Υπόθεση C-601/11 P
Γαλλική Δημοκρατία
κατά
Ευρωπαϊκής Επιτροπής
«Αίτηση αναιρέσεως — Προσφυγή ακυρώσεως — Προστασία από τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες — Κανονισμός (ΕΚ) 746/2008 — Κανονισμός ο οποίος επιτρέπει μέτρα εποπτείας και εξαλείψεως λιγότερο δεσμευτικά από εκείνα που είχαν προηγουμένως προβλεφθεί — Αρχή της προφυλάξεως — Επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου — Νέα στοιχεία τα οποία δεν είναι ικανά να μεταβάλουν την αντίληψη του κινδύνου — Έλλειψη αιτιολογίας — Παραμόρφωση των πραγματικών περιστατικών — Πλάνη περί το δίκαιο»
Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 11ης Ιουλίου 2013
Αναίρεση – Ισχυρισμοί – Απλή επανάληψη των προβληθέντων ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου λόγων και επιχειρημάτων – Απαράδεκτο – Αμφισβήτηση της εκ μέρους του Γενικού Δικαστηρίου ερμηνείας ή εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου – Παραδεκτό
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58)
Αναίρεση – Ισχυρισμοί – Ανεπαρκής αιτιολογία – Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να λάβει υπόψη μια έμμεση αιτιολογία – Επιτρέπεται – Προϋποθέσεις
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 36 και 53, εδ. 1· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 81)
Πράξεις των οργάνων – Αναλογικός χαρακτήρας – Κριτήρια εκτιμήσεως – Εκτίμηση ενόψει των στοιχείων που ήταν διαθέσιμα κατά τον χρόνο εκδόσεως της πράξεως – Νομοθεσία περί προστασίας της υγείας – Εφαρμογή της αρχής της προφυλάξεως και της προληπτικής δράσεως – Εμφάνιση νέων στοιχείων – Υποχρέωση προσαρμογής της εν λόγω νομοθεσίας
Αναίρεση – Ισχυρισμοί – Έλεγχος εκ μέρους του Δικαστηρίου του νομικού χαρακτηρισμού των πραγματικών περιστατικών – Επιτρέπεται
(Άρθρο 256 ΣΛΕΕ)
Γεωργία – Προσέγγιση των νομοθεσιών περί υγειονομικού ελέγχου – Μέτρα προστασίας από τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες – Λήψη βάσει επιστημονικής αξιολογήσεως των κινδύνων – Ελάφρυνση προγενέστερων προληπτικών μέτρων – Επιτρέπεται – Προϋπόθεση – Διατήρηση του επιπέδου προστασίας της υγείας του ανθρώπου
(Κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 999/2001, άρθρα 24 και 24α, 178/2002, άρθρο 7 § 2, και 1923/2006)
Γεωργία – Κοινή γεωργική πολιτική – Εφαρμογή – Επιστημονική αξιολόγηση των κινδύνων – Προσδιορισμός του βαθμού επικινδυνότητας – Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής – Δικαστικός έλεγχος – Όρια
(Άρθρο 168 § 1 ΣΛΕΕ)
Αναίρεση – Ισχυρισμοί – Λόγος προβαλλόμενος για πρώτη φορά στο πλαίσιο της αιτήσεως αναιρέσεως – Απαράδεκτο
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψεις 70-72, 141)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψεις 82, 83)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 110)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 119)
Στο πλαίσιο της λήψεως μέτρων προστασίας σχετικά με τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες δυνάμει του κανονισμού 999/2001, για τη θέσπιση κανόνων πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών και κατά το άρθρο 24α του κανονισμού αυτού, το οποίο προστέθηκε με τον κανονισμό 1923/2006, οι αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με μία από τις διαδικασίες του άρθρου 24 του κανονισμού 999/2001 βασίζονται στη δέουσα εκτίμηση των πιθανών κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου και των ζώων και, λαμβανομένων υπόψη των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων, διατηρούν ή, αν δικαιολογείται επιστημονικά, αυξάνουν το επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου και των ζώων που διασφαλίζεται στην Ένωση.
Συναφώς, καίτοι οι αιτιολογικές σκέψεις του κανονισμού 1923/2006 δεν διευκρινίζουν τον σκοπό της οικείας διατάξεως, από τις προπαρασκευαστικές εργασίες προκύπτει ότι σκοπός του εν λόγω άρθρου 24α ήταν να εγγυηθεί ότι δεν πρόκειται να εκδοθούν, κατ’ εφαρμογή της διαδικασίας της επιτροπολογίας, μέτρα δυνάμενα να μειώσουν το επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου και των ζώων που διασφαλίζεται στην Ένωση. Δεν συνάγεται, όμως, ότι το εν λόγω άρθρο 24α αποκλείει κάθε ελάφρυνση των προγενέστερων προληπτικών μέτρων. Ειδικότερα, αφενός, το άρθρο 24α του κανονισμού 999/2001 δεν ανάγει σε κριτήριο το γεγονός ότι η σύγκριση που θα έπρεπε να γίνεται σε σχέση με το απορρέον από τα προγενέστερα προληπτικά μέτρα επίπεδο προστασίας στον ίδιο τομέα, αλλά αναφέρεται εν γένει στο επίπεδο προστασίας της υγείας που διασφαλίζεται στην Ένωση. Αφετέρου, τόσο από το άρθρο 7, παράγραφος 2, του κανονισμού 178/2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων, όσο και από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι τα προσωρινά μέτρα διαχειρίσεως του κινδύνου, τα οποία λαμβάνονται στο πλαίσιο της επιστημονικής αβεβαιότητας, πρέπει να επανεξετάζονται εντός εύλογης προθεσμίας ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο σκοπό και όχι πιο περιοριστικά για το εμπόριο από όσο απαιτείται για την επίτευξη του υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας που έχει επιλεγεί στην Ένωση.
Επομένως, το επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου συνδέεται στενά με τον βαθμό επικινδυνότητας που κρίνεται αποδεκτός για την κοινωνία, ο οποίος εξαρτάται με τη σειρά του από τις διαθέσιμες επιστημονικές γνώσεις σε δεδομένο χρόνο. Δεν αποκλείεται, όμως, λαμβανομένης υπόψη της εξελίξεως των επιστημονικών δεδομένων, το ίδιο επίπεδο προστασίας να εξασφαλίζεται με λιγότερο περιοριστικά μέτρα.
(βλ. σκέψεις 131-136)
Όσον αφορά την αξιολόγηση των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία, καθόσον ο προσδιορισμός του βαθμού επικινδυνότητας που κρίνεται αποδεκτός για την κοινωνία εμπίπτει σε τομέα όπου η Επιτροπή καλείται να προβεί σε πολύπλοκες εκτιμήσεις και διαθέτει ευρεία εξουσία εκτιμήσεως, ο δικαστικός έλεγχος της ασκήσεως της αρμοδιότητάς της πρέπει να περιορίζεται στο ζήτημα αν η άσκηση αυτή φέρει το στίγμα πρόδηλης πλάνης εκτιμήσεως ή αν ο νομοθέτης υπερέβη προδήλως τα όρια της εξουσίας του εκτιμήσεως.
(βλ. σκέψεις 142, 143)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 149)
Υπόθεση C-601/11 P
Γαλλική Δημοκρατία
κατά
Ευρωπαϊκής Επιτροπής
«Αίτηση αναιρέσεως — Προσφυγή ακυρώσεως — Προστασία από τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες — Κανονισμός (ΕΚ) 746/2008 — Κανονισμός ο οποίος επιτρέπει μέτρα εποπτείας και εξαλείψεως λιγότερο δεσμευτικά από εκείνα που είχαν προηγουμένως προβλεφθεί — Αρχή της προφυλάξεως — Επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου — Νέα στοιχεία τα οποία δεν είναι ικανά να μεταβάλουν την αντίληψη του κινδύνου — Έλλειψη αιτιολογίας — Παραμόρφωση των πραγματικών περιστατικών — Πλάνη περί το δίκαιο»
Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 11ης Ιουλίου 2013
Αναίρεση — Ισχυρισμοί — Απλή επανάληψη των προβληθέντων ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου λόγων και επιχειρημάτων — Απαράδεκτο — Αμφισβήτηση της εκ μέρους του Γενικού Δικαστηρίου ερμηνείας ή εφαρμογής του κοινοτικού δικαίου — Παραδεκτό
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58)
Αναίρεση — Ισχυρισμοί — Ανεπαρκής αιτιολογία — Δυνατότητα του Γενικού Δικαστηρίου να λάβει υπόψη μια έμμεση αιτιολογία — Επιτρέπεται — Προϋποθέσεις
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρα 36 και 53, εδ. 1· Κανονισμός Διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου, άρθρο 81)
Πράξεις των οργάνων — Αναλογικός χαρακτήρας — Κριτήρια εκτιμήσεως — Εκτίμηση ενόψει των στοιχείων που ήταν διαθέσιμα κατά τον χρόνο εκδόσεως της πράξεως — Νομοθεσία περί προστασίας της υγείας — Εφαρμογή της αρχής της προφυλάξεως και της προληπτικής δράσεως — Εμφάνιση νέων στοιχείων — Υποχρέωση προσαρμογής της εν λόγω νομοθεσίας
Αναίρεση — Ισχυρισμοί — Έλεγχος εκ μέρους του Δικαστηρίου του νομικού χαρακτηρισμού των πραγματικών περιστατικών — Επιτρέπεται
(Άρθρο 256 ΣΛΕΕ)
Γεωργία — Προσέγγιση των νομοθεσιών περί υγειονομικού ελέγχου — Μέτρα προστασίας από τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες — Λήψη βάσει επιστημονικής αξιολογήσεως των κινδύνων — Ελάφρυνση προγενέστερων προληπτικών μέτρων — Επιτρέπεται — Προϋπόθεση — Διατήρηση του επιπέδου προστασίας της υγείας του ανθρώπου
(Κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 999/2001, άρθρα 24 και 24α, 178/2002, άρθρο 7 § 2, και 1923/2006)
Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Εφαρμογή — Επιστημονική αξιολόγηση των κινδύνων — Προσδιορισμός του βαθμού επικινδυνότητας — Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής — Δικαστικός έλεγχος — Όρια
(Άρθρο 168 § 1 ΣΛΕΕ)
Αναίρεση — Ισχυρισμοί — Λόγος προβαλλόμενος για πρώτη φορά στο πλαίσιο της αιτήσεως αναιρέσεως — Απαράδεκτο
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψεις 70-72, 141)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψεις 82, 83)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 110)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 119)
Στο πλαίσιο της λήψεως μέτρων προστασίας σχετικά με τις μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες δυνάμει του κανονισμού 999/2001, για τη θέσπιση κανόνων πρόληψης, καταπολέμησης και εξάλειψης ορισμένων μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών και κατά το άρθρο 24α του κανονισμού αυτού, το οποίο προστέθηκε με τον κανονισμό 1923/2006, οι αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με μία από τις διαδικασίες του άρθρου 24 του κανονισμού 999/2001 βασίζονται στη δέουσα εκτίμηση των πιθανών κινδύνων για την υγεία του ανθρώπου και των ζώων και, λαμβανομένων υπόψη των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων, διατηρούν ή, αν δικαιολογείται επιστημονικά, αυξάνουν το επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου και των ζώων που διασφαλίζεται στην Ένωση.
Συναφώς, καίτοι οι αιτιολογικές σκέψεις του κανονισμού 1923/2006 δεν διευκρινίζουν τον σκοπό της οικείας διατάξεως, από τις προπαρασκευαστικές εργασίες προκύπτει ότι σκοπός του εν λόγω άρθρου 24α ήταν να εγγυηθεί ότι δεν πρόκειται να εκδοθούν, κατ’ εφαρμογή της διαδικασίας της επιτροπολογίας, μέτρα δυνάμενα να μειώσουν το επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου και των ζώων που διασφαλίζεται στην Ένωση. Δεν συνάγεται, όμως, ότι το εν λόγω άρθρο 24α αποκλείει κάθε ελάφρυνση των προγενέστερων προληπτικών μέτρων. Ειδικότερα, αφενός, το άρθρο 24α του κανονισμού 999/2001 δεν ανάγει σε κριτήριο το γεγονός ότι η σύγκριση που θα έπρεπε να γίνεται σε σχέση με το απορρέον από τα προγενέστερα προληπτικά μέτρα επίπεδο προστασίας στον ίδιο τομέα, αλλά αναφέρεται εν γένει στο επίπεδο προστασίας της υγείας που διασφαλίζεται στην Ένωση. Αφετέρου, τόσο από το άρθρο 7, παράγραφος 2, του κανονισμού 178/2002, για τον καθορισμό των γενικών αρχών και απαιτήσεων της νομοθεσίας για τα τρόφιμα, για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων και τον καθορισμό διαδικασιών σε θέματα ασφαλείας των τροφίμων, όσο και από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι τα προσωρινά μέτρα διαχειρίσεως του κινδύνου, τα οποία λαμβάνονται στο πλαίσιο της επιστημονικής αβεβαιότητας, πρέπει να επανεξετάζονται εντός εύλογης προθεσμίας ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι ανάλογα προς τον επιδιωκόμενο σκοπό και όχι πιο περιοριστικά για το εμπόριο από όσο απαιτείται για την επίτευξη του υψηλού επιπέδου προστασίας της υγείας που έχει επιλεγεί στην Ένωση.
Επομένως, το επίπεδο προστασίας της υγείας του ανθρώπου συνδέεται στενά με τον βαθμό επικινδυνότητας που κρίνεται αποδεκτός για την κοινωνία, ο οποίος εξαρτάται με τη σειρά του από τις διαθέσιμες επιστημονικές γνώσεις σε δεδομένο χρόνο. Δεν αποκλείεται, όμως, λαμβανομένης υπόψη της εξελίξεως των επιστημονικών δεδομένων, το ίδιο επίπεδο προστασίας να εξασφαλίζεται με λιγότερο περιοριστικά μέτρα.
(βλ. σκέψεις 131-136)
Όσον αφορά την αξιολόγηση των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία, καθόσον ο προσδιορισμός του βαθμού επικινδυνότητας που κρίνεται αποδεκτός για την κοινωνία εμπίπτει σε τομέα όπου η Επιτροπή καλείται να προβεί σε πολύπλοκες εκτιμήσεις και διαθέτει ευρεία εξουσία εκτιμήσεως, ο δικαστικός έλεγχος της ασκήσεως της αρμοδιότητάς της πρέπει να περιορίζεται στο ζήτημα αν η άσκηση αυτή φέρει το στίγμα πρόδηλης πλάνης εκτιμήσεως ή αν ο νομοθέτης υπερέβη προδήλως τα όρια της εξουσίας του εκτιμήσεως.
(βλ. σκέψεις 142, 143)
Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.
(βλ. σκέψη 149)