ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 9.10.2020
COM(2020) 960 final
2020/0299(BUD)
Πρόταση
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή βοήθειας στην Κροατία και την Πολωνία σχετικά με φυσική καταστροφή και για την πληρωμή προκαταβολών στην Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σχετικά με κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.Πλαίσιο της πρότασης
Η παρούσα απόφαση καλύπτει την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΤΑΕΕ) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου 1 (στο εξής: ο κανονισμός) για ποσό ύψους 823 548 633 EUR με σκοπό την παροχή βοήθειας στην Κροατία και την Πολωνία μετά από φυσικές καταστροφές που σημειώθηκαν στις χώρες αυτές κατά τη διάρκεια του 2020, καθώς και για προκαταβολές σε επτά κράτη μέλη (Κροατία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία) ως απάντηση στη σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία Covid-19 στις αρχές του 2020. Η κινητοποίηση αυτή συνοδεύεται από το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού (ΣΔΠ) αριθ. 9/2020 2 , που προτείνει την εγγραφή των αναγκαίων πιστώσεων στον γενικό προϋπολογισμό του 2020, τόσο για τις αναλήψεις υποχρεώσεων όσο και για τις πληρωμές.
2.Πληροφορίες και όροι
2.1Κροατία - σεισμός που έπληξε την πόλη του Ζάγκρεμπ και τις επαρχίες Ζάγκρεμπ και Krapina-Zagorje τον Μάρτιο του 2020
(1)Στις 10 Ιουνίου 2020 η Δημοκρατία της Κροατίας (στο εξής: Κροατία) υπέβαλε αίτηση ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ για τη χρηματοδότηση ενεργειών έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης μετά τον σεισμό της 22ας Μαρτίου 2020 που έπληξε την πόλη του Ζάγκρεμπ και τις επαρχίες Ζάγκρεμπ και Krapina-Zagorje.
(2)Η αίτηση υποβλήθηκε εντός της περιόδου δώδεκα εβδομάδων μετά την πρώτη εκδήλωση ζημίας που προκάλεσε η καταστροφή και περιέχει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει του άρθρου 4 του κανονισμού.
(3)Πρόκειται για σεισμό φυσικής προέλευσης και, επομένως, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΤΑΕΕ.
(4)Οι κροατικές αρχές εκτιμούν τις συνολικές άμεσες ζημίες σε 11 572 586 387 EUR. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 22,9 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της Κροατίας και υπερβαίνει το κατώτατο όριο «μείζονος καταστροφής» για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ ύψους 303,3 εκατ. EUR (0,6 % του ΑΕΕ της Κροατίας το 2020). Επομένως, η καταστροφή χαρακτηρίζεται ως «μείζων φυσική καταστροφή» και, ως εκ τούτου, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού.
(5)Ο υπολογισμός του ποσού της οικονομικής ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ γίνεται με βάση τις συνολικές άμεσες ζημίες. Η οικονομική ενίσχυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για τις ουσιώδεις ενέργειες έκτακτης ανάγκης, που ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού.
(6)Οι υπηρεσίες της Επιτροπής εξέτασαν διεξοδικά την αίτηση σύμφωνα με τον κανονισμό και ειδικότερα σύμφωνα με τα άρθρα 2, 3 και 4 του κανονισμού αυτού. Στις 17 Ιουλίου 2020, η Επιτροπή ζήτησε από την Κροατία να συμπληρώσει τις πληροφορίες σχετικά με τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε για την εκτίμηση του κόστους επισκευής των κτιρίων κατοικιών και των εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων. Οι πληροφορίες αυτές παρασχέθηκαν δεόντως από την Κροατία στις 28 και 31 Ιουλίου 2020, γεγονός που επέτρεψε στην Επιτροπή να ολοκληρώσει την αξιολόγησή της.
(7)Στην αίτησή τους, οι κροατικές αρχές περιγράφουν λεπτομερώς το γεγονός και τη φύση των ζημιών. Στην περιοχή που επλήγη περισσότερο περιλαμβάνονται η πόλη του Ζάγκρεμπ και οι επαρχίες Ζάγκρεμπ και Krapina-Zagorje, οι οποίες αριθμούν 1,23 εκατομμύρια κατοίκους, εκ των οποίων 1,18 εκατομμύρια ζουν σε δήμους και πόλεις όπου κηρύχθηκε κατάσταση φυσικής καταστροφής. Ο σεισμός, μεγέθους 5,5 της κλίμακας Ρίχτερ, ήταν ο ισχυρότερος που έπληξε το Ζάγκρεμπ από το 1880. 27 άνθρωποι τραυματίστηκαν και ένας έχασε τη ζωή του εξαιτίας των τραυμάτων.
