Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας

(2019/C 412/03)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, ΣΥΝΕΛΘΟΝΤΕΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΟΤΙ:

Το ψήφισμα του Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία 2019-2027 καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μεταξύ άλλων, να στηρίξουν την ανάπτυξη ποιοτικής εργασίας στον τομέα της νεολαίας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας.

Η ποικιλομορφία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εργασίας στον τομέα της νεολαίας στα κράτη μέλη αντικατοπτρίζουν την αντίστοιχη ιστορία των κρατών μελών, τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και το πολιτισμικό τους πλαίσιο, καθώς και τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές τους προτεραιότητες.

Παρά τις διαφορές, υπάρχει κοινό έδαφος όσον αφορά τις ανάγκες εκπαίδευσης και κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, με βάση τη μακροχρόνια συνεργασία στον ευρωπαϊκό τομέα της νεολαίας, τις κοινές αξίες και μεγάλο αριθμό μελετών, δηλώσεων, προγραμμάτων, συμπερασμάτων και συστάσεων για την εργασία στον τομέα της νεολαίας (1). Χρήσιμα στοιχεία για την εξεύρεση αυτού του κοινού εδάφους προσφέρουν οι δραστηριότητες που αποσκοπούν, μεταξύ άλλων, στην παροχή ευρωπαϊκής ταξινόμησης των επαγγελματικών προτύπων, τη χαρτογράφηση της εκπαιδευτικής σταδιοδρομίας των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, την αύξηση της ποιότητας της εργασίας στον τομέα της νεολαίας, την παροχή πληροφοριών σχετικά με την εν λόγω εργασία και την υποστήριξη της επαγγελματικής εξέλιξης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας μέσω των προγραμμάτων της ΕΕ και του χαρτοφυλακίου του Συμβουλίου της Ευρώπης για θέματα εργασίας με τη νεολαία.

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας θα πρέπει να προσαρμόζονται ώστε να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες και συνθήκες στα επιμέρους κράτη μέλη. Κατά συνέπεια, η εκπαίδευση και η κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας απαιτούν μια ευέλικτη, πολυεπίπεδη και διατομεακή προσέγγιση με γνώμονα τις ανάγκες του χρήστη.

Η εκπαίδευση και η κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας μπορούν να πραγματοποιούνται, μεταξύ άλλων, από οργανώσεις νεολαίας, οργανώσεις εργασίας στον τομέα της νεολαίας, δημοτικές ή περιφερειακές οργανώσεις εργασίας στον τομέα της νεολαίας και άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και από ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης που παρέχουν μελέτες σχετικά με την εργασία στον τομέα της νεολαίας.

Δεδομένου ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας πρέπει να προσαρμόζονται στις εθνικές συνθήκες, δεν συνεπάγεται αναγκαία ότι τα μοντέλα και οι πρακτικές που προκύπτουν μπορούν να μεταφερθούν άμεσα σε άλλα κράτη μέλη.

Από πρόσφατες μελέτες και έρευνες (2) προκύπτει ότι υπάρχει έλλειψη ποιοτικής εκπαίδευσης στον χώρο της εργασίας στον τομέα της νεολαίας και έλλειψη κατάρτισης για τους εργαζομένους στον σχετικό τομέα στην Ευρώπη. Υπάρχει επίσης έλλειψη πληροφοριών και δεδομένων σχετικά με τις ανάγκες εκπαίδευσης και κατάρτισης και σχετικά με αυτό που παρέχεται στα διάφορα κράτη μέλη.

Η υψηλής ποιότητας, ευέλικτη και προσανατολισμένη στην πράξη εκπαίδευση και η κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, υποστηριζόμενες από τακτικές έρευνες, αποτελούν κρίσιμης σημασίας προϋπόθεση και κινητήρια δύναμη για την προαγωγή τόσο της ποιότητας όσο και της αναγνώρισης της εργασίας στον τομέα της νεολαίας.

ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ:

Την ανάγκη ανάπτυξης και παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους εργαζομένους στον τομέα της νεολαίας, αξιοποιώντας την ποικιλομορφία της εργασίας στον τομέα της νεολαίας στην Ευρώπη.

10.

Την ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης των εκπαιδευτικών και μαθησιακών διαδρομών των αμειβόμενων και των εθελοντών εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας. Υπάρχει έλλειψη γνώσεων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η τυπική εκπαίδευση και η μη τυπική μάθηση συνδέονται με τους εργαζομένους στον τομέα της νεολαίας και τους προετοιμάζουν για την υλοποίηση στην πράξη των σχετικών δραστηριοτήτων. Συντρέχει επίσης ανάγκη να χαρτογραφηθούν οι σταδιοδρομίες των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας και να παρασχεθεί βαθύτερη εκ των ένδον γνώση της διαχείρισης των οργανώσεων νεολαίας, των οργανώσεων εργασίας στον τομέα της νεολαίας και των δημοτικών ή περιφερειακών οργανώσεων εργασίας στον τομέα της νεολαίας, προκειμένου να υποστηριχθούν η επί του έργου μάθηση και κατάρτιση. Απαιτούνται επίσης περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι ενώσεις και τα δίκτυα των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας μπορούν να ενδυναμωθούν και να ενισχυθούν για τη μάθηση, την παροχή συμβουλών και την υποστήριξη από ομοτίμους.

11.

Τον ουσιώδη ρόλο της έρευνας, καθώς και των βασισμένων στην πρακτική προοπτικών και προσεγγίσεων από τη βάση προς την κορυφή, όσον αφορά την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας.

12.

Τη σημασία και τις δυνατότητες της μάθησης και αρωγής από ομοτίμους, των συμβουλών, της καθοδήγησης και της αναστοχαστικής πρακτικής στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας.

13.

Την αναγνώριση της ποικιλομορφίας των ικανοτήτων (3) που χρειάζονται εργαζόμενοι στον τομέα της νεολαίας για να εργαστούν με νέους καθώς εξελίσσονται οι συνθήκες ζωής τους.

14.

Τη σημασία της αρχικής και της συνεχούς εκπαίδευσης και κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, με σκοπό την επαρκή ανταπόκριση στα αναδυόμενα ζητήματα που σχετίζονται με τους νέους και την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών, όπως είναι η ψηφιοποίηση, η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή, η μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας, οι απειλές για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα και η αυξημένη αβεβαιότητα.

15.

Την ευκαιρία να ιδωθούν η εκπαίδευση και κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας ως εργαλείο για την υλοποίηση των στόχων της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη νεολαία και των ευρωπαϊκών στρατηγικών για τις δραστηριότητες για νέους, ιδίως τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία για την περίοδο 2019-2027.

16.

Τη σημασία της δημιουργίας ή ενίσχυσης, κατά περίπτωση, διατηρήσιμων δομών και πόρων για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας στην Ευρώπη.

ΚΑΛΟΥΝ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, ΣΤΟΥΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ, ΤΗΡΟΥΜΕΝΗΣ ΔΕΟΝΤΩΣ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑΣ:

17.

Με βάση την υφιστάμενη διαδικασία χαρτογράφησης, να πραγματοποιήσουν περαιτέρω έρευνα σχετικά με τα υφιστάμενα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας στην Ευρώπη, προκειμένου να εμβαθύνουν τις γνώσεις σχετικά με τον αντίκτυπο των πολιτικών, των μεθόδων και των εργαλείων που έχουν αναπτυχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας στα κράτη μέλη. Στο μέτρο του δυνατού, η συλλογή πληροφοριών θα πρέπει να πραγματοποιείται μέσω των διαθέσιμων μέσων, όπως είναι το Ευρωπαϊκό Κέντρο Γνώσης για τις Πολιτικές στον τομέα της Νεολαίας και η διαδικτυακή πλατφόρμα «Youth Wiki».

18.

Να αναπτύξουν μια κοινή αντίληψη μεταξύ των κρατών μελών για την ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας και για τους στόχους τους, προωθώντας την ανάπτυξη ευέλικτων, βασισμένων στην πρακτική και πολυεπίπεδων προσεγγίσεων για την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, οι οποίες να μπορούν να προσαρμόζονται ώστε να ανταποκρίνονται στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές ανάγκες και προσδοκίες σε κάθε κράτος μέλος.

19.

Να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο με βάση τις ικανότητες για την τυπική και τη μη τυπική εκπαίδευση και κατάρτιση στην εργασία στον τομέα της νεολαίας, το οποίο θα είναι ευαίσθητο στις διαφορές στις ανάγκες κατάρτισης των εργαζομένων/αμειβόμενων εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, όσων επιθυμούν να σταδιοδρομήσουν στην εργασία στον τομέα της νεολαίας, καθώς και των εθελοντών εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας και των στελεχών στον τομέα της νεολαίας, θα βασίζεται δε στη μάθηση από ομοτίμους και θα χρησιμοποιεί την ψηφιακή μάθηση και άλλες καινοτόμες μεθόδους. Το πλαίσιο αυτό δεν επιβάλλει τυπικές απαιτήσεις για τα εθνικά εκπαιδευτικά προγράμματα και σέβεται πλήρως τις εθνικές αρμοδιότητες.

20.

Να ενθαρρύνουν τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν, κατά περίπτωση, ανά χώρα χαρτογράφηση των ικανοτήτων που απαιτούνται στην εργασία στον τομέα της νεολαίας, καθώς και των βασικών στοιχείων τους, και, σύμφωνα με αυτή, να αξιολογήσουν, να ενημερώσουν και να αναπτύξουν περαιτέρω τα προγράμματα κατάρτισης και εκπαίδευσης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, τα οποία τελούν υπό τη διαχείριση ιδρυμάτων εκπαίδευσης ή κατάρτισης σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, ή υπό τη διαχείριση οργανώσεων που παρέχουν κατάρτιση στην εργασία στον τομέα της νεολαίας, τόσο για την αρχική όσο και για τη συνεχή μάθηση.

21.

Να ενθαρρύνουν τα κράτη μέλη, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους αρμόδιους εθνικούς φορείς και τα ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα της νεολαίας να συνεργαστούν με το Συμβούλιο της Ευρώπης, τις οργανώσεις νεολαίας και άλλες σχετικές οργανώσεις και δίκτυα για την περαιτέρω ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

22.

Να προαγάγουν και να διευκολύνουν τη διμερή και πολυμερή συνεργασία, ιδίως σε διεπιστημονικό επίπεδο, μεταξύ δημόσιων διοικήσεων των κρατών μελών, πανεπιστημίων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ιδρυμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και των οργανισμών που έχουν καθιερώσει προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης για εργαζομένους στον τομέα της νεολαίας και εκείνων που επιδιώκουν να αναπτύξουν τέτοια προγράμματα.

23.

Να προάγουν τη συνεχή συνεργασία μεταξύ των δημόσιων φορέων παροχής υπηρεσιών που αφορούν την εργασία στον τομέα της νεολαίας και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που ασχολούνται με την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, με σκοπό την ανταλλαγή εμπειριών και έμπνευσης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να αξιοποιηθούν, κατά περίπτωση, οι ευκαιρίες τις οποίες παρέχουν τα σχετικά προγράμματα της ΕΕ, όπως το Erasmus +.

24.

Να ενισχύσουν την εκπαίδευση και την κατάρτιση των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, την έρευνα στην εργασία στον τομέα της νεολαίας και την αναγνώριση της μη τυπικής μάθησης στον χώρο αυτόν, παρέχοντας ευκαιρίες για ανταλλαγή, συνεργασία και δικτύωση μέσω της αποτελεσματικής χρήσης των ευκαιριών που παρέχουν τα προγράμματα και τα ταμεία της ΕΕ, όπως το Erasmus +, το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης, τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» και το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη».

ΚΑΛΟΥΝ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

25.

Να διερευνήσει τις εναλλακτικές επιλογές, έως το τέλος του 2021, για την περαιτέρω ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των εργαζομένων στον τομέα της νεολαίας, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης σύστασης του Συμβουλίου για το θέμα αυτό.

26.

Να βελτιώσει τις ψηφιακές ικανότητες μέσω της μη τυπικής μάθησης και κατάρτισης, λαμβάνοντας υπόψη τη διαδικασία ενημέρωσης του υφιστάμενου σχεδίου δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση, με σκοπό την επέκτασή του στην εργασία στον τομέα της νεολαίας.

(1) Βλέπε παραπομπές στο παράρτημα.

(2) Βλέπε παραπομπή 4 στο παράρτημα.

(3) «Youth work (education) in flux: contemporary challenges in an erratic Europe, Report on the EU youth conference, Helsinki, 1-3 July 2019 by Tomi Kiilakoski & Marko Kovacic» (Εργασία στον τομέα της νεολαίας (εκπαίδευση) σε διαρκή κίνηση: σύγχρονες προκλήσεις σε μια Ευρώπη χωρίς προσανατολισμό, Έκθεση για τη νεολαία της ΕΕ, Ελσίνκι, 1-3 Ιουλίου 2019, των Tomi Kiilakoski & Marko Kovacic)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

1. Παραπομπές

Εγκρίνοντας τα παρόντα συμπεράσματα, το Συμβούλιο υπενθυμίζει ιδίως τα εξής:

1.	Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση των νέων στον πολιτιστικό τομέα (2010/C 326/02)·

2.	Ψήφισμα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχόμενων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με τις κοινωνικομορφωτικές δραστηριότητες για τους νέους (2010/C 327/01)·

3.	Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ανατολική διάσταση της συμμετοχής και κινητικότητας των νέων (2011/C 372/03)·

4.	Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Working with young people: the value of youth work in the European Union, 2014» (Συνεργασία με τους νέους: η αξία της εργασίας στον τομέα της νεολαίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014)·

5.	Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση των κοινωνικομορφωτικών δραστηριοτήτων για τους νέους με στόχο την εξασφάλιση κοινωνιών με μεγαλύτερη συνοχή (2015/C 170/02)·

6.	Ψήφισμα του Συμβουλίου για την ενθάρρυνση της συμμετοχής των νέων στον δημοκρατικό βίο της Ευρώπης, (2015/C 417/02)·

7.	Δήλωση της 2ης Ευρωπαϊκής Συνέλευσης για την εργασία στον τομέα της νεολαίας, 27-30 Απριλίου 2015·

Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με τον ρόλο του τομέα της νεολαίας σε μια ολοκληρωμένη και διατομεακή προσέγγιση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίαιης ριζοσπαστικοποίησης των νέων (2016/C 213/01)·

9.	Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, για την προώθηση νέων προσεγγίσεων στον τομέα των κοινωνικομορφωτικών δραστηριοτήτων για νέους με στόχο την ανάδειξη και ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους (2016/C 467/03)·

10.	Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον ρόλο των κοινωνικομορφωτικών δραστηριοτήτων για τους νέους στη στήριξη της ανάπτυξης βασικών δεξιοτήτων ζωής, οι οποίες διευκολύνουν την επιτυχή μετάβασή τους στον ενήλικο και τον επαγγελματικό βίο και την ενεργό συμμετοχή στα κοινά (2017/C 189/06)·

11.	Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τις έξυπνες κοινωνικομορφωτικές δραστηριότητες για νέους (2017/C 418/02)·

12.	Σύσταση CM/Rec(2017) 4 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης προς τα κράτη μέλη σχετικά με την εργασία στον τομέα της νεολαίας·

13.	Ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας: Η στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία 2019-2027 (2018/C 456/01)·

14.	Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση COM(2018) 22 final·

15.	Σύμπραξη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ευρώπης στον τομέα της νεολαίας: «Mapping the educational and career paths of youth workers», («χαρτογράφηση της σταδιοδρομίας των διοργανωτών δραστηριοτήτων για νέους») Μέρος I. Έκθεση.

2. Ορισμός

Για τους σκοπούς των παρόντων συμπερασμάτων του Συμβουλίου:

«Εργαζόμενος στον τομέα της νεολαίας» είναι ένας επαγγελματίας, εθελοντής ή στέλεχος στον τομέα της νεολαίας ο οποίος διευκολύνει τη μάθηση, την προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των νέων και τους παροτρύνει και στηρίζει ώστε να γίνουν αυτόνομα, ενεργά και υπεύθυνα άτομα και πολίτες. Η υλοποίηση της εργασίας στον τομέα της νεολαίας βασίζεται στις αρχές της εθελοντικής και ενεργού συμμετοχής των νέων.