Βρυξέλλες, 5.9.2023

COM(2023) 516 final

2023/0315(COD)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

{SEC(2023) 306 final} - {SWD(2023) 292 final} - {SWD(2023) 293 final} - {SWD(2023) 294 final}


ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η πρόταση απορρέει από το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2022 και αποσκοπεί στην προώθηση των σωματείων και άλλων μη κερδοσκοπικών οργανώσεων στην ΕΕ για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς, την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους και την προώθηση ενός δημοκρατικού χώρου της ΕΕ. Ακριβέστερα, στο ψήφισμα ζητήθηκε από την Επιτροπή, δυνάμει του άρθρου 225 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), να υποβάλει δύο νέες νομοθετικές προτάσεις: έναν κανονισμό (δυνάμει του άρθρου 352 της ΣΛΕΕ), για τη δημιουργία της νομικής μορφής των «ευρωπαϊκών σωματείων» και μια οδηγία για την εναρμόνιση κοινών ελάχιστων προτύπων για τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις (ΜΚΟ) (δυνάμει του άρθρου 114 της ΣΛΕΕ). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απάντησε θετικά στην έκκληση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμμεριζόμενη την ανάγκη δημιουργίας ευνοϊκού κλίματος για τον μη κερδοσκοπικό τομέα, στο πλαίσιο του οποίου τα σωματεία αποτελούν την επικρατούσα νομική μορφή.

Η πρόταση αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς μη κερδοσκοπικών σωματείων μέσω της θέσπισης μέτρων για τον συντονισμό των προϋποθέσεων σύστασης και λειτουργίας ευρωπαϊκών διασυνοριακών σωματείων (European cross-border associations - ECBA), με σκοπό τη διευκόλυνση της αποτελεσματικής άσκησης της ελεύθερης κυκλοφορίας των μη κερδοσκοπικών σωματείων που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά.

Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία αντιπροσωπεύουν την επικρατούσα νομική μορφή μεταξύ των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ο αριθμός τους στα κράτη μέλη της ΕΕ εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 3,8 εκατομμύρια. Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία είναι επίσης τα αριθμητικά περισσότερα μεταξύ των τεσσάρων νομικών μορφών που περιλαμβάνει παραδοσιακά η κοινωνική οικονομία 1 . Από αυτά, 310 000 μη κερδοσκοπικά σωματεία δραστηριοποιούνται σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη, ενώ, θεωρητικά, είναι δυνατόν να δραστηριοποιηθούν διασυνοριακά ακόμη 185 000, εφόσον αρθούν τα εμπόδια. Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία είναι οργανώσεις που βασίζονται στις βασικές αρχές της κοινωνικής οικονομίας: την υπεροχή των ανθρώπων καθώς και του κοινωνικού και περιβαλλοντικού σκοπού έναντι του κέρδους, την επανεπένδυση του μεγαλύτερου μέρους των κερδών και των πλεονασμάτων για την άσκηση δραστηριοτήτων προς το συμφέρον των μελών/χρηστών («συλλογικό συμφέρον») ή της κοινωνίας γενικότερα («γενικό συμφέρον») και τη δημοκρατική ή συμμετοχική διακυβέρνηση.

Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία δραστηριοποιούνται σε τομείς με κοινωνικό αντίκτυπο όπως οι υπηρεσίες υγείας, περίθαλψης και οι κοινωνικές υπηρεσίες, η κοινωνική ένταξη, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, η εκπαίδευση και η κατάρτιση και συνεισφέρουν στο ΑΕΠ της Ένωσης σε ποσοστό 2,9 %. Μέσω της δομής τους που βασίζεται στη συμμετοχή μελών επηρεάζουν άμεσα τους πολίτες που είναι μέλη, τους δωρητές ή τους δικαιούχους στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους. Οι δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων, όταν παρέχονται έναντι αμοιβής, συνιστούν υπηρεσία κατά την έννοια του άρθρου 57 της ΣΛΕΕ.

Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία έχουν θετικό αντίκτυπο όσον αφορά την εξασφάλιση κοινωνικής δικαιοσύνης και ευημερίας των πολιτών της ΕΕ και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για την ανάπτυξη στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς. Ωστόσο, το κοινωνικοοικονομικό δυναμικό τους δεν αξιοποιείται πλήρως. Το πλήρες δυναμικό της εσωτερικής αγοράς μπορεί να αξιοποιηθεί μόνον εάν όλοι οι συμμετέχοντες απολαύουν των δικαιωμάτων που τους παρέχει η εσωτερική αγορά. Προς τούτο, τα μη κερδοσκοπικά σωματεία χρήζουν προβλέψιμου νομικού πλαισίου που να τους επιτρέπει να διεξάγουν απρόσκοπτα τις δραστηριότητές τους, μεταξύ άλλων όταν πρόκειται για διασυνοριακές δραστηριότητες στην εσωτερική αγορά.

Επί του παρόντος, τα μη κερδοσκοπικά σωματεία και οι δραστηριότητές τους διέπονται από διαφορετικές ειδικές νομοθεσίες σε 24 κράτη μέλη 2 , γεγονός που δημιουργεί ανασφάλεια δικαίου και έχει ως αποτέλεσμα αποκλίνουσες διοικητικές διαδικασίες και απαιτήσεις. Οι κανόνες σχετικά με τη σύσταση, τη συμμετοχή μελών και τη διακυβέρνηση επιβάλλουν διαφορετικές απαιτήσεις. Για παράδειγμα, ο αριθμός των φυσικών ή νομικών προσώπων που απαιτούνται για τη σύσταση μη κερδοσκοπικού σωματείου κυμαίνεται από 3 έως 20, ανάλογα με το κράτος μέλος. Όσον αφορά την απόκτηση ιδιότητας μέλους ή την ανάληψη εκτελεστικών καθηκόντων στο μη κερδοσκοπικό σωματείο ισχύουν διαφορετικές απαιτήσεις, οι οποίες, σε ορισμένες περιπτώσεις σχετίζονται με την υπηκοότητα ή τη νόμιμη διαμονή. Μολονότι όλα τα μη κερδοσκοπικά σωματεία διαθέτουν όργανο με εκτελεστικές αρμοδιότητες και αρμοδιότητες λήψης αποφάσεων, οι κανόνες που αφορούν τη διακυβέρνησή τους διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών. Επιπλέον, η απόκτηση της νομικής προσωπικότητας των μη κερδοσκοπικών σωματείων υπόκειται σε διαφορετικούς κανόνες, καθώς ορισμένα κράτη μέλη χορηγούν νομική προσωπικότητα κατά την καταχώριση, ενώ άλλα κατά την αναγνώριση από τις εθνικές αρχές ή απλώς κατά τη σύσταση. Επίσης, αποκλίσεις υφίστανται και όσον αφορά τις δυνατότητες άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων. Επιπλέον, η μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών δεν αναγνωρίζει σωματεία από άλλα κράτη μέλη που επιδιώκουν να ασκήσουν διασυνοριακές δραστηριότητες. Το γεγονός αυτό εξαναγκάζει τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που επιθυμούν να ασκήσουν οικονομικές δραστηριότητες σε άλλο κράτος μέλος να συστήνουν και να καταχωρίζουν νέο μη κερδοσκοπικό σωματείο στο εν λόγω κράτος μέλος, με συνέπεια να επιβαρύνονται με πρόσθετο διοικητικό κόστος και διατυπώσεις. Έχει, επίσης, συνέπειες όσον αφορά τη μεταβίβαση κεφαλαίων μεταξύ μη κερδοσκοπικών σωματείων, με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η απρόσκοπτη ροή κεφαλαίων και να υποβαθμίζεται η ικανότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων να διεξάγουν τις δραστηριότητές τους σε άλλο κράτος μέλος. Οι κανόνες διαφέρουν, επίσης, όσον αφορά την πρόσβαση σε κεφάλαια και υπάρχουν δυσκολίες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδοτικά δάνεια, πιστώσεις και εγγυήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων. Η μη κερδοσκοπική φύση των σωματείων καθιστά τα εν λόγω εμπόδια ιδιαίτερα έντονα και αυξάνει την οικονομική επιβάρυνση που πρέπει να επωμίζονται τα σωματεία όταν δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο εντός της Ένωσης.

Όπως αναφέρεται στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων που υποστηρίζει την παρούσα πρόταση, οι εν λόγω αποκλίσεις συνεπάγονται κόστος συμμόρφωσης για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που επιδιώκουν να ασκήσουν δραστηριότητες σε πολλά κράτη μέλη, δημιουργούν αβεβαιότητα ως προς τις εφαρμοστέες υποχρεώσεις και ενδέχεται να αποθαρρύνουν την ανάπτυξη και την παροχή υπηρεσιών με κοινωνικό αντίκτυπο στην εσωτερική αγορά. Η εν λόγω ανομοιογένεια όχι μόνο υπονομεύει την εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αλλά και επηρεάζει αρνητικά την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, καθώς και την ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης, και, τελικά, παρεμποδίζει τα μη κερδοσκοπικά σωματεία από το να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους όσον αφορά τη δημιουργία οικονομικής και κοινωνικής αξίας στην ΕΕ.

Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η πρόταση περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2023 ως μέρος του πλαισίου για την κοινωνική οικονομία στο πλαίσιο της πρωταρχικής φιλοδοξίας της Επιτροπής «Μια οικονομία στην υπηρεσία των ανθρώπων», 3  συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου για «μια οικονομία που μπορεί να ανταποκριθεί πλήρως στις ανάγκες των πολιτών της ΕΕ και, επομένως, να εξασφαλίσει κοινωνική δικαιοσύνη και ευημερία». Υπό αυτή την έννοια, η πρόταση συνδέεται με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στο σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία 4 και συναπαρτίζει με αυτά το «πλαίσιο για την κοινωνική οικονομία»: την πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για την «ανάπτυξη συνθηκών-πλαισίου για την κοινωνική οικονομία στα κράτη μέλη» 5 · και δύο έγγραφα των υπηρεσιών της Επιτροπής που καθορίζουν τα «σχετικά φορολογικά πλαίσια για φορείς της κοινωνικής οικονομίας» 6 και τη «φορολόγηση χωρίς διακρίσεις των φιλανθρωπικών οργανώσεων και των δωρητών τους: αρχή που απορρέει από τη νομολογία της ΕΕ» 7 . Ειδικότερα, η σύσταση του Συμβουλίου προάγει ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των σωματείων, και τα έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής επί φορολογικών θεμάτων αποσαφηνίζουν και βελτιώνουν την κατανόηση των σχετικών φορολογικών κανόνων για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας και τις διασυνοριακές δωρεές. Ως εκ τούτου, τα κείμενα αυτά συμπληρώνουν την παρούσα νομοθετική πρόταση, καθότι χαράσσουν ολοκληρωμένες στρατηγικές για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας, μεταξύ άλλων για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία, και θίγουν τον τομέα της φορολογίας, τον οποίο δεν ρυθμίζει η νομοθετική πρόταση.

Η πρόταση ακολουθεί εν μέρει ορισμένες λύσεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο των κανόνων της ΕΕ για το εταιρικό δίκαιο 8 και τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά. Οι κανόνες της ΕΕ για το εταιρικό δίκαιο [οδηγία (ΕΕ) 2017/1132] 9 εναρμονίζουν, μεταξύ άλλων, τις απαιτήσεις σύστασης, κεφαλαίου και δημοσιότητας (εγχώριες συγχωνεύσεις και διασπάσεις, διασυνοριακές μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών), επιτρέποντας τη σύσταση και την άσκηση δραστηριοτήτων σε επιχειρήσεις οπουδήποτε στην ΕΕ. Η οδηγία σχετικά με τις υπηρεσίες 10 διευκολύνει την ελευθερία εγκατάστασης για τους παρόχους υπηρεσιών και την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών, παρέχοντας, παράλληλα, τη δυνατότητα διατήρησης υψηλής ποιότητας υπηρεσιών. Σε παρόμοιο πνεύμα, η πρόταση αποσκοπεί να άρει τους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία στην εσωτερική αγορά, καθώς και να τους παράσχει τη δυνατότητα δραστηριοποίησης σε ολόκληρη την ΕΕ, μέσω της νέας μορφής του ευρωπαϊκού διασυνοριακού σωματείου.

Σε αυτό το πλαίσιο, η οδηγία καλύπτει ένα νομοθετικό κενό, καθώς δεν υφίσταται ειδική νομοθεσία σε επίπεδο ΕΕ η οποία να διέπει τις προϋποθέσεις διασυνοριακής λειτουργίας των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική αγορά 11 . Υπό αυτήν την έννοια, η στοχευμένη προσέγγιση της πρότασης διαφέρει αρκετά από την ευρεία προσέγγιση που υιοθετείται στην πρόταση του 1992 της Επιτροπής για τη δημιουργία ευρωπαϊκής νομικής μορφής σωματείου (δηλ. του ευρωπαϊκού σωματείου) 12 , καθώς δεν αποσκοπεί στη δημιουργία ευρωπαϊκού καταστατικού για τα σωματεία αλλά δημιουργεί αντ’ αυτού νέα εθνική νομική μορφή που διευκολύνει τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων και την κινητικότητά τους, και σέβεται τις εθνικές παραδόσεις.

Τέλος, η πρόταση συνδέεται με τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με άλλες υφιστάμενες ευρωπαϊκές νομικές μορφές οι οποίες αποσκοπούν, γενικά, να διευκολύνουν και να ενισχύσουν τις διασυνοριακές δραστηριότητες μεταξύ των κρατών μελών και, ευρύτερα, σε ολόκληρη την Ένωση, πιο συγκεκριμένα τον ευρωπαϊκό όμιλο οικονομικού σκοπού (ΕΟΟΣ) 13 , τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) 14 , την κοινοπραξία ευρωπαϊκής ερευνητικής υποδομής (ΚΕΕΥ) 15 και την κοινοπραξία ευρωπαϊκής ψηφιακής υποδομής (ΚΕΨΥ) 16 . Μολονότι οι εν λόγω νομικές μορφές βασίζονται στη συμμετοχή μελών, δεν είναι συγκρίσιμες με τα μη κερδοσκοπικά σωματεία στο πλαίσιο της παρούσας πρότασης. Έχουν σχεδιαστεί είτε για να εκτελούν πολύ συγκεκριμένα και περιορισμένα καθήκοντα 17 (ΚΕΕΥ και ΚΕΨΥ), περιλαμβάνουν έναν πολύ περιορισμένο τύπο συμμετοχής μελών 18 (ΕΟΕΣ και ΚΕΕΥ), δεν είναι περιορισμένης ευθύνης (ΕΟΟΣ και ΕΟΕΣ) ή δεν είναι μη κερδοσκοπικού σκοπού και δεν υπόκεινται σε περιορισμό περί μη διανομής κερδών (ΕΟΟΣ).

Τέλος, η παρούσα οδηγία δεν επιδιώκει να ρυθμίσει ορισμένους τομείς δικαίου που σχετίζονται με τα ECBA στην εσωτερική αγορά, ιδίως τη φορολογία, το εργατικό δίκαιο, τον ανταγωνισμό, τη διανοητική ιδιοκτησία, την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την αφερεγγυότητα.

Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Η παρούσα πρόταση εντάσσεται στους ευρύτερους πολιτικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (μεταξύ άλλων στην αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης») και είναι κρίσιμης σημασίας για την υλοποίηση άλλων πολιτικών της ΕΕ που εφαρμόζονται σε πεδία όπως η δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα.

Η πρόταση εντάσσεται επίσης στην προτεραιότητα της Επιτροπής «Μια Ευρώπη έτοιμη για την ψηφιακή εποχή» 19 και υποστηρίζει τον πολιτικό στόχο της ψηφιακής δεκαετίας 2030 ενισχύοντας και ενθαρρύνοντας τη χρήση ψηφιακών μέσων με σκοπό τη μείωση του διοικητικού φόρτου που συνδέεται με τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Ο εν λόγω στόχος συνδέεται τελικά με την ενίσχυση των ελευθεριών της πληροφόρησης και της έκφρασης στην κοινωνία των πολιτών καθώς και με την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών.

Η πρόταση, που καλύπτει τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων, συνάδει με τα πορίσματα της ετήσιας έκθεσης του 2022 σχετικά με την εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, 20 στην οποία τονίζεται ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών μπορούν να προασπίζονται πολιτικές και νομοθεσία πέραν των συνόρων των κρατών μελών, καθώς και ότι ο ρόλος τους είναι ιδιαίτερα χρήσιμος στο πλαίσιο των υφιστάμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, στη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης 21 αναγνωρίστηκε ο σημαντικός ρόλος της κοινωνίας των πολιτών και αναφέρθηκε η ανάγκη ενός καταστατικού για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Η πρόταση μπορεί να λειτουργήσει θετικά για τους συνασπισμούς ευρωπαϊκών πανεπιστημίων με στόχο τη διευκόλυνση μιας βαθύτερης, πιο μακροπρόθεσμης και πιο ευέλικτης διασυνοριακής συνεργασίας 22 . Η πρόταση μπορεί επίσης να σχετίζεται με την ανακοινωθείσα δέσμη μέτρων για την «Προάσπιση της Δημοκρατίας» 23 .

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

Νομική βάση

Η πρόταση βασίζεται στο άρθρο 50 και στο άρθρο 114 της ΣΛΕΕ.

Το άρθρο 50 παράγραφοι 1 και 2 της ΣΛΕΕ, με το οποίο ανατίθεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο η αρμοδιότητα να θεσπίζει διατάξεις με σκοπό την επίτευξη της ελευθερίας της εγκατάστασης, αποτελεί τη νομική βάση για τη λήψη μέτρων που διευκολύνουν την άσκηση του δικαιώματος εγκατάστασης των σωματείων που ασκούν οικονομική δραστηριότητα και την κινητικότητά τους, π.χ. μεταφορά της καταστατικής έδρας.

Το άρθρο 114 της ΣΛΕΕ εξουσιοδοτεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν τα μέτρα σχετικά με την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που έχουν ως αντικείμενο την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Στόχος της πρότασης είναι να διευκολύνει την άσκηση του δικαιώματος εγκατάστασης και κινητικότητας των μη κερδοσκοπικών σωματείων, καθώς και την αποτελεσματική άσκηση του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας με τη θέσπιση μέτρων συντονισμού των προϋποθέσεων για τη σύσταση και τη λειτουργία των ευρωπαϊκών διασυνοριακών σωματείων, προβλέποντας, μεταξύ άλλων, την αυτόματη αναγνώριση της νομικής προσωπικότητάς τους από τα κράτη μέλη, εξασφαλίζοντας ότι υπόκεινται σε ενιαία υποχρέωση καταχώρισης και θεσπίζοντας εναρμονισμένους κανόνες σχετικά με την κινητικότητα (δηλαδή τη μεταφορά της καταστατικής έδρας). Με τη δημιουργία εντός της εθνικής έννομης τάξης των κρατών μελών μιας νέας νομικής μορφής μη κερδοσκοπικών σωματείων με διασυνοριακές δραστηριότητες και με τον καθορισμό των προϋποθέσεων για τη λειτουργία και την κινητικότητά τους σε ολόκληρη την Ένωση, η παρούσα πρόταση έχει ως αποτέλεσμα την προσέγγιση των νομικών και διοικητικών μέτρων στα κράτη μέλη όσον αφορά τα μη κερδοσκοπικά σωματεία και, ως εκ τούτου, συμβάλλει στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το άρθρο 50 της ΣΛΕΕ αποτελεί την κατάλληλη νομική βάση για μέτρα που αποσκοπούν άμεσα στη βελτίωση του δικαιώματος σύστασης σωματείων και της κινητικότητάς τους εντός της εσωτερικής αγοράς.

Το άρθρο 50 της ΣΛΕΕ συνδυάζεται με το άρθρο 114 της ΣΛΕΕ. Πράγματι, εκτός από τη διευκόλυνση της ελευθερίας εγκατάστασης, η προτεινόμενη οδηγία έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι τα μη κερδοσκοπικά σωματεία μπορούν να απολαμβάνουν πλήρως την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, να ασκούν οικονομική δραστηριότητα και να λαμβάνουν υπηρεσίες και να μπορούν να ασκούν την ελευθερία λήψης κεφαλαίων. Αυτό το εξασφαλίζει διά της κατάργησης των περιορισμών, ιδίως εκείνων που αφορούν τη ρύθμιση των οικονομικών δραστηριοτήτων και τη διοχέτευση κεφαλαίων. Ως εκ τούτου, το άρθρο 114 της ΣΛΕΕ αποτελεί πρόσθετη νομική βάση για παρέμβαση που καλύπτει σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τα οποία ασκούν οικονομικές δραστηριότητες στην εσωτερική αγορά, εναρμονίζοντας τις αποκλίνουσες περιοριστικές διατάξεις των κρατών μελών όσον αφορά την άσκηση οικονομικής δραστηριότητας και την ελευθερία λήψης κεφαλαίων, οι οποίες έχουν άμεσο αντίκτυπο στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

Ο συνολικός στόχος της πρότασης είναι η άρση των εμποδίων για τις διασυνοριακές οικονομικές δραστηριότητες και τη διασυνοριακή κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική αγορά.

Η ανάληψη δράσης σε επίπεδο ΕΕ ενέχει σαφή προστιθέμενη αξία, λόγω της έντονης διασυνοριακής διάστασης των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η παρούσα πρόταση. Επί του παρόντος, ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών για τη διευκόλυνση των διασυνοριακών οικονομικών δραστηριοτήτων των μη κερδοσκοπικών σωματείων, της κινητικότητάς τους και της ικανότητάς τους να διοχετεύουν και να λαμβάνουν κεφάλαια είναι περιορισμένος. Ο εν λόγω συντονισμός, παρότι θεωρητικά εφικτός, δεν φαίνεται πιθανό να επιτευχθεί στο εγγύς μέλλον. Για παράδειγμα, αφότου η Επιτροπή απέσυρε το 2005 την πρότασή της για τη δημιουργία του καταστατικού ευρωπαϊκού σωματείου, μόνο τρία κράτη μέλη νομοθέτησαν με σκοπό τη διευκόλυνση των διασυνοριακών δραστηριοτήτων των μη κερδοσκοπικών σωματείων μέσω τελών καταχώρισης. Ειδικότερα, η μεμονωμένη δράση ή η αδράνεια των κρατών μελών σχετίζεται κυρίως με τη ρύθμιση των μη κερδοσκοπικών σωματείων εντός του συγκεκριμένου εθνικού πλαισίου τους και δεν αντιμετωπίζει τη διασυνοριακή διάσταση, με εξαίρεση λίγα κράτη μέλη. Η οδηγία επικεντρώνεται αποκλειστικά σε διασυνοριακό επίπεδο, καθώς θεσπίζει νομική μορφή που απευθύνεται σε μη κερδοσκοπικά σωματεία που ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη (το ευρωπαϊκό διασυνοριακό σωματείο), προβλέπει τους όρους λειτουργίας της και έχει ως στόχο να βοηθήσει τα εν λόγω μη κερδοσκοπικά σωματεία να επωφεληθούν πλήρως από τις ελευθερίες της εσωτερικής αγοράς μέσω της αναγνώρισης της νομικής προσωπικότητάς τους σε ολόκληρη την Ένωση και της βελτίωσης της σαφήνειας των διοικητικών διαδικασιών που εφαρμόζονται όταν δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο. Με βάση μόνο τη δράση των κρατών μελών, είναι πιθανό να εξακολουθήσουν να υφίστανται τα νομικά και διοικητικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία κατά την άσκηση διασυνοριακών δραστηριοτήτων, με αποτέλεσμα τη διαιώνιση της ανασφάλειας δικαίου και της γραφειοκρατίας, καθώς και την παρεμπόδιση της διαμόρφωσης ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία στην εσωτερική αγορά.

Μέσω της δράσης της, η ΕΕ θα παράσχει ένα σαφές και προβλέψιμο πλαίσιο που θα επιτρέπει στα μη κερδοσκοπικά σωματεία να επωφελούνται πλήρως από τις ελευθερίες τους στην εσωτερική αγορά, όταν δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο. Ως εκ τούτου, ο στόχος της παρούσας πρωτοβουλίας είναι αδύνατον να επιτευχθεί επαρκώς από μόνα τα κράτη μέλη και μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης.

Αναλογικότητα

Η παρούσα πρωτοβουλία αφορά τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που ασκούν ή επιθυμούν να ασκήσουν διασυνοριακές δραστηριότητες και δεν θα οδηγήσει κατ' ανάγκη τα κράτη μέλη να τροποποιήσουν τους ισχύοντες εθνικούς κανόνες τους σχετικά με τα μη κερδοσκοπικά σωματεία ούτε θα έχει άμεσες επιπτώσεις στα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δεν ενδιαφέρονται για διασυνοριακές δραστηριότητες. Συνεπώς, το περιεχόμενο και η μορφή της πρότασης είναι αναλογικά προς την κλίμακα και το πεδίο εφαρμογής των εντοπισθέντων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία όταν ασκούν διασυνοριακές δραστηριότητες ή σε σχέση με την κινητικότητα.

Η νέα νομική μορφή, που έχει σχεδιαστεί και θεσπιστεί ειδικά σε εθνικό επίπεδο και η οποία αποτελεί το κεντρικό στοιχείο της παρούσας πρότασης, θα παράσχει στα κράτη μέλη την ευελιξία να την προσαρμόσουν στις αντίστοιχες ρυθμίσεις τους. Οι διατάξεις που θεσπίζονται στην προτεινόμενη οδηγία δεν θα υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να τροποποιήσουν τη νομοθεσία τους που διέπει τις υφιστάμενες μορφές μη κερδοσκοπικών σωματείων που είναι εγκατεστημένα στην επικράτειά τους.

Η ανάλυση των επιλογών πολιτικής που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων, στην οποία ελήφθησαν υπόψη η αποτελεσματικότητα, η αποδοτικότητα, η συνοχή και η αναλογικότητα, κατέδειξε ότι όλες οι επιλογές μπορούν να έχουν θετικές επιπτώσεις και ότι, μεταξύ αυτών, η υποβληθείσα πρόταση κατατάχθηκε πρώτη.

Επιλογή της νομικής πράξης

Η πρόταση λαμβάνει τη μορφή οδηγίας και κανονισμού.

Η χρήση οδηγίας απαιτείται βάσει του άρθρου 50 της ΣΛΕΕ. Επιπλέον, η οδηγία θεωρείται η πλέον ενδεδειγμένη και αναλογική νομική πράξη για την προσαρμογή των ισχυόντων κανόνων στο εθνικό πλαίσιο και, επομένως, έχει επίσης τη δυνατότητα να διευκολύνει την υιοθέτηση της νέας νομικής μορφής από τα σωματεία.

Ο κανονισμός είναι τεχνικής φύσης και τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 24 με τον οποίο θεσπίστηκε το σύστημα πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών συνεργάζονται και ανταλλάσσουν πληροφορίες μέσω του IMI όταν εφαρμόζουν τους εθνικούς κανόνες που εφαρμόζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της πρότασης. Επίσης, τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1724 25 με τον οποίο δημιουργήθηκε η ενιαία ψηφιακή θύρα, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη παρέχουν επιγραμμική πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία (ECBA) και τα μη κερδοσκοπικά σωματεία, και διευκολύνουν την ανταλλαγή δικαιολογητικών μεταξύ των αρμόδιων αρχών στο πλαίσιο των σχετικών με τα ECBA διαδικασιών, όπως ορίζονται στην προτεινόμενη οδηγία. Ο κανονισμός αποτελεί το ενδεδειγμένο μέσο, λαμβανομένης υπόψη της αρχής της παραλληλίας της μορφής.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η πρόταση βασίζεται σε εκτεταμένες δραστηριότητες διαβούλευσης με ενδιαφερόμενα μέρη, δηλ. μη κερδοσκοπικά σωματεία, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις (ΜΚΟ), πολίτες της ΕΕ που συμμετέχουν σε μη κερδοσκοπικά σωματεία και άλλες δραστηριότητες ΜΚΟ, κράτη μέλη και δημόσιες αρχές, επιχειρήσεις, εμπειρογνώμονες και ερευνητές του δικαίου για τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις.

Στις 5 Αυγούστου 2022 δημοσιεύτηκε ανοικτή δημόσια διαβούλευση και πρόσκληση υποβολής στοιχείων, οι οποίες διήρκεσαν έως τις 3 Νοεμβρίου 2022 26 . Οι παρατηρήσεις και οι συνεισφορές των ενδιαφερόμενων μερών αξιοποιήθηκαν στη διαδικασία καθορισμού του μεγέθους του προβλήματος και προσδιορισμού επιλογών πολιτικής. 

Η Επιτροπή ανέθεσε σε εξωτερικό ανάδοχο την εκπόνηση μελέτης προς υποστήριξη της προετοιμασίας της παρούσας πρότασης. Σε αυτό το πλαίσιο, διεξήχθησαν πρόσθετες στοχευμένες διαβουλεύσεις με ενδιαφερόμενα μέρη.

Η εκτίμηση επιπτώσεων προς υποστήριξη της πρότασης της Επιτροπής βασίζεται στα αποτελέσματα των ακόλουθων δραστηριοτήτων διαβούλευσης:

πρόσκληση υποβολής στοιχείων, στο πλαίσιο της οποίας δόθηκαν 50 απαντήσεις·

δημόσια διαβούλευση, στο πλαίσιο της οποίας δόθηκαν 64 απαντήσεις·

στο πλαίσιο της μελέτης που εκπόνησε εξωτερικός ανάδοχος, στοχευμένη διαβούλευση μέσω επιγραμμικής έρευνας, με απαντήσεις από εγχώρια και διασυνοριακά σωματεία (88 συνολικά, συμπεριλαμβανομένων κεντρικών οργανώσεων), παρόχους υπηρεσιών (συνολικά 12), την ακαδημαϊκή κοινότητα / ερευνητικά ιδρύματα (συνολικά 14) και αρμόδιες αρχές (συνολικά 11)·

στο πλαίσιο της μελέτης που εκπόνησε εξωτερικός ανάδοχος, 64 συνεντεύξεις με σωματεία και κεντρικές οργανώσεις στις οποίες ομαδοποιούνται εθνικά σωματεία.

Μολονότι οι απαντήσεις από όλες τις δραστηριότητες διαβούλευσης μπορεί να θεωρηθούν γενικά περιορισμένες σε απόλυτους αριθμούς, η αντιπροσωπευτικότητα των συνεισφορών ενισχύεται διά των συνεισφορών 29 κεντρικών οργανώσεων, οι οποίες αντιπροσώπευαν την άποψη 3 026 σωματείων.

Συνολικά, οι δραστηριότητες διαβούλευσης κατέδειξαν ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη αναγνωρίζουν σε σημαντικό βαθμό την ανάγκη ενίσχυσης των διασυνοριακών δραστηριοτήτων των σωματείων και, επίσης, τάσσονται υπέρ της ανάληψης δράσης από την ΕΕ με σκοπό τη διευκόλυνση των διασυνοριακών δραστηριοτήτων των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική αγορά 27 .

Η πλειονότητα όσων απάντησαν ανέφεραν την ύπαρξη επαναλαμβανόμενων προκλήσεων και εμποδίων κατά τη διεξαγωγή διασυνοριακών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής στοιχείων, τα ενδιαφερόμενα μέρη επισήμαναν τα υφιστάμενα εμπόδια σε τομείς όπως η παροχή υπηρεσιών σε άλλο κράτος μέλος χωρίς καταχώριση, προβλήματα αναγνώρισης σε άλλο κράτος μέλος, η πρόσβαση σε χρηματοδότηση και τα διαφορετικά καθεστώτα και προσεγγίσεις όσον αφορά τον ΦΠΑ στις διάφορες χώρες της ΕΕ. Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, τα ζητήματα που εθίγησαν περισσότερο ήταν τα φορολογικά ζητήματα, οι διαδικασίες καταχώρισης και οι διοικητικές διατυπώσεις. Παρόμοιες ήταν και οι απαντήσεις από τις στοχευμένες διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, στις οποίες επισημαίνονταν ζητήματα όπως τα διαφορετικά σύνολα εθνικών κανόνων για τη σύσταση μη κερδοσκοπικών σωματείων, καθώς και οι δυσκολίες συγχώνευσης μη κερδοσκοπικών σωματείων σε διαφορετικά κράτη μέλη και άλλα φορολογικά ζητήματα.

Όσον αφορά την προτιμώμενη επιλογή πολιτικής, το 36 % (22 από τους 64) όλων όσων απάντησαν στη δημόσια διαβούλευση (εκ των οποίων το 67 %, δηλαδή 43 από τους 64, ανήκουν στον μη κερδοσκοπικό τομέα) τάχθηκε υπέρ «μιας νέας νομικής μορφής για τα σωματεία». Υπέρ της εν λόγω νέας νομικής μορφής τάχθηκαν επίσης 16 από τους 38 απαντήσαντες, οι οποίοι δήλωσαν ότι έχουν τη νομική μορφή του σωματείου (δηλ. το 42 % εξ αυτών). Η «εναρμόνιση των κοινών ελάχιστων προτύπων» (πολιτική επιλογή 2) ήταν η προτιμώμενη επιλογή ποσοστού 42 % (26 επί συνόλου 64) όλων όσων απάντησαν και του 32 % (12 επί συνόλου 38) όσων απάντησαν και είχαν τη νομική μορφή σωματείου.

Στο πλαίσιο της στοχευμένης έρευνας (στην οποία δόθηκαν 140 απαντήσεις), τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που απάντησαν υποστήριξαν μια παρέμβαση της ΕΕ, ευνοώντας ενδεχομένως τη δημιουργία νέων νομικών μορφών όσον αφορά την αποτελεσματική διευκόλυνση των δραστηριοτήτων των σωματείων σε άλλο κράτος μέλος, ενώ και άλλες επιλογές πολιτικής έτυχαν ευρείας στήριξης.

Λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη στρατηγική διαβούλευσης, τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματα των διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη διατίθενται στο παράρτημα 2 της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων καθώς και στον ιστότοπο Πείτε την άποψή σας (europa.eu) .

Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Προς υποστήριξη της ανάλυσης στην οποία βασίζεται η εκτίμηση επιπτώσεων, η Επιτροπή χρησιμοποίησε τα αποτελέσματα μελέτης που ανατέθηκε σε εξωτερικό ανάδοχο με σκοπό τη συγκέντρωση περαιτέρω στοιχείων σχετικά με τις διασυνοριακές δραστηριότητες των σωματείων. Η εν λόγω μελέτη περιλάμβανε νομική ανάλυση των νομοθεσιών περί σωματείων και των καθεστώτων των σωματείων στην ΕΕ, στοχευμένες έρευνες και την ποιοτική και ποσοτική εκτίμηση των επιπτώσεων των δυνητικών μέτρων.

Επιπλέον, η εκτίμηση επιπτώσεων βασίστηκε σε στοιχεία από τη μελέτη «Comparative legal analysis of associations laws and regimes in the EU» («Συγκριτική νομική ανάλυση των νομοθεσιών περί σωματείων και των καθεστώτων των σωματείων στην ΕΕ») , που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2022 και τη μελέτη «Comparative legal analysis of merger rules concerning associations in the EU» («Συγκριτική νομική ανάλυση των κανόνων περί συγχωνεύσεων σωματείων στην ΕΕ») , που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2023. 

Πέρα από τις εν λόγω μελέτες υποστήριξης, αντλήθηκε πρόσθετη εμπειρογνωσία από βιβλιογραφική έρευνα και από τις απαντήσεις στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων με τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Σε αυτό το πλαίσιο, τον Ιούνιο και τον Νοέμβριο του 2022 η Επιτροπή ενημέρωσε και συζήτησε με την ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την κοινωνική οικονομία και τις κοινωνικές επιχειρήσεις (GECES) σχετικά με την πρωτοβουλία για τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων.

Παράλληλα με τις υποστηρικτικές μελέτες και τις διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η Επιτροπή έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2022, στο οποίο διατυπώνονταν συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, καθώς και στη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς υποστήριξη του ψηφίσματος 28 .

Εκτίμηση επιπτώσεων

Η εκτίμηση επιπτώσεων για την παρούσα πρόταση εξετάστηκε από την επιτροπή ρυθμιστικού ελέγχου στις 2 Μαρτίου 2023. Σε συνέχεια της αρνητικής γνωμοδότησης που ελήφθη στις 31 Μαρτίου, στις 8 Μαΐου 2023 υποβλήθηκε στην επιτροπή αναθεωρημένη εκτίμηση επιπτώσεων. Σε συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης με επιφυλάξεις της επιτροπής ρυθμιστικού ελέγχου της 8ης Ιουνίου 2023, η εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει την παρούσα πρόταση αναθεωρήθηκε προκειμένου να ληφθούν δεόντως υπόψη οι συστάσεις της επιτροπής, π.χ. διά της παροχής περαιτέρω διευκρινήσεων σχετικά με την επιλογή της νομικής βάσης, της παροχής διευκρινήσεων σχετικά με τις διάφορες επιπτώσεις των επιλογών πολιτικής και ως προς την επικουρικότητα και την αναλογικότητα, καθώς και διά της αναλυτικότερης παρουσίασης της μεθοδολογίας βαθμολόγησης των επιλογών πολιτικής.

Η ανάλυση των επιλογών πολιτικής στην εκτίμηση επιπτώσεων βασίστηκε στην ανάλυση των εμποδίων που προσδιορίστηκαν σε τέσσερις κύριους τομείς της εσωτερικής αγοράς: σε σχέση με το δικαίωμα εγκατάστασης των μη κερδοσκοπικών σωματείων σε περίπτωση που ασκούν διασυνοριακές δραστηριότητες, με τις ικανότητές τους να παρέχουν υπηρεσίες και αγαθά καθώς και να αποστέλλουν και να λαμβάνουν κεφάλαια· τις δυνατότητες συμμετοχής μελών διασυνοριακά και της συμμετοχής σε όργανα διακυβέρνησης μη κερδοσκοπικών σωματείων, όταν αυτά δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο· τη διασυνοριακή κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων.

Στην περίπτωση του σεναρίου που βασίζεται στην απουσία πολιτικής παρέμβασης σε επίπεδο ΕΕ, τα μη κερδοσκοπικά σωματεία θα εξακολουθήσουν να διέπονται αποκλειστικά από το εθνικό δίκαιο. Στο πλαίσιο του εν λόγω βασικού σεναρίου, η εκτίμηση επιπτώσεων κατέδειξε ότι τα υφιστάμενα εμπόδια θα εξακολουθήσουν, κατά πάσα πιθανότητα, να υφίστανται ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, θα επιδεινωθούν, δεδομένων των κοινωνικών προκλήσεων και των εξελίξεων στην αγορά. Επί του παρόντος, τα κράτη μέλη —με λίγες εξαιρέσεις— δεν διαθέτουν ειδική νομοθεσία που να ρυθμίζει τις διασυνοριακές δραστηριότητες και την κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Επιπλέον, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα κράτη μέλη σκοπεύουν να νομοθετήσουν στον συγκεκριμένο τομέα. Χωρίς τον κατάλληλο τρόπο εξασφάλισης της αναγνώρισης και διευκόλυνσης της κινητικότητας, τα οφέλη από τα μέτρα σε επίπεδο κρατών μελών θα είναι περιορισμένα.

Ως εκ τούτου, αξιολογήθηκαν τρεις επιλογές πολιτικής με σκοπό τη μείωση των προσδιορισθέντων εμποδίων που αντιμετωπίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία όταν δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στην εσωτερική αγορά.

Η πρώτη επιλογή πολιτικής αναλύθηκε μέσω δύο υποεπιλογών με τις οποίες προτάθηκε η θέσπιση: α) ευρωπαϊκής νομικής μορφής, υπό την ονομασία «ευρωπαϊκό σωματείο», η οποία θα διέπει όλες τις πτυχές της λειτουργίας της εν λόγω νέας νομικής μορφής και θα συνυπάρχει με τις εθνικές νομικές μορφές, χωρίς να τις υποκαθιστά. Η νομική μορφή του ευρωπαϊκού σωματείου θα είναι προς όφελος των μη κερδοσκοπικών σωματείων που ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη αλλά μπορεί να είναι λιγότερο ενδεδειγμένη για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία με περιστασιακές διασυνοριακές δραστηριότητες· β) νομικής μορφής σε επίπεδο ΕΕ, υπό την ονομασία «ευρωπαϊκό διασυνοριακό σωματείο», η οποία κάλυπτε ειδικά τις διασυνοριακές πτυχές. Σε αντίθεση με την υποεπιλογή του στοιχείου α), με την παρούσα υποεπιλογή δεν καθορίζεται πλήρως η νομική μορφή αλλά καθορίζονται διεξοδικά μόνο οι διασυνοριακές πτυχές. Αμφότερες οι υποεπιλογές θα βασίζονται στο άρθρο 352 της ΣΛΕΕ και, ως εκ τούτου, η νέα νομική μορφή θα δημιουργηθεί μέσω κανονισμού.

Στη δεύτερη επιλογή πολιτικής προτείνεται η εναρμόνιση των κοινών ελάχιστων προτύπων για τις διασυνοριακές δραστηριότητες και την κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων μεταξύ των κρατών μελών. Στο πλαίσιο της εν λόγω επιλογής θα απαιτηθεί η κατάργηση ή η τροποποίηση των ισχυουσών διατάξεων και η θέσπιση νέων στο δίκαιο των κρατών μελών, με σκοπό την επίτευξη των εν λόγω στόχων. Η εν λόγω επιλογή θα ενθαρρύνει την πλήρως επιγραμμική καταχώριση, τα ψηφιακά μητρώα και τις τυποποιημένες διαδικασίες με σκοπό τη διευκόλυνση της καταχώρισης των μη κερδοσκοπικών σωματείων που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο και ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ των κρατών μελών και σε επίπεδο ΕΕ. Το όφελος για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία από τα εν λόγω μέτρα εναρμόνισης θα είναι άμεσο και, ανάλογα με το εύρος της εναρμόνισης, οι νέοι κανόνες μπορεί να επηρεάσουν το σύνολο των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Η μερική εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών θα απλουστεύσει τους εφαρμοστέους κανόνες για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο, εξασφαλίζοντας δικαιώματα και διασφαλίσεις για τη διασυνοριακή κινητικότητα και τις διασυνοριακές δραστηριότητές τους. Η νομική πράξη για την εν λόγω επιλογή θα είναι οδηγία και η σχετική νομική βάση θα είναι το άρθρο 114 ή 50 της ΣΛΕΕ, ή συνδυασμός αυτών, δεδομένου του ουσιαστικού πεδίου εφαρμογής της πρωτοβουλίας.

Τρίτον, αξιολογήθηκε επιλογή πολιτικής στο πλαίσιο της οποίας δημιουργείται, σε εθνικό επίπεδο, πρόσθετη νομική μορφή μη κερδοσκοπικού σωματείου, η οποία προορίζεται για διασυνοριακούς σκοπούς και αναγνωρίζεται από τα κράτη μέλη. Βάσει της εν λόγω επιλογής, κάθε κράτος μέλος θα χρειαστεί να θεσπίσει στο εθνικό νομικό σύστημά του μια νομική μορφή μη κερδοσκοπικού σωματείου ειδικά για διασυνοριακούς σκοπούς. Σε επίπεδο ΕΕ, η συγκεκριμένη νομική μορφή θα ορίζει μόνο τις απαιτήσεις και τις διασφαλίσεις που είναι απαραίτητες για τη διευκόλυνση των προαναφερθέντων διασυνοριακών σκοπών και θα συνυπάρχει με τις υφιστάμενες νομικές μορφές μη κερδοσκοπικών σωματείων που προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο, ενώ θα συμμορφώνεται με τις διάφορες εθνικές παραδόσεις του δικαίου περί σωματείων. Τα «διασυνοριακά σωματεία» δεν θα είναι υποχρεωμένα να καταχωρίζονται σε κάθε κράτος μέλος χωριστά, καθότι η νομική προσωπικότητα και δικαιοπρακτική ικανότητά τους θα αναγνωρίζεται αυτομάτως, ενώ, ακόμη και στην περίπτωση που δικαιολογούνται πρόσθετες διατυπώσεις, τα «διασυνοριακά σωματεία» δεν θα πρέπει να υποχρεούνται να παρέχουν πληροφορίες που έχουν ήδη υποβληθεί σε αρμόδια αρχή κράτους μέλους. Αντ’ αυτού, οι πληροφορίες θα ανταλλάσσονται μεταξύ των αρχών των κρατών μελών ψηφιακά.

Η τρίτη επιλογή πολιτικής παρέχει έναν συνδυασμό πτυχών από την πρώτη και τη δεύτερη επιλογή πολιτικής, υπό την έννοια ότι δημιουργεί μια πρόσθετη νομική μορφή μη κερδοσκοπικών σωματείων (παρόμοια με την πρώτη επιλογή πολιτικής), αλλά μόνο με διατάξεις που σχετίζονται με διασυνοριακές πτυχές, τις οποίες τα κράτη μέλη μπορούν να προσαρμόσουν στο αντίστοιχο εθνικό περιβάλλον τους μέσω μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο (ομοίως με τη δεύτερη επιλογή πολιτικής) και, ταυτόχρονα, παρακάμπτει την ανάγκη της υποχρεωτικής τροποποίησης των κανόνων περί των υφιστάμενων νομικών μορφών σε εθνικό επίπεδο.

Παρότι όλες οι επιλογές πολιτικής θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της πρωτοβουλίας (αν και με διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό βαθμό), οι κύριες διαφορές μεταξύ τους συνίστανται στον βαθμό συμμόρφωσής τους με τις αρχές της αναλογικότητας και της επικουρικότητας καθώς και στον βαθμό νομικής σκοπιμότητας σε σχέση με το εντοπισθέν πρόβλημα. Σε αυτό το πλαίσιο, η τρίτη επιλογή αναδείχθηκε σε προτιμώμενη επιλογή, δεδομένου ότι συμβάλλει στην επίλυση του εντοπισθέντος προβλήματος και αντιμετωπίζει τους ειδικούς στόχους, ενώ, ταυτόχρονα, εξασφαλίζει στοχευμένη και ισορροπημένη σχέση κόστους/οφέλους 29 .

Επιπλέον, στην υποστηρικτική μελέτη της εκτίμησης επιπτώσεων αξιολογήθηκαν, επίσης, οι οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της προτιμώμενης επιλογής πολιτικής και εξήχθη το συμπέρασμα ότι, γενικά, η τρίτη επιλογή πολιτικής αναμένεται να έχει μακροπρόθεσμα θετικό αντίκτυπο στις αρμόδιες αρχές, χωρίς σημαντικό κόστος προσαρμογής.

Από οικονομική άποψη, η πρόταση δεν συνεπάγεται κανένα κόστος. Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που λαμβάνουν την εν λόγω νέα νομική μορφή ενδέχεται να επιβαρυνθούν με κάποιο κόστος, το οποίο θα εξαρτηθεί από τον βαθμό στον οποίο οι εναρμονισμένες διατάξεις θα διαφέρουν από τους εθνικούς κανόνες, αλλά το οποίο δεν θα είναι σημαντικό. Με μη σημαντικό κόστος ενδέχεται να επιβαρυνθούν οι δημόσιες διοικήσεις, σε περίπτωση που απαιτηθεί η ανάπτυξη ή η προσαρμογή επιγραμμικού μητρώου. Τα σωματεία που δεν επιθυμούν να λάβουν την εν λόγω νομική μορφή, δεν θα επιβαρυνθούν με κανένα κόστος προσαρμογής ούτε διοικητικό κόστος. Η εν λόγω επιλογή πολιτικής θα μειώσει τόσο το εφάπαξ κόστος των εργασιών εκκίνησης όσο και τις επαναλαμβανόμενες δαπάνες των μη κερδοσκοπικών σωματείων με διασυνοριακές δραστηριότητες σε σύγκριση με τη βασική επιλογή πολιτικής. Για την ακρίβεια, η μείωση των υπερβαλλόντων εξόδων εκκίνησης (π.χ. έξοδα πληροφόρησης και άμεσες χρεώσεις) εκτιμάται σε 2 150 EUR ανά εκκίνηση. Εντός του εκτιμώμενου δεκαπενταετούς χρονικού πλαισίου, οι μειώσεις των υπερβαλλόντων εξόδων θα μπορούσαν δυνητικά να ανέλθουν μεταξύ 338 εκατ. EUR και 378 εκατ. EUR σύμφωνα με τη βέλτιστη εκτίμηση (358 εκατ. EUR για την κεντρική εκτίμηση 166 500 νέων διασυνοριακών σωματείων εντός του εκτιμώμενου δεκαπενταετούς χρονικού πλαισίου). Η μείωση των υπερβαλλόντων εξόδων των δραστηριοτήτων (επαναλαμβανόμενες δαπάνες, π.χ. διοικητικές δαπάνες και δαπάνες συμμόρφωσης) για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται επί του παρόντος σε διασυνοριακό επίπεδο εκτιμάται σε 770 εκατ. EUR κατ’ έτος. Εντός του εκτιμώμενου δεκαπενταετούς χρονικού πλαισίου, η εξοικονόμηση δαπανών μπορεί δυνητικά να ανέλθει σε 8,5 δισ. EUR, συμβάλλοντας στη γενική μείωση της κανονιστικής επιβάρυνσης. Στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων περιλαμβάνεται επίσης βέλτιστη εκτίμηση του δυνητικού παραγόμενου έμμεσου οικονομικού οφέλους: 157 000 – 176 000 επιπλέον σωματεία που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο, τα οποία θα δημιουργήσουν 64 000 – 71 000 θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία ύψους 3,57 δισ. EUR – 4 δισ. EUR, που αντιστοιχεί στη μέγιστη δυνητική υιοθέτηση στη διάρκεια χρονικού πλαισίου δεκαπενταετίας 30 . 

