ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 27.9.2019
COM(2019) 420 final
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
της
σύστασης
για
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την έγκριση της έναρξης διαπραγματεύσεων για συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας σχετικά με τη διαβίβαση και τη χρήση δεδομένων από τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Οδηγίες για τη διαπραγμάτευση συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας σχετικά με τη διαβίβαση και τη χρήση δεδομένων από τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να αποσκοπεί στην επίτευξη των στόχων που εκτίθενται λεπτομερώς κατωτέρω:
(1)Στόχος της συμφωνίας θα πρέπει να είναι να παράσχει τη νομική βάση, τους όρους και τις εγγυήσεις για τη διαβίβαση δεδομένων PNR στην Ιαπωνία.
(2)Η συμφωνία θα πρέπει να αντικατοπτρίζει δεόντως την αναγκαιότητα και τη σημασία της χρήσης των δεδομένων PNR για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος.
(3)Για τον σκοπό αυτό, στόχος της παρούσας συμφωνίας θα πρέπει να είναι να ρυθμιστεί η διαβίβαση και η χρήση δεδομένων PNR με αποκλειστικό σκοπό την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος, με πλήρη σεβασμό της προστασίας της ιδιωτικής ζωής, των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των φυσικών προσώπων, υπό τους όρους που θα καθοριστούν στη συμφωνία.
(4)Η συμφωνία θα πρέπει επίσης να αναγνωρίζει ότι η διαβίβαση δεδομένων PNR στην Ιαπωνία θα προάγει την αστυνομική και δικαστική συνεργασία η οποία θα επιτευχθεί μέσω της διαβίβασης αναλυτικών πληροφοριών που προκύπτουν από τα δεδομένα PNR. Ως εκ τούτου, η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει τη διαβίβαση αναλυτικών πληροφοριών που προέρχονται από τις αρμόδιες αρχές της Ιαπωνίας στις αστυνομικές και δικαστικές αρχές των κρατών μελών, καθώς και στην Ευρωπόλ και την Eurojust, στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους.
(5)Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με την αρχή οριοθέτησης του σκοπού, η συμφωνία θα πρέπει να περιορίζει την επεξεργασία δεδομένων PNR αποκλειστικά για την πρόληψη, την ανίχνευση, τη διερεύνηση ή τη δίωξη της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος, με βάση τους ορισμούς που προβλέπονται στις σχετικές πράξεις της ΕΕ.
(6)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 6 της Συνθήκης για την ΕΕ, ιδίως το δικαίωμα προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως ορίζεται στο άρθρο 16 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ και στο άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει τον πλήρη σεβασμό των αρχών της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας όσον αφορά το δικαίωμα ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως ορίζει το άρθρο 7 και το άρθρο 8 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, όπως ερμηνεύεται στη γνωμοδότησή 1/15 του Δικαστηρίου της ΕΕ σχετικά με τη σχεδιαζόμενη συμφωνία PNR ΕΕ-Καναδά.
(7)Η συμφωνία θα πρέπει να εξασφαλίζει ασφάλεια δικαίου, ιδίως για τους αερομεταφορείς, παρέχοντας τη νομική βάση για να διαβιβάζουν τα δεδομένα PNR που περιλαμβάνονται στα αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου κρατήσεων και αναχωρήσεων.
(8)Η συμφωνία θα πρέπει να προσδιορίζει σαφώς και επακριβώς τις απαραίτητες εγγυήσεις και ελέγχους σε σχέση με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των ελευθεριών των φυσικών προσώπων, ανεξαρτήτως ιθαγένειας και τόπου διαμονής, στο πλαίσιο της διαβίβασης δεδομένων PNR στην Ιαπωνία. Οι εν λόγω εγγυήσεις θα πρέπει να εξασφαλίζουν τα εξής:
α)Οι κατηγορίες των δεδομένων PNR που πρόκειται να διαβιβαστούν θα πρέπει να διευκρινίζονται αναλυτικά και με σαφή και ακριβή τρόπο, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Οι διαβιβάσεις δεδομένων θα πρέπει να περιορίζονται σε ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο και θα πρέπει να είναι αναλογικές προς τον καθορισμένο σκοπό της συμφωνίας.
β)Τα ευαίσθητα δεδομένα κατά την έννοια του δικαίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αποκαλύπτουν τη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, τα πολιτικά φρονήματα, τις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, τη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση ή που αφορούν την υγεία, τη σεξουαλική ζωή ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό ενός προσώπου, δεν θα πρέπει να υποβάλλονται σε επεξεργασία.
γ)Η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με την ασφάλεια των δεδομένων, ιδίως ώστε η πρόσβαση σε δεδομένα PNR να επιτρέπεται μόνο σε περιορισμένο αριθμό ατόμων με ειδική εξουσιοδότηση και να προβλέπεται η υποχρέωση κοινοποίησης των παραβιάσεων της ασφάλειας των δεδομένων που αφορούν δεδομένα PNR χωρίς καθυστέρηση στις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές προστασίας των δεδομένων, εκτός εάν η παραβίαση είναι απίθανο να θέσει σε κίνδυνο τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, καθώς και για να επιβάλλονται αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις.
δ)Η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για την κατάλληλη και διαφανή πληροφόρηση των επιβατών σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων PNR που τους αφορούν, καθώς και το δικαίωμα ατομικής ενημέρωσης σε περίπτωση χρήσης μετά την άφιξη, πρόσβασης και, κατά περίπτωση, διόρθωσης και διαγραφής των δεδομένων αυτών.
ε)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει το δικαίωμα άσκησης αποτελεσματικής διοικητικής και δικαστικής προσφυγής χωρίς διακρίσεις, ανεξαρτήτως ιθαγένειας ή τόπου διαμονής, για κάθε πρόσωπο του οποίου τα δεδομένα υποβάλλονται σε επεξεργασία δυνάμει της συμφωνίας, σύμφωνα με το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.
στ)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η αυτοματοποιημένη επεξεργασία θα πρέπει να βασίζεται σε συγκεκριμένα, αντικειμενικά, αμερόληπτα και αξιόπιστα προκαθορισμένα κριτήρια και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως η μοναδική βάση για τυχόν αποφάσεις που έχουν δυσμενείς νομικές επιπτώσεις ή θίγουν σοβαρά έναν ιδιώτη. Οι βάσεις δεδομένων με τις οποίες συγκρίνονται τα δεδομένα PNR θα πρέπει να είναι μόνο όσες αφορούν τους σκοπούς που καλύπτονται από τη συμφωνία και θα πρέπει να είναι αξιόπιστες και επικαιροποιημένες.
ζ)Η χρήση των δεδομένων PNR από την αρμόδια αρχή της Ιαπωνίας πέραν της ασφάλειας και των συνοριακών ελέγχων θα πρέπει να βασίζεται σε νέες περιστάσεις και να υπόκειται σε ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις βάσει αντικειμενικών κριτηρίων. Ειδικότερα, η χρήση αυτή θα πρέπει να υπόκειται σε προηγούμενο έλεγχο πραγματοποιούμενο είτε από δικαστήριο είτε από ανεξάρτητη διοικητική αρχή, εκτός αν πρόκειται για επείγουσες περιπτώσεις δεόντως αιτιολογημένες.
η)Η περίοδος διατήρησης των δεδομένων PNR θα πρέπει να είναι περιορισμένη και να μην υπερβαίνει ό,τι είναι απαραίτητο για την επίτευξη του αρχικού στόχου. Η διατήρηση δεδομένων PNR μετά την αναχώρηση των επιβατών από την Ιαπωνία θα πρέπει να είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις που ορίζονται στη νομολογία του Δικαστηρίου. Η συμφωνία θα πρέπει να απαιτεί να διαγράφονται τα δεδομένα μετά τη λήξη της περιόδου διατήρησης ή να καθίστανται ανώνυμα κατά τρόπο που να μην επιτρέπει τον εντοπισμό της ταυτότητας του προσώπου στο οποίο αναφέρονται.
θ)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η περαιτέρω δημοσιοποίηση των δεδομένων PNR σε άλλες κυβερνητικές αρχές της ίδιας χώρας ή σε άλλες χώρες μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο κατά περίπτωση και υπό ορισμένες όρους και εγγυήσεις. Ειδικότερα, η εν λόγω δημοσιοποίηση μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνον αν η παραλήπτρια αρχή ασκεί καθήκοντα που συνδέονται με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ή σοβαρών διεθνικών εγκλημάτων και διασφαλίζει τα ίδια μέσα προστασίας με εκείνα που καθορίζονται στη συμφωνία. Οι περαιτέρω διαβιβάσεις σε αρμόδιες αρχές άλλων τρίτων χωρών θα πρέπει να περιορίζονται στις χώρες με τις οποίες η ΕΕ έχει συνάψει ισοδύναμη συμφωνία PNR ή για τις οποίες η ΕΕ έχει εκδώσει απόφαση περί επάρκειας δυνάμει του ενωσιακού δικαίου για την προστασία των δεδομένων, η οποία καλύπτει τις σχετικές αρχές στις οποίες πρόκειται να διαβιβαστούν δεδομένα PNR.
(9)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ένα σύστημα εποπτείας από ανεξάρτητη δημόσια αρχή που είναι αρμόδια για την προστασία των δεδομένων με ουσιαστικές εξουσίες έρευνας, παρέμβασης και επιβολής για την άσκηση εποπτείας επί των δημόσιων αρχών που χρησιμοποιούν δεδομένα PNR. Η εν λόγω αρχή θα πρέπει να έχει εξουσία να εξετάζει τις καταγγελίες προσώπων, ιδίως σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων PNR. Οι δημόσιες αρχές που χρησιμοποιούν δεδομένα PNR θα πρέπει να είναι υπόλογες για τη συμμόρφωση προς τους κανόνες προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δυνάμει της συμφωνίας.
(10)Η συμφωνία θα πρέπει να απαιτεί η διαβίβαση των δεδομένων να γίνεται αποκλειστικά με τη χρήση ενός συστήματος «προώθησης».
(11)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η συχνότητα και το χρονοδιάγραμμα διαβίβασης των δεδομένων PNR δεν θα πρέπει να δημιουργούν αδικαιολόγητο φόρτο στους αερομεταφορείς και θα πρέπει να περιορίζονται σε ό,τι είναι απολύτως απαραίτητο.
(12)Η συμφωνία θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι αερομεταφορείς δεν υποχρεούνται να συλλέγουν πρόσθετα δεδομένα σε σύγκριση με εκείνα που συλλέγουν ήδη ή να συλλέγουν συγκεκριμένους τύπους δεδομένων, αλλά μόνο να διαβιβάζουν τα δεδομένα που συλλέγουν ήδη στο πλαίσιο της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
(13)Η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει διατάξεις για τακτική από κοινού επανεξέταση για όλες τις πτυχές της εφαρμογής της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της αξιοπιστίας και της ενημερότητας των προκαθορισμένων προτύπων και κριτηρίων και των βάσεων δεδομένων, καθώς και αξιολόγησης της αναλογικότητας των διατηρούμενων δεδομένων με βάση την αξία τους για την πρόληψη και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών μορφών διεθνικού εγκλήματος.
(14)Η συμφωνία θα πρέπει να προβλέπει μηχανισμό επίλυσης διαφορών όσον αφορά την ερμηνεία και την εφαρμογή της.
(15)Η συμφωνία θα πρέπει να συναφθεί για περίοδο 7 ετών και να περιλαμβάνει διάταξη με την οποία θα μπορεί να ανανεωθεί για την ίδια περίοδο, εκτός εάν καταγγελθεί από ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη.
(16)Η συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει ρήτρα σχετικά με την εδαφική της εφαρμογή.
(17)Η συμφωνία θα πρέπει να είναι αυθεντική στην αγγλική, βουλγαρική, γαλλική, γερμανική, δανική, ελληνική, εσθονική, ισπανική, ιταλική, κροατική, λετονική, λιθουανική, μαλτέζικη, ολλανδική, ουγγρική, πολωνική, πορτογαλική, ρουμανική, σλοβακική, σλοβενική, σουηδική, τσεχική και φινλανδική γλώσσα και να περιλαμβάνει σχετική γλωσσική ρήτρα.