Υπόθεση C-385/11

Isabel Elbal Moreno

κατά

Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) και Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)

(αίτηση του Juzgado de lo Social de Barcelona για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Άρθρο 157 ΣΛΕΕ — Οδηγία 79/7/ΕΟΚ — Οδηγία 97/81/ΕΚ — Συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης — Οδηγία 2006/54/ΕΚ — Ανταποδοτική σύνταξη γήρατος — Ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών εργαζομένων — Έμμεση διάκριση λόγω φύλου»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα) της 22ας Νοεμβρίου 2012

  1. Κοινωνική πολιτική – Συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης που συνήφθη από την UNICE, το CEEP και την CES – Οδηγία 97/81 – Συνθήκες απασχολήσεως – Έννοια – Συνθήκες σχετικές με τις συντάξεις που χορηγούνται στο πλαίσιο υποχρεωτικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης – Δεν εμπίπτουν

    (Άρθρο 157 ΕΚ· Οδηγία 97/81 του Συμβουλίου, παράρτημα, ρήτρα 4, σημείο 1· Οδηγία 2006/54 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 4)

  2. Κοινωνική πολιτική – Ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως – Οδηγία 79/7 – Πρόσβαση σε ανταποδοτική σύνταξη γήρατος – Κανονιστική ρύθμιση κράτους μέλους που απαιτεί αναλογικώς μεγαλύτερο χρόνο ασφάλισης από τους εργαζομένους με μερική απασχόληση σε σύγκριση με τους εργαζομένους πλήρους απασχόλησης – Εργαζόμενοι με μερική απασχόληση, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι γυναίκες – Δεν επιτρέπεται – Δικαιολόγηση – Δεν υφίσταται

    (Οδηγία 79/7 του Συμβουλίου, άρθρο 4)

  1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

    (βλ. σκέψεις 22, 25)

  2.  Το άρθρο 4 της οδηγίας 79/7, περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως, έχει την έννοια ότι αντίκειται σ’ αυτό κανονιστική ρύθμιση κράτους μέλους που απαιτεί αναλογικώς μεγαλύτερο χρόνο ασφάλισης από τους εργαζομένους με μερική απασχόληση, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι γυναίκες, σε σύγκριση με τους εργαζομένους πλήρους απασχόλησης, για τη θεμελίωση, κατά περίπτωση, δικαιώματος ανταποδοτικής σύνταξης γήρατος το ποσό της οποίας είναι μειωμένο κατά ποσοστό που αναλογεί στο μειωμένο ωράριό τους.

    Συγκεκριμένα, μια τέτοια κανονιστική ρύθμιση θέτει σε δυσμενέστερη θέση τους εργαζομένους μερικής απασχόλησης οι οποίοι, στην πλειονότητά τους γυναίκες σύμφωνα με τις στατιστικές, εργάστηκαν επί μεγάλο χρονικό διάστημα με μειωμένο ωράριο, δεδομένου ότι η εν λόγω ρύθμιση, λόγω της μεθόδου που χρησιμοποιεί για τον υπολογισμό του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος, αποκλείει στην πράξη κάθε δυνατότητα πρόσβασης των εργαζομένων αυτών στην εν λόγω σύνταξη.

    Επιπλέον, η ρύθμιση αυτή δεν δικαιολογείται από την ανάγκη διασφαλίσεως της οικονομικής ισορροπίας του συστήματος κοινωνικής ασφαλίσεως καθόσον οι ενδιαφερόμενοι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης κατέβαλαν εισφορές κοινωνικής ασφάλισης με σκοπό, μεταξύ άλλων, να χρηματοδοτήσουν το συνταξιοδοτικό σύστημα και καθόσον δεν αμφισβητείται ότι, σε περίπτωση που τους χορηγηθεί σύνταξη, το ποσό της θα είναι μειωμένο κατά ποσοστό που αναλογεί στο μειωμένο ωράριό τους και στις καταβληθείσες εισφορές.

    (βλ. σκέψεις 30-34, 38 και διατακτ.)


Υπόθεση C-385/11

Isabel Elbal Moreno

κατά

Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) και Tesorería General de la Seguridad Social (TGSS)

(αίτηση του Juzgado de lo Social de Barcelona για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Άρθρο 157 ΣΛΕΕ — Οδηγία 79/7/ΕΟΚ — Οδηγία 97/81/ΕΚ — Συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης — Οδηγία 2006/54/ΕΚ — Ανταποδοτική σύνταξη γήρατος — Ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών εργαζομένων — Έμμεση διάκριση λόγω φύλου»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα) της 22ας Νοεμβρίου 2012

  1. Κοινωνική πολιτική — Συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης που συνήφθη από την UNICE, το CEEP και την CES — Οδηγία 97/81 — Συνθήκες απασχολήσεως — Έννοια — Συνθήκες σχετικές με τις συντάξεις που χορηγούνται στο πλαίσιο υποχρεωτικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης — Δεν εμπίπτουν

    (Άρθρο 157 ΕΚ· Οδηγία 97/81 του Συμβουλίου, παράρτημα, ρήτρα 4, σημείο 1· Οδηγία 2006/54 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 4)

  2. Κοινωνική πολιτική — Ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως — Οδηγία 79/7 — Πρόσβαση σε ανταποδοτική σύνταξη γήρατος — Κανονιστική ρύθμιση κράτους μέλους που απαιτεί αναλογικώς μεγαλύτερο χρόνο ασφάλισης από τους εργαζομένους με μερική απασχόληση σε σύγκριση με τους εργαζομένους πλήρους απασχόλησης — Εργαζόμενοι με μερική απασχόληση, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι γυναίκες — Δεν επιτρέπεται — Δικαιολόγηση — Δεν υφίσταται

    (Οδηγία 79/7 του Συμβουλίου, άρθρο 4)

  1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

    (βλ. σκέψεις 22, 25)

  2.  Το άρθρο 4 της οδηγίας 79/7, περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως, έχει την έννοια ότι αντίκειται σ’ αυτό κανονιστική ρύθμιση κράτους μέλους που απαιτεί αναλογικώς μεγαλύτερο χρόνο ασφάλισης από τους εργαζομένους με μερική απασχόληση, που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι γυναίκες, σε σύγκριση με τους εργαζομένους πλήρους απασχόλησης, για τη θεμελίωση, κατά περίπτωση, δικαιώματος ανταποδοτικής σύνταξης γήρατος το ποσό της οποίας είναι μειωμένο κατά ποσοστό που αναλογεί στο μειωμένο ωράριό τους.

    Συγκεκριμένα, μια τέτοια κανονιστική ρύθμιση θέτει σε δυσμενέστερη θέση τους εργαζομένους μερικής απασχόλησης οι οποίοι, στην πλειονότητά τους γυναίκες σύμφωνα με τις στατιστικές, εργάστηκαν επί μεγάλο χρονικό διάστημα με μειωμένο ωράριο, δεδομένου ότι η εν λόγω ρύθμιση, λόγω της μεθόδου που χρησιμοποιεί για τον υπολογισμό του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης για τη χορήγηση σύνταξης γήρατος, αποκλείει στην πράξη κάθε δυνατότητα πρόσβασης των εργαζομένων αυτών στην εν λόγω σύνταξη.

    Επιπλέον, η ρύθμιση αυτή δεν δικαιολογείται από την ανάγκη διασφαλίσεως της οικονομικής ισορροπίας του συστήματος κοινωνικής ασφαλίσεως καθόσον οι ενδιαφερόμενοι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης κατέβαλαν εισφορές κοινωνικής ασφάλισης με σκοπό, μεταξύ άλλων, να χρηματοδοτήσουν το συνταξιοδοτικό σύστημα και καθόσον δεν αμφισβητείται ότι, σε περίπτωση που τους χορηγηθεί σύνταξη, το ποσό της θα είναι μειωμένο κατά ποσοστό που αναλογεί στο μειωμένο ωράριό τους και στις καταβληθείσες εισφορές.

    (βλ. σκέψεις 30-34, 38 και διατακτ.)