|
2.3.2023 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 79/51 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο καινοτομίας»
(2023/C 79/09)
|
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ (ΕτΠ)
Γιατί είναι ζωτικής σημασίας; Το θεματολόγιο καινοτομίας μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην επιτάχυνση του μετασχηματισμού
|
1. |
καλωσορίζει το νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο καινοτομίας για την τόνωση της καινοτόμου σκέψης και την ενθάρρυνση της δράσης για την καινοτομία, με στόχο η Ευρώπη να πρωτοστατήσει στην επιστήμη, τη βιομηχανική βάση, τα δυναμικά οικοσυστήματα νεοφυών επιχειρήσεων, τις συνθήκες για την καινοτομία και τη βάση ταλέντων. Η ΕτΠ τονίζει ότι οι φιλόδοξοι στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την καινοτομία μπορούν να επιτευχθούν με την αποφυγή του κατακερματισμού και με τον συντονισμό μέτρων επιρροής μέσα από την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ της βιομηχανίας, της ακαδημαϊκής κοινότητας, των κοινωνικών πρωτοβουλιών και των περιφερειακών και τοπικών διοικήσεων, τόσο σε τοπικό και περιφερειακό όσο και σε διαπεριφερειακό επίπεδο, καθώς και με την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων που έχουν προκαλέσει η κλιματική αλλαγή, η ανάγκη για αυξημένη ανθεκτικότητα στις απειλές κατά της υγείας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός, μεταξύ άλλων· |
|
2. |
θεωρεί, ωστόσο, ότι η ανακοίνωση αυτή θα έπρεπε να προτείνει νέα πεδία και μια νέα πιο εμπεριστατωμένη προσέγγιση για την καινοτομία στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Μέσα σε ένα πλαίσιο πολλαπλών προκλήσεων (παγκοσμιοποίηση, περιβάλλον, υγεία, γήρανση του πληθυσμού, αποπληθυσμός ευρύτατων αγροτικών περιοχών και ειρήνη/πόλεμος), η Επιτροπή θα πρέπει να αντλήσει διδάγματα από την κρίση, να σκεφτεί αντισυμβατικά και, μεταξύ άλλων, να ξεκινήσει συζήτηση σχετικά με το είδος της καινοτομίας που θα ζητούσε μια ανθεκτική ευρωπαϊκή κοινωνία. Η ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις κοινωνιακές και τις κοινωνικές καινοτομίες είναι ιδιαίτερα σημαντική, είτε όσον αφορά τις καινοτομίες που συνδέονται άμεσα με τις προαναφερθείσες προκλήσεις είτε και άλλες, όπως π.χ. η απασχόληση, ιδίως η απασχόληση των νέων· |
|
3. |
προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προσθέσει χωρίς καθυστέρηση στο νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο καινοτομίας συμπληρωματικά μέτρα που να εστιάζουν σε κοινωνικά και ενεργειακά ζητήματα και να ενσωματώσει τα μέτρα αυτά ώστε να επιταχυνθούν οι κοινωνικοί μετασχηματισμοί προς τη βιώσιμη ανάπτυξη· |
|
4. |
επισημαίνει ότι τα μέτρα πολιτικής πρέπει να περιλαμβάνουν σαφείς στόχους για τη γεφύρωση των δύο κενών στο πεδίο της καινοτομίας: σε αρκετούς τομείς πολιτικής για την καινοτομία, η Ευρώπη υστερεί πολύ σε σχέση με τους παγκόσμιους ηγέτες, δηλαδή τις ΗΠΑ και την Ασία, ενώ, εντός της ΕΕ, η κρίσιμη σημασία της ικανότητας καινοτομίας δεν αντικατοπτρίζεται πλήρως σε πολλές περιοχές, οι δε περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις είναι έως και εννέα φορές περισσότερο καινοτόμες από αυτές με τις χαμηλότερες επιδόσεις. Η ΕτΠ υπενθυμίζει ότι δεν διαθέτουν όλες οι περιφέρειες τους ίδιους τεχνικούς, ανθρώπινους και χρηματοδοτικούς πόρους για τη βελτίωση των επιδόσεών τους στον τομέα της καινοτομίας· |
|
5. |
τονίζει ότι η εφαρμογή του νέου θεματολογίου καινοτομίας απαιτεί πιο ριζοσπαστικά μέτρα από αυτά που συνήθως υιοθετεί η ΕΕ στις πανευρωπαϊκές πρωτοβουλίες πολιτικής της και ότι οι διαδικασίες για την καινοτομία πρέπει να είναι περισσότερο συστημικές και πιο ριψοκίνδυνες. Ο στόχος πρέπει να είναι σαφής, ρεαλιστικός, απαιτητικός και μετρήσιμος: διπλασιασμός του αντικτύπου και μείωση κατά το ήμισυ του χρόνου διεκπεραίωσης· |
|
6. |
επισημαίνει ότι το θεματολόγιο καινοτομίας πρέπει να αποτελεί για ολόκληρη την ΕΕ αυστηρή προειδοποίηση προκειμένου να αναλάβει αποφασιστική και συγκεκριμένη δράση, τόσο άμεσα όσο και μακροπρόθεσμα, για να αντιμετωπίσει τα κενά καινοτομίας και να προωθήσει τοποκεντρικά οικοσυστήματα καινοτομίας σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο· |
|
7. |
συμφωνεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι το νέο κύμα καινοτομίας, δηλαδή η καινοτομία στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας, έχει τις ρίζες της στην επιστήμη, την τεχνολογία και τη μηχανική αιχμής, συχνά συνδυάζοντας την πρόοδο στους τομείς της φυσικής, της βιολογίας και της ψηφιακής τεχνολογίας και έχοντας τη δυνατότητα να προσφέρει μετασχηματιστικές λύσεις για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων. Η ΕτΠ τονίζει ότι σκοπός του νέου αυτού κύματος πρέπει να είναι η επιτάχυνση των διεπιστημονικών διαδικασιών συνδημιουργίας που θα αυξήσουν τις κοινωνιακές (1) και κοινωνικές (2) καινοτομίες, προκειμένου να «βελτιωθεί η καλή διαβίωση και η ευημερία των ατόμων και των κοινοτήτων» λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την ανθρώπινη πτυχή, και παράλληλα με τη φιλοδοξία να αντληθούν περισσότερα οφέλη για την Ευρώπη από την ανάπτυξη του καθολικού πνεύματος επιχειρηματικής πρωτοβουλίας· |
|
8. |
επικροτεί την αναγνώριση της πιλοτικής δράσης για τις εταιρικές σχέσεις περιφερειακής καινοτομίας (PRI) και, ειδικότερα, την αναγνώριση του ρόλου των PRI στην προώθηση διαπεριφερειακά συνδεδεμένων κέντρων υπερπροηγμένης τεχνολογίας και των διαπεριφερειακών επενδύσεων στην καινοτομία· |
|
9. |
εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει χάσει την ευκαιρία να τονίσει την ανάγκη για ισχυρή σύνδεση μεταξύ των τοπικών οικοσυστημάτων καινοτομίας και του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ) μέσω των κόμβων ΕΧΕ (3)· |
|
10. |
καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ να εντείνουν τη δημιουργία κόμβων ΕΧΕ στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για τον ΕΧΕ, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι οι εταιρικές σχέσεις και οι δράσεις στην έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία αναβαθμίζονται ως τομείς προτεραιότητας στα θεματολόγια των τοπικών και των περιφερειακών πολιτικών ηγετών· |
Γιατί οι καινοτομίες και η ηγετική θέση της ΕΕ στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας είναι πιο κρίσιμες σήμερα από ποτέ;
|
11. |
υπογραμμίζει το δυναμικό της Ευρώπης να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στην καινοτομία, στους ακόλουθους τομείς: ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υδρογόνο χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, μπαταρίες, ψηφιακές τεχνολογίες, δρόνοι και τεχνητή νοημοσύνη, υπολογιστική υψηλών επιδόσεων, παραγωγή και σχεδιασμός ημιαγωγών, κοινές πανευρωπαϊκές υποδομές επίδειξης (industry commons), υγεία και τρόφιμα, δημόσιες συμβάσεις καινοτομίας και συνεργασία βιομηχανίας και πανεπιστημίων μέσω προγραμμάτων της ΕΕ. Η ΕτΠ επισημαίνει επίσης ότι οι εταιρείες της ΕΕ κατέχουν ηγετική θέση παγκοσμίως στον τομέα των πράσινων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας υψηλής αξίας και των πράσινων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε ενεργοβόρες βιομηχανίες. Επιπλέον, το ένα πέμπτο όλων των επιστημονικών δημοσιεύσεων υψηλής ποιότητας σε παγκόσμιο επίπεδο παράγονται στην ΕΕ. Ωστόσο, προκειμένου να καταστεί παγκόσμιος επιχειρηματικός ηγέτης και πρωτοπόρος στην ΕΑΚ απαιτείται η πλήρης εφαρμογή πολλών φιλόδοξων μέσων πολιτικής· |
|
12. |
τονίζει ότι η επιτυχία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω συνδεδεμένης τοπικής/περιφερειακής δράσης. Η ΕτΠ τονίζει το γεγονός ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να υστερεί σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα όσον αφορά τη χρηματοδότηση ολόκληρης της διαδικασίας καινοτομίας. Οι ιδιωτικές επενδύσεις αυξάνονται ταχύτερα από ό,τι αλλού, αλλά οι Ευρωπαίοι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων είναι ακόμη σχετικά απρόθυμοι να αναλάβουν κινδύνους όσον αφορά την πραγματοποίηση σημαντικών επενδύσεων σε σύγκριση με εκείνες στις ΗΠΑ και την Κίνα· |
|
13. |
ζητεί να αντληθούν διδάγματα από τα δώδεκα προηγούμενα θεματολόγια καινοτομίας της ΕΕ κατά τις τελευταίες δεκαετίες, τα οποία δεν μετέβαλαν επαρκώς το πρότυπο της καινοτομίας όσον αφορά:
|
|
14. |
ενθαρρύνει τις πόλεις και τις περιφέρειες να υιοθετήσουν μια προσέγγιση με γνώμονα την αποστολή για να αντιμετωπίσουν κρίσιμες κοινωνικές προκλήσεις και να καθορίσουν τις αποστολές τους, όπως χάρτες πορείας και σχέδια δράσης για την Πράσινη Συμφωνία και τοπική δράση και την ψηφιοποίηση. Αυτές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις περιφερειακές στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης και θα πρέπει να χρησιμοποιούν ενωσιακά, εθνικά, περιφερειακά και τοπικά χρηματοδοτικά μέσα, τόσο δημόσια όσο και ιδιωτικά. Η αύξηση των συνεργειών μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), του προγράμματος Ψηφιακή Ευρώπη και του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» είναι απαραίτητη, ιδίως για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), πανεπιστημίων, τεχνολογικών κέντρων και ερευνητικών ιδρυμάτων και κέντρων καινοτομίας. Η ενδυνάμωση του δικτύου ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας συμβάλλει στον συντονισμό των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας και στην καθιέρωση ευρωπαϊκών διαδρόμων και δικτύων για την ανάληψη ηγετικής θέσης σε παγκόσμια κλίμακα· |
|
15. |
παραπέμπει σε επιτυχημένες πρωτοβουλίες και βέλτιστες πρακτικές των πόλεων και των περιφερειών, συμπεριλαμβανομένων των εκστρατειών που διεξάγει η ΕΕ σε συνεργασία με την ΕτΠ, όπως οι διάλογοι με τους πολίτες, τα εργαστήρια καινοτομίας, οι ευρωπαϊκές επιχειρηματικές περιφέρειες και το πρόγραμμα «Η επιστήμη συναντά τις περιφέρειες» (Science Meets Regions), οι οποίες έχουν καταδείξει τον τρόπο με τον οποίο η ενσωμάτωση σε τοπικό επίπεδο συμβάλλει στην έναρξη διαλόγου εστιασμένου στις προκλήσεις με τα τοπικά δίκτυα διαφόρων φορέων με στόχο την υπέρβαση φραγμών όσον αφορά τους θεσμούς και τη νοοτροπία για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων· |
|
16. |
υπενθυμίζει ότι η υπερπροηγμένη τεχνολογία στοχεύει στην κοινωνική πρόοδο και ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η έννοια της κοινωνικής αποδοχής και χρησιμότητας. Αυτό απαιτεί αύξηση των δημόσιων και των ιδιωτικών επενδύσεων ΕΑΚ, που οδηγούν σε τεχνολογική ουδετερότητα και συμβάλλουν στην αποφυγή μιας συγκεκριμένης τεχνολογικής εξάρτησης. Η ΕτΠ τονίζει ότι η κοινωνική καινοτομία περιλαμβάνει ικανότητες επίλυσης προβλημάτων και επιχειρηματικές πτυχές για την αντιμετώπιση των διαταραχών με στόχο τη δημιουργία αξίας και την αποφυγή οπισθοδρόμησης και αρνητικού κόστους για την κοινωνία. Ως εκ τούτου, κατά την υλοποίηση του θεματολογίου καινοτομίας πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη των τομέων ΕΑΚ, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και, γενικότερα, της σχέσης επιστήμης-κοινωνίας, καθώς και των απαιτούμενων διαδικασιών συνοικοδόμησης· |
|
17. |
επισημαίνει ότι τα παγκόσμια δίκτυα γνώσης και η συνεργατική μάθηση είναι ουσιαστικής σημασίας και, ως εκ τούτου, οι τοπικοί φορείς που συμμετέχουν σε διεθνή δίκτυα, όπως οι επιστήμονες, οι εταιρείες και οι ΜΚΟ που συνδέονται σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορούν και θα πρέπει να μεταφέρουν σχετικές γνώσεις και πιθανές λύσεις από το εξωτερικό στο τοπικό πλαίσιο· |
|
18. |
τονίζει ότι οι στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην ενίσχυση των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας με στόχο την καλύτερη τόνωση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και την επίλυση των κοινωνικών προκλήσεων από τη βάση προς την κορυφή, συνεργατικά και με τρόπο που εξαρτάται από το πλαίσιο, με τις καλύτερες λύσεις που έχουν διερευνηθεί. Η ΕτΠ επικροτεί τις προσπάθειες, όπως το δίκτυο της πρωτοβουλίας Vanguard, για τη δημιουργία ευρωπαϊκών βιομηχανικών αλυσίδων αξίας που θα βασίζονται στη συμπληρωματικότητα των στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης· |
|
19. |
υποστηρίζει ότι η διακυβέρνηση της καινοτομίας θα πρέπει να επωφελείται από την πολυμορφία των προτύπων ηγεσίας και διαχείρισης όσον αφορά την ανάπτυξη πρακτικών συμπεριφοράς και διαχείρισης, με στόχο τη στήριξη της μετάβασης σε ένα επιχειρηματικό πνεύμα και σε μια κοινωνία της γνώσης —που λειτουργεί για όλες τις γενιές και πέρα από όλα τα σύνορα— η οποία θα είναι αποτελεσματική όσον αφορά τον συνδυασμένο σχεδιασμό, τη συνεργασία, την ανταλλαγή γνώσεων και τη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων· |
|
20. |
θεωρεί ότι, όταν οι τεχνολογικές λύσεις σε μια κοινωνική πρόκληση υποστηρίζονται ευρέως και είναι αποδεδειγμένες, όπως στην περίπτωση της αδελφοποίησης μεταξύ της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης, η ΕΕ έχει να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στη δημιουργία συνθηκών για την κλιμάκωση, την κοινή χρήση και τη θέσπιση προτύπων με έμφαση στον σκοπό και τον αντίκτυπο, αποφεύγοντας παράλληλα τη ρύθμιση που θα οδηγούσε σε τεχνολογικό εγκλωβισμό. Η στήριξη αυτή μπορεί να αναπτυχθεί μέσω της ενισχυμένης συμμετοχής των πολιτών με τη χρήση ποικίλων μέσων επικοινωνίας· |
|
21. |
υπενθυμίζει ότι υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για την από κοινού χάραξη συγκεκριμένων πολιτικών καινοτομίας εντός των περιφερειών και των βιομηχανικών τομέων — και ότι αυτό απαιτεί ταχύτερη πρόοδο όσον αφορά την υπερπροηγμένη τεχνολογία, την αδελφοποίηση μεταξύ της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης και τους ΣΒΑ· |
Η φύση της καινοτομίας: τοποκεντρική, δομική, μετασχηματιστική, με έμφαση στον αντίκτυπο
|
22. |
επιβεβαιώνει ότι η ευρωπαϊκή πολιτική για την καινοτομία, σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή πολιτική για την έρευνα, πρέπει να διασφαλίζει τη διαθεσιμότητα υψηλής ποιότητας επιστήμης για την τόνωση της καινοτομίας και με στόχο να βοηθά την κοινωνία και τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν και να διαχειρίζονται τις κρίσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα όλες οι πόλεις και οι περιφέρειες της ΕΕ· Η ΕτΠ υπογραμμίζει τον συνεχιζόμενο σημαντικό ρόλο της ευρωπαϊκής περιφερειακής χρηματοδότησης μέσω του ΕΤΠΑ και του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης. Η ΕτΠ προτρέπει τις κυβερνήσεις των κρατών μελών και τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να λάβουν υπόψη τη δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (4), σύμφωνα με την οποία το κανονιστικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 που διέπει τα ταμεία της πολιτικής συνοχής υπό επιμερισμένη διαχείριση και τα κονδύλια υπό άμεση διαχείριση επιτρέπει την ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ του ΕΤΠΑ και του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»· |
|
23. |
σημειώνει ότι το κοινό σχέδιο δράσης Ευρωπαϊκής Επιτροπής/ΕτΠ στον τομέα της έρευνας, της καινοτομίας, της εκπαίδευσης και των συναφών πολιτικών για την αύξηση των ροών γνώσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και στον τομέα της συνεργατικής μάθησης όσον αφορά τη χάραξη πολιτικής, προσφέρει ευκαιρίες για την ενδυνάμωση των ερευνητών, των επιχειρηματιών και της κοινωνίας των πολιτών, ούτως ώστε να εδραιώσουν τα περιφερειακά τους οικοσυστήματα έρευνας και καινοτομίας και να ενταχθούν πλήρως σε ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο αριστείας· |
|
24. |
επισημαίνει ότι η χρηματοδότηση της ΕΕ από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (που προορίζεται πρωτίστως για την ανάκαμψη μετά τη νόσο COVID-19 και την οικονομική ανανέωση) και από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (που προορίζεται πρωτίστως για τη στήριξη των περιφερειών εξόρυξης άνθρακα και άλλων περιοχών που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα) δεν μπορεί ακόμη να αποδώσει πλήρως τον αντίκτυπό της στην προώθηση της καινοτομίας, κυρίως επειδή οι διαδικασίες χρήσης των κονδυλίων είναι πολύ αργές και υπόκεινται στους αυστηρούς κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις· |
|
25. |
τονίζει τον ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών και της ΕτΠ, που επιτρέπουν στους πολίτες και στους δημοκρατικά εκλεγμένους εκπροσώπους τους να επηρεάζουν την κατεύθυνση και τον σκοπό της καινοτομίας και να αναπτύσσουν λύσεις ως χρήστες καινοτομίας. Είναι σημαντικό εν προκειμένω να διευκολυνθούν και να διατηρηθούν σε όλες τους τις μορφές οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές και να διασφαλιστεί ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές είναι καλά προετοιμασμένες για να στηρίξουν την καινοτομία σε τοπικό επίπεδο· |
|
26. |
υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερη σύνδεση του θεματολογίου καινοτομίας και του θεματολογίου για τη βελτίωση της νομοθεσίας με την αξιοποίηση των πρόσφατων πορισμάτων του δικτύου RegHub της ΕτΠ σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις (5) και την άρση των εμποδίων στις δημόσιες επενδύσεις (6), καθώς και μέσω της συμμετοχής των φορέων της τοπικής και της περιφερειακής ανάπτυξης στην εξεύρεση καινοτόμων ρυθμιστικών λύσεων που προωθούν την καινοτομία. Σε αυτό το πλαίσιο, η προσέγγιση που βασίζεται στη γνώση και τις δεξιότητες που μοιράζονται οι βιομηχανίες (Industry Commons) και η κοινωνία (Social Commons) είναι απαραίτητη για την ενοποίηση αυτών των δύο θεματολογίων· |
|
27. |
ζητεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων όσον αφορά την πολιτική της ΕΕ για την έρευνα, το θεματολόγιο πολιτικής για τον ΕΧΕ και το φόρουμ του ΕΧΕ να είναι πιο ανοικτή έχοντας τους πολίτες ως ενεργούς συντελεστές και παράγοντες και λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τη συμβολή της ΕτΠ και των περιφερειακά συνδεδεμένων ενδιαφερόμενων φορέων. Αυτό σημαίνει ότι, εστιάζοντας περισσότερο στη δημόσια αξία της επιστήμης και της καινοτομίας κατά την επιλογή των προκλήσεων που η ΕΕ πρέπει να αντιμετωπίσει, η ενωσιακή πολιτική πρέπει παράλληλα να προσπαθήσει να συγκεντρώσει την απαραίτητη δημόσια υποστήριξη για περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή· |
Συγκεκριμένα σημεία για τους πέντε εμβληματικούς τομείς
Εμβληματικός τομέας σχετικά με τη χρηματοδότηση επεκτεινόμενων επιχειρήσεων στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας
|
28. |
σημειώνει ότι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν μια λειτουργική χρηματοπιστωτική αγορά που βασίζεται σε εθνικές αγορές επιχειρηματικών κεφαλαίων και ιδιωτικών κεφαλαίων οι οποίες υποστηρίζονται από την κυβέρνηση, και ότι το προτεινόμενο ταμείο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC) που παρέχει δημόσιες επιχορηγήσεις και επενδύσεις υπομονετικού μετοχικού κεφαλαίου θα πρέπει να προσδώσει πρόσθετη αξία στην αγορά και να αποφύγει να αναστατώσει την υφιστάμενη· |
|
29. |
τονίζει ότι απαιτείται χρηματοδότηση για τις πρωτοβουλίες που συντελούν στη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για την εδραίωση νέων καινοτόμων εταιρειών τεχνολογικής βάσης, ώστε να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται στην περιοχή τους, μέσω της ανάπτυξης συνεργειών και πρόσθετης συμπληρωματικότητας με άλλους τοπικούς παράγοντες, όπως οι οργανισμοί έρευνας και άλλες εταιρείες· |
|
30. |
θεωρεί ότι οι ισχυρότεροι δεσμοί μεταξύ έρευνας και καινοτομίας θα πρέπει να περιλαμβάνουν την αποτελεσματική διάδοση των αποτελεσμάτων των έργων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», με ιδιαίτερη έμφαση στην αξία τους για τη βελτίωση των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας και του τριγώνου της γνώσης (έρευνα, εκπαίδευση και καινοτομία), καθώς και για την καθημερινή ζωή των πόλεων, των περιφερειών και των πολιτών, ιδίως όσον αφορά την απασχόληση και την ευημερία. Η ΕτΠ τονίζει την ανάγκη αποτελεσματικής διάδοσης, στις θεσμικές πύλες ανοικτών δεδομένων, των αποτελεσμάτων των ερευνητικών προγραμμάτων του «Ορίζων Ευρώπη»· |
|
31. |
επιβεβαιώνει ότι το EIC και το χαρτοφυλάκιό του δεν είναι γνωστά μεταξύ των βιομηχανιών, των νεοφυών επιχειρήσεων, των επεκτεινόμενων επιχειρήσεων και των ΜΜΕ σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η πρόσβαση στις υπηρεσίες του θα πρέπει να είναι πιο απλή και εύχρηστη· |
