Υπόθεση 41/74

Yvonne van Duyn

κατά

Home Office

αίτηση του Chancery Division του High Court of Justice για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως

«Δημοσία τάξη»

Περίληψη της αποφάσεως

1. Εργαζόμενοι – Ελεύθερη κυκλοφορία – Άμεση ισχύς

   (Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 48)

2. Πράξεις θεσμικού οργάνου – Άμεση ισχύς – Οδηγία

   (Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρα 177, 189)

3. Εργαζόμενοι – Ελεύθερη κυκλοφορία – Περιορισμοί – Άρθρο 3 της οδηγίας 64/221 του Συμβουλίου – Άμεση ισχύς

4. Κοινοτικό δίκαιο – Θεμελιώδης αρχή – Παρέκκλιση – Εθνική δημόσια τάξη – Στενή ερμηνεία – Εξουσία εκτιμήσεως των εθνικών αρχών

5. Εργαζόμενοι – Ελεύθερη κυκλοφορία – Παρέκκλιση – Προσβολή της εθνικής δημοσίας τάξεως – Υπήκοος άλλου κράτους μέλους – Προσωπική συμπεριφορά – Συμμετοχή σε ομάδα μη απαγορευμένη – Δραστηριότητες αυτής της ομάδας, οι οποίες θεωρούνται ως κοινωνικός κίνδυνος

   (Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 48, οδηγία του Συμβουλίου 64/221, άρθρο 3 § 1)

1.  Εφόσον οι περιορισμοί στην αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων, τους οποίους κάθε κράτος μέλος μπορεί να επικαλεστεί για λόγους δημοσίας τάξεως, δημοσίας ασφαλείας και δημοσίας υγείας, υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο, η επιφύλαξη της παραγράφου 3 δεν αποτελεί εμπόδιο στο να παρέχουν οι διατάξεις του άρθρου 48 δικαιώματα στους ιδιώτες, τα οποία αυτοί μπορούν να επικαλεστούν δικαστικώς και που τα εθνικά δικαστήρια οφείλουν να προστατεύουν.

2.  Το να μην μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να επικαλούνται τις υποχρεώσεις που επιβάλλουν οι οδηγίες, είναι, καταρχήν, ασυμβίβαστο με τη βάσει του άρθρου 189 δεσμευτικότητα των οδηγιών. Ιδίως στις περιπτώσεις όπου οι κοινοτικές αρχές επιβάλλουν, με οδηγία, στα κράτη μέλη την υποχρέωση να τηρήσουν ορισμένη συμπεριφορά, η πρακτική αποτελεσματικότητα των πράξεων αυτών θα αποδυναμωνόταν αν οι πολίτες εμποδίζονταν να τις επικαλεστούν ενώπιον των δικαστηρίων και αν τα δικαστήρια εμποδίζονταν να τις λάβουν υπόψη, ως στοιχεία του κοινοτικού δικαίου. Το άρθρο 177 που παρέχει τη δυνατότητα στα εθνικά δικαστήρια να απευθύνονται στο Δικαστήριο για το κύρος και την ερμηνεία όλων αδιακρίτως των πράξεων των οργάνων συνεπάγεται ότι οι πολίτες μπορούν να επικαλεστούν τις πράξεις αυτές ενώπιον των δικαστηρίων αυτών.

   Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζονται αν από τη φύση, την οικονομία και τη διατύπωση των οικείων διατάξεων συνάγεται ότι αυτές έχουν άμεσα αποτελέσματα στις σχέσεις μεταξύ κράτους και ιδιωτών.

3.  Το άρθρο 3, παράγραφος 1 της οδηγίας 64/221 του Συμβουλίου, της 25ης Φεβρουαρίου 1964, περί του συντονισμού των ειδικών μέτρων για τη διακίνηση και τη διαμονή αλλοδαπών, τα οποία δικαιολογούνται από λόγους δημοσίας τάξεως, δημοσίας ασφαλείας ή δημοσίας υγείας, παρέχει στους ιδιώτες δικαιώματα, που μπορούν να επικαλεστούν ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων και τα οποία οφείλουν να προστατεύουν τα δικαστήρια αυτά.

4.  Η έννοια της δημόσιας τάξης στο κοινοτικό δίκαιο, και ιδίως στις περιπτώσεις που δικαιολογεί παρεκκλίσεις από θεμελιώδεις αρχές του κοινοτικού δικαίου, πρέπει να ερμηνεύεται στενά, έτσι ώστε το περιεχόμενο της έννοιας αυτής να μην προσδιορίζεται μονομερώς από κάθε κράτος μέλος χωρίς έλεγχο των οργάνων της Κοινότητας. Εντούτοις, οι ειδικές περιπτώσεις που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την προσφυγή στην έννοια της δημοσίας τάξεως μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με τη χώρα και τη χρονική περίοδο, και θα πρέπει, σχετικά, να αναγνωριστεί στις εθνικές αρχές κάποιο περιθώριο εκτιμήσεως μέσα στα όρια που θέτει η Συνθήκη.

5.  Το άρθρο 48 της Συνθήκης ΕΟΚ και το άρθρο 3, παράγραφος 1 της οδηγίας 64/221 πρέπει να ερμηνεύονται υπό την έννοια ότι κράτη μέλη που επικαλούνται τους περιορισμούς, οι οποίοι δικαιολογούνται από λόγους δημοσίας τάξεως, μπορούν να λαμβάνουν υπόψη, ως αφορών την προσωπική συμπεριφορά του ενδιαφερομένου, το γεγονός ότι ανήκει σε ομάδα ή οργάνωση, οι δραστηριότητες της οποίας, χωρίς να είναι απαγορευμένες, θεωρούνται ότι συνιστούν κοινωνικό κίνδυνο, τούτο δε ακόμα και αν δεν επιβάλλεται κανένας περιορισμός στους υπηκόους του κράτους αυτού, οι οποίοι επιθυμούν να ασκήσουν δραστηριότητες ανάλογες προς εκείνες, που ο υπήκοος άλλου κράτους πρόκειται να ασκήσει μέσα στο πλαίσιο αυτής της ίδιας ομάδας ή οργάνωσης.