Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C‑359/11 και C‑400/11

Alexandra Schulz

κατά

Technische Werke Schussental GmbH und Co. KG

και

Josef Egbringhoff

κατά

Stadtwerke Ahaus GmbH

(αιτήσεις του Bundesgerichtshof για την έκδοση προδικαστικής απόφασης)

«Προδικαστική παραπομπή — Οδηγίες 2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ — Προστασία των καταναλωτών — Εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου — Εθνική ρύθμιση που καθορίζει το περιεχόμενο των συμβάσεων που συνάπτονται με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού — Μονομερής αναπροσαρμογή από τον επαγγελματία της τιμής της υπηρεσίας — Έγκαιρη ενημέρωση, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 23ης Οκτωβρίου 2014

  1. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Μέτρα προσέγγισης – Κοινοί κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου – Οδηγίες 2003/54 και 2003/55 – Σκοπός προστασίας των καταναλωτών – Απαίτηση διαφάνειας των συμβατικών όρων – Εθνική ρύθμιση που καθορίζει το περιεχόμενο των συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που συνάπτονται με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού – Δυνατότητα μονομερούς αναπροσαρμογής από τον επαγγελματία της τιμής της εν λόγω παροχής – Υποχρέωση έγκαιρης ενημέρωσης, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής

    (Οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2003/54, άρθρο 3 § 5 και παράρτημα A, και 2003/55, άρθρο 3 § 3 και παράρτημα A)

  2. Προδικαστικά ερωτήματα – Ερμηνεία – Διαχρονικά αποτελέσματα των ερμηνευτικών αποφάσεων – Αναδρομική ισχύς – Όρια – Οικονομικές επιπτώσεις της απόφασης – Επιπτώσεις που δεν δικαιολογούν τον περιορισμό των διαχρονικών αποτελεσμάτων της απόφασης

    (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

  1.  Το άρθρο 3, παράγραφος 5, της οδηγίας 2003/54, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με το παράρτημα Α της οδηγίας αυτής, και το άρθρο 3, παράγραφος 3, της οδηγίας 2003/55, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με το παράρτημα Α της οδηγίας αυτής, έχουν την έννοια ότι αντιβαίνει στις διατάξεις αυτές η εθνική ρύθμιση που καθορίζει το περιεχόμενο των συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που συνάπτονται με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού και προβλέπει τη δυνατότητα αναπροσαρμογής των τιμολογίων που ισχύουν για την παροχή αυτή, αλλά δεν εξασφαλίζει ότι οι καταναλωτές θα ενημερώνονται εγκαίρως, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής.

    Πράγματι, οι διατάξεις αυτές υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών όσον αφορά τη διαφάνεια των συμβατικών όρων. Οι πελάτες, πέρα από το δικαίωμά τους να καταγγέλλουν τη σύμβαση εφοδιασμού, το οποίο κατοχυρώνεται με το παράρτημα A, στοιχείο βʹ, καθεμιάς από τις οδηγίες 2003/54 και 2003/55, θα έπρεπε να έχουν επίσης το δικαίωμα να προσβάλλουν τις αναπροσαρμογές των τιμών για την παροχή της ενέργειας ή του αερίου. Οι πελάτες πρέπει, για να μπορούν να ασκούν πλήρως και ουσιαστικά τα δικαιώματα αυτά και να αποφασίζουν με πλήρη επίγνωση κατά πόσον θα καταγγείλουν τη σύμβαση ή θα προσβάλουν την αναπροσαρμογή της τιμής για την παροχή της ενέργειας ή του αερίου, να ενημερώνονται εγκαίρως, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής.

    (βλ. σκέψεις 45-47, 53 και διατακτ.)

  2.  Βλ. το κείμενο της απόφασης.

    (βλ. σκέψεις 57-64)


Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C‑359/11 και C‑400/11

Alexandra Schulz

κατά

Technische Werke Schussental GmbH und Co. KG

και

Josef Egbringhoff

κατά

Stadtwerke Ahaus GmbH

(αιτήσεις του Bundesgerichtshof για την έκδοση προδικαστικής απόφασης)

«Προδικαστική παραπομπή — Οδηγίες 2003/54/ΕΚ και 2003/55/ΕΚ — Προστασία των καταναλωτών — Εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου — Εθνική ρύθμιση που καθορίζει το περιεχόμενο των συμβάσεων που συνάπτονται με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού — Μονομερής αναπροσαρμογή από τον επαγγελματία της τιμής της υπηρεσίας — Έγκαιρη ενημέρωση, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 23ης Οκτωβρίου 2014

  1. Προσέγγιση των νομοθεσιών — Μέτρα προσέγγισης — Κοινοί κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου — Οδηγίες 2003/54 και 2003/55 — Σκοπός προστασίας των καταναλωτών — Απαίτηση διαφάνειας των συμβατικών όρων — Εθνική ρύθμιση που καθορίζει το περιεχόμενο των συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που συνάπτονται με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού — Δυνατότητα μονομερούς αναπροσαρμογής από τον επαγγελματία της τιμής της εν λόγω παροχής — Υποχρέωση έγκαιρης ενημέρωσης, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής

    (Οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2003/54, άρθρο 3 § 5 και παράρτημα A, και 2003/55, άρθρο 3 § 3 και παράρτημα A)

  2. Προδικαστικά ερωτήματα — Ερμηνεία — Διαχρονικά αποτελέσματα των ερμηνευτικών αποφάσεων — Αναδρομική ισχύς — Όρια — Οικονομικές επιπτώσεις της απόφασης — Επιπτώσεις που δεν δικαιολογούν τον περιορισμό των διαχρονικών αποτελεσμάτων της απόφασης

    (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

  1.  Το άρθρο 3, παράγραφος 5, της οδηγίας 2003/54, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, σε συνδυασμό με το παράρτημα Α της οδηγίας αυτής, και το άρθρο 3, παράγραφος 3, της οδηγίας 2003/55, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με το παράρτημα Α της οδηγίας αυτής, έχουν την έννοια ότι αντιβαίνει στις διατάξεις αυτές η εθνική ρύθμιση που καθορίζει το περιεχόμενο των συμβάσεων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου που συνάπτονται με τους καταναλωτές στο πλαίσιο της γενικής υποχρέωσης εφοδιασμού και προβλέπει τη δυνατότητα αναπροσαρμογής των τιμολογίων που ισχύουν για την παροχή αυτή, αλλά δεν εξασφαλίζει ότι οι καταναλωτές θα ενημερώνονται εγκαίρως, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής.

    Πράγματι, οι διατάξεις αυτές υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών όσον αφορά τη διαφάνεια των συμβατικών όρων. Οι πελάτες, πέρα από το δικαίωμά τους να καταγγέλλουν τη σύμβαση εφοδιασμού, το οποίο κατοχυρώνεται με το παράρτημα A, στοιχείο βʹ, καθεμιάς από τις οδηγίες 2003/54 και 2003/55, θα έπρεπε να έχουν επίσης το δικαίωμα να προσβάλλουν τις αναπροσαρμογές των τιμών για την παροχή της ενέργειας ή του αερίου. Οι πελάτες πρέπει, για να μπορούν να ασκούν πλήρως και ουσιαστικά τα δικαιώματα αυτά και να αποφασίζουν με πλήρη επίγνωση κατά πόσον θα καταγγείλουν τη σύμβαση ή θα προσβάλουν την αναπροσαρμογή της τιμής για την παροχή της ενέργειας ή του αερίου, να ενημερώνονται εγκαίρως, πριν από την εφαρμογή της αναπροσαρμογής, σχετικά με τους λόγους, τους όρους και την έκταση της αναπροσαρμογής αυτής.

    (βλ. σκέψεις 45-47, 53 και διατακτ.)

  2.  Βλ. το κείμενο της απόφασης.

    (βλ. σκέψεις 57-64)