|
32. |
ζητεί ο ρόλος του ταμείου του EIC να είναι καταλυτικός, με μακροχρόνιο αλλά περιορισμένο χρονικό ορίζοντα, και να επιτευχθούν επιτυχείς έξοδοι μέσω αρχικών δημόσιων προσφορών· |
|
33. |
προτείνει να δοθεί έμφαση σε νέες επιχειρήσεις και οικοσυστήματα που απαιτούν πολύ μεγάλες επενδύσεις με μακροχρόνιους ορίζοντες, όπως οι μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκινήτων, το υδρογόνο και οι ημιαγωγοί, που τείνουν να μην προσελκύουν αρκετά έγκαιρα άμεση ιδιωτική χρηματοδότηση· οι επενδύσεις μεταρρυθμιστικού χαρακτήρα απαιτούν δημόσια χρηματοδότηση υπομονετικού κεφαλαίου, σε αντιδιαστολή με την ιδιωτική χρηματοδότηση, που δίνει ώθηση κυρίως στην καινοτομία «της αγοράς»· |
|
34. |
επισημαίνει ότι η «δημιουργική ένταση» και η «δημιουργική καταστροφή» αποτελούν αποτελεσματικά μέσα για την επινόηση αξιόλογων νέων πρωτοβουλιών που δημιουργούν από κοινού δυνητικές ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες. Αυτό απαιτεί μερική χρήση της χρηματοδότησης της ΕΕ για τη συγκράτηση, την προσέλκυση και την αναδιοργάνωση ταλέντων και πόρων από πρωτοβουλίες υψηλής ποιότητας στην οικονομία της αγοράς, οι οποίες έχουν αντιμετωπίσει παρόμοιες προκλήσεις με τη χρήση μακροχρόνιων εταιρικών σχέσεων προσανατολισμένων στις επιχειρήσεις και/ή στον δημόσιο-ιδιωτικό τομέα· |
|
35. |
υπενθυμίζει ότι η Ευρώπη πρέπει να επιταχύνει ολόκληρη τη διαδικασία καινοτομίας επί τόπου, με βάση τον έλεγχο δημιουργικών ιδεών, τον πειραματισμό, τη δοκιμή, την ανάπτυξη πρωτοτύπων, τη συγκριτική μάθηση και την κλιμάκωση. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να επιδείξει την ικανότητά της για καινοτομία με τη δημιουργία νέων μορφών χρηματοδότησης δραστηριοτήτων σε τοπικό επίπεδο, οι οποίες θα δείχνουν εξαρχής το παγκόσμιο δυναμικό τους. Αυτά τα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ θα ενθαρρύνουν την εθνική και περιφερειακή χρηματοδότηση σκοπιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της ενεργού χρήσης των ταμείων συνοχής· |
|
36. |
παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει ηγετικό ρόλο και να αντιμετωπίσει το σημαντικότερο διαρθρωτικό πρόβλημα της χρηματιστηριακής αγοράς επιτρέποντας στις εισηγμένες εταιρείες να εκδίδουν νέες μετοχές και να τις πωλούν στην αγορά, χωρίς η διαδικασία έκδοσης μετοχών να είναι επαχθής· |
|
37. |
επισημαίνει ότι, ενώ η επιτυχία οποιουδήποτε θεματολογίου καινοτομίας εξαρτάται από τη συνεχή ικανότητα αντικατάστασης παλαιών προϊόντων και υπηρεσιών από νέα, οι επακόλουθες διαταραχές θα πρέπει να αντιμετωπιστούν μέσω του από κοινού σχεδιασμού και της από κοινού κατασκευής, ώστε να διασφαλιστεί η μακροχρόνια αποδοχή, με τη συμμετοχή και τοπικών και των περιφερειακών φορέων· |
Εμβληματικός τομέας για την προώθηση της καινοτομίας στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας μέσω χώρων πειραματισμού και δημόσιων συμβάσεων
|
38. |
τονίζει τη σημασία της διαδικασίας ανοικτής γνωστοποίησης και αναφέρεται σε ένα σύνολο ερευνών και δοκιμασμένων μεθόδων για τον συντονισμό και τη διαχείριση διαδικασιών πολυεπίπεδης συνεργασίας και πειραματισμού όσον αφορά τον ριζικό συστημικό μετασχηματισμό. Η ΕτΠ αναγνωρίζει την ανάγκη βελτίωσης των επαγγελματικών ικανοτήτων και των χώρων εργασίας ώστε να καταστούν μαθησιακά περιβάλλοντα που προσφέρουν υλοποιήσιμες ιδέες και δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για εμπιστοσύνη και πειραματισμό σε κοινά έργα με εγκεκριμένο όραμα, στόχους, στρατηγικές και σχέδια δράσης· |
|
39. |
τονίζει ότι, στο πλαίσιο μιας προσέγγισης που βασίζεται στην πολυεπίπεδη συνεργασία, οι λύσεις στα τοπικά προβλήματα θα πρέπει, στις περισσότερες περιπτώσεις, να αναπτύσσονται από κοινού με όλους τους φορείς της τετραπλής έλικας με συνδεδεμένο τρόπο σε πραγματικό περιβάλλον. Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει σε ταχεία μάθηση, κλιμάκωση και ταχείες διορθώσεις στην πορεία καινοτομίας, ενώ ορισμένα τμήματα του συντονισμού και της παρακολούθησης θα πρέπει να πραγματοποιούνται με τη μορφή διαπεριφερειακών δικτύων. Στόχος είναι να αναγνωριστεί «το τι είναι εφικτό» και να διευρυνθούν οι σχετικές προσδοκίες προκειμένου να συμπεριληφθεί και να καταστεί «το ανέφικτο εφικτό» και, στη συνέχεια, να γίνει σύγκριση και αξιολόγηση των εναλλακτικών πρακτικών και να γίνουν γνωστές επιτυχείς και αποτυχημένες πορείες πειραματισμού, καθώς και να ενθαρρυνθούν η διάδοση και η υιοθέτηση της καινοτομίας εκτός του αρχικού πλαισίου της· |
|
40. |
επαναλαμβάνει ότι η σωστή παρακολούθηση και η αξιολόγηση της καινοτομίας είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική εφαρμογή της πολιτικής. Η ΕτΠ υπενθυμίζει (7) τη χρήση και την περαιτέρω ανάπτυξη του περιφερειακού πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία σχετικά με τις περιφερειακές τοποκεντρικές πολιτικές. Η ΕτΠ υπενθυμίζει ότι αυτό αποτελεί ουσιαστικό εργαλείο για τη σύγκριση των αλλαγών στις επιδόσεις των περιφερειακών πολιτικών καινοτομίας και για την οργάνωση διαδικασιών συγκριτικής μάθησης μεταξύ των περιφερειών, βελτιώνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τα περιφερειακά οικοσυστήματα καινοτομίας και την έξυπνη εξειδίκευση· |
|
41. |
επισημαίνει ότι ο πειραματισμός μεγάλης κλίμακας απαιτεί ευρωπαϊκές συμπράξεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», τη χρήση καινοτόμων δημόσιων συμβάσεων και τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC) καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής της καινοτομίας, από τα πρώτα στάδια της έρευνας έως την απόδειξη της ιδέας, τη μεταφορά τεχνολογίας, τη χρηματοδότηση και την μεγάλης κλίμακας ανάπτυξη πειραμάτων, εταιρειών και νεοφυών επιχειρήσεων, ούτως ώστε να επιτύχουν, ως πηγή έμπνευσης, σε σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ) και σε «κοιλάδες υδρογόνου»· |
Εμβληματικός τομέας για την επιτάχυνση και την ενίσχυση της καινοτομίας στα ευρωπαϊκά οικοσυστήματα καινοτομίας σε ολόκληρη την ΕΕ και την αντιμετώπιση του χάσματος καινοτομίας
|
42. |
προτείνει τα περιφερειακά κέντρα καινοτομίας, από κοινού με τα κορυφαία ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ), να καταστούν βασικοί καταλύτες για τις κοινωνικές και βιομηχανικές μεταβολές, και να δώσουν τη δυνατότητα σε περιφέρειες με παρόμοιους τομείς εξειδίκευσης να συνεργαστούν και να προωθήσουν κοινά έργα καινοτομίας. Στο πλαίσιο αυτό, θα απαιτηθεί ένα ολοκληρωμένο, συντονισμένο και αποκεντρωμένο σύστημα παρακολούθησης και αξιολόγησης των προγραμμάτων· |
|
43. |
σημειώνει ότι, για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί, το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» (100 εκατ. EUR) και οι διαπεριφερειακές επενδύσεις στην καινοτομία (I3) (70 εκατ. EUR) στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ θα παράσχουν μόνο επαρκείς πόρους για το αρχικό πλαίσιο, το οποίο πρέπει να υποστηριχθεί από σημαντικά εκτενέστερες προσπάθειες και επακόλουθη χρηματοδότηση. Η ΕτΠ καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει αποτελεσματικές συνέργειες μεταξύ αυτών των χρηματοδοτικών ροών, αξιοποιώντας πρωτοβουλίες όπως οι εταιρικές σχέσεις περιφερειακής καινοτομίας (PRI) και το δίκτυο ευρωπαϊκών κόμβων ψηφιακής καινοτομίας· |
|
44. |
επικροτεί τα αποτελεσματικά μέτρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της περιφερειακής διάστασης στην ενωσιακή πολιτική και των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας ως το κλειδί για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης και την επίτευξη στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ για έξυπνη και βιώσιμη ανάπτυξη. Η ΕτΠ επισημαίνει ότι τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης βρίσκονται στο επίκεντρο των περιφερειακών οικοσυστημάτων καινοτομίας με ισχυρή νοοτροπία νεοφυών επιχειρήσεων και επιχειρηματικότητας. Όλα τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ιδίως τα πανεπιστήμια εφαρμοσμένων επιστημών και άλλα παρόμοια ιδρύματα που εργάζονται για την ανάπτυξη πραγματικών πρακτικών, πρέπει να ενισχύσουν τον ρόλο τους ως ενεργών κινητήριων μοχλών καινοτομίας στις περιφέρειες, να εξασφαλίσουν την κατάρτιση των ιδιαίτερα αναγκαίων επαγγελματιών, να προσελκύσουν νέα ταλέντα επί τόπου και να συμβάλουν στη μεταφορά σημαντικών τεχνολογικών καινοτομιών στην τοπική οικονομία· |
|
45. |
επισημαίνει τον σημαντικό ρόλο της επαγγελματικής εκπαίδευσης, με εστίαση στην κατάρτιση τεχνικών και άλλων επαγγελματιών σε πρακτικά επαγγέλματα, στην υλοποίηση αυτού του θεματολογίου καινοτομίας· |
|
46. |
επισημαίνει τη θεμελιώδη πρόκληση του ευρωπαϊκού θεματολογίου καινοτομίας στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας, το οποίο δεν διαθέτει επαρκή κίνητρα, εμπειρία και πόρους για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών σε μια συστημική μετάβαση. Χρειαζόμαστε επίσης κίνητρα ώστε τα κορυφαία ΑΕΙ να απομακρυνθούν από τη λογική «κάνετε δημοσιεύσεις ή εξαφανιστείτε» και, αντί αυτού, να εστιάσουν σε μεγαλύτερο βαθμό στον τρόπο αντιμετώπισης των πιεστικών μειζόνων κοινωνικών προκλήσεων και στη στήριξη της καινοτομίας στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας και της παγκόσμιας μεταφοράς τεχνολογίας σε συνεργασία με τη βιομηχανία· |
|
47. |
προτείνει τα ΑΕΙ από κοινού με τους υπόλοιπους φορείς τετραπλής έλικας να αναπτύξουν τους ρόλους και τις αρμοδιότητες και να ενορχηστρώσουν με επαγγελματισμό τα τοπικά οικοσυστήματα, όπου ερευνητές, φοιτητές και εταιρείες πειραματίζονται και δοκιμάζουν από κοινού νέες τεχνολογίες με το νέο πνεύμα επιχειρηματικότητας και καινοτομίας· |
|
48. |
επαναλαμβάνει τη σημασία στοχοθέτησης και χρηματοδότησης των πρωτοβουλιών για τη γεφύρωση των δύο χασμάτων καινοτομίας με σκοπό τη διευκόλυνση των πολυμερών συμπράξεων αριστείας σε παγκόσμιο επίπεδο και της ελεύθερης πρόσβασης σε αυτές τις συμπράξεις για εταίρους από χώρες και περιφέρειες με χαμηλές επιδόσεις. Οι συμπράξεις αυτές είναι καίριας σημασίας για τη δημιουργία ενός πιο εύρωστου και συνεκτικού οικοσυστήματος καινοτομίας της ΕΕ· |
|
49. |
επαναλαμβάνει ότι οι κόμβοι ΕΧΕ που συνδέουν τους φορείς λήψης αποφάσεων και τους φορείς ΕΑΚ αποτελούν ιδανικό μέσο για την πλήρη αναγνώριση των πλεονεκτημάτων μιας τοποκεντρικής προσέγγισης της επιστήμης και της καινοτομίας, προκειμένου να βρεθούν νέες λύσεις για την αντιμετώπιση των σημερινών κρίσεων στο πλαίσιο μιας περιφερειακής προσέγγισης από τη βάση προς την κορυφή· |
|
50. |
συνιστά τη δρομολόγηση δράσεων μέσω του δικτύου «Enterprise Europe Network» για τη διεθνή μεταφορά τεχνολογίας και για την τεχνολογική συνεργασία στον τομέα της έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας (ΕΑΚ)· |
Εμβληματικός τομέας για την προώθηση, την προσέλκυση και τη διατήρηση ταλέντων στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας
|
51. |
ζητεί τη δημιουργία ενός ειδικού σχεδίου δράσης με κίνητρα και επαρκή χρηματοδότηση, προκειμένου τα ΑΕΙ να ενθαρρυνθούν να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην επίλυση μεγάλων κοινωνικών προκλήσεων, προωθώντας την ευρωπαϊκή καινοτομία, την βιομηχανική συνεργασία και την ολοκλήρωση στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας, και να εκπαιδεύσουν τα ταλέντα που είναι απαραίτητα στην Ευρώπη· |
|
52. |
υπογραμμίζει τον ρόλο των ΑΕΙ και, ιδίως, των φοιτητών ως καταλυτών μεταξύ νεοσύστατων επιχειρήσεων και επιστημονικής νοοτροπίας αφενός και των συμπράξεων πανεπιστημίου και βιομηχανίας αφετέρου, με στόχο την υποστήριξη της καινοτομίας και τη μεταφορά τεχνολογίας στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας. Τα ΑΕΙ θα πρέπει να γίνουν οι κινητήριες δυνάμεις της διαρθρωτικής αλλαγής που απαιτείται για την επιτάχυνση της καινοτομίας στον τομέα της υπερπροηγμένης τεχνολογίας με στόχο τη δημιουργία, τη διαφύλαξη και τη διατήρηση ταλέντων στην Ευρώπη. Εν προκειμένω, οι τεχνολογικοί κόμβοι μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο ως διαμεσολαβητές και καταλυτικοί παράγοντες· |
|
53. |
προτείνει τα καλύτερα ΑΕΙ να αποτελέσουν παράδειγμα όσον αφορά την αλλαγή νοοτροπίας προς μια κοινωνία που εκτιμά την επιχειρηματικότητα, τις νεοσύστατες και τις αναπτυσσόμενες εταιρείες, τη συνεργασία πανεπιστημίων και βιομηχανίας, την υπερπροηγμένη τεχνολογία και την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ· |
|
54. |
επιβεβαιώνει ότι το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT), οι Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίας (ΚΓΚ) και τα χαρτοφυλάκια τους δεν είναι ακόμη γνωστά μεταξύ των πόλεων, των περιφερειών, των φοιτητών, των πολιτών και του ακαδημαϊκού κόσμου σε όλη την Ευρώπη· |
Εμβληματικός τομέας για τη βελτίωση των εργαλείων χάραξης πολιτικής
|
55. |
συνιστά την καλύτερη κατανόηση της μεταβαλλόμενης φύσης της καινοτομίας στη χάραξη τοπικής και περιφερειακής πολιτικής μέσω της πρωτοβουλίας εταιρικών σχέσεων περιφερειακής καινοτομίας (PRI) και της συνεργασίας μεταξύ του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC), των ΓΔ RTD, GROW, REGIO και της ΕτΠ. Αυτό θα πρέπει να γίνει σε συνεργασία με τις περιοχές που συμμετέχουν στην πιλοτική δράση PRI που δρομολογήθηκε από κοινού από την ΕτΠ και το JRC και με έμπειρα δίκτυα εστιασμένα στην καινοτομία σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως η EARTO (Ευρωπαϊκή Ένωση Ερευνητικών και Τεχνολογικών Οργανισμών), το ERRIN (Δίκτυο Έρευνας και Καινοτομίας των Ευρωπαϊκών Περιφερειών) και το ENoLL (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ζωντανών Εργαστηρίων)· |
|
56. |
σημειώνει ότι αυτός ο εμβληματικός τομέας περιλαμβάνει σημεία δράσης που είναι πολύ σημαντικά για τις περιφέρειες και τις πόλεις. Η ΕτΠ συμφωνεί με τις δηλώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη στήριξη των περιφερειών κατά τη χάραξη και την εφαρμογή καλύτερων πολιτικών για την καινοτομία και προτείνει τη διαπραγμάτευση ενός κοινού σχεδίου εφαρμογής που θα λαμβάνει υπόψη διάφορα στοιχεία του θεματολογίου καινοτομίας και της παρούσας γνωμοδότησης· |
|
57. |
υπενθυμίζει (σε όλες τις περιφέρειες) ότι αυτό το νέο θεματολόγιο καινοτομίας αποτελεί ζωτικής σημασίας εκτεταμένη προσπάθεια για την από κοινού αντιμετώπιση των επιτακτικότερων κοινωνικών προκλήσεων που απαιτούν ευρωπαϊκή συνεργασία και συνιστά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τις PRI και άλλα εργαλεία για την παροχή στήριξης στις πόλεις και τις περιφέρειες για την προετοιμασία των περιφερειακών τους θεματολογίων καινοτομίας και την επιτάχυνση των μέτρων καινοτομίας με τους ενδιαφερόμενους φορείς τους· |
|
58. |
συμφωνεί με την ανάγκη καθορισμού και χρήσης βασικής ορολογίας, δεικτών, ταξινομίας δεδομένων και συγκρίσιμων συνόλων δεδομένων με στόχο τη στήριξη της χάραξης πολιτικής βάσει τεκμηριωμένων στοιχείων, τα οποία θα δημοσιεύονται στις θεσμικές πύλες ανοικτών δεδομένων ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση, η χρήση και η μελέτη τους· |
Επόμενα βήματα
|
59. |
προτείνει το JRC να δημιουργήσει ένα ευρωπαϊκό φόρουμ εικονικής συνεργασίας για την ανταλλαγή, τον πειραματισμό και τη δοκιμή μεθόδων, εργαλείων και πρακτικών σε πολιτικές και μέτρα ΕΑΚ που μπορούν να χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη, οι περιφέρειες και οι δήμοι για τη χάραξη και την υλοποίηση των πολιτικών καινοτομίας τους· |
|
60. |
τονίζει ότι η διαδικασία του θεματολογίου καινοτομίας απαιτεί τακτική αξιολόγηση της προόδου και των προσαρμογών με τα ενδιαφερόμενα μέρη· |
|
61. |
τονίζει τη ζωτική σημασία που έχουν η αύξηση της συνέργειας και της συνεργασίας μεταξύ σημαντικών πρωτοβουλιών της ΕΕ και η ανάδειξη του τρόπου με τον οποίο αυτό συμβαίνει στην πράξη κατά την υλοποίηση του νέου ευρωπαϊκού θεματολογίου καινοτομίας σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ και οι κυβερνήσεις των κρατών μελών θα πρέπει να αυξήσουν τη συνεργική χρήση διαφόρων ευρωπαϊκών και εθνικών πηγών χρηματοδότησης που αποσκοπούν κυρίως στην ενίσχυση της βάσης καινοτομίας των δήμων και των περιφερειών. |
|
62. |
τονίζει ότι ο πολλαπλασιασμός της ευρωπαϊκής ανάπτυξης των επιχειρήσεων απαιτεί από τους πολιτικούς ηγέτες όλων των επιπέδων να δεσμευτούν για την ενίσχυση της χρηματοδότησης της ΕΑΚ σε σχέση με παλαιότερα, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στην εδραίωση νέων αναπτυξιακών πλατφορμών και ισχυρών τοπικών οικοσυστημάτων ανοικτής καινοτομίας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η εισαγωγική φάση μπορεί να δρομολογηθεί με τη βοήθεια των πιλοτικών πόλεων και περιφερειών που συμμετέχουν στις PRI· |
|
63. |
συνιστά την εμβάθυνση της μεθοδολογικής ανάπτυξης για την υλοποίηση, σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης, των διαδικασιών συστημικού μετασχηματισμού, οι οποίες επικεντρώνονται πρωτίστως στις μετασχηματιστικές καινοτομίες που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των παγκόσμιων προκλήσεων. Ένας από τους στόχους είναι η αύξηση της χρήσης των βέλτιστων επιστημονικών γνώσεων σε αυτές τις διαδικασίες μετασχηματισμού. Ο άλλος στόχος είναι η από κοινού δημιουργία πρακτικών σε τοπικό επίπεδο για την εδραίωση του ηγετικού ρόλου της Ευρώπης σε τομείς που αποτελούν ήδη τη δύναμή της, όπως η Πράσινη Συμφωνία, η προσέγγιση της διττής μετάβασης και η ενίσχυση της στρατηγικής ανθεκτικότητας· |
|
64. |
τονίζει έντονα την ανάγκη να ανταγωνιστούμε παγκοσμίως για ταλέντα και κυριαρχία στην επιστήμη, στην τεχνολογία, στη μηχανική, στα μαθηματικά και στην ικανότητα καινοτομίας, αναφέροντας δύο πρωτοβουλίες των ΗΠΑ: τη νέα πρωτοβουλία χρηματοδότησης του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών (NSF) που ονομάζεται Regional Innovation Engines, ένα πρόγραμμα που στοχεύει να ενεργοποιήσει και να ενισχύσει τα οικοσυστήματα καινοτομίας σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Περιφερειακό Πρόγραμμα Επιτάχυνσης Επιχειρηματικότητας (REAP) του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT), μια παγκόσμια πρωτοβουλία που βοηθά τις περιφέρειες να επιταχύνουν την οικονομική ανάπτυξη και να προωθήσουν την κοινωνική πρόοδο μέσω της επιχειρηματικότητας που βασίζεται στην καινοτομία. |
|
65. |
υπογραμμίζει ότι το θεματολόγιο καινοτομίας θα στεφθεί με επιτυχία μόνον εάν αποφευχθεί ο κατακερματισμός και εφαρμοστούν αποτελεσματικά τα μέτρα. Η Ευρώπη θα καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στην επιστήμη, τη βιομηχανική βάση, τα δυναμικά οικοσυστήματα νεοφυών επιχειρήσεων, τις συνθήκες για καινοτομία και τη βάση ταλέντων, και το γεγονός αυτό θα δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους ΣΒΑ των Ηνωμένων Εθνών. |
Βρυξέλλες, 1η Δεκεμβρίου 2022.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών
Vasco ALVES CORDEIRO
(1) Ανάγκη υλοποίησης συμπράξεων για την περιφερειακή καινοτομία για κοινωνιακούς μετασχηματισμούς και τη χρήση της κοινωνιακής καινοτομίας ως ενός από τα μέσα.
(2) Ορισμός του ΟΟΣΑ για την κοινωνική καινοτομία (https://www.oecd.org/regional/leed/social- innovation.htm).
(3) Σημειωτέον ότι, τον Νοέμβριο του 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκπόνησε 20 δράσεις προτεραιότητας, σε μία από τις οποίες («Δημιουργία περιφερειακών και εθνικών οικοσυστημάτων Ε&Κ για τη βελτίωση της περιφερειακής/εθνικής αριστείας και ανταγωνιστικότητας») υπογραμμίζεται η ανάγκη καθορισμού και πιλοτικής δρομολόγησης κόμβων ΕΧΕ, προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάδειξη ανταγωνιστικών οικοσυστημάτων Ε&Κ σε ολόκληρη την ΕΕ, για την κάλυψη χωρικών κενών και για τη διασφάλιση ευκολότερης ροής ταλέντων και επενδύσεων.
(4) Βρυξέλλες, 5 Ιουλίου 2022 C(2022) 4747 final — Annex to the Communication to the Commission — Approval of the content of a draft Commission Notice on the synergies between ERDF programmes and Horizon Europe [Παράρτημα της ανακοίνωσης προς την Επιτροπή σχετικά με την έγκριση του περιεχομένου σχεδίου ανακοίνωσης της Επιτροπής αναφορικά με τις συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων του ΕΤΠΑ και του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη»].
(5) https://cor.europa.eu/en/engage/Documents/RegHub/report-consultation-01-public-procurement.pdf
(6) https://cor.europa.eu/en/engage/Documents/RegHub/RegHub%20report%20on%2021%20century%20rules.pdf
(7) CoR-517-2020.