(8)Ο σεισμός προκάλεσε μεγάλες δομικές ζημίες στο κτιριακό δυναμικό, ιδίως σε κατοικίες και δημόσια κτίρια (δηλαδή εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις, νοσοκομεία, κτίρια ιδρυμάτων). Οι κροατικές αρχές εκτίμησαν ότι 26 000 κτίρια υπέστησαν ζημίες (σοβαρές περίπου το 5 %, μέτριες το 20 % και ελαφρές το 74 %). Εκτιμάται ότι έχουν εκτοπιστεί 30 000 άτομα, στα οποία η κροατική κυβέρνηση παρείχε επιδοτήσεις για τη μίσθωση προσωρινών καταλυμάτων.
(9)Ο σεισμός προκάλεσε μεγάλη ζημία στην πλειονότητα των κτιρίων εντός του ιστορικού αστικού ιστού της πόλης του Ζάγκρεμπ, καθώς και σε μεμονωμένα ακίνητα πολιτιστικά αγαθά, κυρίως εκκλησίες, που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή της πόλης και στις γειτονικές επαρχίες. Κατέρρευσε μία από τις δύο κορυφές κωδωνοστασίου του καθεδρικού ναού, του πιο εμβληματικού πολιτιστικού χώρου του Ζάγκρεμπ. Πάνω από το 80 % των νοσοκομειακών κτιρίων επηρεάστηκαν άμεσα από τον σεισμό και το 17 % αξιολογήθηκαν ως προσωρινά ή μόνιμα μη χρησιμοποιήσιμα. Ο σεισμός προκάλεσε ζημίες σε πολλές εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις. Σύμφωνα με την αρχική αξιολόγηση, 106 κτίρια προοριζόμενα για προσχολική εκπαίδευση, 214 σχολικά κτίρια και κέντρα εκπαίδευσης και 12 μαθητικοί κοιτώνες υπέστησαν ζημίες. Επιπλέον, 36 συστατικές μονάδες του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ ανέφεραν ζημίες σε 142 κτίρια. Επλήγησαν επίσης κτίρια στα οποία στεγάζονται 29 επιστημονικά ινστιτούτα. Λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη συνολική ζημία, το σχετικό κόστος, καθώς και τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της καταστροφής είναι διαθέσιμες στην έκθεση «Σεισμός στην Κροατία. Ταχεία εκτίμηση των ζημιών και των αναγκών 2020», που εκπονήθηκε από την κροατική κυβέρνηση, με την υποστήριξη της Παγκόσμιας Τράπεζας.
(10)Η ανεξάρτητη εκτίμηση που διενεργήθηκε από τις υπηρεσίες της Επιτροπής επιβεβαίωσε την πληγείσα περιοχή, καθώς και τον συνολικό αριθμό του εκτιθέμενου πληθυσμού που δηλώθηκε στην αίτηση. Ειδική ανάλυση των ζημιών σε δημόσια περιουσιακά στοιχεία και κτίρια κατοικιών επιβεβαίωσε τη γεωγραφική κατανομή των ζημιών και τους συγκεκριμένους αριθμούς που αφορούν τις ζημίες σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις. Κατόπιν αιτήματος των υπηρεσιών της Επιτροπής, οι συμπληρωματικές πληροφορίες που παρέσχε η Κροατία κατέστησαν δυνατή την καλύτερη κατανόηση της προέλευσης των συνολικών δαπανών που αναφέρονται στο αίτημα. Με την εφαρμογή αυτού του κόστους στη μεθοδολογία εκτίμησης κόστους της Επιτροπής, η οποία εκπονήθηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών, η προκύπτουσα συνολική άμεση ζημία είναι εντός της τάξης μεγέθους της εκτιμώμενης από τις κροατικές αρχές ζημίας.
(11)Η Κροατία εκτίμησε το κόστος των ενεργειών έκτακτης ανάγκης και ανάκαμψης, που είναι επιλέξιμες σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού, σε 2 270,1 εκατ. EUR και το υπέβαλε κατανεμημένο ανά είδος ενέργειας. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά τις δαπάνες για την αποκατάσταση της λειτουργίας των υποδομών, ιδίως της εκπαίδευσης και της υγείας, καθώς και της προσωρινής στέγασης.
(12)Οι κροατικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη για τις επιλέξιμες δαπάνες.
(13)Με την αίτηση της 10ης Ιουνίου 2020, η Κροατία ζήτησε την πληρωμή προκαταβολής, όπως ορίζεται στο άρθρο 4α του κανονισμού. Στις 10 Αυγούστου 2020, η Επιτροπή εξέδωσε την εκτελεστική απόφαση C (2020) 5575 για τη χορήγηση προκαταβολής από το ΤΑΕΕ ύψους 88 951 877 EUR και στη συνέχεια την κατέβαλε στην Κροατία.
