61980J0027

Σύμβαση περί αρμοδιότητος τών δικαστηρίων καί εκτελέσεως τών αποφάσεων — Παρέκταση αρμοδιότητος — Παράσταση τού εναγομένου ενώπιον τού επιληφθέντος δικαστηρίου — Παράσταση σκοπούσα όχι μόνο τήν αμφισβήτηση τής αρμοδιότητος αλλά καί τήν προβολή ισχυρισμών επί τής ουσίας — Παράσταση μή παρεκτείνουσα τήν αρμοδιότητα

( Σύμβαση τής 27ης Σεπτεμβρίου 1968 , άρθρο 18 )

Τό άρθρο 18 τής συμβάσεως τής 27ης Σεπτεμβρίου 1968 πρέπει νά ερμηνευθεί κατά τήν έννοια οτι επιτρέπεται στόν εναγόμενο όχι μόνον νά αμφισβητήσει τήν αρμοδιότητα , αλλά καί ταυτοχρόνως νά προ βάλει επικουρικώς ισχυρισμούς αμύνης επί τής ουσίας , χωρίς νά χάνει ενεκα τούτου τό δικαίωμα προβολής τής ενστάσεως αναρμοδιότητος .

Στήν υπόθεση 27/81 ,

πού έχει ως αντικείμενο αίτηση τού Cour d’appel τών Βερσαλλιών πρός τό Δικαστήριο , κατ’ εφαρμογή τού πρωτοκόλλου τής 3ης Ιουνίου 1971 περί ερμηνείας υπό τού Δικαστηρίου τής συμβάσεως τής 27ης Σεπτεμβρίου 1968 περί αρμοδιότητος τών δικαστηρίων καί εκτελέσεως αποφάσεων επί αστικών καί εμπορικών υποθέσεων , μέ τήν οποία ζητείται η έκδοση , στό πλαίσιο τής διαφοράς πού εκκρεμεί ενώπιον τού δικαστηρίου αυτού μεταξύ

ETABLISSEMENTS ROHR SOCIETE ANONYME , εδρευούσης στίς Sarcelles , Γαλλία ,

καί

DINA OSSBERGER , εκμεταλλευομένης εμπορική επιχείρηση υπό τήν επωνυμία Ossberger Turbinenfabrik , εδρευούσης στό Weissenburg , Ομοσπονδιακή Δημοκρατία τής Γερμανίας ,

προδικαστικής αποφάσεως ως πρός τήν ερμηνεία τού άρθρου 18 τής συμβάσεως τών Βρυξελλών περί αρμοδιότητος τών δικαστηρίων καί εκτελέσεως αποφάσεων επί αστικών καί εμπορικών υποθέσεων ,

1 Μέ απόφαση τής 26ης Νοεμβρίου 1980 , η οποία περιήλθε στό Δικαστήριο τήν 16η Φεβρουαρίου 1981 , τό Cour d’appel τών Βερσαλλιών υπέβαλε , δυνάμει τού πρωτοκόλλου τής 3ης Ιουνίου 1971 περί ερμηνείας υπό τού Δικαστηρίου τής συμβάσεως τής 27ης Σεπτεμβρίου 1968 περί αρμοδιότητος τών διακαστηρίων καί εκτελέσεως αποφάσεων επί αστικών καί εμπορικών υποθέσεων , προδικαστικό ερώτημα ως πρός τήν ερμηνεία τού άρθρου 18 τής εν λόγω συμβάσεως .

2 Αυτό τό ερώτημα υπεβλήθη στό πλαίσιο μιάς εφέσεως πού ήσκησε η Etablissements Rohr SA ( εφεξής : Rohr ), εδρεύουσα στίς Sarcelles , στήν Γαλλία , κατά διατάξεως περί εκτελέσεως τού προέδρου τού Tribunal de grande instance τού Pontoise τής 5ης Ιουνίου 1979 . Μέ τήν διάταξη αυτή τό ανωτέρω δικαστήριο , κατόπιν αιτήσεως τής επιχειρήσεως Ossberger Turbinenfabrik ( εφεξής : Ossberger ), μέ εδρα τό Weissenburg , στήν Ομοσπονδιακή Δημοκρατία τής Γερμανίας , περιέβαλε μέ τύπο εκτελεστό μία προσωρινώς εκτελεστή απόφαση τού Landgericht τού Ansbach , τής 15ης Δεκεμβρίου 1978 , καθώς καί μιά διάταξη περί καθορισμού τών δικαστικών εξόδων τού ιδίου δικαστηρίου στίς 5 Φεβρουαρίου 1979 .

3 Οι εν λόγω αποφάσεις εξεδόθησαν από τό Landgericht τού Ansbach κατόπιν αγωγής πού ήσκησε η Ossberger κατά τής Rohr μέ αντικείμενο τήν εξόφληση ορισμένων τιμολογίων γιά εμπορεύματα πού ειχε παραδώσει η Ossberger . Επειδή η Rohr περιωρίσθη , ενώπιον τού Landgericht , στήν αμφισβήτηση τής κατά τόπον αρμοδιότητος τού δικαστηρίου , χωρίς νά προβάλει ισχυρισμούς επί τής ουσίας καί επειδή τό Landgericht έκρινε οτι ητο αρμόδιο , δυνάμει τού άρθρου 17 τής συμβάσεως , βάσει ρήτρας περί παρεκτάσεως αρμοδιότητος πού περιείχετο στούς γενικούς ορους πωλήσεως τής Ossberger , η Rohr υπεχρεώθη νά εξοφλήσει τά ανωτέρω τιμολόγια καί νά καταβάλει τά δικαστικά έξοδα . Η Rohr ήσκησε έφεση ενώπιον τού Oberlandesgericht τής Νυρεμβέργης καί προέβαλε εκ νέου τήν ένσταση αναρμοδιότητος , χωρίς νά προβάλει ισχυρισμούς επί τής ουσίας· τό Oberlandgericht τής Νυρεμβέργης απέρριψε τήν έφεση μέ απόφαση τής 13ης Ιουνίου 1979 , επειδή έκρινε οτι τό Landgericht ηταν αρμόδιο βάσει τών διατάξεων τής συμβάσεως καί επειδή η Rohr δέν ειχε ούτε κατά τήν διαδικασία ενώπιον τού Εφετείου προβάλει ισχυρισμούς επί τής ουσίας . Μέ διάταξη τής 19ης Μαρτίου 1980 απερρίφθη η αίτηση αναιρέσεως πού ήσκησε η Rohr ενώπιον τού Bundesgericht ως απαράδεκτη επειδή δέν ησκήθη εμπροθέσμως .

4 Ενώπιον τού Cour d’appel τών Βερσαλλιών , η Rohr ισχυρίσθη οτι η δημοσία τάξη , κατά τήν έννοια τού άρθρου 27 περίπτωση 1 τής συμβάσεως αντιτίθεται στήν αναγνώριση καί εκτέλεση τών αποφάσεων τού Landgericht τού Ansbach : Δεδομένου οτι βάσει τού άρθρου 18 τής συμβάσεως τών Βρυξελλών , δέν ηταν δυνατόν νά προβάλει η Rohr ισχυρισμούς επί τής ουσίας ενώπιον τών γερμανικών δικαστηρίων χωρίς κίνδυνο νά χάσει τό δικαίωμα προβολής τής ενστάσεως αναρμοδιότητος , τό γεγονός οτι τά εν λόγω δικαστήρια δέν περιωρίσθησαν νά αποφανθούν επί τής αρμοδιότητος , αλλά απεφάνθησαν καί επί τής ουσίας , αποτελεί κατάφωρη προσβολή τών δικαιωμάτων τής υπερασπίσεως καί , κατά συνέπεια , τής δημοσίας τάξεως στήν Γαλλία . Η Ossberger υπεστήριξε οτι τό άρθρο 18 τής συμβάσεως , οπως ακριβώς καί η γερμανική πολιτική δικονομία , δέν απαγορεύει στήν Rohr τήν προβολή ισχυρισμών επί τής ουσίας , αλλά οτι η Rohr απέφυγε εκουσίως νά προβάλει σχετικούς ισχυρισμούς .

5 Μέ τήν σκέψη οτι από τήν διαφορά αυτή ανέκυπτε ζήτημα ερμηνείας τής συμ´βάσεως , τό Cour d’appel τών Βερσαλλιών υπέβαλε στό Δικαστήριο ενα προδικαστικό ερώτημα , μέ τό οποίο ερωτάται κυρίως άν βάσει τού άρθρου 18 τής συμβάσεως επιτρέπεται στόν εναγόμενο , ο οποίος αμφισβητεί τήν αρμοδιότητα τού επιληφθέντος μιάς αγωγής δικαστηρίου , νά προβάλει ταυτοχρόνως , αλλά επικουρικώς , ισχυρισμούς αμύνης επί τής ουσίας χωρίς νά χάνει ενεκα τούτου τό δικαίωμα προβολής τής ενστάσεως αναρμοδιότητος .

6 Η ιταλική κυβέρνηση καί η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων υπεστήριξαν οτι στό ανωτέρω ερώτημα έπρεπε νά δοθεί καταφατική απάντηση .

7 Τό Δικαστήριο ειχε τήν ευκαιρία νά αποφανθεί επί ενός παρομοίου προδικαστικού ερωτήματος στήν απόφασή του τής 29ης Ιουνίου 1981 ( Elefanten Schuh GmbH κατά Jacqmain , 150/80 , πού δέν έχει ακόμη δημοσιευθεί στήν Συλλογή ). Στήν απόφαση αυτή τό Δικαστήριο έκρινε ως εξής : «Μολονότι εμφανίζονται διαφορές μεταξύ τών γλωσσικών αποδόσεων τού άρθρου 18 τής συμβάσεως οσον αφορά τό ζήτημα άν ο εναγόμενος , προκειμένου νά αποκλείσει τήν αρμοδιότητα τού επιληφθέντος δικαστηρίου , πρέπει νά περιορισθεί αποκλειστικώς καί μόνο στήν αμφισβήτηση τής αρμοδιότητος ή άν , αντιθέτως , δύναται νά επιτύχει τό ίδιο αποτέλεσμα αμφισβητώντας όχι μόνο τήν αρμοδιότητα τού επιληφθέντος δικαστηρίου αλλά καί τό βάσιμο τής αγωγής , η τελευταία αυτή λύση ειναι περισσότερο σύμφωνη μέ τούς σκοπούς καί τό πνεύμα τής συμβάσεως . Πράγματι , σύμφωνα μέ τό αστικό δικονομικό δίκαιο ορισμένων συμβαλλομένων κρατών , ο εναγόμενος πού θέτει μόνο ζήτημα αρμοδιότητος ενδέχεται νά αποκλεισθεί τής προβολής ισχυρισμών επί τής ουσίας σέ περίπτωση απορρίψεως από τό δικαστήριο τής ενστάσεως αναρμοδιότητος . Μία ερμηνεία τού άρθρου 18 πού θά κατέληγε σέ ενα τέτοιο αποτέλεσμα , θά ηταν αντίθετη πρός τήν προστασία τού δικαιώματος τής υπερασπίσεως στήν αρχική διαδικασία , προστασία πού αποτελεί εναν από τούς σκοπούς τής συμβάσεως.»

8 Η παρούσα υπόθεση δέν παρουσίασε κανένα στοιχείο ικανό νά μεταβάλει τίς ανωτέρω σκέψεις . Κατά συνέπεια , η απάντηση στό τεθέν ερώτημα ειναι οτι τό άρθρο 18 τής συμβάσεως τής 27ης Σεπτεμβρίου 1968 πρέπει νά ερμηνευθεί κατά τήν έννοια οτι επιτρέπεται στόν εναγόμενο όχι μόνον νά αμφισβητήσει τήν αρμοδιότητα , αλλά καί νά προβάλει ταυτοχρόνως , επικουρικώς , ισχυρισμούς αμύνης επί τής ουσίας , χωρίς νά χάνει ενεκα τούτου τό δικαίωμα προβολής τής ενστάσεως αναρμοδιότητος .

Επί τών δικαστικών εξόδων

9 Τά έξοδα στά οποία υπεβλήθησαν η κυβέρνηση τής Ιταλικής Δημοκρατίας καί η Επιτροπή τών Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων , οι οποίες κατέθεσαν παρατηρήσεις στό Δικαστήριο , δέν αποδίδονται . Δεδομένου οτι η προκειμένη διαδικασία έχει ως πρός τούς διαδίκους τής κυρίας δίκης τόν χαρακτήρα παρεμπίπτοντος , πού ανέκυψε ενώπιον τού εθνικού δικαστηρίου , σ’ αυτό εναπόκειται νά αποφανθεί επί τών δικαστικών εξόδων .

Διά ταύτα

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ( τρίτο τμήμα )

κρίνοντας επί τού ερωτήματος πού τού υπέβαλε τό Cour d’appel τών Βερσαλλιών , μέ απόφαση τής 26ης Νοεμβρίου 1980 , αποφαίνεται :

Τό άρθρο 18 τής συμβάσεως τής 27ης Σεπτεμβρίου 1968 πρέπει νά ερμηνευθεί κατά τήν έννοια οτι επιτρέπεται στόν εναγόμενο όχι μόνο νά αμφισβητήσει τήν αρμοδιότητα , αλλά καί νά προβάλει ταυτοχρόνως , επικουρικώς , ισχυρισμούς αμύνης επί τής ουσίας , χωρίς νά χάνει ενεκα τούτου τό δικαίωμα προβολής τής ενστάσεως αναρμοδιότητος .