ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ 15ΗΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1982. - JULIUS KIND KG ΚΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ. - ΑΓΩΓΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΣ ΛΟΓΩ ΕΞΩΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ - ΚΟΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΠΡΟΒΕΙΟΥ ΚΑΙ ΑΙΓΕΙΟΥ ΚΡΕΑΤΟΣ - " CLAW - BACK ". - ΥΠΟΘΕΣΗ 106/81.
Συλλογή της Νομολογίας του Δικαστηρίου 1982 σελίδα 02885
Ισπανική ειδική έκδοση σελίδα 00931
Περίληψη
Διάδικοι
Αντικείμενο της υπόθεσης
Σκεπτικό της απόφασης
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα
Διατακτικό
1 . Εξωσυμβατική ευθύνη — Προϋποθέσεις — Κανονιστική πράξη συνεπαγομένη επιλογές οικονομικής πολιτικής — Κατάφωρη παραβίαση υπερτέρου κανόνος δικαίου
( Συνθήκη ΕΟΚ , άρθρο 215 , δεύτερη παράγραφος )
2 . Πράξεις τών οργάνων — Αιτιολογία — Αντικείμενο — Άσκηση τού δικαστικού ελέγχου τής νομιμότητος — Εξωσυμβατική ευθύνη τής Κοινότητος λόγω ανεπαρκείας τής αιτιολογίας — Δέν γεννάται
( Συνθήκη ΕΟΚ , άρθρο 173 )
3 . Γεωργία — Κοινή οργάνωση αγοράς — Πρόβειο καί αίγειο κρέας — Μεταβλητή πριμοδότηση σφαγής — Ποσό ισοδύναμο , εισπραττόμενο κατά τήν εξαγωγή πρός άλλο κράτος μέλος ( «claw-back» ) — Αντικείμενο — Χαρακτήρας τού ποσού ως επιβαρύνσεως ισοδυνάμου αποτελέσματος πρός δασμούς — Δέν συνιστά
( Κανονισμός τού Συμβουλίου 1837/80 , άρθρο 9 , παράγραφος 3 )
4 . Γεωργία — Κοινή οργάνωση αγοράς — Διακρίσεις μεταξύ παραγωγών καί καταναλωτών — Έννοια — Διαφοροποίηση τών τρόπων παρεμβάσεως σύμφωνα μέ τίς περιοχές τής Κοινότητος — Χαρακτήρας μή εισάγων διακρίσεις
( Συνθήκη ΕΟΚ , άρθρο 40 , παράγραφος 3 )
5 . Γεωργία — Κοινή γεωργική πολιτική — Στόχοι — Σταθεροποίηση τών αγορών — Έννοια
( Συνθήκη ΕΟΚ , άρθρο 39 )
1 . Λόγω κανονιστικών πράξεων συνεπαγομένων επιλογές οικονομικής πολιτικής , δύναται νά γεννηθεί ευθύνη τής Κοινότητος μόνον άν υφίσταται κατάφωρη παραβίαση υπερτέρου κανόνος δικαίου πού προστατεύει τούς ιδιώτες . Σέ τομέα τού κοινοτικού δικαίου πού χαρακτηρίζεται από ευρεία διακριτική εξουσία , απαραίτητη γιά τήν εφαρμογή τής κοινής γεωργικής πολιτικής , ευθύνη τής Κοινότητος δύναται νά γεννηθεί μόνον κατ’ εξαίρεση , άν τό ενεργούν όργανο υπερβεί προφανώς καί βαρέως τά ορια τών εξουσιών του .
2 . Στό πλαίσιο τού συστήματος παροχής εννόμου προστασίας , η αιτιολόγηση τών πράξεων τών οργάνων έχει ως σκοπό νά καταστήσει δυνατή στό Δικαστήριο τήν κατά τό άρθρο 173 τής συνθήκης ΕΟΚ άσκηση τού ελέγχου τής νομιμότητος υπέρ τών προσώπων στά οποία η συνθήκη παρέχει τήν δυνατότητα ασκήσεως αυτής τής προσφυγής . Απεναντίας , ενδεχόμενες ελλείψεις τής αιτιολογίας μιάς κανονιστικής πράξεως δέν δύνανται νά γεννήσουν ευθύνη τής Κοινότητος .
3 . Τό ποσό τό οποίο εισπράττεται δυνάμει τού άρθρου 9 , παράγραφος 3 , τού κανονισμού 1837/80 κατά τίς εξαγωγές προβείου κρέατος από κράτος μέλος τού οποίου οι παραγωγοί λαμβάνουν τήν μεταβλητή πριμοδότηση σφαγής πρός άλλο κράτος μέλος στό οποίο η εν λόγω πριμοδότηση δέν καταβάλλεται , δέν δύναται νά διαχωρισθεί από τό σύστημα παρεμβάσεως πού συνίσταται στήν καταβολή τής εν λόγω πριμοδοτήσεως στίς περιοχές τής Κοινότητος στίς οποίες δέν πραγματοποιούνται αγορές από τούς οργανισμούς παρεμβάσεως . Κατά συνέπεια , η εν λόγω είσπραξη δέν συνιστά επιβάρυνση ισοδυνάμου αποτε λέσματος πρός δασμούς , αλλά έχει στήν πραγματικότητα ως στόχο νά αντισταθμίσει επακριβώς τίς επιπτώσεις τής πριμοδοτήσεως σφαγής καί έτσι νά καταστήσει δυνατή γιά τά προϊόντα τών κρατών ή περιοχών , οπου καταβάλλεται η εν λόγω πριμοδότηση , τήν εξαγωγή πρός τά λοιπά κράτη μέλη χωρίς νά διαταραχθούν οι αγορές τους .
4 . Η διαφορετική μεταχείριση μόνον τότε δύναται νά θεωρηθεί ως συνιστώσα ανεπίτρεπτη κατά τό άρθρο 40 , παράγραφος 3 , τής συνθήκης ΕΟΚ διάκριση , οταν εμφανίζεται ως αυθαίρετη ή οταν , οπως αναφέρεται σέ άλλες αποφάσεις , δέν ειναι επαρκώς δικαιολογημένη καί δέν στηρίζεται σέ αντικειμενικούς λόγους .
Εν όψει τής εξουσίας εκτιμήσεως τήν οποία διαθέτει τό Συμβούλιο γιά τήν εφαρμογή μιάς ακόμη υπό εξέλιξη κοινής οργανώσεως αγοράς , καθώς καί τών αρμοδιοτήτων πού τού ανατίθενται από τά άρθρα 39 καί 40 τής συνθήκης ΕΟΚ γιά τόν καθορισμό τών μέτρων εκείνων πού θεωρεί ως τά πλέον κατάλληλα γιά τήν σταδιακή πραγματοποίηση μιάς ενιαίας αγοράς , η διαφοροποίηση τών μέτρων παρεμβάσεως κατά περιοχές τής Κοινότητος καί οι επιπτώσεις τους δέν αποτελούν διάκριση .
5 . Καί άν ακόμη τό άρθρο 39 τής συνθήκης ορίζει ειδικότερα τήν σταθεροποίηση τών αγορών ως στόχο τής κοινής γεωργικής πολιτικής , η έννοια αυτή δέν σημαίνει οτι πρέπει οπωσδήποτε νά διατηρηθούν τά υπό προηγούμενες συνθήκες αγοράς κεκτημένα .
Στήν υπόθεση 106/81 ,
JULIUS KIND KG , επιχείρηση μεταφορών κρέατος , Mercatorstrasse 12 , 4048 Grevenbroich 1 ( Ομοσπονδιακή Δημοκρατία τής Γερμανίας ), εκπροσωπουμένη από τούς δικηγόρους Κολωνίας D . Ehle , U . Feldmann , W . Schiller καί E . Eyl , Mehlemer Strasse 13 , 5000 Κολωνία 51 , μέ αντίκλητο στό Λουξεμβούργο τόν δικηγόρο E . Arendt , 34 Β , rue Philippe-II ,
ενάγουσα ,
κατά
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ , εκπροσωπουμένης από :
— τό Συμβούλιο τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , διά τού Bernard Schloh , συμβούλου τής νομικής του υπηρεσίας καί τού Arthur Brautigam , υπαλλήλου διοικήσεως στήν ως άνω υπηρεσία , μέ αντίκλητο στό Λουξεμβούργο τόν H . J . Pabbruwe , διευθυντή τής υπηρεσίας νομικών υποθέσεων τής Ευρωπαϊκής Τραπέζης Επενδύσεων , 100 , boulevard Konrad-Adenauer , Λουξεμβούργο ,
καί
—τήν Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , διά τού Joern Sack , μέλους τής νομικής υπηρεσίας της , μέ αντίκλητο στό Λουξεμβούργο τόν O . Montalto , μέλος τής νομικής της υπηρεσίας , κτίριο Jean Monnet , Kirchberg ,
εναγομένης ,
υποστηριζόμενος από
τήν ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ , εκπροσωπουμένης από τόν Gilbert Guillaume , διευθυντή τής νομικής υπηρεσίας τού υπουργείου εξωτερικών , επικουρούμενο καί αναπληρούμενο από τόν Alexandre Carnelutti , γραμματέα τού υπουργείου εξωτερικών , μέ τόπο επιδόσεων στό Λουξεμβούργο τήν γαλλική πρεσβεία ,
παρεμβαίνουσα ,
πού έχει ως αντικείμενο αγωγή αποζημιώσεως λόγω εξωσυμβατικής ευθύνης κατά τής Κοινότητος δυνάμει τών άρθρων 178 καί 215 , παράγραφος 2 , τής συνθήκης ΕΟΚ ,
1 Μέ δικόγραφο πού περιήλθε στήν γραμματεία τού Δικαστηρίου στίς 4 Μα ΐου 1981 , η επιχείρηση μεταφορών κρέατος Julius Kind KG , Grevenbroich ( Ομοσπονδιακή Δημοκρατία τής Γερμανίας ) ήγειρε , δυνάμει τών άρθρων 178 καί 215 , παράγραφος 2 τής συνθήκης ΕΟΚ , κατά τής Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος αγωγή περί αποκαταστάσεως τής ζημίας , η οποία προεκλήθη στίς εισαγωγές της αμνών από τό Ηνωμένο Βασίλειο από τό άρθρο 9 , παράγραφος 3 τού κανονισμού 1837/80 τού Συμβουλίου , τής 27ης Ιουνίου 1980 , περί κοινής οργανώσεως αγοράς στόν τομέα τού προβείου καί αιγείου κρέατος ( ΕΕ , ειδ . έκδ ., 03/029 , σ . 150 ) καί στίς εξαγωγές της ή τίς δυνατότητες εξαγωγών πρός τρίτες χώρες από τό άρθρο 1 τού κανονισμού 3191/80 τής Επιτροπής , τής 9ης Δεκεμβρίου 1980 , περί μεταβατικών μέτρων γιά τήν μή ανάκτηση τής μεταβλητής πριμοδοτήσεως σφαγής επί προϊόντων τού τομέως τού προβείου καί αιγείου κρέατος , τά οποία εξάγονται εκτός τής Κοινότητος ( ABl . L 332 , σ . 14 ).
2 Η ενάγουσα ζητεί αποζημίωση υψους 375 000 γερμανικών μάρκων γιά τήν ζημία , τήν οποία ισχυρίζεται οτι υπέστη μεταξύ τής 20ής Οκτωβρίου 1980 , ημερομηνίας ενάρξεως ισχύος τής κοινής οργανώσεως αγοράς στόν τομέα τού προβείου καί αιγείου κρέατος , καί τής 31ης Μαρτίου 1981 , εντόκως πρός 10 % από τής εγέρσεως τής αγωγής . Περαιτέρω ζητεί νά αναγνωρισθεί οτι έχει δικαίωμα αποκαταστάσεως τής ζημίας , τήν οποία υφίσταται μετά τήν 31η Μαρτίου 1981 .
3 Πρός υποστήριξη τής αγωγής αποζημιώσεως , η επιχείρηση Julius Kind επικαλεί- ται τό παράνομο τού άρθρου 9 τού κανονισμού 1837/80 τού Συμβουλίου , καθώς καί τού κανονισμού 3191/80 τής Επιτροπής .
4 Πρό τής ενάρξεως τής ισχύος τού κανονισμού 1837/80 , οι αγορές προβείου κρέατος εντός τής Κοινότητος διέφεραν σημαντικά κατά κράτη μέλη . Όπως εκθέτει η ενάγουσα , η κατάσταση αυτή τής επέτρεψε νά εισάγει πρόβειο κρέας από τό Ηνωμένο Βασίλειο σέ εμπορικώς συμφέρουσες τιμές λόγω τής γεωργικής πολιτικής πού ακολουθούσε αυτό τό κράτος μέλος καί ιδίως τής ενισχύσεως , τήν οποία κατέβαλλε στούς παραγωγούς του ( εφ’ εξής «deficiency payment» ).
5 Η κατά τό 1980 δημιουργηθείσα κοινή οργάνωση αγοράς επιδιώκει τήν σταδιακή προσέγγιση τών αγορών τών διαφόρων περιοχών τής Κοινότητος , ωστε νά απολήξει σέ ενιαία αγορά καί σέ σύστημα ενιαίων τιμών . Ο κανονισμός 1837/80 κατανέμει τά κράτη μέλη τής Κοινότητος σέ πέντε περιοχές , μετά δέ τήν ένταξη τής Ελλάδος σέ εξι , δυνάμει τού κανονισμού 3446/80 , γιά κάθε μία από τίς οποίες καθορίζεται ιδία τιμή αναγωγής . Αυτή η τιμή αναγωγής χρησιμεύει στόν υπολογισμό τής πριμοδοτήσεως ανά προβατίνα , πού προβλέπεται στό άρθρο 5 τού κανονισμού «γιά νά αντιμετωπισθεί η απώλεια εισοδήματος η οποία δύναται νά προκύψει από τήν δημιουργία τής κοινής οργανώσεως αγοράς» . Τό άρθρο 3 , παράγραφος 4 , στοιχείο β ) προβλέπει , πάντως , μετά τήν παρέλευση μεταβατικής περιόδου τεσσάρων ετών τήν καθιέρωση ενιαίας κοινοτικής τιμής αναγωγής .
6 Ο κανονισμός 1837/80 καθορίζει μία ενιαία τιμή βάσεως γιά ολόκληρη τήν Κοινότητα διαφοροποιημένη αναλόγως τής εποχής . Βάσει αυτής τής τιμής βάσεως δύνανται νά ληφθούν μέτρα παρεμβάσεως κατά τά άρθρα 6 εως 9 . Εκτός τής καταβολής ενισχύσεων στήν ιδιωτική αποθεματοποίηση , τά κράτη μέλη δύνανται νά επιλέξουν μεταξύ δύο συστημάτων παρεμβάσεως , δηλαδή τής αγοράς νωπού προβείου κρέατος από τούς οργανισμούς παρεμβάσεως ή τής καταβολής μιάς μεταβλητής πριμοδοτήσεως σφαγής .
7 Τέλος , μέ τό άρθρο 17 τού κανονισμού εξουσιοδοτείται υπό ορισμένες προϋποθέσεις τό Συμβούλιο νά θεσπίζει τούς γενικούς κανόνες γιά τήν χορήγηση επιστροφών λόγω εξαγωγής , οι οποίες ειναι ίδιες γιά ολόκληρη τήν Κοινότητα .
8 Στό γενικό πλαίσιο τής ρυθμίσεως αυτής , οι διατάξεις κατά τών οποίων στρέφεται η επιχείρηση Kind διαγράφονται ως ακολούθως .
9 Κατά τό άρθρο 9 , παράγραφος 1 , τού κανονισμού 1837/80 , στίς περιοχές στίς οποίες δέν πραγματοποιούνται αγορές από τούς οργανισμούς παρεμβάσεως «τό ή τά ενδιαφερόμενα κράτη μέλη δύνανται νά χορηγήσουν μεταβλητή πριμοδότηση γιά τήν σφαγή προβατοειδών , οταν οι τιμές πού διαπιστώνονται στήν ή στίς αντιπροσωπευτικές αγορές τού ή τών ενδιαφερομένων κρατών μελών ειναι κατώτερες ενός κατευθυντηρίου επιπέδου πού παριστά τό 85 % τής τιμής βάσεως . Αυτό τό κατευθυντήριο επίπεδο καθορίζεται κατά εποχή κατά τόν ίδιο τρόπο οπως η τιμή βάσεως» . Κατά τό άρθρο 9 , παράγραφος 2 , τό ποσό τής πριμοδοτήσεως αυτής ειναι ίσο μέ τήν διαφορά μεταξύ τού κατευθυντηρίου επι πέδου καί τής τιμής τής αγοράς πού διαπιστώνεται στό ή στά ενδιαφερόμενα κράτη μέλη . Η παράγραφος 3 τού ως άνω άρθρου , κατά τής οποίας ιδιαιτέρως στρέφεται η επιχείρηση Julius Kind , ορίζει οτι λαμβάνονται τά αναγκαία μέτρα , ωστε σέ περίπτωση καταβολής τής πριμοδοτήσεως πού αναφέρεται στήν παράγραφο 1 , νά εισπράττεται ποσό ισοδύναμο πρός τό ποσό τής πριμοδοτήσεως οταν τά προϊόντα πού αναφέρονται στό άρθρο 1 , στοιχείο α ), εξέρχονται από τό έδαφος τού ενδιαφερομένου κράτους μέλους . Τό ποσό αυτό πού εισπράττεται κατά τήν εξαγωγή καί αντιστοιχεί πρός τό ποσό πριμοδοτήσεως σφαγής αποκαλείται κοινώς «claw-back» . Τέλος , κατά τό άρθρο 9 , παράγραφος 5 , οι δαπάνες πού πραγματοποιούνται στό πλαίσιο τού συστήματος αυτού θεωρούνται ως μέτρα παρεμβάσεως γιά τήν εξομάλυνση τών γεωργικών αγορών .
10 Ο κανονισμός 3191/80 τής Επιτροπής προβλέπει κυρίως οτι , κατά παρέκκλιση από τό άρθρο 9 , παράγραφος 3 , τού κανονισμού 1837/80 , τό claw-back δέν εισπράττεται κατά τήν χρονική περίοδο από 10ης Δεκεμβρίου 1980 μέχρι 31ης Μαρτίου 1981 επί τών εξαγωγών τών εν λόγω προϊόντων εκτός τής Κοινότητος .
11 Κατά τήν άποψη τής εναγούσης , οι ως άνω διατάξεις μετέβαλαν τήν οικονομική της κατάσταση . Τό claw-back καθ’ εαυτό , καθώς καί τό υψος του ηύξησαν τίς τιμές εξαγωγής τού κρέατος από τό Ηνωμένο Βασίλειο . Ο κύκλος εργασιών τής εναγούσης ως εκ τούτου εμειώθη , οι δέ δαπάνες της έπρεπε νά καλυφθούν μέ μικρότερο αριθμό εμπορικών συναλλαγών , δεδομένου οτι ενα τμήμα τών πελατών της δέν ηταν πλέον διατεθειμένο , λαμβανομένης υπ’ όψη τής εξελίξεως τών τιμών , νά προβεί σέ περαιτέρω αγορές . Επί πλέον , η ενάγουσα προσάπτει στήν Επιτροπή οτι δέν ανέστειλε τήν είσπραξη τού claw-back επί τών εξαγωγών πρός κράτη μέλη τής Κοινότητος καί οτι πρακτικώς τήν απέκλεισε από τίς αγορές τών τρίτων χωρών , γιά τίς οποίες βάσει τού κανονισμού 3191/80 ειναι περισσότερο συμφέρων ο απ’ ευθείας εφοδιασμός σέ πρόβειο κρέας στό Ηνωμένο Βασίλειο .
12 Εν προκειμένω , τίθεται υπό αμφισβήτηση μία επιλογή οικονομικής πολιτικής , η οποία εξεφράσθη μέ κανονιστικές πράξεις τών κοινοτικών οργάνων . Κατά παγία νομολογία τού Δικαστηρίου , από τέτοιες πράξεις δύναται νά γεννηθεί ευθύνη τής Κοινότητος μόνον άν υφίσταται κατάφωρη παραβίαση υπερτέρου κανόνος δικαίου πού προστατεύει τούς ιδιώτες . Λαμβανομένων υπ’ όψη τών αρχών πού ισχύουν στίς εννόμους τάξεις τών κρατών μελών , οσον αφορά τήν ευθύνη τής δημοσίας εξουσίας γιά ζημίες , τίς οποίες υπέστησαν ιδιώτες από κανονιστικές πράξεις , τό Δικαστήριο εδέχθη οτι σέ εναν τομέα τού κοινοτικού δικαίου , πού χαρακτηρίζεται από ευρεία διακριτική εξουσία , απαραίτητη γιά τήν εφαρμογή τής κοινής γεωργικής πολιτικής , ευθύνη τής Κοινότητος δύναται νά γεννηθεί μόνον κατ’ εξαίρεση , άν τό ενεργούν όργανο υπερβεί προφανώς καί βαρέως τά ορια τών εξουσιών του .
Επί τών λόγων πού στηρίζονται στήν αποδιδομένη παρανομία τού κανονισμού τού Συμβουλίου
Επί τής αιτιολογίας τού κανονισμού
13 Η επιχείρηση Julius Kind προσάπτει στό Συμβούλιο οτι δέν αιτιολόγησε επαρκώς τήν θέσπιση τού συστήματος παρεμβάσεως πού καθορίζεται στό άρθρο 9 τού κανονισμού 1837/80 , καί ιδίως τού συστήματος claw-back .
14 Ο λόγος αυτός πρέπει νά απορριφθεί . Πράγματι , στό πλαίσιο τού συστήματος παροχής εννόμου προστασίας , η αιτιολόγηση τών πράξεων τών οργάνων έχει ως σκοπό νά καταστήσει δυνατή στό Δικαστήριο τήν κατά τό άρθρο 173 τής συνθήκης ΕΟΚ άσκηση τού ελέγχου τής νομιμότητος υπέρ τών προσώπων , στά οποία η συνθήκη παρέχει τήν δυνατότητα ασκήσεως αυτής τής προσφυγής . Αντιθέτως , ενδεχόμενες ελλείψεις τής αιτιολογίας μιάς κανονιστικής πράξεως δέν δύνανται νά γεννήσουν ευθύνη τής Κοινότητος .
15 Επί πλέον , στήν προκειμένη περίπτωση η αιτιολογία τού κανονισμού 1837/80 ανταποκρίνεται στίς απαιτήσεις τού άρθρου 190 τής συνθήκης ΕΟΚ . Στήν δεύτερη αιτιολογική σκέψη εκτίθενται σαφώς οι διάφορες μορφές τών μέτρων παρεμβάσεως υπέρ τών παραγωγών προβείου κρέατος , καθώς καί οι λόγοι , οι οποίοι τά υπαγορεύουν . Στήν ίδια αιτιολογική σκέψη αναφέρεται περαιτέρω ρητώς οτι πρός αποφυγή «στρεβλώσεων τού ανταγωνισμού» , σέ περίπτωση εξαγωγής κρεάτων καί ζώντων ζώων από τό έδαφος κράτους μέλους , στούς παραγωγούς τού οποίου καταβάλλεται μεταβλητή πριμοδότηση σφαγής , πρέπει νά εισπράττεται ποσό ίσο πρός τήν πριμοδότηση αυτή .
Επί τών λοιπών λόγων
16 Μέ τούς τρείς περαιτέρω λόγους , η επιχείρηση Julius Kind ισχυρίζεται οτι οι διατάξεις τού άρθρου 9 τού κανονισμού 1837/80 καί ιδίως τής παραγράφου 3 , πού θεσπίζει τό σύστημα claw-back ,
— προσκρούουν στήν διατυπουμένη στά άρθρα 9 , 12 , 13 καί 16 τής συνθήκης ΕΟΚ απαγόρευση επιβολής επιβαρύνσεων ισοδυνάμου αποτελέσματος πρός δασμούς στίς ενδοκοινοτικές ανταλλαγές ,
—παραβαίνουν τήν υποχρέωση πού τίθεται από τό άρθρο 40 , παράγραφος 3 , εδάφιο 2 , τής συνθήκης ΕΟΚ γιά τήν κοινή οργάνωση αγοράς , περί αποκλεισμού κάθε διακρίσεως μεταξύ παραγωγών ή καταναλωτών εντός τής Κοινότητος ,
—παραβαίνουν τέλος τήν διάταξη τού άρθρου 43 παράγραφος 3 , στοιχείο β ), τής συνθήκης ΕΟΚ , κατά τήν οποία η κοινή οργάνωση αγοράς πρέπει νά εξασφαλίζει στίς ανταλλαγές στό εσωτερικό τής Κοινότητος ορους αναλόγους μέ εκείνους πού υπάρχουν σέ μία εθνική αγορά .
17 Άν καί οι αιτιάσεις αυτές διαφέρουν κατά τήν διατύπωση καί στηρίζονται σέ διαφορετικές διατάξεις τής συνθήκης , θέτουν , εν τούτοις , ολες υπό αμφισβήτηση , γιά παρόμοιους λόγους , τό σύστημα τής κοινής οργανώσεως αγοράς στόν τομέα τού προβείου καί αιγείου κρέατος , οπως αυτό συνάγεται από τόν κανονισμό 1837/80 τού Συμβουλίου . Ορισμένες γενικές διαπιστώσεις καθιστούν δυνατή τήν διασαφήνιση τής εκτάσεως τών παραβάσεων , τίς οποίες επικαλείται η ενάγουσα καί κατά συνέπεια , τήν απάντηση επί τών αιτιάσεων .
18 Η εκδηλούμενη στίς αιτιολογικές σκέψεις τού κανονισμού 1837/80 βούληση τού Συμβουλίου «γιά τήν επίτευξη τών στόχων τού άρθρου 39 τής συνθήκης καί ιδίως γιά τήν σταθεροποίηση τών αγορών καί τήν εξασφάλιση ενός δικαίου βιοτικού επιπέδου στόν γεωργικό πληθυσμό» καί γιά τήν πραγματοποίηση «μιάς κοινής αγοράς στηριζομένης σέ κοινό σύστημα τιμών» , εκφράζεται μέ τόν καθορισμό ενιαίας τιμής βάσεως γιά νωπά ή διατηρημένα δι’ απλής ψύξεως πρόβεια σφάγια . Η τιμή παρεμβάσεως πού καθορίζεται γιά τίς αγορές από τούς οργανισμούς παρεμβάσεως καί τό «κατευθυντήριο επίπεδο» πού χρησιμεύει γιά τόν υπολογισμό τής μεταβλητής πριμοδοτήσεως σφαγής , αντιστοιχούν αμφότερα στό 85 % τής τιμής βάσεως . Από αυτό προκύπτει οτι ναί μέν τά μέτρα παρεμβάσεως δύνανται νά διαφέρουν ωστε νά λαμβάνονται υπ’ όψη οι διαφορές τών συνθηκών τής αγοράς στά κατ’ ιδίαν κράτη μέλη , οι οποίες υπήρχαν πρό τής ενάρξεως τής ισχύος τού κανονισμού , τό επίπεδο τών τιμών ομως πού συνεπιφέρει τήν λήψη τών μέτρων παρεμβάσεως παραμένει τό ίδιο .
19 Εν πάση περιπτώσει , λόγω τών διαφορών τών τιμών πού υπήρχαν στίς αγορές προβείου κρέατος τών κρατών μελών , ο κανονισμός 1837/80 προβλέπει διαφορε τικές τιμές αναγωγής γιά πέντε , καί αργότερα γιά εξι , περιοχές , στίς οποίες κατανέμονται τά κράτη μέλη . Αυτές οι τιμές αναγωγής χρησιμοποιούνται γιά τόν υπολογισμό τής πριμοδοτήσεως ανά προβατίνα . Αλλά , αφ’ ενός μέν η κατάσταση αυτή ειναι προσωρινή , διότι τό άρθρο 3 , παράγραφος 4 , στοιχείο β ), τού κανονισμού προβλέπει τήν καθιέρωση μιάς ενιαίας κοινοτικής τιμής αναγωγής διά τής συγκλίσεως τών εθνικών τιμών αναγωγής κατά ίσα ετήσια διαστήματα κατά τήν διάρκεια περιόδου τεσσάρων ετών , τό δέ άρθρο 34 , παράγραφος 1 , ορίζει οτι τό Συμβούλιο , κατόπιν εκθέσεως καί προτάσεως τής Επιτροπής , δύναται νά λάβει πρό τής 1ης Απριλίου 1984 κατάλληλα μέτρα , τά οποία δύνανται νά ειναι αναγκαία γιά τήν λειτουργία τής κοινής οργανώσεως αγοράς καί ιδίως γιά τά συστήματα παρεμβάσεως καί πριμοδοτήσεων , αφ’ ετέρου δέ τό άρθρο 39 , παράγραφος 2 , τής συνθήκης ΕΟΚ δέν αποκλείει καθόλου τήν σταδιακή εφαρμογή τής κοινής οργανώσεως αγοράς , αλλά ορίζει οτι «κατά τήν εκπόνηση τής κοινής γεωργικής πολιτικής καί τών ειδικών μεθόδων πού συνεπάγεται η εφαρμογή της» , πρέπει νά λαμβάνονται υπ’ όψη οι «διαρθρωτικές καί φυσικές ανισότητες μεταξύ τών διαφόρων γεωργικών περιοχών , ‛‛[καθώς καί]’’ η ανάγκη βαθμιαίας εφαρμογής τών καταλλήλων προσαρμογών» .
20 Υπό τό φώς αυτών τών γενικών παρατηρήσεων πρέπει νά εξετασθεί κάθε ενας από τούς ανωτέρω εκτεθέντες τρείς λόγους πού προβάλλει η επιχείρηση Julius Kind .
21 Κατ’ αρχάς , στό πλαίσιο ενός κανονισμού , οι διατάξεις τού οποίου πρέπει κατά τό άρθρο 34 νά αναθεωρηθούν πρό τής 1ης Απριλίου 1984 , η είσπραξη μιάς επιβαρύνσεως λόγω εξαγωγής κατά τό άρθρο 9 , παράγραφος 3 , τού κανονισμού 1837/80 δέν δύναται κατ’ αρχήν νά διαχωρισθεί από τό σύστημα παρεμβάσεως πού συνίσταται στήν καταβολή μιάς μεταβλητής πριμοδοτήσεως σφαγής στίς περιοχές τής Κοινότητος , στίς οποίες δέν πραγματοποιούνται αγορές από τούς οργανισμούς παρεμβάσεως . Κατά συνέπεια , αντιθέτως πρός τήν άποψη τής εναγούσης , αυτή η επιβάρυνση δέν συνιστά επιβάρυνση ισοδυνάμου αποτελέσματος πρός δασμούς , αλλά έχει στήν πραγματικότητα ως στόχο νά αντισταθμίσει επακριβώς τίς επιπτώσεις τής πριμοδοτήσεως σφαγής καί έτσι νά καταστήσει δυνατή γιά τά προϊόντα τών κρατών ή περιοχών , οπου καταβάλλεται η εν λόγω πριμοδότηση , τήν εξαγωγή πρός τά λοιπά κράτη μέλη , χωρίς νά διαταραχθούν οι αγορές τους . Πράγματι , εάν δέν εισεπράττετο τό claw-back , οι προσφορές προϊόντων από κράτος μέλος , στό οποίο καταβάλλεται η πριμοδότηση σφαγής , θά ηδύναντο νά γίνουν στίς αγορές τών άλλων κρατών μελών σέ τιμές σημαντικά κατώτερες από τίς εκεί ισχύουσες , καί , λόγω τών μειουμένων τιμών , θά ηδύναντο νά συνεπάγονται τήν λήψη μέτρων παρεμβάσεως , τών οποίων τά έξοδα στήν πραγματικότητα θά έπρεπε νά καλύψει κατόπιν γιά δεύτερη φορά η Κοινότης , έστω ίσως υπό διαφορετική μορφή .
22 Όσον αφορά περαιτέρω τόν λόγο πού βασίζεται στήν φερομένη δημιουργία διακρίσεων , πρέπει σχετικώς νά υπομνησθεί οτι , οπως συνάγεται από τήν απόφαση τού Δικαστηρίου τής 13ης Ιουνίου 1978 επί τής υποθέσεως 139/77 ( Denkavit , Slg . 1978 , σ . 1317 ), η διαφορετική μεταχείριση μόνον τότε δύναται νά θεωρηθεί ως δημιουργούσα ανεπίτρεπτη κατά τό άρθρο 40 , παράγραφος 3 , τής συνθήκης ΕΟΚ διάκριση , οταν εμφανίζεται ως αυθαίρετη ή οταν , οπως αναφέρεται σέ άλλες αποφάσεις , δέν ειναι επαρκώς δικαιολογημένη καί δέν στηρίζεται σέ αντικειμενικούς λόγους .
23 Από τήν ανάλυση τής κοινής οργανώσεως αγοράς στόν τομέα τού προβείου κρέατος συνάγεται οτι τά μέτρα παρεμβάσεως πού προβλέπονται στόν κανονισμό 1837/80 , η κατά τό άρθρο 9 καθιέρωση μιάς μεταβλητής πριμοδοτήσεως σφαγής καί τού claw-back , καθώς καί ο τρόπος καθορισμού τού υψους τής πριμοδοτήσεως αυτής στηρίζονται σέ αντικειμενικούς λόγους . Η τιμή παρεμβάσεως γιά αγορές μέσω ενός πρός τούτο ορισμένου οργανισμού καί τό κατευθυντήριο επίπεδο γιά τήν καταβολή τής πριμοδοτήσεως σφαγής ταυτίζονται . Όπως ήδη ελέχθη , κάθε κράτος μέλος επιλέγει από τά μέτρα παρεμβάσεως πού προβλέπονται στόν κανονισμό εκείνα τά οποία θεωρεί ως τά καταλληλότερα .
24 Εφ’ οσον έτσι έχουν τά πράγματα καί εν όψει τής εξουσίας εκτιμήσεως , τήν οποία διαθέτει τό Συμβούλιο γιά τήν εφαρμογή μιάς ακόμη υπό εξέλιξη κοινής οργανώσεως αγοράς , καθώς καί τών ευθυνών πού τού ανατίθενται από τά άρθρα 39 καί 40 τής συνθήκης ΕΟΚ γιά τόν καθορισμό τών μέτρων εκείνων πού θεωρεί ως τά πλέον κατάλληλα γιά τήν σταδιακή πραγματοποίηση μιάς ενιαίας αγοράς , η διαφοροποίηση τών μέτρων παρεμβάσεως κατά περιοχές τής Κοινότητος καί οι επιπτώσεις τους δέν αποτελούν διάκριση .
25 Επί πλέον , αναφορικώς πρός τήν υπαρξη διακρίσεως , από τήν οποία ισχυρίζεται οτι πλήττεται η ενάγουσα , πρέπει νά υπομνησθεί οτι μέχρι τής καθιερώσεως τής κοινής οργανώσεως αγοράς , η εμπορική της δραστηριότης ειχε ευνοηθεί από τήν διαφορετική κατάσταση τών διαφόρων αγορών τής Κοινότητος . Αυτό τής επέτρεπε , χάρις στό σύστημα τού deficiency payment , πού δέν προέβλεπε καμμία αντισταθμιστική πληρωμή κατά τήν εξαγωγή , νά εισάγει πρόβειο κρέας από τό Ηνωμένο Βασίλειο , τουλάχιστον οταν η οικονομική συγκυρία ηταν ευνοϊκή , σέ σχετικά χαμηλές τιμές . Αλλά καί άν ακόμη τό άρθρο 39 τής συνθήκης ΕΟΚ ορίζει ιδίως τήν σταθεροποίηση τών αγορών ως στόχο τής κοινής γεωργικής πολιτικής , η έννοια αυτή δέν σημαίνει , οπως ήδη εδέχθη τό Δικαστήριο μέ τήν απόφαση τής 13ης Νοεμβρίου 1973 επί τών συνεκδικασθεισών υποθέσεων 63 μέχρι 69/72 ( Wilhelm Werhahn Hansamuehle κ.ά ., Slg . 1973 , σ . 1229 ), οτι πρέπει οπωσδήποτε νά διατηρηθούν τά υπό προηγούμενες συνθήκες αγοράς κεκτημένα .
26 Μέ τόν τελευταίο λόγο πού επικαλείται η επιχείρηση Julius Kind προσάπτει στό άρθρο 9 τού κανονισμού 1837/80 οτι αντιβαίνει πρός τήν κατά τό άρθρο 43 , παράγραφος 3 , στοιχείο β ), τής συνθήκης ΕΟΚ υποχρέωση τής κοινής οργανώσεως αγοράς νά εξασφαλίζονται στίς συναλλαγές στό εσωτερικό τής Κοινότητος οροι ανάλογοι μέ εκείνους πού υπάρχουν σέ μία εθνική αγορά .
27 Όπως ήδη ελέχθη , ο κανονισμός 1837/80 αποσκοπεί στήν σταδιακή πραγματοποίηση μιάς ενιαίας αγοράς στήν Κοινότητα , δέν δύναται δέ νά προσαφθεί καμμία μομφή στό Συμβούλιο λόγω αυτής τής μεθόδου σταδιακής πραγματοποιήσεως , εν όψει τών διαφορών πού χαρακτήριζαν τίς εθνικές αγορές πρό τής θεσπίσεως τής κοινής οργανώσεως αγοράς , καθώς επίσης καί εν όψει τών ρυθμίσεων πού εθέσπισε αυτό τό κοινοτικό όργανο γιά τήν επίτευξη τών στόχων της . Ακριβέστερα , η θέσπιση τού claw-back έχει ως στόχο νά εξασφαλίσει τήν προσέγγιση τών τιμών στό ενδοκοινοτικό εμπόριο καί νά εμποδίσει τήν αποσταθεροποίηση τού ενδοκοινοτικού εμπορίου καί τήν παρακώλυση τών προβλεπομένων από τόν κανονισμό μηχανισμών ρυθμίσεως καί ενοποιήσεως τής αγοράς , πού θά ηδύναντο νά επέλθουν λόγω τεχνητών διαφορών μεταξύ τών τιμών τών προϊόντων τού κράτους μέλους εξαγωγής καί τών τιμών τού κράτους μέλους εισαγωγής . Έτσι , ο εν λόγω κανονισμός , καί ιδίως τό άρθρο 9 , αποσκοπεί νά εξασφαλίσει στίς συναλλαγές στό εσωτερικό τής Κοινότητος ορους αναλόγους μέ εκείνους πού υπάρχουν σέ μία εθνική αγορά .
28 Κατά συνέπεια , ο λόγος αυτός ειναι εξ ίσου αβάσιμος μέ τόν προηγούμενο .
Επί τών λόγων οι οποίοι στηρίζονται στήν προβαλλομένη παρανομία τού κανονισμού τής Επιτροπής
29 Η ενάγουσα προσάπτει στήν Επιτροπή οτι παρεβίασε τίς αρχές τής κοινοτικής προτιμήσεως καί τής απαγορεύσεως τών διακρίσεων , αναστέλλοντας μέ τόν κανονισμό 3191/80 τής 9ης Δεκεμβρίου 1980 ( Abl . L 332 , σ . 14 ) τήν είσπραξη επί τών εξαγωγών πρός τρίτες χώρες τού ποσού πού προβλέπεται στό άρθρο 9 , παράγραφος 3 , τού κανονισμού 1837/80 , χωρίς νά θεσπίσει αντίστοιχη ρύθμιση γιά τίς ενδοκοινοτικές συναλλαγές .
30 Στίς αιτιολογικές σκέψεις τού κανονισμού 3191/80 τής Επιτροπής εκτίθεται οτι , οπως κατέδειξε η πείρα , η είσπραξη ποσού ίσου πρός τήν μεταβλητή πριμοδότηση σφαγής προβατοειδών κατά τήν έξοδο από τό έδαφος τού ενδιαφερομένου κράτους μέλους «οδηγεί σέ σοβαρές δυσχέρειες οσον αφορά τήν έξοδο τών προϊόντων αυτών από τήν Κοινότητα» . Βάσει τού άρθρου 33 τού κανονισμού 1837/80 τού Συμβουλίου , πού προβλέπει οτι η Επιτροπή «προκειμένου νά διευκολυνθεί η μετάβαση από τό σύστημα πού υπήρχε πρίν από τήν εφαρμογή τού παρόντος κανονισμού σέ κάθε ενα από τά κράτη μέλη στό σύστημα πού θεσπίζεται από τόν παρόντα κανονισμό , η Επιτροπή δύναται νά λάβει τά κατάλληλα μέτρα» , τό άρθρο 1 τού κανονισμού 3191/80 ορίζει , οπως ήδη ανεφέρθη , οτι κατά παρέκκλιση από τό άρθρο 9 , παράγραφος 3 , τού κανονισμού 1837/80 , τό ποσό πού προβλέπεται στήν διάταξη αυτή δέν εισπράττεται επί τών εξαγωγών τών εν λόγω προϊόντων εκτός τής Κοινότητος .
31 Καθ’ οσον η επιχείρηση Julius Kind επικαλείται οτι δέν ελήφθη κανένα ανασταλτικό μέτρο γιά εξαγωγές από κράτος μέλος πρός κράτος μέλος , η αγωγή ειναι αβάσιμη . Πράγματι , καμμία διάταξη τής συνθήκης καί καμμία γενική αρχή τού κοινοτικού δικαίου δέν επιβάλλουν τήν επέκταση στίς εμπορικές συναλλαγές μεταξύ τών κρατών μελών ενός μέτρου πού δικαιολογείται από τίς ανάγκες τών εξαγωγών πρός τρίτες χώρες . Απεναντίας μάλιστα , βάσει τών ήδη εκτεθέντων λόγων υπάρχει ο κίνδυνος , η αναστολή τής εισπράξεως τού claw-back επί τών εξαγωγών από κράτος μέλος , στούς παραγωγούς τού οποίου καταβάλλεται η μεταβλητή πριμοδότηση σφαγής , πρός άλλο κράτος μέλος , στό οποίο δέν καταβάλλεται η εν λόγω πριμοδότηση , νά οδηγήσει σέ διατάραξη τών κοινοτικών αγορών προβείου καί αιγείου κρέατος , στήν σταθεροποίηση τών οποίων αποσκοπεί ο κανονισμός 1837/80 .
32 Καθ’ οσον η επιχείρηση Julius Kind προβάλλει οτι η αναστολή εκ μέρους τής Επιτροπής τής εισπράξεως τού claw-back επί τών εξαγωγών εκτός τής Κοινότητος προξένησε ζημία στίς εξαγωγές της πρός τρίτες χώρες κατά τό οτι , συνεπεία τού κανονισμού 3191/80 , κατέστη συμφερότερη γιά τίς χώρες αυτές η απ’ ευθείας προμήθεια από κράτος στό οποίο , οπως στό Ηνωμένο Βασίλειο , εφαρμόζεται η πριμοδότηση σφαγής καί , κατά συνέπεια , τό claw-back , πρέπει νά υπομνησθεί οτι προϋπόθεση γιά τήν γένεση ευθύνης τής Κοινότητος πρός αποζημίωση αποτελεί οτι ο ενάγων υπέστη πράγματι ζημία .
33 Εν προκειμένω , ο ισχυρισμός τής εναγούσης οτι η αναστολή τής εισπράξεως τού claw-back επί τών εισαγωγών πρός τρίτες χώρες οδήγησε σέ επιζήμια γι’ αυτή μετατόπιση τών εμπορικών ρευμάτων , ιδίως εφ’ οσον οι ελβετοί πελάτες της αγοράζουν εφ’ εξής από βρετανούς προμηθευτές , στερείται βάσεως .
34 Τόσο από τήν δικογραφία , οσο καί από τά εκτεθέντα από τήν ενάγουσα κατά τήν προφορική διαδικασία , συνάγεται πράγματι οτι η ενάγουσα δέν ειχε εισέλθει κατά τρόπο σταθερό στίς αγορές τρίτων χωρών . Όσον αφορά ιδιαιτέρως τήν ελβετική αγορά , τήν οποία παρέθεσε ως τό μόνο συγκεκριμένο παράδειγμα επεκτάσεως τών εμπορικών της δραστηριοτήτων εκτός τής Κοινότητος , η ενάγουσα ανεγνώρισε οτι προσεπάθησε νά εισέλθει στήν εν λόγω αγορά μόλις από τού Σεπτεμβρίου 1980 . Δέν απεδείχθη ούτε κάν υπεστηρίχθη οτι η ενάγουσα ειχε αποκτήσει εκεί σταθερή πελατεία πρό τής εκδόσεως τού κανονισμού 3191/80 . Χωρίς νά ειναι αναγκαίο νά αποδειχθεί εάν πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις γιά τήν γένεση ευθύνης τής Κοινότητος , διαπιστώνεται κατά συνέπεια οτι η ενάγουσα δέν προσεκόμισε ούτε κάν ένδειξη οτι υπέστη ζημία εκ τών ενεργειών τής Επιτροπής .
35 Εκ τών ανωτέρω συνάγεται οτι η αγωγή αποζημιώσεως τής επιχειρήσεως Julius Kind πρέπει νά απορριφθεί .
Επί τών δικαστικών εξόδων
36 Σύμφωνα μέ τό άρθρο 69 , παράγραφος 2 , τού κανονισμού διαδικασίας ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στά δικαστικά έξοδα . Επειδή η ενάγουσα ηττήθη , πρέπει νά καταδικασθεί στά δικαστικά έξοδα , συμπεριλαμβανομένων καί τών εξόδων στά οποία υπεβλήθη η παρεμβαίνουσα υπέρ τής εναγομένης .
Διά ταύτα
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
κρίνει καί αποφασίζει :
1 ) Απορρίπτει τήν αγωγή .
2)Καταδικάζει τήν ενάγουσα στά δικαστικά έξοδα , συμπεριλαμβανομένων καί τών εξόδων τής παρεμβαινούσης .