ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 2.4.2020
COM(2020) 174 final
2020/0055(APP)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
Η έξαρση της νόσου COVID-19 έχει επηρεάσει την κοινωνία και την οικονομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά τρόπο δραματικό που απαιτεί από τα κράτη μέλη να εγκρίνουν έκτακτα μέτρα. Η έξαρση συνιστά σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας για τους πολίτες, τις κοινωνίες και τις οικονομίες. Οι οικονομικές δραστηριότητες διαταράσσονται προκαλώντας περιορισμούς ρευστότητας και σοβαρή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των οικονομικών φορέων (επιχειρήσεις, και ιδίως ΜΜΕ). Τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν επίσης αυξημένες απαιτήσεις όσον αφορά τους κρατικούς πόρους για τη χρηματοδότηση των δημόσιων συστημάτων υγείας και τη διατήρηση των δημόσιων υπηρεσιών.
Η Επιτροπή, για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να ανταποκριθούν σε όλες αυτές τις προκλήσεις και να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της έξαρσης, πρότεινε ένα ευρύ φάσμα μέτρων στην Πρωτοβουλία Επενδύσεων για την Αντιμετώπιση της νόσου Covid-19 1 , συμπεριλαμβανομένης της κινητοποίησης των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων 2 . Προτάθηκε ενίσχυση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης/rescEU, με σκοπό τον συντονισμό των κοινών προμηθειών και την αύξηση του αποθέματος φαρμάκων, των μέσων ατομικής προστασίας και των ιατρικών προϊόντων, καθώς και τον επαναπατρισμό Ευρωπαίων πολιτών που είναι αποκλεισμένοι εκτός της ΕΕ 3 . Προτάθηκε επίσης ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC).
Προκειμένου να ανταποκριθεί επαρκώς στις ανάγκες που προκύπτουν από την έξαρση της νόσου COVID-19, η Επιτροπή προτείνει να ενεργοποιηθεί το Μέσο Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης, που δημιουργήθηκε το 2016 στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης, με προϋπολογισμό ύψους 2,7 δισ. EUR, για την παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη σχετικά με την έξαρση της νόσου Covid-19 4 . Δεδομένης της ραγδαίας εξέλιξης της κρίσης, η Επιτροπή προτείνει επίσης την περαιτέρω ενίσχυση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης/rescEU με πρόσθετο προϋπολογισμό ύψους 300 εκατ. EUR, ώστε να διευκολυνθεί η ευρύτερη δημιουργία αποθεμάτων και ο συντονισμός της διανομής ουσιωδών πόρων σε ολόκληρη την Ευρώπη 5 .
Για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων απαιτείται η κινητοποίηση ειδικών μηχανισμών, καθώς δεν υπάρχουν διαθέσιμα περιθώρια ή δυνατότητες ανακατανομής στον τομέα 3 του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ). Η διαθεσιμότητα των ειδικών μηχανισμών για το 2020 παρουσιάζεται στην τεχνική προσαρμογή του ΠΔΠ για το 2020 6 .
Με βάση τον ισχύοντα ορισμό και το ισχύον πεδίο εφαρμογής των ειδικών μηχανισμών του κανονισμού για το ΠΔΠ, μόνο ο μηχανισμός ευελιξίας και το περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον σκοπό αυτό, δεδομένου ότι η χρήση του συνολικού περιθωρίου για αναλήψεις υποχρεώσεων περιορίζεται στους νέους και την απασχόληση, καθώς και στη μετανάστευση και την ασφάλεια. Οι τρέχουσες συνολικές διαθέσιμες πιστώσεις στο πλαίσιο του μηχανισμού ευελιξίας και του περιθωρίου για απρόβλεπτες ανάγκες δεν επαρκούν για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Μέσου Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης και της σημαντικής ενίσχυσης του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης/rescEU.
Δεδομένου ότι το τρέχον έτος είναι το τελευταίο έτος του ΠΔΠ 2014-2020 και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια άνευ προηγουμένου κρίση στους τομείς της υγείας και της οικονομίας, η Επιτροπή προτείνει την τροποποίηση του κανονισμού για το ΠΔΠ προκειμένου να αρθούν οι περιορισμοί στο πεδίο εφαρμογής του συνολικού περιθωρίου για αναλήψεις υποχρεώσεων (άρθρο 14), ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης χρηματοδότηση της αντιμετώπισης της έξαρσης της νόσου Covid-19 με το ποσό των 3,0 δισ. EUR, η οποία προτείνεται στο σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 2/2020 που παρουσιάζεται χωριστά.
Η Επιτροπή προτείνει να διαγραφούν οι αναφορές στην «απασχόληση των νέων» και «για μέτρα μετανάστευσης και ασφάλειας» από τη διατύπωση των σχετικών άρθρων.
Το άρθρο 135 παράγραφος 2 της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας 7 προβλέπει ότι οι τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου που θεσπίζονται την ημερομηνία έναρξης ισχύος της εν λόγω συμφωνίας ή έπειτα από αυτήν δεν εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο στον βαθμό που οι εν λόγω τροποποιήσεις επηρεάζουν τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι τροποποιήσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό περιορίζονται στην αλλαγή του σκοπού της χρήσης του συνολικού περιθωρίου για αναλήψεις υποχρεώσεων και δεν αυξάνουν τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις. Επομένως, το άρθρο 135 παράγραφος 2 της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας δεν εφαρμόζεται στην παρούσα τροποποίηση.
2.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η παρούσα πρόταση δεν έχει άμεσες δημοσιονομικές επιπτώσεις. Το συνολικό περιθώριο για αναλήψεις υποχρεώσεων έχει κινητοποιηθεί και έχουν εγγραφεί στον ετήσιο προϋπολογισμό πιστώσεις που υπόκεινται στις διαδικασίες που προβλέπονται στον κανονισμό για το ΠΔΠ και στη διοργανική συμφωνία για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση.
2020/0055 (APP)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 312,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 8 ,
Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Η έξαρση της νόσου COVID-19 και η συναφής κρίση στον τομέα της δημόσιας υγείας, που απαιτούν τη λήψη έκτακτων μέτρων, έχουν ασκήσει μεγάλη πίεση στους διαθέσιμους χρηματοδοτικούς πόρους εντός και εκτός των ανώτατων ορίων του ΠΔΠ.
(2)Προκειμένου η Ένωση να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει, στο πλαίσιο του Μέσου Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης 9 , την κατάλληλη αντιμετώπιση της έξαρσης της νόσου COVID-19 και της συναφούς κρίσης στους τομείς της δημόσιας υγείας και της οικονομίας, προτείνεται να τροποποιηθεί ο σκοπός για τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι διαθέσιμες πιστώσεις στο πλαίσιο του συνολικού περιθωρίου για αναλήψεις υποχρεώσεων, στον βαθμό που αφορά την ανάπτυξη και την απασχόληση, ιδιαίτερα την απασχόληση των νέων, καθώς και μέτρα μετανάστευσης και ασφάλειας.
(3)Προτείνεται η κινητοποίηση του συνολικού περιθωρίου για αναλήψεις υποχρεώσεων το συντομότερο δυνατόν, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία χρήση του το 2020, όπως προτείνεται στο σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 2/2020 10 . Η παρούσα τροποποίηση του κανονισμού αριθ. 1311/2013 θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ το αργότερο την ίδια ημέρα με την έγκριση του εν λόγω σχεδίου διορθωτικού προϋπολογισμού.
(4)Το άρθρο 135 παράγραφος 2 της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας 11 προβλέπει ότι οι τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου που θεσπίζονται την ημερομηνία έναρξης ισχύος της εν λόγω συμφωνίας ή έπειτα από αυτήν δεν εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο στον βαθμό που οι εν λόγω τροποποιήσεις επηρεάζουν τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι τροποποιήσεις που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό περιορίζονται στην αλλαγή του σκοπού της χρήσης του συνολικού περιθωρίου για αναλήψεις υποχρεώσεων και δεν αυξάνουν τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις. Επομένως, είναι σκόπιμο να διευκρινιστεί ότι το άρθρο 135 παράγραφος 2 της συμφωνίας για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας δεν εφαρμόζεται στην παρούσα τροποποίηση.
(5)Επομένως, ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
Άρθρο 1
Ο κανονισμός (EΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 τροποποιείται ως εξής:
1) Στο άρθρο 3 παράγραφος 2 η δεύτερη περίοδος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
«Οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων μπορούν να εγγραφούν στον προϋπολογισμό επιπλέον των ανώτατων ορίων των σχετικών τομέων που ορίζονται στο ΠΔΠ, εφόσον είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν οι πόροι από το αποθεματικό επείγουσας βοήθειας, το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον μηχανισμό ευελιξίας, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, το περιθώριο για απρόβλεπτες ανάγκες, την ιδιαίτερη ευελιξία για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και την ενίσχυση της έρευνας και το συνολικό περιθώριο για αναλήψεις υποχρεώσεων σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου (*), τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (**), και τη διοργανική συμφωνία για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (***).
_____________________________
(*)Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2012/2002 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 2002, για την ίδρυση του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( ΕΕ L 311 της 14.11.2002, σ. 3 ).
(**)Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 855).
(***)Διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1).»·
2) Το άρθρο 14 τροποποιείται ως εξής:
α) ο τίτλος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
«Συνολικό περιθώριο για αναλήψεις υποχρεώσεων»
β) η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
«1. Τα περιθώρια που παραμένουν διαθέσιμα κάτω από τα ανώτατα όρια του ΠΔΠ για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων συνιστούν συνολικό περιθώριο για αναλήψεις υποχρεώσεων, διαθέσιμο πάνω από τα ανώτατα όρια που καθορίζονται στο ΠΔΠ για τα έτη 2016 έως 2020.»
Άρθρο 2
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες,
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος