|
27.11.2019 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 401/3 |
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
για την τροποποίηση του παραρτήματος της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη για την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων
(2019/C 401/03)
I. Εισαγωγή
|
(1) |
Η ανακοίνωση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη για την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων (1) (εφεξής: «ανακοίνωση»), στο σημείο 13 προβλέπει ότι οι κρατικές ασφαλιστικές εταιρείες (2) δεν μπορούν να παρέχουν βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων για εμπορεύσιμους κινδύνους. Στο σημείο 9, οι εμπορεύσιμοι κίνδυνοι ορίζονται ως οι εμπορικοί και πολιτικοί κίνδυνοι με μέγιστη περίοδο κινδύνου μικρότερη των δύο ετών, για κρατικούς και μη κρατικούς αγοραστές στις χώρες που παρατίθενται στο παράρτημα της εν λόγω ανακοίνωσης. |
|
(2) |
Λόγω της έλλειψης ιδιωτικής ικανότητας ασφάλισης ή αντασφάλισης πιστώσεων για την κάλυψη των εξαγωγών προς την Ελλάδα, η Επιτροπή τροποποίησε την ανακοίνωση αφαιρώντας προσωρινά την Ελλάδα από τον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους το 2013 (3). Η ισχύς της τροποποίησης αυτής παρατάθηκε αρκετές φορές έκτοτε (4). Η τελευταία παράταση πρόκειται να λήξει την 31η Δεκεμβρίου 2019. Κατά συνέπεια, από την 1η Ιανουαρίου 2020, η Ελλάδα θα θεωρείται χώρα με εμπορεύσιμους κινδύνους. |
|
(3) |
Σύμφωνα με το σημείο 36 της ανακοίνωσης, η Επιτροπή άρχισε να εξετάζει την ιδιωτική ικανότητα ασφάλισης και αντασφάλισης πιστώσεων για την κάλυψη των εξαγωγών προς την Ελλάδα αρκετούς μήνες προτού λήξει η τελευταία τροποποίηση, για να κρίνει κατά πόσον οι τρέχουσες συνθήκες της αγοράς δικαιολογούν την επανεγγραφή της Ελλάδας στον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους από 1ης Ιανουαρίου 2020 ή κατά πόσον η ικανότητα της αγοράς εξακολουθεί να είναι ανεπαρκής για την κάλυψη όλων των οικονομικά δικαιολογημένων κινδύνων και, επομένως απαιτείται η παράταση της εξαίρεσής της από τον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους. |
II. Εκτίμηση
|
(4) |
Δυνάμει της ενότητας 5.2 της ανακοίνωσης, η αξιολόγηση της Επιτροπής βασίζεται στα κριτήρια που ορίζονται στο σημείο 33: ιδιωτική ικανότητα ασφάλισης πιστώσεων, αξιολόγηση δημόσιου χρέους και επιδόσεις του τομέα των επιχειρήσεων (ιδίως χρεοκοπίες). |
|
(5) |
Η Επιτροπή, για να προσδιορίσει αν η έλλειψη επαρκούς ικανότητας στον ιδιωτικό τομέα για την κάλυψη όλων των οικονομικά δικαιολογημένων κινδύνων δικαιολογεί την παράταση της προσωρινής εξαίρεσης της Ελλάδας από τον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους, πραγματοποίησε διαβουλεύσεις και ζήτησε πληροφορίες από τα κράτη μέλη, από ιδιωτικές εταιρείες ασφάλισης πιστώσεων και από άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2019, η Επιτροπή δημοσίευσε αίτημα παροχής πληροφοριών σχετικά με τη διαθεσιμότητα βραχυπρόθεσμης ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων για εξαγωγές προς την Ελλάδα (5). Προθεσμία για την υποβολή απαντήσεων ήταν η 18η Οκτωβρίου 2019. Η Επιτροπή έλαβε 22 απαντήσεις από κράτη μέλη και καμία απάντηση από άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. |
|
(6) |
Βάσει των πληροφοριών που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή στο πλαίσιο του δημόσιου αιτήματος για πληροφόρηση δεν τεκμηριώνεται συρρίκνωση της ιδιωτικής ικανότητας ασφάλισης πιστώσεων για τις εξαγωγές προς την Ελλάδα. Στις κρατικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις καταγράφηκε μείωση του αριθμού των συμβολαίων ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων προς την Ελλάδα, γεγονός που επιβεβαιώνει την επαρκή διαθεσιμότητα ιδιωτικής ασφάλισης. Από τα κράτη μέλη πλην της Ελλάδας, μόνον πέντε ζήτησαν ρητά παράταση της ισχύουσας εξαίρεσης της Ελλάδας από τον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους, ενώ άλλα τρία υπέδειξαν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να συμπεριληφθεί εκ νέου στον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους. Στις υπόλοιπες 13 απαντήσεις δεν διατυπώθηκε σαφής θέση επί του θέματος. Σημειωτέον ότι η ίδια η Ελλάδα εξέφρασε την έντονη επιθυμία της να επανεγγραφεί στον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους, δεδομένου ότι η ελληνική οικονομία το τελευταίο διάστημα βρίσκεται σε πορεία σταθερής ανάπτυξης. |
|
(7) |
Σύμφωνα με τους πλέον πρόσφατους μακροοικονομικούς δείκτες, η Ελλάδα σημειώνει οικονομική ανάκαμψη που αναμένεται να συνεχιστεί στο εγγύς μέλλον. Μετά από σχεδόν μια δεκαετία συρρίκνωσης και στασιμότητας, η οικονομία άρχισε να αναπτύσσεται εκ νέου το 2017. Για το 2019 αναμένεται αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1,8 %, ενώ οι συνθήκες στην αγορά εργασίας συνεχίζουν να βελτιώνονται. Η ανάπτυξη συνεχίστηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019, ενώ η ειδική σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών προφύλαξε την οικονομία από την επιδεινούμενη κατάσταση των εξαγωγικών αγορών της. Η συνεχιζόμενη ανάκαμψη αντανακλάται επίσης στις θετικές εξελίξεις στην αγορά εργασίας, όπου τα ποσοστά της ανεργίας συνέχισαν να μειώνονται και διαμορφώθηκαν στο 16,7 % τον Αύγουστο του 2019. Τα εν λόγω ποσοστά αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω τα επόμενα έτη σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2019 (6). |
|
(8) |
Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων έχουν μειωθεί σημαντικά, καθώς οι 10ετείς αποδόσεις έχουν υποχωρήσει από περίπου 3,4 % τον Μάιο στο 1,5 % τον Σεπτέμβριο του 2019, εν μέσω υποχώρησης τόσο των επιτοκίων μηδενικού κινδύνου όσο και του διαφορικού επιτοκίου της χώρας —γεγονός που υποδηλώνει ότι οι επενδύσεις στα ελληνικά κρατικά ομόλογα παρουσιάζουν μειωμένο κίνδυνο. |
|
(9) |
Η κατάσταση όσον αφορά τις αξιολογήσεις του δημόσιου χρέους της Ελλάδας έχει βελτιωθεί σημαντικά από τότε που ξεκίνησε η κρίση και οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας θεωρούν ότι οι προοπτικές είναι σταθερές ή θετικές. Ωστόσο, τα ελληνικά κρατικά ομόλογα εξακολουθούν να διαβαθμίζονται κάτω του επενδυτικού βαθμού. Κατά τους τελευταίους 6 μήνες δεν σημειώθηκαν αρνητικές εξελίξεις όσον αφορά τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα. Γενικά, οι αξιολογήσεις αναμένεται να βελτιωθούν περαιτέρω καθώς συνεχίζεται η οικονομική ανάπτυξη. |
|
(10) |
Οι επιδόσεις του εταιρικού τομέα δεν επιδεινώθηκαν κατά τους τελευταίους 6 μήνες. Το μερίδιο των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων («επιχειρηματικά ΜΕΔ») βαίνει μειούμενο από το 2017, αλλά παραμένει υψηλό, ανερχόμενο σε ποσοστό 42,6 % κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019 λόγω του υψηλού αρχικού του επιπέδου και της γενικής συρρίκνωσης του δανεισμού. Το συνολικό ποσό των επιχειρηματικών ΜΕΔ μειώνεται ταχύτερα (-16 % κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2019 σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους) και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω χάρη στο πρόγραμμα τιτλοποίησης ΜΕΔ «Ηρακλής» που εγκρίθηκε από την Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2019. Τα πιστωτικά πρότυπα για τον τομέα των επιχειρήσεων παρέμειναν αμετάβλητα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019 και αναμένεται να παραμείνουν αμετάβλητα κατά το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με την έρευνα για τον τραπεζικό δανεισμό. |
|
(11) |
Στο πλαίσιο αυτό, λαμβανομένων υπόψη του αποτελέσματος της δημόσιας διαβούλευσης και ιδίως την απάντησης της Ελλάδας, καθώς και των συνολικών ενδείξεων βελτίωσης της ελληνικής οικονομίας και των θετικών προβλέψεων, η Επιτροπή αποφασίζει να συμπεριλάβει την Ελλάδα στον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους από την 1η Ιανουαρίου 2020. |
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ
|
(12) |
Από την 1η Ιανουαρίου 2020 ισχύει η ακόλουθη τροποποίηση της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων:
|
(1) ΕΕ C 392 της 19.12.2012, σ. 1.
(2) Στην ανακοίνωση, ο κρατικός ασφαλιστής ορίζεται ως η εταιρεία ή άλλος οργανισμός που παρέχει ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων με τη στήριξη ή για λογαριασμό κράτους μέλους, ή κράτος μέλος που παρέχει ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων.
(3) ΕΕ C 398 της 22.12.2012, σ. 6.
(4) Το 2013, ΕΕ C 372 της 19.12.2013, σ. 1, στις αρχές του 2015, ΕΕ C 28 της 28.1.2015, σ. 1, τον Ιούνιο του 2015, ΕΕ C 215 της 1.7.2015, σ. 1, τον Ιούνιο του 2016, ΕΕ C 244 της 5.7.2016, σ. 1, τον Ιούνιο του 2017, ΕΕ C 206 της 30.6.2017, σ. 1, τον Ιούνιο του 2018, ΕΕ C 225 της 28.6.2018, σ. 1 και πλέον πρόσφατα, τον Δεκέμβριο του 2018, ΕΕ C 457 της 19.12.2018, σ. 9.
(5) https://ec.europa.eu/competition/consultations/2019_export_greece/index_en.html
(6) https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/economy-finance/ip115_en_0.pdf