Όσον αφορά τις κοινωνικές επιπτώσεις, φαίνεται δύσκολο να προσδιοριστεί αιτιώδης σχέση μεταξύ μιας οδηγίας για την απλούστευση των κανονιστικών και διοικητικών κανόνων σχετικά με τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων και των πιθανών κοινωνικών επιπτώσεων. Ωστόσο, στην εκτίμηση επιπτώσεων προσδιορίστηκαν οι έμμεσες, αλλά μη μετρήσιμες, θετικές επιπτώσεις. Ειδικότερα, θεωρείται ότι η οδηγία βελτιώνει την πρόσβαση των πολιτών σε τομείς που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες στα διάφορα κράτη μέλη (π.χ. υγεία, περίθαλψη και κοινωνικές υπηρεσίες, φροντίδα σε επίπεδο τοπικής κοινότητας, κοινωνική εργασία, εκπαίδευση και κατάρτιση, υπηρεσίες απασχόλησης, κ.λπ.). Η οδηγία θα προωθήσει περαιτέρω τη σύγκλιση μεταξύ των διαφόρων μοντέλων που παρέχονται στα κράτη μέλη, με αποτέλεσμα τη συνολική βελτίωση της ποιότητας των εν λόγω υπηρεσιών στην ΕΕ. Όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα, η παρούσα οδηγία θα ενισχύσει, επίσης, το δικαίωμα της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι με τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις, καθώς τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που χρησιμοποιούν τις νέες νομικές μορφές θα αντιμετωπίζονται ισότιμα με τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που υφίστανται ήδη δυνάμει του εθνικού δικαίου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας τεκμηρίωσης και δημόσιας διαβούλευσης, διά της βελτίωσης των συνθηκών λειτουργίας των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική αγορά, η τρίτη επιλογή πολιτικής θεωρείται ότι θα έχει σημαντικές θετικές επιπτώσεις όσον αφορά τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι και της ελευθερίας της έκφρασης και πληροφόρησης των μη κερδοσκοπικών σωματείων και των μελών τους στην ΕΕ.

Καταρχήν, λόγω της φύσης και των στόχων της, η πρωτοβουλία δεν αναμένεται να έχει μετρήσιμες άμεσες περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Όσον αφορά τα πιθανά έμμεσα οφέλη, η προτιμώμενη επιλογή αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις διά της βελτίωσης της θέσης και της παρουσίας των μη κερδοσκοπικών σωματείων που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στον τομέα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, όπως η προώθηση της βιοποικιλότητας, η προστασία της φύσης και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Η πρωτοβουλία θα έχει, επίσης, έμμεσες οικονομικές επιπτώσεις στην καινοτομία και τον ανταγωνισμό σε κρίσιμους τομείς υψηλής κοινωνικής σημασίας (π.χ. υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικές υπηρεσίες, κοινωνική εργασία, υπηρεσίες ένταξης στην εργασία, κατάρτισης και εκπαίδευσης, υπηρεσίες απασχόλησης και έρευνα και ανάπτυξη). Με λιγότερα εμπόδια για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία εντός της εσωτερικής αγοράς, θα αυξηθούν οι υπηρεσίες και τα προϊόντα που παρέχονται στις εθνικές αγορές, ενώ θα ενισχυθεί και η συνεργασία και ο ανταγωνισμός. Με αυτόν τον τρόπο θα προωθηθεί η καινοτομία και θα βελτιωθεί η σχέση τιμής/ποιότητας των υπηρεσιών και αγαθών.

Τέλος, η πρωτοβουλία συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ), πιο συγκεκριμένα στηρίζει τον ΣΒΑ 8 ( Προώθηση της διαρκούς, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και της πλήρους και παραγωγικής απασχόλησης και της αξιοπρεπούς εργασίας για όλους ), μέσω της προώθησης της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της βελτίωσης της ισότιμης και συμπεριληπτικής πρόσβασης στις οικονομικές ευκαιρίες. Επίσης, συμβάλλει στην επίτευξη του ΣΒΑ 16 ( Ειρήνη, δικαιοσύνη και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίες ), μέσω της ενίσχυσης της κοινωνίας των πολιτών διά της προστασίας των σωματείων μεταξύ άλλων φορέων.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Παρότι η παρούσα πρωτοβουλία επικεντρώνεται στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο, θα έχει, επίσης, θετικές επιπτώσεις στην προστασία και την προαγωγή των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, η βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική αγορά θα ενισχύσει την άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης και πληροφόρησης (άρθρο 11 του Χάρτη) και της ελευθερίας του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι (άρθρο 12 του Χάρτη) στην ΕΕ. Αυτό θα επιτρέψει πράγματι στα μη κερδοσκοπικά σωματεία με διασυνοριακές φιλοδοξίες να επεκταθούν αποτελεσματικά, συμβάλλοντας, με αυτόν τον τρόπο, και στην άσκηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων που συνεπάγονται σε ευρύτερη κλίμακα, καθώς θα επωφελούνται από ένα πιο εναρμονισμένο νομικό πλαίσιο, το οποίο δεν θα παραβλέπει τις εθνικές ιδιαιτερότητες.

Από αυτή την άποψη, η παρούσα πρωτοβουλία θα έχει θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών στην ΕΕ και στον μετριασμό της γενικής τάσης συρρίκνωσης του χώρου της κοινωνίας των πολιτών που παρατηρείται στην Ευρώπη, μέσω της διευκόλυνσης των διασυνοριακών δραστηριοτήτων και της κινητικότητας των μη κερδοσκοπικών σωματείων καθώς και μέσω της παροχής σε αυτά της δυνατότητας να κινητοποιούν μέλη, εθελοντές και ομάδες συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά. Η παρούσα πρωτοβουλία θα διευκολύνει τη δραστηριοποίηση των μη κερδοσκοπικών σωματείων σε όλα τα κράτη μέλη και θα τους παράσχει τη δυνατότητα, πρώτον, να ενεργοποιήσουν το οικονομικό δυναμικό τους και, δεύτερον, το δυναμικό τους όσον αφορά την αύξηση των δυνατοτήτων συμμετοχής των πολιτών σε μη κερδοσκοπικά σωματεία σε ολόκληρη την Ένωση (όπως αναφέρεται στο σημείο 4 της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων σχετικά με τους γενικούς στόχους). Τέλος, η πρωτοβουλία θα έχει έμμεσες θετικές επιπτώσεις στον δημοκρατικό χώρο της ΕΕ.

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Στο νομοθετικό δημοσιονομικό δελτίο που επισυνάπτεται στην παρούσα πρόταση παρατίθενται οι επιπτώσεις στους δημοσιονομικούς, ανθρώπινους και διοικητικούς πόρους.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η Επιτροπή θα παρακολουθεί την εφαρμογή της οδηγίας και θα υποβάλλει ανά επταετία εκθέσεις στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για τους σκοπούς της παρακολούθησης και της υποβολής εκθέσεων, η Επιτροπή θα ζητά τις παρατηρήσεις των κύριων ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με τις επιπτώσεις της πρότασης, συμπεριλαμβανομένων των πλεονεκτημάτων, των μειονεκτημάτων καθώς και τυχόν προβλημάτων εφαρμογής πρακτικού χαρακτήρα που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη και τα μη κερδοσκοπικά σωματεία. Ένα κύκλωμα τακτικής ανταλλαγής πληροφοριών θα επιτρέψει, επίσης, τη συγκέντρωση δεδομένων από τα κράτη μέλη σχετικά με τα ECBA που είναι καταχωρισμένα στην επικράτειά τους.

Επεξηγηματικά έγγραφα (για οδηγίες)

Για να διασφαλιστεί η δέουσα εφαρμογή της παρούσας πρότασης, απαιτούνται επεξηγηματικά έγγραφα, στα οποία επεξηγείται η σχέση μεταξύ των επιμέρους διατάξεων της πρότασης και των αντίστοιχων διατάξεων των εθνικών πράξεων μεταφοράς.

Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Η προτεινόμενη οδηγία θεσπίζει μέτρα για τον συντονισμό των προϋποθέσεων σύστασης και λειτουργίας των «ευρωπαϊκών διασυνοριακών σωματείων» (ECBA), με στόχο να διευκολυνθεί η αποτελεσματική άσκηση από μη κερδοσκοπικά σωματεία των δικαιωμάτων τους που σχετίζονται με την ελευθερία εγκατάστασης, την ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, την ελεύθερη παροχή και λήψη υπηρεσιών και την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην εσωτερική αγορά.

Η πρόταση περιέχει τις ακόλουθες διατάξεις:

Πρώτον, στο κεφάλαιο 1 περιλαμβάνονται οι γενικές διατάξεις όπως το αντικείμενο και το πεδίο εφαρμογής (άρθρο 1), καθώς και οι ορισμοί (άρθρο 2). Δεύτερον, περιγράφονται λεπτομερώς τα χαρακτηριστικά των ECBA (άρθρο 3) και οι εφαρμοστέοι σε αυτά κανόνες (άρθρο 4). Τρίτον, κατοχυρώνεται η νομική προσωπικότητα και η δικαιοπρακτική ικανότητα των ECBA, καθώς και η αυτόματη αναγνώρισή τους σε όλα τα κράτη μέλη (άρθρο 5). Τέταρτον, θεσπίζονται κοινοί κανόνες για τα καταστατικά (άρθρο 6), τη διακυβέρνηση (άρθρο 7) και τη συμμετοχή μελών (άρθρο 8) των ECBA.

Στο κεφάλαιο 2 παρατίθενται τα δικαιώματα και οι απαγορευμένοι περιορισμοί των ECBA. Το ECBA απολαύει των αρχών της ίσης μεταχείρισης (άρθρο 9) και της αποφυγής των διακρίσεων (άρθρο 10). Όλες οι αποφάσεις των διοικητικών αρχών που αφορούν ένα ECBA και λαμβάνονται από διοικητικές αρχές των κρατών μελών θα πρέπει να υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο (άρθρο 11). Για να αποκτήσει νομική προσωπικότητα και δικαιοπρακτική ικανότητα, το ECBA θα πρέπει να καταχωρίζεται σε ένα μόνο κράτος μέλος και τα κράτη μέλη καταγωγής και υποδοχής μπορούν να ζητούν συμπληρωματικές διατυπώσεις μόνο για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος (άρθρο 12). Το ECBA θα πρέπει να μπορεί να υποβάλει αίτηση χρηματοδότησης στο κράτος μέλος ή τα κράτη μέλη στα οποία δραστηριοποιείται και δεν θα πρέπει να περιορίζεται ως προς τη δυνατότητά του να παρέχει ή να λαμβάνει χρηματοδότηση, εκτός εάν οι περιορισμοί αυτοί προβλέπονται από τη νομοθεσία, υπαγορεύονται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, είναι ενδεδειγμένοι για την επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του. Άρθρο 13 Επιπλέον, το ECBA θα πρέπει να μπορεί να παρέχει και να λαμβάνει υπηρεσίες, καθώς και να συμμετέχει σε εμπορευματικές συναλλαγές (άρθρο 14). Επιπλέον, το ECBA δεν θα πρέπει να υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς λόγω, για παράδειγμα, της ιθαγένειας των μελών του (άρθρο 15).

Το κεφάλαιο 3 αφορά τους κανόνες σύστασης και καταχώρισης ECBA και απαρτίζεται από δύο ενότητες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η σύσταση ECBA πραγματοποιείται με την καταχώρισή του και ότι διαθέτει τουλάχιστον τρία ιδρυτικά μέλη (άρθρο 16). Στο κεφάλαιο αυτό προβλέπονται, επίσης, οι κανόνες σχετικά με τη μετατροπή μη κερδοσκοπικού σωματείου σε ECBA (άρθρο 17). Καθορίζονται οι κανόνες για την αίτηση καταχώρισης (άρθρο 18), καθώς και για τη διαδικασία καταχώρισης (άρθρο 19). Ορίζεται ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να δημιουργούν μητρώο για τους σκοπούς της καταχώρισης ECBA (άρθρο 20) και για το περιεχόμενο του πιστοποιητικού ECBA (άρθρο 21).

Το κεφάλαιο 4 θεσπίζει τους κανόνες σχετικά με τα δικαιώματα κινητικότητας των ECBA. Το εν λόγω δικαίωμα αφορά συγκεκριμένα τη δυνατότητα ενός ECBA να μεταφέρει την καταστατική του έδρα, χωρίς η μεταφορά αυτή να συνεπάγεται τη λύση του οικείου ECBA (άρθρο 22) και τη διαδικασία μεταφοράς της καταστατικής έδρας του ECBA (άρθρο 23).

Το κεφάλαιο 5 περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με τη λύση του ECBA. Για την ακρίβεια, καθορίζει τους κανόνες σχετικά με την εκούσια λύση (άρθρο 24) και την ακούσια λύση (άρθρο 27). Επιπλέον, διασφαλίζει ότι η λύση ενός ECBA συνεπάγεται την εκκαθάρισή του, η οποία πρέπει να συνάδει με τον περιορισμό περί μη διανομής που συνδέεται με τον μη κερδοσκοπικό σκοπό του (άρθρο 25).

Το κεφάλαιο 6 περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με την επιβολή, τη συνεργασία και την παρακολούθηση των κανόνων που περιλαμβάνονται στην πρόταση. Οι εν λόγω διατάξεις αφορούν τον ορισμό της αρμόδιας αρχής που είναι υπεύθυνη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παρούσα πρόταση (άρθρο 27)· τη διοικητική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών και την παρακολούθηση από την Επιτροπή της χρήσης του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) στο πλαίσιο της εν λόγω συνεργασίας (άρθρο 28)· τους κανόνες σχετικά με την παρακολούθηση και την υποβολή εκθέσεων της παρούσας προτεινόμενης οδηγίας (άρθρο 29).

Στο κεφάλαιο 7 καθορίζονται οι τελικές διατάξεις που επιτρέπουν στην Επιτροπή να εκδίδει εκτελεστικές πράξεις (άρθρο 30) σχετικά με τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της παρούσας πρότασης (άρθρο 31), την έναρξη ισχύος (άρθρο 32), καθώς και τους αποδέκτες της πρότασης (άρθρο 33).

Η οδηγία συνοδεύεται από κανονισμό ο οποίος είναι τεχνικής φύσης και τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 με τον οποίο θεσπίστηκε το σύστημα πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) προκειμένου να διασφαλίσει τη συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών μέσω του IMI κατά την εφαρμογή των εθνικών κανόνων που βασίζονται στις διατάξεις της πρότασης (άρθρο 1). Επίσης, τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1724 31 με τον οποίο δημιουργήθηκε η ενιαία ψηφιακή θύρα, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη παρέχουν επιγραμμική πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα ECBA και τα μη κερδοσκοπικά σωματεία και διευκολύνουν την ανταλλαγή δικαιολογητικών μεταξύ των αρμόδιων αρχών στο πλαίσιο των σχετικών με τα ECBA διαδικασιών που καθορίζονται στην προτεινόμενη οδηγία (άρθρο 2).

 

2023/0315 (COD)

Πρόταση

ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 50 και το άρθρο 114,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 32 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η εσωτερική αγορά, κατά το άρθρο 26 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), περιλαμβάνει χώρο χωρίς εσωτερικά σύνορα μέσα στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των προσώπων, των υπηρεσιών και των κεφαλαίων. Για την επίτευξη του εν λόγω στόχου, το άρθρο 50 της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενεργούν μέσω οδηγιών για την επίτευξη της ελευθερίας εγκατάστασης όσον αφορά μια συγκεκριμένη δραστηριότητα. Επιπλέον, το άρθρο 114 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εκδίδουν τα μέτρα τα σχετικά με την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών που έχουν ως αντικείμενο την εγκαθίδρυση και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

(2)Η εξάλειψη των εμποδίων όσον αφορά την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των μη κερδοσκοπικών σωματείων σε όλα τα κράτη μέλη είναι ουσιαστικής σημασίας για την επίτευξη της ελευθερίας εγκατάστασής τους, καθώς και άλλων θεμελιωδών ελευθεριών, όπως η ελευθερία παροχής και λήψης κεφαλαίων και η ελευθερία παροχής και λήψης υπηρεσιών εντός της εσωτερικής αγοράς. Με την προσέγγιση των διατάξεων του εθνικού δικαίου που επηρεάζουν την άσκηση των ελευθεριών αυτών, η παρούσα οδηγία εξυπηρετεί το στόχο της βελτίωσης της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Με αυτόν τον τρόπο, η οδηγία θα εξυπηρετεί επίσης τους στόχους της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, της προώθησης της κοινωνικής δικαιοσύνης και ευημερίας για τους πολίτες της ΕΕ και της διευκόλυνσης της αποτελεσματικής άσκησης της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι σε ολόκληρη την Ένωση.

(3)Στις 17 Φεβρουαρίου 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις 33 .

(4)Στις 9 Δεκεμβρίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία 34 . Στο σχέδιο δράσης, η Επιτροπή πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα για τη δημιουργία ευκαιριών για την έναρξη λειτουργίας και τη μεγέθυνση των φορέων της κοινωνικής οικονομίας, καθώς και για τη διασφάλιση της μεγαλύτερης προβολής της κοινωνικής οικονομίας και του δυναμικού της. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για το σχέδιο δράσης στο ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2022 35 .

(5)Σε συνέχεια του σχεδίου δράσης για την κοινωνική οικονομία, η Επιτροπή πρότεινε συγκεκριμένα μέτρα για τη στήριξη της κοινωνικής οικονομίας, τα οποία θέτουν σε προτεραιότητα τους πολίτες και κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς σκοπούς έναντι του κέρδους. Η πρόταση περί σύστασης του Συμβουλίου για την ανάπτυξη συνθηκών-πλαισίου για την κοινωνική οικονομία της 13ης Ιουνίου 2023 36 περιλαμβάνει συστάσεις προς τα κράτη μέλη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή στρατηγικών κοινωνικής οικονομίας. Την ίδια ημέρα, η Επιτροπή δημοσίευσε, επίσης, δύο έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της, τα οποία θα βελτιώσουν την κατανόηση των σχετικών φορολογικών κανόνων για τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας 37 και των διασυνοριακών δωρεών κοινής ωφέλειας 38 .

(6)Μεταξύ των διαθέσιμων νομικών μορφών στον μη κερδοσκοπικό τομέα και την κοινωνική οικονομία, η μεγάλη πλειονότητα επιλέγει το μη κερδοσκοπικό σωματείο. Εκτός από τη συμβολή τους στους στόχους της Ένωσης και στην επίτευξη στόχων δημόσιου συμφέροντος, τα μη κερδοσκοπικά σωματεία συμβάλλουν σημαντικά στην εσωτερική αγορά συμμετέχοντας τακτικά σε ευρύ φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων, για παράδειγμα προσφέροντας υπηρεσίες σε τομείς όπως οι κοινωνικές υπηρεσίες και η υγεία, η επικοινωνία και η ενημέρωση, η προάσπιση των δικαιωμάτων, ο πολιτισμός, η προστασία του περιβάλλοντος, η εκπαίδευση, η ψυχαγωγία, ο αθλητισμός, και προωθώντας την επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο. Αυτό ισχύει όταν η άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων αποτελεί την κύρια ενασχόληση ή στόχο του μη κερδοσκοπικού σωματείου και σε άλλες περιπτώσεις.

(7)Η ύπαρξη μιας πλήρως λειτουργούσας αγοράς για τις δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων είναι ουσιαστικής σημασίας για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στα κράτη μέλη. Επί του παρόντος, τα εμπόδια εντός της εσωτερικής αγοράς αποτρέπουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία από το να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους πέραν των εθνικών συνόρων τους και συνεπώς παρεμποδίζουν την αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Για τη διαμόρφωση μιας πλήρως αποτελεσματικής εσωτερικής αγοράς απαιτείται πλήρης ελευθερία εγκατάστασης για όλες τις δραστηριότητες που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης.

(8)Για την εγκαθίδρυση μιας γνήσιας εσωτερικής αγοράς για τις οικονομικές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων, είναι απαραίτητο να αρθεί κάθε περιττός περιορισμός στην ελευθερία εγκατάστασης, στην ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών, στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων που εξακολουθεί να ισχύει στις νομοθεσίες ορισμένων κρατών μελών. Οι εν λόγω περιορισμοί παρεμποδίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία από το να δραστηριοποιηθούν διασυνοριακά, κυρίως επειδή υπόκεινται στην ειδική υποχρέωση να διαθέτουν πόρους σε περιττές διοικητικές δραστηριότητες ή δραστηριότητες συμμόρφωσης, γεγονός που έχει ιδιαίτερα αποτρεπτικό αποτέλεσμα, δεδομένου του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τους.

(9)Τα εν λόγω εμπόδια οφείλονται σε αποκλίσεις μεταξύ των εθνικών νομικών πλαισίων των κρατών μελών. Το νομικό πλαίσιο στο οποίο ασκούν τις δραστηριότητές τους τα μη κερδοσκοπικά σωματεία στην Ένωση βασίζεται στις εθνικές νομοθεσίες, οι οποίες δεν είναι εναρμονισμένες σε επίπεδο Ένωσης. Επί του παρόντος, η νομική προσωπικότητα και η δικαιοπρακτική ικανότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων δεν τυγχάνουν ενιαίας αναγνώρισης σε ολόκληρη την Ένωση, με αποτέλεσμα τα μη κερδοσκοπικά σωματεία να υποχρεούνται συχνά να καταχωρίζονται για δεύτερη φορά ή ακόμα και να συνιστούν νέα νομική οντότητα προκειμένου να ασκούν οικονομικές και άλλες δραστηριότητες σε κράτος μέλος διαφορετικό από αυτό στο οποίο διατηρούν την έδρα τους. Τα θεμελιώδη στοιχεία αναφορικά με την κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων εντός της ΕΕ εξακολουθούν να είναι ανεπαρκώς ρυθμισμένα, με αποτέλεσμα ανασφάλεια δικαίου για όλα τα μη κερδοσκοπικά σωματεία με διασυνοριακές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, όταν μη κερδοσκοπικά σωματεία σκοπεύουν να προβούν σε μεταφορά της καταστατικής έδρας τους σε νέο κράτος μέλος, εξακολουθεί να υφίσταται ανασφάλεια όσον αφορά τη μεταφορά. Ιδίως δε η απουσία της δυνατότητας μεταφοράς της καταστατικής έδρας τους χωρίς να απαιτείται η εκκαθάρισή τους, παρεμποδίζει τα μη κερδοσκοπικά σωματεία από το να δράσουν, να μετακινηθούν και να προβούν σε αναδιάρθρωση διασυνοριακά στο εσωτερικό της Ένωσης. Οι εθνικοί κανόνες παρουσιάζουν αποκλίσεις και συχνά δεν παρέχουν σαφείς λύσεις όσον αφορά την κινητικότητα και τις οικονομικές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων σε διασυνοριακό επίπεδο.

(10)Η ικανότητα αποτελεσματικής διασυνοριακής πρόσβασης και διοχέτευσης κονδυλίων και κεφαλαίων είναι απαραίτητη για τη διευκόλυνση των δραστηριοτήτων των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική αγορά. Στα παραπάνω περιλαμβάνονται οι αμοιβές για οικονομικές δραστηριότητες αλλά και οι δωρεές, οι κληρονομιές ή άλλες μορφές χρηματοδότησης. Τα διαφορετικά κανονιστικά πλαίσια και οι υφιστάμενοι περιορισμοί στα κράτη μέλη όσον αφορά την αναζήτηση, τη λήψη δωρεών, κληρονομιών και παρόμοιων συνεισφορών οποιασδήποτε μορφής συντελούν στον κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς και αποτελούν εμπόδιο για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

(11)Επιπλέον, η νομοθεσία ορισμένων κρατών μελών επιβάλλει απαιτήσεις σχετικά με την ιθαγένεια ή τη νόμιμη διαμονή στα μέλη μη κερδοσκοπικών σωματείων ή στα μέλη του εκτελεστικού οργάνου των εν λόγω μη κερδοσκοπικών σωματείων. Οι εν λόγω απαιτήσεις θα πρέπει να καταργηθούν ώστε να προστατεύεται η άσκηση της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι των πολιτών της ΕΕ.

(12)Η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι είναι κρίσιμης σημασίας για τη λειτουργία της δημοκρατίας, διότι συνιστά ουσιαστικής σημασίας προϋπόθεση για την άσκηση άλλων θεμελιωδών δικαιωμάτων από τα άτομα, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας έκφρασης και της πληροφόρησης. Όπως αναγνωρίζεται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΧΘΔ) και στη Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ), η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα.

(13)Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να θεσπιστούν εναρμονισμένοι κανόνες που θα διευκολύνουν την άσκηση των διασυνοριακών δραστηριοτήτων των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Οι ισχύοντες εθνικοί κανόνες σχετικά με τα διασυνοριακά σωματεία θα πρέπει να εναρμονιστούν, προκειμένου να επιτρέπουν στα εν λόγω μη κερδοσκοπικά σωματεία να λαμβάνουν νομική μορφή ειδικά σχεδιασμένη για να διευκολύνει τις δραστηριότητές τους σε διασυνοριακή βάση. Η εν λόγω νομική μορφή θα πρέπει να προβλέπεται στην εσωτερική έννομη τάξη των κρατών μελών μέσω της προσαρμογής των αντίστοιχων κανόνων τους σχετικά με τα μη κερδοσκοπικά σωματεία. Αυτή η νομική μορφή, η οποία θα ονομάζεται «ευρωπαϊκό διασυνοριακό σωματείο» (ECBA), θα πρέπει να αναγνωρίζεται αυτόματα από όλα τα κράτη μέλη και θα επιτρέπει στα μη κερδοσκοπικά σωματεία να ξεπερνούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν στην εσωτερική αγορά και, παράλληλα, να σέβεται τις παραδόσεις των κρατών μελών όσον αφορά τα μη κερδοσκοπικά σωματεία.

(14)Επιπλέον, η παροχή στα μη κερδοσκοπικά σωματεία της δυνατότητας να απολαύουν πλήρως της ελευθερίας της εγκατάστασης στην Ένωση μέσω ενιαίας καταχώρισης με ισχύ σε ολόκληρη την Ένωση, καθώς και η εξασφάλιση αυτόματης αναγνώρισης της νομικής προσωπικότητάς τους σχετίζονται άμεσα και είναι απαραίτητα στοιχεία για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και τη δυνατότητα πλήρους άσκησης των δικαιωμάτων που απορρέουν από τη συμμετοχή σε αυτήν.

(15)Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι ενώσεις συνδικαλιστικών οργανώσεων δεν θα πρέπει να επιτρέπεται να συστήνουν ECBA, δεδομένου ότι έχουν ιδιαίτερο καθεστώς στο εθνικό δίκαιο.

(16)Επίσης, δεν θα πρέπει να επιτρέπεται στα πολιτικά κόμματα να συστήνουν ECBA, καθότι απολαύουν ιδιαίτερου καθεστώτος στο πλαίσιο της εθνικής και της ενωσιακής νομοθεσίας, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 1141/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 39 .

(17)Δεν θα πρέπει, επίσης, να επιτρέπεται στις εκκλησίες και άλλες θρησκευτικές οργανώσεις, καθώς και στις φιλοσοφικές ή μη ομολογιακές οργανώσεις, κατά την έννοια του άρθρου 17 της ΣΛΕΕ, να συστήνουν ECBA, λόγω της αναρμοδιότητας της Ένωσης ως προς τη ρύθμιση του καθεστώτος τους και λόγω του ιδιαίτερου καθεστώτος που απολαύουν στο πλαίσιο της εθνικής νομοθεσίας.

(18)Η σύσταση ECBA θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα συμφωνίας μεταξύ φυσικών προσώπων που είναι πολίτες της ΕΕ ή υπήκοοι τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ, ή νομικών οντοτήτων εγκατεστημένων στην Ένωση, εκτός των προσώπων που έχουν καταδικαστεί για αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, συναφή βασικά αδικήματα 40 ή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, ή υπόκεινται σε μέτρα που απαγορεύουν τις δραστηριότητές τους σε ένα κράτος μέλος για τους ίδιους λόγους. Δεδομένου του μη κερδοσκοπικού σκοπού του ECBA, σε περίπτωση σύστασης ECBA από νομικές οντότητες, οι εν λόγω νομικές οντότητες θα πρέπει να είναι επίσης μη κερδοσκοπικού σκοπού.

(19)Ο μη κερδοσκοπικός σκοπός ενός ECBA σημαίνει ότι το κέρδος που προκύπτει από οικονομικές δραστηριότητες θα πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την επίτευξη των στόχων του ECBA, όπως ορίζονται στο καταστατικό του, και να μην αναδιανέμεται. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εφαρμόζεται κλείδωμα των περιουσιακών στοιχείων, βάσει του οποίου απαιτείται η απαγόρευση διανομής περιουσιακών στοιχείων στα μέλη, ακόμη και σε περίπτωση λύσης. Στην τελευταία περίπτωση, τα εναπομένοντα περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να μεταβιβάζονται ανιδιοτελώς, για παράδειγμα, σε άλλα μη κερδοσκοπικά σωματεία με τον ίδιο σκοπό.

(20)Σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισμό, την απαγόρευση των διακρίσεων, την ανοχή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, τα ΕΔΑ θα πρέπει να επιδιώκουν στόχους συμβατούς με τις αξίες που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (στο εξής: ΣΕΕ), όπως ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες. Επιπλέον, δεν θα πρέπει να είναι δυνατή η χρήση των ECBA για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, φοροδιαφυγή, φοροαποφυγή, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για ποινικά αδικήματα ή παράνομους σκοπούς.

(21)Το διασυνοριακό στοιχείο ενός ΕΔΑ έχει κεντρική σημασία. Το ECBA θα πρέπει να ασκεί ή να προβλέπεται στο καταστατικό του ο στόχος της άσκησης μέρους τουλάχιστον των δραστηριοτήτων του σε διασυνοριακό επίπεδο στην Ένωση και θα πρέπει να έχει ιδρυτικά μέλη με συνδέσμους σε τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, είτε βάσει ιθαγένειας ή διαμονής στην περίπτωση φυσικών προσώπων, είτε βάσει του τόπου της καταστατικής έδρας του στην περίπτωση νομικών οντοτήτων.

(22)Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα ECBA εκπληρώνουν τους στόχους στους οποίους βασίζεται η σύστασή τους, ο βαθμός εναρμόνισης των χαρακτηριστικών και των δικαιωμάτων ενός ECBA θα πρέπει να είναι ανάλογος προς την κλίμακα και το εύρος των εντοπισθέντων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία κατά την άσκηση διασυνοριακών δραστηριοτήτων.

(23)Ως εκ τούτου, η εναρμόνιση σε ολόκληρη την Ένωση των βασικών χαρακτηριστικών της νομικής προσωπικότητας και της δικαιοπρακτικής ικανότητας των ECBA, καθώς και η αυτόματη αναγνώρισή τους σε όλα τα κράτη μέλη και η διαδικασία καταχώρισης, χωρίς τα κράτη μέλη να θεσπίζουν αποκλίνοντες κανόνες επί των συγκεκριμένων ζητημάτων, αποτελούν προϋπόθεση ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για όλα τα ECBA. Οι πτυχές των δραστηριοτήτων των ECBA που δεν εναρμονίζονται από την παρούσα οδηγία θα πρέπει να διέπονται από τους εθνικούς κανόνες που ισχύουν για τον πλέον παρεμφερή τύπο μη κερδοσκοπικών σωματείου στο εθνικό δίκαιο. Οι εν λόγω οντότητες, ανεξάρτητα από το όνομά τους στην εσωτερική έννομη τάξη, θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να βασίζονται στη συμμετοχή μελών, να είναι μη κερδοσκοπικού σκοπού και να διαθέτουν νομική προσωπικότητα. Για να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η ασφάλεια δικαίου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να κοινοποιούν τους εν λόγω κανόνες στην Επιτροπή.

(24)Για να εξασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη διαθέτουν τα κατάλληλα εργαλεία για να καταπολεμήσουν τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και να διασφαλίσουν τη διαφάνεια ορισμένων κινήσεων κεφαλαίων, οι εφαρμοστέοι κανόνες για τα ECBA δυνάμει της παρούσας οδηγίας δεν θα πρέπει να θίγουν τα μέτρα που θεσπίζουν τα κράτη μέλη για την πρόληψη της κατάχρησης των μη κερδοσκοπικών σωματείων για λόγους δημόσιας τάξης και δημόσιας ασφάλειας και για τη διασφάλιση της διαφάνειας ορισμένων κινήσεων κεφαλαίων εφόσον απαιτείται βάσει του ενωσιακού δικαίου ή του εθνικού δικαίου που συνάδει με το ενωσιακό δίκαιο.

(25)Προκειμένου να αρθούν οι νομικοί και διοικητικοί φραγμοί για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη και να διασφαλιστεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναγνωρίζουν αυτομάτως τη νομική προσωπικότητα και δικαιοπρακτική ικανότητα ενός ECBA. Η εν λόγω νομική προσωπικότητα και δικαιοπρακτική ικανότητα θα πρέπει να αποκτώνται με την καταχώριση του ECBA σε ένα κράτος μέλος.

(26)Τα ECBA θα πρέπει να μπορούν να αποφασίζουν ελεύθερα σχετικά με τον κανονισμό λειτουργίας τους. Οποιονδήποτε περιορισμό επιβάλλει ένα κράτος μέλος όσον αφορά την εν λόγω ελευθερία θα πρέπει να εφαρμόζεται με γενικό τρόπο και χωρίς να εισάγονται διακρίσεις, να προβλέπεται από τη νομοθεσία, να υπαγορεύεται από επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος, να είναι ενδεδειγμένος για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και να μην υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξή του.

(27)Τα άρθρα 52, 62 και 65 της ΣΛΕΕ και η σχετική νομολογία εφαρμόζονται επίσης στα ECBA. Στα εν λόγω άρθρα της ΣΛΕΕ ορίζονται οι λόγοι για τους οποίους μπορούν να ληφθούν μέτρα περιορισμού της ελευθερίας εγκατάστασης, της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και της ελεύθερης κίνησης κεφαλαίων, δηλαδή, μεταξύ άλλων, λόγοι δημόσιας τάξης, δημόσιας ασφάλειας και δημόσιας υγείας. Επιπλέον, η έννοια των «επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος», στην οποία γίνεται αναφορά σε ορισμένες διατάξεις της παρούσας οδηγίας, έχει αναπτυχθεί από το Δικαστήριο στη νομολογία του. Θα πρέπει να επιτρέπεται στα κράτη μέλη να λαμβάνουν μέτρα που είναι πιθανό να παρεμποδίσουν ή να καταστήσουν λιγότερο ελκυστική την άσκηση των εν λόγω ελευθεριών της Συνθήκης μόνον εφόσον αυτά μπορούν να αιτιολογηθούν βάσει στόχων που απαριθμούνται στη Συνθήκη ή για επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος που αναγνωρίζονται από το ενωσιακό δίκαιο, μεταξύ άλλων σε ό,τι αφορά τα ECBA. Μολονότι δεν υφίσταται εξαντλητικός ορισμός, το Δικαστήριο έχει αναγνωρίσει τη δυνατότητα αιτιολόγησης για διάφορους λόγους, όπως η δημόσια τάξη, η δημόσια ασφάλεια και η δημόσια υγεία, η διατήρηση της κοινωνικής τάξης, οι στόχοι κοινωνικής πολιτικής, η προστασία των αποδεκτών των υπηρεσιών, η προστασία των καταναλωτών, η προστασία των εργαζομένων, εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις. Σε κάθε περίπτωση, τα εν λόγω μέτρα πρέπει να είναι ενδεδειγμένα για τη διασφάλιση της επίτευξης του εν λόγω στόχου και να μην υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του.

(28)Προκειμένου να διασφαλιστεί μια κοινή και κατάλληλη προσέγγιση ως προς τη διακυβέρνηση σε ολόκληρη την Ένωση, τα ECBA θα πρέπει να διαθέτουν όργανο λήψης αποφάσεων, δηλαδή το όργανο που συγκεντρώνει όλα τα μέλη και το οποίο αναφέρεται κατά παράδοση σε ορισμένα κράτη μέλη ως γενική συνέλευση. Τα ECBA θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν ένα εκτελεστικό όργανο, το οποίο αναφέρεται κατά παράδοση σε ορισμένα κράτη μέλη ως εκτελεστική επιτροπή ή διοικητικό συμβούλιο· το εκτελεστικό όργανο θα πρέπει να είναι επιφορτισμένο με τα καθήκοντα της διοίκησης, της διαχείρισης και της διενέργειας των δραστηριοτήτων του ECBA. Θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με το καταστατικό του ECBA και τις νομικές υποχρεώσεις και θα πρέπει να εκπροσωπεί το ECBA σε συναλλαγές με τρίτους και σε νομικές διαδικασίες. Το εκτελεστικό όργανο ενός ECBA θα πρέπει να απαρτίζεται από τουλάχιστον τρία πρόσωπα, είτε πρόκειται για φυσικά πρόσωπα είτε για νομικές οντότητες μέσω των εκπροσώπων τους.

(29)Για να διασφαλιστεί η δυνατότητα αποτελεσματικής άσκησης των δραστηριοτήτων των ECBA, καθώς και η ισότιμη μεταχείριση έναντι των μη κερδοσκοπικών σωματείων του εθνικού δικαίου των κρατών μελών, τα ECBA δεν θα πρέπει να τυγχάνουν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης σε σχέση με το πλέον παρεμφερές μη κερδοσκοπικό σωματείο της εσωτερικής έννομης τάξης του κράτους μέλους καταγωγής στο οποίο δραστηριοποιούνται.

(30)Σύμφωνα με την αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων και προκειμένου να διασφαλιστεί η ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, κατά την εκτέλεση και εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, δεν θα πρέπει να γίνεται διάκριση σε βάρος οποιασδήποτε ομάδας ή ατόμου για οποιονδήποτε λόγο, όπως η γέννηση, η ηλικία, το χρώμα, το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο, ο γενετήσιος προσανατολισμός, η ταυτότητα φύλου, τα προβλήματα υγείας, η μετανάστευση ή το καθεστώς διαμονής, τα γενετικά χαρακτηριστικά, η γλώσσα, η εθνική, εθνοτική ή κοινωνική προέλευση, τα πολιτικά ή άλλα φρονήματα, η ιδιότητα μέλους εθνικής μειονότητας, η σωματική ή νοητική αναπηρία, η περιουσία, η φυλή, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, ή άλλο καθεστώς.

(31)Για να διευκολυνθεί η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ορίσουν μια αρμόδια αρχή υπεύθυνη για την εφαρμογή του κανόνα μεταφοράς της παρούσας οδηγίας (στο εξής: αρμόδια αρχή). Η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύει τον κατάλογο των αρμόδιων αρχών. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ολοκληρωμένη επισκόπηση της νομικής μεταχείρισης των ECBA στα κράτη μέλη, τα κράτη μέλη θα πρέπει να κοινοποιούν στην Επιτροπή τις ονομασίες και τις αρμοδιότητες των σχετικών αρχών, πέραν των αρμόδιων αρχών, που συστήνονται ή ορίζονται για τους σκοπούς των εθνικών κανόνων που ισχύουν για το πλέον παρεμφερές μη κερδοσκοπικό σωματείο στο εθνικό δίκαιο, κατά περίπτωση.

(32)Σύμφωνα με το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου, όπως ορίζεται στο άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και στο άρθρο 13 της ΕΣΔΑ, οι αποφάσεις που λαμβάνονται από τις αρμόδιες αρχές κατά την εφαρμογή των εθνικών διατάξεων για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να υπόκεινται σε δικαστικό έλεγχο. Η εν λόγω δυνατότητα δικαστικού ελέγχου θα πρέπει να είναι διαθέσιμη στα ECBA, καθώς και σε κάθε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο, όσον αφορά αποφάσεις που λαμβάνουν οι αρμόδιες αρχές σχετικά με τα ECBA, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων παράλειψης. Το δικαίωμα σε δικαστικό έλεγχο περιλαμβάνει το δικαίωμα να δικαστεί η υπόθεση δίκαια, δημόσια και εντός εύλογης προθεσμίας, από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο του οικείου κράτους μέλους βάσει του άρθρου 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης.

(33)Δεδομένου του μη κερδοσκοπικού σκοπού τους, τα ECBA θα πρέπει να είναι σε θέση να υποβάλλουν αίτηση για χρηματοδότηση από δημόσια ή ιδιωτική πηγή στα κράτη μέλη στα οποία δραστηριοποιούνται χωρίς διακρίσεις. Δεν θα πρέπει να υπάρχει περιορισμός στο δικαίωμα του ECBA να λαμβάνει και να παρέχει χρηματοδότηση, εκτός εάν ο περιορισμός προβλέπεται από τη νομοθεσία, υπαγορεύεται από επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος, είναι ενδεδειγμένος για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου, δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξή του και συνάδει με το ενωσιακό δίκαιο.

(34)Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα ECBA επωφελούνται πλήρως από την εσωτερική αγορά, τα ECBA θα πρέπει να μπορούν να παρέχουν και να λαμβάνουν υπηρεσίες, καθώς και να συμμετέχουν σε εμπορευματικές συναλλαγές, χωρίς την παρέμβαση των κρατών μελών. Η επιβολή περιορισμών θα πρέπει να επιτρέπεται μόνον εφόσον αυτοί προβλέπονται από τη νομοθεσία, υπαγορεύονται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, είναι ενδεδειγμένοι για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του. Η εν λόγω διάταξη δεν θα πρέπει να θίγει διατάξεις άλλων πράξεων της Ένωσης. Στις εν λόγω διατάξεις θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι διατάξεις των πράξεων της Ένωσης που ενισχύουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες, όπως αυτές που ορίζονται στην οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 41 , οι οποίες εγγυώνται την ελευθερία εγκατάστασης και την ελευθερία παροχής υπηρεσιών, καθώς και οι διατάξεις άλλων πράξεων της Ένωσης που ρυθμίζουν συγκεκριμένες οικονομικές δραστηριότητες τις οποίες ασκούν τα ECBA.

(35)Για την εγκαθίδρυση μιας γνήσιας εσωτερικής αγοράς για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία, είναι απαραίτητο να αρθεί κάθε περιττός περιορισμός στην ελευθερία εγκατάστασης, στην ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών και στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων που εξακολουθεί να ισχύει στις νομοθεσίες ορισμένων κρατών μελών. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να επιβάλλουν απαιτήσεις που εισάγουν διακρίσεις με βάση την ιθαγένεια των μελών ενός ECBA ή του εκτελεστικού του οργάνου, εκτός από τις περιπτώσεις που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία. Επίσης, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να θεσπίζουν καμία απαίτηση περί φυσικής παρουσίας των μελών προκειμένου μια συνεδρίαση να θεωρείται έγκυρη. Για να καταστεί δυνατόν τα ECBA να απολαύουν τα πλήρη οφέλη της εσωτερικής αγοράς, τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να απαιτούν η καταστατική έδρα του ECBA να βρίσκεται στο ίδιο κράτος μέλος στο οποίο βρίσκεται η κεντρική διοίκησή του ή ο κύριος τόπος δραστηριοτήτων του. Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει επίσης να επιβάλλουν γενικές απαγορεύσεις στα ECBA που ασκούν οικονομικές δραστηριότητες, ούτε θα πρέπει να τους επιτρέπουν να ασκούν οικονομικές δραστηριότητες μόνο εάν αυτές συνδέονται με στόχο που ορίζεται στο καταστατικό του ECBA.

(36)Η σύσταση ECBA θα πρέπει να συντελείται με την καταχώρισή του. Για να καταχωριστεί, το ECBA θα πρέπει να έχει τουλάχιστον τρία ιδρυτικά μέλη. Τόσο οι νομικές οντότητες μη κερδοσκοπικού σκοπού που είναι εγκατεστημένες στην Ένωση όσο και τα φυσικά πρόσωπα που είναι πολίτες της Ένωσης ή διαμένουν νόμιμα στο έδαφός της θα πρέπει να μπορούν να γίνονται ιδρυτικά μέλη ECBA. Επίσης, τα μη κερδοσκοπικά σωματεία θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να μετατρέπονται σε ECBA εντός του ίδιου κράτους μέλους.

(37)Για να διασφαλιστεί ότι τα ECBA είναι σε θέση να δραστηριοποιούνται διασυνοριακά και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, θα πρέπει να υποχρεούνται να καταχωρίζονται μόνο μία φορά, στο κράτος μέλος καταγωγής, προκειμένου να αποκτήσουν τη νομική τους προσωπικότητα και τη δικαιοπρακτική τους ικανότητα. Για να εξασφαλιστεί η αυτόματη αναγνώριση της εν λόγω καταχώρισης σε ολόκληρη την Ένωση, είναι αναγκαίο να εναρμονιστεί η διαδικασία καταχώρισης. Η εναρμόνιση αφορά, ιδίως, τα έγγραφα και τις πληροφορίες που απαιτούνται για την υποβολή αίτησης καταχώρισης ECBA, καθώς και τους ελέγχους που πρέπει να διενεργούνται.

(38)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν δικαίωμα να ζητούν από ένα καταχωρισμένο ECBA να υποβάλει δήλωση, να παράσχει πληροφορίες, να αιτηθεί ή να λάβει άδειες προκειμένου να συμμετάσχει σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, μόνον εφόσον οι εν λόγω απαιτήσεις i) εφαρμόζονται με γενικό τρόπο που δεν εισάγει διακρίσεις, ii) προβλέπονται από τη νομοθεσία, iii) υπαγορεύονται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, iv) είναι ενδεδειγμένες για την εξασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του. Οι απαιτήσεις αυτές μπορούν να συνδέονται, για παράδειγμα, με τις ιδιαιτερότητες ορισμένων τομέων, όπως η υγειονομική περίθαλψη. Σε περίπτωση που τα κράτη μέλη θεσπίζουν αυτού του είδους τις συμπληρωματικές διαδικασίες, αυτές θα πρέπει να δημοσιοποιούνται προκειμένου να διασφαλίζεται η δυνατότητα των ECBA να συμμορφώνονται με τις εν λόγω απαιτήσεις.

(39)Για την πρόληψη των περιπτώσεων απάτης, είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να εξακριβώνουν την ταυτότητα των ιδρυτικών μελών και των νόμιμων εκπροσώπων του ECBA. Ο έλεγχος ταυτότητας είναι ιδιαίτερα σημαντικός σε περίπτωση ηλεκτρονικής διεκπεραίωσης της αίτησης καταχώρισης. Λόγω της πολυμορφίας των διαφόρων πρακτικών στα κράτη μέλη, οι ειδικές μέθοδοι εξακρίβωσης της ταυτότητας θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εναπόκεινται στη διακριτική ευχέρεια του οικείου κράτους μέλους.

(40)Παράλληλα με τον σεβασμό της ελευθερίας εγκατάστασης και του συνεταιρίζεσθαι, η καταχώριση ενός ECBA θα πρέπει να απορρίπτεται σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης με τις τυπικές απαιτήσεις καταχώρισης, όπως ορίζονται στην παρούσα οδηγία, όταν η αίτηση δεν είναι πλήρης ή εάν οι στόχοι που περιγράφονται στο καταστατικό αντιβαίνουν στο ενωσιακό δίκαιο ή στο εθνικό δίκαιο που συνάδει με το ενωσιακό δίκαιο. Επιπλέον, η καταχώριση πρέπει να απορρίπτεται εάν η αίτηση δεν πληροί τις βασικές απαιτήσεις που ορίζονται στην παρούσα οδηγία για τη σύσταση ECBA, δηλαδή τον μη κερδοσκοπικό σκοπό, τον ελάχιστο αριθμό ιδρυτικών μελών και το διασυνοριακό στοιχείο όσον αφορά τις δραστηριότητες σε τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, καθώς και την ύπαρξη ιδρυτικών μελών με δεσμούς με τουλάχιστον δύο κράτη μέλη. Κάθε απόρριψη καταχώρισης ECBA θα πρέπει να γίνεται γραπτώς και να αιτιολογείται δεόντως από την αρμόδια αρχή.

(41)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποχρεούνται να δημιουργήσουν μητρώο για τους σκοπούς της καταχώρισης, καθώς και για λόγους τήρησης και δημοσίευσης πληροφοριών σχετικά με τα ECBA. Το εν λόγω μητρώο θα πρέπει να περιέχει πληροφορίες σχετικά με τα ECBA, καθώς και τα υποβληθέντα έγγραφα. Δεδομένου ότι οι πληροφορίες που τηρούνται στο μητρώο μπορεί να καταστούν παρωχημένες, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι το ECBA κοινοποιεί τυχόν αλλαγές στην αρμόδια αρχή και ότι οι τηρούμενες στο μητρώο πληροφορίες είναι επικαιροποιημένες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν τα υφιστάμενα εθνικά μητρώα τους για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας. Προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια, ιδίως για τα μέλη ενός ECBA και τους πιστωτές του, κατά περίπτωση, το πιστοποιητικό ECBA, η εκκαθάριση και η λύση ενός ECBA αποτελούν πληροφορίες που θα πρέπει να δημοσιοποιούνται για μέγιστο διάστημα 6 μηνών μετά τη λύση ενός ECBA. Οι λύσεις διαλειτουργικότητας που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της εφαρμογής της πρότασης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση μέτρων για υψηλό επίπεδο διαλειτουργικότητας του δημόσιου τομέα σε ολόκληρη την Ένωση 42 μπορούν να στηρίξουν περαιτέρω τα κράτη μέλη στη μετάβαση προς τη διασυνοριακή διαλειτουργικότητα των μητρώων τους. Για να διασφαλιστεί ότι οι πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη ενός ECBA εξακολουθούν να είναι διαθέσιμες ακόμη και μετά τη λύση του, όλα τα δεδομένα που διατηρούνται και αποθηκεύονται στο μητρώο θα πρέπει να διατηρούνται για 2 έτη μετά τη λύση.

(42)Οι κανονισμοί (ΕΕ) 2016/679 43 και (ΕΕ) 2018/1725 44 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου εφαρμόζονται στην επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που διεξάγεται στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας, συμπεριλαμβανομένης της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με σκοπό την τήρηση του εθνικού μητρώου ή μητρώων σχετικά με τα ECBA και τους νόμιμους εκπροσώπους τους, την πρόσβαση σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που περιλαμβάνονται στα εν λόγω μητρώα και την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της διοικητικής συνεργασίας και της αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ των κρατών μελών δυνάμει της παρούσας οδηγίας, κατά περίπτωση, μέσω του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) που δημιουργήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 45 και την τήρηση αρχείων σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

(43)Για να μπορούν τα ECBA να αξιοποιήσουν τα πλήρη οφέλη της εσωτερικής αγοράς, καθώς και δεδομένου ότι τα δικαιώματα κινητικότητας συνδέονται άμεσα και είναι απαραίτητα για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, τα ECBA θα πρέπει να είναι σε θέση να μεταφέρουν την καταστατική έδρα τους από ένα κράτος μέλος σε άλλο. Η εν λόγω μεταφορά της καταστατικής έδρας δεν θα πρέπει να έχει ως συνέπεια τη λύση του ECBA στο κράτος μέλος προέλευσής του ούτε τη δημιουργία νέας νομικής οντότητας στο νέο κράτος μέλος εγκατάστασης, ούτε να επηρεάζει οποιοδήποτε από τα στοιχεία ενεργητικού ή παθητικού, συμπεριλαμβανομένων τυχόν όρων που περιέχονται σε συμβάσεις, ή πιστώσεις, δικαιώματα ή υποχρεώσεις ενός ECBA που υπήρχαν πριν από τη μεταφορά. Σε περίπτωση κινητικότητας, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν την προστασία των συμφερόντων των πιστωτών του ECBA, εάν υπάρχουν. Για να διασφαλιστεί η προστασία των εργαζομένων των ECBA, τα ECBA θα πρέπει να υποχρεούνται να ενημερώνουν εγκαίρως τους εργαζομένους τους σχετικά με τυχόν προτεινόμενη μεταφορά και να τους επιτρέπουν να εξετάζουν το σχέδιο της εν λόγω μεταφοράς. Επίσης, μπορεί να είναι εφαρμοστέες και άλλες διατάξεις του ενωσιακού και του εθνικού δικαίου σχετικά με την προστασία των εργαζομένων, όπως η οδηγία 2002/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 46 .

(44)Για να εναρμονιστεί η διαδικασία μεταφοράς της καταστατικής έδρας ενός ECBA, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η απόφαση για τη μεταφορά της καταστατικής έδρας λαμβάνεται από το όργανο λήψης αποφάσεων του οικείου ECBA. Το ECBA θα πρέπει να υποβάλλει την αίτηση μαζί με τα σχετικά έγγραφα στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο πρόκειται να πραγματοποιηθεί η μεταφορά και, παράλληλα, να ενημερώνει την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής του κατά την υποβολή της αίτησης μεταφοράς. Κατά περίπτωση, το προτεινόμενο καταστατικό του ECBA θα πρέπει να τροποποιείται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του εθνικού δικαίου του κράτους μέλους στο οποίο το ECBA αιτείται τη μεταφορά. Με τη μεταφορά της καταστατικής έδρας, το ECBA καθίσταται ECBA που υπάγεται στο εθνικό δίκαιο του νέου κράτους μέλους καταγωγής. Για να αποφεύγονται οι αλληλεπικαλύψεις, αυτή η αλλαγή του εφαρμοστέου δικαίου που προκύπτει από τη μεταφορά της καταστατικής έδρας δεν θα πρέπει να συνεπάγεται ότι η αρμόδια αρχή του νέου κράτους μέλους καταγωγής πρέπει να εξακριβώσει οποιοδήποτε στοιχείο έχει ήδη εξακριβωθεί κατά την καταχώριση στο προηγούμενο κράτος μέλος και εναρμονιστεί με την παρούσα οδηγία. Η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο το ECBA σκοπεύει να μεταφέρει την καταστατική έδρα του θα πρέπει να απορρίπτει την αίτηση μεταφοράς μόνο σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι απαιτήσεις που καθορίζονται στην εθνική νομοθεσία μεταφοράς της παρούσας οδηγίας και για κανέναν άλλο λόγο. Ειδικότερα, η αρμόδια αρχή δεν θα πρέπει να απορρίπτει την αίτηση λόγω μη συμμόρφωσης με απαιτήσεις του εθνικού της δικαίου, η οποία δεν θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο απόρριψης της καταχώρισης σύμφωνα με το άρθρο 19. Προκειμένου να διευκολυνθεί η μεταφορά της καταστατικής έδρας ενός ECBA στην εσωτερική αγορά, η αρμόδια αρχή του νέου κράτους μέλους καταγωγής θα πρέπει να εκδίδει επικαιροποιημένο πιστοποιητικό σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 2, προσαρμόζοντας τον μοναδικό αριθμό καταχώρισης και τον διψήφιο κωδικό χώρας του κράτους μέλους στο οποίο μεταφέρεται η έδρα του ECBA, την ταχυδρομική διεύθυνση της καταστατικής έδρας, καθώς και τυχόν άλλα στοιχεία, κατά περίπτωση.

(45)Σύμφωνα με την ελευθερία του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, το ECBA θα πρέπει να διαλύεται μόνον κατόπιν απόφασης των μελών του ή απόφασης της αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους καταγωγής. Σε περίπτωση που η λύση του ECBA είναι το αποτέλεσμα απόφασης των μελών του, η εν λόγω απόφαση θα πρέπει να λαμβάνεται με πλειοψηφία δύο τρίτων των παρόντων, η οποία να αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το ήμισυ του συνόλου των μελών στη διάρκεια έκτακτης συνέλευσης. Η λύση ενός ECBA μπορεί να είναι ακούσια βάσει απόφασης της αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους καταγωγής του ECBA, ως έσχατη λύση, μόνον όταν ένα ECBA δεν ανταποκρίνεται στον μη κερδοσκοπικό σκοπό του, όταν οι δραστηριότητές του συνιστούν απειλή για τη δημόσια τάξη, ή όταν τα μέλη του εκτελεστικού οργάνου ενός ECBA έχουν καταδικαστεί για ιδιαίτερα σοβαρό ποινικό αδίκημα ή το ίδιο το ECBA έχει καταδικαστεί για ποινικό αδίκημα, εάν το εθνικό δίκαιο προβλέπει αυτή τη δυνατότητα. Στην περίπτωση αυτή, η αρμόδια αρχή θα πρέπει να κοινοποιεί στο ECBA επίσημη προειδοποίηση σχετικά με τις ανησυχίες της και να παρέχει στο ECBA δικαίωμα ακρόασης προκειμένου να του παράσχει τη δυνατότητα να απαντήσει.

(46)Η λύση του ECBA θα πρέπει να συνεπάγεται την εκκαθάρισή του. Η εκκαθάριση των ECBA θα πρέπει να συμμορφώνεται με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/848 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, περί των διαδικασιών αφερεγγυότητας (ΚΔΑ 2105) 47 , σύμφωνα με τον οποίο το εφαρμοστέο δίκαιο στις διαδικασίες αφερεγγυότητας και στα αποτελέσματά τους είναι το δίκαιο του κράτους μέλους έναρξης της διαδικασίας. Δεδομένου του μη κερδοσκοπικού σκοπού των ECBA, τυχόν περιουσιακά στοιχεία λυθέντος ECBA θα πρέπει να μεταβιβάζονται σε μη κερδοσκοπικό φορέα που ασκεί παρόμοια δραστηριότητα με το λυθέν ECBA ή σε τοπική αρχή, η οποία θα πρέπει να τα χρησιμοποιεί για δραστηριότητα παρόμοια με εκείνη που ασκούσε το λυθέν ECBA.

(47)Για να είναι σε θέση ένα ECBA να αποδείξει ότι έχει καταχωριστεί σε ένα κράτος μέλος και για να διευκολυνθούν περαιτέρω οι διασυνοριακές διαδικασίες και να απλουστευθούν και να μειωθούν οι διατυπώσεις, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει, ως τελικό στάδιο της διαδικασίας καταχώρισης, να εκδίδουν πιστοποιητικό (στο εξής: πιστοποιητικό ECBA), το οποίο περιέχει τις βασικές πληροφορίες καταχώρισης, συμπεριλαμβανομένης της επωνυμίας του ECBA, της διεύθυνσης της καταστατικής έδρας του και των ονομάτων των νόμιμων εκπροσώπων. Για να διευκολυνθεί η χρήση του εν λόγω πιστοποιητικού σε διάφορα κράτη μέλη χωρίς πρόσθετες προσαρμογές ή κόστος συμμόρφωσης, η Επιτροπή θα πρέπει να καταρτίσει τυποποιημένο υπόδειγμα διαθέσιμο σε όλες τις γλώσσες της Ένωσης. Συνεπώς, για να εξασφαλιστούν ενιαίες προϋποθέσεις για την εφαρμογής της παρούσας πράξης, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες προκειμένου να καταρτίσει τυποποιημένο υπόδειγμα, μεταξύ άλλων σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές του υποδείγματος. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 48 . Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις θα πρέπει εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης του άρθρου 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

(48)Η έννοια του «ιδιαίτερα σοβαρού εγκλήματος» θα πρέπει να οριστεί από τα κράτη μέλη και μπορεί να περιλαμβάνει την τρομοκρατία, την εμπορία ανθρώπων και τη γενετήσια εκμετάλλευση γυναικών και παιδιών, την παράνομη εμπορία ναρκωτικών, την παράνομη εμπορία όπλων, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη διαφθορά, την παραχάραξη μέσων πληρωμής, την εγκληματικότητα στον χώρο της πληροφορικής και το οργανωμένο έγκλημα.

(49)Για να μπορέσουν τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τις νομικές διατάξεις της παρούσας οδηγίας σχετικά με τη διοικητική συνεργασία και να διευκολύνουν τη συνεργασία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιούν το σύστημα πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI). Ειδικότερα, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να χρησιμοποιούν το ΙΜΙ για να ενημερώνουν τις αρμόδιες αρχές των άλλων κρατών μελών όταν συστήνεται νέο ECBA, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο μετατρέπεται σε ECBA. Όταν μια αρμόδια αρχή λαμβάνει αίτηση καταχώρισης, θα πρέπει να επικοινωνεί μέσω του ΙΜΙ με τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους ή των κρατών μελών στα οποία έχουν εκδοθεί τα εν λόγω έγγραφα για να εξακριβώσει, για παράδειγμα, τη νομιμότητά τους. Σε περίπτωση μεταφοράς της καταστατικής έδρας ενός ECBA, η αρμόδια αρχή του νέου κράτους μέλους καταγωγής θα πρέπει να ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές των άλλων κρατών μελών για την εν λόγω μεταφορά και να επικαιροποιεί το ΙΜΙ με τις σχετικές πληροφορίες. Σε περίπτωση λύσης, εκούσιας ή ακούσιας, η αρμόδια αρχή θα πρέπει επίσης να ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές των άλλων κρατών μελών σχετικά με τη λύση και να επικαιροποιεί το ΙΜΙ με τις σχετικές πληροφορίες.

(50)Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς μέσω της άρσης των νομικών και διοικητικών εμποδίων που αντιμετωπίζουν τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από μόνα τα κράτη μέλη, μπορούν όμως να επιτευχθούν καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης, η Ένωση μπορεί να θεσπίσει μέτρα, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 5 της ΣΕΕ. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία για την επίτευξη αυτών των στόχων.

(51)Ζητήθηκε, σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1725, η γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων, ο οποίος γνωμοδότησε στις 27 Ιουνίου 2023,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Κεφάλαιο 1

Γενικές διατάξεις

Άρθρο 1

Αντικείμενο

Η παρούσα οδηγία θεσπίζει μέτρα για τον συντονισμό των προϋποθέσεων σύστασης και λειτουργίας των «ευρωπαϊκών διασυνοριακών σωματείων» (ECBA), με σκοπό να διευκολυνθεί η αποτελεσματική άσκηση από μη κερδοσκοπικά σωματεία των δικαιωμάτων τους που σχετίζονται με την ελευθερία εγκατάστασης, την ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, την ελεύθερη παροχή και λήψη υπηρεσιών και την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην εσωτερική αγορά.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

α)«κράτος μέλος καταγωγής»: το κράτος μέλος στο οποίο το ECBA έχει ή μεταφέρει την καταστατική έδρα του·

β)«κράτος μέλος υποδοχής»: κράτος μέλος διαφορετικό από το κράτος μέλος καταγωγής στο οποίο δραστηριοποιείται το ECBA·

γ)«μη κερδοσκοπικός σκοπός»: ανεξάρτητα από το αν οι δραστηριότητες του σωματείου είναι οικονομικής φύσης ή όχι, τα κέρδη που προκύπτουν χρησιμοποιούνται μόνο για την επίτευξη των στόχων του ECBA, όπως ορίζονται στο καταστατικό του, και όχι για να διανέμονται μεταξύ των μελών του·

δ)«μη κερδοσκοπικό σωματείο»: νομική οντότητα βάσει του εθνικού δικαίου που βασίζεται στη συμμετοχή μελών, έχει μη κερδοσκοπικό σκοπό και έχει νομική προσωπικότητα·

ε)«πιστοποιητικό ECBA»: πιστοποιητικό εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής, το οποίο χρησιμεύει ως απόδειξη της καταχώρισης ενός ECBA.

Άρθρο 3

Ευρωπαϊκό διασυνοριακό σωματείο (ECBA)

1.Κάθε κράτος μέλος καθορίζει στην έννομη τάξη του τη νομική μορφή του ευρωπαϊκού διασυνοριακού σωματείου (ECBA). Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA είναι νομική οντότητα που βασίζεται στη συμμετοχή μελών, έχει συσταθεί βάσει οικειοθελούς συμφωνίας φυσικών προσώπων που είναι πολίτες της Ένωσης ή διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ ή νομικών οντοτήτων μη κερδοσκοπικού σκοπού νομίμως εγκατεστημένες στην Ένωση, με εξαίρεση:

α)συνδικαλιστικές οργανώσεις, πολιτικά κόμματα, θρησκευτικές οργανώσεις και ενώσεις των εν λόγω οντοτήτων·

β)πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για αδικήματα νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, συναφή βασικά αδικήματα ή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας·

γ)πρόσωπα που υπόκεινται σε μέτρα που απαγορεύουν τη δραστηριότητά τους σε κράτος μέλος σε σχέση με νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, συναφή βασικά αδικήματα ή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA έχει μη κερδοσκοπικό σκοπό και ότι τυχόν κέρδη ενός ECBA χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την επίτευξη των στόχων του, όπως αυτοί περιγράφονται στο καταστατικό του, χωρίς να διανέμονται μεταξύ των μελών του.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ένα ECBA ασκεί ή προβλέπεται στο καταστατικό του ο στόχος να ασκεί δραστηριότητες σε τουλάχιστον δύο κράτη μέλη και έχει ιδρυτικά μέλη με συνδέσμους σε τουλάχιστον δύο κράτη μέλη, είτε βάσει ιθαγένειας ή νόμιμης διαμονής στην περίπτωση φυσικών προσώπων, είτε βάσει του τόπου της καταστατικής έδρας του στην περίπτωση νομικών οντοτήτων.

4.Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η συντομογραφία «ECBA» να προηγείται ή να έπεται της επωνυμίας του ECBA.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η καταστατική έδρα ενός ECBA βρίσκεται στην Ένωση.

Άρθρο 4

Εφαρμοστέοι κανόνες επί των ECBA

1.Για όλα τα θέματα που εναρμονίζονται με την παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA διέπεται από τα μέτρα μεταφοράς της παρούσας οδηγίας στη νομοθεσία του κράτους μέλους στο οποίο είναι καταχωρισμένο ή λειτουργεί.

2.Για περαιτέρω θέματα που αφορούν την εγκατάσταση ή τη λειτουργία των ECBA, κάθε κράτος μέλος διασφαλίζει ότι οι εθνικοί κανόνες που ισχύουν για το πλέον παρεμφερές μη κερδοσκοπικό σωματείο στο εθνικό δίκαιο ισχύουν και για τα ECBA.

3.Οι εφαρμοστέοι κανόνες για τα ECBA δυνάμει της παρούσας οδηγίας δεν θίγουν τα μέτρα που θεσπίζουν τα κράτη μέλη για λόγους δημόσιας τάξης και δημόσιας ασφάλειας με σκοπό την πρόληψη του κινδύνου κατάχρησης των μη κερδοσκοπικών σωματείων και τη διασφάλιση της διαφάνειας ορισμένων κινήσεων κεφαλαίων όταν αυτό απαιτείται από το ενωσιακό ή το εθνικό δίκαιο που συνάδει με το ενωσιακό δίκαιο.

4.Έως [δύο έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας], κάθε κράτος μέλος προσδιορίζει την πλέον παρεμφερή νομική μορφή των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην εσωτερική έννομη τάξη του, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2, και ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή, καθώς και σχετικά με τους εθνικούς κανόνες που ισχύουν για την εν λόγω νομική μορφή. Τα κράτη μέλη κοινοποιούν χωρίς καθυστέρηση στην Επιτροπή τυχόν αλλαγές στις προσδιορισθείσες νομικές μορφές, καθώς και τυχόν αλλαγές στους κανόνες που ισχύουν για αυτές. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή δημοσιοποιούν τις κοινοποιηθείσες πληροφορίες που προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο.

Άρθρο 5

Νομική προσωπικότητα και δικαιοπρακτική ικανότητα

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ένα ECBA αποκτά νομική προσωπικότητα και δικαιοπρακτική νομική ικανότητα κατά την καταχώριση σύμφωνα με το άρθρο 19. Τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν τη νομική προσωπικότητα και τη δικαιοπρακτική ικανότητα των ECBA που είναι καταχωρισμένα σε άλλο κράτος μέλος, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω καταχώριση.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA έχει το δικαίωμα να συνάπτει συμβάσεις και να εκτελεί νομικές πράξεις, να συμμετέχει σε νομικές διαδικασίες, να αποκτά κινητή και ακίνητη περιουσία, να ασκεί οικονομικές δραστηριότητες, να απασχολεί προσωπικό, να λαμβάνει, να αναζητά και να διαθέτει δωρεές και άλλους πόρους οποιουδήποτε είδους από οποιαδήποτε νόμιμη πηγή, να συμμετέχει σε προκηρύξεις δημόσιων συμβάσεων, καθώς και να υποβάλλει αίτηση για δημόσια χρηματοδότηση.

Άρθρο 6

Καταστατικό

1.Με εξαίρεση τους κανόνες που ορίζονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου και στα άρθρα 3, 7 και 8, το κράτος μέλος καταγωγής δεν θεσπίζει κανόνες που περιορίζουν το δικαίωμα του ECBA να καθορίζει τους κανόνες λειτουργίας του, συμπεριλαμβανομένων κανόνων σχετικά με τις δομές εσωτερικής διοίκησης και διακυβέρνησης, εκτός εάν οι περιοριστικοί κανόνες:

α)προβλέπονται από τη νομοθεσία,

β)δικαιολογούνται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος,

γ)είναι ενδεδειγμένοι για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το καταστατικό του ECBA περιλαμβάνει τις ακόλουθες πληροφορίες:

α)την επωνυμία του ECBA·

β)λεπτομερή περιγραφή των στόχων του και δήλωση του μη κερδοσκοπικού σκοπού του·

γ)τα ονόματα και τις διευθύνσεις των ιδρυτικών μελών, στην περίπτωση φυσικών προσώπων, και τα ονόματα των νόμιμων εκπροσώπων και της καταστατικής έδρας των ιδρυτικών μελών, στην περίπτωση νομικών οντοτήτων·

δ)σε περίπτωση που ένα ιδρυτικό μέλος είναι νομική οντότητα, λεπτομερή περιγραφή του καταστατικού της και λεπτομερή περιγραφή του μη κερδοσκοπικού σκοπού της·

ε)τη διεύθυνση της καταστατικής έδρας του ECBA·

στ)τα περιουσιακά στοιχεία του ECBA κατά τη σύστασή του·

ζ)τις προϋποθέσεις και διαδικασίες εισόδου, αποκλεισμού και αποχώρησης των μελών·

η)τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μελών·

θ)τις διατάξεις που διέπουν τη σύνθεση, τη λειτουργία, τις εξουσίες και τις αρμοδιότητες του οργάνου λήψης αποφάσεων και του εκτελεστικού οργάνου·

ι)τις διατάξεις που διέπουν τον διορισμό, την απομάκρυνση, τις εξουσίες και τις αρμοδιότητες των μελών του εκτελεστικού οργάνου·

ια)τις απαιτήσεις πλειοψηφίας και απαρτίας που ισχύουν για το όργανο λήψης αποφάσεων·

ιβ)τη διαδικασία τροποποίησης του καταστατικού·

ιγ)τη διάρκεια ύπαρξης του ECBA, όταν είναι περιορισμένης διάρκειας·

ιδ)τη μέθοδο διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων του ECBA σε περίπτωση λύσης του.

Άρθρο 7

Διακυβέρνηση

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα ECBA διαθέτουν όργανο λήψης αποφάσεων και εκτελεστικό όργανο.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι μόνο φυσικά πρόσωπα που είναι πολίτες της Ένωσης ή διαμένουν νόμιμα στην Ένωση και νομικές οντότητες με μη κερδοσκοπικό σκοπό εγκατεστημένες στην Ένωση, μέσω των εκπροσώπων τους, μπορούν να είναι μέλη του εκτελεστικού οργάνου ενός ECBA. Το εκτελεστικό όργανο ενός ECBA απαρτίζεται από τουλάχιστον τρία πρόσωπα.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι φυσικά πρόσωπα που έχουν καταδικαστεί για ιδιαίτερα σοβαρό ποινικό αδίκημα δεν πρέπει να είναι μέλη του εκτελεστικού οργάνου ή εκπρόσωποι νομικής οντότητας που είναι μέλος του εκτελεστικού οργάνου.

Άρθρο 8

Συμμετοχή

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε μέλος ενός ECBA διαθέτει μία ψήφο.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα μέλη του ECBA δεν φέρουν προσωπική ευθύνη για πράξεις ή παραλείψεις του εν λόγω ECBA.

Κεφάλαιο 2

Δικαιώματα και απαγορευμένοι περιορισμοί

Άρθρο 9

Ίση μεταχείριση

Κάθε κράτος μέλος διασφαλίζει ότι, σε οποιαδήποτε πτυχή των δραστηριοτήτων τους, τα ECBA δεν τυγχάνουν λιγότερο ευνοϊκής μεταχείρισης από το μη κερδοσκοπικό σωματείο στο εθνικό δίκαιο που προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 4.

Άρθρο 10

Απαγόρευση των διακρίσεων

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, στο πλαίσιο της εφαρμογής της παρούσας οδηγίας, οι δημόσιες αρχές δεν εισάγουν διακρίσεις σε βάρος οποιασδήποτε ομάδας ή ατόμου για οποιονδήποτε λόγο, όπως η γέννηση, η ηλικία, το χρώμα, το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο, ο γενετήσιος προσανατολισμός, η ταυτότητα φύλου, τα προβλήματα υγείας, η μετανάστευση ή το καθεστώς διαμονής, τα γενετικά χαρακτηριστικά, η γλώσσα, η εθνική, εθνοτική ή κοινωνική προέλευση, τα πολιτικά ή άλλα φρονήματα, η ιδιότητα μέλους εθνικής μειονότητας, η σωματική ή νοητική αναπηρία, η περιουσία, η φυλή, η θρησκεία ή οι πεποιθήσεις, ή άλλο καθεστώς.

Άρθρο 11

Δικαστικός έλεγχος

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι όλες οι αποφάσεις των αρμόδιων αρχών στην επικράτειά τους που επηρεάζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ECBA, ή τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις άλλων προσώπων σε σχέση με τις δραστηριότητες των ECBA, υπόκεινται σε αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο, σύμφωνα με το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης.

Άρθρο 12

Ενιαία καταχώριση

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ένα ECBA υποχρεούται να καταχωριστεί μόνο μία φορά. Η καταχώριση πραγματοποιείται σύμφωνα με τα άρθρα 18 και 19.

2.Τα κράτη μέλη δεν ζητούν από τα καταχωρισμένα ECBA να υποβάλουν δήλωση, να παράσχουν πληροφορίες, να αιτηθούν ή να λάβουν άδειες προκειμένου να συμμετάσχουν σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, παρά μόνο στον βαθμό που οι εν λόγω απαιτήσεις:

α)προβλέπονται από τη νομοθεσία,

β)δικαιολογούνται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος,

γ)είναι ενδεδειγμένες για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του.

3.Η παράγραφος 1 δεν θίγει τις απαιτήσεις υποβολής δήλωσης, παροχής πληροφοριών, υποβολής αίτησης ή απόκτησης αδειών για την άσκηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων που προβλέπονται από το ενωσιακό δίκαιο ή από εθνικές διατάξεις που εφαρμόζουν το ενωσιακό δίκαιο.

   Άρθρο 13    

Χρηματοδότηση

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ένα ECBA, ανεξάρτητα από το κράτος μέλος καταχώρισης, έχει ελεύθερη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση σε χρηματοδότηση από δημόσια πηγή, σύμφωνα με τις γενικές αρχές του δικαίου της ΕΕ.

2.Τα κράτη μέλη δεν επιβάλλουν περιορισμούς όσον αφορά την ικανότητα ενός ECBA να παρέχει ή να λαμβάνει χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων των δωρεών, από οποιαδήποτε νόμιμη πηγή, εκτός εάν οι περιορισμοί αυτοί:

α)προβλέπονται από τη νομοθεσία,

β)δικαιολογούνται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος,

γ)είναι ενδεδειγμένοι για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του.

Άρθρο 14

Παροχή υπηρεσιών και εμπορευματικές συναλλαγές

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα ECBA είναι ελεύθερα να εγκαθίστανται, να παρέχουν και να λαμβάνουν υπηρεσίες και να ασκούν την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην εσωτερική αγορά σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ.

2.Με την επιφύλαξη των διατάξεων άλλων πράξεων του ενωσιακού δικαίου, τα κράτη μέλη δεν επιβάλλουν περιορισμούς στις δραστηριότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 1, εκτός εάν οι περιορισμοί αυτοί:

α)προβλέπονται από τη νομοθεσία,

β)δικαιολογούνται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος,

γ)είναι ενδεδειγμένοι για τη διασφάλιση της επίτευξης του επιδιωκόμενου στόχου και δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την επίτευξή του.

Άρθρο 15

Απαγορευμένοι περιορισμοί

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA δεν υπόκειται στα ακόλουθα:

α)απαιτήσεις που εισάγουν διακρίσεις με βάση, άμεσα ή έμμεσα, την ιθαγένεια ή τη διαμονή φυσικών προσώπων που είναι μέλη του ECBA ή του εκτελεστικού οργάνου του, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στην παρούσα οδηγία:

β)απαίτηση φυσικής παρουσίας μελών του ECBA ή του εκτελεστικού οργάνου του σε οποιαδήποτε συνεδρίαση, προκειμένου αυτή να θεωρείται έγκυρη·

γ)απαίτηση να έχει την κεντρική του διοίκηση ή τον κύριο τόπο δραστηριοτήτων του στο ίδιο κράτος μέλος με την καταστατική του έδρα·

δ)απαίτηση βάσει της οποίας ένα κράτος μέλος υποδοχής εξαρτά την αναγνώριση ενός ECBA που έχει καταχωριστεί σε άλλο κράτος μέλος από την προϋπόθεση της αμοιβαιότητας όσον αφορά την αναγνώριση των ECBA του στο εν λόγω άλλο κράτος μέλος·

ε)προϋπόθεση το ECBA να έχει καταχωριστεί στο κράτος μέλος καταγωγής για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα προκειμένου να μπορεί να δραστηριοποιηθεί στο κράτος μέλος υποδοχής·

στ)απαίτηση άδειας ή έγκρισης από αρχή κράτους μέλους, ως προϋπόθεση για τη λήψη δωρεών από πηγή εντός της Ένωσης·

ζ)στους ακόλουθους περιορισμούς σχετικά με την άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων σε τακτική ή περιστασιακή βάση:

i) γενικές απαγορεύσεις άσκησης οικονομικών δραστηριοτήτων·

ii) παροχή της δυνατότητας στα ECBA να ασκούν οικονομικές δραστηριότητες μόνον εφόσον οι δραστηριότητες αυτές συνδέονται με τους στόχους που περιγράφονται στο καταστατικό τους·

απαίτηση η άσκηση οικονομικών δραστηριοτήτων να μην είναι ο πρωταρχικός στόχος ή η πρωταρχική δραστηριότητα του ECBA.

Κεφάλαιο 3

Σύσταση και καταχώριση

Άρθρο 16

Σύσταση

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η σύσταση ECBA πραγματοποιείται κατά την καταχώριση.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA έχει τουλάχιστον τρία ιδρυτικά μέλη.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα ιδρυτικά μέλη εκφράζουν την πρόθεσή τους να συστήσουν ECBA είτε με γραπτή συμφωνία μεταξύ τους είτε με συμφωνία κατά τη συνεδρίαση σύστασης του ECBA, η οποία καταγράφεται στα γραπτά πρακτικά· για τον σκοπό αυτό, η εν λόγω συμφωνία ή τα εν λόγω πρακτικά υπογράφονται δεόντως από τα ιδρυτικά μέλη.

Άρθρο 17

Μετατροπή μη κερδοσκοπικών σωματείων σε ECBA

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που είναι εγκατεστημένα στην Ένωση μπορούν να μετατραπούν σε ECBA εντός του ίδιου κράτους μέλους.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι κάθε μετατροπή εγκρίνεται από το όργανο λήψης αποφάσεων της μετατρεπόμενης οντότητας.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μετατροπή δεν συνεπάγεται τη λύση του μη κερδοσκοπικού σωματείου που μετατρέπεται ούτε οποιαδήποτε απώλεια ή παύση της νομικής προσωπικότητάς του.

4.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι όλα τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις μεταβιβάζονται στο νεοσυσταθέν ECBA.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μετατροπή αρχίζει να ισχύει με την καταχώριση του νεοσυσταθέντος ECBA σύμφωνα με το άρθρο 19.

6.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η εγγραφή που αφορά το μη κερδοσκοπικό σωματείο που έχει μετατραπεί διαγράφεται από οποιοδήποτε μητρώο.

Άρθρο 18

Αίτηση καταχώρισης

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αίτηση καταχώρισης ECBA υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο το ECBA σκοπεύει να εγκαταστήσει την καταστατική έδρα του. Η αίτηση συνοδεύεται από τα ακόλουθα έγγραφα και πληροφορίες, σε επίσημη γλώσσα του εν λόγω κράτους μέλους ή σε οποιαδήποτε άλλη γλώσσα επιτρέπεται βάσει της νομοθεσίας του εν λόγω κράτους μέλους:

α)την επωνυμία του ECBA·

β)το καταστατικό του ECBA·

γ)την ταχυδρομική διεύθυνση της σκοπούμενης καταστατικής έδρας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου·

δ)τα ονόματα και τις διευθύνσεις των προσώπων που έχουν εξουσία εκπροσώπησης του ECBA στις σχέσεις με τρίτους και σε νομικές διαδικασίες,, καθώς και τυχόν άλλες πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία για την ταυτοποίησή τους, και διευκρίνιση του αν τα εν λόγω πρόσωπα διαθέτουν εξουσία εκπροσώπησης του ECBA μόνα τους ή απαιτείται να ενεργούν από κοινού·

ε)τη γραπτή συμφωνία των ιδρυτικών μελών ή τα πρακτικά της συνεδρίασης σύστασης του ECBA που περιέχουν την εν λόγω συμφωνία, δεόντως υπογεγραμμένη από τα ιδρυτικά μέλη, ή την απόφαση μετατροπής που αναφέρεται στο άρθρο 17·

στ)δήλωση των μελών του εκτελεστικού οργάνου ότι δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα να συμμετέχουν σε διοικητικό συμβούλιο των παρεμφερών οργάνων μη κερδοσκοπικών σωματείων ή επιχειρήσεων.

Τα κράτη μέλη δεν απαιτούν άλλα έγγραφα ή πληροφορίες πέραν εκείνων που απαριθμούνται στην παρούσα παράγραφο.

2.Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι, για τους σκοπούς της καταχώρισης, η αίτηση είναι πλήρης όταν περιέχει τα έγγραφα και τις πληροφορίες που ορίζονται στην παράγραφο 1.

3.Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 δεύτερο εδάφιο, τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν κανόνες που επιτρέπουν στην αρμόδια αρχή να ζητεί έγγραφα ή πληροφορίες επιπλέον εκείνων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 με γραπτή απόφαση που απευθύνεται στο πρόσωπο που είναι εξουσιοδοτημένο να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ), στην οποία αναφέρεται η δεόντως τεκμηριωμένη ανησυχία ότι οι στόχοι που περιγράφονται στο καταστατικό του ECBA θα αντέβαιναν στο ενωσιακό δίκαιο ή σε διατάξεις του εθνικού δικαίου που συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο, εφόσον τα εν λόγω έγγραφα ή οι πληροφορίες είναι απαραίτητα.

4.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αίτηση καταχώρισης ενός ECBA μπορεί να υποβληθεί επιγραμμικά.

Άρθρο 19

Διαδικασία καταχώρισης

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η καταχώριση ECBA πραγματοποιείται εντός 30 ημερών από την υποβολή πλήρους αίτησης και ισχύει σε ολόκληρη την Ένωση.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής κοινοποιεί, χωρίς καθυστέρηση, στις αρμόδιες αρχές όλων των υπόλοιπων κρατών μελών κάθε νέα καταχώριση ECBA.

3.Εάν οι πληροφορίες που παρέχονται για τους σκοπούς της καταχώρισης είναι ελλιπείς ή περιέχουν πρόδηλα σφάλματα, η αρμόδια αρχή ζητεί από το ECBA να συμπληρώσει ή να διορθώσει την υποβολή του εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 15 ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία η αρμόδια αρχή επικοινωνεί με το πρόσωπο που είναι εξουσιοδοτημένο να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ).

4.Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή, μόλις παραλάβει πλήρη αίτηση σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, επαληθεύει την αίτηση καταχώρισης ECBA και την απορρίπτει μόνον εάν:

α)η αίτηση δεν συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις του άρθρου 3·

β)η αίτηση δεν έχει συμπληρωθεί ούτε έχει διορθωθεί εντός της προθεσμίας που ορίζεται στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου·

γ)η ταυτότητα των νόμιμων εκπροσώπων του ECBA δεν ήταν δυνατόν να επαληθευτεί ή έχει εξακριβωθεί ότι έχει παραποιηθεί·

δ)η αρμόδια αρχή διαπιστώνει, αφού λάβει την απόφαση που ορίζεται στο άρθρο 18 παράγραφος 3 και αξιολογήσει όλα τα έγγραφα και τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν ως απάντηση στην εν λόγω απόφαση, ότι οι στόχοι που περιγράφονται στο καταστατικό του ECBA θα αντέβαιναν στο ενωσιακό δίκαιο ή σε διατάξεις του εθνικού δικαίου που συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο·

ε)όταν οποιοδήποτε πρόσωπο εξουσιοδοτημένο να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ) ή οποιοδήποτε μέλος του εκτελεστικού οργάνου έχει καταδικαστεί για ιδιαίτερα σοβαρό ποινικό αδίκημα.

Η απόφαση απόρριψης της καταχώρισης είναι γραπτή, δεόντως αιτιολογημένη και απευθύνεται στο πρόσωπο που είναι εξουσιοδοτημένο να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ).

5.Σε περίπτωση που η αρμόδια αρχή απορρίψει την αίτηση ή δεν έχει λάβει απόφαση εντός 30 ημερών από την υποβολή της πλήρους αίτησης, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η εν λόγω απόφαση ή η απουσία της υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο.

Άρθρο 20

Μητρώο

1.Κάθε κράτος μέλος δημιουργεί μητρώο για τους σκοπούς της καταχώρισης ECBA δυνάμει του άρθρου 19.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα ακόλουθα έγγραφα και πληροφορίες αποθηκεύονται στο μητρώο και επικαιροποιούνται:

α)το καταστατικό του ECBA·

β)αντίγραφο του πιστοποιητικού ECBA σύμφωνα με το άρθρο 21·

γ)τα ονόματα και τις διευθύνσεις των προσώπων που έχουν εξουσία εκπροσώπησης του ECBA στις σχέσεις με τρίτους και σε νομικές διαδικασίες,, καθώς και τυχόν άλλες πληροφορίες που απαιτούνται σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία για την ταυτοποίησή τους, και διευκρίνιση του αν τα εν λόγω πρόσωπα διαθέτουν εξουσία εκπροσώπησης του ECBA μόνα τους ή απαιτείται να ενεργούν από κοινού·

δ)η εκκαθάριση και η λύση ενός ECBA.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα καταχωρισμένα ECBA ενημερώνουν την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής σχετικά με αλλαγές στις πληροφορίες που τηρούνται στο μητρώο εντός 30 ημερών από την πραγματοποίηση των εν λόγω αλλαγών.

4.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι ακόλουθες πληροφορίες δημοσιεύονται σε επιγραμμική έκδοση του μητρώου:

α)το πιστοποιητικό ECBA σύμφωνα με το άρθρο 21·

β)η εκκαθάριση ενός ECBA·

γ)η λύση ενός ECBA.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα έγγραφα και οι πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 4 δεν δημοσιοποιούνται για διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών από τη λύση ενός ECBA.

6.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν διατηρούνται στο μητρώο μετά τη λύση ενός ECBA για διάστημα μεγαλύτερο των 2 ετών.

Άρθρο 21

Περιεχόμενα του πιστοποιητικού ECBA

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι αρμόδιες αρχές εκδίδουν το πιστοποιητικό ECBA, τόσο ψηφιακά όσο και σε έντυπη μορφή, εντός 5 ημερών από την καταχώριση του ECBA. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το πιστοποιητικό ECBA αναγνωρίζεται ως αποδεικτικό στοιχείο της καταχώρισης του ECBA. Το πιστοποιητικό ECBA περιλαμβάνει τις ακόλουθες πληροφορίες:

α)τον μοναδικό αριθμό καταχώρισης του ECBA και τον διψήφιο κωδικό χώρας του κράτους μέλους καταγωγής·

β)την ημερομηνία καταχώρισης του ECBA·

γ)την ημερομηνία τυχόν μεταφοράς της καταστατικής έδρας του ECBA·

δ)την επωνυμία του ECBA·

ε)την ταχυδρομική διεύθυνση της καταστατικής έδρας και τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του ECBA·

στ)τους στόχους του ECBA, όπως ορίζονται στο καταστατικό του.

2.Κατόπιν κοινοποίησης από το πρόσωπο που είναι εξουσιοδοτημένο να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ) ότι οι πληροφορίες που απαριθμούνται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου έχουν αλλάξει, τα κράτη μέλη εκδίδουν επικαιροποιημένο πιστοποιητικό ECBA, τόσο σε ψηφιακή όσο και σε έντυπη μορφή, εντός 5 ημερών από την κοινοποίηση των εν λόγω αλλαγών.

(1)Για να διευκολυνθεί η χρήση του πιστοποιητικού ECBA σε όλα τα κράτη μέλη, να εναρμονιστεί ο μορφότυπός του και να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος τόσο για τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών όσο και για τα ECBA, η Επιτροπή θεσπίζει το υπόδειγμα για το πιστοποιητικό ECBA και τις τεχνικές προδιαγραφές του μέσω εκτελεστικής πράξης. Η εν λόγω εκτελεστική πράξη εκδίδεται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 30 παράγραφος 2.

Κεφάλαιο 4

Κινητικότητα

Άρθρο 22

Μεταφορά της καταστατικής έδρας

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ένα ECBA έχει το δικαίωμα να μεταφέρει την καταστατική του έδρα από ένα κράτος μέλος σε άλλο.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μεταφορά που αναφέρεται στην παράγραφο 1 δεν συνεπάγεται τη λύση του ECBA ή τη δημιουργία νέου νομικού προσώπου στο κράτος μέλος στο οποίο μεταβιβάζεται η έδρα του. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μεταφορά της καταστατικής έδρας δεν επηρεάζει κανένα από τα στοιχεία ενεργητικού ή παθητικού του ECBA που υπήρχαν πριν από τη μεταφορά, συμπεριλαμβανομένων τυχόν όρων που περιλαμβάνονται σε συμβάσεις, ή πιστώσεις, δικαιώματα και υποχρεώσεις.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μεταφορά παράγει αποτελέσματα από την ημερομηνία καταχώρισης του ECBA στο κράτος μέλος καταγωγής στο οποίο μεταφέρεται.

4.Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο το ECBA προτίθεται να μεταφέρει την καταστατική του έδρα δεν επιτρέπει τη μεταφορά σε καμία από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)όταν το ECBA δεν συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις του άρθρου 3 παράγραφοι 1, 2 ή 3·

β)όταν έχει ληφθεί απόφαση που αναφέρεται στο άρθρο 24 παράγραφος 2 ή έχει εκδοθεί αιτιολογημένη ειδοποίηση που αναφέρεται στο άρθρο 25 παράγραφος 3·

γ)όταν εκκρεμεί διαδικασία αφερεγγυότητας·

δ)όταν τα πρόσωπα που είναι εξουσιοδοτημένα να εκπροσωπούν το ECBA και τα οποία αναφέρονται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ), οποιοδήποτε μέλος του εκτελεστικού οργάνου ή το ίδιο το ECBA, εφόσον προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο, υπόκεινται σε διαδικασίες για ιδιαίτερα σοβαρό ποινικό αδίκημα στο προηγούμενο κράτος μέλος καταγωγής.

Άρθρο 23

Διαδικασία μεταφοράς της καταστατικής έδρας

1.Με την επιφύλαξη τυχόν ισχυουσών διατάξεων ευνοϊκότερων για τους εργαζομένους βάσει του εθνικού ή του ενωσιακού δικαίου, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι ενός ECBA που επιθυμεί να μεταφέρει την καταστατική του έδρα ενημερώνονται για την πιθανή μεταφορά και δικαιούνται, εγκαίρως και τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την έκτακτη συνεδρίαση που αναφέρεται στην παράγραφο 2, να εξετάσουν το σχέδιο απόφασης για την έγκριση της μεταφοράς της καταστατικής έδρας που αναφέρεται στην παράγραφο 2.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μεταφορά της καταστατικής έδρας πρέπει να εγκριθεί από το όργανο λήψης αποφάσεων του ECBA σε έκτακτη συνεδρίαση. Η εν λόγω απόφαση λαμβάνεται με πλειοψηφία δύο τρίτων των ψήφων, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το ήμισυ του συνόλου των μελών.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το όργανο λήψης αποφάσεων του ECBA υποβάλλει αίτηση μεταφοράς της καταστατικής έδρας στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο επιθυμεί να μεταφέρει την καταστατική του έδρα και ενημερώνει σχετικά την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής του. Η περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

α)την απόφαση του οργάνου λήψης αποφάσεων του ECBA με την οποία εγκρίνεται η μεταφορά·

β)το πιστοποιητικό ΕCBA·

γ)την προτεινόμενη διεύθυνση της καταστατικής έδρας του ECBA στο κράτος μέλος στο οποίο μεταφέρεται·

δ)το καταστατικό του ECBA, προσδιορίζοντας, κατά περίπτωση, τη νέα επωνυμία του·

ε)την προτεινόμενη ημερομηνία μεταφοράς·

στ)έκθεση στην οποία επεξηγούνται οι διασφαλίσεις για τους πιστωτές και τους εργαζομένους, κατά περίπτωση βάσει του ενωσιακού ή του εθνικού δικαίου.

4.Τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίζουν κανόνες που επιτρέπουν στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο το ECBA επιθυμεί να μεταφέρει την καταστατική του έδρα να ζητεί έγγραφα ή πληροφορίες επιπλέον εκείνων που ορίζονται στην παράγραφο 3, με γραπτή απόφαση που απευθύνεται στο πρόσωπο που έχει εξουσιοδοτηθεί να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ), στην οποία αναφέρεται η δεόντως τεκμηριωμένη ανησυχία ότι οι στόχοι που περιγράφονται στο καταστατικό του ECBA θα αντέβαιναν σε διατάξεις του εθνικού δικαίου του εν λόγω κράτους μέλους, εφόσον τα εν λόγω έγγραφα ή πληροφορίες είναι απαραίτητα για την αξιολόγηση του εν λόγω ζητήματος.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο το ECBA προτίθεται να μεταφέρει την καταστατική του έδρα εξουσιοδοτείται να αποφασίζει σχετικά με την αίτηση μεταφοράς. Η εν λόγω αρμόδια αρχή δικαιούται να απορρίψει την αίτηση μόνον εφόσον:

α)δεν πληρούνται οι απαιτήσεις της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου·

β)η αίτηση δεν περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται βάσει της παραγράφου 3·

γ)συντρέχει μία από τις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 22 παράγραφος 4·

δ)η αρμόδια αρχή διαπιστώνει, αφού λάβει απόφαση όπως ορίζεται στην παρούσα παράγραφο και αξιολογήσει όλα τα έγγραφα και τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν ως απάντηση στην εν λόγω απόφαση, ότι οι στόχοι που περιγράφονται στο καταστατικό του ECBA θα αντέβαιναν σε διατάξεις του εθνικού δικαίου που συνάδουν με το ενωσιακό δίκαιο.

6.Η αρμόδια αρχή εκδίδει την απόφαση που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου εντός 30 ημερών από την παραλαβή της αίτησης μεταφοράς της καταστατικής έδρας που αναφέρεται στην παράγραφο 3.

7.Με την επιφύλαξη της παραγράφου 6, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η μεταφορά πραγματοποιείται εντός 30 ημερών από την υποβολή πλήρους αίτησης.

8.Εάν οι πληροφορίες που παρέχονται για τους σκοπούς της μεταφοράς είναι ελλιπείς ή περιέχουν πρόδηλα σφάλματα, η αρμόδια αρχή ζητεί από το ECBA να συμπληρώσει ή να διορθώσει την υποβολή του εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 15 ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία η αρμόδια αρχή επικοινωνεί με το πρόσωπο που είναι εξουσιοδοτημένο να εκπροσωπεί το ECBA και το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο δ).

9.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή του νέου κράτους μέλους καταγωγής καταχωρίζει το ECBA και επικαιροποιεί το πιστοποιητικό ECBA όσον αφορά τα στοιχεία που απαριθμούνται στο άρθρο 21 παράγραφος 1.

10.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής που έχει επιληφθεί της μεταφοράς της καταστατικής έδρας κοινοποιεί χωρίς καθυστέρηση στις αρμόδιες αρχές των υπολοίπων κρατών μελών τη μεταφορά της καταστατικής έδρας. Μόλις λάβει την εν λόγω κοινοποίηση, η αρμόδια αρχή του προηγούμενου κράτους μέλους καταγωγής διαγράφει το ECBA από το μητρώο.

Κεφάλαιο 5

Λύση

Άρθρο 24

Εκούσια λύση

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το ECBA μπορεί να λυθεί εκουσίως μόνο με απόφαση των μελών του στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α)ο σκοπός του ECBA έχει επιτευχθεί·

β)το χρονικό διάστημα για το οποίο συστάθηκε έχει παρέλθει·

γ)για οποιονδήποτε λόγο, σύμφωνα με το καταστατικό του.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι το όργανο λήψης αποφάσεων του ECBA έχει δικαίωμα να προβεί σε λύση του ECBA μόνο βάσει απόφασης που λαμβάνεται με πλειοψηφία των δύο τρίτων των ψήφων, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το ήμισυ του συνόλου των μελών, στη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης.

Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι μετά την εκκαθάριση του ECBA, όπως προβλέπεται στο άρθρο 28, η αρμόδια αρχή διαγράφει το ECBA από το μητρώο μόνο μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης και ότι οι σχετικές πληροφορίες στο ΙΜΙ επικαιροποιούνται αναλόγως.

Άρθρο 25

Ακούσια λύση

1.Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 26 παράγραφος 1, τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ένα ECBA μπορεί να λυθεί ακουσίως από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής μόνο υπό τις περιστάσεις και σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στο παρόν άρθρο.

2.Τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν την ακούσια λύση ενός ECBA μόνο για έναν από τους ακόλουθους λόγους:

α)μη συμμόρφωση του ECBA με τον μη κερδοσκοπικό σκοπό·

β)σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη ή τη δημόσια ασφάλεια που προκαλείται από τις δραστηριότητες του ECBA·

γ)καταδίκη για σοβαρό ποινικό αδίκημα του ECBA ή των μελών του εκτελεστικού του οργάνου.

3.Εάν η αρμόδια αρχή ανησυχεί ότι συντρέχει ένας από τους λόγους που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, απευθύνει τεκμηριωμένη ειδοποίηση στο ECBA σχετικά με τις ανησυχίες της και παρέχει εύλογο χρόνο στο ECBA να απαντήσει σχετικά με τις ανησυχίες αυτές.

4.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι όταν η αρμόδια αρχή, αφού εξετάσει δεόντως τις απαντήσεις του ECBA σύμφωνα με την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, διαπιστώσει ότι το ECBA πρέπει να λυθεί επειδή επιβεβαιώθηκε ένας από τους λόγους που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου, εκδίδει σχετική γραπτή απόφαση. Απόφαση για τη λύση ενός ECBA μπορεί να ληφθεί μόνον εφόσον δεν υφίστανται λιγότερο περιοριστικά μέτρα ικανά να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες που εξέφρασε η αρμόδια αρχή.

5.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η απόφαση που αναφέρεται στην παράγραφο 4 του παρόντος άρθρου είναι αιτιολογημένη, υπόκειται σε αποτελεσματικό δικαστικό έλεγχο και δεν παράγει αποτελέσματα ενόσω εκκρεμεί δικαστικός έλεγχος.

6.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η αρμόδια αρχή ενημερώνει το ECBA για την απόφασή της και διαγράφει το ECBA από το μητρώο σε εύθετο χρόνο μόνο μετά την έναρξη ισχύος της απόφασης που αναφέρεται στην παράγραφο 4 και μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης του ECBA, όπως προβλέπεται στο άρθρο 26. Η αρμόδια αρχή κοινοποιεί τις σχετικές πληροφορίες στις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών.

Άρθρο 26

Εκκαθάριση σε περίπτωση λύσης

1.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι η λύση του ECBA, όπως προβλέπεται στα άρθρα 24 και 25, συνεπάγεται την εκκαθάρισή του.

2.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι τυχόν περιουσιακά στοιχεία του λυθέντος ECBA που εξακολουθούν να υφίστανται, μετά την εξόφληση των οικονομικών απαιτήσεων πιθανών πιστωτών, μεταβιβάζονται σε μη κερδοσκοπικό φορέα που ασκεί παρόμοια δραστηριότητα με το λυθέν ECBA ή ότι τα περιουσιακά στοιχεία μεταβιβάζονται σε τοπική αρχή, η οποία υποχρεούται να τα χρησιμοποιήσει για δραστηριότητα παρεμφερή με τη δραστηριότητα που ασκούσε το λυθέν ECBA.

Κεφάλαιο 6

Εφαρμογή και διοικητική συνεργασία

Άρθρο 27

Αρμόδιες αρχές

1.Τα κράτη μέλη ορίζουν την αρμόδια αρχή (στο εξής: αρμόδια αρχή) η οποία είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.

2.Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τα ονόματα των αρμόδιων αρχών που έχουν οριστεί δυνάμει της παραγράφου 1. Η Επιτροπή δημοσιεύει κατάλογο των εντεταλμένων αρμόδιων αρχών.

3.Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή τα ονόματα και τις αρμοδιότητες άλλων αρμόδιων αρχών, που έχουν συσταθεί ή οριστεί για τους σκοπούς των εθνικών κανόνων που ισχύουν για το πλέον παρεμφερές μη κερδοσκοπικό σωματείο στην εσωτερική έννομη τάξη, όπως προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 4, εφόσον συντρέχει περίπτωση.

Άρθρο 28

Διοικητική συνεργασία

1.Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών συνεργάζονται και βοηθούν η μία την άλλη με αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο για τους σκοπούς της εφαρμογής των διατάξεων της παρούσας οδηγίας.

2.Η διοικητική συνεργασία και οι ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών σύμφωνα με το άρθρο 17, το άρθρο 18, το άρθρο 19 παράγραφοι 2 και 4, το άρθρο 23 παράγραφοι 5, 6 και 7, το άρθρο 24 παράγραφος 3, το άρθρο 25 παράγραφος 6 και το άρθρο 27 πραγματοποιούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2012.

3.Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που καταγράφονται στο ΙΜΙ επικαιροποιούνται και ενημερώνονται αμοιβαία σχετικά με τις αλλαγές σε προηγούμενες πληροφορίες που κοινοποιήθηκαν σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2012.

Άρθρο 29

Υποβολή εκθέσεων  

Το αργότερο [επτά έτη μετά την προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο] και κάθε πέντε έτη στη συνέχεια, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με τη μεταφορά και την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει, στο μέτρο του δυνατού μέσω ψηφιακών εργαλείων, από τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν συγκεντρωτικά δεδομένα σχετικά με τα ECBA που είναι καταχωρισμένα στην επικράτειά τους.

Κεφάλαιο 7

Τελικές διατάξεις

Άρθρο 30

Διαδικασία επιτροπής

1.Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Πρόκειται για επιτροπή κατά την έννοια του άρθρου 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Άρθρο 31

Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο

1.Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και δημοσιεύουν τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την παρούσα οδηγία πριν από [2 έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας]. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.  

2.Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν αναφορά στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από την αναφορά αυτή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος πραγματοποίησης αυτής της αναφοράς και η διατύπωση αυτής της δήλωσης καθορίζονται από τα κράτη μέλη.  

3.Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπεται από την παρούσα οδηγία.  

Άρθρο 32

Έναρξη ισχύος

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 33

Αποδέκτες

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη. 

Βρυξέλλες,

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο    Για το Συμβούλιο

Η Πρόεδρος    Ο Πρόεδρος

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.7.Προβλεπόμενες μέθοδοι εκτέλεσης του προϋπολογισμού

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις

3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

Εσωτερική αγορά και κοινωνική οικονομία

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά: 

x νέα δράση 

¨ νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο / προπαρασκευαστική ενέργεια 49  

¨ την παράταση υφιστάμενης δράσης 

¨ συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

1.4.Στόχοι

1.4.1.Γενικοί στόχοι

Γενικός στόχος της παρούσας πρωτοβουλίας είναι να βελτιώσει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς με την άρση των διοικητικών και κανονιστικών εμποδίων για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά προκειμένου να αποδεσμευτεί το πλήρες δυναμικό τους και να δημιουργήσουν οικονομική και κοινωνική αξία στην ΕΕ.

1.4.2.Ειδικοί στόχοι

Ειδικός στόχος αριθ. 1

Βελτίωση των δυνατοτήτων του μη κερδοσκοπικού σωματείου να επιτυγχάνει την αναγνώριση της νομικής προσωπικότητάς του σε άλλα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας, με αυτόν τον τρόπο, ίση μεταχείριση στην εσωτερική αγορά.

Ειδικός στόχος αριθ. 2

Μείωση των κανονιστικών διατυπώσεων για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη.

1.4.3.Αναμενόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους/τις στοχευόμενους/-ες δικαιούχους/ομάδες.

Μια παρέμβαση πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ θα μειώσει τα υφιστάμενα εμπόδια για τις διασυνοριακές δραστηριότητες και την κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην ΕΕ. Οι αναμενόμενες επιπτώσεις είναι οι εξής:

Για τα κράτη μέλη

Οι αλλαγές με σκοπό τη δημιουργία σε εθνικό επίπεδο της εν λόγω νέας νομικής μορφής για διασυνοριακούς σκοπούς θα επιβαρύνει τις αρμόδιες αρχές με έξοδα προσαρμογής και έξοδα συμμόρφωσης / διοικητικό φόρτο ανάλογα με το μέγεθος των αλλαγών.

Τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο πρέπει επί του παρόντος να καταχωρίζονται ή να δημιουργούν δευτερεύουσα εγκατάσταση στα κράτη μέλη στα οποία επιθυμούν να επεκταθούν και ανάλογα με το εύρος των δραστηριοτήτων τους. Η πρόταση αναμένεται να καταργήσει την εν λόγω απαίτηση σχετικά με την εγκατάσταση και την αναγνώριση της νομικής προσωπικότητας και της δικαιοπρακτικής ικανότητας και, κατά συνέπεια, να μειώσει μακροπρόθεσμα τον φόρτο για τις δημόσιες αρχές. Βραχυπρόθεσμα, με τη θέσπιση νέας νομικής μορφής, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να εξοικειωθούν με το νέο νομικό πλαίσιο και να διασφαλίσουν την κατάλληλη καταχώριση.

Το εφάπαξ κόστος για την προσαρμογή των διαδικασιών καταχώρισης και των μητρώων εξαρτάται από την ανάγκη προσαρμογής των υφιστάμενων μητρώων ή δημιουργίας νέου (επιγραμμικού) μητρώου. Τα κράτη μέλη θα έχουν το περιθώριο να επιλέξουν αν θα προσαρμόσουν τα υφιστάμενα μητρώα ή θα δημιουργήσουν νέα, ενώ θα υποχρεούνται να παρέχουν τη δυνατότητα επιγραμμικής καταχώρισης, σε περίπτωση νομικής μορφής που δημιουργήθηκε πρόσφατα. Πρέπει να επισημανθεί ότι στα κράτη μέλη στα οποία δεν έχει δημιουργηθεί ειδικό μητρώο για τα σωματεία, υπάρχουν (ή μπορούν να χρησιμοποιηθούν) άλλοι μηχανισμοί για να διασφαλιστεί η δυνατότητα καταχώρισης των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Στην εκτίμηση επιπτώσεων για την υποστήριξη της νομοθετικής πρωτοβουλίας καταδείχθηκε ότι, κατά μέσο όρο, αναμένεται επιπλέον εφάπαξ κόστος προσαρμογής ύψους έως 100 000 EUR ανά κράτος μέλος. Κατά συνέπεια, αυτό δεν θεωρείται ιδιαίτερα επαχθές, δεδομένου ότι άπαξ και πραγματοποιηθεί η εν λόγω προσαρμογή, η δημόσια αρχή αναμένεται να επανέλθει στις συνήθεις εργασίες της. Επομένως, δεν αναμένεται σημαντικό επιπλέον ετήσιο κόστος λειτουργίας.

Σε όσα κράτη μέλη πρέπει να δημιουργηθούν, να μετατραπούν μητρώα ή να δημιουργηθεί «νέα σειρά καταχώρισης» σε υφιστάμενο μητρώο, συνιστάται η προώθηση των ψηφιακών μητρώων. Σύμφωνα με την εκτίμηση επιπτώσεων, το κόστος επιγραμμικού εργαλείου καταχώρισης (εφόσον υπάρχει ήδη μητρώο) κυμαίνεται από 42 000 EUR έως 270 000 EUR, με βάση γνωστές περιπτώσεις. Βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, οι αρμόδιες αρχές μπορεί να χρειαστεί να επενδύσουν στην απόκτηση των εν λόγω εργαλείων και σε διαδικασίες προσαρμογής όπως η κατάρτιση προσωπικού. Το κόστος προσαρμογής και ετήσιας συντήρησης των ψηφιακών μητρώων στα κράτη μέλη θεωρείται αμελητέο.

Η παρούσα πρόταση ενθαρρύνει επίσης τη λήψη μέτρων για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας των εθνικών μητρώων με τα υφιστάμενα εργαλεία σε επίπεδο Ένωσης, όπως η ενιαία ψηφιακή θύρα, με σκοπό να καταστεί δυνατή η αυτοματοποιημένη πρόσβαση και ανταλλαγή δεδομένων, και/ή η χρήση ελάχιστων κοινών προτύπων με σκοπό τη διασφάλιση της συγκρισιμότητας των δεδομένων και του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) για την προώθηση της διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών.

Τέλος, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διεξάγουν δραστηριότητες ευαισθητοποίησης προκειμένου η νέα νομική μορφή να καταστεί ευρύτερα γνωστή σε εθνικό επίπεδο.

Για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Το κόστος για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σχέση με τη συγκέντρωση και την προσθήκη πληροφοριών στην ενιαία ψηφιακή θύρα / διαδικτυακή πύλη «Η Ευρώπη σου» είναι εφάπαξ και εκτιμάται σε 300 000 EUR (πρόγραμμα για την ενιαία αγορά) για την κάλυψη των έκτακτων δαπανών που απαιτούνται για την προσθήκη πληροφοριών για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία, καθώς και ετήσιο κόστος συντήρησης ύψους 100 000 EUR.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει, επίσης, να καταχωρίσει στον προϋπολογισμό το κόστος που απαιτείται για την προσαρμογή του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά ώστε να επιτρέπει τη διοικητική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών που προβλέπεται στην παρούσα πρόταση. Το κόστος αυτό εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 125 000 EUR ετησίως (πρόγραμμα για την ενιαία αγορά).

Για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία/ ΜΜΕ:

Η πρωτοβουλία δεν επιβάλλει νέες διοικητικές υποχρεώσεις στα μη κερδοσκοπικά σωματεία, μεταξύ άλλων στα μη κερδοσκοπικά σωματεία που χαρακτηρίζονται ΜΜΕ (λαμβανομένου υπόψη ότι τα σωματεία που ασκούν οικονομικές δραστηριότητες εμπίπτουν στον ορισμό των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ).

Στόχος είναι η άρση των εμποδίων όσον αφορά τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Δεδομένου ότι τα μικρά μη κερδοσκοπικά σωματεία διαθέτουν συνήθως λιγότερους πόρους και ικανότητες υπέρβασης των υφιστάμενων εμποδίων, οι προσαρμογές όσον αφορά την είσοδο και τη λειτουργία αναμένεται να έχουν θετικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστική θέση των μη κερδοσκοπικών σωματείων μεγέθους ΜΜΕ.

Αναμένεται να μειωθεί το κόστος εκκίνησης καθώς και οι επαναλαμβανόμενες δαπάνες των μη κερδοσκοπικών σωματείων με διασυνοριακές δραστηριότητες:

   Εκτιμάται ότι το υπερβάλλον κόστος εκκίνησης για νέα διασυνοριακή δραστηριότητα θα μειωθεί κατά 2 150 EUR ανά εκκίνηση. Εντός του εκτιμώμενου δεκαπενταετούς χρονικού πλαισίου, η εν λόγω μείωση του υπερβάλλοντος κόστους μπορεί δυνητικά να ανέλθει σε 378 εκατ. EUR.

   Η μείωση του υπερβάλλοντος κόστους που συνδέεται με διασυνοριακές δραστηριότητες (επαναλαμβανόμενες δαπάνες, π.χ. διοικητικές δαπάνες και δαπάνες συμμόρφωσης) εκτιμάται σε 770 εκατ. EUR/έτος. Εντός του εκτιμώμενου δεκαπενταετούς χρονικού πλαισίου, η εξοικονόμηση δαπανών μπορεί δυνητικά να ανέλθει σε 8,5 δισ. EUR

Στην εκτίμηση επιπτώσεων επεξηγείται το δυναμικό μείωσης του κόστους λειτουργίας, ιδίως για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε πολλά κράτη μέλη, χάρη στα αποτελέσματα της πρότασης όσον αφορά την εναρμόνιση και την απλούστευση των κανονιστικών και διοικητικών διαδικασιών, που οδηγούν σε μείωση των αναγκών συγκέντρωσης πληροφοριών, τακτικής υποστήριξης από εξωτερικούς συμβούλους και εργασιών του εσωτερικού προσωπικού που σχετίζονται με τη συμμόρφωση.

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.

Δείκτης αριθ. 1 (ειδικός στόχος αριθ. 1)

Οι δείκτες θα έχουν ως εξής:

   Βαθμός συμμόρφωσης των κρατών μελών (δηλ. ρυθμός μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, περιπτώσεις παραβίασης)

   Μείωση του υπερβάλλοντος κόστους για τα μη κερδοσκοπικά σωματεία χάρη στη μείωση των κανονιστικών και διοικητικών διατυπώσεων για την έναρξη λειτουργίας και σε σχέση με το κόστος λειτουργίας

   Αριθμός, μέγεθος και γεωγραφική κατανομή των καταχωρισμένων μη κερδοσκοπικών σωματείων / ECBA στην ΕΕ

Οι δείκτες θα αντιπαραβάλλονται με το σενάριο αναφοράς [π.χ. κόστος πριν από την έναρξη της εφαρμογής, κυρίως βάσει δεδομένων αξιολόγησης / έρευνας τεκμηρίωσης / διαβούλευσης με ενδιαφερόμενα μέρη και εθνικές αρχές, επιγραμμικά μητρώα στα κράτη μέλη (με συγκεντρωτικά στοιχεία σε επίπεδο ΕΕ, εφόσον υπάρχουν), στοιχεία συλλεχθέντα μέσω ερευνών]. Η επίτευξη του στόχου αξιολογείται βάσει των αλλαγών στο κόστος για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και των αλλαγών στον αριθμό των καταχωρισμένων διασυνοριακών σωματείων. Η ακριβέστερη αξιολόγηση της επίτευξης του στόχου είναι δύσκολη, διότι τα αριθμητικά στοιχεία εξαρτώνται και από άλλους παράγοντες που δεν σχετίζονται με την παρούσα πρόταση (π.χ. αδυναμία πρόβλεψης της υιοθέτησής της, σύνδεσμοι με εθνικές παραδόσεις, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις).

Δείκτης αριθ. 2 (ειδικός στόχος αριθ. 2)

Ο δείκτης θα έχει ως εξής:

   Εκφραζόμενη ικανοποίηση των μη κερδοσκοπικών σωματείων που υιοθετούν τη νέα νομική μορφή του ECBA που δραστηριοποιείται σε διασυνοριακό επίπεδο στην εσωτερική αγορά

Ο δείκτης θα αντιπαραβάλλεται με το σενάριο αναφοράς (π.χ. αριθμός καταχωρίσεων κατά την έναρξη της εφαρμογής). Η επίτευξη του στόχου αξιολογείται με βάση την αύξηση των αριθμών.

Οι δείκτες θα παρακολουθούνται κάθε επτά έτη, αρχής γενομένης το νωρίτερο από τη χρονική στιγμή της πλήρους μεταφοράς των διατάξεων στο εθνικό δίκαιο και της εφαρμογής τους στα κράτη μέλη, με σκοπό την αξιοποίησή τους στην έκθεση αξιολόγησης της οδηγίας, η οποία αναμένεται 7 έτη μετά την προθεσμία μεταφοράς της προτεινόμενης οδηγίας στο εθνικό δίκαιο, και ανά πενταετία στη συνέχεια.

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

Η πρόταση θα υλοποιηθεί βάσει μιας σταδιακής προσέγγισης. Με την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας, θα ξεκινήσουν εργασίες πρώτα προς την κατεύθυνση της προσαρμογής των εργαλείων ΤΠ για την εφαρμογή της, δηλ. του συστήματος πληροφόρησης για την εσωτερική αγορά (IMI) και της ενιαίας ψηφιακής θύρας (ΕΨΘ), με σκοπό τη διασύνδεση των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών πριν από τη λήξη της περιόδου μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και τη διάθεση των απαραίτητων πληροφοριών στο ευρύ κοινό. Ταυτόχρονα, και για να διευκολυνθεί η εφαρμογή της οδηγίας, η Επιτροπή θα δρομολογήσει τις εργασίες για το υπόδειγμα πιστοποιητικού ECBA με εκτελεστική πράξη.

Ένα προσωρινό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής μπορεί να είναι το εξής:

– 2024: Έναρξη ισχύος της οδηγίας,

– 2025: προσαρμογή του IMI, ΕΨΘ

– 2025-2026: εκτελεστική πράξη για το πιστοποιητικό ECBA

– 2026: μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και εφαρμογή από τα κράτη μέλη

– 7 έτη μετά την προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο και κάθε 5 έτη στη συνέχεια: έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

Λόγοι για ανάληψη δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο (εκ των προτέρων)

Η πρόταση επικεντρώνεται στα μη κερδοσκοπικά σωματεία που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στην εσωτερική αγορά.

Η υφιστάμενη κανονιστική πολυμορφία και/ή οι περιορισμοί στα κράτη μέλη καταδεικνύουν ότι το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται δεόντως σε εθνικό επίπεδο και ότι, ελλείψει μηχανισμών αμοιβαίας αναγνώρισης στα κράτη μέλη, ο διασυνοριακός χαρακτήρας των σωματείων απαιτεί ευρωπαϊκή λύση για την άρση των προσδιορισθέντων εμποδίων στις διασυνοριακές δραστηριότητες και τη διασυνοριακή κινητικότητα των μη κερδοσκοπικών σωματείων στην ενιαία αγορά. Επιπλέον, η μεμονωμένη δράση ή αδράνεια των κρατών μελών επικεντρώνεται, συνηθέστατα, στο συγκεκριμένο εθνικό πλαίσιό τους και, συνήθως, δεν αποσκοπεί στην προώθηση της διασυνοριακής διάστασης.

Ως εκ τούτου, σε επίπεδο ΕΕ μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα ένα συνεκτικό νομικό πλαίσιο για τις διασυνοριακές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών σωματείων. Τα κράτη μέλη δεν θα ήταν σε θέση να επιφέρουν επαρκή βελτίωση στα προβλήματα αυτά από μόνα τους.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

Η βάση τεκμηρίωσης για την παρούσα πρόταση βασίστηκε σε έρευνα (π.χ. μελέτες που ανατέθηκαν σε εξωτερικούς αναδόχους), σε δραστηριότητες διαβούλευσης και υποστηρίχθηκε από ειδική μελέτη που ανατέθηκε σε εξωτερικό ανάδοχο.

Στην πρόταση λαμβάνονται υπόψη, επίσης, τα διδάγματα που αντλήθηκαν από το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 17ης Φεβρουαρίου 2022, που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις [2020/2026(INL)], καθώς και τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πρόταση της Επιτροπής του 1992 για τη δημιουργία ευρωπαϊκής νομικής μορφής σωματείων, του ευρωπαϊκού σωματείου. Ωστόσο, η πρόταση εντέλει αποσύρθηκε λόγω της κριτικής που άσκησαν τα κράτη μέλη (π.χ. επικουρικότητα και ακαταλληλότητα της νομικής βάσης σε σύγκριση με το πεδίο εφαρμογής και τους σκοπούς της, καθώς και διότι, κατά την άποψή τους, δεν ανταποκρινόταν σε κάποια διαπιστωμένη ανάγκη, οι διατάξεις της δεν λάμβαναν υπόψη την πολυμορφία των εθνικών νομοθεσιών και δημιουργούσε υπερβάλλοντα διοικητικό φόρτο στα σωματεία).

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

Η πρόταση συμβάλλει στην επίτευξη των πολιτικών στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της ψηφιακής δεκαετίας 2030. Ειδικότερα, αντιμετωπίζει την πολιτική προτεραιότητα της Επιτροπής «Μια οικονομία στην υπηρεσία των ανθρώπων», συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου «μια οικονομία που μπορεί να ανταποκριθεί πλήρως στις ανάγκες των πολιτών της ΕΕ και, επομένως, να εξασφαλίσει κοινωνική δικαιοσύνη και ευημερία». Υπό αυτήν την έννοια, η οδηγία συνδέεται με άλλα μέτρα του σχεδίου δράσης για την κοινωνική οικονομία, του Δεκεμβρίου 2021, και συναποτελεί με αυτά τη δέσμη μέτρων για την κοινωνική οικονομία, ως εξής: πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για την ανάπτυξη συνθηκών-πλαισίου για την κοινωνική οικονομία στα κράτη μέλη και δύο έγγραφα των υπηρεσιών της Επιτροπής για τα «Σχετικά φορολογικά πλαίσια για φορείς της κοινωνικής οικονομίας» και τη «φορολόγηση χωρίς διακρίσεις των φιλανθρωπικών οργανώσεων και των δωρητών τους: αρχές που απορρέουν από τη νομολογία της ΕΕ».

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

Το απαιτούμενο κόστος προσαρμογής του πεδίου εφαρμογής της ΕΨΘ στα μη κερδοσκοπικά σωματεία και της χρήσης του IMI για να καταστεί εφικτή η διοικητική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών, που προβλέπεται στην παρούσα πρόταση, θα χρηματοδοτηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενιαία αγορά.

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

¨ περιορισμένη διάρκεια

¨    με ισχύ από [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ

¨    από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ για πιστώσεις πληρωμών.

x απεριόριστη διάρκεια

Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από [ΗΗ/ΜΜ]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/ΜΜ]ΕΕΕΕ,

και στη συνέχεια πλήρης εφαρμογή.

1.7.Προβλεπόμενη/–ες μέθοδος/–οι εκτέλεσης του προϋπολογισμού 50   

x Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

x από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης·

¨     από τους εκτελεστικούς οργανισμούς

¨ Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

¨ Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

¨ σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει·

¨ σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)·

¨ στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων·

¨ στους οργανισμούς που μνημονεύονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού·

¨ σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου·

¨ σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις·

¨ σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις·

¨ σε φορείς ή πρόσωπα επιφορτισμένα με την εφαρμογή συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη.

Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

Η πρόταση θα αξιοποιήσει τα εργαλεία ΤΠ που χρηματοδοτούνται ήδη από το πρόγραμμα για την ενιαία αγορά και τα οποία διαχειρίζεται η Επιτροπή, δηλαδή, το IMI για τη διοικητική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών και την ΕΨΘ.

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων 

Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

Η Επιτροπή θα υποβάλει πρώτη έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας επτά έτη μετά την προθεσμία μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο και ανά πενταετία στη συνέχεια.

2.2.Συστήματα διαχείρισης και ελέγχου 

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

Για τη διοικητική συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων αρχών των κρατών μελών που προβλέπεται στην πρόταση θα αξιοποιηθούν τα ήδη υφιστάμενα IMI και ΕΨΘ που διαχειρίζεται η Επιτροπή (ΓΔ GROW). Για αυτόν τον σκοπό, η προτεινόμενη οδηγία διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του IMI και της ΕΨΘ. Σε αυτό το πλαίσιο απαιτείται η ανάπτυξη πόρων για την προσαρμογή του IMI στις ανάγκες της προτεινόμενης οδηγίας, ενώ δεν θεωρείται απαραίτητη η ανάπτυξη επιπλέον πόρων για την προσαρμογή της ΕΨΘ.

Η παρούσα πρόταση δεν τροποποιεί τους τρόπους διαχείρισης, τους μηχανισμούς εκτέλεσης της χρηματοδότησης, τους όρους πληρωμής ή τη στρατηγική ελέγχου που έχουν ήδη θεσπιστεί για το σύστημα και χρησιμοποιούνται από την Επιτροπή.

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

Ο κυριότερος κίνδυνος που εντοπίστηκε σχετίζεται με τις υπερβάσεις χρόνου και κόστους λόγω μη προβλεφθέντων ζητημάτων σε επίπεδο υλοποίησης ΤΠ όσον αφορά την προσαρμογή του IMI. Ο εν λόγω κίνδυνος μετριάζεται από το γεγονός ότι το σύστημα IMI εφαρμόζεται ήδη και ότι οι σχετικές υπηρεσίες της Επιτροπής διαθέτουν πείρα προσαρμογής του συστήματος σε νέες επιχειρησιακές ανάγκες.

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο) 

Η παρούσα πρόταση δεν επηρεάζει την οικονομική αποδοτικότητα των υφιστάμενων ελέγχων της Επιτροπής.

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας 

Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.

Το παρόν νομοθετικό δημοσιονομικό δελτίο αφορά δαπάνες προσωπικού και προμήθειες, και ισχύουν οι συνήθεις κανόνες για το συγκεκριμένο είδος δαπανών.

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται 

·Υφιστάμενες γραμμές του προϋπολογισμού

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού.

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Γραμμή του προϋπολογισμού

Είδος  
δαπάνης

Συμμετοχή

Πρόγραμμα για την ενιαία αγορά

ΔΠ/ΜΔΠ 51 .

χωρών ΕΖΕΣ 52

υποψήφιων προς ένταξη χωρών και δυνάμει υποψήφιων μελών 53

άλλων τρίτων χωρών

άλλα έσοδα για ειδικό προορισμό

1

[03.02.01.02 - ‘Μέσα διακυβέρνησης της εσωτερικής αγοράς’]

ΔΠ/ΜΔΠ

Ναι

Ναι

ΟΧΙ

ΟΧΙ

·

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις 

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις 

¨    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

¨    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω.

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού  
πλαισίου

Αριθμός

1.Ενιαία αγορά, καινοτομία και ψηφιακή οικονομία

ΓΔ: GROW

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

ΣΥΝΟΛΟ

x Επιχειρησιακές πιστώσεις

Γραμμή του προϋπολογισμού: 03.020102 - ‘Μέσα διακυβέρνησης της εσωτερικής αγοράς’

Αναλήψεις υποχρεώσεων

(1α)

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

Πληρωμές

(2α)

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

Πιστώσεις διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενες από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων 54  

(3)

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων 
για τη ΓΔ GROW

Αναλήψεις υποχρεώσεων

=1α+1β +3

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

Πληρωμές

= 2α + 2β

+3

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

 



x ΣΥΝΟΛΟ επιχειρησιακών πιστώσεων

Αναλήψεις υποχρεώσεων

(4)

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

Πληρωμές

(5)

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

□ ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα χρηματοδοτούμενων από το κονδύλιο ειδικών προγραμμάτων

(6)

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων  
του ΤΟΜΕΑ 1 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Αναλήψεις υποχρεώσεων

= 4+ 6

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850

Πληρωμές

= 5+ 6

0,425

0,225

0,100

0,100

0,00

0,00

0,850





Τομέας του πολυετούς δημοσιονομικού  
πλαισίου

7

«Διοικητικές δαπάνες»

Αυτό το τμήμα πρέπει να συμπληρωθεί με «στοιχεία διοικητικού χαρακτήρα του προϋπολογισμού» τα οποία θα εισαχθούν, πρώτα, στο παράρτημα του νομοθετικού δημοσιονομικού δελτίου (παράρτημα 5 της απόφασης της Επιτροπής σχετικά με τους εσωτερικούς κανόνες για την εκτέλεση του τμήματος του γενικού προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορά την Επιτροπή), που τηλεφορτώνεται στο DECIDE για διυπηρεσιακή διαβούλευση.

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

ΣΥΝΟΛΟ

ΓΔ GROW

X Ανθρώπινοι πόροι

0,217

0,217

0,155

0,155

0,00

0,00

0,00

0,744

X Άλλες διοικητικές δαπάνες

0

0,054

0,054

0,054

0,00

0,00

0,00

0,162

ΣΥΝΟΛΟ ΓΔ GROW

Πιστώσεις

0,217

0,271

0,209

0,209

0,00

0,00

0,00

0,906

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων 
του ΤΟΜΕΑ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 

(Σύνολο αναλήψεων υποχρεώσεων = Σύνολο πληρωμών)

0,217

0,271

0,209

0,209

0,00

0,00

0,00

0,906

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

ΣΥΝΟΛΟ

ΣΥΝΟΛΟ πιστώσεων  
των ΤΟΜΕΩΝ 1 έως 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 

Αναλήψεις υποχρεώσεων

0,642

0,496

0,309

0,309

0,00

0,00

0,00

1,756

Πληρωμές

0,642

0,496

0,309

0,309

0,00

0,00

0,00

1,756

3.2.2.Εκτιμώμενο αποτέλεσμα που χρηματοδοτείται με επιχειρησιακές πιστώσεις 

Πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Να προσδιοριστούν οι στόχοι και τα αποτελέσματα

ò

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

ΣΥΝΟΛΟ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Είδος 55

Μέσο κόστος

Όχι

Κόστος

Όχι

Κόστος

Όχι

Κόστος

Όχι

Κόστος

Όχι

Κόστος

Όχι

Κόστος

Όχι

Κόστος

Συνολικός αριθ.

Συνολικό κόστος

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ αριθ. 1 και 2

Ανάπτυξη του δομοστοιχείου IMI

Σύστημα ΤΠ

0,125

1

0,125

1

0,125

1

0,25

Κόστος ανάπτυξης Ενιαία ψηφιακή θύρα / Η Ευρώπη σου

Σύστημα ΤΠ

0,150

1

0,300 

1

0,100 

1

0,100 

1

0,100

1

0,6

Μερικό σύνολο για τον ειδικό στόχο αριθ. 1

2

0,425

2

0,225

1

0,100

1

0,100

0,85

ΣΥΝΟΛΑ

3.2.3.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις 

¨    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα.

X    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

2024

2025

2026

2027

2028

2029

2030

ΣΥΝΟΛΟ

ΤΟΜΕΑΣ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Ανθρώπινοι πόροι

0,217

0,217

0,155

0,155

0,744

Άλλες διοικητικές δαπάνες

0

0,054

0,054

0,054

0,162

Μερικό σύνολο του ΤΟΜΕΑ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

0,217

0,271

0,209

0,209

0,906

Εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 56  
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

Ανθρώπινοι πόροι

Άλλες δαπάνες 
διοικητικού χαρακτήρα

Μερικό σύνολο 
εκτός του ΤΟΜΕΑ 7 
του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου

ΣΥΝΟΛΟ

0,217

0,271

0,209

0,209

0,209

0,209

1,324

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, οι οποίες θα συμπληρωθούν, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετα κονδύλια που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

3.2.3.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

¨    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων.

X Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης

Έτος 
2024

Έτος 
2025

Έτος 2026

Έτος 2027

Έτος 2028

Έτος  
2029

Έτος  
2030

20 01 02 01 (στην έδρα και στις αντιπροσωπείες της Επιτροπής)

1,5

1,5

1

1

1

1

1

20 01 02 03 (αντιπροσωπείες της ΕΕ)

01 01 01 01  (έμμεση έρευνα)

01 01 01 11 (άμεση έρευνα)

Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

20 02 01 (AC, END, INT από το συνολικό κονδύλιο)

20 02 03 (AC, AL, END, INT και JPD στις αντιπροσωπείες της ΕΕ)

01 01 01 02 (AC, END, INT - έμμεση έρευνα)

01 01 01 12 (AC, END, INT - άμεση έρευνα)

Άλλες γραμμές του προϋπολογισμού (να προσδιοριστούν)

ΣΥΝΟΛΟ

1,5

1,5

1

1

1

1

1

XX είναι ο σχετικός τομέας πολιτικής ή ο σχετικός τίτλος του προϋπολογισμού.

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, το οποίο θα συμπληρωθεί, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

Μόνιμοι και έκτακτοι υπάλληλοι

1,5 ΙΠΑ για τη γραμματεία της επιτροπής επιτροπολογίας και για την εποπτεία της εφαρμογής της πρότασης, καθώς και για την υποστήριξη της ομάδας IMI και της ομάδας ΕΨΘ / your Europe για συνεισφορές πολιτικής και επιχειρησιακές συνεισφορές τόσο κατά την υλοποίηση του έργου όσο και μετά την έναρξη λειτουργίας της ενότητας IMI.

Εξωτερικό προσωπικό

3.2.4.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

X    μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου με ανακατανομή εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).

Η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει κονδύλια από το πρόγραμμα για την ενιαία αγορά για να στηρίξει την παρούσα πρωτοβουλία, τη γραμμή του προϋπολογισμού 03.020102 «Μέσα διακυβέρνησης της εσωτερικής αγοράς».

¨    συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.

Να εξηγηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες και να προσδιοριστούν οι σχετικοί τομείς και οι σχετικές γραμμές του προϋπολογισμού, τα αντίστοιχα ποσά και οι μηχανισμοί που προτείνεται να χρησιμοποιηθούν.

¨    συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.

Να εξηγηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες και να προσδιοριστούν οι σχετικοί τομείς και οι σχετικές γραμμές του προϋπολογισμού, καθώς και τα αντίστοιχα ποσά.

3.2.5.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

X    δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται κατωτέρω:

Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Έτος 
N 57

Έτος 
N+1

Έτος 
N+2

Έτος 
N+3

Να εγγραφούν όσα έτη απαιτούνται, ώστε να εμφανίζεται η διάρκεια των επιπτώσεων (βλ. σημείο 1.6)

Σύνολο

Προσδιορισμός του φορέα συγχρηματοδότησης 

ΣΥΝΟΛΟ συγχρηματοδοτούμενων πιστώσεων

 

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα 

X    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

   Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

¨    στους ιδίους πόρους

¨    στα λοιπά έσοδα

Να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών ¨    

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Γραμμή εσόδων του προϋπολογισμού:

Διαθέσιμες πιστώσεις για το τρέχον οικονομικό έτος

Επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας 58

Έτος 
N

Έτος 
N+1

Έτος 
N+2

Έτος 
N+3

Να εγγραφούν όσα έτη απαιτούνται, ώστε να εμφανίζεται η διάρκεια των επιπτώσεων (βλ. σημείο 1.6)

Άρθρο ………….

Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).

(1)    Οι υπόλοιπες νομικές οντότητες που υπάρχουν στην κοινωνική οικονομία είναι οι συνεταιρισμοί, τα ταμεία αλληλασφάλισης και τα ιδρύματα.
(2)    Στην Ιρλανδία, τη Δανία και τη Σουηδία, τα σωματεία διέπονται από αρχές που έχουν αναπτυχθεί με βάση τη θεωρία και τη νομολογία.    
(3)     Μια οικονομία στην υπηρεσία των ανθρώπων (europa.eu) .
(4)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, «Οικοδόμηση μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων: σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» [COM(2021) 778 final].
(5)    Σύσταση του Συμβουλίου για την ανάπτυξη των συνθηκών-πλαισίου για την κοινωνική οικονομία [COM(2023) 316 final της 13.06.23].
(6)    Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής: Σχετικά φορολογικά πλαίσια για φορείς της κοινωνικής οικονομίας [SWD(2023) 211 final της 13.06.23].
(7)     Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής: Φορολόγηση χωρίς διακρίσεις των φιλανθρωπικών οργανώσεων και των δωρητών τους: αρχές που απορρέουν από τη νομολογία της ΕΕ [SWD(2023) 212 final της 13.06.23].
(8)    Οι κανόνες της ΕΕ στον τομέα του εταιρικού δικαίου αποσκοπούν στο να παράσχουν προστασία στους μετόχους και σε άλλα μέρη με ειδικό ενδιαφέρον στις εταιρείες, όπως οι εργαζόμενοι και οι πιστωτές, να καταστήσουν την επιχειρηματικότητα πιο αποδοτική, ανταγωνιστική και βιώσιμη μακροπρόθεσμα και να ενθαρρύνουν τη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες σε διαφορετικές χώρες της ΕΕ. Οι κανόνες της ΕΕ σχετικά με την υποβολή εκθέσεων, τον έλεγχο και τη διαφάνεια συμπληρώνουν το εν λόγω νομικό πλαίσιο.
(9)    Βλ. ειδικότερα οδηγία (ΕΕ) 2017/1132 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2017, σχετικά με ορισμένες πτυχές του εταιρικού δίκαιου (ΕΕ L 169 της 30.6.2017, σ. 46).
(10)    Οδηγία 2006/123/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36).
(11)    Στην εκτίμηση επιπτώσεων διαπιστώθηκε ότι στην πλειονότητα των κρατών μελών τα σωματεία διέπονται από ειδική νομοθεσία. Γενικά, πρόκειται για ολοκληρωμένους νόμους που ρυθμίζουν λεπτομερώς το καθεστώς των σωματείων. Ωστόσο, οι διασυνοριακές πτυχές που είναι ουσιαστικής σημασίας για την κινητικότητα και τις δραστηριότητες των σωματείων δεν ρυθμίζονται με ολοκληρωμένο τρόπο σε κανένα κράτος μέλος.
(12)    Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου περί του καταστατικού του ευρωπαϊκού σωματείου (91/273). Στην πρόταση, που βασιζόταν στο άρθρο 114 της ΣΛΕΕ, καθορίζονταν οι κανόνες σχετικά με τη σύσταση, την καταχώριση, τη λειτουργία, τη χρηματοδότηση, τη λύση, την εκκαθάριση και την αφερεγγυότητα του σωματείου. Η πρόταση αποσύρθηκε το 2005.
(13)    Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2137/85 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουλίου 1985, σχετικά με την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ομίλου Οικονομικού Σκοπού (ΕΟΟΣ) (ΕΕ L 199 της 31.7.1985, σ. 1).
(14)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1082/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για τον ευρωπαϊκό όμιλο εδαφικής συνεργασίας (ΕΟΕΣ) (ΕΕ L 210 της 31.7.2006, σ. 19).
(15)    Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 723/2009 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2009, σχετικά με κοινοτικό νομικό πλαίσιο για την κοινοπραξία ευρωπαϊκής ερευνητικής υποδομής (ΚΕΕΥ) (ΕΕ L 206 της 8.8.2009, σ. 1)
(16)    Απόφαση (ΕΕ) 2022/2481 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, για τη θέσπιση του προγράμματος πολιτικής 2030 «Ψηφιακή Δεκαετία» ( ΕΕ L 323 της 19.12.2022, σ. 4).
(17)    Οι δυνητικοί τομείς δραστηριότητας και ο σκοπός τους περιορίζονται δυνάμει του αντίστοιχου κανονισμού.
(18)    Είναι διαθέσιμες μόνο σε χώρες, διακυβερνητικούς οργανισμούς (ΚΕΕΥ) ή σε αρχές κρατών μελών (ΕΟΕΣ).
(19)     Μια Ευρώπη έτοιμη για την ψηφιακή εποχή (europa.eu) .
(20)    https://commission.europa.eu/aid-development-cooperation-fundamental-rights/your-rights-eu/eu-charter-fundamental-rights/application-charter/annual-reports-application-charter_el.
(21)     Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, Έκθεση επί του τελικού αποτελέσματος , Μάιος 2022.
(22)    Βλ.  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για τα πανεπιστήμια της 18.1.2022, [COM(2022) 16 final] και την Πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια» .
(23)    Βλ. την πρόσκληση υποβολής στοιχείων της 16ης Φεβρουαρίου 2023.
(24)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τη διοικητική συνεργασία μέσω του Συστήματος Πληροφόρησης για την Εσωτερική Αγορά και την κατάργηση της απόφασης 2008/49/ΕΚ (ΕΕ L 316 της 14.11.2012, σ. 1).
(25)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1724 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 2ας Οκτωβρίου 2018, για τη δημιουργία ενιαίας ψηφιακής θύρας με σκοπό την παροχή πρόσβασης σε πληροφορίες, σε διαδικασίες και σε υπηρεσίες υποστήριξης και επίλυσης προβλημάτων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 1).
(26)     Ενιαία αγορά – Πρόταση νομοθετικής πρωτοβουλίας σχετικά με τις διασυνοριακές δραστηριότητες των σωματείων (europa.eu) .
(27)    Για παράδειγμα, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης (64 απαντήσεις), η πλειονότητα όσων απάντησαν (δηλ. το 73 %· 47 επί συνόλου 64) τάσσονται υπέρ της ανάληψης δράσης από την ΕΕ με σκοπό τη διευκόλυνση των διασυνοριακών δραστηριοτήτων των σωματείων στην ενιαία αγορά.
(28)     A statute for European cross-border associations and non-profit organizations Potential benefits in the current situation (Καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις Δυνητικά πλεονεκτήματα στην παρούσα κατάσταση) | Think Tank | Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (europa.eu) .
(29)    Όπως περιγράφεται συνοπτικά στα σημεία 6 και 7 της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων.
(30)    Βλ. έκθεση εκτίμησης επιπτώσεων, σημείο 6.3 «ΕΠ3: Creation of an additional national legal form of association designed for a cross-border membership and/or cross-border purposes or activities» (Δημιουργία πρόσθετης νομικής μορφής σωματείου η οποία προορίζεται για τη συμμετοχή μελών διασυνοριακά και/ή διασυνοριακούς σκοπούς ή δραστηριότητες), σ. 64. Περαιτέρω διευκρινίσεις και επεξηγήσεις σχετικά με τους υπολογισμούς των αριθμητικών στοιχείων που παρουσιάζονται στο σημείο 6.3 (και άλλων αριθμητικών στοιχείων που παρουσιάζονται στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων που υποστηρίζει την παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία) περιλαμβάνονται στα σημεία 2, 6, 7 και 8 της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων και στα παραρτήματα 3, 4 και 6 της έκθεσης εκτίμησης επιπτώσεων.
(31)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1724 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 2ας Οκτωβρίου 2018, για τη δημιουργία ενιαίας ψηφιακής θύρας με σκοπό την παροχή πρόσβασης σε πληροφορίες, σε διαδικασίες και σε υπηρεσίες υποστήριξης και επίλυσης προβλημάτων και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 1).
(32)    Στοιχεία αναφοράς της γνώμης
(33)    Καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 17 Φεβρουαρίου 2022 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα καταστατικό για τα ευρωπαϊκά διασυνοριακά σωματεία και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις [2020/2026 (INL)] (2022/C 342/17) (ΕΕ C 342 της 6.9.2022, σ. 225).
(34)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, «Οικοδόμηση μιας οικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων: σχέδιο δράσης για την κοινωνική οικονομία» [COM(2021) 778 final].
(35)    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Ιουλίου 2022 σχετικά με το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κοινωνική οικονομία [2021/2179 (INI)].
(36)    Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για την ανάπτυξη συνθηκών-πλαισίου για την κοινωνική οικονομία [COM(2023) 316 final].
(37)    Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Σχετικά φορολογικά πλαίσια για φορείς της κοινωνικής οικονομίας» [SWD(2023) 211 final].
(38)    Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Φορολόγηση χωρίς διακρίσεις των φιλανθρωπικών οργανώσεων και των δωρητών τους: αρχές που απορρέουν από τη νομολογία της ΕΕ» [SWD(2023) 212 final].
(39)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2014, σχετικά με το καθεστώς και τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και των ευρωπαϊκών πολιτικών ιδρυμάτων (ΕΕ L 317 της 4.11.2014, σ. 1).
(40)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/1673 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω του ποινικού δικαίου (ΕΕ L 284 της 12.11.2018, σ. 22).
(41)    Οδηγία 2006/123/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36).
(42)    COM(2022)720.
(43)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).
(44)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39).
(45)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τη διοικητική συνεργασία μέσω του Συστήματος Πληροφόρησης για την Εσωτερική Αγορά και την κατάργηση της απόφασης 2008/49/ΕΚ (ΕΕ L 316 της 14.11.2012, σ. 1).
(46)    Οδηγία 2002/14/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2002, περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα - Κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για την εκπροσώπηση των εργαζομένων (EE L 80 της 23.3.2002, σ. 29).
(47)    Κανονισμός (ΕΕ) 2015/848 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, περί των διαδικασιών αφερεγγυότητας (ΚΔΑ 2105) (ΕΕ L 141 της 5.6.2015).
(48)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).
(49)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχείο α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.
(50)    Οι λεπτομέρειες σχετικά με τις μεθόδους εκτέλεσης του προϋπολογισμού, καθώς και οι παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό, είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο BUDGpedia: https://myintracomm.ec.europa.eu/corp/budget/financial-rules/budget-implementation/Pages/implementation-methods.aspx .
(51)    ΔΠ = Διαχωριζόμενες πιστώσεις / ΜΔΠ = Μη διαχωριζόμενες πιστώσεις.
(52)    ΕΖΕΣ: Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών.
(53)    Υποψήφιες χώρες και, κατά περίπτωση, δυνάμει υποψήφια μέλη της ΕΕ από τα Δυτικά Βαλκάνια.
(54)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.
(55)    Τα αποτελέσματα είναι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που θα παρασχεθούν (π.χ.: αριθμός ανταλλαγών φοιτητών που θα χρηματοδοτηθούν, αριθμός χλμ. οδών που θα κατασκευαστούν, κ.λπ.).
(56)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.
(57)    Το έτος N είναι το έτος έναρξης εφαρμογής της πρότασης/πρωτοβουλίας. Να αντικατασταθεί το «N» με το αναμενόμενο πρώτο έτος εφαρμογής (για παράδειγμα: 2021). Το ίδιο και για τα επόμενα έτη.
(58)    Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμούς, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 20 % για έξοδα είσπραξης.