61981J0096

1 . Προσφυγή λόγω παραβάσεως — Απόδειξη τής παραβάσεως — Μή τήρηση τής υποχρεώσεως παροχής πληροφοριών πού επιβάλλει η οδηγία — Τεκμήριο περί μή εκτελέσεως τής οδηγίας — Δέν συνάγεται

( Συνθήκη ΕΟΚ , άρθρο 169 )

2 . Πράξεις τών οργάνων — Οδηγίες — Εκτέλεση από τά Κράτη μέλη — Θέσπιση εσωτερικών διατάξεων αναγκαστικού χαρακτήρος — Εκτέλεση διά μέσων διοικητικής πρακτικής — Ανεπαρκής

( Συνθήκη ΕΟΚ , άρθρο 189 )

1 . Στά πλαίσια τής διαδικασίας λόγω παραβάσεως δυνάμει τού άρθρου 169 τής συνθήκης ΕΟΚ , στήν Επιτροπή εναπόκειται νά αποδείξει τόν ισχυρισμό οτι υπάρχει παράβαση . Η Επιτροπή οφείλει νά προσκομίσει στό Δικαστήριο τά στοιχεία πού ειναι αναγκαία γιά τήν διαπίστωση τής παραβάσεως , χωρίς νά υπάρχει δυνατότης νά στηριχθεί σέ οποιοδήποτε τεκμήριο .

Άν μία οδηγία επιβάλλει στά Κράτη μέλη τήν υποχρέωση παροχής πληροφοριών στήν Επιτροπή ως πρός τήν θέσπιση τών εθνικών διατάξεων πού ειναι αναγκαίες γιά τήν συμμόρφωση πρός τήν εν λόγω οδηγία , η παράβαση τής υποχρεώσεως αυτής από ενα Κράτος μέλος είτε διότι ελλείπει οποιαδήποτε πληροφορία είτε διότι η πληροφορία δέν ειναι επαρκώς σαφής καί ακριβής , δύναται νά δικαιολογήσει , αυτή καθαυτή , έναρξη τής διαδικασίας τού άρθρου 169 τής συνθήκης ΕΟΚ περί αναγνωρίσεως τής παραβάσεως αυτής , αλλά δέν δίδει τήν δυνατότητα στήν Επιτροπή νά συναγάγει τεκμήριο παραβάσεως τής υποχρεώσεως θέσεως σέ εφαρμογή τών μέτρων εκτελέσεως τής οδηγίας .

2 . Άν καί κάθε Κράτος μέλος ειναι ελεύθερο νά κατανείμει κατά τήν κρίση του τίς αρμοδιότητες στίς εσωτερικές υποθέσεις του καί νά εκτελέσει μία οδηγία μέ τήν βοήθεια μέτρων πού ελήφθησαν από τίς περιφερειακές ή τοπικές αρχές , πάντως αυτό δέν δύναται νά τό απαλλάξει από τήν υποχρέωση νά μεταφέρει τίς διατάξεις τής οδηγίας σέ διατάξεις εσωτερικού δικαίου αναγκαστικού χαρακτήρος . Απλή διοικητική πρακτική εκ τής φύσεώς της μεταβλητή κατά τήν βούληση τής διοικήσεως , δέν δύναται νά θεωρηθεί ως προσήκουσα εκτέλεση τής υποχρεώσεως πού απορρέει από τήν οδηγία αυτή .

Στήν υπόθεση 96/81 ,

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ , εκπροσωπουμένη από τόν νομικό της σύμβουλο Robert Caspar Fischer , επικουρούμενο από τό μέλος τής νομικής της υπηρεσίας Auke Haagsma , μέ αντίκλητο στό Λουξεμβούργο τόν Oreste Montalto , μέλος τής νομικής της υπηρεσίας , κτίριο Jean Monnet , Kirchberg ,

προσφεύγουσα ,

κατά

ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΤΩΝ ΚΑΤΩ ΧΩΡΩΝ , εκπροσωπουμένου από τόν Adriaan Bos , βοηθό νομικού συμβούλου τού υπουργείου τών εξωτερικών , μέ αντίκλητο στό Λουξεμβούργο τήν Πρεσβεία τών Κάτω Χωρών , 5 , rue C . M . Spoo ,

καθ’ ου ,

πού έχει ως αντικείμενο νά αναγνωρισθεί οτι τό Βασίλειο τών Κάτω Χωρών μή θεσπίζοντας εντός τής ταχθείσης προθεσμίας τίς αναγκαίες νομοθετικές , κανονιστικές καί διοικητικές διατάξεις πρός συμμόρφωσή του μέ τήν οδηγία 76/160 τού Συμβουλίου , τής 8ης Δεκεμβρίου 1975 , περί τής ποιότητος τών υδάτων κολυμβήσεως ( ΕΕ , ειδ . έκδ . τόμ . 15/001 , σ . 108 ), παρέβη τήν υποχρέωση πού υπέχει δυνάμει τής συνθήκης ΕΟΚ ,

1 Μέ δικόγραφο πού κατέθεσε στήν γραμματεία τού Δικαστηρίου στίς 24 Απριλίου 1981 , η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ήσκησε , δυνάμει τού άρθρου 169 τής συνθήκης ΕΟΚ , προσφυγή μέ τήν οποία ζητεί νά αναγνωρισθεί οτι τό Βασίλειο τών Κάτω Χωρών παραλείποντας νά λάβει εντός τής ταχθείσης προθεσμίας τά αναγκαία νομοθετικά , κανονιστικά καί διοικητικά μέτρα πρός συμμόρφωσή του μέ τήν οδηγία 76/160 τού Συμβουλίου , τής 8ης Δεκεμβρίου 1975 , περί τής ποιότητος τών υδάτων κολυμβήσεως ( ΕΕ ειδ . έκδ . τόμ . 15/001 , σ . 108 ) παρέβη τίς υποχρεώσεις πού υπέχει δυνάμει τής συνθήκης .

2 Δυνάμει τής οδηγίας αυτής η οποία εθεσπίσθη κατ’ εφαρμογή τών άρθρων 100 καί 235 τής συνθήκης ΕΟΚ , τά Κράτη μέλη υποχρεούνται νά καθορίζουν γιά ολες τίς περιοχές κολυμβήσεως ή γιά κάθε μία από αυτές τίς τιμές πού εφαρμόζονται στά υδατα κολυμβήσεως ως πρός τίς φυσικοχημικές καί μικροβιολογικές παραμέτρους πού καθορίζονται από τήν οδηγία , νά λαμβάνουν τά αναγκαία μέτρα γιά νά καταστεί η ποιότης τών υδάτων κολυμβήσεως σύμφωνη πρός τίς τιμές αυτές εντός προθεσμίας 10 ετών , νά επαγρυπνούν ωστε οι τιμές αυτές νά τηρούνται εντός τών περιοχών κολυμβήσεως πού εδημιουργήθησαν προσφάτως , νά διενεργούν δειγματοληψίες σύμφωνα μέ τόν τρόπο πού καθορίζεται στήν οδηγία καί γιά πρώτη φορά τέσσερα έτη μετά τήν κοινοποίηση τής οδηγίας νά ανακοινώνουν στήν Επιτροπή συνοπτική έκθεση περί τών υδάτων κολυμβήσεως καί τών πλέον σημαντικών χαρακτηριστικών τους .

3 Τό άρθρο 12 , παράγραφος 1 , τής οδηγίας ορίζει οτι τά Κράτη μέλη θέτουν σέ ισχύ τίς νομοθετικές , κανονιστικές καί διοικητικές διατάξεις πού ειναι αναγκαίες γιά τήν συμμόρφωσή τους πρός τήν παρούσα οδηγία εντός προθεσμίας δύο ετών από τής κοινοποιήσεώς της , καί η οποία έληξε στίς 10 Δεκεμβρίου 1977 , πληροφορούν δέ περί αυτού αμέσως τήν Επιτροπή .

4 Η Επιτροπή υποστηρίζει οτι η ολλανδική κυβέρνηση παρέβη τήν υποχρέωση παροχής πληροφοριών δυνάμει τής ανωτέρω διατάξεως . Η παράβαση δίνει τήν δυνατότητα στήν Επιτροπή , κατά τήν διάρκεια τής πρώτης φάσεως τού ελέγχου περί εφαρμογής τής οδηγίας , πού περιορίζεται σέ γενικό έλεγχο επί τού άν τά αναγκαία μέτρα εκτελέσεως ετέθησαν σέ ισχύ εντός τής ταχθείσης προθεσμίας χωρίς νά περιέχει καί εξονυχιστικό έλεγχο αυτών τών μέτρων , νά συναγάγει τεκμήριο περί παραβάσεως τής υποχρεώσεως εφαρμογής τών αναγκαίων μέτρων .

5 Η προκειμένη προσφυγή έχει πάντως ως αντικείμενο όχι παράβαση τής υποχρεσεως παροχής πληροφορών , αλλά παράβαση τής υποχρεώσεως θεσπίσεως τών νομοθετικών , κανονιστικών καί διοικητικών μέτρων πού ειναι αναγκαία γιά τήν συμμόρφωση πρός τήν οδηγία .

6 Πρέπει νά τονισθεί οτι , στά πλαίσια τής διαδικασίας λόγω παραβάσεως δυνάμει τού άρθρου 169 τής συνθήκης ΕΟΚ , στήν Επιτροπή εναπόκειται νά αποδείξει τόν ισχυρισμό οτι υπάρχει παράβαση . Η Επιτροπή οφείλει νά προσκομίσει στό Δικαστήριο τά στοιχεία πού ειναι αναγκαία γιά τήν διαπίστωση τής παραβάσεως , χωρίς νά υπάρχει δυνατότης νά στηριχθεί σέ οποιοδήποτε τεκμήριο .

7 Πρέπει πάντως νά τονισθεί επίσης οτι τά Κράτη μέλη υποχρεούνται , δυνάμει τού άρθρου 5 τής συνθήκης ΕΟΚ , νά διευκολύνουν τήν Επιτροπή στήν εκπλήρωση τής αποστολής της , η οποία συνίσταται ιδίως , κατά τό άρθρο 155 τής συνθήκης ΕΟΚ , στήν μέριμνα γιά τήν εφαρμογή τών διατάξεων τής συνθήκης , καθώς καί τών διατάξεων πού θεσπίζονται δυνάμει αυτής από τά όργανα . Γιά τήν διασφάλιση τών σκοπών αυτών η εν λόγω οδηγία , οπως καί άλλες οδηγίες , επιβάλλει στά Κράτη μέλη , μέ τό άρθρο της 12 , υποχρέωση παροχής πληροφοριών .

8 Οι πληροφορίες τίς οποίες τά Κράτη μέλη υποχρεούνται κατά τά ανωτέρω νά παράσχουν στήν Επιτροπή πρέπει νά ειναι σαφείς καί ακριβείς . Πρέπει νά αναφέρουν μέ σαφήνεια ποιά ειναι τά νομοθετικά , κανονιστικά καί διοικητικά μέτρα μέσω τών οποίων τό Κράτος μέλος θεωρεί οτι εξεπλήρωσε τίς διάφορες υποχρεώσεις πού υπέχει δυνάμει τής οδηγίας . Ελλείψει τέτοιας πληροφορίας , η Επιτροπή δέν ειναι σέ θέση νά ελέγξει άν τό Κράτος μέλος εφήρμοσε πράγματι καί πλήρως τήν οδηγία . Η παράβαση τής υποχρεώσεως αυτής από ενα Κράτος μέλος , είτε διότι ελλείπει οιαδήποτε πληροφορία είτε διότι η πληροφορία δέν ειναι επαρκώς σαφής καί ακριβής , δύναται νά δικαιολογήσει , αυτή καθαυτή , έναρξη τής διαδικασίας τού άρθρου 169 τής συνθήκης ΕΟΚ περί αναγνωρίσεως τής παραβάσεως αυτής .

9 Εν όψει τού αντικειμένου τής προκειμένης προσφυγής καί μέ σκοπό νά εξετασθεί τό νόμω βάσιμό της ενδείκνυται νά γίνει σύγκριση τών διατάξεων αυτών μέ τά νομοθετικά , κανονιστικά καί διοικητικά μέτρα πού υφίστανται στίς Κάτω Χώρες , μέ τά οποία η ολλανδική κυβέρνηση θεωρεί οτι έθεσε σέ εφαρμογή τήν οδηγία .

10 Επ’ αυτού πρέπει νά λεχθεί οτι σέ απάντηση ερωτήσεως πού έθεσε τό Δικαστήριο μετά τό πέρας τής εγγράφου διαδικασίας , η Επιτροπή διευκρίνισε οτι , οπως συνάγεται από τήν αιτιολογική έκθεση τού ολλανδικού σχεδίου νόμου περί τροποποιήσεως τού νόμου επί τής υγιεινής καί τής ασφαλείας τών εγκαταστάσεων κολυμβήσεως ( Wet Hygiene en Veiligheid Zweminrichtingen ), δέν υπάρχουν επί τού παρόντος στίς Κάτω Χώρες διατάξεις περί καθορισμού τής επιθυμητής ποιότητος τών υδάτων κολυμβήσεως μέσω τών τιμών πού ορίζονται γιά τίς παραμέτρους πού αναφέρονται στό παράρτημα τής οδηγίας , δυνάμει τού άρθρου 3 αυτής , καθώς καί διατάξεις περί θεσπίσεως τών αναγκαίων μέτρων πρός επίτευξη τής ποιότητος πού καθορίζεται γιά τά υδατα κολυμβήσεως δυνάμει τού άρθρου 4 , παράγραφος 1 , τής οδηγίας . Η ολλανδική κυβέρνηση , τόσο μέ τίς παρατηρήσεις της επί αυτής τής απαντήσεως τής Επιτροπής , οσο καί κατά τήν διάρκεια τής προφορικής διαδικασίας , δέν αμφισβήτησε τό γεγονός αυτό καί δέν προσεκόμισε κανένα στοιχείο πού νά επιτρέπει τό συμπέρασμα οτι τέτοιες διατάξεις υφίστανται ήδη στίς Κάτω Χώρες .

11 Η ολλανδική κυβέρνηση ανεφέρθη στό γεγονός οτι ο έλεγχος τής ποιότητος τών υδάτων στίς Κάτω Χώρες εξησφαλίσθη στά πλαίσια ενός αποκεντρωμένου συστήματος . Οι περιφερειακές καί τοπικές αρχές δεσμεύονται απ’ ευθείας από τίς διατάξεις τής οδηγίας καί τήν έθεσαν σέ εφαρμογή κατά τόν έλεγχο , στήν πράξη , τής ποιότητος τού υδατος , υπό τήν επίβλεψη εθνικών αρχών .

12 Ειναι αλήθεια οτι κάθε Κράτος μέλος ειναι ελεύθερο νά κατανείμει κατά τήν κρίση του τίς αρμοδιότητες στίς εσωτερικές υποθέσεις του καί νά εκτελέσει μία οδηγία μέ τήν βοήθεια μέτρων πού ελήφθησαν από τίς περιφερειακές ή τίς τοπικές αρχές . Πάντως , αυτό δέν δύναται νά τό απαλλάξει από τήν υποχρέωση νά μεταφέρει τίς διατάξεις τής οδηγίας σέ διατάξεις εσωτερικού δικαίου αναγκαστικού χαρακτήρος . Η εν λόγω οδηγία , η οποία εθεσπίσθη ιδίως κατ’ εφαρμογή τού άρθρου 100 τής συνθήκης ΕΟΚ , αφορά τήν προσέγγιση τών νομοθετικών , κανονιστικών καί διοικητικών διατάξεων τών Κρατών μελών επί τού εν θέματος . Απλή διοικητική πρακτική , εκ τής φύσεώς της μεταβλητή κατά τήν βούληση τής διοικήσεως , δέν δύναται νά θεωρηθεί ως προσήκουσα εκτέλεση τής υποχρεώσεως πού απορρέει από τήν οδηγία αυτή .

13 Η ολλανδική κυβέρνηση δέν προσεκόμισε κανένα στοιχείο πού νά επιτρέπει τήν συναγωγή τού συμπεράσματος οτι διατάξεις μέ αναγκαστικό χαρακτήρα εθεσπίσθησαν πράγματι είτε από τίς εθνικές αρχές είτε από τίς περιφερειακές ή τοπικές αρχές , γιά τόν καθορισμό γιά ολες τίς περιοχές κολυμβήσεως ή γιά κάθε μία από αυτές εφαρμοστέων τιμών στά υδατα κολυμβήσεως καί τίς παραμέτρους πού αναφέρονται στό παράρτημα τής οδηγίας , καί γιά τήν διασφάλιση τής συμφωνίας τής ποιότητος τών υδάτων κολυμβήσεως πρός τίς τιμές πού έχουν έτσι καθορισθεί . Ειδικότερα , τό κατευθυντήριο πολυετές πρόγραμμα , στό οποίο ανεφέρθη η ολλανδική κυβέρνηση κατά τήν διάρκεια τής πρό τής δίκης μέ τήν Επιτροπή αλληλογραφίας , γιά νά ισχυρισθεί οτι τό πρόγραμμα αυτό επανελάμβανε τούς κανόνες τής οδηγίας , δέν απετέλει τότε γιά τούς υπευθύνους τού ελέγχου τής ποιότητος τών υδάτων παρά μόνον απλό καθοδηγητικό βοήθημα χωρίς νά δεσμεύει νομικώς . Κατόπιν αυτού , τό ανωτέρω πρόγραμμα δέν δύναται νά θεωρηθεί ως επαρκές γιά τήν εκτέλεση τής οδηγίας .

14 Μέ τίς παρατηρήσεις της επί τής απαντήσεως τής Επιτροπής στίς ερωτήσεις πού υπέβαλε τό Δικαστήριο πρό τής συνεδρίασεως , καθώς καί κατά τήν συνεδρίαση , η ολλανδική κυβέρνηση ανεφέρθη επίσης σέ μία τροποποίηση τού νόμου περί τής ρυπάνσεως τών υδάτων επιφανείας ( Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren ), ο οποίος ετέθη σέ ισχύ τήν 1η Ιανουαρίου 1982 , ισχυριζόμενη οτι δυνάμει τής τροποποιήσεως αυτής τό πολυετές κατευθυντήριο πρόγραμμα επιτρέπει πλήρη εκτέλεση τής οδηγίας . Κατά τήν συνεδρίαση η Επιτροπή παρ’ ολο οτι διετήρησε αμετάβλητα τά αιτήματά της , εδήλωσε οτι η τροποποίηση αυτή τού νόμου επέτρεπε , εφ’ οσον θά συνεπληρώνετο από ορισμένα διοικητικά μέτρα , νά επιτευχθεί προσήκουσα εκτέλεση τής οδηγίας . Χωρίς νά ειναι απαραίτητο νά εξετασθεί άν , εκ μόνου τού γεγονότος αυτής τής τροποποιήσεως , η παράβαση ήρθη στό σύνολό της , ενδείκνυται νά παρατηρηθεί επ’ αυτού οτι τά αναγκαία μέτρα γιά νά διασφαλισθεί η πλήρης εκτέλεση τής οδηγίας δέν εθεσπίσθησαν εμπροθέσμως καί εν πάση περιπτώσει δέν υπήρχαν κατά τόν χρόνο ασκήσεως τής προκειμένης προσφυγής .

15 Εκ τών ανωτέρω προκύπτει οτι τό Βασίλειο τών Κάτω Χωρών δέν έθεσε σέ εφαρμογή εντός τής ταχθείσης προθεσμίας τίς αναγκαίες διατάξεις γιά νά διασφαλίσει τήν πλήρη εκτέλεση τής εν λόγω οδηγίας καί πρέπει νά αναγνωρισθεί οτι παρέβη τίς υποχρεώσεις πού υπέχει δυνάμει τής συνθήκης .

Επί τών δικαστικών εξόδων

16 Κατά τό άρθρο 69 , παράγραφος 2 , τού κανονισμού διαδικασίας , ο ηττηθείς διάδικος καταδικάζεται στά δικαστικά έξοδα , εφ’ οσον υπήρχε σχετικό αίτημα τού νικήσαντος διαδίκου . Εφ’ οσον τό καθ’ ου ηττήθη , πρέπει νά καταδικασθεί στά δικαστικά έξοδα .

Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

κρίνει καί αποφασίζει :

1 ) Τό Βασίλειο τών Κάτω Χωρών , παραλείποντας νά θέσει σέ ισχύ , εντός τής ταχθείσης προθεσμίας , τίς αναγκαίες διατάξεις γιά νά διασφαλίσει τήν πλήρη εκτέλεση τής οδηγίας 76/160 τού Συμβουλίου , τής 8ης Δεκεμβρίου 1975 , περί τής ποιότητος τών υδάτων κολυμβήσεως , παρέβη τίς υποχρεώσεις πού υπέχει δυνάμει τής συνθήκης περί ιδρύσεως τής Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητος .

2)Καταδικάζει τό Βασίλειο τών Κάτω Χωρών στά δικαστικά έξοδα .