(14)Όσον αφορά την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας για την πρόληψη και τη διαχείριση των κινδύνων καταστροφών, δεν εκκρεμεί επί του παρόντος διαδικασία επί παραβάσει.
(15)Το άρθρο 47α των τροποποιήσεων του κροατικού νόμου περί κατασκευών, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 28 Δεκεμβρίου 2019, προβλέπει την υποχρέωση υιοθέτησης μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ανακαίνιση του εθνικού κτιριακού αποθέματος, συμπεριλαμβανομένων πολιτικών και μέτρων που συμβάλλουν στην αύξηση της προστασίας από κινδύνους που σχετίζονται με σεισμούς που επηρεάζουν τη ζωή των κτιρίων.
2.2Πολωνία - πλημμύρες στο Podkarpackie Voivodeship τον Ιούνιο του 2020
(1)Στις 24 Αυγούστου 2020 η Δημοκρατία της Πολωνίας (στο εξής: Πολωνία) υπέβαλε αίτηση ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ σχετικά με τις πλημμύρες στο Podkarpackie Voivodeship τον Ιούνιο του 2020.
(2)Η αίτηση υποβλήθηκε εντός της περιόδου δώδεκα εβδομάδων μετά την πρώτη εκδήλωση ζημίας που προκάλεσε η καταστροφή και περιέχει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει του άρθρου 4 του κανονισμού.
(3)Οι πλημμύρες από βροχή είναι φυσικής προέλευσης και, επομένως, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΤΑΕΕ.
(4)Το γεγονός παρουσιάστηκε στην αίτηση ως «περιφερειακή φυσική καταστροφή» όπως ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 3 του κανονισμού βάσει του οποίου ως «περιφερειακή καταστροφή» νοείται κάθε φυσική καταστροφή σε περιοχή επιπέδου NUTS 2 σε επιλέξιμο κράτος η οποία προκαλεί άμεση ζημία που υπερβαίνει το 1,5 % του ΑΕΠ της εν λόγω περιοχής. Οι πολωνικές αρχές εκτιμούν τις συνολικές άμεσες ζημίες σε 282 851 202 EUR. Η ζημία που προκλήθηκε αντιπροσωπεύει το 1,56 % του ΑΕΠ της σχετικής περιοχής επιπέδου NUTS 2 Podkarpackie και, ως εκ τούτου, υπερβαίνει το όριο των 270 961 950 EUR (1,5 % του ΑΕΠ της περιοχής). Η αίτηση της Πολωνίας είναι, επομένως, επιλέξιμη για ενίσχυση από το ΤΑΕΕ.
(5)Ο υπολογισμός του ποσού της οικονομικής ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ γίνεται με βάση τις συνολικές άμεσες ζημίες. Η οικονομική ενίσχυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για τις ουσιώδεις ενέργειες έκτακτης ανάγκης, που ορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού.
(6)Η Πολωνία δεν ζήτησε να λάβει προκαταβολή.
(7)Οι υπηρεσίες της Επιτροπής εξέτασαν διεξοδικά την αίτηση σύμφωνα με τον κανονισμό και ειδικότερα σύμφωνα με τα άρθρα 2, 3 και 4 του κανονισμού αυτού. Στις 3 Σεπτεμβρίου 2020, η Επιτροπή ζήτησε από την Πολωνία συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με λεπτομερέστερη ανάλυση των ειδών ζημιών (επιμέρους στοιχεία) που περιλαμβάνονται στις ζημίες σε επιχειρήσεις, στη γεωργία και τη δασοκομία. Η Πολωνία υπέβαλε δεόντως τις πληροφορίες αυτές στις 7 Σεπτεμβρίου 2020, επιτρέποντας στην Επιτροπή να ολοκληρώσει την αξιολόγησή της.
(8)Στην αίτηση περιγράφεται λεπτομερώς το γεγονός και η φύση των ζημιών. Η αλληλουχία των μετεωρολογικών γεγονότων, υπό τη μορφή μετώπων σφοδρής θύελλας με ριπές ανέμου και έντονες βροχοπτώσεις, εμφανίστηκε σε ολόκληρο το Podkarpackie Voivodeship μεταξύ 7 Ιουνίου 2020 και 29 Ιουνίου 2020. Οι στιγμιαίες πλημμύρες συνεπεία της βροχής έπληξαν κυρίως το νότιο, νοτιοδυτικό, νοτιοανατολικό και κεντρικό τμήμα του Voivodeship. Λόγω των έντονων βροχοπτώσεων, ανέβηκε απότομα η στάθμη και υπερχείλισαν από την κοίτη τους μικρά ρέματα και παραπόταμοι των κύριων ποταμών, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν στιγμιαία περισσότερα από 2 000 οικιστικά, αγροτικά και κοινωφελή κτίρια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η κρατική πυροσβεστική υπηρεσία και μονάδες της εθελοντικής πυροσβεστικής υπηρεσίας ανταποκρίθηκαν σε συνολικά 4 569 συμβάντα που αφορούσαν την ενίσχυση και την ανύψωση των αντιπλημμυρικών αναχωμάτων των ποταμών, την απομάκρυνση ανθρώπων (πάνω από 400 άνθρωποι απομακρύνθηκαν) και την εκκένωση ιδιοκτησιών, την άντληση υδάτων από κτίρια, τη διάνοιξη οχετών στράγγισης οδών, την απομάκρυνση πεσμένων δένδρων και κλαδιών. Συνολικά, περίπου 4 300 άτομα έχασαν προσωρινά την πρόσβαση σε ηλεκτρική ενέργεια.
(9)Λόγω των πλημμυρών, καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημίες περίπου 251 χλμ. υδατορευμάτων με ρυθμιζόμενη και μη ρυθμιζόμενη εκροή. Οι πλημμύρες προκάλεσαν ζημίες σε υποδομές δικτύου, καθώς και σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην πληγείσα περιοχή· πολλές εγκαταστάσεις παραγωγής, αποθήκες, μηχανήματα και εξοπλισμός καταστράφηκαν ή παρασύρθηκαν. Πάνω από 2 000 γεωργοί υπέστησαν επίσης σημαντικές ζημίες· η πληγείσα καλλιεργούμενη έκταση ανήλθε περίπου σε 9 000 εκτάρια και πολλά αγροτικά κτίρια και μηχανήματα υπέστησαν ζημίες.
(10)Η Πολωνία εκτίμησε το κόστος των ενεργειών έκτακτης ανάγκης και αποκατάστασης, που είναι επιλέξιμες σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού, σε 216 180 849 εκατ. EUR και το κατένειμε ανά είδος ενέργειας. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά το κόστος για την αποκατάσταση της λειτουργίας των υποδομών μεταφορών, τη διασφάλιση των υποδομών πρόληψης και την άμεση αποκατάσταση των φυσικών ζωνών που επλήγησαν, ώστε να αποφευχθούν οι άμεσες επιπτώσεις από τη διάβρωση του εδάφους.
(11)Οι πολωνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη για τις επιλέξιμες δαπάνες.
(12)Όσον αφορά την εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας για την πρόληψη και τη διαχείριση των κινδύνων καταστροφών, δεν εκκρεμεί επί του παρόντος διαδικασία επί παραβάσει.
2.3Κροατία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία - σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 στις αρχές του 2020
Τον Δεκέμβριο του 2019, αναφέρθηκε στον ΠΟΥ επιδημία πνευμονίας άγνωστης αιτιολογίας, από τη Γουχάν της Κίνας. Αργότερα, προσδιορίστηκε ως νέο στέλεχος κορονοϊού που δεν ήταν προγενέστερα γνωστό στον άνθρωπο - νόσος του κορονοϊού 2019 (COVID-19) - λοιμώδης νόσος που προκαλείται από τον κορονοϊό σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου 2 (SARS-CoV-2). Ο πληθυσμός δεν έχει ανοσία κατά του νεοεμφανισθέντος ιού. Ο ιός διασπείρεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μεταδιδόμενος με τα σταγονίδια και προκαλεί μεγάλο αριθμό κρουσμάτων εκδηλωνόμενος σχετικά γρήγορα, ιδίως με αναπνευστικά συμπτώματα. Στις 30 Ιανουαρίου 2020, ο ΠΟΥ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε διεθνές επίπεδο λόγω της νέας επιδημίας του κορονοϊού.
Το 2020, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας επενδύσεων για την αντιμετώπιση του κορονοϊού (CRII), ο κανονισμός τροποποιήθηκε προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανάληψη ολοκληρωμένης δράσης από την Ένωση για την αντιμετώπιση σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, με την υπαγωγή των σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας στο πεδίο εφαρμογής της αρχής της αλληλεγγύης της ΕΕ 3 .
Στη συνέχεια, έως την προθεσμία της 24ης Ιουνίου 2020, η Επιτροπή έλαβε 22 αιτήσεις για οικονομική ενίσχυση από το Ταμείο σχετικά με τη σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 στις αρχές του 2020.
(1)Συνολικά, 19 κράτη μέλη της ΕΕ (Αυστρία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Ισπανία) και τρεις υπό ένταξη χώρες (Αλβανία, Μαυροβούνιο και Σερβία) έχουν ζητήσει βοήθεια.
(2)Επτά κράτη μέλη της ΕΕ ζήτησαν στις αιτήσεις τους την πληρωμή προκαταβολής επί της προβλεπόμενης ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ (Κροατία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία). Ο κανονισμός προβλέπει τη δυνατότητα να ζητούνται προκαταβολές στο πλαίσιο του ΤΑΕΕ μόνο για τα κράτη μέλη.
(3)Η πανδημία COVID-19 είναι σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας και, επομένως, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ΤΑΕΕ.
(4)Οι υπηρεσίες της Επιτροπής προέβησαν σε προκαταρκτική αξιολόγηση των αιτήσεων που ελήφθησαν από τα επτά προαναφερθέντα κράτη μέλη και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για την πληρωμή προκαταβολής από το ΤΑΕΕ και για τις επτά αιτήσεις.
(5)Το άρθρο 4α παράγραφος 4 του κανονισμού ορίζει ότι μπορεί να καταβληθεί προκαταβολή που δεν υπερβαίνει το 25 % του ποσού της αναμενόμενης οικονομικής ενίσχυσης και, σε καμία περίπτωση, δεν υπερβαίνει τα 100 εκατ. EUR. Δεδομένου ότι οι πιστώσεις για προκαταβολές του ΤΑΕΕ που ήταν αρχικά διαθέσιμες στον προϋπολογισμό του 2020 έχουν ήδη αναλωθεί πλήρως, η Επιτροπή προτείνει την κινητοποίηση των αναγκαίων πρόσθετων πόρων, εντός του ετήσιου ανώτατου ορίου που καθορίζεται για το ΤΑΕΕ.
(6)Με βάση την προκαταρκτική αξιολόγηση, οι υπηρεσίες της Επιτροπής προσδιόρισαν το σύνολο των δαπανών που έγιναν προσωρινά δεκτές για την Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία με μοναδικό σκοπό τον καθορισμό της προκαταβολής. Σε περιπτώσεις διαπίστωσης της μη επιλεξιμότητας ορισμένων δαπανών, το ποσό αφαιρέθηκε από το σύνολο. Η πληρωμή της προκαταβολής δεν προδικάζει τα αποτελέσματα της πλήρους αξιολόγησης που θα διενεργηθεί από τις υπηρεσίες της Επιτροπής.
(7)Το ποσό της προκαταβολής θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πριν καταβληθεί το υπόλοιπο της ενίσχυσης στο δικαιούχο κράτος.
(8)Η Επιτροπή θα πρέπει να ανακτήσει τυχόν αχρεωστήτως καταβληθείσες προκαταβολές.
(9)Το δικαιούχο κράτος είναι υπεύθυνο για την επιλογή των επιμέρους ενεργειών και την υλοποίηση της προκαταβολής επί της ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ σύμφωνα με τα άρθρα 3, 5 (3) και 6 του κανονισμού.
Εν κατακλείδι, οι προϋποθέσεις για την πληρωμή προκαταβολής στην Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία πληρούνται και για τις επτά αιτήσεις για οικονομική ενίσχυση από το ΤΑΕΕ σχετικά με τη σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 στις αρχές του 2020.
2.4Συμπέρασμα
Για τους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω, οι καταστροφές που αναφέρονται στις αιτήσεις που υποβλήθηκαν από την Κροατία και την Πολωνία, καθώς και οι επτά αιτήσεις σχετικά με την πανδημία Covid-19 πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στον κανονισμό.
3.Χρηματοδότηση από τα κονδύλια του ΤΑΕΕ για το έτος 2020
Ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 4 (στο εξής: κανονισμός για το ΠΔΠ), και ιδίως το άρθρο 10, επιτρέπει την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ εντός ετήσιου ανώτατου ορίου 500 000 000 EUR (τιμές 2011). Το σημείο 11 της διοργανικής συμφωνίας, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση 5 (ΔΣ) καθορίζει τις λεπτομέρειες για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ.
Δεδομένου ότι η αλληλεγγύη αποτελούσε τον κύριο λόγο ίδρυσης του ΤΑΕΕ, η Επιτροπή θεωρεί ότι η ενίσχυση θα πρέπει να έχει προοδευτικό χαρακτήρα. Αυτό σημαίνει ότι, σύμφωνα με την προγενέστερη πρακτική, το μέρος των ζημιών που υπερβαίνει το κατώτατο όριο «μείζονος φυσικής καταστροφής» για την κινητοποίηση του ΤΑΕΕ (δηλαδή, το 0,6 % του ΑΕΕ ή 3 δισ. EUR σε τιμές 2011, ανάλογα με το ποιο είναι το χαμηλότερο ποσό) θα πρέπει να οδηγήσει σε μεγαλύτερη ένταση ενίσχυσης σε σχέση με τις ζημίες που δεν υπερβαίνουν το κατώτατο όριο. Το ποσοστό που εφαρμόστηκε κατά το παρελθόν για τον υπολογισμό των κονδυλίων σε περιπτώσεις μειζόνων καταστροφών είναι 2,5 % του συνόλου των άμεσων ζημιών κάτω από το κατώτατο όριο και 6 % για το τμήμα των ζημιών πάνω από αυτό. Για τις περιφερειακές καταστροφές και τις καταστροφές που γίνονται δεκτές στο πλαίσιο της διάταξης για τις «γειτονικές χώρες», το ποσοστό είναι 2,5 %.
