Απόφαση του Πρωτοδικείου (τρίτο τμήμα) της 8ης Ιουλίου 2008 – Lafarge κατά Επιτροπής

(Υπόθεση T-54/03)

«Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Αγορά γυψοσανίδων – Απόφαση περί διαπίστωσης παραβάσεως του άρθρου 81 ΕΚ – Καταλογισμός – Αποτρεπτικό αποτέλεσμα – Υποτροπή – Πρόστιμο – Κατευθυντήριες γραμμές για τον υπολογισμού του ύψους των προστίμων»

1.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Μη δυνατότητα εφαρμογής του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου – Τήρηση των διαδικαστικών εγγυήσεων εκ μέρους της Επιτροπής (Άρθρα 81 ΕΚ και 82 ΕΚ· Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 17· απόφαση 88/591 του Συμβουλίου) (βλ. σκέψεις 36-47)

2.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Απόφαση της Επιτροπής διαπιστώνουσα παράβαση – Χρησιμοποίηση δηλώσεων άλλων επιχειρήσεων που μετέσχαν στην παράβαση ως αποδεικτικών μέσων – Επιτρέπεται – Προϋποθέσεις (Άρθρα 81 ΕΚ και 82 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 57-59, 293-294)

3.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Ακροάσεις – Κεκλεισμένων των θυρών ακρόαση των λοιπών μετεχόντων στην ίδια παράβαση – Προσβολή των δικαιωμάτων άμυνας – Δεν υφίσταται (Κανονισμός 2842/98 της Επιτροπής, άρθρο 9) (βλ, σκέψεις 142-149)

4.                     Ανταγωνισμός – Διοικητική διαδικασία – Σεβασμός των δικαιωμάτων άμυνας – Έγγραφο που θεμελιώνει την ευθύνη επιχειρήσεως – Έννοια – Έγγραφο της Επιτροπής στο οποίο εκτίθενται ως σύνολο τα πραγματικά στοιχεία που παρέσχαν οι μετέχοντες στην παράβαση – Δεν εμπίπτει (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 156-157)

5.                     Προσφυγή ακυρώσεως – Λόγοι – Αμφισβήτηση του υποστατού των πραγματικών περιστατικών στα οποία στηρίχθηκε απόφαση περί επιβολής κυρώσεων για παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού – Αμφισβήτηση που αφορά συνάντηση μεταξύ ανταγωνιστών εκ μέρους μιας επιχειρήσεως που δεν μετέσχε σε αυτήν – Παραδεκτό – Προϋποθέσεις (Άρθρο 230 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 212-214)

6.                     Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Νόθευση του ανταγωνισμού – Συμφωνία περί δημιουργίας συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών – Δεν επιτρέπεται σε ολιγοπωλιακή αγορά – Μαχητό τεκμήριο (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 256-259, 397)

7.                     Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Εναρμονισμένη πρακτική – Έννοια – Παραλλήλως ακολουθούμενη συμπεριφορά – Τεκμήριο υπάρξεως εναρμονισμένης πρακτικής – Όρια (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 318, 324)

8.                     Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων – Η Επιτροπή φέρει το βάρος αποδείξεως της παραβάσεως – Βαθμός αποδεικτικής ισχύος που απαιτείται να έχουν τα στοιχεία στα οποία στηρίζεται η Επιτροπή (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 426, 452)

9.                     Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Εναρμονισμένη πρακτική – Έννοια – Συντονισμός και συνεργασία που δεν συνάδουν με την υποχρέωση κάθε επιχειρήσεως να ρυθμίζει αυτοτελώς τη συμπεριφορά της στην αγορά – Πληροφόρηση επιχειρηματία από ανταγωνιστή του σε σχέση με τη μελλοντική του συμπεριφορά στην αγορά (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 458-463)

10.                     Ανταγωνισμός – Συμπράξεις – Συμφωνίες και εναρμονισμένες πρακτικές που συνιστούν ενιαία παράβαση – Επιχειρήσεις στις οποίες μπορεί να καταλογιστεί παράβαση συνιστάμενη σε συμμετοχή σε συνολική σύμπραξη – Κριτήρια (Άρθρο 81 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 479, 482-487, 490, 613-616)

