι κάτοικος ενός κράτους μέλους να μεταβιβάσει ακίνητά του που βρίσκονται σε άλλο κράτος μέλος»
Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 3ης Οκτωβρίου 2013
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις — Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Κανονισμός 44/2001 — Πεδίο εφαρμογής — Αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Προσωπική κατάσταση και ικανότητα των φυσικών προσώπων — Αυτοτελής ερμηνεία
(Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 1 § 2, στοιχείο αʹ)
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις — Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Κανονισμός 44/2001 — Διατάξεις του κανονισμού αυτού χαρακτηριζόμενες ως ισοδύναμες με αυτές της Συμβάσεως των Βρυξελλών — Ερμηνεία των εν λόγω διατάξεων σύμφωνη με τη νομολογία του Δικαστηρίου σχετικά με τη Σύμβαση των Βρυξελλών
(Σύμβαση της 27ης Σεπτεμβρίου 1968, κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου)
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις — Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Κανονισμός 44/2001 — Αποκλειστική διεθνής δικαιοδοσία — Διαφορές σε υποθέσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων — Περιεχόμενο
(Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 22, σημείο 1)
Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις — Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις — Κανονισμός 44/2001 — Πεδίο εφαρμογής — Εξαιρούμενες υποθέσεις — Προσωπική κατάσταση και ικανότητα των φυσικών προσώπων — Διαδικασία εκουσίας δικαιοδοσίας με την οποία ζητείται άδεια μεταβιβάσεως ακινήτου, η οποία κινήθηκε από πρόσωπο που τέθηκε υπό επιτροπεία σε άλλο κράτος μέλος — Μη δυνατότητα εφαρμογής του καθεστώτος αποκλειστικής αρμοδιότητας σε υποθέσεις εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων
(Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρα 1 § 2, στοιχείο αʹ, και 22, σημείο 1)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψεις 18, 19)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 21)
Το άρθρο 22, σημείο 1, του κανονισμού 44/2001, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, έχει την έννοια ότι στην αποκλειστική δικαιοδοσία των δικαστηρίων του συμβαλλόμενου κράτους της τοποθεσίας του ακινήτου δεν περιλαμβάνονται όλες οι αγωγές που αφορούν εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, αλλά μόνον οι αγωγές εκείνες οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω Συμβάσεως και, ταυτοχρόνως, περιλαμβάνονται μεταξύ αυτών με τις οποίες επιδιώκεται, αφενός, ο καθορισμός της εκτάσεως, της συστάσεως, της κυριότητας και της νομής ακινήτων ή της υπάρξεως άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επ’ αυτών και, αφετέρου, η εξασφάλιση στους δικαιούχους της προστασίας των προνομίων που συνδέονται με τον τίτλο τους.
(βλ. σκέψη 21)
Ο κανονισμός 44/2001, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, και ιδίως το άρθρο 22, σημείο 1, έχει την έννοια ότι δεν έχει εφαρμογή σε διαδικασία εκουσίας δικαιοδοσίας που κινήθηκε με αίτηση υπηκόου κράτους μέλους, ο οποίος κηρύχθηκε σε κατάσταση μερικής αδυναμίας κατόπιν της θέσεώς του υπό επιτροπεία σύμφωνα με τη νομοθεσία του κράτους μέλους αυτού, ενώπιον δικαστηρίου άλλου κράτους μέλους, με την οποία ζητείται άδεια για την πώληση ενός εξ αδιαιρέτου μεριδίου, του οποίου έχει την κυριότητα, επί ακινήτου που βρίσκεται στο άλλο κράτος μέλος, καθόσον η διαδικασία αυτή εμπίπτει στην «ικανότητα των φυσικών προσώπων», κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του εν λόγω κανονισμού, η οποία εξαιρείται από το καθ’ ύλη πεδίο εφαρμογής του.
Συναφώς, η αίτηση προσώπου που έχει τεθεί υπό επιτροπεία, με την οποία ζητείται άδεια για να μεταβιβάσει ακίνητο του οποίου είναι κύριος, είναι αίτηση που αφορά ευθέως την ικανότητα του οικείου φυσικού προσώπου, κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 44/2001. Συγκεκριμένα, το ότι απαιτείται άδεια της δικαστικής αρχής για να καταστεί δυνατή η μεταβίβαση ακινήτων που ανήκουν σε πρόσωπα υπό επιτροπεία αποτελεί την άμεση συνέπεια της ελλείψεως ικανότητας προς δικαιοπραξία των προσώπων αυτών λόγω του μέτρου προστασίας που ελήφθη υπέρ αυτών και αφορά την τέλεση των εν λόγω πράξεων.
Εξάλλου, η ιδιαίτερη περίσταση ότι η άδεια της δικαστικής αρχής, που ζητήθηκε από το τεθέν υπό επιτροπεία πρόσωπο, αφορά την πώληση ακινήτου ιδιοκτησίας του, δεν μπορεί να θεωρηθεί καθοριστική για τον χαρακτηρισμό της ως διαδικασίας που αφορά εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, κατά την έννοια του άρθρου 22, σημείο 1, του κανονισμού 44/2001. Συγκεκριμένα, με τη διαδικασία αυτή δεν επιδιώκεται ο καθορισμός της εκτάσεως, της συστάσεως, της κυριότητας και της νομής ακινήτων ούτε, εξάλλου, επιδιώκεται να διασφαλιστεί στο τεθέν υπό επιτροπεία πρόσωπο, που είναι κύριος του εν λόγω ακινήτου, η προστασία των προνομίων που απορρέουν από την κυριότητα. Αντιθέτως, μοναδικό αντικείμενο της διαδικασίας αυτής είναι να καθοριστεί αν η μεταβίβαση του ακινήτου είναι προς το συμφέρον του κηρυχθέντος σε κατάσταση μερικής αδυναμίας προσώπου, χωρίς να αμφισβητείται αυτό καθαυτό το εμπράγματο δικαίωμά του επί του ακινήτου.
(βλ. σκέψεις 26, 28, 30, 31 και διατακτ.)