Υπόθεση C-359/09

Donat Cornelius Ebert

κατά

Budapesti Ügyvédi Kamara

(αίτηση του Fővárosi Ítélőtábla για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Δικηγόροι — Οδηγία 89/48/ΕΟΚ — Αναγνώριση των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας τριών ετών — Οδηγία 98/5/ΕΚ — Μόνιμη άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος σε κράτος μέλος διάφορο εκείνου στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος — Χρήση του επαγγελματικού τίτλου στο κράτος μέλος υποδοχής — Προϋποθέσεις — Εγγραφή σε δικηγορικό σύλλογο του κράτους μέλους υποδοχής»

Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 3ης Φεβρουαρίου 2011   I - 271

Περίληψη της αποφάσεως

1. Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων – Ελευθερία εγκαταστάσεως – Εργαζόμενοι – Αναγνώριση των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαιδεύσεως που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας τριών ετών – Οδηγία 89/48 – Δικηγόροι – Μόνιμη άσκηση του επαγγέλματος σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος – Οδηγία 98/5 – Άσκηση δικηγορίας υπό τον επαγγελματικό τίτλο του δικηγόρου του κράτους μέλους υποδοχής

   (Οδηγία 98/5 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου· οδηγία 89/48 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2001/19)

2. Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων – Ελευθερία εγκαταστάσεως – Δικηγόροι – Μόνιμη άσκηση του επαγγέλματος σε κράτος μέλος διαφορετικό από εκείνο στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος – Οδηγία 98/5 – Άσκηση δικηγορίας υπό τον επαγγελματικό τίτλο του δικηγόρου του κράτους μέλους υποδοχής

   (Οδηγία 98/5 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου· οδηγία 89/48 του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2001/19)

1.  Η οδηγία 89/48, σχετικά με ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας τριών ετών, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2001/19, και η οδηγία 98/5, για τη διευκόλυνση της μόνιμης άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος σε κράτος μέλος διάφορο εκείνου στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος, δεν απαγορεύουν εθνική κανονιστική ρύθμιση που καθιερώνει για την άσκηση δικηγορίας υπό τον επαγγελματικό τίτλο του δικηγόρου του κράτους μέλους υποδοχής την υποχρέωση του ενδιαφερομένου να αποτελεί μέλος ενώσεως όπως είναι ο δικηγορικός σύλλογος.

   (βλ. σκέψη 42, διατακτ. 1)

2.  Η οδηγία 89/48, σχετικά με ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης των διπλωμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που πιστοποιούν επαγγελματική εκπαίδευση ελάχιστης διάρκειας τριών ετών, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2001/19, και η οδηγία 98/5, για τη διευκόλυνση της μόνιμης άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος σε κράτος μέλος διάφορο εκείνου στο οποίο αποκτήθηκε ο επαγγελματικός τίτλος, αλληλοσυμπληρώνονται καθιερώνοντας, για τους δικηγόρους των κρατών μελών, δύο διαδικασίες προσβάσεως στο δικηγορικό επάγγελμα κράτους μέλους υποδοχής υπό τον επαγγελματικό τίτλο του κράτους μέλους αυτού.

   Συγκεκριμένα, μολονότι, στο πλαίσιο των όρων προσβάσεως στην άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος υπό τον τίτλο του κράτους μέλους υποδοχής, δικηγόρος που έχει λάβει άδεια σε άλλο κράτος μέλος απαλλάσσεται από την τήρηση των προϋποθέσεων του άρθρου 4, παράγραφος 1, στοιχείο βʹ, της οδηγίας 89/48, εντούτοις, η οδηγία 98/5 δεν στερεί από τον δικηγόρο αυτό τη δυνατότητα, ιδιαιτέρως οσάκις δεν μπορεί ακόμα να αποδείξει τριετή τουλάχιστον πραγματική και τακτική επαγγελματική δραστηριότητα στο κράτος μέλος υποδοχής, να αξιώσει την πρόσβαση στο δικηγορικό επάγγελμα υπό τον τίτλο του κράτους μέλους αυτού μέσω επικλήσεως της οδηγίας 89/48.

   (βλ. σκέψεις 32, 35, διατακτ. 2)