Η ενίσχυση δεν μπορεί να υπερβεί το εκτιμώμενο συνολικό κόστος των επιλέξιμων ενεργειών. Η μέθοδος υπολογισμού της ενίσχυσης καθορίστηκε στην ετήσια έκθεση 2002-2003 για το ΤΑΕΕ και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Βάσει των αιτήσεων που έχουν υποβάλει η Κροατία και η Πολωνία, ο υπολογισμός της οικονομικής ενίσχυσης από το ΤΑΕΕ, με βάση την εκτίμηση των συνολικών άμεσων ζημιών που προκλήθηκαν, έχει ως εξής:
|
Κράτη μέλη |
Χαρακτηρισμός καταστροφής |
Σύνολο άμεσων ζημιών (σε εκατ. EUR) |
Εφαρμόζεται κατώτατο όριο περιφερειακής καταστροφής
|
Κατώτατο όριο για μείζονες καταστροφές (σε εκατ. EUR) |
2,5 % των άμεσων ζημιών μέχρι το κατώτατο όριο (σε EUR) |
6 % των άμεσων ζημιών πάνω από το κατώτατο όριο (σε EUR) |
Συνολικό ποσό προτεινόμενης ενίσχυσης (σε EUR) |
Καταβληθείσες προκαταβολές (σε EUR) |
|
ΚΡΟΑΤΙΑ |
Μείζων (άρθρο 2 παρ. 2) |
11 572,586 |
- |
303,276 |
7 581 900 |
676 158 623 |
683 740 523 |
88 951 877 |
|
ΠΟΛΩΝΙΑ |
Περιφερειακή (άρθρο 2 παρ. 3) |
282,851 |
270,962 |
- |
7 071 280 |
- |
7 071 280 |
|
|
ΣΥΝΟΛΟ |
690 811 803 |
|||||||
Σε περίπτωση σοβαρών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας, η Επιτροπή θα εφαρμόσει την ίδια μέθοδο για τον καθορισμό των ποσών των ενισχύσεων όπως και για τις φυσικές καταστροφές. Κατά συνέπεια, μια χώρα λαμβάνει το 2,5 % του συνολικού ποσού των επιλέξιμων δημόσιων δαπανών για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας έως το ειδικό ανά χώρα κατώτατο όριο για σοβαρές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, συν το 6 % του μέρους της δημόσιας δαπάνης που υπερβαίνει το κατώτατο όριο. Σε περίπτωση που ο υπολογισμός αυτός οδηγήσει σε συνολικό ποσό για όλες τις χώρες που υπερβαίνει τις διαθέσιμες πιστώσεις του προϋπολογισμού, τα ποσά ανά χώρα θα μειωθούν κατ’ αναλογία.
Βάσει προκαταρκτικής αξιολόγησης των αιτήσεων από τις επτά χώρες που ζήτησαν προκαταβολή, η Επιτροπή προσδιόρισε το σύνολο των δαπανών που έγιναν προσωρινά δεκτές για την Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σχετικά με την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας λόγω της Covid-19 με μοναδικό σκοπό τον καθορισμό της προκαταβολής ως εξής:
|
Αιτούσα χώρα |
Σύνολο αιτούμενων άμεσων δημόσιων δαπανών (σε EUR) |
Σύνολο δαπανών που έγιναν προσωρινά δεκτές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σε EUR) |
Εφαρμοζόμενο κατώτατο όριο σοβαρής κατάστασης έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας (σε εκατ. EUR) |
2,5 % των συνολικών άμεσων ζημιών μέχρι το κατώτατο όριο σοβαρής κατάστασης έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας
|
6% των άμεσων ζημιών πάνω από το κατώτατο όριο σοβαρής κατάστασης έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας
|
Πιθανό ποσό ενίσχυσης (σε EUR) |
προκαταβολή 25 % (σε EUR) |
|
Κροατία |
658 771 839 |
652 607 470 |
151,638 |
3 790 950 |
30 058 168 |
33 849 118 |
8 462 280 |
|
Γερμανία |
2 079 000 000 |
2 079 000 000 |
1 792,639 |
44 815 975 |
17 181 660 |
61 997 635 |
15 499 409 |
|
Ελλάδα |
623 925 000 |
623 925 000 |
551,220 |
13 780 500 |
4 362 300 |
18 142 800 |
4 535 700 |
|
Ουγγαρία |
1 997 208 000 |
1 997 208 000 |
385,263 |
9 631 575 |
93 944 140 |
106 348 275 |
26 587 069 |
|
Ιρλανδία |
1 997 000 000 |
1 997 000 000 |
762,921 |
19 073 025 |
74 044 740 |
93 117 765 |
23 279 441 |
|
Πορτογαλία |
3 470 870 000 |
2 850 870 000 |
598,233 |
14 955 825 |
103 198 020 |
150 114 045 |
37 528 511 |
|
Ισπανία |
15 750 543 061 |
2 168 667 388 |
1 792,639 |
44 815 975 |
22 561 703 |
67 377 678 |
16 844 420 |
|
ΣΥΝΟΛΟ |
132 736 830 |
||||||
Τα ετήσια κονδύλια που διατίθενται στο ΤΑΕΕ για το 2020 ανέρχονται σε 597 546 284 EUR (ήτοι 500 εκατ. EUR σε τιμές 2011). Επιπλέον, ποσό ύψους 552 977 761 EUR από τα κονδύλια του 2019 δεν χρησιμοποιήθηκε έως το τέλος του εν λόγω έτους και μεταφέρθηκε στο 2020.
Σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1 του κανονισμού για το ΠΔΠ 6 , το 25 % των αρχικών κονδυλίων για το 2020 (149 386 571 EUR) πρέπει να διατηρηθεί έως την 1η Οκτωβρίου 2020, αλλά καθίσταται διαθέσιμο από την ημερομηνία αυτή. Ως εκ τούτου, το μέγιστο ποσό που διατίθεται στο πλαίσιο του Ταμείου Αλληλεγγύης για ολόκληρο το έτος 2020 ανέρχεται σε 1 150 524 045 EUR.
Μετά και από προγενέστερη απόφαση κινητοποίησης το 2020, το ΤΑΕΕ έχει ήδη κινητοποιηθεί 7 για τις ακόλουθες τέσσερις αιτήσεις, με αποτέλεσμα τη μείωση των συνολικών διαθέσιμων πιστώσεων για το υπόλοιπο έτος:
|
Καταστροφή |
Συνολικό ποσό προτεινόμενης ενίσχυσης
|
|
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ - τυφώνας Lorenzo 2019 (περιφερειακή καταστροφή) |
8 212 697 |
|
ΙΣΠΑΝΙΑ - ακραία καιρικά φαινόμενα DANA 2019 (περιφερειακή καταστροφή) |
56 743 358 |
|
ΙΤΑΛΙΑ - αντίξοες καιρικές συνθήκες 2019 (μείζων καταστροφή) |
211 707 982 |
|
ΑΥΣΤΡΙΑ - αντίξοες καιρικές συνθήκες 2019 (καταστροφή σε γειτονική χώρα) |
2 329 777 |
|
ΣΥΝΟΛΟ |
278 993 814 |
Ως εκ τούτου, το μέγιστο ποσό που είναι επί του παρόντος διαθέσιμο, το 2020, στο πλαίσιο του ΤΑΕΕ, ανέρχεται σε 871 530 231 EUR, ποσό που επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης κινητοποίησης, όπως περιγράφεται ανωτέρω (823 548 633 EUR, εκ των οποίων 683 740 523 EUR για τον σεισμό στην Κροατία, 7 071 280 EUR για τις πλημμύρες στην Πολωνία και 132 736 830 EUR για προκαταβολές σχετικά με τις αιτήσεις για την πανδημία COVID-19) 8 .
|
Ποσό που είναι επί του παρόντος διαθέσιμο στο πλαίσιο του Ταμείου Αλληλεγγύης: |
|
|
Ετήσια κονδύλια για το 2020 |
597 546 284 EUR |
|
Συν το αδιάθετο ποσό των κονδυλίων του 2019 που μεταφέρθηκαν στο 2020 |
+ 552 977 761 EUR |
|
[το 25 % των κονδυλίων του 2020 θα διατηρηθεί έως την 1η Οκτωβρίου 2020] |
[149 386 571 EUR] |
|
Μείον το συνολικό ποσό της προτεινόμενης ενίσχυσης για PT (τυφώνας Lorenzo), ES (ακραία καιρικά φαινόμενα DANA 2019), IT (αντίξοες καιρικές συνθήκες 2019) και AT (αντίξοες καιρικές συνθήκες 2019) |
- 278 993 814 EUR |
|
Διαθέσιμο ποσό κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2020 |
722 143 660 EUR |
|
Μέγιστο ποσό που είναι επί του παρόντος διαθέσιμο |
871 530 231 EUR |
|
Συνολικό ποσό που προτείνεται να κινητοποιηθεί για την Κροατία, την Πολωνία και για τις προκαταβολές λόγω Covid-19 |
- 823 548 633 EUR |
|
Εναπομένοντα διαθέσιμα έως τις 31/12/2020 |
47 981 598 EUR |
2020/0299 (BUD)
Πρόταση
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την κινητοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παροχή βοήθειας στην Κροατία και την Πολωνία σχετικά με φυσική καταστροφή και για την πληρωμή προκαταβολών στην Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σχετικά με κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης 9 , και ιδίως το άρθρο 4 παράγραφος 3,
Έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση 10 , και ιδίως το σημείο 11,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το Ταμείο) έχει ως στόχο να επιτρέψει στην Ένωση να αντιδρά με ταχύ, αποτελεσματικό και ευέλικτο τρόπο σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης ώστε να εκφράζει την αλληλεγγύη της προς τον πληθυσμό των περιοχών που πλήττονται από μείζονες ή περιφερειακές φυσικές καταστροφές ή από σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας.
