Συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-367/02 έως T-369/02

Wieland-Werke AG

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ)

«Κοινοτικό σήμα — Λεκτικά σήματα SnTEM, SnPUR και SnMIX — Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου — Περιγραφικός χαρακτήρας — Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94»

Απόφαση του Πρωτοδικείου (τέταρτο τμήμα) της 12ης Ιανουαρίου 2005  

Περίληψη της αποφάσεως

1.     Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου — Σήματα συνιστάμενα αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος — Έννοια

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχ. γ΄)

2.     Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου — Σήματα συνιστάμενα αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος — Ύπαρξη συνωνύμων για τη δήλωση των ίδιων χαρακτηριστικών — Χωρίς επίπτωση

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχ. γ΄)

3.     Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου — Σήματα συνιστάμενα αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν για τη δήλωση των χαρακτηριστικών ενός προϊόντος — Λεκτικά σήματα «SnTEM», «SnPUR» και «SnMIX»

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχ. γ΄)

4.     Κοινοτικό σήμα — Ορισμός και κτήση του κοινοτικού σήματος — Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου — Περιγραφικός χαρακτήρας ενός σημείου — Γεγονός που συνεπάγεται κατ’ ανάγκη την έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα του σημείου

(Κανονισμός 40/94 του Συμβουλίου, άρθρο 7 § 1, στοιχ. β΄ και γ΄)

1.     Για να προβληθεί άρνηση καταχωρίσεως σε αίτηση κοινοτικού σήματος βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, δεν είναι απαραίτητο τα σημεία ή ενδείξεις που συνθέτουν το σήμα, και στις οποίες αναφέρεται η εν λόγω διάταξη, να χρησιμοποιούνται όντως, κατά τον χρόνο της αιτήσεως περί καταχωρίσεως, για περιγραφικούς σκοπούς προϊόντων όπως εκείνα για τα οποία υποβάλλεται η αίτηση ή για χαρακτηριστικά γνωρίσματα των προϊόντων αυτών. Αρκεί ότι τα ως άνω σημεία και ενδείξεις μπορούν να χρησιμοποιούνται για παρόμοιους σκοπούς.

Αρκεί, εξάλλου, ότι το σημείο, σε μια τουλάχιστον από τις ενδεχόμενες σημασίες του, είναι δηλωτικό χαρακτηριστικού γνωρίσματος των οικείων προϊόντων ή υπηρεσιών.

(βλ. σκέψη 40)

2.     Προκειμένου να εκτιμηθεί αν ένα σήμα εμπίπτει στους λόγους απαραδέκτου της καταχωρίσεως που διαλαμβάνει το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, είναι αδιάφορο το ότι υπάρχουν ή όχι συνώνυμα που επιτρέπουν να προσδιορίζονται τα ίδια χαρακτηριστικά των προϊόντων ή υπηρεσιών που μνημονεύει η αίτηση καταχωρίσεως. Πράγματι, η εν λόγω διάταξη προβλέπει μεν ότι, για να εμπίπτει στον λόγο απαραδέκτου της καταχωρίσεως που αυτή λαμβάνει, το σήμα πρέπει να αποτελείται «αποκλειστικά» από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν προς δήλωση των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των οικείων προϊόντων ή υπηρεσιών, αντιθέτως όμως δεν απαιτεί τα σημεία αυτά ή οι ενδείξεις αυτές να αποτελούν τον αποκλειστικό τρόπο δηλώσεως των εν λόγω χαρακτηριστικών.

(βλ. σκέψη 41)

3.     Μπορούν να χρησιμοποιηθούν προς δήλωση των ουσιωδών χαρακτηριστικών των σχετικών προϊόντων, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 για το κοινοτικό σήμα, από την άποψη των ειδικών στον τομέα της μεταλλουργίας στις διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, τα λεκτικά σημεία SnTEM, SnPUR και SnMIX, των οποίων η καταχώριση ζητήθηκε για «Ημικατεργασμένα μεταλλικά προϊόντα υπό μορφή λαμαρίνας, ταινίας, φύλλου, σύρματος, σωλήνα, ειδών με καθορισμένη μορφή, ράβδων, ή παρομοίων ειδών, ειδικότερα από μη σιδηρούχα μεταλλεύματα, όπως χαλκός ή κράμα χαλκού, καλυπτόμενα από μεταλλικό στρώμα στη μία ή στις δύο όψεις, που αποτελείται ειδικότερα από κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου» που εμπίπτουν στην κλάση 6 του Διακανονισμού της Νίκαιας.

Πράγματι, αφενός, όσον αφορά το στοιχείο «Sn», χημικό σύμβολο του κασσίτερου, το στοιχείο αυτό είναι περιγραφικό ενός από τα χαρακτηριστικά τους· όσον αφορά τα στοιχεία «TEM», «PUR» και «MIX», αυτά είναι, ως εκ του συνδηλωτικού χαρακτήρα τους, επίσης περιγραφικά ενός των χαρακτηριστικών των διεκδικούμενων προϊόντων.

Αφετέρου, όσον αφορά τη σημασία του συνόλου εκάστου των εν λόγω σημείων, αυτά τα ίδια είναι περιγραφικά των χαρακτηριστικών των προϊόντων για τα οποία πρόκειται, εφόσον δεν υπάρχει αντιληπτή διαφορά μεταξύ των σημείων αυτών και του απλού αθροίσματος των στοιχείων που τα αποτελούν. Πράγματι, σε σχέση με τα εν λόγω προϊόντα, οι επίμαχοι συνδυασμοί δεν έχουν ασυνήθη χαρακτήρα και δεν συνιστούν, ειδικότερα, λεξιλογικά ευρήματα.

(βλ. σκέψεις 23, 26-27, 29, 37, 39, 42)

4.     Λεκτικό κοινοτικό σήμα που είναι περιγραφικό των χαρακτηριστικών προϊόντων ή υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, στερείται, κατ’ ανάγκη, εξ αυτού του λόγου, διακριτικού χαρακτήρα έναντι των ιδίων αυτών προϊόντων ή υπηρεσιών, κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του ίδιου κανονισμού.

(βλ. σκέψη 46)

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ (τέταρτο τμήμα)

της 12ης Ιανουαρίου 2005 (*)

«Κοινοτικό σήμα – Λεκτικά σήματα SnTEM, SnPUR και SnMIX – Απόλυτοι λόγοι απαραδέκτου – Περιγραφικός χαρακτήρας – Άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού (ΕΚ) 40/94»

Στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις T-367/02 έως T-369/02,

Wieland-Werke AG, με έδρα το Ulm (Γερμανία), εκπροσωπούμενη από τους S. Gruber και F. Graf von Stosch, δικηγόρους,

προσφεύγουσα,

κατά

Γραφείου Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (ΓΕΕΑ), εκπροσωπούμενο από τους T. L. Eichenberg και G. Schneider,

καθού,

με αντικείμενο προσφυγή κατά τριών αποφάσεων του πρώτου τμήματος προσφυγών του ΓΕΕΑ της 25ης Σεπτεμβρίου 2002 (υποθέσεις R 338/2001-1, R 337/2001-1 και R 335/2001-1), σχετικά με τις αιτήσεις καταχωρίσεως των λεκτικών σημάτων SnTEM, SnPUR και SnMIX ως κοινοτικών σημάτων,

ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (τέταρτο τμήμα),

συγκείμενο από τους H. Legal, πρόεδρο, V. Tiili και Μ. Βηλαρά, δικαστές,

γραμματέας: D. Christensen, υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη τα εισαγωγικά δικόγραφα που κατατέθηκαν στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 9 Δεκεμβρίου 2002,

έχοντας υπόψη τη συνένωση των υπό κρίση υποθέσεων προς διευκόλυνση της έγγραφης διαδικασίας, της προφορικής διαδικασίας και προς έκδοση ενιαίας αποφάσεως, σύμφωνα με το άρθρο 50 του Κανονισμού Διαδικασίας του Πρωτοδικείου,

έχοντας υπόψη το υπόμνημα αντικρούσεως που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου στις 28 Απριλίου 2003,

κατόπιν της προφορικής διαδικασίας της 17ης Ιουνίου 2004,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

 Ιστορικό της διαφοράς

1       Στις 14 Δεκεμβρίου 1999, η προσφεύγουσα υπέβαλε τρεις αιτήσεις κοινοτικού σήματος στο Γραφείο Εναρμονίσεως στο πλαίσιο της Εσωτερικής Αγοράς (εμπορικά σήματα, σχέδια και υποδείγματα) (στο εξής: Γραφείο), βάσει του κανονισμού (ΕΚ) 40/94 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1993, για το κοινοτικό σήμα (ΕΕ 1994, L 11, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε.

2       Τα σήματα των οποίων ζητήθηκε η καταχώριση είναι τα λεκτικά σημεία SnTEM, SnPUR και SnMIX.

3       Τα προϊόντα για τα οποία ζητήθηκαν οι προαναφερόμενες καταχωρίσεις εμπίπτουν στην κατηγορία 6 του Διακανονισμού της Νίκαιας σχετικά με τη διεθνή ταξινόμηση προϊόντων και υπηρεσιών όσον αφορά την καταχώριση σημάτων, της 15ης Ιουνίου 1957, όπως αναθεωρήθηκε και τροποποιήθηκε, αντιστοιχούν δε στην ακόλουθη περιγραφή:

«Ημικατεργασμένα μεταλλικά προϊόντα υπό μορφή λαμαρίνας, ταινίας, φύλλου, σύρματος, σωλήνα, ειδών με καθορισμένη μορφή, ράβδων, ή παρομοίων ειδών, ειδικότερα από μη σιδηρούχα μεταλλεύματα, όπως χαλκός ή κράμα χαλκού, καλυπτόμενα από μεταλλικό στρώμα στη μία ή στις δύο όψεις, που αποτελείται ειδικότερα από κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου.»

4       Με έγγραφα της 10ης Φεβρουαρίου 2000, η εξετάστρια πληροφόρησε την προσφεύγουσα ότι τα επίμαχα σημεία δεν μπορούσαν να γίνουν δεκτά προς καταχώριση βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄, γ΄ και ζ΄, του κανονισμού 40/94, δεδομένου ότι αυτά είναι περιγραφικά των προϊόντων στα οποία αναφέρεται η καταχώριση, στερούνται διακριτικού χαρακτήρα και ικανά να παραπλανήσουν το κοινό. Συγκεκριμένα, κατά την εξετάστρια, το στοιχείο «Sn» αντιπροσωπεύει το χημικό σύμβολο του κασσιτέρου. Όσον αφορά το στοιχείο «TEM», τούτο είναι η συντομογραφία που χρησιμοποιείται στον τομέα των επιστημών και των τεχνικών του όρου «tempered», το οποίο, στον τομέα των κραμάτων σημαίνει «κατεργασμένος». Επομένως, το σήμα SnTEM σημαίνει «tempered tin» (κατεργασμένος κασσίτερος). Το στοιχείο «PUR» σημαίνει «καθαρός», το δε σήμα SnPUR σημαίνει «καθαρός κασσίτερος». Τέλος, κατά την εξετάστρια, το στοιχείο «MIX» ισοδυναμεί με τον όρο «μίγμα» στα γερμανικά και, επομένως, το σήμα SnMIX σημαίνει «κράμα κασσιτέρου». Η εξετάστρια διαπίστωσε επίσης ότι έκαστο των αιτηθέντων σημάτων ήταν ικανό να παραπλανήσει το κοινό στο μέτρο που τα προϊόντα στα οποία αναφέρονταν οι αιτήσεις δεν είναι σύμφωνα προς τις ενδείξεις αυτές.

5       Με έγγραφο της 3ης Απριλίου 2000, η προσφεύγουσα υπέβαλε παρατηρήσεις επί των αντιρρήσεων της εξετάστριας. Εξάλλου, περιόρισε τον πίνακα των προϊόντων στα οποία αναφέρονται οι αιτήσεις σημάτων, παραλείποντας το δεύτερο «ειδικότερα», που προηγείται του στοιχείου «αποτελούμενο από κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου», ο δε πίνακας των προϊόντων κατέστη έτσι:

«Ημικατεργασμένα μεταλλικά προϊόντα υπό μορφή λαμαρίνας, ταινίας, φύλλου, σύρματος, σωλήνα, ειδών με καθορισμένη μορφή, ράβδων, ή παρομοίων ειδών, ειδικότερα από μη σιδηρούχα μεταλλεύματα, όπως χαλκός ή κράμα χαλκού, καλυπτόμενα από μεταλλικό στρώμα στη μία ή στις δύο όψεις, που αποτελείται από κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου.»

6       Με τρεις αποφάσεις εκδοθείσες στις 7 και 8 Φεβρουαρίου 2001, η εξετάστρια απέρριψε τις αιτήσεις καταχωρίσεως βάσει του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία β΄ και γ΄, του κανονισμού 40/94.

7       Στις 4 Απριλίου 2001, η προσφεύγουσα άσκησε τρεις προσφυγές ενώπιον του Γραφείου, βάσει των άρθρων 57 έως 62 του κανονισμού 40/94.

8       Με αποφάσεις της 25ης Σεπτεμβρίου 2002, R 338/2001-1, R 337/2001-1 και R 335/2001-1 (στο εξής: προσβαλλόμενες αποφάσεις), κοινοποιηθείσες στην προσφεύγουσα στις 10 Οκτωβρίου 2002, το πρώτο τμήμα προσφυγών του Γραφείου απέρριψε τις προσφυγές. Κατ’ ουσίαν, το τελευταίο έκρινε ότι, δεδομένου ότι το εξειδικευμένο κοινό γνωρίζει τη σημασία του χημικού συμβόλου «Sn», καθώς και τη σημασία των συντομογραφιών «TEM», «PUR» και «MIX», τα αιτηθέντα σήματα δείχνουν, αντιστοίχως, ότι πρόκειται για κατεργασμένο κασσίτερο, καθαρό κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου. Επομένως, κατά το τμήμα προσφυγών, τα επίμαχα σήματα είναι περιγραφικά των προϊόντων στα οποία αναφέρονται οι αιτήσεις καταχωρίσεως και στερούνται διακριτικού χαρακτήρα κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχεία γ΄ και β΄, του κανονισμού 40/94.

 Αιτήματα των διαδίκων

9       Η προσφεύγουσα ζητεί από το Πρωτοδικείο:

–       να ακυρώσει τις προσβαλλόμενες αποφάσεις,

–       να καταδικάσει το Γραφείο στα δικαστικά έξοδα.

10     Το Γραφείο ζητεί από το Πρωτοδικείο:

–       να απορρίψει τις προσφυγές,

–       να καταδικάσει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

 Σκεπτικό

11     Προς στήριξη των προσφυγών της, η προσφεύγουσα προβάλλει δύο λόγους. Ο πρώτος αντλείται από την παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94. Ο δεύτερος αντλείται από την παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του ίδιου κανονισμού.

12     Επιβάλλεται να γίνει εξέταση του πρώτου λόγου.

13     Η προσφεύγουσα αμφισβητεί ότι τα σημεία SnTEM, SnPUR και SnMIX είναι καθαρά περιγραφικά των προϊόντων στα οποία αναφέρονται οι αιτήσεις καταχωρίσεως και προβάλλει ότι τα σημεία αυτά δεν προσδιορίζουν ευθέως και συγκεκριμένα, για το ενδιαφερόμενο κοινό, την ποιότητα ή άλλα χαρακτηριστικά των προϊόντων στα οποία αναφέρονται.

14     Το Γραφείο υποστηρίζει ότι καλώς το τμήμα προσφυγών του Γραφείου, με τις προσβαλλόμενες αποφάσεις, έκρινε ότι τα επίμαχα σήματα δεν έπρεπε να καταχωριστούν.

15     Το Πρωτοδικείο υπενθυμίζει ότι, κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, δεν καταχωρίζονται «τα σήματα τα οποία αποτελούνται αποκλειστικά από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν στις συναλλαγές για τη δήλωση του είδους, της ποιότητας, της ποσότητας, του προορισμού, της αξίας, της γεωγραφικής προέλευσης ή του χρόνου παραγωγής του προϊόντος ή της παροχής της υπηρεσίας ή άλλων χαρακτηριστικών αυτών». Εξάλλου, το άρθρο 7, παράγραφος 2, του κανονισμού 40/94 ορίζει ότι «η παράγραφος 1 εφαρμόζεται ακόμη και αν οι λόγοι απαραδέκτου υφίστανται μόνο σε τμήμα της Κοινότητας».

16     Το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 δεν επιτρέπει τα σημεία ή οι ενδείξεις που αυτό αναφέρει να επιφυλάσσονται σε μία μόνον επιχείρηση λόγω της καταχωρίσεώς τους ως σήματος. Η διάταξη αυτή επιδιώκει έτσι σκοπό γενικού συμφέροντος, ο οποίος απαιτεί παρόμοια σημεία ή ενδείξεις να μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα από όλους (βλ. απόφαση του Δικαστηρίου της 23ης Οκτωβρίου 2003, C-191/01 P, ΓΕΕΑ κατά Wrigley, Συλλογή 2003, σ. I-12447, σκέψη 31).

17     Ο περιγραφικός χαρακτήρας ενός σήματος πρέπει να εκτιμάται, αφενός, σε σχέση με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες για τις οποίες ζητείται η καταχώριση του σημείου [βλ. αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 31ης Ιανουαρίου 2001, T-135/99, Taurus-Film κατά ΓΕΕΑ (Cine Action), Συλλογή 2001, σ. ΙΙ-379, σκέψη 25, και T‑136/99, Taurus-Film κατά ΓΕΕΑ (Cine Comedy), Συλλογή 2001, σ. ΙΙ-397, σκέψη 25] και, αφετέρου, σε σχέση με την αντίληψη ενός συγκεκριμένου κοινού, που αποτελείται από τους καταναλωτές αυτών των προϊόντων ή υπηρεσιών (απόφαση του Πρωτοδικείου της 27ης Φεβρουαρίου 2002, Τ-219/00, Ellos κατά ΓΕΕΑ (ELLOS), Συλλογή 2002, σ. II-753, σκέψη 29).

18     Στην προκειμένη περίπτωση, παρατηρείται κατ’ αρχάς ότι τα προϊόντα στα οποία αναφέρονται οι αιτήσεις καταχωρίσεως είναι ημικατεργασμένα προϊόντα από μέταλλο –ειδικότερα από μη σιδηρούχο μέταλλο–, υπό μορφή λαμαρίνας, ταινίας, φύλλου, σύρματος, σωλήνα, ειδών με καθορισμένη μορφή, ράβδων, ή παρομοίων ειδών, και τα οποία εμφανίζουν, στη μία ή στις δύο όψεις, μεταλλική επένδυση από κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου.

19     Επομένως, πρέπει να θεωρηθεί ότι, δεδομένης της φύσεως των επίμαχων προϊόντων, το συγκεκριμένο κοινό αποτελείται από ειδικούς στον τομέα της μεταλλουργίας.

20     Εξάλλου, στο μέτρο που οι ειδικοί αυτοί γνωρίζουν τους συνήθεις επιστημονικούς όρους και συντομογραφίες στον τομέα των δραστηριοτήτων τους, και τούτο ανεξάρτητα από τη γλωσσική προέλευση των όρων αυτών ή των συντομογραφιών, πρέπει να θεωρηθεί ότι το συγκεκριμένο κοινό αποτελείται από ειδικούς στη μεταλλουργία εντός των διαφόρων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως.

21     Επιβάλλεται, επομένως, προς εφαρμογήν του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, να εξετάζεται, με βάση μια δεδομένη σημασία του οικείου λεκτικού σημείου, μόνον αν υφίσταται επαρκώς άμεση και συγκεκριμένη σχέση, από την πλευρά του ενδιαφερομένου κοινού, μεταξύ του σημείου αυτού και των κατηγοριών προϊόντων ή υπηρεσιών για τις οποίες ζητείται η καταχώριση [βλ., υπό το πνεύμα αυτό, απόφαση του Πρωτοδικείου της 20ής Μαρτίου 2002, Τ-355/00, DaimlerChrysler κατά ΓΕΕΑ (TELE AID), Συλλογή 2002, σ. ΙΙ-1939, σκέψη 28].

22     Όσον αφορά τη σημασία των αιτηθέντων σημάτων, επιβάλλεται να παρατηρηθεί ότι έκαστο των λεκτικών σημείων SnTEM, SnPUR και SnMIX αποτελείται από δύο διακριτά στοιχεία, ήτοι «Sn» και ,αντιστοίχως, «TEM», «PUR» και «MIX».

23     Πρώτον, δεν αμφισβητείται ότι το στοιχείο «Sn», κοινό στα τρία επίμαχα λεκτικά σημεία, είναι το χημικό σύμβολο του κασσίτερου. Όλα όμως τα προϊόντα που διεκδικεί η προσφεύγουσα καλύπτονται από «μεταλλικό στρώμα στη μία ή στις δύο όψεις, αποτελούμενο από κασσίτερο ή κράμα κασσιτέρου». Επομένως, όλα τα προϊόντα που διεκδικεί η προσφεύγουσα περιλαμβάνουν τον κασσίτερο και, επομένως, το στοιχείο «Sn» είναι περιγραφικό ενός από τα χαρακτηριστικά τους.

24     Δεύτερον, επιβάλλεται να εξεταστεί η σημασία του δευτέρου στοιχείου που περιλαμβάνεται στη σύνθεση των τριών σημείων των οποίων ζητείται η καταχώριση.

25     Όσον αφορά κατ’ αρχάς το στοιχείο «TEM», τούτο αναφέρεται –και δεν έχει αμφισβητηθεί– στο αγγλικό ρήμα «temper» (κατεργάζομαι), που παραπέμπει στη θερμική κατεργασία, η οποία συνιστά ένα χαρακτηριστικό των επίμαχων προϊόντων. Το επιχείρημα της προσφεύγουσας ότι ο όρος «temper» δεν υποδηλώνει τις ουσιαστικές ιδιότητες ενός προϊόντος αλλά μέθοδο κατασκευής είναι αλυσιτελές. Πράγματι, η ένδειξη της μεθόδου κατασκευής ενός προϊόντος αφορά επίσης ένα χαρακτηριστικό του προϊόντος αυτού.

26     Επομένως, το στοιχείο «TEM» πρέπει να θεωρηθεί ως περιγραφικό ενός των χαρακτηριστικών των διεκδικούμενων προϊόντων.

27     Όσον αφορά εν συνεχεία το στοιχείο «PUR», πρέπει επίσης να θεωρηθεί ότι τούτο είναι περιγραφικό ενός των χαρακτηριστικών των διεκδικούμενων προϊόντων, δηλαδή της «καθαρότητάς» τους.

28     Ως προς το στοιχείο «MIX», τούτο παραπέμπει –και χωρίς αυτό να αμφισβητείται από την προσφεύγουσα– σε ένα μίγμα.

29     Το στοιχείο αυτό είναι επομένως περιγραφικό ενός από τα χαρακτηριστικά των διεκδικούμενων προϊόντων, καθόσον υποδηλώνει ότι τα διεκδικούμενα προϊόντα ή τμήμα αυτών αποτελούνται από κράμα διαφόρων μετάλλων.

30     Τρίτον, επιβάλλεται να εξεταστεί η σημασία του συνόλου εκάστου των εν λόγω σημείων.

31     Πράγματι, επιβάλλεται η υπόμνηση ότι, για να θεωρηθεί περιγραφικό, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, ένα σήμα, το οποίο αποτελείται από νεολογισμό ή λέξη προκύπτουσα από τον συνδυασμό στοιχείων, δεν αρκεί η διαπίστωση ως προς έκαστο των στοιχείων αυτών του ενδεχόμενου περιγραφικού χαρακτήρα τους. Αυτός ο χαρακτήρας πρέπει επίσης να διαπιστωθεί ως προς τον ίδιο τον νεολογισμό ή την ίδια τη λέξη (βλ., κατ’ αναλογίαν, αποφάσεις του Δικαστηρίου της 12ης Φεβρουαρίου 2004, C-265/00, Campina Melkunie, Συλλογή 2004, σ. Ι-1699, σκέψη 37, και C-363/99, Koninklijke KPN Nederland, Συλλογή 2004, σ. Ι-1619, σκέψη 96).

32     Ένα σήμα αποτελούμενο από νεολογισμό ή λέξη την οποία συνθέτουν στοιχεία έκαστο των οποίων είναι περιγραφικό χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των προϊόντων ή υπηρεσιών για τα οποία υποβάλλεται η αίτηση καταχωρίσεως, είναι το ίδιο περιγραφικό των εν λόγω χαρακτηριστικών γνωρισμάτων, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, εκτός αν υφίσταται αντιληπτή διαφορά μεταξύ του νεολογισμού ή της λέξεως και του απλού αθροίσματος των στοιχείων που το αποτελούν. Τούτο προϋποθέτει ότι, λόγω του ασυνήθους χαρακτήρα του συνδυασμού σε σχέση με τα εν λόγω προϊόντα ή υπηρεσίες, ο νεολογισμός ή η λέξη δημιουργεί μια επαρκώς απομακρυσμένη εντύπωση από αυτήν που παράγει η απλή ένωση των ενδείξεων που προσφέρουν τα στοιχεία που τον (την) αποτελούν, ώστε αυτός(-ή) να κατισχύει του αθροίσματος των εν λόγω στοιχείων (βλ., κατ’ αναλογίαν, προπαρατεθείσες αποφάσεις Campina Melkunie, σκέψη 43, και Koninklijke KPN Nederland, σκέψη 104).

33     Εν προκειμένω, όσον αφορά τα σημεία SnTEM και SnPUR, προκύπτει από τα παραρτήματα που επισυνάπτονται στο υπόμνημα αντικρούσεως του Γραφείου, μη αμφισβητηθέντα από την προσφεύγουσα, ότι είναι καθ’ όλα σύνηθες στον τομέα των προϊόντων από μέταλλο που αναφέρονται στην προκειμένη περίπτωση να συνοδεύεται η υποδήλωση του σχετικού υλικού με επεξηγηματικό σημείωμα όταν μνημονεύεται η ακριβής ποιότητα των χρησιμοποιηθέντων υλικών για τα προϊόντα αυτά. Επομένως, αντίθετα προς ό,τι προβάλλει η προσφεύγουσα, τα σημεία SnTEM και SnPUR δεν μπορούν να θεωρηθούν ως λεξιλογικά ευρήματα. Επιπλέον, και όπως ορθώς παρατήρησε το Γραφείο, το επίθετο «καθαρός» τοποθετείται συχνά μετά το ουσιαστικό στο οποίο αναφέρεται προκειμένου να τονίσει την καθαρότητά του.

34     Έτσι, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των προϊόντων στα οποία αναφέρεται η αίτηση σήματος, το ενημερωμένο κοινό θα κατανοήσει αμέσως ότι το λεκτικό σημείο SnPUR υποδηλώνει τα προϊόντα που αποτελούνται από καθαρό κασσίτερο.

35     Όσον αφορά το λεκτικό σημείο SnTEM, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των προϊόντων στα οποία αναφέρεται η αίτηση σήματος, το ενημερωμένο κοινό, δηλαδή οι ειδικοί στον τομέα της μεταλλουργίας, θα κατανοήσει το σημείο αυτό υπό την έννοια ότι τα σχετικά προϊόντα αποτελούνται από κατεργασμένο κασσίτερο. Συναφώς, η ίδια η προσφεύγουσα δέχεται ότι μπορεί «το πολύ να διακρίνει κανείς στο σημείο αυτό μια αόριστη νύξη στη θερμική κατεργασία του κασσίτερου (κατεργασμένου κασσίτερου)». Φρονεί όμως ότι το σημείο αυτό δεν θα μπορούσε να κατανοηθεί ευθύς εξαρχής υπό την έννοια αυτή, προτού μεταφραστεί το χημικό σύμβολο «Sn» σε κασσίτερο. Επιβάλλεται η διαπίστωση ότι το εξειδικευμένο κοινό στον τομέα αυτό είναι σε θέση να κατανοήσει αμέσως, σχετικά με τα εν λόγω προϊόντα, ότι το «Sn» δηλώνει τον κασσίτερο. Πράγματι, όπως προκύπτει από τις ιστοσελίδες του Διαδικτύου στις οποίες παραπέμπει το Γραφείο με το υπόμνημά του αντικρούσεως, χωρίς να αμφισβητηθεί επί του σημείου αυτού από την προσφεύγουσα, η χρήση χημικών συμβόλων είναι συνήθης στον συναφή τομέα.

36     Όσον αφορά το λεκτικό σημείο SnMIX, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των προϊόντων στα οποία αναφέρεται η αίτηση σήματος, το ενημερωμένο κοινό θα κατανοήσει αμέσως ότι αυτό δηλώνει τα προϊόντα τα οποία αποτελούνται από κράμα κασσιτέρου. Η προσφεύγουσα δεν μπορεί βασίμως να υποστηρίξει ότι η σχέση μεταξύ του σημείου SnMIX και των διεκδικούμενων προϊόντων είναι πολύ αόριστη ή αβέβαιη ώστε το εν λόγω σημείο να μπορεί να θεωρηθεί ως περιγραφή των διεκδικούμενων προϊόντων. Πράγματι, η μόνη ένδειξη ότι πρόκειται για κράμα κασσιτέρου αρκεί να χαρακτηρίσει τα εν λόγω προϊόντα, χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη γνωστό με ποιο μέταλλο ή ποιο άλλο υλικό έχει αναμιχθεί ο κασσίτερος. Δεν ασκεί επίσης επιρροή το επιχείρημα της προσφεύγουσας ότι η φράση «κράμα κασσιτέρου» μπορεί να αναφέρεται στη μέθοδο κατασκευής, δεδομένου ότι η μέθοδος περιλαμβάνεται στα χαρακτηριστικά του προϊόντος.

37     Κατά συνέπεια, επιβάλλεται να θεωρηθεί ότι τα λεκτικά σημεία SnTEM, SnPUR και SnMIX είναι τα ίδια περιγραφικά των χαρακτηριστικών των προϊόντων για τα οποία πρόκειται, εφόσον δεν υπάρχει αντιληπτή διαφορά μεταξύ των σημείων αυτών και του απλού αθροίσματος των στοιχείων που τα αποτελούν. Πράγματι, σε σχέση με τα εν λόγω προϊόντα, οι συνδυασμοί SnTEM, SnPUR και SnMIX δεν έχουν ασυνήθη χαρακτήρα (βλ., υπό το πνεύμα αυτό και κατ’ αναλογία, προπαρατεθείσα απόφαση Campina Melkunie, σκέψη 41).

38     Όσον αφορά το σημείο SnTEM, το τμήμα προσφυγών του Γραφείου διαπίστωσε, στη σκέψη 23 της προσβαλλόμενης αποφάσεως στην υπόθεση T-367/02, ότι το εξειδικευμένο κοινό γνωρίζει τη σημασία της συντομογραφίας «Sn», ότι «TEM» είναι συνήθης συντομογραφία στην αγγλική γλώσσα, μολονότι ο συνδυασμός των δύο στοιχείων σε SnTEM δεν μπορεί να βεβαιωθεί από λεξιλογική άποψη. Κατά τη σκέψη 24 της ίδιας αποφάσεως, το εξειδικευμένο κοινό δεν θα διακρίνει στο λεκτικό σήμα SnTEM ένα «νεολογισμό αντίθετο προς τους γραμματικούς κανόνες», αλλά μάλλον μια συντομογραφία που δείχνει σαφώς ότι πρόκειται για «tempered tin» (κατεργασμένο κασσίτερο). Το τμήμα προσφυγών του Γραφείου κατέληξε επομένως, στη σκέψη 25 της αποφάσεως αυτής, ότι το αιτηθέν σήμα ήταν καθαρά περιγραφικό για τα σχετικά προϊόντα. Μια ανάλογη συλλογιστική εκτίθεται στις σκέψεις 24 έως 26 της προσβαλλόμενης αποφάσεως στην υπόθεση T-368/02, και στις σκέψεις 24 έως 26 της προσβαλλόμενης αποφάσεως στην υπόθεση T-369/02.

39     Επομένως, το τμήμα προσφυγών του Γραφείου κατ’ ουσίαν έκρινε, με τις προσβαλλόμενες αποφάσεις, ότι τα εν λόγω σημεία δεν ήσαν ασυνήθη. Κατά συνέπεια, το τμήμα προσφυγών του Γραφείου δεν παραβίασε, αντίθετα προς ό,τι προβάλλει η προσφεύγουσα, τις αρχές που θέτει η απόφαση του Δικαστηρίου της 20ής Σεπτεμβρίου 2001, C-383/99 P, Procter & Gamble κατά ΓΕΕΑ (Συλλογή 2001, σ. I-6251), σχετικά με το λεκτικό σήμα BABY-DRY, λαμβάνοντας υπόψη ότι, στην προκειμένη περίπτωση, δεν αμφισβητείται ότι τα αιτηθέντα σήματα δεν συνιστούν λεξιλογικά ευρήματα.

40     Τέλος, όσον αφορά το επιχείρημα της προσφεύγουσας ότι οι εκφράσεις SnTEM, SnPUR και SnMIX δεν χρησιμοποιούνται για να προσδιορίζουν τα ίδια τα ενδιάμεσα προϊόντα, ένα από τα ουσιώδη χαρακτηριστικά τους ή ακόμη την ποιότητα που προκύπτει από την κατεργασία που υπέστησαν, αρκεί η υπόμνηση ότι δεν είναι απαραίτητο τα σημεία ή οι ενδείξεις που συνθέτουν το σήμα, και εμπίπτουν στο άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, να χρησιμοποιούνται όντως, κατά τον χρόνο της αιτήσεως περί καταχωρίσεως, για περιγραφικούς σκοπούς προϊόντων όπως εκείνα για τα οποία υποβάλλεται η αίτηση ή για χαρακτηριστικά γνωρίσματα των προϊόντων αυτών. Αρκεί ότι τα ως άνω σημεία και ενδείξεις μπορούν να χρησιμοποιούνται για παρόμοιους σκοπούς (βλ., κατ’ αναλογία, προπαρατεθείσα απόφαση Campina Melkunie, σκέψη 38), πράγμα που προκύπτει επαρκώς από τα έγγραφα που το Γραφείο υπέβαλε στο Πρωτοδικείο και δεν αμφισβήτησε η προσφεύγουσα. Η τελευταία δεν μπορεί να επικαλεστεί ούτε την απόφαση του Πρωτοδικείου της 31ης Ιανουαρίου 2001, Wrigley κατά ΓΕΕΑ (DOUBLEMINT) (T-193/99, Συλλογή 2001, σ. II‑417), αναιρεθείσα με την προπαρατεθείσα απόφαση ΓΕΕΑ κατά Wrigley, εφόσον αρκεί ότι το σημείο, σε μια τουλάχιστον από τις ενδεχόμενες σημασίες του, είναι δηλωτικό χαρακτηριστικού γνωρίσματος των οικείων προϊόντων ή υπηρεσιών (βλ. προπαρατεθείσα απόφαση ΓΕΕΑ κατά Wrigley, σκέψη 32, και, κατ’ αναλογία, προπαρατεθείσα απόφαση Campina Melkunie, σκέψη 38).

41     Το επιχείρημα της προσφεύγουσας ότι υπάρχουν άλλες εκφράσεις που δηλώνουν τα ίδια χαρακτηριστικά των προϊόντων της δεν πείθει. Είναι αδιάφορο το ότι υπάρχουν ή όχι συνώνυμα που επιτρέπουν να προσδιορίζονται τα ίδια χαρακτηριστικά των προϊόντων ή υπηρεσιών που μνημονεύει η αίτηση καταχωρίσεως. Πράγματι, μολονότι το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94 προβλέπει μεν ότι, για να εμπίπτει στον λόγο απαραδέκτου της καταχωρίσεως που αυτή διατυπώνει, το σήμα πρέπει να αποτελείται «αποκλειστικά» από σημεία ή ενδείξεις που μπορούν να χρησιμεύσουν προς δήλωση των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων των οικείων προϊόντων ή υπηρεσιών, αντιθέτως όμως δεν απαιτεί τα σημεία αυτά ή οι ενδείξεις αυτές να αποτελούν τον αποκλειστικό τρόπο δηλώσεως των εν λόγω χαρακτηριστικών (βλ., κατ’ αναλογία, προπαρατεθείσες αποφάσεις Campina Melkunie, σκέψη 42, και Koninklijke KPN Nederland, σκέψεις 57 και 101).

42     Από τα προεκτεθέντα προκύπτει ότι τα λεκτικά σημεία SnTEM, SnPUR και SnMIX μπορούν να χρησιμοποιηθούν, κατά την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, από την άποψη του ενδιαφερομένου κοινού, προς δήλωση των ουσιωδών χαρακτηριστικών των προϊόντων που εμπίπτουν στις κατηγορίες στις οποίες αναφέρονται οι αιτήσεις καταχωρίσεως.

43     Κατά συνέπεια, το τμήμα προσφυγών δεν παρέβη το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, κρίνοντας ότι τα λεκτικά σημεία SnTEM, SnPUR και SnMIX δεν μπορούσαν να καταχωριστούν ως κοινοτικά σήματα.

44     Επομένως, επιβάλλεται να απορριφθεί ο πρώτος λόγος της προσφεύγουσας, χωρίς να χρειάζεται να εξετασθεί ο μάρτυρας που προτείνει η προσφεύγουσα.

45     Όσον αφορά τον δεύτερο λόγο, όπως προκύπτει από το άρθρο 7, παράγραφος 1, του κανονισμού 40/94, αρκεί να συντρέχει ένας από τους προβλεπόμενους απόλυτους λόγους απαραδέκτου προκειμένου να μην είναι δυνατή η καταχώριση του σημείου ως κοινοτικού σήματος [απόφαση του Δικαστηρίου της 19ης Σεπτεμβρίου 2002, C-104/00 P, DKV κατά ΓΕΕΑ, Συλλογή 2002, σ. Ι-7561, σκέψη 29· αποφάσεις του Πρωτοδικείου της 31ης Ιανουαρίου 2001, T-331/99, Mitsubishi HiTec Paper Bielefeld κατά ΓΕΕΑ (Giroform), Συλλογή 2001, σ. ΙΙ‑433, σκέψη 30, και της 27ης Νοεμβρίου 2003, T-348/02, Quick κατά ΓΕΕΑ (Quick), Συλλογή 2003, σ. ΙΙ-5071, σκέψη 37].

46     Άλλωστε, κατά τη νομολογία, λεκτικό σήμα που είναι περιγραφικό των χαρακτηριστικών προϊόντων ή υπηρεσιών, υπό την έννοια του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο γ΄, του κανονισμού 40/94, στερείται, κατ’ ανάγκη, εξ αυτού του λόγου, διακριτικού χαρακτήρα έναντι των ιδίων αυτών προϊόντων ή υπηρεσιών, κατά το άρθρο 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄ (βλ., κατ’ αναλογία, προπαρατεθείσες αποφάσεις Campina Melkunie, σκέψη 19 και Koninklijke KPN Nederland, σκέψη 86).

47     Υπό τις συνθήκες αυτές, ο δεύτερος λόγος της προσφεύγουσας, που αντλείται από την παράβαση του άρθρου 7, παράγραφος 1, στοιχείο β΄, του κανονισμού 40/94, δεν μπορεί να γίνει δεκτός.

48     Κατά συνέπεια, πρέπει η προσφυγή να απορριφθεί στο σύνολό της.

 Επί των δικαστικών εξόδων

49     Κατά το άρθρο 87, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας του Πρωτοδικείου, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα εφόσον υπήρξε σχετικό αίτημα. Δεδομένου ότι η προσφεύγουσα ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε το Γραφείο, σύμφωνα με τα αιτήματα του τελευταίου.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ (τέταρτο τμήμα)

αποφασίζει:

1)      Απορρίπτει τις προσφυγές.

2)      Καταδικάζει την προσφεύγουσα στα δικαστικά έξοδα.

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 12 Ιανουαρίου 2005.

* Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική.