«1.

Κατά τον υπολογισμό παροχής λόγω ανικανότητας προς εργασία, για την οποία υφίσταται βάσει του παρόντος νόμου αξίωση, νοείται κατά τις γενικές διατάξεις που θα εκδώσει το Sociale Verzekgeringsraad με έγκριση του αρμόδιου υπουργού ως ημερομίσθιο: το ποσό, το οποίο ο δικαιούμενος παροχής βάσει του γενικού επιπέδου μισθού κατά την ημέρα της ενάρξεως της χορηγήσεως της παροχής λόγω ανικανότητας προς εργασία θα απεκόμιζε κατά τη διάρκεια του έτους που ακολουθεί κατά μέσον όρο για κάθε ημέρα εβδομάδας εργασίας 5ημερών, αν δεν ήταν ανίκανος προς εργασία και απο-σχολούνταν στο επάγγελμα ή τα επαγγέλματα, το οποίο ή τα οποία συνήθως εξασκούσε. Οι εν λόγω γενικές διατάξεις δημοσιεύονται στο Nederlandse Staatscourant.

2.

Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 ή από τις γενικές διατάξεις που αναφέρονται σ' αυτήν μπορεί το Sociale Verzekeringsraad να θεσπίσει ειδικές διατάξεις για τον καθορισμό του ημερομισθίου, για τις οποίες απαιτείται έγκριση του αρμόδιου υπουργού. Και αυτές οι ειδικές διατάξεις πρέπει να δημοσιεύονται στο Nederlandse Staatscourant.»

«1.

Αν ο δικαιούμενος παροχής αμέσως πριν από την εμφάνιση της ανικανότητάς του προς εργασία ασκούσε σε ένα επάγγελμα λαμβάνοντας αποδοχές, οι οποίες συνίσταντο σε ένα σταθερό κατά ημέρα, εβδομάδα, μήνα ή έτος, στο οποίο ενδεχομένως πρέπει, καθόσον αποτελούν μέρος των κανονικών, τακτικώς καταβαλλομένων αποδοχών, να συμπεριληφθούν αμοιβές λόγω υπερωριών ή παροχές κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 3, στοιχείο β, καθορίζεται το ημερομίσθιο σύμφωνα με τις ακόλουθες παραγράφους. Τακτικώς καταβαλλόμενα, κατά χρονικά διαστήματα καθοριζόμενα, συμπληρωματικά ποσά υπολογίζονται στο σταθερό ποσό.

2.

Αν οι αποδοχές συνίστανται αποκλειστικά στο σταθερό ποσό κατά την έννοια της παραγράφου 1 λογίζεται ως ημερομίσθιο το σταθερό πόσο κατά την ημέρα ή το 1/260 του πεντηκοντα-διπλασίου των εβδομαδιαίων αποδοχών, του δωδεκαπλασίου των μηνιαίων αποδοχών ή των ετησίων αποδοχών.

3.

Αν έχουν πραγματοποιηθεί υπερωρίες, που πρέπει να ληφθούν, υπόψη κατά τον υπολογισμό του ημερομισθίου... τότε αυξάνεται αντίστοιχα το ημερομίσθιο κατά το ποσό που υπολογίζεται βάσει του άρθρου 3.

«1.

Εφαρμόζεται το άρθρο 47, παράγραφος1, του κανονισμού 1408/71 και όταν εφαρμόζεται το άρθρο 46, παράγραφος2, στοιχείο α, εδάφιο 2, αυτού του κανονισμού;

2.

Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης πρέπει επομένως το άρθρο 47, παράγραφος 1, στοιχείο α και/ή στοιχείο β του κανονισμού 1408/71 σύμφωνα με το γράμμα του ή (επίσης) με το σκοπό του να ερμηνευτεί υπό την έννοια ότι οι διατάξεις αυτές αναφέρονται επίσης σε σύστημα παροχών αναπηρίας, το οποίο

αλλά το οποίο

και

3.

Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης στο προηγούμενο ερώτημα, απαγορεύεται σε ένα κράτος μέλος να λάβει ως βάση κατά τον υπολογισμό του θεωρητικού ποσού της παροχής λόγω αναπηρίας που αναφέρεται στο άρθρο 46, αράγραφος 2, στοιχείο α, του κανονισμού 1408/71 τις αποδοχές που καταβλήθηκαν τελευταία, πριν από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία σε άλλο κράτος μέλος;»

Α —

Η ρύθμιση που περιέχεται το άρθρο 47, παράγραφος 1, του κανονισμού 1408/71 αφορά αποκλειστικά τα συστήματα, στα οποία το ύφος της παροχής καθορίζεται βάσει των μισθών που λαμβάνονται, των εισφορών που καταβάλλονται, κλπ., κατά τη διάρκεια των περιόδων ασφάλισης.

Η άποψη αυτή στηρίζεται, κατά πρώτον, στη θέση που κατέχει το εν λόγω άρθρο στην οικονομία του κανονισμού. Πράγματι, το άρθρο αυτό περιέχεται στον τίτλο III, κεφάλαιο 3, σχετικά με τις συντάξεις. Είναι σαφείς οι διατάξεις εν προκειμένω, όπως αυτές που περιέχονται στο άρθρο 47, παράγραφος 1.

Στη νομοθεσία μεγάλου αριθμού κρατών μελών το ύφος της σύνταξης αποτελεί συνάρτηση των μισθών που λαμβάνονται, των εισφορών που καταβάλλονται και άλλων κριτηρίων που αναφέρονται στο παρελθόν. Στα συστήματα αυτά το ύφος της σύνταξης ισούται με το ύψος της ετήσιας ασφάλισης και του αριθμού των ετών ασφάλισης. Για τα συστήματα, όπως το εν προκειμένω, το άρθρο 47, παράγραφος 1, προβλέπει απλοποιημένη μέθοδο υπολογισμού για τον καθορισμό της αξίας της ασφάλισης, αυτό δε για να προληφθούν όλες οι δυσκολίες διοικητικής και πρακτικής φύσης, που θα συνεπήγετο η υποχρέωση να συμπεριληφθούν οι μισθοί που ελήφθησαν ή οι εισφορές που καταβλήθηκαν από τον ενδιαφερόμενο κατά το χρόνο που υπήγετο στην νομοθεσία άλλου κράτους μέλους. Επιπλέον, όλα τα συστήματα αυτά περιέχουν ρύθμιση που αποσκοπεί στην προσαρμογή του ύψους των μισθών που ελήφθησαν και των εισφορών που καταβλήθηκαν στο παρελθόν προς τις μεταβολές που επήλθαν εν τω μεταξύ στις τιμές ή στους μισθούς.

Τα παραπάνω ισχύουν επίσης για τα συστήματα ασφάλισης κατά αναπηρίας, τα οποία είναι ενσωματωμένα στη νόμιμη ασφάλιση λόγω αποχωρήσεως από το επάγγελμα και έχουν, για το λόγο αυτόν, το χαρακτήρα συστήματος κεφαλαιοποίησης, όπως το ιταλικό, το λουξεμβουργιανό, το γερμανικό και το ελληνικό σύστημα.

Όμως, δεν φαίνεται ότι η διάταξη του άρθρου 47 του κανονισμού 1408/71 αναφέρεται στον υπολογισμό του ύψους των παροχών λόγω αναπηρίας βάσει των συστημάτων επιμερισμού.

Πράγματι, το ύψος των παροχών αυτών δεν καθορίζεται βάσει των μισθών που λαμβάνονται, των εισφορών που καταβάλλονται κλπ. κατά τη διάρκεια του συνόλου των περιόδων ασφάλισης, αλλά ισούται προς το μισθό που δεν λαμβάνεται ή αφαιρείται από τους μισθούς που έχουν ληφθεί πρόσφατα. Μια διάταξη, όπως το άρθρο 47, παράγραφος 1, δεν συμβιβάζεται με τα συστήματα επιμερισμού. Πράγματι, η εφαρμογή αυτού του άρθρου μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα υπολογισμό παροχών λόγω αναπηρίας βάσει μισθών που έχουν ληφθεί στο απώτερο παρελθόν, πράγμα που είναι αντίθετο προς την έννοια του συστήματος κατανομής.

Επιπλέον, τα συστήματα επιμερισμού δεν προβλέπουν γενικά τίποτε όσον αφορά την προσαρμογή αυτών των μισθών, που έχουν ληφθεί στο απώτερο παρελθόν, προς τις μεταβολές που επήλθαν στη συνέχεια ως προς το ύψος των μισθών ή των τιμών.

Β —

Πάντως, αν το Δικαστήριο θεωρήσει ότι το άρθρο 47, παράγραφος 1, του προαναφερόμενου κανονισμού μπορεί ομοίως αν εφαρμοστεί στα συστήματα επιμερισμού, το ΝΑΒ φρονεί ότι το εν λόγω άρθρο δεν αφορά εν πάση περιπτώσει τα συστήματα επιμερισμού όπως αυτό που προβλέπεται από το WAO.

Το άρθρο 47, παράγραφος 1, στοιχείο α, αφορά τα συστήματα, κατά τα οποία ο υπολογισμός των παροχών λόγω αναπηρίας και αποχώρησης από το επάγγελμα βασίζεται επί μέσου μισθού, μέσης εισφοράς, μέσης προσαυξήσεως ή επί της σχέσεως, η οποία υπήρχε κατά τις περιόδους ασφαλίσεως μεταξύ του ακαθάριστου μισθού του ενδιαφερομένου και του μέσου όρου των ακαθάριστων μισθών όλων των ασφαλισμένων εξαιρέσει των μαθητευομένων.

Το άρθρο 47, παράγραφος 1, στοιχείο β, εφαρμόζεται στα συστήματα, κατά τα οποία ο υπολογισμός των παροχών λόγω αναπηρίας και αποχωρήσεως γίνεται βάσει του ύψους των μισθών, των εισφορών ή των προσαυξήσεων.

Οι επόμενες παράγραφοι του άρθρου 47 δεν φαίνεται ότι έχουν σημασία για την προκειμένη περίπτωση.

Στο γεγονός ότι ο υπολογισμός των παροχών ή των συντάξεων εξαρτάται άμεσα από τους μισθούς, τις εισφορές ή το μέσο όρο αυτών, που έχουν εισπραχθεί ή καταβληθεί στο παρελθόν, αποτελεί κοινό στοιχείο όλων των συστημάτων, στα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 47, παράγραφος 1, στοιχεία α και β.

Όμως, δεν μπορεί να μη γίνει δεκτό ότι το γεγονός του καθορισμού του μέσου όρου των μισθών — κατά σύντομες περιόδους — μπορεί να έχει επίδραση κατά τον υπολογισμό του ημερομισθίου στο πλαίσιο του WAO. Σχετικώς, πρέπει, πάντως, να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι ο υπολογισμός του ημερομισθίου στο πλαίσιο του WAO έχει θεμελιωδώς διαφορετικό χαρακτήρα από τον υπολογισμό του ύψους της παροχής στα συστήματα, στα οποία αναφέρεται το άρθρο 47, παράγραφος 1, στοιχεία α και β.

Πράγματι, το WAO έχει χαρακτήρα ασφάλισης κατά της απώλειας μισθού.

Με τους γενικούς κανόνες που αφορούν τα ημερομίσθια προκρίθηκε ο καθορισμόςτης απώλειας του μελλοντικού μισθού βάσει του μισθού που εισπράχθηκε κατά το πρόσφατο παρελθόν.

Πάντως, οι κανόνες σχετικά με το ημερομίσθιο προβλέπουν ομοίως δυνατότητες διόρθωσης στις περιπτώσεις που το αποτέλεσμα του υπολογισμού που γίνεται βάσει του μισθού που πράγματι ελήφθη κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς δεν αντιστοιχεί προς το μισθό που θα ληφθεί στο μέλλον.

Δοθέντος ότι η ολλανδική νομοθεσία δεν καθορίζει το ύψος της παροχής βάσει του μισθού που ελήφθη στο παρελθόν, οι διατάξεις του άρθρου 47, παράγραφος 1, στοιχεία α και 6, του κανονισμού δεν εφαρμόζονται ως προς τον υπολογισμό του θεωρητικού ποσού στο πλαίσιο του WAO.

Γ —

Πάντως, αν γινόταν δεκτό ότι οι διατάξεις του άρθρου 47, παράγραφος 1, στοιχεία α και 6, εφαρμόζονται ως προς τον υπολογισμό του ημερομισθίου που λαμβάνεται βάσει του WAO, η εφαρμογή του προαναφερόμενου άρθρου θα προσέκρουε σε σημαντικές πρακτικές δυσκολίες.

Πράγματι, ενόψει της διατάξεως του άρθρου 6, παράγραφος 1, του «Algemene dagloonregelen» (γενικοί κανόνες σχετικά με το ημερομίσθιο) η περίοδος αναφοράς δεν μπορεί να παρατείνεται παρά για ένα χρόνο το περισσότερο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αναφοράς που έχει παραταθεί δεν ελήφθη κανένας μισθός εν προκειμένω βάσει ολλανδικής συμβάσεως εργασίας και δεν είναι, συνεπώς, δυνατό να καθοριστεί το ημερομίσθιο.

Αν παρά ταύτα επιχειρηθεί να καθοριστεί το ημερομίσθιο βάσει των μισθών που ελήφθησαν στις Κάτω Χώρες στο απώτερο παρελθόν, η προσπάθεια αυτή θα προσέκρουε και πάλι σε άλλα πρακτικά προβλήματα. Το ολλανδικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης των μισθωτών εργαζομένων δεν προβλέπει τη καταχώριση των περιόδων ασφάλισης. Οι διοικητικές υπηρεσίες των οργανισμών που διενεργούν τις πληρωμές δεν θα μπορούσαν, συνεπώς, να διαπιστώσουν τι μισθός είχε ληφθεί στο παρελθόν, ενώ οι εργοδότες συχνά δεν διαθέτουν οικονομικές υπηρεσίες ή, και όταν διαθέτουν, παρουσιάζουν κενά ως προς τις περιόδους που ανάγονται στο απώτερο παρελθόν.

Από όλα τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι στο δεύτερο ερώτημα που υπέβαλε το Centrale Raad van Beroep πρέπει να δοθεί αρνητική απάντηση.

Όσον αφορά το τρίτο ερώτημα, το ΝΑΒ θεωρεί ότι αν το άρθρο 47, παράγραφος 1, εφαρμόζεται, είναι απολύτως αδύνατο να ληφθούν υπόψη οι μισθοί που ελήφθησαν σε άλλα κράτη μέλη.

Η ολλανδική κυβέρνηση θεωρεί ότι στο πρώτο ερώτημα πρέπει να δοθεί αρνητική απάντηση. Σύμφωνα με το άρθρο 46, παράγραφος 2, στοιχείο α, δεύτερη φράση, το ύψος της παροχής, όπως καθορίζεται σύμφωνα με τη νομοθεσία που εφαρμόζεται από το φορέα που καθορίζει το ύψος της παροχής, πρέπει να θεωρηθεί ως θεωρητικό ποσό αν, κατά τη νομοθεσία αυτή, το ποσό της παροχής είναι ανεξάρτητο της διάρκειας των περιόδων ασφάλισης.

Δοθέντος ότι το WAO αποτελεί νομοθεσία υπό την ανωτέρω έννοια, η παροχή, που καθορίζεται σύμφωνα με το WAO και τους κανόνες που έχουν θεσπιστεί για την εφαρμογή του, πρέπει να θεωρηθεί ως θεωρητικό ποσό.

Στις αιτιολογικές σκέψεις (COM (66) 8 της 6. 1. 1966) που προσαρτήθηκε στην πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου, που έγινε ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1408/71, το άρθρο 46, παράγραφος 2, στοιχείο α, δεύτερη φράση, αναλύεται ως εξής:

«Αν το ύψος των παροχών που καταβάλλονται βάσει της νόμιμης ρύθμισης είναι ανεξάρτητο της διάρκειας των περιόδων ασφάλισης (κατ' αποκοπή ποσό ή ποσοστό του μισθού που δεν έχει ληφθεί), το ποσό αυτό θεωρείται ως το θεωρητικό ποσό (παράγραφος 2).»

Εξάλλου, όσον αφορά το τωρινό το άρθρο 47, παράγραφος 1, οι αιτιολογικές σκέψεις αναφέρουν τα εξής:

«Το άρθρο 1 καθορίζει τα στοιχεία, τα οποία πρέπει, βάσει των περιόδων ασφάλισης που πραγματοποιήθηκαν υπό άλλες νομοθεσίες, να λαμβάνονται υπόψη με τον υπολογισμό του θεωρητικού ποσού που αναφέρεται στην παράγραφο 2 του προηγούμενου άρθρου, όταν ο υπολογισμός των παροχών, σύμφωνα με τις εν λόγω νομοθεσίες, βασίζεται επί μέσου μισθού, μέσης εισφοράς, μέσης προσαύξησης ή επί της σχέσεως που υπήρχε μεταξύ του μισθού του εργαζομένου και του μέσου όρου των μισθών όλων των ασφαλισμένων (εδάφιο α) είτε επί του ποσού των μισθών που λαμβάνονται ή των εισφορών που καταβάλλονται (εδάφιο 6) είτε επί του μισθού ή κατ' αποκοπή ποσού (εδάφιο γ) είτε επί των μισθών που λαμβάνονται για ορισμένες περιόδους και ενός κατ' αποκοπή μισθού για τις άλλες περιόδους...»

Κατά την ολλανδική κυβέρνηση, από τις αιτιολογικές αυτές σκέψεις συνάγεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 47 αναφέρονται αποκλειστικά στη νόμιμη ρύθμιση, κατά την οποία το ύψος της παροχής αποτελεί συνάρτηση της διάρκειας των περιόδων ασφάλισης.

Κατά την Επιτροπή, η απάντηση στα ερωτήματα που υποβλήθηκαν πρέπει να συναχθεί από το σκοπό και την οικονομία των διατάξεων του κανονισμού σχετικά με τα συστήματα κάλυψης του κινδύνου και τα σωρευτικά συστήματα κατά του κινδύνου αναπηρίας.

α)

Ο εργαζόμενος συγκεντρώνει όλες τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για τη γένεση του δικαιώματος βάσει του συστήματος κάλυψης του κινδύνου, χωρίς να χρειάζεται να εφαρμοστούν οι διατάξεις του κανονισμού 1408/71. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνει την παροχή πλήρη χωρίς να γίνει αναλογία. Η μόνη ενδεχόμενη μείωση αυτής της παροχής συνάγεται από την εφαρμογή των εθνικών αντισωρευτικών ρυθμίσεων.

6)

Ο εργαζόμενος, ο οποίος κατά τη στιγμή που επέρχεται η αναπηρία είναι ασφαλισμένος υπό το σύστημα κάλυψης του κινδύνου, αλλά δεν πληροί πάντως την προϋπόθεση του χρόνου δοκιμασίας παρά μόνο αν οι περίοδοι ασφάλισης ή διαμονής σε ένα άλλο κράτος μέλος έχουν αθροιστεί (άρθρο 45, παράγραφος 1, του κανονισμού 1408/71) δικαιούται βάσει αυτού του συστήματος κατ' αναλογία παροχής.

γ)

Ο εργαζόμενος, ο οποίος κατά τη στιγμή που επήλθε η αναπηρία δεν είναι πλέον ασφαλισμένος υπό το σύστημα κάλυψης του κινδύνου, δεν μπορεί να αξιώσει παροχές βάσει αυτού του συστήματος παρά μόνο αν εφαρμοστεί η πλασματική ασφάλιση που προβλέπεται στο άρθρο 40, παράγραφος 3, καιστο άρθρο 45 του κανονισμού 1408/71. Έχει δικαίωμα κατ' αναλογία παροχής.

1

Με Διάταξη της 15ης Αυγούστου 1983 που περιήλθε στο Δικαστήριο στις 24 Αυγούστου του ίδιου μήνα, το Centrale Raad van Beroep της Ουτρέχτης υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, τρία προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία του κανονισμού 1408/71 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 1971, περί εφαρμογής των συστημάτων κοινωνικής ασφαλίσεως τους μισθωτούς και τις οικογένειες τους που διακινούνται εντός της Κοινότητος (ΕΕ ειδ. έκδ. 05/001, σ. 73).

2

Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ του ολλανδού εργαζομένου Weber προσφεύγοντος στην κύρια δίκη, και του Nieuwe Algemene Bedrijfsvereniging, ολλανδικού φορέα κοινωνικής ασφαλίσεως, καθού στην κύρια δίκη.

3

Ο προσφεύγων στην κύρια δίκη άσκησε από το 1932 ώς το 1950 ως μισθωτός το επάγγελμα του εργάτη οδοποιίας στις Κάτω Χώρες και κατέβαλε εισφορές βάσει του ολλανδικού νόμου περί αναπηρίας από τις 25 Ιουνίου 1933. Στη συνέχεια, εργάστηκε ως ανεξάρτητος ασκώντας το επάγγελμα του εργολάβου οδοποιίας στις Κάτω Χώρες, από το Μάιο του 1950 ώς τον Οκτώβριο του 1972. Ως ανεξάρτητος εργαζόμενος κατέβαλε εκουσίως ώς την 1η Ιανουαρίου 1965 εισφορές βάσει του ίδιου νόμου.

4

Στις 15 Δεκεμβρίου 1972, ο προσφεύγων εγκαταστάθηκε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, όπου άρχισε να εργάζεται τις 14 Μαΐου 1973 ως βοηθός τοπογράφου. Στις 11 Ιουνίου 1974 κατέστη ανίκανος προς εργασία. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1974 επέστρεψε στις Κάτω Χώρες.

5

Το 1975, ο προσφεύγων υπέβαλε στο καθού αίτηση για να του χορηγηθούν παροχές αναπηρίας. Με απόφαση της 29ης Σεπτεμβρίου 1977, το καθού του χορήγησε κατ' αναλογία παροχή βάσει του ολλανδικού νόμου περί ασφαλίσεως κατά της ανικανότητας προς εργασία από την 1η Σεπτεμβρίου 1975, ημερομηνία κατά την οποία έπαψε να λαμβάνει τις ημερήσιες αποζημιώσεις ασθενείας.

6

Δυνάμει των διατάξεων του Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) (ολλανδικός νόμος περί ασφαλίσεως κατά της ανικανότητας προς εργασία), η παροχή αναπηρίας υπολογίζεται βάσει του ποσού που ο δικαιούχος της παροχής θα ελάμβανε στη διάρκεια του επόμενου έτους, υπολογιζόμενου βάσει του ύψους μισθού που ίσχυε κατά την ημέρα γενέσεως του δικαιώματος παροχής λόγω ανικανότητας προς εργασία, αν, εφόσον δεν είχε περιέλθει σε κατάσταση ανικανότητας προς εργασία, απασχολούνταν στο ή στα επαγγέλματα που ασκούσε υπό κανονικές συνθήκες. Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος ασκούσε συνήθως ένα μόνο επάγγελμα, ο καθορισμός των ημερήσιων αποδοχών πραγματοποιείται βάσει των αποδοχών, τις οποίες ο ενδιαφερόμενος ελάμβανε κατά μέσο όρο, κατά την άσκηση του επαγγέλματος του στη διάρκεια του αμέσως προηγούμενου έτους από την επέλευση της ανικανότητας του προς εργασία για τις ημέρες του εν λόγω έτους, κατά τις οποίες άσκησε το επάγγελμά του τουλάχιστον τόσο χρόνο όσος είναι ο συνήθης χρόνος εργασίας γι' αυτόν. Εκτελεστικές διατάξεις διευκρινίζουν τους κανόνες υπολογισμού των αποδοχών.

7

Το καθού θεώρησε ότι το επάγγελμα του βοηθού τοπογράφου, το οποίο ήταν το τελευταίο επάγγελμα που ο προσφεύγων άσκησε στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, πρέπει να θεωρηθεί ως το σύνηθες επάγγελμα του και υπολόγισε την παροχή βάσει του μισθού που ελάμβανε από την άσκηση αυτού του επαγγέλματος. Επειδή ο προσφεύγων δεν ήταν σύμφωνος με αυτή τη μέθοδο υπολογισμού, άσκησε προσφυγή κατά της αποφάσεως του καθού, υποστηρίζοντας ότι, κατά το άρθρο 47, παράγραφος 1, του κανονισμού 1408/71, στις περιπτώσεις που αναφέρονται στα στοιχεία α έως δ, ο αρμόδιος φορέας κράτους μέλους οφείλει να υπολογίζει το θεωρητικό ποσό, για το οποίο γίνεται λόγος στο άρθρο 46, παράγραφος 2, στοιχείο α, βάσει των μισθών που συνδέονται με τις περιόδους ασφαλίσεως που πραγματοποιήθηκαν υπό τη νομοθεσία αυτού του κράτους μέλους, δηλαδή, εν προκειμένω, των Κάτω Χωρών.

8

Θεωρώντας ότι για την επίλυση της διαφοράς χρειάζεται να ερμηνευτεί ο κοινοτικός κανονισμός, το Centrale Raad van Beroep, που επελήφθη της διαφοράς κατ' έφεση, υπέβαλε στο Δικαστήριο τα ακόλουθα προδικαστικά ερωτήματα:

9

Από τη δικογραφία προκύπτει ότι ο προσφεύγων δικαιούται να λάβει παροχές αναπηρίας δυνάμει των νομοθεσιών δύο κρατών μελών, η μία από τις οποίες, η ολλανδική νομοθεσία, ανήκει στον τύπο των νομοθεσιών που προβλέπεται στο άρθρο 37, παράγραφος 1, του κανονισμού (καλούμενος «Α»), σύμφωνα με τον οποίο το ποσό των παροχών αναπηρίας είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των περιόδων ασφαλίσεως. Αντιθέτως, η νομοθεσία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας εξαρτά την κτήση, τη διατήρηση ή την ανάκτηση tou δικαιώματος παροχών από τη συμπλήρωση των περιόδων ασφαλίσεως (τύπος καλούμενος «Β»).

10

Το άρθρο 40, παράγραφος 1, του κανονισμού προβλέπει ότι:

«Ο εργαζόμενος, ο οποίος διαδοχικά ή κατά περιόδους έχει υπαχθεί στις νομοθεσίες δύο ή περισσοτέρων κράτων μελών, εκ των οποίων τουλάχιστον μία δεν είναι του τύπου που αναφέρεται στο άρθρο 37, παράγραφος 1, δικαιούται παροχών σύμφωνα με τις διατάξεις του κεφαλαίου 3, οι οποίες εφαρμόζονται κατ' αναλογία, αφού ληφθούν υπόψη οι διατάξεις της παραγράφου 3.»

11

Η Διάταξη αυτή εφαρμόζεται, επομένως, εν προκειμένω.

12

Το δικαίωμα του προσφεύγοντος να του χορηγηθούν οι ολλανδικές παροχές δεν αμφισβητείται. Η διαφορά αφορά μόνο τη μέθοδο υπολογισμού τους. Δεδομένου ότι ο προσφεύγων υπήχθη στη νομοθεσία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας κατά το χρόνο της επελεύσεως του κινδύνου, για τον καθορισμό του θεωρητικού ποσού και του πραγματικού ποσού της παροχής που πρέπει να καταβληθεί από τον ολλανδικό φορέα εφαρμόζεται το άρθρο 46, παράγραφος 2. Το θεωρητικό ποσό είναι το ποσό της παροχής που ο ενδιαφερόμενος θα μπορούσε να απαιτήσει αν όλες οι περίοδοι ασφαλίσεως και κατοικίας που συμπληρώθηκαν υπό τις νομοθεσίες των κρατών μελών, στις οποίες είχε υπαχθεί ο εργαζόμενος, είχαν συμπληρωθεί στο εν λόγω κράτος μέλος και υπό τη νομοθεσία που εφαρμόζεται από το φορέα αυτόν κατά την ημερομηνία εκκαθαρίσεως της παροχής. Αν, κατά τη νομοθεσία αυτή, το ποσό της παροχής είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των περιόδων που συμπληρώθηκαν, το ποσό αυτό θεωρείται ως το θεωρητικό ποσό της παροχής.

13

Τα δύο πρώτα ερωτήματα που υπέβαλε το εθνικό δικαστήριο αφορούν το αν το άρθρο 47 του κανονισμού εφαρμόζεται επίσης και όταν εφαρμόζεται το άρθρο 46, παράγραφος 2, στοιχείο α, δεύτερη φράση, του κανονισμού υπό τις συνθήκες που αναφέρονται στο δεύτερο ερώτημα.

14

Το άρθρο 47, παράγραφος 1, θεσπίζει ειδικούς κανόνες που εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο αυτή. Ο κανόνας του στοιχείου α εφαρμόζεται στην περίπτωση που η νομοθεσία του οικείου κράτους μέλους προβλέπει ότι ο υπολογισμός των παροχών βασίζεται επί μέσου μισθού, μέσης εισφοράς, μέσης προσαυξήσεως ή επί της σχέσεως η οποία υπήρχε, κατά τις περιόδους ασφαλίσεως, μεταξύ του ακαθάριστου μισθού του ενδιαφερομένου και του μέσου όρου των ακαθάριστων μισθών όλων των ασφαλισμένων εξαιρέσει των μαθητευομένων. Ο κανόνας του στοιχείου 6 εφαρμόζεται στην περίπτωση που η νομοθεσία προβλέπει ότι ο υπολογισμός των παροχών βασίζεται επί του ποσού των μισθών, των εισφορών ή προσαυξήσεων και όταν λαμβάνονται υπόψη περίοδοι ασφαλίσεως ή κατοικίας σε άλλο κράτος μέλος. Ο κανόνας του στοιχείου γ εφαρμόζεται στην περίπτωση που η νομοθεσία προβλέπει ότι ο υπολογισμός των παροχών βασίζεται σε κατ' αποκοπή μισθό ή ποσό. Ο κανόνας του στοιχείου δ εφαρμόζεται στην περίπτωση που η νομοθεσία προβλέπει ότι ο υπολογισμός των παροχών βασίζεται, για ορισμένες περιόδους, στο ποσό των μισθών και για άλλες περιόδους σε κατ' αποκοπή μισθό ή ποσό.

15

Οι περιπτώσεις αυτές δεν αφορούν σύστημα παροχών αναπηρίας, όπως αυτό που περιγράφεται στο δεύτερο ερώτημα, δηλαδή σύστημα, σύμφωνα με το οποίο το ποσό των παροχών είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των περιόδων ασφαλίσεως και το οποίο για τον υπολογισμό της απώλειας μισθού λαμβάνει ως 6άση πρωτίστως το μισθό που καταβλήθηκε στα πλαίσια του επαγγέλματος που συνήθως ασκεί ο ενδιαφερόμενος και με τον τρόπο αυτόν, λαμβάνει υπόψη ή το σταθερό μισθό που ελάμβανε ο ενδιαφερόμενος τελευταία, πριν από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία, σ' αυτό το επάγγελμα ή το μέσο μισθό που εισέπραττε επί ορισμένες ημέρες (που δεν πρέπει να ανάγονται σε χρόνο προηγούμενο των δύο τελευταίων ετών από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία). Από αυτά προκύπτει ότι σύμφωνα με το ίδιο το γράμμα της παραγράφου 2, στοιχείο α, του άρθρου 46, ο υπολογισμός του θεωρητικού ποσού πραγματοποιείται αποκλειστικά σύμφωνα με τη νομοθεσία που εφαρμόζει ο εθνικός φορέας.

16

Υπό τις περιστάσεις αυτές, το τρίτο ερώτημα δεν έχει αντικείμενο.

17

Επομένως, στα ερωτήματα που υπέβαλε το εθνικό δικαστήριο προσήκει η απάντηση ότι στις περιπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 47, παράγραφος 1, του κανονισμού 1408/71 δεν περιλαμβάνεται η περίπτωση συστήματος παροχών αναπηρίας, σύμφωνα με το οποίο το ποσό των παροχών είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των περιόδων ασφαλίσεως και το οποίο για τον υπολογισμό της απωλείας μισθού λαμβάνει ως βάση πρωτίστως το μισθό που καταβλήθηκε για το επάγγελμα που συνήθως ασκούσε ο ενδιαφερόμενος και, με τον τρόπο αυτό, λαμβάνει υπόψη ή το σταθερό μισθό που ελάμβανε ο ενδιαφερόμενος τελευταία, πριν από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία, σ' αυτό το επάγγελμα ή το μέσο όρο των μισθών που εισέπραττε επί ορισμένες ημέρες (που δεν πρέπει να ανάγονται σε χρόνο προηγούμενο των δύο τελευταίων ετών από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία).

18

Τα έξοδα, στα οποία υποβλήθηκαν η ολλανδική κυβέρνηση και η Επιτροπή, οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται.

19

Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς το Bestuur van de Nieuwe Algemene Bedrijfsvereniging το χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Για τους λόγους αυτούς

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (πρώτο τμήμα)

κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε το Centrale Raad van Beroep, με Διάταξη της 15ης Αυγούστου 1984, αποφαίνεται:

Στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 47, παράγραφος 1, του κανονισμού 1408/71 δεν περιλαμβάνεται η περίπτωση συστήματος παροχών αναπηρίας, σύμφωνα με το οποίο το ποσό των παροχών είναι ανεξάρτητο από τη διάρκεια των περιόδων ασφαλίσεως και το οποίο, για τον υπολογισμό της απώλειας μισθού, λαμβάνει ως βάση πρωτίστως το μισθό που καταβλήθηκε για το επάγγελμα που συνήθως ασκούσε ο ενδιαφερόμενος και, με τον τρόπο αυτόν, λαμβάνει υπόψη ή το σταθερό μισθό που ελάμβανε ο ενδιαφερόμενος τελευταία, πριν από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία, σ' αυτό το επάγγελμα ή το μέσο όρο των μισθών που εισέπραττε επί ορισμένες ημέρες (που δεν πρέπει να ανάγονται σε χρόνο προηγούμενο των δύο τελευταίων ετών από την επέλευση της ανικανότητας προς εργασία).