61980J0055

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ 20ΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1981. - MUSIK - VERTRIEB MEMBRAN GMBH ΚΑΙ K - TEL INTERNATIONAL ΚΑΤΑ GEMA - GESELLSCHAFT FUER MUSIKALISCHE AUFFUEHRUNGS- UND MECHANISCHE VERVIELFAELTIGUNGSRECHTE. - (ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ ΤΟΥ BUNDESGERICHTSHOF - ΓΕΡΜΑΝΙΑ). - ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ 55/80 ΚΑΙ 57/80. - ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΔΙΣΚΩΝ : ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ.

Συλλογή της Νομολογίας του Δικαστηρίου 1981 σελίδα 00147
Σουηδική ειδική έκδοση σελίδα 00001
Φινλανδική ειδική έκδοση σελίδα 00001
Ισπανική ειδική έκδοση σελίδα 00017


Περίληψη
Διάδικοι
Αντικείμενο της υπόθεσης
Σκεπτικό της απόφασης
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα
Διατακτικό

Λέξεις κλειδιά


1 . Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων — Διατάξεις τής συνθήκης — Εφαρμογή σέ ηχητικά υποθέματα πού ενσωματώνουν προστατευόμενα έργα

( Άρθρο 30 συνθήκης ΕΟΚ )

2 . Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων — Βιομηχανική καί εμπορική ιδιοκτησία — Δικαιώματα τού δημιουργού — Εφαρμογή τού άρθρου 36 τής συνθήκης

( Άρθρο 36 συνθήκης ΕΟΚ )

3 . Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων — Βιομηχανική καί εμπορική ιδιοκτησία — Δικαιώματα τού δημιουργού — Προστασία — Όρια — Ηχητικά υποθέματα πού διατέθηκαν στό εμπόριο μέσα σέ Κράτος μέλος μέ τή συναίνεση τού δημιουργού — Εισαγωγή σέ άλλο Κράτος μέλος — Εναντίωση — Απαράδεκτο

( Άρθρα 30 καί 36 συνθήκης ΕΟΚ )

4 . Ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων — Βιομηχανική καί εμπορική ιδιοκτησία — Δικαιώματα τού δημιουργού — Προστασία — Όρια — Ηχητικά υποθέματα πού διατέθηκαν στό εμπόριο μέσα σέ Κράτος μέλος μέ τή συναίνεση τού δημιουργού — Εισαγωγή σέ άλλο Κράτος μέλος — Διαφορά μεταξύ δικαιωμάτων εκμεταλλεύσεως πού εισπράττονται στά δύο κράτη — Μή απαιτητό συμπληρωματικών τελών εκμεταλλεύσεως από εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού

( Άρθρα 30 καί 36 συνθήκης ΕΟΚ )

Περίληψη


1 . Τά ηχητικά υποθέματα , ακόμα κι άν ενσωματώνουν προστατευόμενα μουσικά έργα , ειναι προϊόντα στά οποία έχει εφαρμογή τό καθεστώς τής ελεύθερης κυκλοφορίας τών εμπορευμάτων πού προβλέπεται από τή συνθήκη ΕΟΚ .

2 . Η έκφραση «προστασία τής βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας» πού αναφέρεται στό άρθρο 36 τής συνθήκης ΕΟΚ , περιλαμβάνει τήν προστασία πού παρέχει τό δικαίωμα τού δημιουργού , ιδίως κατά τό μέτρο πού αποτελεί αντικείμενο εμπορικής εκμεταλλεύσεως υπό τή μορφή αδειών εκμεταλλεύσεως ικανών νά επηρεάσουν μέσα στά διάφορα Κράτη μέλη , τή διανομή εμπορευμάτων πού ενσωματώνουν τό προστατευόμενο φιλολογικό ή καλλιτεχνικό έργο .

3 . Ο δικαιούχος δικαιώματος βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας πού προστατεύεται από τή νομοθεσία ενός Κράτους μέλους , δέν μπορεί νά επικαλεσθεί τή νομοθεσία αυτή γιά νά αντιταχθεί στήν εισαγωγή προϊόντος πού έχει νόμιμα διοχετευθεί στήν αγορά άλλου Κράτους μέλους από τόν ίδιο τό δικαιούχο τού δικαιώματος ή μέ τή συναίνεσή του . Συμβαίνει τό ίδιο σέ σχέση μέ τό δικαίωμα τού δημιουργού τού οποίου η εμπορική εκμετάλλευση δημιουργεί τά ίδια προβλήματα μέ εκείνα πού δημιουργεί ενα άλλο δικαίωμα βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας . Κατά συνέπεια , ούτε ο δικαιούχος τού δικαιώματος τού δημιουργού ή ο αδειούχος εκμεταλλεύσεώς του , ούτε μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , η οποία ενεργεί επ’ ονόματι τού δικαιούχου ή τού αδειούχου εκμεταλλεύσεως , μπορούν νά επικαλεσθούν τό αποκλειστικό δικαίωμα εκμεταλλεύσεως πού παρέχεται από τό δικαίωμα τού δημιουργού γιά νά εμποδίσουν ή νά περιορίσουν τήν εισαγωγή ηχητικών υποθεμάτων , τά οποία έχουν διοχετευθεί νόμιμα στήν αγορά άλλου Κράτους μέλους από τόν ίδιο τό δικαιούχο ή μέ τή συναίνεσή του .

4 . Η υπαρξη ανομοιομορφίας μεταξύ τών εθνικών νομοθεσιών , η οποία μπορεί νά νοθεύσει τόν ανταγωνισμό μεταξύ τών Κρατών μελών , δέν μπορεί νά δικαιολογήσει τό γεγονός τής παροχής , εκ μέρους Κράτους μέλους , μιάς νόμιμης προστασίας στήν πρακτική ενός ιδιωτικού οργανισμού , πού ειναι ασυμβίβαστη πρός τούς κανόνες περί ελεύθερης κυκλοφορίας τών εμπορευμάτων .

Τά άρθρα 30 καί 36 τής συνθήκης εμποδίζουν τήν εφαρμογή μιάς εθνικής νομοθεσίας , η οποία επιτρέπει σέ μιά εται- ρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , εξουσιοδοτημένης νά προστατεύει τά δικαιώματα τού δημιουργού τών συνθετών μουσικών έργων , τά οποία έχουν εγγραφεί σέ δίσκους ή σέ άλλα ηχητικά υποθέματα σέ άλλο Κράτος μέλος , νά επικαλείται αυτά τά δικαιώματα γιά νά αξιώνει , σέ περίπτωση διανομής τών εν λόγω ηχητικών υποθεμάτων μέσα στήν εθνική αγορά , οταν τά υποθέματα αυτά έχουν ήδη , τεθεί σέ ελεύθερη κυκλοφορία σ’ αυτό τό άλλο Κράτος μέλος από τούς δικαιούχους τών δικαιωμάτων τού δημιουργού ή μέ τή συναίνεσή τους , τήν καταβολή τελών εκμεταλλεύσεως αντιστοιχούντων στά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως πού συνήθως εισπράττονται γιά τή διάθεση στήν εθνική αγορά , αφού αφαιρεθούν τά λιγότερο υψηλά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως , τά οποία καταβάλλονται στό Κράτος μέλος κατασκευής .

Διάδικοι


Στίς συνεκδικασθείσες υποθέσεις 55 καί 57/80

πού έχουν ως αντικείμενο αιτήσεις τού Bundesgerichtshof ( Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο ) πρός τό Δικαστήριο , δυνάμει τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , μέ τίς οποίες ζητείται , στό πλαίσιο εκκρεμών διαφορών ενώπιον αυτού τού δικαστηρίου μεταξύ

MUSIK-VERTRIEB MEMBRAN GMBH , Αμβούργο ( υπόθεση 55/80 ) καί

K-TEL INTERNATIONAL , Φραγκφούρτη ( υπόθεση 57/80 ),

κατά

GEMA — GESELLSCHAFT FUER MUSIKALISCHE AUFFUEHRUNGS- UND MECHANISCHE VERVIELFAEL- TIGUNGSRECHTE ( εταιρεία δικαιωμάτων τού δημιουργού ), Βερολίνο ,

Αντικείμενο της υπόθεσης


η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως πρός τήν ερμηνεία τών άρθρων 30 επ . τής συνθήκης ΕΟΚ ,

Σκεπτικό της απόφασης


1 Μέ δύο διατάξεις τής 19ης Δεκεμβρίου 1979 , οι οποίες περιήλθαν στό Δικαστήριο τή 13η Φεβρουαρίου 1980 , τό Bundesgerichtshof έθεσε , δυνάμει τού άρθρου 177 τής συνθήκης ΕΟΚ , ενα μοναδικό προδικαστικό ερώτημα σχετικά μέ τήν ερμηνεία τών άρθρων 30 επ . τής συνθήκης .

2 Τό ερώτημα αυτό ανέκυψε στό πλαίσιο δύο δικών μεταξύ τής GEMA , γερμανικής εταιρείας διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , καί δύο επιχειρήσεων πού εισήγαγαν στήν Ομοσπονδιακή Δημοκρατία τής Γερμανίας ηχητικά υποθέματα , επί τών οποίων ειχαν εγγραφεί προστατευόμενα μουσικά έργα . Στήν υπόθεση 55/80 , πρόκειται γιά δίσκους καί κασέτες μουσικής προελεύσεως διαφόρων χωρών , μεταξύ δέ άλλων καί Κρατών μελών τής Κοινότητας· στήν υπόθεση 57/80 , η εισαγωγή αφορά 100 000 δίσκους προελεύσεως Ηνωμένου Βασιλείου . Ειναι βέβαιο οτι τά ηχητικά υποθέματα προελεύσεως άλλων Κρατών μελών ειχαν κατασκευαστεί καί διατεθεί στό εμπόριο , σ’ αυτά τά Κράτη μέλη , μέ τή συναίνεση τού δικαιούχου τού δικαιώματος τού δημιουργού επί τών σχετικών μουσικών έργων , αλλά οι απαραίτητες άδειες εκμεταλλεύσεως δέν ειχαν χορηγηθεί από τούς δικαιούχους αυτούς καί τά αντίστοιχα τέλη δέν ειχαν υπολογιστεί , παρά μέ βάση τή διανομή μόνο στή χώρα κατασκευής .

3 Η GEMA ισχυρίσθηκε οτι η εισαγωγή τών ηχητικών αυτών υποθεμάτων στό γερμανικό έδαφος συνιστά προσβολή τών δικαιωμάτων τού δημιουργού , τών οποίων τής ειχε ανατεθεί η προστασία επ’ ονόματι τών δικαιούχων τών εν λόγω δικαιωμάτων . Ισχυρίζεται , συνεπώς , οτι έχει δικαίωμα νά αξιώσει τήν καταβολή τών δικαιωμάτων εκμεταλλεύσεως πού εισπράττονται γιά τή θέση σέ κυκλοφορία στό γερμανικό έδαφος , αφού αφαιρεθούν τά λιγότερο υψηλά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως πού έχουν ήδη καταβληθεί γιά τήν εμπορία στό Κράτος μέλος κατασκευής .

4 Τό Bundesgerichtshof διαπίστωσε οτι , κατά τό γερμανικό δίκαιο , τό γεγονός οτι οι ενδιαφερόμενοι δημιουργοί έχουν συναινέσει γιά τήν αναπαραγωγή τών μουσικών τους έργων μέσα σέ άλλο Κράτος μέλος τής Κοινότητας καί γιά τή θέση τους σέ κυκλοφορία στό έδαφος αυτού τού Κράτους μέλους , έναντι καταβολής δικαιωμάτων εκμεταλλεύσεως , τά οποία υπολογίζονται σέ συνάρτηση μέ τόν αριθμό τών πωλουμένων αντιτύπων καί τής τελικής τιμής σ’ αυτό τό Κράτος μέλος , δέν τούς εμποδίζει νά αξιώσουν , δυνάμει τού αποκλειστικού δικαιώματος εκμεταλλεύσεως πού κατέχουν επί τής γερμανικής αγοράς κατά τή διάθεση στό εμπόριο τών ηχητικών υποθεμάτων στήν εν λόγω αγορά , τά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως πού συνήθως εισπράττονται σ’ αυτή τήν αγορά καί υπολογίζονται σέ συνάρτηση μέ τόν αριθμό τών πωλουμένων αντιτύπων καί τής τελικής τιμής πωλήσεως στήν εσωτερική αγορά , αφού αφαιρεθούν τά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως πού έχουν ήδη καταβληθεί γιά τήν εμπορία στό Κράτος μέλος κατασκευής .

5 Τό εθνικό δικαστήριο διερωτάται , εν τούτοις , άν μιά τέτοια άσκηση τών δικαιωμάτων τού δημιουργού συμβιβάζεται μέ τίς διατάξεις τής συνθήκης περί ελεύθερης κυκλοφορίας τών εμπορευμάτων . Προκειμένου δέ νά διασαφηνίσει αυτό τό σημείο , προσέφυγε στό Δικαστήριο .

6 Από τή δικογραφία προκύπτει οτι η GEMA στηρίχθηκε , στίς δύο δίκες ενώπιον τών γερμανικών δικαστηρίων , στό άρθρο 97 τού γερμανικού νόμου περί δικαιωμάτων τού δημιουργού ( Urheberrechtsgesetz ), διάταξη πού υποδεικνύει τά διάφορα ένδικα μέσα τά οποία έχει στή διάθεσή του ο δημιουργός , οταν προσβάλλεται τό δικαίωμά του , καί τά οποία περιλαμβάνουν αγωγές περί άρσεως τής υφισταμένης προσβολής , περί παύσεως τής προκληθείσας διαταράξεως καί περί αποκαταστάσεως τής προκληθείσας ζημίας .

7 Υπό τίς προϋποθέσεις αυτές , τό ερώτημα πού έθεσε τό εθνικό δικαστήριο ισοδυναμεί μέ τό άν τά άρθρα 30 καί 36 τής συνθήκης πρέπει νά ερμηνευθούν υπό τήν έννοια οτι εμποδίζουν τήν εφαρμογή μιάς εθνικής νομοθεσίας , η οποία επιτρέπει σέ μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , εξουσιοδοτημένης μέ τήν άσκηση τών δικαιωμάτων τού δημιουργού συνθετών μουσικών έργων πού έχουν εγγραφεί σέ δίσκους ή άλλα ηχητικά υποθέματα σέ άλλο Κράτος μέλος , νά επικαλείται τά δικαιώματα αυτά γιά νά απαιτήσει , σέ περίπτωση διανομής τών εν λόγω ηχητικών υποθεμάτων στήν εθνική αγορά , οταν τά ηχητικά αυτά υποθέματα έχουν τεθεί σέ κυκλοφορία στό Κράτος μέλος κατασκευής από τούς δικαιούχους τών δικαιωμάτων αυτών ή μέ τή συναίνεσή τους , τήν καταβολή τελών εκμεταλλεύσεως αντιστοιχούντων στά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως , πού συνήθως εισπράττονται γιά τή διάθεση στήν εθνική αγορά , αφού αφαιρεθούν τά λιγότερο υψηλά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως , τά οποία καταβάλλονται στό Κράτος μέλος κατασκευής μόνο γιά τή διάθεση στήν αγορά αυτού τού Κράτους μέλους .

8 Πρέπει κατ’ αρχήν νά υπογραμμιστεί οτι τά ηχητικά υποθέματα , ακόμα κι άν ενσωματώνουν προστατευόμενα μουσικά έργα , ειναι προϊόντα στά οποία έχει εφαρμογή τό καθεστώς τής ελεύθερης κυκλοφορίας τών εμπορευμάτων , πού προβλέπεται από τή συνθήκη . Επομένως , μιά εθνική νομοθεσία , τής οποίας η εφαρμογή θά κατέληγε στό νά εμποδίσει τό εμπόριο ηχητικών υποθεμάτων μεταξύ Κρατών μελών , πρέπει νά θεωρηθεί ως μέτρο ισοδύναμου πρός ποσοτικό περιορισμό αποτελέσματος , κατά τήν έννοια τού άρθρου 30 τής συνθήκης . Η περίπτωση αυτή συντρέχει , οταν μιά τέτοια νομοθεσία επιτρέπει σέ μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού νά αντιτάσσεται στή διανομή ηχητικών υποθεμάτων , πού προέρχονται από άλλο Κράτος μέλος , μέ βάση τό αποκλειστικό δικαίωμα εκμεταλλεύσεως πού ασκεί επ’ ονόματι τού δικαιούχου τού δικαιώματος τού δημιουργού .

9 Τό άρθρο 36 τής συνθήκης προβλέπει , εν τούτοις , οτι οι διατάξεις τών άρθρων 30 μέχρι καί 34 δέν εμποδίζουν απαγορεύσεις ή περιορισμούς εισαγωγής , οι οποίοι δικαιολογούνται από λόγους προστασίας τής βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας . Η τελευταία αυτή έκφραση περιλαμβάνει τήν προστασία πού παρέχει τό δικαίωμα τού δημιουργού , ιδίως κατά τό μέτρο πού αποτελεί αντικείμενο εμπορικής εκμεταλλεύσεως υπό τή μορφή αδειών εκμεταλλεύσεως ικανών νά επηρεάσουν , μέσα στά διάφορα Κράτη μέλη , τή διανομή εμπορευμάτων πού ενσωματώνουν τό προστατευόμενο φιλολογικό ή καλλιτεχνικό έργο .

10 Από πάγια νομολογία τού Δικαστηρίου προκύπτει , τελευταία δέ από τήν απόφαση τής 22ας Ιουνίου 1976 ( Terrapin Overseas Ltd ., 119/75 , Rec . σ . 1039 ), οτι ο δικαιούχος δικαιώματος βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας , πού προστατεύεται από τή νομοθεσία ενός Κράτους μέλους , δέν μπορεί νά επικαλεσθεί τή νομοθεσία αυτή γιά νά αντιταχθεί στήν εισαγωγή προϊόντος , πού έχει νόμιμα διοχετευθεί στήν αγορά άλλου Κράτους μέλους από τόν ίδιο τό δικαιούχο αυτού τού δικαιώματος ή μέ τή συναίνεσή του .

11 Στήν παρούσα διαδικασία ενώπιον τού Δικαστηρίου , η γαλλική κυβέρνηση υποστήριξε οτι η εν λόγω νομολογία δέν μπορεί νά έχει εφαρμογή στό δικαίωμα τού δημιουργού , επειδή αυτό περιλαμβάνει , μεταξύ άλλων , τή δυνατότητα τού δημιουργού νά διεκδικεί τήν πατρότητα τού έργου καί νά αντιτάσσεται σέ κάθε παραμόρφωση , περικοπή ή άλλη τροποποίηση τού έργου αυτού ή σέ κάθε αλλη προσβολή τού ίδιου έργου , ενέργειες οι οποίες μπορούν νά βλάψουν τήν τιμή καί τή φήμη του . Παρέχοντας έτσι μιά εκτεταμένη προστασία , τό δικαίωμα τού δημιουργού δέν ειναι δεκτικό συγκρίσεως μέ άλλα δικαιώματα βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας , οπως τό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας καί τό σήμα .

12 Ειναι γεγονός οτι τό δικαίωμα τού δημιουργού περιλαμβάνει ηθικά δικαιώματα οπως εκείνα πού ανέφερε η γαλλική κυβέρνηση . Περιλαμβάνει , εν τούτοις , εξίσου καί άλλες δυνατότητες , ιδίως δέ τή δυνατότητα εμπορικής εκμεταλλεύσεως τής θέσεως σέ κυκλοφορία τού προστατευόμενου έργου , ιδιαίτερα υπό τή μορφή χορηγουμένων αδειών εκμεταλλεύσεως έναντι καταβολής τελών εκμεταλλεύσεως . Αυτό τό τελευταίο , οικονομικής φύσεως , στοιχείο τού δικαιώματος τού δημιουργού ειναι εκείνο πού αποτελεί τό αντικείμενο τού ερωτήματος πού έθεσε τό εθνικό δικαστήριο καί δέν υπάρχει λόγος νά γίνει πρός τούτο διάκριση , ως πρός τήν εφαρμογή τού άρθρου 36 τής συνθήκης , μεταξύ τού δικαιώματος τού δημιουργού καί τών άλλων δικαιωμάτων βιομηχανικής καί εμπορικής ιδιοκτησίας .

13 Άν η εμπορική εκμετάλλευση τού δικαιώματος τού δημιουργού συνιστά μιά πηγή εσόδων γιά τό δικαιούχο του , συνιστά εξίσου μιά μορφή ελέγχου τής εμπορίας από τό δικαιούχο , τίς εταιρείες διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού πού ενεργούν επ’ ονόματί του , καί τούς αδειούχους εκμεταλλεύσεως . Απ’ αυτή τήν άποψη , η εμπορική εκμετάλλευση τού δικαιώματος τού δημιουργού δημιουργεί τά ίδια προβλήματα μέ εκείνα πού δημιουργεί ενα άλλο δικαίωμα βιομηχανικής ή εμπορικής ιδιοκτησίας .

14 Η άποψη πού υποστήριξαν ενώπιον τού Δικαστηρίου οι κυβερνήσεις τής Ιταλίας καί τού Βελγίου , κατά τήν οποία , ελλείψει εναρμονίσεως σ’ αυτό τόν τομέα , η αρχή τής εδαφικότητας τής νομοθεσίας περί δικαιωμάτων τού δημιουργού υπερισχύει πάντοτε τής αρχής περί ελεύθερης κυκλοφορίας τών εμπορευμάτων στήν κοινή αγορά , δέν μπορεί νά γίνει δεκτή . Πράγματι , ο ουσιώδης σκοπός τής συνθήκης , πού αποβλέπει στή συγχώνευση τών εθνικών αγορών σέ μιά ενιαία αγορά , δέν μπορεί νά επιτευχθεί άν , δυνάμει τών διαφόρων νομικών συστημάτων τών Κρατών μελών , οι υπήκοοί τους ειχαν τή δυνατότητα νά στεγανοποιούν τήν αγορά καί νά περιορίζουν συγκεκαλυμμένα τό εμπόριο μεταξύ τών Κρατών μελών .

15 Από τίς προηγούμενες σκέψεις προκύπτει οτι ούτε ο δικαιούχος τού δικαιώματος τού δημιουργού ή ο αδειούχος εκμεταλλεύσεώς του , ούτε μιά εταιρεία διαχειρίσεως τών δικαιωμάτων τού δημιουργού , η οποία ενεργεί επ’ ονόματι τού δικαιούχου ή τού αδειούχου εκμεταλλεύσεως , μπορούν νά επικαλεσθούν τό αποκλειστικό δικαίωμα εκμεταλλεύσεως πού παρέχεται από τό δικαίωμα τού δημιουργού , γιά νά εμποδίσουν ή νά περιορίσουν τήν εισαγωγή ηχητικών υποθεμάτων , τά οποία έχουν διοχετευθεί νόμιμα στήν αγορά άλλου Κράτους μέλους από τόν ίδιο τό δικαιούχο ή μέ τή συναίνεσή του .

16 Η GEMA υποστήριξε οτι μιά τέτοια ερμηνεία τών άρθρων 30 καί 36 τής συνθήκης δέν αρκεί γιά τήν επίλυση τού προβλήματος πού έχει νά αντιμετωπίσει τό εθνικό δικαστήριο , δεδομένου οτι η αγωγή τής GEMA ενώπιον τών γερμανικών δικαστηρίων δέν αποβλέπει στήν απαγόρευση ή στόν περιορισμό τής εμπορίας τών επίδικων δίσκων καί κασετών μουσικής στό γερμανικό έδαφος , αλλά στήν ισότητα τών τελών εκμεταλλεύσεως πού καταβάλλονται γιά κάθε διανομή τών ηχητικών αυτών υποθεμάτων στή γερμανική αγορά . Ο δικαιούχος τού δικαιώματος τού δημιουργού επί ενός εγγεγραμμένου μουσικού έργου έχει έννομο συμφέρον νά απολαμβάνει τούς καρπούς τής πνευματικής ή καλλιτεχνικής παροχής του , οποιοσδήποτε κι άν ειναι ο βαθμός διαδόσεως τού έργου του· δέν μπορεί , συνεπώς , νά χάσει τή δυνατότητα νά αξιώσει τέλη εκμεταλλεύσεως ισοδύναμα μέ εκείνα πού εισπράττονται στή χώρα οπου γίνεται η διάθεση στό εμπόριο .

17 Πρέπει , κατ’ αρχή , νά παρατηρηθεί οτι τό ερώτημα πού έθεσε τό εθνικό δικαστήριο αφορά τίς έννομες συνέπειες τής προσβολής τού δικαιώματος τού δημιουργού . Δεδομένου οτι η GEMA έχει ζητήσει , δυνάμει τής ισχύουσας εθνικής νομοθεσίας , τήν αποκατάσταση τής προκληθείσας από τήν προσβολή αυτή ζημίας , δέν παρουσιάζει ενδιαφέρον τό οτι τό ποσό πού προτίθεται νά εισπράξει πρέπει νά υπολογιστεί σέ συνάρτηση μέ τή διαφορά μεταξύ τών συντελεστών τών τελών εκμεταλλεύσεως πού πρέπει νά καταβληθούν γιά τή διανομή στήν εθνική αγορά καί τών συντελεστών τών τελών εκμεταλλεύσεως πού έχουν καταβληθεί στή χώρα κατασκευής ή μέ οποιοδήποτε άλλο τρόπο . Πράγματι , τά αιτήματά της στηρίζονται , εν πάση περιπτώσει , στό αποκλειστικό δικαίωμα εκμεταλλεύσεως τού δικαιούχου τού δικαιώματος τού δημιουργού , πού τού επιτρέπει νά απαγορεύει ή νά περιορίζει τήν ελεύθερη κυκλοφορία τών προϊόντων στά οποία ενσωματώνεται τό προστατευόμενο μουσικό έργο .

18 Εν συνεχεία , πρέπει νά σημειωθεί οτι καμιά διάταξη εθνικής νομοθεσίας δέν μπορεί νά επιτρέψει σέ μιά επιχείρηση , στήν οποία έχει ανατεθεί η διαχείριση δικαιωμάτων τού δημιουργού καί η οποία στήν πραγματικότητα μονοπωλεί τή διαχείριση αυτή στό έδαφος ενός Κράτους μέλους , νά επιβάλει μιά εισφορά στά εισαγόμενα προϊόντα από άλλο Κράτος μέλος , οπου αυτά έχουν ήδη τεθεί σέ κυκλοφορία από τό δικαιούχο τού δικαιώματος τού δημιουργού ή μέ τή συναίνεσή του , καί νά πραγματοποιήσει , ως εκ τούτου , μιά στεγανοποίηση στό εσωτερικό τής κοινής αγοράς . Μιά τέτοια πρακτική θά ειχε ως αποτέλεσμα νά επιτραπεί η επιβολή , από μιά ιδιωτική επιχείρηση , μιάς επιβαρύνσεως κατά τήν εισαγωγή ηχητικών υποθεμάτων , τά οποία κυκλοφορούν ήδη ελεύθερα στήν κοινή αγορά , εξαιτίας τής διελεύσεώς τους από τά σύνορα· θά συνεπαγόταν επομένως τήν απομόνωση τών εθνικών αγορών , τήν οποία η συνθήκη επιδιώκει νά καταργήσει .

19 Από τίς σκέψεις αυτές προκύπτει οτι τό επιχείρημα αυτό τής GEMA πρέπει νά απορριφθεί ως ασυμβίβαστο πρός τή λειτουργία τής κοινής αγοράς καί πρός τούς αντικειμενικούς σκοπούς τής συνθήκης .

20 Η GEMA καί η βελγική κυβέρνηση επισήμαναν στό Δικαστήριο οτι , εν πάση περιπτώσει , ενα καθεστώς ελεύθερης κυκλοφορίας ηχητικών υποθεμάτων δέν μπορεί νά γίνει αποδεκτό οσον αφορά τά υποθέματα πού κατασκευάζονται στό Ηνωμένο Βασίλειο , γιατί οι διατάξεις τού άρθρου 8 τού βρετανικού νόμου περί δικαιώματος τού δημιουργού ( Copyright Act ) έχουν ως αποτέλεσμα τή θέσπιση μιάς νόμιμης άδειας εκμεταλλεύσεως έναντι καταβολής τελών εκμεταλλεύσεως μέ μειωμένο συντελεστή καί γιατί η επέκταση μιάς τέτοιας νόμιμης άδειας εκμεταλλεύσεως σέ άλλες χώρες θά ηταν αντίθετη πρός τίς διατάξεις τής συμβάσεως τής Βέρνης περί προστασίας τών φιλολογικών καί καλλιτεχνικών έργων .

21 Τό προαναφερόμενο άρθρο 8 ορίζει κατ’ ουσία οτι τό δικαίωμα τού δημιουργού ενός συνθέτη μουσικού έργου δέν προσβάλλεται από τήν κατασκευή ενός ηχητικού υποθέματος , στό οποίο εγγράφεται αυτό τό ίδιο τό έργο , οταν έχει ήδη εγγραφεί στό Ηνωμένο Βασίλειο σέ ηχητικό υπόθεμα μέ σκοπό νά τεθεί σέ κυκλοφορία από τόν ίδιο τό δημιουργό ή μέ τή συναίνεσή του , καί οταν , επιπλέον , ο κατασκευαστής γνωστοποιεί στό δικαιούχο τού δικαιώματος τού δημιουργού τήν πρόθεσή του νά προχωρήσει στήν εγγραφή τού έργου μέ προοπτική νά τό πωλήσει καί νά τού καταβάλει ως δικαιώματα εκμεταλλεύσεως 6,25 % επί τής τελικής τιμής πωλήσεως τού ηχητικού υποθέματος .

22 Από τή δικογραφία προκύπτει οτι τό καθεστώς αυτό έχει σάν πρακτική συνέπεια νά καθορίζονται τά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως γιά κάθε κατασκευή ηχητικών υποθεμάτων σέ 6,25 % επί τής τελικής τιμής πωλήσεως , δεδομένου οτι κανένας μισθωτής τής άδειας εκμεταλλεύσεως δέν ειναι διατεθειμένος νά συμφωνήσει σέ μεγαλύτερο συντελεστή . Επειδή ο συντελεστής 6,25 % επιβάλλεται έτσι , στήν πραγματικότητα , ως ο συντελεστής στόν οποίο συμφωνούνται οι συμβατικές άδειες εκμεταλλεύσεως , η βρετανική νομοθεσία έχει ως συνέπεια τή θέση ενός ανώτατου ορίου στήν αμοιβή τού δικαιούχου τού δικαιώματος τού δημιουργού .

23 Άν λοιπόν μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , η οποία ασκεί τό αποκλειστικό δικαίωμα εκμεταλλεύσεως επ’ ονόματι ενός δικαιούχου , αξιώνει τή διαφορά μεταξύ τού συντελεστή 6,25 % , πού έχει καταβληθεί , καί εκείνου πού ισχύει στήν εσωτερική αγορά , στήν πραγματικότητα επιδιώκει νά εξουδετερώσει τίς διαφορές τιμής πού προκύπτουν από υφιστάμενες στό Ηνωμένο Βασίλειο συνθήκες καί νά καταργήσει έτσι πλεονέκτημα πού απορρέει , γιά τούς εισαγωγείς ηχητικών υποθεμάτων , από τήν ιδρυση τής κοινής αγοράς .

24 Όπως έχει ήδη διαπιστώσει τό Δικαστήριο , υπό άλλες περιστάσεις , μέ απόφασή του τής 31ης Οκτωβρίου 1974 ( Centrafarm καί De Peijper κατά Sterling Drug , 15/74 , Rec . σ . 1147 ), η υπαρξη ανομοιομορφίας μεταξύ τών εθνικών νομοθεσιών , η οποία μπορεί νά νοθεύσει τόν ανταγωνισμό μεταξύ τών Κρατών μελών , δέν μπορεί νά δικαιολογήσει τό γεγονός τής παροχής , εκ μέρους Κράτους μέλους , μιάς νόμιμης προστασίας στήν πρακτική ενός ιδιωτικού οργανισμού πού ειναι ασυμβίβαστη πρός τούς κανόνες περί ελεύθερης κυκλοφορίας τών εμπορευμάτων .

25 Πρέπει νά σημειωθεί επιπλέον οτι , στό πλαίσιο μιάς κοινής αγοράς πού χαρακτηρίζεται από τήν ελεύθερη κυκλοφορία τών εμπορευμάτων καί τήν ελευθερία παροχής υπηρεσιών , ο δημιουργός , ο οποίος ενεργεί απευθείας ή μέσω τού εκδότη του , ειναι σέ θέση νά επιλέγει ελεύθερα τό χώρο , σέ οποιοδήποτε από τά Κράτη μέλη , πού θέτει σέ κυκλοφορία τό έργο του . Μπορεί νά προβεί σ’ αυτή τήν επιλογή ανάλογα μέ τό συμφέρον του , στό οποίο υπεισέρχονται όχι μόνο τό επίπεδο αμοιβής πού εξασφαλίζεται στό εν λόγω Κράτος μέλος , αλλά καί άλλοι παράγοντες , οπως πχ . οι δυνατότητες τού έργου του καί οι ευκολίες εμπορίας , οι οποίες ειναι εξάλλου αυξημένες χάρη στήν ελεύθερη κυκλοφορία τών εμπορευμάτων στό εσωτερικό τής Κοινότητας . Υπ’ αυτές τίς προϋποθέσεις , δέν μπορεί κανείς νά επιτρέψει σέ μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού νά αξιώνει , κατά τήν εισαγωγή σέ άλλο Κράτος μέλος , τήν καταβολή συμπληρωματικής αμοιβής σέ συνάρτηση μέ τήν ανισότητα τών επιπέδων αμοιβής πού υπάρχουν στά διάφορα Κράτη μέλη .

26 Υπό τίς περιστάσεις αυτές , οι διαφορές πού υφίστανται , ελλείψει εναρμονίσεως τών εθνικών κανόνων περί εμπορικής εκμεταλλεύσεως τών δικαιωμάτων τού δημιουργού , δέν μπορούν νά καταστούν εμπόδιο στήν ελεύθερη κυκλοφορία τών εμπορευμάτων μέσα στήν κοινή αγορά .

27 Κατά συνέπεια , η απάντηση στό ερώτημα πού έθεσε τό Bundesgerichtshof πρέπει νά ειναι τό οτι τά άρθρα 30 καί 36 τής συνθήκης πρέπει νά ερμηνευθούν υπό τήν έννοια οτι εμποδίζουν τήν εφαρμογή μιάς εθνικής νομοθεσίας η οποία επιτρέπει σέ μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , εξουσιοδοτημένης νά προστατεύει τά δικαιώματα τού δημιουργού τών συνθετών μουσικών έργων , τά οποία έχουν εγγραφεί σέ δίσκους ή σέ άλλα ηχητικά υποθέματα σέ άλλο Κράτος μέλος , νά επικαλείται αυτά τά δικαιώματα γιά νά αξιώνει , σέ περίπτωση διανομής τών εν λόγω ηχητικών υποθεμάτων μέσα στήν εθνική αγορά , οταν τά υποθέματα αυτά έχουν ήδη τεθεί σέ ελεύθερη κυκλοφορία σ’ αύτό τό άλλο Κράτος μέλος από τούς δικαιούχους τών δικαιωμάτων τού δημιουργού ή μέ τή συναίνεσή τους , τήν καταβολή τελών εκμεταλλεύσεως αντιστοιχούντων στά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως , πού συνήθως εισπράττονται γιά τή διάθεση στήν εθνική αγορά , αφού αφαιρεθούν τά λιγότερο υψηλά δικαιώματα εκμεταλλεύσεως , τά οποία καταβάλλονται στό Κράτος μέλος κατασκευής .

Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα


Επί τών δικαστικών εξόδων

Τά έξοδα στά οποία υποβλήθηκαν η κυβέρνηση τού Βασιλείου τού Βελγίου , η κυβέρνηση τής Ιταλικής Δημοκρατίας , η κυβέρνηση τής Γαλλικής Δημοκρατίας καί η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , οι οποίες υπέβαλαν παρατηρήσεις στό Δικαστήριο , δέν αποδίδονται . Δεδομένου οτι η παρούσα διαδικασία , ως πρός τούς διαδίκους τής κύριας δίκης , έχει τό χαρακτήρα παρεμπίπτοντος ζητήματος πού ανέκυψε ενώπιον τού εθνικού δικαστηρίου , σ’ εκείνο εναπόκειται νά αποφασίσει γιά τά δικαστικά έξοδα .

Διατακτικό


Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

κρίνοντας επί τού ερωτήματος πού τού υπέβαλε τό Bundesgerichtshof μέ δύο διατάξεις τής 19ης Δεκεμβρίου 1979 αποφαίνεται :

Τά άρθρα 30 καί 36 τής συνθήκης πρέπει νά ερμηνευθούν υπό τήν έννοια οτι εμποδίζουν τήν εφαρμογή μιάς εθνικής νομοθεσίας , η οποία επιτρέπει σέ μιά εταιρεία διαχειρίσεως δικαιωμάτων τού δημιουργού , εξουσιοδοτημένης νά προστατεύει τά δικαιώματα τού δημιουργού τών συνθετών μουσικών έργων , τά οποία έχουν εγγραφεί σέ δίσκους ή σέ άλλα ηχητικά υποθέματα σέ άλλο Κράτος μέλος , νά επικαλείται αυτά τά δικαιώματα γιά νά αξιώνει , σέ περίπτωση διανομής τών εν λόγω ηχητικών υποθεμάτων μέσα στήν εθνική αγορά , οταν τά υποθέματα αυτά έχουν ήδη τεθεί σέ ελεύθερη κυκλοφορία σ’ αυτό τό άλλο Κράτος μέλος από τούς δικαιούχους τών δικαιωμάτων τού δημιουργού ή μέ τή συναίνεσή τους , τήν καταβολή τελών εκμεταλλεύσεως αντιστοιχούντων , στά δικαιώματα εκμεταλεύσεως , πού συνήθως εισπράττονται γιά τή διάθεση στήν εθνική αγορά , αφού αφαιρεθούν τά λιγότερο υψηλά δικαιώματα εκμεταλεύσεως , τά οποία καταβάλλονται στό Κράτος μέλος κατασκευής .