11.                     Ανταγωνισμός – Κοινοτικοί κανόνες – Παράβαση την οποία διέπραξε θυγατρική εταιρία – Καταλογισμός στη μητρική εταιρία – Προϋποθέσεις – Δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι η θυγατρική έχει διακριτή νομική προσωπικότητα – Ασκεί επιρροή το στοιχείο της κατοχής του συνόλου του κεφαλαίου της θυγατρικής – Υποχρέωση της μητρικής εταιρίας να ανατρέψει το τεκμήριο ότι ασκεί στην πράξη εξουσία διευθύνσεως επί της θυγατρικής της (Άρθρο 8 § 1 ΕΚ) (βλ. σκέψεις 539-541, 545, 557-558)

12.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια –Συγκεκριμένος αντίκτυπος στην αγορά (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής, σημείο 1 A, εδ. 1) (βλ. σκέψεις 580-585)

13.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Σοβαρότητα της παραβάσεως – Οριζόντια σύμπραξη για καθορισμό τιμών –Πολύ σοβαρή παράβαση (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής, σημείο 1 A) (βλ. σκέψεις 618-624)

14.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Υποχρέωση συνεκτιμήσεως του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων που εμπλέκονται σε ενιαία παράβαση ή σε προγενέστερες παρόμοιες παραβάσεις και διασφαλίσεως της αναλογικότητας των προστίμων προς τους εν λόγω κύκλους εργασιών – Δεν υφίσταται – Δικαστικός έλεγχος – Πλήρης δικαιοδοσία (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2) (βλ. σκέψεις 634-639)

15.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Αποτρεπτικός χαρακτήρας – Συνυπολογισμός του μεγέθους και του συνόλου των πόρων της επιχειρήσεως στην οποία επιβάλλονται κυρώσεις (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής, σημείο 1 A) (βλ. σκέψεις 663-673, 678-684)

16.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Σοβαρότητα της παραβάσεως – Επιβαρυντικές περιστάσεις – Εξουσία εκτιμήσεως της Επιτροπής – Συνεκτίμηση του στοιχείου της υποτροπής – Παραβίαση της αρχής «ουδεμία ποινή άνευ νόμου», της αρχής της ασφάλειας δικαίου και της αρχής ne bis in idem – Δεν συντρέχει (Άρθρο 81 ΕΚ και 82 ΕΚ· Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής) (βλ. σκέψεις 716-730)

17.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Σοβαρότητα της παραβάσεως – Επιβαρυντικές περιστάσεις – Υποτροπή – Έννοια (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής, σημείο 2) (βλ. σκέψεις 733-739)

18.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Σοβαρότητα της παραβάσεως – Ελαφρυντικές περιστάσεις – Παθητικός ή παρακολουθηματικός ρόλος μιας επιχειρήσεως – Κριτήρια εκτιμήσεως (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής, σημείο 3, πρώτη περίπτωση) (βλ. σκέψεις 763-767)

19.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Ελαφρυντικές περιστάσεις – Παύση της παραβάσεως κατόπιν παρεμβάσεως της Επιτροπής – Προϋποθέσεις (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 98/C 9/03 της Επιτροπής, σημείο 3) (βλ. σκέψεις 780-784)

20.                     Ανταγωνισμός – Πρόστιμο – Ύψος – Καθορισμός – Κριτήρια – Μείωση του προστίμου σε αντιστάθμισμα για συνεργασία που παρέσχε η εμπλεκόμενη επιχείρηση – Προϋποθέσεις (Κανονισμός 17 του Συμβουλίου, άρθρο 15 § 2· ανακοίνωση 96/C 207/04 της Επιτροπής, τίτλος Δ, σημείο 2) (βλ. σκέψεις 791-794)

Αντικείμενο

Αίτημα περί ακυρώσεως της αποφάσεως 2005/471/ΕΚ της Επιτροπής, της 27ης Νοεμβρίου 2002, σχετικά με διαδικασία δυνάμει του άρθρου 81 [ΕΚ] έναντι των επιχειρήσεων BPB PLC, Gebrüder Knauf Westdeutsche Gipswerke KG, Société Lafarge SA και Gyproc Benelux NV (Υπόθεση COMP/E-1/37.152 – Γυψοσανίδες) (ΕΕ 2005, L 166, σ. 8), ή, επικουρικώς, αίτημα περί διαγραφής ή μειώσεως του προστίμου που επιβλήθηκε στην προσφεύγουσα.

Διατακτικό

Το Πρωτοδικείο αποφασίζει:

1)

Απορρίπτει την προσφυγή.

2)

Καταδικάζει τη Lafarge SA στα δικαστικά της έξοδα, καθώς και στα έξοδα της Επιτροπής.

3)

Το Συμβούλιο φέρει τα δικαστικά του έξοδα.