61987J0027

++++

1 . Ανταγωνισμός - Συμπράξεις - Δικαιώματα βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας - Δικαίωμα του δημιουργού νέου φυτικού είδους - Σύμβαση παραχωρήσεως αδείας πολλαπλασιασμού - Ρήτρα περί απαγορεύσεως της πωλήσεως και εξαγωγής των βασικών σπόρων προς σπορά - Θεμιτό

( Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 85, παράγραφος 1 )

2 . Ανταγωνισμός - Συμπράξεις - Απαγόρευση - Προϋποθέσεις - Επηρεασμός του εμπορίου μεταξύ κρατών μελών - Προσβολή του ανταγωνισμού

( Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 85, παράγραφος 1 )

3 . Ανταγωνισμός - Συμπράξεις - Δικαιώματα βιομηχανικής και εμπορικής ιδιοκτησίας - Δικαίωμα του δημιουργού νέου φυτικού είδους - Σύμβαση παραχωρήσεως αδείας πολλαπλασιασμού - Υποχρεωτικές κατώτατες τιμές - Αθέμιτο - Προϋπόθεση - Αισθητή επίδραση επί του εμπορίου μεταξύ κρατών μελών

( Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 85, παράγραφος 1 )

1 . Ρήτρα που περιλαμβάνεται σε σύμβαση για τον πολλαπλασιασμό και την πώληση σπόρων προς σπορά, ο ένας από τους συμβαλλομένους της οποίας είναι κάτοχος ή εντολοδόχος του κατόχου ορισμένων δικαιωμάτων δημιουργού νέου φυτικού είδους, και σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται στον εμπορευόμενο παραγωγό να πωλεί και εξάγει βασικούς σπόρους προς σπορά, συμβιβάζεται προς το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης στο βαθμό που αυτή είναι αναγκαία, ώστε να παρέχει στον δημιουργό τη δυνατότητα να επιλέγει τους εμπορευόμενους παραγωγούς στους οποίους παραχωρεί την άδεια .

2 . Εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης συμφωνία που επιτρέπει, με βάση ένα σύνολο αντικειμενικών νομικών ή πραγματικών στοιχείων, να υποτεθεί βάσιμα ότι μπορεί να επηρεάσει, άμεσα ή έμμεσα, πραγματικά ή δυνητικά, τα ρεύματα των συναλλαγών μεταξύ κρατών μελών, υπό την έννοια ότι μπορεί να βλάψει την πραγμάτωση των στόχων μιας ενιαίας αγοράς μεταξύ κρατών μελών και που έχει ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα τον περιορισμό ή τη νόθευση του ανταγωνισμού εντός της κοινής αγοράς .

3 . Ρήτρα που περιλαμβάνεται σε σύμβαση για τον πολλαπλασιασμό και την πώληση σπόρων προς σπορά, ο ένας από τους συμβαλλομένους της οποίας είναι κάτοχος ορισμένων δικαιωμάτων δημιουργού νέου φυτικού είδους ή ο εντολοδόχος του, και που επιβάλλει στον εμπορευόμενο παραγωγό την τήρηση κατώτατων τιμών, καθοριζόμενων από τον αντισυμβαλλόμενο, εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης μόνον εφόσον η εν λόγω σύμβαση είναι ικανή, λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό και νομικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται, να επηρέασει αισθητά το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .

Στην υπόθεση 27/87,

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Tribunal de commerce της Λιέγης προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της δίκης που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

SPRL Louis Erauw-Jacquery, εταιρίας με έδρα το Peruwelz,

και

Societe cooperative La Hesbignonne, συνεταιριστικής ένωσης με έδρα το Hannut,

η έκδοση προδικαστικής απόφασης ως προς το αν συμβιβάζεται με το άρθρο 85 της Συνθήκης ΕΟΚ σύμβαση περί των δικαιωμάτων του δημιουργού νέου φυτικού είδους επί ορισμένων ποικιλιών σπόρων προς σπορά,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( πέμπτο τμήμα )

συγκείμενο από τους G . Bosco, πρόεδρο τμήματος, J . C . Moitinho de Almeida, U . Everling, Y . Galmot και R . Joliet, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας : J . Mischo

γραμματέας : D . Louterman, υπάλληλος διοικήσεως

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που κατέθεσαν :

-η SPRL Louis Erauw-Jacquery, ενάγουσα, εκπροσωπούμενη κατά την προφορική διαδικασία από τον G . Dehousse, δικηγόρο Βρυξελλών,

- η SC La Hesbignonne, εναγομένη, εκπροσωπούμενη από τους Jan-J . Bossuyt και Philippe Evrard, δικηγόρους Βρυξελλών,

- η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από την Maria Wolfcarius,

έχοντας υπόψη την έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση και κατόπιν της προφορικής διαδικασίας της 28ης Οκτωβρίου 1987,

αφού άκουσε το γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 9ης Δεκεμβρίου 1987,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1 Με απόφαση της 23ης Ιανουαρίου 1987, που περιήλθε στο Δικαστήριο στις 29 του ιδίου μηνός, το Tribunal de commerce της Λιέγης υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, προδικαστικό ερώτημα ως προς την ερμηνεία του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης, προκειμένου να εκτιμήσει αν συμβιβάζονται με το άρθρο αυτό ορισμένες από τις ρήτρες μιας σύμβασης με την οποία παραχωρείται άδεια για τον πολλαπλασιασμό και την πώληση ορισμένων ποικιλιών σπόρων δημητριακών προς σπορά που κατοχυρώνονται με δικαιώματα του δημιουργού νέου φυτικού είδους .

2 Το ερώτημα αυτό ανέκυψε στο πλαίσιο δίκης που αφορά ορισμένες από τις ρήτρες της σύμβασης με την οποία η εταιρία Louis Erauw-Jacquery, κάτοχος ορισμένων δικαιωμάτων δημιουργού νέου φυτικού είδους ( εφεξής ο δημιουργός ), επέτρεψε στη συνεταιριστική ένωση La Hesbignonne ( εφεξής ο κάτοχος της αδείας ) να πολλαπλασιάζει τους βασικούς σπόρους προς σπορά και να πωλεί τους παραγόμενους από τους σπόρους αυτούς σπόρους πρώτης ή δεύτερης γενεάς για την παραγωγή δημητριακών ( εφεξής σπόροι αναπαραγωγής ).

3 Με την εν λόγω σύμβαση, ο κάτοχος της αδείας ανέλαβε την υποχρέωση ιδίως ( άρθρο 2 ):

α ) να πολλαπλασιάζει στο Βέλγιο το σύνολο των βασικών σπόρων προς σπορά Ε2 ή των αντιστοίχων τους που του προμηθεύει ο δημιουργός, να τους υποβάλλει για έλεγχο στον ΟΝDΑΗ ( επίσημο βελγικό οργανισμό επιφορτισμένο με την πιστοποίηση ) σύμφωνα με την ισχύουσα ρύθμιση, να μην πωλεί ή παραδίδει σε εμπορευόμενους παραγωγούς ή σε οποιονδήποτε άλλο, εκτός από το γεωργό που πραγματοποιεί τον πολλαπλασιασμό, βασικούς σπόρους προς σπορά Ε2 ή αντίστοιχους των εν λόγω ποικιλιών και να μην τους εξάγει σε καμιά χώρα

...

ζ ) να μην εξάγει, αμέσως ή εμμέσως, χωρίς προηγούμενη έγγραφη έγκριση του δημιουργού, σπόρους προς σπορά των ποικιλιών των οποίων ο τελευταίος είναι κάτοχος ή εντολοδόχος του κατόχου των δικαιωμάτων δημιουργού, ασχέτως κατηγορίας σπόρων

...

ι)να μην πωλεί σε τιμές χαμηλότερες από τις κατώτατες που καθορίζει ο δημιουργός για τους σπόρους προς σπορά όλων των ειδών, ποικιλιών και κατηγοριών για τις οποίες έχει χορηγηθεί πιστοποιητικό και για τις οποίες ο τελευταίος είναι κάτοχος ή εντολοδόχος του κατόχου των δικαιωμάτων του δημιουργού .

4 Με εγκύκλιο της 8ης Αυγούστου 1983 που απηύθυνε προς όλους τους εμπορευόμενους παραγωγούς, μεταξύ των οποίων και ο κάτοχος της αδείας, ο δημιουργός ανακοίνωσε τις κατώτατες τιμές στις οποίες έπρεπε να πωλούνται τα προστατευόμενα νέα φυτικά είδη . 'Οσον αφορά τους σπόρους προς σπορά Ε3 της πρώιμης κριθής πολλαπλής σειράς Gerbel, για τους οποίους η εταιρία Erauw-Jacquery είναι ο αποκλειστικός εντολοδόχος της εταιρίας Florimont-Desprez, της Templeneuve Γαλλίας, στο Βέλγιο, η κατώτατη τιμή καθορίστηκε σε 1 825 ΒFR ανά 100 χιλιόγραμμα . Την τιμή αυτή δεν τήρησε ο κάτοχος της αδείας, ο οποίος το Σεπτέμβριο του 1983 διέθεσε προς πώληση τα νέα αυτά φυτικά είδη στην τιμή των 1 750 ΒFR ανά 100 χιλιόγραμμα . Στο Βέλγιο οι σπόροι προς σπορά Ε3 είναι βασικοί σπόροι, οι οποίοι, πάντως, πωλούνται σχεδόν στο σύνολό τους στους γεωργούς, οι οποίοι με τη σειρά τους τους χρησιμοποιούν για την παραγωγή δημητριακών προς κατανάλωση .

5 Κατά τον δημιουργό, η πώληση στην τιμή αυτή υποχρέωσε τους άλλους εμπορευόμενους παραγωγούς να μειώσουν τις τιμές τους, με αποτέλεσμα να υποστούν ζημία, για την οποία και του ζητούν αποζημίωση . Στο πλαίσιο της διαφοράς της κύριας δίκης, ο δημιουργός ισχυρίζεται ότι για τη ζημία, η οποία αποτιμάται σε 15 εκατομμύρια βελγικά φράγκα, βαρύνεται ο κάτοχος της αδείας .

6 Το Tribunal de commerce της Λιέγης έκρινε ως μη επιδεχόμενο αμφισβήτηση το γεγονός ότι με την επίδικη ρήτρα της σύμβασης καθορίζεται επακριβώς η τιμή πώλησης των σπόρων δεύτερης γενεάς και τίθενται περιορισμοί στη δυνατότητα διάθεσής τους . Το Tribunal διερωτάται, πάντως, αν η εν λόγω ρήτρα είναι ικανή να επηρεάσει αισθητά το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών ή να νοθεύσει αισθητά τον ανταγωνισμό εντός της κοινής αγοράς και αν, υπό την έννοια αυτή, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης . Για τη διευκρίνιση του σημείου αυτού, υπέβαλε στο Δικαστήριο το ακόλουθο ερώτημα :

"Εμπίπτει ή όχι στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 85 ή άλλης διάταξης της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας το άρθρο 2, στοιχεία α ) και ι ), της επίδικης σύμβασης;"

7 Στην έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση αναπτύσσονται διεξοδικώς τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης της κύριας δίκης, η εξέλιξη της διαδικασίας και οι παρατηρήσεις που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο . Τα στοιχεία αυτά της δικογραφίας δεν επαναλαμβάνονται κατωτέρω, παρά μόνο καθόσον απαιτείται για να σχηματίσει κρίση το Δικαστήριο .

Ως προς το ζήτημα αν συμβιβάζεται προς το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης η ρήτρα περί απαγορεύσεως της πωλήσεως και εξαγωγής βασικών σπόρων προς σπορά Ε2

8 Το εθνικό δικαστήριο ερωτά καταρχάς αν η ρήτρα που απαγορεύει στον κάτοχο της άδειας πολλαπλασιασμού των βασικών σπόρων προς σπορά να πωλεί, παραδίδει ή εξάγει τους σπόρους εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης .

9 Η Επιτροπή και ο δημιουργός υποστηρίζουν ότι η ρήτρα περί απαγορεύσεως της πωλήσεως και εξαγωγής των βασικών σπόρων προς σπορά Ε2 που διατίθενται στους εμπορευόμενους παραγωγούς με αποκλειστικό σκοπό τον πολλαπλασιασμό τους δεν αντίκειται προς το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης . Η σχετική ρήτρα είναι απόρροια του δικαιώματος δημιουργού νέου φυτικού είδους .

10 Πρέπει συναφώς να υπογραμμιστεί ότι, όπως δέχτηκε το Δικαστήριο με την απόφαση της 8ης Ιουνίου 1982 ( υπόθεση 258/78, Nungesser, Συλλογή σ . 2015 ), η παραγωγή των βασικών γενών ενδέχεται να συνεπάγεται σημαντική οικονομική επιβάρυνση . Πρέπει, συνεπώς, να γίνει δεκτό ότι εκείνος που κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες για την παραγωγή των ποικιλιών βασικών σπόρων προς σπορά, δυναμένων να αποτελέσουν αντικείμενο δικαιωμάτων του δημιουργού νέου φυτικού είδους, πρέπει να διαθέτει και μέσα προστασίας του από κάθε κακή χρήση τους . Προς το σκοπό αυτό, ο δημιουργός πρέπει να έχει το δικαίωμα να επιφυλάσσει υπέρ των εμπορευόμενων παραγωγών που επέλεξε ως δικαιοδόχους το δικαίωμα για πολλαπλασιασμό του είδους . Υπό την έννοια αυτή, η ρήτρα με την οποία απαγορεύεται στον κάτοχο της αδείας η πώληση και εξαγωγή των βασικών σπόρων προς σπορά δεν εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης .

11 Επομένως, στο πρώτο σκέλος του ερωτήματος που υπέβαλε το εθνικό δικαστήριο πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η ρήτρα που περιλαμβάνεται σε σύμβαση για τον πολλαπλασιασμό και την πώληση σπόρων προς σπορά, ο ένας από τους συμβαλλομένους της οποίας είναι ο κάτοχος ή ο εντολοδόχος του κατόχου ορισμένων δικαιωμάτων του δημιουργού νέου φυτικού είδους και σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται στον κάτοχο της αδείας να πωλεί και εξάγει βασικούς σπόρους προς σπορά, συμβιβάζεται προς το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης στο βαθμό που αυτή είναι αναγκαία ώστε να παρέχει στον δημιουργό τη δυνατότητα να επιλέγει τους εμπορευόμενους παραγωγούς στους οποίους παραχωρεί την άδεια .

Ως προς το ζήτημα αν συμβιβάζεται προς το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης η ρήτρα με την οποία επιβάλλεται η τήρηση κατώτατων τιμών για τους πιστοποιημένους σπόρους όλων των ειδών

12 Δεύτερον, το εθνικό δικαστήριο ερωτά αν η ρήτρα που περιλαμβάνεται στην ίδια σύμβαση και με την οποία επιβάλλεται στον εμπορευόμενο παραγωγό η τήρηση κατώτατων τιμών που καθορίζει ο αντισυμβαλλόμενος εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης .

13 Η Επιτροπή και ο κάτοχος της αδείας υποστηρίζουν ότι η ρήτρα με την οποία επιβάλλεται υποχρέωση τήρησης κατώτατων τιμών, καθοριζόμενων από τον δημιουργό ή τον εντολοδόχο του, περιορίζει τον ανταγωνισμό και είναι ικανή να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών . Ο δημιουργός υποστηρίζει ότι η εν λόγω ρήτρα δεν αφορά τις πωλήσεις στο Βέλγιο . Κατά συνέπεια, δεν είναι ικανή να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .

14 Πρέπει να υπομνηστεί ότι, κατά το άρθρο 85 της Συνθήκης, είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά και απαγορεύονται οι συμφωνίες που "δύνανται να επηρεάσουν το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών" και που "έχουν ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα ... τη νόθευση του ανταγωνισμού εντός της κοινής αγοράς ". 'Οπως έχει τονίσει επανειλημμένα το Δικαστήριο ( για τελευταία φορά με την απόφαση της 16ης Ιουνίου 1981 στην υπόθεση 126/80, Salonia, Συλλογή σ . 1563 ), αυτό συμβαίνει όταν μια συμφωνία επιτρέπει, με βάση ένα σύνολο αντικειμενικών νομικών ή πραγματικών στοιχείων, να υποτεθεί βάσιμα ότι μπορεί να επηρεάσει, άμεσα ή έμμεσα, πραγματικά ή δυνητικά, τα ρεύματα των συναλλαγών μεταξύ κρατών μελών, υπό την έννοια ότι μπορεί να βλάψει την πραγμάτωση των στόχων μιας ενιαίας αγοράς μεταξύ κρατών μελών και έχει ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα τον περιορισμό ή τη νόθευση του ανταγωνισμού εντός της κοινής αγοράς .

15 Πρέπει να παρατηρηθεί συναφώς ότι το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης απαριθμεί ρητά ως ασυμβίβαστες προς την κοινή αγορά τις συμφωνίες που συνίστανται "στον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό των τιμών ... πωλήσεως ή άλλων όρων συναλλαγής ". Σύμφωνα με την απόφαση περί παραπομπής, η ενάγουσα της κύριας δίκης συνήψε και με άλλους εμπορευόμενους παραγωγούς συμβάσεις ταυτόσημου περιεχομένου με εκείνο της προσβαλλόμενης σύμβασης, γεγονός που προσδίδει στις εν λόγω συμβάσεις τις αυτές συνέπειες με εκείνες που προσομοιάζουν σ' ένα σύστημα τιμών καθοριζόμενων από οριζόντια σύμπραξη . Υπό τις περιστάσεις αυτές, ρήτρα της μορφής αυτής έχει ως αντικείμενο και ως συνέπεια τον περιορισμό του ανταγωνισμού εντός της κοινής αγοράς .

16 Πρέπει περαιτέρω να υπομνηστεί ότι η επίδικη ρήτρα συνδέεται με άλλη ρήτρα της ίδιας σύμβασης που απαγορεύει στον κάτοχο της αδείας την εξαγωγή των σπόρων αναπαραγωγής . Επομένως, η σύμβαση αυτή είναι ικανή να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .

17 Πρέπει, πάντως, να αναφερθεί ότι μια συμφωνία εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85 μόνο αν επηρεάζει αισθητά το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .

18 Σχετικώς πρέπει να τονιστεί ότι η επίδραση της επίδικης σύμβασης επί των ενδοκοινοτικών ανταλλαγών εξαρτάται ιδίως από το κατά πόσον αποτελεί μέρος μιας δέσμης ανάλογων συμβάσεων μεταξύ του δημιουργού και τρίτων δικαιοδόχων, από το ποσοστό που κατέχει ο δημιουργός στην αγορά των οικείων σπόρων προς σπορά και από την ικανότητα των παραγωγών που δεσμεύουν οι εν λόγω συμβάσεις να εξάγουν τους σπόρους αυτούς .

19 Με βάση τα συναφή στοιχεία που έχει στη διάθεσή του και λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική και νομική αλληλουχία της σύμβασης της 26ης Φεβρουαρίου 1982, εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να κρίνει αν η εν λόγω σύμβαση είναι ικανή να επηρεάσει αισθητά το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .

20 Συνεπώς, στο δεύτερο σκέλος του ερωτήματος που υπέβαλε το εθνικό δικαστήριο πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η ρήτρα που περιλαμβάνεται σε σύμβαση όπως εκείνη που περιγράφηκε ανωτέρω και που επιβάλλει στον εμπορευόμενο παραγωγό την τήρηση κατώτατων τιμών, καθοριζόμενων από τον αντισυμβαλλόμενο, εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης μόνον εφόσον η εν λόγω σύμβαση είναι ικανή, λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό και νομικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται, να επηρεάσει αισθητά το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .

Επί των δικαστικών εξόδων

21 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η οποία κατέθεσε παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται . Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης το χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων .

Για τους λόγους αυτούς

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( πέμπτο τμήμα ),

κρίνοντας επί του ερωτήματος που του υπέβαλε με Διάταξη της 23ης Ιανουαρίου 1987 το Tribunal de commerce της Λιέγης, αποφαίνεται :

1)Ρήτρα που περιλαμβάνεται σε σύμβαση για τον πολλαπλασιασμό και την πώληση σπόρων προς σπορά, ο ένας από τους συμβαλλομένους της οποίας είναι κάτοχος ή εντολοδόχος του κατόχου ορισμένων δικαιωμάτων δημιουργού νέου φυτικού είδους, και σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται στον κάτοχο της αδείας να πωλεί και να εξάγει βασικούς σπόρους προς σπορά, συμβιβάζεται προς το άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης στο βαθμό που αυτή είναι αναγκαία ώστε να παρέχει στον δημιουργό τη δυνατότητα να επιλέγει τους εμπορευόμενους παραγωγούς στους οποίους παραχωρεί την άδεια .

2 ) Ρήτρα που περιλαμβάνεται σε σύμβαση όπως εκείνη που περιγράφηκε ανωτέρω υπό 1 και που επιβάλλει στον εμπορευόμενο παραγωγό την τήρηση κατώτατων τιμών, καθοριζόμενων από τον αντισυμβαλλόμενο, εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης μόνον εφόσον η εν λόγω σύμβαση είναι ικανή, λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό και νομικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται, να επηρεάσει αισθητά το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών .