ΈΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠ' ΑΚΡΟΑΤΗΡΊΟΥ ΣΥΖΉΤΗΣΗ

στην υπόθεση C-70/89 ( *1 )

Ι — Πραγματικά περιστατικά και νομοθετικό πλαίσιο

Με την οδηγία 76/464/ΕΟΚ, της 4ης Μαΐου 1976, περί ρυπάνσεως που προκαλείται από ορισμένες επικίνδυνες ουσίες που εκχέονται στο υδάτινο περιβάλλον της Κοινότητος ( ΕΕ ειδ. έκδ. 15/001, σ. 138 ), το Συμβούλιο κατήρτισε ένα πίνακα ουσιών που χαρακτηρίζονται από την τοξικότητα τους, την ανθεκτικότητα τους ή τη βιοσυσσώρευση τους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το κάδμιο. Το άρθρο 6 της οδηγίας αυτής προβλέπει ότι το Συμβούλιο οφείλει να καθορίσει, όσον αφορά τις ουσίες αυτές, οριακές τιμές και ποιοτικούς στόχους.

Με την οδηγία 83/513/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 1983, καθορίζονται αυτές οι τιμές και στόχοι όσον αφορά το κάδμιο ( ΕΕ L 291, σ. 1 ). Η προθεσμία για την εφαρμογή της έληξε στις 28 Σεπτεμβρίου 1985.

Με έγγραφο της 28ης Οκτωβρίου 1985, οι ιταλικές αρχές γνωστοποίησαν στην Επιτροπή ότι οι επιτασσόμενοι από την οδηγία κανόνες ήταν αντίστοιχοι, στην Ιταλία, με τους κανόνες που ήδη προβλέπονταν με διάφορες ρυθμίσεις, συγκεκριμένα τον νόμο 319, της 10ης Μαΐου 1976, περί θεσπίσεως διατάξεως για την προστασία των υδάτων από τη μόλυνση (GURI no 141 της 29.5.1976), τον τροποποιητικό νόμο 650, της 24ης Δεκεμβρίου 1979 ( GURI no 352 της 29.12.1979 ), την εγκύκλιο της διυπουργικής επιτροπής της 29ης Δεκεμβρίου 1976 και την απόφαση της ιδίας Επιτροπής της 4ης Φεβρουαρίου 1979 ( supplemento ordinario alla GURI no 69 της 21.2.1977).

Κρίνοντας ότι οι ρυθμίσεις αυτές δεν αποτελούσαν κατάλληλη μεταφορά της οδηγίας 83/513, η Επιτροπή κίνησε τη σχετική με τη διαπίστωση παραβάσεως διαδικασία. Τόσο το έγγραφο οχλήσεως της 2ας Σεπτεμβρίου 1987 όσο και η αιτιολογημένη γνώμη της 12ης Σεπτεμβρίου 1988 έμειναν αναπάντητα.

Κατόπιν τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε την άσκηση της υπό κρίση προσφυγής.

II — Η διαδικασία

Η προσφυγή της Επιτροπής πρωτοκολλήθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 7 Μαρτίου 1989.

Η έγγραφη διαδικασία διεξήχθη κανονικώς. Το Δικαστήριο, κατόπιν εκθέσεως του εισηγητή δικαστή και μετ' ακρόαση του γενικού εισαγγελέα αποφάσισε να προχωρήσει στην προφορική διαδικασία χωρίς προηγούμενη διεξαγωγή αποδείξεων.

Η Επιτροπή ζητεί από το Δικαστήριο να:

αναγνωρίσει ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 6 της οδηγίας 83/513 του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 1983, για τις οριακές τιμές και τους ποιοτικούς στόχους για τις απορρίψεις καδμίου, όλα τα μέτρα που είναι αναγκαία για την κατάλληλη μεταφορά της στο εσωτερικό δίκαιο ή παραλείποντας να ενημερώσει αμέσως, όσον αφορά το ζήτημα αυτό, την Επιτροπή, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από την εν λόγω οδηγία·

καταδικάσει την καθής στα δικαστικά έξοδα. Η Ιταλική Κυβέρνηση δεν υπέβαλε αιτήματα.

III — Τα επιχειρήματα των διαδίκων

Κατά την Επιτροπή, οι παραβάσεις της οδηγίας 83/513 προκύπτουν από τα εξής στοιχεία:

1)

η ιταλική νομοθεσία δεν προβλέπει οριακές τιμές εκφραζόμενες σε γραμμάρια απορριφθέντος καδμίου ανά χιλιόγραμμο χρησιμοποιηθέντος καδμίου, ενώ το παράρτημα Ι της οδηγίας επιβάλλει την καθιέρωση τέτοιων τιμών

2)

η ιταλική νομοθεσία υποχρέωσε τις υφιστάμενες κατά την έννοια της νομοθεσίας αυτής βιομηχανίες να αρχίσουν να τηρούν τις οριακές τιμές το αργότερο μετά την 1η Μαρτίου 1989, ενώ, το άρθρο 2, σημείο στ, της οδηγίας τους επέβαλλε την ίδια υποχρέωση το αργότερο από τις 23 Σεπτεμβρίου 1985·

3)

η ιταλική νομοθεσία προβλέπει ότι τα μέτρα σχετικά με τις οριακές τιμές πρέπει να εφαρμόζονται σε στάδιο προγενέστερο του σημείου εκχύσεως στο περιβάλλον υποδοχής, ενώ το άρθρο 3, παράγραφος 2, της οδηγίας επιτάσσει όπως τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται στο σημείο απορροής των αποβλήτων, δηλαδή κατά την έξοδο τους από τη βιομηχανική εγκατάσταση ή την εγκατάσταση καθαρισμού·

4)

η ιταλική νομοθεσία δεν θεσπίζει διαδικασία ελέγχου ως προς τις ποσότητες του επεξεργαζομένου καδμίου, ενώ το παράρτημα Ι, σημείο 4, της οδηγίας επιβάλλει την καθιέρωση τέτοιου ελέγχου·

5)

η ιταλική νομοθεσία δεν προβλέπει σύστημα προηγουμένης αδείας σχετικά με τις απορρίψεις, ενώ τέτοιο σύστημα επιβάλλεται από τις παραγράφους 3 και 4 του άρθρου 3 της οδηγίας·

6)

η ιταλική νομοθεσία δεν προβλέπει, όσον αφορά τον προσδιορισμό της υπάρξεως καδμίου στα απόβλητα, μέθοδο αναλύσεως σύμφωνη προς αυτές που επιτάσσονται με το άρθρο 3, παράγραφος 5, του παραρτήματος III, σημείο 1, της οδηγίας·

7)

τέλος, τα επαρχιακά εργαστήρια τα οποία, δυνάμει της ιταλικής νομοθεσίας, έχουν επιφορτιστεί με τον έλεγχο των απορρίψεων δεν μπορούν να εκτελέσουν την αποστολή επιτηρήσεως που επιβάλλεται στις αρχές των κρατών μελών με το άρθρο 4 της οδηγίας εφόσον στο πλαίσιο του ιταλικού συστήματος οι άδειες απορρίψεως χορηγούνται αυτομάτως.

Κατά την έγγραφη διαδικασία, η Ιταλική Κυβέρνηοη δεν αμφισβήτησε πλέον την ύπαρξη της παραβάσεως. Υπογραμμίζει ότι ζήτησε από το Ιταλικό Κοινοβούλιο νομοθετική εξουσιοδότηση για να μπορέσει να τροποποιήσει την ισχύουσα νομοθεσία ώστε να διασφαλιστεί η κατάλληλη μεταφορά της οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο.

R. Joliét

εισηγητής δικαστής


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική.


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΊΟΥ

της 13ης Δεκεμβρίου 1990 ( *1 )

Στην υπόθεση C-70/89,

Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τους νομικούς της συμβούλους R. Gosaldo Bono και G. Marenco, με αντίκλητο στο Λουξεμβούργο τον Guido Berardis, μέλος της νομικής της υπηρεσίας, Centre Wagner, Kirchberg,

προσφεύγουσα,

κατά

Ιταλικής Δημοκρατίας, εκπροσωπούμενης από τον καθηγητή L. Ferrari Bravo, προϊστάμενο της υπηρεσίας διπλωματικών διαφορών του Υπουργείου Εξωτερικών, επικουρούμενο από τον P. G. Ferri, avvocato dello Stato, με τόπο επιδόσεων στο Λουξεμβούργο την εδώ ιταλική πρεσβεία, 5, rue Marie-Adélaïde,

καθής,

που έχει ως αντικείμενο να αναγνωριστεί ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας όλες τις νομοθετικής και κανονιστικής φύσεως διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο, κατά τρόπο εξαντλητικό και ορθό, της οδηγίας 83/513/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 1983, για τις οριακές τιμές και τους ποιοτικούς στόχους για τις απορρίψεις καδμίου ( ΕΕ L 291, σ. 1 ), παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

συγκείμενο από τους Ο. Due, Πρόεδρο, G. F. Mancini, T. F. O'Higgins και G. C Rodríguez Iglesias, προέδρους τμήματος, Sir Gordon Slynn, R. Joliét, F. A. Schockweiler, F. Grévisse και M. Zuleeg, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: C. Ο. Lenz

γραμματέας: D. Louterman, κύρια υπάλληλος διοικήσεως

έχοντας υπόψη την έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση,

αφού άκουσε τους διαδίκους που αγόρευσαν κατά τη συνεδρίαση της 21ης Νοεμβρίου 1990,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της ίδιας ημέρας,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1

Με δικόγραφο που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου στις 7 Μαρτίου 1989, η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων άσκησε, κατ' εφαρμογή του άρθρου 169 της Συνθήκης ΕΟΚ, προσφυγή με την οποία ζητεί να αναγνωριστεί ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας όλες τις διοικητικής φύσεως διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο, κατά τρόπο εξαντλητικό και ορθό, της οδηγίας 83/513/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 1983, για τις οριακές τιμές και τους ποιοτικούς στόχους για τις απορρίψεις καδμίου ( ΕΕ L 291, σ. 1 ), παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ.

2

Με την οδηγία 76/464/ΕΟΚ, της 4ης Μαΐου 1976, περί της ρυπάνσεως που προκαλείται από ορισμένες επικίνδυνες ουσίες που εκχέονται στο υδάτινο περιβάλλον της Κοινότητος ( ΕΕ ειδ. έκδ. 15/001, σ. 138 ), το Συμβούλιο κατήρτισε ένα πίνακα ουσιών που χαρακτηρίζονται από την τοξικότητα τους, την ανθεκτικότητα τους ή τη βιοσυσσώρευσή τους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το κάδμιο. Το άρθρο 6 της οδηγίας αυτής προβλέπει ότι το Συμβούλιο οφείλει να καθορίσει, όσον αφορά τις ουσίες αυτές οριακές τιμές, και ποιοτικούς στόχους.

3

Με την προαναφερθείσα οδηγία 83/513 (στο εξής: η οδηγία), καθορίζονται αυτές οι τιμές και στόχοι όσον αφορά το κάδμιο. Η προθεσμία για τη θέση της σε εφαρμογή έληξε στις 28 Σεπτεμβρίου 1985.

4

Συμμορφούμενες προς την υποχρέωση ενημερώσεως που τους επιβάλλει το άρθρο 6, παράγραφος 1, της οδηγίας, οι ιταλικές αρχές γνωστοποίησαν, στις 28 Οκτωβρίου 1985, στην Επιτροπή ότι οι επιτασσόμενοι από την οδηγία κανόνες προβλέπονταν ήδη σε διάφορες ρυθμίσεις, συγκεκριμένα τον νόμο 319, της 10ης Μαΐου 1976, περί θεσπίσεως διατάξεως για την προστασία των υδάτων από τη μόλυνση ( GURI no 141, της 29.5.1976 ), τον τροποποιητικό νόμο 650 της 24ης Δεκεμβρίου 1979 ( GURI no 352, της 29.12.1979), την εγκύκλιο της διυπουργικής επιτροπής της 29ης Δεκεμβρίου 1976 και την απόφαση της ιδίας επιτροπής της 4ης Φεβρουαρίου 1977 ( supplemento ordinario alla GURI no 69 της 21.2.1977).

5

Κρίνοντας ότι οι ρυθμίσεις αυτές δεν αποτελούσαν προσήκουσα μεταφορά της οδηγίας, η Επιτροπή κίνησε τη σχετική με τη διαπίστωση παραβάσεως διαδικασία.

6

Στην έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση αναπτύσσονται διεξοδικώς τα περιστατικά της υποθέσεως, η εξέλιξη της διαδικασίας καθώς και οι ισχυρισμοί και τα επιχειρήματα των διαδίκων. Τα στοιχεία αυτά της δικογραφίας δεν επαναλαμβάνονται κατωτέρω παρά μόνο καθόσον απαιτείται για τη συλλογιστική του Δικαστηρίου.

7

Η Επιτροπή επικρίνει τις ανεπάρκειες της ιταλικής νομοθεσίας σε σχέση με την οδηγία όσον αφορά τα εξής επτά σημεία.

8

Πρώτον, η ιταλική νομοθεσία δεν προβλέπει οριακές τιμές εκφραζόμενες σε γραμμάρια απορριφθέντος καδμίου ανά χιλιόγραμμο χρησιμοποιηθέντος καδμίου, ενώ το παράρτημα Ι της οδηγίας επιβάλλει την καθιέρωση τέτοιων τιμών.

9

Δεύτερον, η ιταλική νομοθεσία υποχρέωσε ορισμένες από τις υφιστάμενες βιομηχανίες να αρχίσουν να τηρούν τις οριακές τιμές το αργότερο από την 1η Μαρτίου 1989, ενώ το παράρτημα Ι της οδηγίας τους επέβαλλε την ίδια υποχρέωση το αργότερο από την 1η Ιανουαρίου 1986.

10

Τρίτον, η ιταλική νομοθεσία προβλέπει ότι τα μέτρα σχετικά με τις οριακές τιμές πρέπει να εφαρμόζονται σε στάδιο προγενέστερο του σημείου εκχύσεως στο περιβάλλον υποδοχής, ενώ το άρθρο 3, παράγραφος 2, της οδηγίας επιτάσσει όπως τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται στο σημείο απορροής των αποβλήτων, δηλαδή κατά την έξοδο τους από τη βιομηχανική εγκατάσταση ή την εγκατάσταση καθαρισμού.

11

Τέταρτον, η ιταλική νομοθεσία δεν θεσπίζει διαδικασία ελέγχου ως προς τις ποσότητες του επεξεργαζομένου καδμίου, ενώ το παράρτημα Ι, σημείο 4, της οδηγίας επιβάλλει την καθιέρωση τέτοιου ελέγχου.

12

Πέμπτον, η ιταλική νομοθεσία δεν προβλέπει σύστημα προηγουμένης αδείας σχετικά με τις απορρίψεις, ενώ τέτοιο σύστημα επιβάλλεται από τις παραγράφους 3 και 4 του άρθρου 3 της οδηγίας.

13

Έκτον, οι προβλεπόμενες από την ιταλική νομοθεσία μέθοδοι αναλύσεως για τη διαπίστωση της παρουσίας καδμίου στα απόβλητα δεν είναι σύμφωνες προς τις μεθόδους που επιτάσσονται από το άρθρο 3, παράγραφος 5, και το παράρτημα III, σημείο 1, της οδηγίας.

14

Τέλος, δεδομένου ότι, στο πλαίσιο του ιταλικού συστήματος, οι άδειες απορρίψεως χορηγούνται αυτομάτως, τα επαρχιακά εργαστήρια που έχουν επιφορτιστεί με τον έλεγχο των απορρίψεων δεν μπορούν να φέρνουν σε πέρας την αποστολή επιτηρήσεως που το άρθρο 4 της οδηγίας επιβάλλει στις αρχές των κρατών μελών.

15

Με το υπόμνημα της αντικρούσεως, η Ιταλική Δημοκρατία δεν αμφισβήτησε το βάσιμο των αιτιάσεων της Επιτροπής.

16

Επομένως, πρέπει να αναγνωριστεί ότι η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας όλες τις νομοθετικής και διοικητικής φύσεως διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο, κατά τρόπο εξαντλητικό και ορθό, της οδηγίας 83/513 του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 1983, για τις οριακές τιμές και τους ποιοτικούς στόχους για τις απορρίψεις καδμίου, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ.

Επί των δικαστικών εξόδων

17

Κατά το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού Διαδικασίας, ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στα δικαστικά έξοδα. Δεδομένου ότι η Ιταλική Δημοκρατία ηττήθηκε, πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα.

 

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

αποφασίζει:

 

1)

Η Ιταλική Δημοκρατία, μη θεσπίζοντας εντός της ταχθείσας προθεσμίας όλες τις νομοθετικής και διοικητικής φύσεως διατάξεις που είναι αναγκαίες για τη μεταφορά στο εσωτερικό δίκαιο, κατά τρόπο εξαντλητικό και ορθό, της οδηγίας 83/513/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Σεπτεμβρίου 1983, για τις οριακές τιμές και τους ποιοτικούς στόχους για τις απορρίψεις καδμίου, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τη Συνθήκη ΕΟΚ.

 

2)

Καταδικάζει την Ιταλική Δημοκρατία στα δικαστικά έξοδα.

 

Due

Mancini

O'Higgins

Rodríguez Iglesias

Slynn

Joliét

Schockweiler

Grévisse

Zuleeg

Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο Λουξεμβούργο στις 13 Δεκεμβρίου 1990.

Ο Γραμματέας

J.-G. Giraud

Ο Πρόεδρος

Ο. Due


( *1 ) Γλώσσα διαδικασίας: η ιταλική.