(2)Το Ταμείο δεν πρέπει να υπερβαίνει το μέγιστο ετήσιο ποσό των 500 000 000 EUR (τιμές 2011), όπως ορίζεται στο άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου 11 .
(3)Στις 10 Ιουνίου 2020, η Κροατία υπέβαλε αίτηση για την κινητοποίηση του Ταμείου, μετά τον σεισμό του Μαρτίου 2020 που έπληξε την πόλη του Ζάγκρεμπ και τις επαρχίες Ζάγκρεμπ και Krapina-Zagorje.
(4)Στις 24 Αυγούστου 2020, η Πολωνία υπέβαλε αίτηση για την κινητοποίηση του Ταμείου, μετά τις πλημμύρες του Ιουνίου 2020 στο Podkarpackie Voivodeship.
(5)Έως τις 24 Ιουνίου 2020, η Κροατία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία υπέβαλαν αιτήσεις για την κινητοποίηση του Ταμείου σχετικά με σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19 στις αρχές του 2020. Στις αιτήσεις τους, και τα επτά κράτη μέλη ζήτησαν την πληρωμή προκαταβολής επί της αναμενόμενης ενίσχυσης από το Ταμείο.
(6)Οι αιτήσεις της Κροατίας και της Πολωνίας σχετικά με τις φυσικές καταστροφής πληρούν τις προϋποθέσεις για την καταβολή οικονομικής ενίσχυσης από το Ταμείο, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2012/2002.
(7)Επομένως, το Ταμείο θα πρέπει να κινητοποιηθεί για την καταβολή οικονομικής ενίσχυσης στην Κροατία και την Πολωνία.
(8)Για να εξασφαλιστεί η διαθεσιμότητα επαρκών δημοσιονομικών πόρων στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης για το 2020, το Ταμείο θα πρέπει να κινητοποιηθεί για την πληρωμή προκαταβολών στην Κροατία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σε σχέση με τη σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας.
(9)Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο χρόνος που χρειάζεται για την κινητοποίηση του Ταμείου, η παρούσα απόφαση θα πρέπει να εφαρμοστεί από την ημερομηνία έκδοσής της,
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:
Άρθρο 1
Στο πλαίσιο του γενικού προϋπολογισμού της Ένωσης για το οικονομικό έτος 2020, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινητοποιείται ως εξής σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και σε πιστώσεις πληρωμών σχετικά με φυσικές καταστροφές:
α) στην Κροατία χορηγείται ποσό ύψους 683 740 523 EUR,
β) στην Πολωνία χορηγείται ποσό ύψους 7 071 280 EUR.
Άρθρο 2
Στο πλαίσιο του γενικού προϋπολογισμού της Ένωσης για το οικονομικό έτος 2020, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης κινητοποιείται ως εξής σε πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και σε πιστώσεις πληρωμών για την πληρωμή προκαταβολών σχετικά με σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας:
α) στην Κροατία χορηγείται ποσό ύψους 8 462 280 EUR,
β) στη Γερμανία χορηγείται ποσό ύψους 15 499 409 EUR,
γ) στην Ελλάδα χορηγείται ποσό ύψους 4 535 700 EUR,
δ) στην Ουγγαρία χορηγείται ποσό ύψους 26 587 069 EUR,
ε) στην Ιρλανδία χορηγείται ποσό ύψους 23 279 441 EUR,
στ) στην Πορτογαλία χορηγείται ποσό ύψους 37 528 511 EUR,
ζ) στην Ισπανία χορηγείται ποσό ύψους 16 844 420 EUR.
Άρθρο 3
Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από … [η ημερομηνία της έκδοσής της] 12***.
Βρυξέλλες,
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο