Βρυξέλλες, 22.2.2023

COM(2023) 97 final

Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας


ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΣΚΟΠΟΣ

Η ΕΕ θα πρέπει να αρχίσει διαπραγματεύσεις με τη Δημοκρατία του Ισημερινού με σκοπό την υπογραφή και τη σύναψη συμφωνίας που θα επιτρέπει την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.

2.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ

Στον παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου το σοβαρό έγκλημα και η τρομοκρατία αποκτούν ολοένα πιο διακρατικό και πολύμορφο χαρακτήρα, οι αρχές επιβολής του νόμου θα πρέπει να έχουν όλα τα εργαλεία για να μπορούν να συνεργάζονται με εξωτερικούς εταίρους ώστε να διασφαλίζουν την ασφάλεια των πολιτών τους. Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας 1 , η Ευρωπόλ, επεκτείνοντας τη συνεργασία της με τρίτες χώρες, μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην καταπολέμηση του εγκλήματος και της τρομοκρατίας, σε συνοχή με άλλες εξωτερικές πολιτικές και εργαλεία της ΕΕ. Η στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, που εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2021, υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη περαιτέρω ανάπτυξης πληροφοριών στην Ευρωπόλ σχετικά με το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα, καθώς και και βελτίωσης των δράσεων ανταλλαγής πληροφοριών και έρευνας με (πρόσθετες) τρίτες χώρες και περιοχές που συνιστούν σημαντικά κέντρα για το έγκλημα υψηλού κινδύνου που επηρεάζει τα κράτη μέλη της ΕΕ 2 .

Για την Ευρωπόλ, η συνεργασία με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς είναι απαραίτητη για τη στήριξη των κρατών μελών στην καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Η ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας με τρίτες χώρες καθίσταται ακόμη πιο σημαντική υπό το πρίσμα της αξιολόγησης της απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα που εκπόνησε η Ευρωπόλ το 2021. Για παράδειγμα, τα κύρια πορίσματα αυτής της αξιολόγησης απειλής αναγνωρίζουν ότι τα εγκληματικά δίκτυα της Λατινικής Αμερικής θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με ομάδες οργανωμένου εγκλήματος που εδρεύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση με σκοπό τη διακίνηση ναρκωτικών.

Στον βαθμό που είναι αναγκαίο για την εκτέλεση των καθηκόντων της, η Ευρωπόλ μπορεί να συνάπτει και να διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με διεθνείς εταίρους μέσω εργασιακών και διοικητικών ρυθμίσεων, οι οποίες ωστόσο δεν παρέχουν από μόνες τους νομική βάση για την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Σε αντίθεση με τις διεθνείς συμφωνίες, οι ρυθμίσεις αυτές συνάπτονται από την Ευρωπόλ και δεν δεσμεύουν την ΕΕ ή τα κράτη μέλη της 3 .

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 4 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11 Μαΐου 2016, τροποποίησε το νομικό πλαίσιο για την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και τρίτων χωρών. Από την έναρξη ισχύος του εν λόγω κανονισμού την 1η Μαΐου 2017, η αρμοδιότητα για τη σύναψη διεθνών συμφωνιών μεταξύ της Ευρωπόλ και τρίτων χωρών μεταβιβάστηκε στην Ένωση, σύμφωνα με το άρθρο 218 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) 5 . Μετά από πρόταση της Επιτροπής, το Συμβούλιο έχει ήδη εγκρίνει εννέα εξουσιοδοτήσεις διαπραγμάτευσης με τρίτες χώρες 6 , καθώς και μία εξουσιοδότηση για τη διαπραγμάτευση συνολικής συμφωνίας με την Ιντερπόλ, η οποία καλύπτει και την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με την Ευρωπόλ 7 . Η πρώτη συμφωνία υπογράφηκε πρόσφατα με τη Νέα Ζηλανδία 8 . 

Αν και η παρούσα σύσταση αφορά ειδικά τις διαπραγματεύσεις με τον Ισημερινό, θα πρέπει να θεωρηθεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της επιβολής του νόμου μεταξύ της ΕΕ και των χωρών ενδιαφέροντος της Λατινικής Αμερικής. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά παράλληλα την έναρξη διαπραγματεύσεων για παρόμοιες διεθνείς συμφωνίες με τη Βολιβία, τη Βραζιλία, το Μεξικό και το Περού, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και του σοβαρού εγκλήματος.

3.ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ

Οι ομάδες οργανωμένου εγκλήματος στη Λατινική Αμερική συνιστούν σοβαρή απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της ΕΕ, καθώς η δράση τους συνδέεται όλο και περισσότερο με μια σειρά εγκλημάτων εντός της Ένωσης, ιδίως στον τομέα της διακίνησης ναρκωτικών. Στην αξιολόγηση απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα στην ΕΕ (SOCTA) για το 2021 επισημαίνεται ότι πρωτοφανείς ποσότητες παράνομων ναρκωτικών διακινούνται στην ΕΕ από τη Λατινική Αμερική, αποφέροντας κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση ενός ευρέος φάσματος εγκληματικών οργανώσεων (σε διεθνές και ενωσιακό επίπεδο) και για την αποδυνάμωση του κράτους δικαίου στην ΕΕ 9 .

Πρόσφατες εκθέσεις επιβεβαιώνουν ότι η διαθεσιμότητα της κοκαΐνης στην Ευρώπη βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και ότι το ναρκωτικό αυτό είναι πιο οικονομικά προσιτό και προσβάσιμο για τους καταναλωτές απ’ ό,τι στο παρελθόν 10 . Το μεγαλύτερο μέρος του εν λόγω προϊόντος που κατάσχεται στην ΕΕ μεταφέρεται διά θαλάσσης, κυρίως σε εμπορευματοκιβώτια θαλάσσιων μεταφορών 11 , και αποστέλλεται στην ΕΕ απευθείας από τις χώρες παραγωγής, καθώς και από γειτονικές χώρες αναχώρησης στη Λατινική Αμερική, συμπεριλαμβανομένης της Δημοκρατίας του Ισημερινού 12 . Με βάση τις ποσότητες κοκαΐνης που κατασχέθηκαν τόσο στους ευρωπαϊκούς λιμένες και όσο και σε λιμένες αλλού και οι οποίες προορίζονταν για την Ευρώπη, ο Ισημερινός (με κατασχέσεις κοκαΐνης ύψους 67,5 τόνων περίπου) ήταν ένα από τα κύρια σημεία αναχώρησης το 2020, κάτι που συμβαίνει εδώ και κάποια χρόνια 13 . Παράδειγμα της εξέλιξης που έχει σημειώσει η διακίνηση ναρκωτικών όσον αφορά τη Δημοκρατία του Ισημερινού αποτελεί η αύξηση των ποσοτήτων που αποστάλθηκαν από το Γουαγιακίλ, τον μεγαλύτερο λιμένα εμπορευματοκιβωτίων στον Ισημερινό, προς την Αμβέρσα (Βέλγιο), με τη μέθοδο «rip-on/rip-off», από 6 τόνους το 2018 σε σχεδόν 56 τόνους το 2021 14 . Οι οργανώσεις οργανωμένου εγκλήματος που έχουν ως βάση τη Λατινική Αμερική είναι εδραιωμένες και δραστηριοποιούνται και σε άλλους τομείς εγκληματικότητας που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της Ευρωπόλ, όπως το κυβερνοέγκλημα, η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τα περιβαλλοντικά εγκλήματα.

Στο έγγραφο προγραμματισμού 2022-2024, η Ευρωπόλ έχει επισημάνει ότι, μεταξύ άλλων, η αυξανόμενη ζήτηση ναρκωτικών και η αύξηση των οδών διακίνησης ναρκωτικών προς την ΕΕ δικαιολογούν την ανάγκη για ενισχυμένη συνεργασία με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής 15 . Στο πλαίσιο αυτό, τον Δεκέμβριο του 2022 η Δημοκρατία του Ισημερινού συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο της Ευρωπόλ σχετικά με τους εταίρους προτεραιότητας με τους οποίους ο οργανισμός μπορεί να συνάπτει συμφωνίες συνεργασίας.

Ο Ισημερινός συμμετέχει στον μηχανισμό συντονισμού και συνεργασίας σε θέματα ναρκωτικών της Κοινότητας των κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC). Επιπλέον, η Δημοκρατία του Ισημερινού είναι μέλος της Αστυνομικής κοινότητας της αμερικανικής ηπείρου (Ameripol) και της Επιτροπής Εσωτερικής Ασφάλειας της Λατινικής Αμερικής (CLASI) 16 , η οποία ιδρύθηκε το 2022 και έχει ως οδηγό το πρόγραμμα βοήθειας της Ευρώπης στη Λατινική Αμερική κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος (El PAcCTO) 17 . Η χώρα είναι επίσης μέλος της ειδικής ομάδας εργασίας της CLASI για τα ναρκωτικά και, ως εκ τούτου, έχει δεσμευτεί να συμβάλει στην εξάρθρωση των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος που εμπλέκονται στην παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών. Μάλιστα, ο Ισημερινός έχει χαρακτηριστεί από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ) ως βασικός διεθνής εταίρος για τη μείωση της παγκόσμιας προσφοράς κοκαΐνης 18 .

Η αυξημένη επιχειρησιακή συνεργασία και η ανταλλαγή σχετικών πληροφοριών μεταξύ της Ευρωπόλ και της Δημοκρατίας του Ισημερινού θα είναι σημαντικές για την αντιμετώπιση των σοβαρών αδικημάτων σε πολλούς τομείς εγκληματικότητας που παρουσιάζουν κοινό ενδιαφέρον, όπως το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και τα περιβαλλοντικά εγκλήματα. Ωστόσο, λόγω της έλλειψης έγκυρης νομικής βάσης βάσει του δικαίου της Ένωσης, οι αρχές επιβολής του νόμου του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας δεν μπορούν να λαμβάνουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ. Κατά συνέπεια, αυτό συνιστά εμπόδιο για την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των δύο μερών.

Γι’ αυτούς τους λόγους και λαμβάνοντας υπόψη την πολιτική στρατηγική της ΕΕ, όπως περιγράφεται στη στρατηγική της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας 19 , στη στρατηγική της ΕΕ για τα ναρκωτικά 2021-2025 20 και στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ναρκωτικά 2021-2025 21 , η Επιτροπή θεωρεί αναγκαία την προσθήκη του Ισημερινού ως χώρας προτεραιότητας με την οποία θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις στο εγγύς μέλλον με σκοπό τη σύναψη συμφωνίας που θα επιτρέπει την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρμόδιων αρχών του Ισημερινού.

4.ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) ορίζει ένα νομικό πλαίσιο για την Ευρωπόλ, και ιδίως τους στόχους, τα καθήκοντα, το πεδίο αρμοδιοτήτων, τις εγγυήσεις για την προστασία δεδομένων και τις μεθόδους συνεργασίας με τους εξωτερικούς εταίρους της.

Η παρούσα σύσταση είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του κανονισμού για την Ευρωπόλ.

Ο στόχος της παρούσας σύστασης είναι να ληφθεί εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο ώστε η Επιτροπή να διαπραγματευθεί τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας εξ ονόματος της ΕΕ. Η νομική βάση προκειμένου το Συμβούλιο να επιτρέψει την έναρξη διαπραγματεύσεων είναι το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4 της ΣΛΕΕ.

Σύμφωνα με το άρθρο 218 της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να διαπραγματευθεί εξ ονόματος της ΕΕ συμφωνία με τη Δημοκρατία του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.

Η Ένωση έχει ήδη ασκήσει την αρμοδιότητά της στον τομέα αυτό και έχει θεσπίσει σχετικούς κανόνες μέσω της θέσπισης πλαισίου κανόνων που διέπουν τις δραστηριότητες της Ευρωπόλ, συμπεριλαμβανομένης της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.



Σύσταση για

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως το άρθρο 218 παράγραφοι 3 και 4,

Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου εκδόθηκε στις 11 Μαΐου 2016 και εφαρμόζεται από την 1η Μαΐου 2017 22 . Τροποποιήθηκε με τον κανονισμό 2022/991 της 27ης Ιουνίου 2022 23 .

(2)Οι διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, ιδίως εκείνες που αφορούν τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) προς τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, προβλέπουν ότι η Ευρωπόλ μπορεί να διαβιβάζει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα σε αρχές τρίτων χωρών βάσει διεθνούς συμφωνίας που έχει συναφθεί μεταξύ της Ένωσης και της εν λόγω τρίτης χώρας, σύμφωνα με το άρθρο 218 της ΣΛΕΕ, η οποία παρέχει επαρκείς εγγυήσεις όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ελευθεριών των φυσικών προσώπων.

(3)Θα πρέπει να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με στόχο τη σύναψη συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας (στο εξής: συμφωνία).

(4)Όπως υπενθυμίζεται και στην αιτιολογική σκέψη 35 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, η Επιτροπή θα πρέπει να μπορεί να ζητήσει τη γνώμη του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας Δεδομένων (ΕΕΠΔ) ακόμα και κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης της συμφωνίας και, σε κάθε περίπτωση, πριν συναφθεί η συμφωνία.

(5)Η συμφωνία θα πρέπει να σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και να τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και συγκεκριμένα το δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 7 του Χάρτη, το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 8 του Χάρτη, και το δικαίωμα σε ουσιαστική προσφυγή και δίκαιη δίκη, που αναγνωρίζεται στο άρθρο 47 του Χάρτη. Η συμφωνία θα πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με τις εν λόγω αρχές και δικαιώματα.

(6)Η συμφωνία δεν θα πρέπει να επηρεάζει ούτε να θίγει τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ή άλλες μορφές συνεργασίας μεταξύ των αρχών που είναι υπεύθυνες για τη διασφάλιση της εθνικής ασφάλειας.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να διαπραγματευθεί, εξ ονόματος της Ένωσης, συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας.

Οι οδηγίες διαπραγμάτευσης παρατίθενται στο παράρτημα.

Άρθρο 2

Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται σε διαβούλευση με την αρμόδια [η ονομασία της ειδικής επιτροπής εισάγεται από το Συμβούλιο].

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Επιτροπή.

Βρυξέλλες,

   Για το Συμβούλιο

   Ο Πρόεδρος

(1)    COM(2020) 605 final (24.7.2020), σ. 21.
(2)    COM(2021) 170 final (14.4.2021), σ. 9.
(3)    Βλ. άρθρο 23 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την αντικατάσταση και κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 2009/371/ΔΕΥ, 2009/934/ΔΕΥ, 2009/935/ΔΕΥ, 2009/936/ΔΕΥ και 2009/968/ΔΕΥ (ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53), στο εξής: κανονισμός (ΕΕ) 2016/794.
(4)    Βλ. άρθρο 25 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794.
(5)    Βλ. άρθρο 25 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, το οποίο επιτρέπει τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα βάσει διεθνούς συμφωνίας συναφθείσας μεταξύ της ΕΕ και τρίτης χώρας ή διεθνούς οργανισμού.
(6)    Αίγυπτος, Αλγερία, Ιορδανία, Ισραήλ, Λίβανος, Μαρόκο, Νέα Ζηλανδία, Τουρκία και Τυνησία.
(7)    Απόφαση (ΕΕ) 1312/21 του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 2021, σ. 2.
(8)    Απόφαση (ΕΕ) 9954/22 του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2022.
(9)    European Union Serious and Organised Crime Threat Assessment: A corrupt Influence: The infiltration and undermining of Europes economy and society by organised crime («Αξιολόγηση απειλής όσον αφορά το σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Μια διαφθείρουσα επιρροή: Η διείσδυση του οργανωμένου εγκλήματος στην οικονομία και την κοινωνία της Ευρώπης και η υπονόμευσή της»).
(10)    EU Drug Market: Cocaine («Αγορά ναρκωτικών της ΕΕ: Κοκαΐνη»), διατίθεται στην ιστοσελίδα «EU Drug Market: Cocaine» | www.emcdda.europa.eu .
(11)    Europol and the global cocaine trade («Ευρωπόλ και το παγκόσμιο εμπόριο κοκαΐνης»), διατίθεται στη διεύθυνση https://www.emcdda.europa.eu/publications/eu-drug-markets/cocaine/europe-and-global-cocaine-trade_en .
(12)    Europol and the global cocaine trade («Ευρωπόλ και το παγκόσμιο εμπόριο κοκαΐνης»), διατίθεται στη διεύθυνση https://www.emcdda.europa.eu/publications/eu-drug-markets/cocaine/europe-and-global-cocaine-trade_en .
(13)    EU Drug Market: Cocaine («Αγορά ναρκωτικών της ΕΕ: Κοκαΐνη»), σ. 24, διατίθεται στην ιστοσελίδα «EU Drug Market: Cocaine» | www.emcdda.europa.eu .
(14)    EU Drug Market: Cocaine («Αγορά ναρκωτικών της ΕΕ: Κοκαΐνη»), σ. 39, διατίθεται στην ιστοσελίδα «EU Drug Market: Cocaine» | www.emcdda.europa.eu .
(15)    Έγγραφο προγραμματισμού της Ευρωπόλ για την περίοδο 2022-2024, σ. 150.    
(16)    Η CLASI είναι ένας οργανισμός με στόχο τον πολιτικό και τεχνικό διάλογο μεταξύ των κύριων εταίρων για τις πολιτικές ασφάλειας στις χώρες της Λατινικής Αμερικής και έχει πολύ συγκεκριμένο και επιχειρησιακό προσανατολισμό.
(17)    «The CLASI and its political, strategic and operational implications» («Η CLASI και οι πολιτικές. στρατηγικές και επιχειρησιακές επιπτώσεις της»), 2 Μαρτίου 2022, διατίθεται στη διεύθυνση The CLASI and its political, strategic and operational implications - EL PAcCTO .
(18)    EU Drug Market: Cocaine («Αγορά ναρκωτικών της ΕΕ: Κοκαΐνη»), διατίθεται στην ιστοσελίδα «EU Drug Market: Cocaine» | www.emcdda.europa.eu .
(19)    COM(2020) 605 final, 24 Ιουλίου 2020.
(20)    Έγγραφο 14178/20 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2020.
(21)    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης C 272/02 της 8ης Ιουλίου 2021.
(22)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/794 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, για τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και την αντικατάσταση και κατάργηση των αποφάσεων του Συμβουλίου 2009/371/ΔΕΥ, 2009/934/ΔΕΥ, 2009/935/ΔΕΥ, 2009/936/ΔΕΥ και 2009/968/ΔΕΥ (ΕΕ L 135 της 24.5.2016, σ. 53).
(23)    Κανονισμός (ΕΕ) 2022/991 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2022, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794, όσον αφορά τη συνεργασία της Ευρωπόλ με ιδιωτικούς φορείς, την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ προς υποστήριξη ποινικών ερευνών και τον ρόλο της Ευρωπόλ στην έρευνα και την καινοτομία (EE 169 της 27.6.2022, σ. 1).

Βρυξέλλες, 22.2.2023

COM(2023) 97 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της

σύστασης για ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

με την οποία εγκρίνεται η έναρξη διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας




















ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οδηγίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Ισημερινού σχετικά με την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου (Ευρωπόλ) και των αρχών του Ισημερινού που είναι αρμόδιες για την καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος και της τρομοκρατίας

Κατά τις διαπραγματεύσεις η Επιτροπή θα πρέπει να αποσκοπεί στην επίτευξη των στόχων που εκτίθενται λεπτομερώς κατωτέρω.

(1)Στόχος της συμφωνίας είναι να παρέχει τη νομική βάση για τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρμόδιων αρχών της Δημοκρατίας του Ισημερινού, αντίστοιχα, με σκοπό τη στήριξη και την ενίσχυση της δράσης των αρμόδιων αρχών της εν λόγω χώρας και των κρατών μελών, καθώς και της αμοιβαίας συνεργασίας τους για την πρόληψη και την καταπολέμηση των σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος και της τρομοκρατίας, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τις κατάλληλες εγγυήσεις σε σχέση με την προστασία της ιδιωτικής ζωής, των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των φυσικών προσώπων.

(2)Για να εξασφαλισθεί ο περιορισμός του σκοπού, η συνεργασία και η ανταλλαγή δεδομένων στο πλαίσιο της συμφωνίας θα αφορούν μόνο εγκλήματα και συναφείς αξιόποινες πράξεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Ευρωπόλ σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού 2016/794 (από κοινού «αξιόποινες πράξεις»). Ειδικότερα, η συνεργασία θα πρέπει να αποσκοπεί στην πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος και την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών και του κυβερνοεγκλήματος. Η συμφωνία θα προσδιορίζει το πεδίο εφαρμογής της και τους σκοπούς για τους οποίους η Ευρωπόλ μπορεί να διαβιβάζει δεδομένα στις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας του Ισημερινού.

(3)Η συμφωνία θα προσδιορίζει σαφώς και επακριβώς τις απαραίτητες εγγυήσεις και ελέγχους σε σχέση με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, ανεξαρτήτως ιθαγένειας και τόπου διαμονής, κατά την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μεταξύ της Ευρωπόλ και των αρμόδιων αρχών του Ισημερινού. Πέραν των εγγυήσεων που εκτίθενται παρακάτω, θα περιλαμβάνεται και η απαίτηση σύμφωνα με την οποία η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα θα υπόκειται σε υποχρεώσεις περί εμπιστευτικότητας και ότι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν θα χρησιμοποιούνται για να ζητείται, να εκδίδεται ή να εκτελείται απόφαση θανατικής ποινής ή οποιαδήποτε μορφή βίαιης και απάνθρωπης μεταχείρισης, με την επιφύλαξη των επιπρόσθετων εγγυήσεων που ενδέχεται να απαιτούνται.

Ειδικότερα:

α)Η συμφωνία θα περιλαμβάνει ορισμούς βασικών όρων σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2016/680.

β)Η συμφωνία θα τηρεί την αρχή της ειδικότητας, διασφαλίζοντας ότι τα δεδομένα δεν θα υποβάλλονται σε επεξεργασία για άλλους σκοπούς πέραν εκείνων για τους οποίους διαβιβάζονται. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι σκοποί της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα μέρη στο πλαίσιο της συμφωνίας θα καθορίζονται με σαφήνεια και ακρίβεια και δεν θα υπερβαίνουν ό,τι είναι αναγκαίο σε μεμονωμένες περιπτώσεις για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των αξιόποινων πράξεων που αναφέρονται στη συμφωνία.

γ)Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάζονται από την Ευρωπόλ σύμφωνα με την παρούσα συμφωνία θα υποβάλλονται σε θεμιτή επεξεργασία, σε νόμιμη βάση και μόνο για τους σκοπούς για τους οποίους έχουν διαβιβαστεί. Η συμφωνία θα προβλέπει για την Ευρωπόλ την υποχρέωση να υποδεικνύει, κατά τον χρόνο της διαβίβασης δεδομένων, τυχόν περιορισμούς στην πρόσβαση ή τη χρήση, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διαβίβαση, τη διαγραφή ή καταστροφή ή την περαιτέρω επεξεργασία τους. Οι συμφωνία θα υποχρεώνει τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας του Ισημερινού να σέβονται τους περιορισμούς αυτούς και να προσδιορίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα επιβάλλεται στην πράξη η συμμόρφωση προς αυτούς. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα είναι κατάλληλα, συναφή και θα περιορίζονται σε ό,τι είναι αναγκαίο σε σχέση με τον συγκεκριμένο σκοπό. Θα είναι ακριβή και επικαιροποιημένα. Δεν θα διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι είναι αναγκαίο για τους σκοπούς για τους οποίους διαβιβάστηκαν. Η συμφωνία θα συνοδεύεται από παράρτημα που θα περιλαμβάνει εξαντλητικό κατάλογο των αρμόδιων αρχών της Δημοκρατίας του Ισημερινού στις οποίες η Ευρωπόλ μπορεί να διαβιβάζει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και σύντομη περιγραφή των αρμοδιοτήτων τους.

δ)Η διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα τα οποία αποκαλύπτουν φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, πολιτικά φρονήματα, θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, γενετικά δεδομένα, βιομετρικά δεδομένα με σκοπό την αδιαμφισβήτητη ταυτοποίηση φυσικού προσώπου και δεδομένα που αφορούν την υγεία ή τη σεξουαλική ζωή φυσικού προσώπου ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό του επιτρέπεται μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις και στον βαθμό που η εν λόγω διαβίβαση είναι αυστηρά αναγκαία, καθώς επίσης και εύλογη και αναλογική, για την αποτροπή ή την καταπολέμηση αξιόποινης πράξης, και εφόσον τα εν λόγω δεδομένα, εξαιρουμένων των βιομετρικών δεδομένων, συμπληρώνουν άλλα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να περιέχει ειδικές εγγυήσεις όσον αφορά τη μεταφορά δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των θυμάτων αξιόποινων πράξεων, μαρτύρων ή άλλων προσώπων που μπορούν να δώσουν πληροφορίες για αξιόποινες πράξεις, καθώς και ανηλίκων.

ε)Η συμφωνία θα εξασφαλίζει εκτελεστά δικαιώματα για τα φυσικά πρόσωπα των οποίων τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα υποβάλλονται σε επεξεργασία, θεσπίζοντας κανόνες σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης, διόρθωσης και διαγραφής, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών λόγων για τους οποίους μπορούν να επιτρέπονται τυχόν περιορισμοί που είναι απαραίτητοι και αναλογικοί. Η συμφωνία θα εξασφαλίζει επίσης εκτελεστά δικαιώματα διοικητικής και δικαστικής προσφυγής για κάθε πρόσωπο τα δεδομένα του οποίου υποβάλλονται σε επεξεργασία στο πλαίσιο της συμφωνίας, καθώς και αποτελεσματικά μέσα προσφυγής.

στ)Η συμφωνία θα ορίζει τους κανόνες σχετικά με την αποθήκευση, την επανεξέταση, τη διόρθωση και τη διαγραφή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την τήρηση αρχείων για σκοπούς καταχώρισης και τεκμηρίωσης, καθώς και σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να τίθενται στη διάθεση των προσώπων. Θα πρέπει επίσης να προβλέπει εγγυήσεις όσον αφορά την αυτοματοποιημένη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

ζ)Η συμφωνία θα προσδιορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων θα αναφέρονται η αξιοπιστία της πηγής και η ακρίβεια των δεδομένων.

η)Η συμφωνία θα περιλαμβάνει την υποχρέωση διασφάλισης της ασφάλειας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα με τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα, μεταξύ άλλων μέσα από την παροχή μόνο σε εξουσιοδοτημένα πρόσωπα της δυνατότητας πρόσβασης σε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Η συμφωνία θα περιλαμβάνει επίσης την υποχρέωση κοινοποίησης σε περίπτωση παραβίασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα η οποία επηρεάζει δεδομένα που διαβιβάζονται στο πλαίσιο της συμφωνίας.

θ)Περαιτέρω διαβιβάσεις πληροφοριών από αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας του Ισημερινού σε άλλες αρχές στη Δημοκρατία του Ισημερινού, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης τους για δικαστικούς σκοπούς, θα επιτρέπονται μόνο υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις και εγγυήσεις, μεταξύ άλλων με προηγούμενη έγκριση από την Ευρωπόλ.

ι)Οι ίδιες προϋποθέσεις που προβλέπονται στο στοιχείο θ) θα εφαρμόζονται στις περαιτέρω διαβιβάσεις πληροφοριών από αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας του Ισημερινού σε αρχές τρίτης χώρας, με την πρόσθετη απαίτηση οι περαιτέρω αυτές διαβιβάσεις να επιτρέπονται μόνο προς τρίτες χώρες στις οποίες η Ευρωπόλ δικαιούται να διαβιβάζει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα βάσει του άρθρου 25 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/794.

ια)Η συμφωνία θα εξασφαλίζει ένα σύστημα εποπτείας από μία ή περισσότερες ανεξάρτητες δημόσιες αρχές που είναι αρμόδιες για την προστασία των δεδομένων με ουσιαστικές εξουσίες έρευνας και παρέμβασης για την άσκηση εποπτείας επί των δημόσιων αρχών της Δημοκρατίας του Ισημερινού που χρησιμοποιούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα/ανταλλαγής πληροφοριών, καθώς και για την κίνηση νομικών διαδικασιών. Ειδικότερα, οι ανεξάρτητες αρχές θα έχουν την εξουσία να εξετάζουν τις καταγγελίες προσώπων σχετικά με τη χρήση των δεδομένων τους προσωπικού χαρακτήρα. Οι δημόσιες αρχές που χρησιμοποιούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα είναι υπόλογες για τη συμμόρφωση προς τους κανόνες προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δυνάμει της συμφωνίας.

ιβ)Η συμφωνία θα προβλέπει αποτελεσματικό μηχανισμό διευθέτησης των διαφορών όσον αφορά την ερμηνεία και την εφαρμογή της, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα μέρη τηρούν τους από κοινού συμφωνηθέντες κανόνες.

(4)Η συμφωνία θα περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με την παρακολούθηση και την περιοδική αξιολόγησή της.

(5)Η συμφωνία θα περιλαμβάνει διάταξη για την έναρξη ισχύος και εφαρμογής της, καθώς και διάταξη με την οποία ένα από τα μέρη μπορεί να την καταγγείλει ή να την αναστείλει, ιδίως όταν η τρίτη χώρα δεν διασφαλίζει πλέον αποτελεσματικά το επίπεδο προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών που απαιτείται στο πλαίσιο της εν λόγω συμφωνίας. Η συμφωνία θα προσδιορίζει επίσης κατά πόσον τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της και έχουν διαβιβαστεί πριν από την αναστολή ή καταγγελία της μπορούν να εξακολουθούν να υποβάλλονται σε επεξεργασία. Η συνέχιση της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, εάν επιτρέπεται, θα πραγματοποιείται σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τις διατάξεις της συμφωνίας κατά τον χρόνο αναστολής ή καταγγελίας της.

(6)Η συμφωνία θα είναι εξίσου αυθεντική στην αγγλική, βουλγαρική, γαλλική, γερμανική, δανική, ελληνική, εσθονική, ισπανική, ιρλανδική, ιταλική, κροατική, λετονική, λιθουανική, μαλτέζικη, ολλανδική, ουγγρική, πολωνική, πορτογαλική, ρουμανική, σλοβακική, σλοβενική, σουηδική, τσεχική και φινλανδική γλώσσα και θα περιλαμβάνει σχετική γλωσσική ρήτρα.