ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 21.2.2019

COM(2019) 90 final

2019/0043(NLE)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Το άρθρο 54 παράγραφος 3 του κανονισμoύ (ΕΕ) 2016/1624 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Σεπτεμβρίου 2016, για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή 1 προβλέπει ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής μπορεί να συντονίζει την επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Στο πλαίσιο αυτό, μπορεί να αναλαμβάνει δράσεις στα εξωτερικά σύνορα ενός ή περισσότερων κρατών μελών και μιας τρίτης χώρας που γειτονεύει τουλάχιστον με ένα από αυτά τα κράτη μέλη, εάν συμφωνεί η εν λόγω γειτονική τρίτη χώρα, ακόμα και στο έδαφος αυτής της τρίτης χώρας.

Σύμφωνα με το άρθρο 54 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624, στις περιπτώσεις όπου κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής σε τρίτη χώρα σε δράσεις όπου τα μέλη της ομάδας θα έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες ή όταν το απαιτούν άλλες δραστηριότητες σε τρίτες χώρες , η Ένωση συνάπτει συμφωνία περί καθεστώτος με την οικεία τρίτη χώρα. Η συμφωνία περί καθεστώτος καλύπτει όλες τις πτυχές που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή των δράσεων. Ορίζει ιδίως το εύρος της επιχείρησης, την αστική και ποινική ευθύνη, καθώς και τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των μελών των ομάδων. Η συμφωνία περί καθεστώτος διασφαλίζει τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων.

Βάσει των οδηγιών διαπραγμάτευσης που εξέδωσε το Συμβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπραγματεύτηκε συμφωνία περί καθεστώτος με το Μαυροβούνιο με στόχο τη δημιουργία του νομικού πλαισίου που θα επιτρέψει την άμεση δράση μέσω της κατάρτισης επιχειρησιακών σχεδίων για τις περιπτώσεις όπου απαιτείται άμεση αντίδραση. Αν και το Μαυροβούνιο επί του παρόντος δεν χρησιμοποιείται ευρέως ως χώρα διέλευσης από τους μετανάστες, η κατάσταση ενδέχεται να μεταβληθεί, όπως έχει ήδη συμβεί στο παρελθόν. Τα δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος προσαρμόζουν γρήγορα στις νέες συνθήκες τις διαδρομές και τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για την παράνομη διακίνηση μεταναστών. Εφόσον τεθεί σε ισχύ η συμφωνία περί καθεστώτος, οι αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου και των κρατών μελών της ΕΕ, υπό τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, θα είναι σε θέση να ανταποκρίνονται πολύ ταχύτερα σε αυτές τις ενδεχόμενες εξελίξεις.

Η επισυναπτόμενη πρόταση απόφασης του Συμβουλίου συνιστά τη νομική πράξη για την σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου.

Στις 16 Οκτωβρίου 2017 η Επιτροπή έλαβε την εξουσιοδότηση του Συμβουλίου να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Μαυροβούνιο με αντικείμενο συμφωνία περί καθεστώτος για δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο.

Οι διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία περί καθεστώτος άρχισαν και ολοκληρώθηκαν στις 5 Ιουλίου 2018. Οι διαπραγματεύσεις θα ολοκληρωθούν επιτυχώς με την μονογράφηση της συμφωνίας περί καθεστώτος σε μεταγενέστερη ημερομηνία.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι στόχοι που έθεσε το Συμβούλιο στις οδηγίες διαπραγμάτευσης έχουν επιτευχθεί και ότι η συμφωνία περί καθεστώτος είναι αποδεκτή από την Ένωση.

Τα κράτη μέλη ενημερώθηκαν και ζητήθηκε η γνώμη τους στη συναφή ομάδα εργασίας του Συμβουλίου.

•Σχέση με ισχύουσες διμερείς συμφωνίες

Η συμφωνία μεταξύ του Υπουργείου Εσωτερικών της Κροατίας και του Υπουργείου Εσωτερικών του Μαυροβουνίου σχετικά με την αστυνομική συνεργασία άρχισε να ισχύει για την Κροατία στις 11 Νοεμβρίου 2011 (NN/MU αριθ. 15/2011).

Εξάλλου, υφίσταται ρύθμιση εργασίας (η οποία είναι υπό επικαιροποίηση) μεταξύ του Μαυροβουνίου και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, η οποία περιλαμβάνει ιδίως την τακτική συμμετοχή των αρμόδιων αρχών του Μαυροβουνίου ως παρατηρητών σε κοινές επιχειρήσεις των οποίων ηγείται ο Ευρωπαϊκός Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο έδαφος των κρατών μελών.

Το Μαυροβούνιο έχει αναφέρει ότι η διασυνοριακή συνεργασία —ιδίως σε τεχνικό επίπεδο— με όλους τους γείτονές του είναι καλή και ότι έχει επιτευχθεί ικανοποιητική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις διάφορων συμφωνιών με τη Σερβία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Κροατία. Με πρωτόκολλο μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών του Μαυροβουνίου, της Αλβανίας και του Κοσσυφοπεδίου 2** συστάθηκε Κοινό Κέντρο Αστυνομικής Συνεργασίας στο Plav με στόχο την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας για την καταπολέμηση του εγκλήματος, μέσω εντατικότερης ανταλλαγής επιχειρησιακών πληροφοριών και καλύτερου συντονισμού κοινών προσπαθειών στον τομέα της ασφάλειας. Το Κοινό Κέντρο Αστυνομικής Συνεργασίας ξεκίνησε επίσημα τις δραστηριότητές του στις 30 Μαΐου 2017.

•Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

Το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τη μετανάστευση βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες. Ένας από αυτούς είναι η διαχείριση των συνόρων: στόχος είναι η καλύτερη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, ιδίως μέσω δράσεων αλληλεγγύης προς τα κράτη μέλη που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, καθώς και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της συνοριακής διέλευσης. Επίσης, η ενίσχυση του ελέγχου των συνόρων του Μαυροβουνίου θα έχει θετικό αντίκτυπο στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, καθώς και στα σύνορα του Μαυροβουνίου. Η περαιτέρω ενίσχυση της ασφάλειας στα εξωτερικά σύνορα συνάδει επίσης με το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για την ασφάλεια.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Η νομική βάση της παρούσας πρότασης απόφασης του Συμβουλίου είναι το άρθρο 77 παράγραφος 2 στοιχεία β) και δ) και το άρθρο 79 παράγραφος 2 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) της ΣΛΕΕ.

Η σύναψη, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμφωνιών περί καθεστώτος προβλέπεται ρητά στο άρθρο 54 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624, σύμφωνα με το οποίο, στις περιπτώσεις όπου κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής σε τρίτη χώρα σε δράσεις όπου τα μέλη της ομάδας θα έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες ή όταν άλλες δραστηριότητες σε τρίτες χώρες το απαιτούν, η Ένωση συνάπτει συμφωνία περί καθεστώτος με την οικεία τρίτη χώρα.

Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ, η Ένωση έχει αποκλειστική αρμοδιότητα για τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας όταν η σύναψη αυτή προβλέπεται σε νομοθετική πράξη της Ένωσης. Το άρθρο 54 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624 προβλέπει τη σύναψη συμφωνίας περί καθεστώτος από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την εκάστοτε τρίτη χώρα. Ως εκ τούτου, η επισυναπτόμενη συμφωνία με το Μαυροβούνιο εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου απαιτείται για τη σύναψη αυτής της συμφωνίας σύμφωνα με το άρθρο 218 παράγραφος 6 στοιχείο α) περίπτωση v) της ΣΛΕΕ.

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

•Αναλογικότητα

Λαμβανομένης υπόψη της ταχύτητας με την οποία τα δίκτυα οργανωμένου εγκλήματος προσαρμόζουν τις διαδρομές και τις μεθόδους που ακολουθούν για τη διακίνηση παράτυπων μεταναστών, είναι απαραίτητη η συμμετοχή της ΕΕ για τη βελτίωση των ελέγχων στα σύνορα του Μαυροβουνίου. Η εφαρμογή της συμφωνίας περί καθεστώτος είναι αναγκαία προκειμένου να παρασχεθεί στις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου και των κρατών μελών της ΕΕ, υπό τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, η δυνατότητα ταχείας ανταπόκρισης σε τέτοιου είδους πιθανές εξελίξεις. Η συμφωνία θα καταστήσει δυνατή την ανάπτυξη ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο σε περίπτωση αιφνίδιας εισροής παράτυπων μεταναστών.

•Επιλογή της νομικής πράξης

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

•Εκτίμηση επιπτώσεων

•Καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου και απλούστευση

Επειδή πρόκειται για νέα συμφωνία, δεν ήταν δυνατό να αξιολογηθεί η καταλληλότητα των υφιστάμενων νομικών πράξεων.

•Θεμελιώδη δικαιώματα

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Η συμφωνία περί καθεστώτος αυτή καθαυτή δεν συνεπάγεται δημοσιονομικές επιπτώσεις. Ουσιαστικά, η ίδια η ανάπτυξη των ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής βάσει επιχειρησιακού σχεδίου και της σχετικής συμφωνίας επιχορήγησης συνεπάγεται κόστος το οποίο βαρύνει τον προϋπολογισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Οι μελλοντικές επιχειρήσεις στο πλαίσιο της συμφωνίας περί καθεστώτος θα χρηματοδοτούνται μέσω ιδίων πόρων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.

Σύμφωνα με το δημοσιονομικό δελτίο που επισυνάπτεται στην πρόταση κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή σχετικά με τις δαπάνες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, το κόστος της ενισχυμένης συνεργασίας με τρίτες χώρες (συμπεριλαμβανομένων πιθανών κοινών επιχειρήσεων με γειτονικές χώρες) εκτιμάται σε 6 090 εκατ. EUR κατά μέσο όρο ετησίως για την περίοδο 2017-2020.

1.1.5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Η Επιτροπή θα εξασφαλίσει την ορθή παρακολούθηση της εφαρμογής της συμφωνίας περί καθεστώτος.

Το Μαυροβούνιο και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής αξιολογούν από κοινού κάθε κοινή επιχείρηση ή ταχεία επέμβαση στα σύνορα.

Ειδικότερα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, το Μαυροβούνιο και τα κράτη μέλη που συμμετέχουν σε συγκεκριμένες δράσεις συντάσσουν έκθεση μετά το πέρας κάθε δράσης σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων της συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένης της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

•Επεξηγηματικά έγγραφα (για οδηγίες)

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας

Βάσει της παρούσας συμφωνίας, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής μπορεί να αναπτύσσει ομάδες Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής με εκτελεστικές αρμοδιότητες στο Μαυροβούνιο για τη διεξαγωγή κοινών επιχειρήσεων και ταχειών επεμβάσεων στα σύνορα ή επιχειρήσεων επιστροφής.

Οι ομάδες της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής μπορούν να αναπτύσσονται στο έδαφος του Μαυροβουνίου μόνο στις περιοχές που συνορεύουν με τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και τα μέλη των ομάδων έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες στις εν λόγω περιοχές του Μαυροβουνίου κατά τα οριζόμενα στο επιχειρησιακό σχέδιο.

Το καθεστώς και η οριοθέτηση, δυνάμει του διεθνούς δικαίου, των αντίστοιχων εδαφών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου ουδόλως επηρεάζεται από την παρούσα συμφωνία ή από οποιαδήποτε πράξη τελείται κατ’ εφαρμογή της συμφωνίας από τα μέρη ή εξ ονόματός τους, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης επιχειρησιακών σχεδίων ή της συμμετοχής σε διασυνοριακές επιχειρήσεις.

Έναρξη δράσης

Η πρωτοβουλία για την έναρξη μιας δράσης μπορεί να προταθεί από τον Οργανισμό. Οι αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου μπορούν να ζητήσουν από τον Οργανισμό να εξετάσει το ενδεχόμενο έναρξης μιας δράσης. Για την εκτέλεση μιας δράσης απαιτείται η συγκατάθεση των αρμόδιων αρχών του Μαυροβουνίου και του Οργανισμού.

Επιχειρησιακό σχέδιο 

Πριν από κάθε κοινή επιχείρηση ή ταχεία επέμβαση στα σύνορα πρέπει να συνομολογείται επιχειρησιακό σχέδιο μεταξύ του Οργανισμού και του Μαυροβουνίου. Το επιχειρησιακό σχέδιο πρέπει επίσης να εγκριθεί από το κράτος μέλος ή τα κράτη μέλη που συνορεύουν με την περιοχή των επιχειρήσεων.

Το σχέδιο ορίζει λεπτομερώς τις οργανωτικές και διαδικαστικές πτυχές της κοινής επιχείρησης ή της ταχείας επέμβασης στα σύνορα, καθώς και την περιγραφή και αξιολόγηση της κατάστασης, τους επιχειρησιακούς σκοπούς και στόχους, την επιχειρησιακή ιδέα, το είδος του τεχνικού εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί, το σχέδιο εφαρμογής, τη συνεργασία με άλλες τρίτες χώρες, άλλα όργανα και οργανισμούς της Ένωσης ή διεθνείς οργανισμούς, τις διατάξεις για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τον συντονισμό, τη διοίκηση, τον έλεγχο, τη διάρθρωση επικοινωνίας και υποβολής εκθέσεων, τις οργανωτικές ρυθμίσεις και τη διοικητική μέριμνα, την αξιολόγηση και τις οικονομικές πτυχές της κοινής επιχείρησης ή της ταχείας επέμβασης στα σύνορα. Η αξιολόγηση της κοινής επιχείρησης ή της ταχείας επέμβασης στα σύνορα διεξάγεται από κοινού από το Μαυροβούνιο και από τον Οργανισμό.

Καθήκοντα και αρμοδιότητες των μελών της ομάδας

Κατά κανόνα, οι ομάδες έχουν την εξουσία να εκτελούν τα καθήκοντα και να ασκούν τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που απαιτούνται για τον έλεγχο των συνόρων και τις επιχειρήσεις επιστροφής. Τηρούν τους νόμους και τους κανονισμούς του Μαυροβουνίου.

Οι ομάδες δρουν στο έδαφος του Μαυροβουνίου μόνον υπό τις εντολές και παρουσία συνοριοφυλάκων ή άλλου σχετικού προσωπικού του Μαυροβουνίου. Το Μαυροβούνιο δύναται κατ’ εξαίρεση να εξουσιοδοτεί τα μέλη της ομάδας να ενεργούν εξ ονόματός του.

Τα μέλη της ομάδας φορούν δικές τους στολές όποτε χρειάζεται, φέρουν δε στις στολές τους ευδιάκριτα προσωπικά στοιχεία αναγνώρισης και περιβραχιόνιο κυανού χρώματος με το διακριτικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Οργανισμού. Φέρουν επίσης το έγγραφο διαπίστευσής τους, προκειμένου να αναγνωρίζονται σαφώς από τις αρχές του Μαυροβουνίου.

Τα μέλη της ομάδας δύνανται να φέρουν υπηρεσιακά όπλα, πυρομαχικά και εξοπλισμό σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του κράτους τους. Οι αρχές του Μαυροβουνίου ενημερώνουν εκ των προτέρων τον Οργανισμό για τα υπηρεσιακά όπλα, τα πυρομαχικά και τον εξοπλισμό που επιτρέπονται, καθώς και για τους όρους χρήσης τους.

Τα μέλη της ομάδας μπορούν να κάνουν χρήση βίας, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιακών όπλων, πυρομαχικών και εξοπλισμού, με τη συγκατάθεση του κράτους τους και των αρχών του Μαυροβουνίου, παρουσία Μαυροβούνιων συνοριοφυλάκων ή λοιπού σχετικού προσωπικού του Μαυροβουνίου και σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του Μαυροβουνίου. Οι αρχές του Μαυροβουνίου δύνανται να εξουσιοδοτούν τα μέλη της ομάδας να κάνουν χρήση βίας και απουσία των συνοριοφυλάκων τους.

Το Μαυροβούνιο δύναται να εξουσιοδοτεί τα μέλη της ομάδας να συμβουλεύονται τις εθνικές του βάσεις δεδομένων, εφόσον είναι αναγκαίο για την επίτευξη των επιχειρησιακών στόχων που καθορίζονται στο επιχειρησιακό σχέδιο. Πριν από την ανάπτυξη των μελών της ομάδας, οι αρχές του Μαυροβουνίου γνωστοποιούν στον Οργανισμό ποιες εθνικές βάσεις δεδομένων μπορεί να συμβουλεύεται σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του Μαυροβουνίου σχετικά με την προστασία δεδομένων.

Αναστολή και τερματισμός της δράσης

Τόσο ο Οργανισμός όσο και οι αρχές του Μαυροβουνίου μπορούν να αναστείλουν ή να τερματίσουν τη δράση, εφόσον κρίνουν ότι οι διατάξεις της συμφωνίας ή του επιχειρησιακού σχεδίου δεν τηρούνται από το άλλο μέρος.

Προνόμια και ασυλίες των μελών της ομάδας

Τα μέλη της ομάδας χαίρουν ασυλίας από την ποινική δικαιοδοσία ου Μαυροβουνίου για όλες τις πράξεις που τελούνται κατά την εκτέλεση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους («εν υπηρεσία»), ενώ αντιθέτως δεν χαίρουν ασυλίας για πράξεις που τελούνται «εκτός υπηρεσίας».

Το επιχειρησιακό σχέδιο καθορίζει επακριβώς τις δραστηριότητες για τις οποίες ισχύει ασυλία από την ποινική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου.

Σε περίπτωση που μέλος της ομάδας κατηγορείται ότι διέπραξε ποινικό αδίκημα, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, πριν από την έναρξη της διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου, πιστοποιεί ενώπιον των αρμόδιων δικαστικών αρχών του Μαυροβουνίου κατά πόσον η συγκεκριμένη πράξη τελέστηκε κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων του εν λόγω μέλους. Ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού λαμβάνει την απόφασή του μετά από επισταμένη εξέταση τυχόν παρατηρήσεων της αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους που έχει διαθέσει τον εν λόγω συνοριοφύλακα ή το μέλος του λοιπού σχετικού προσωπικού και των αρμόδιων αρχών του Μαυροβουνίου. Η πιστοποίηση από τον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού είναι δεσμευτική για τις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου.

Τα προνόμια που χορηγούνται στα μέλη της ομάδας και η ασυλία από την ποινική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου δεν συνεπάγονται εξαίρεσή τους από τη δικαιοδοσία του κράτους μέλους καταγωγής.

Παρόμοιο καθεστώς ισχύει για την αστική και διοικητική ευθύνη των μελών της ομάδας.

Η ασυλία των μελών της ομάδας από την ποινική, αστική και διοικητική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου μπορεί να αρθεί από το κράτος μέλος το οποίο έχει διαθέσει τον συγκεκριμένο συνοριοφύλακα ή μέλος του λοιπού σχετικού προσωπικού. Η εν λόγω άρση της ασυλίας πρέπει πάντοτε να είναι ρητή.

Μέλη της ομάδας που είναι μάρτυρες ενδέχεται να υποχρεωθούν να παράσχουν αποδείξεις μέσω δήλωσης και σύμφωνα με τις ισχύουσες στο Μαυροβούνιο δικονομικές διατάξεις.

Η συμφωνία προβλέπει μηχανισμό αποζημίωσης. Ο μηχανισμός αποζημίωσης βασίζεται στο άρθρο 42 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624 για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή. Εάν η ζημία προκληθεί από μέλος της ομάδας «εν υπηρεσία», υπεύθυνο είναι το Μαυροβούνιο. Εάν η ζημία προκληθεί «εν υπηρεσία» από μέλος της ομάδας συμμετέχοντος κράτους μέλους, από βαριά αμέλεια ή εκούσια παράβαση καθήκοντος, ή εάν η πράξη τελεστεί «εκτός υπηρεσίας», το Μαυροβούνιο μπορεί να ζητήσει μέσω του εκτελεστικού διευθυντή του Οργανισμού την καταβολή αποζημίωσης από το οικείο συμμετέχον κράτος μέλος. Εάν η ζημία προκληθεί από μέλος του προσωπικού του Οργανισμού, το Μαυροβούνιο μπορεί να ζητήσει την καταβολή αποζημίωσης από τον Οργανισμό.

Δεν είναι δυνατή η λήψη εκτελεστικών μέτρων κατά των μελών της ομάδας, εκτός από την περίπτωση που ασκείται αγωγή εναντίον τους για αστική υπόθεση η οποία δεν συνδέεται με τα υπηρεσιακά καθήκοντά τους.

Τα περιουσιακά στοιχεία των μελών της ομάδας που είναι αναγκαία για την εκπλήρωση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κατάσχεσης. Σε αστικές διαδικασίες, τα μέλη της ομάδας δεν υπόκεινται σε περιορισμούς της προσωπικής τους ελευθερίας ούτε σε άλλα καταναγκαστικά μέτρα.

Τα μέλη της ομάδας εξαιρούνται από τις διατάξεις περί κοινωνικής ασφάλισης που ενδέχεται να ισχύουν στο Μαυροβούνιο όσον αφορά τις υπηρεσίες που παρέχονται για τον Οργανισμό. Ομοίως, απαλλάσσονται από οιαδήποτε μορφή φορολόγησης, στο Μαυροβούνιο, του μισθού και των αποζημιώσεων που λαμβάνουν από τον Οργανισμό ή από τα κράτη μέλη τους, καθώς και τυχόν εισοδήματος που λαμβάνουν από πηγές εκτός του Μαυροβουνίου.

Οι αρχές του Μαυροβουνίου επιτρέπουν την είσοδο και την έξοδο ειδών που προορίζονται για προσωπική χρήση των μελών της ομάδας και χορηγούν απαλλαγή, όσον αφορά τα εν λόγω είδη, από όλους τους τελωνειακούς δασμούς, φόρους και συναφείς επιβαρύνσεις (εκτός από τα τέλη αποθήκευσης, μεταφοράς και συναφών υπηρεσιών).

Οι προσωπικές αποσκευές των μελών της ομάδας μπορούν να υποβληθούν σε έλεγχο μόνον εάν υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι περιέχουν είδη τα οποία δεν προορίζονται για προσωπική χρήση των μελών της ομάδας ή είδη των οποίων η εισαγωγή ή η εξαγωγή απαγορεύεται από το νόμο ή τα οποία υπόκεινται σε καραντίνα βάσει των κανονισμών του Μαυροβουνίου. Η επιθεώρηση των εν λόγω προσωπικών αποσκευών διεξάγεται μόνο παρουσία των εμπλεκομένων μελών της ομάδας ή εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του Οργανισμού.

Τα έγγραφα, η αλληλογραφία και η περιουσία των μελών της ομάδας είναι απαραβίαστα, εκτός από την περίπτωση εκτελεστικών μέτρων.

Έγγραφο διαπίστευσης

Ο Οργανισμός, σε συνεργασία με το Μαυροβούνιο, χορηγεί στα μέλη της ομάδας έγγραφο διαπίστευσης για τους σκοπούς του προσδιορισμού της ταυτότητάς τους από τις αρχές του Μαυροβουνίου ως απόδειξη των δικαιωμάτων του κατόχου να εκτελεί τα καθήκοντα και να ασκεί τις εξουσίες που του ανατίθενται βάσει της παρούσας συμφωνίας και του επιχειρησιακού σχεδίου. Η πράξη διαπίστευσης, σε συνδυασμό με έγκυρο ταξιδιωτικό έγγραφο, παρέχει στα μέλη της ομάδας πρόσβαση στο Μαυροβούνιο χωρίς να χρειάζονται θεώρηση ή προηγούμενη έγκριση.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Τα μέλη της ομάδας, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, σέβονται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση στις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης, το δικαίωμα στην ελευθερία, την αρχή της μη επαναπροώθησης και την απαγόρευση των ομαδικών απελάσεων, τα δικαιώματα του παιδιού και το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. Τα μέλη της ομάδας δεν κάνουν αυθαίρετες διακρίσεις εις βάρος ατόμων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας, γενετήσιου προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου. Τα μέτρα που επηρεάζουν τα εν λόγω θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες είναι ανάλογα προς τους επιδιωκόμενους από αυτά τα μέτρα στόχους και σέβονται την ουσία αυτών των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Κάθε μέρος πρέπει να διαθέτει μηχανισμό καταγγελιών για τον χειρισμό περιπτώσεων εικαζόμενης παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων που διαπράττεται από το προσωπικό του. Ο Οργανισμός έχει θεσπίσει τον μηχανισμό υποβολής καταγγελιών που αναφέρεται στο άρθρο 72 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624 για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και, ως εκ τούτου, εκπληρώνει την υποχρέωση αυτή. Ο Διαμεσολαβητής του Μαυροβουνίου θα μπορούσε να ασχοληθεί με τις καταγγελίες αυτές, εκτός αν οι αρχές του Μαυροβουνίου αποφασίσουν να θεσπίσουν μηχανισμό ειδικά επιφορτισμένο να χειρίζεται τις καταγγελίες που υποβάλλονται δυνάμει της παρούσας συμφωνίας.

Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

Μέλη της ομάδας επεξεργάζονται τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα όποτε είναι αναγκαίο για την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους σύμφωνα με τους κανόνες που ισχύουν για τον Οργανισμό και τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις αρχές του Μαυροβουνίου διέπεται από την εθνική του νομοθεσία.

Ο Οργανισμός, τα συμμετέχοντα κράτη μέλη και οι αρχές του Μαυροβουνίου συντάσσουν κοινή έκθεση σχετικά με την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα μέλη της ομάδας μετά το πέρας κάθε δράσης. Η εν λόγω έκθεση διαβιβάζεται στον υπεύθυνο θεμελιωδών δικαιωμάτων και στον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων του Οργανισμού, οι οποίοι υποβάλλουν έκθεση στον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού.

Διαφορές και ερμηνεία

Κάθε ζήτημα που προκύπτει σε σχέση με την εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας εξετάζεται από κοινού από τις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου και από εκπροσώπους του Οργανισμού, οι οποίοι διαβουλεύονται με το κράτος μέλος ή τα κράτη μέλη που συνορεύουν με το Μαυροβούνιο.

Ελλείψει πρότερης διευθέτησης, οι διαφορές επί της ερμηνείας ή της εφαρμογής της παρούσας συμφωνίας διευθετούνται αποκλειστικά μέσω διαπραγμάτευσης μεταξύ του Μαυροβουνίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη που συνορεύουν με το Μαυροβούνιο.

Αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή της συμφωνίας

Για το Μαυροβούνιο, αρμόδια αρχή για την εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας είναι το Υπουργείο Εσωτερικών. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής.

Κοινή δήλωση

Αμφότερα τα μέρη συμφωνούν ότι η αποχή από τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου που ενδέχεται να διακυβεύσει ενδεχόμενη μεταγενέστερη ποινική δίωξη του μέλους της ομάδας από τις αρμόδιες αρχές του κράτους υποδοχής συμπεριλαμβάνει την αποχή από την ενεργό διευκόλυνση της επιστροφής του εν λόγω μέλους της ομάδας από το θέατρο των επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο προς το κράτος μέλος καταγωγής του, εν αναμονή της πιστοποίησης του εκτελεστικού διευθυντή του Οργανισμού.

2019/0043 (NLE)

Πρόταση

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 77 παράγραφος 2 στοιχεία β) και δ) και το άρθρο 79 παράγραφος 2 στοιχείο γ), σε συνδυασμό με το άρθρο 218 παράγραφος 6, στοιχείο α),

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 3 ,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Σύμφωνα με το άρθρο 54 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 4 , στις περιπτώσεις όπου κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής σε τρίτη χώρα σε δράσεις όπου τα μέλη της ομάδας θα έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες ή όταν το απαιτούν άλλες δραστηριότητες σε τρίτες χώρες, η Ένωση συνάπτει συμφωνία περί καθεστώτος με την οικεία τρίτη χώρα. Η συμφωνία περί καθεστώτος θα πρέπει να καλύπτει όλες τις πτυχές που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή των δράσεων.

(2)Σύμφωνα με την απόφαση 2018/XXX του Συμβουλίου της [...], η συμφωνία περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο («η συμφωνία»), υπεγράφη από [...] στις [...], με την επιφύλαξη της σύναψής της σε μεταγενέστερη ημερομηνία.

(3)Σύμφωνα με τη συμφωνία, οι ομάδες της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο, μπορούν να αναπτύσσονται ταχέως στο έδαφος του Μαυροβουνίου, να ανταποκρίνονται στην παρούσα μετατόπιση των μεταναστευτικών ροών προς την παράκτια οδό και να συνδράμουν στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων και στην καταπολέμηση της διακίνησης παράτυπων μεταναστών.

(4)Η παρούσα απόφαση συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν στις οποίες δεν συμμετέχει το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με την απόφαση 2000/365/ΕΚ του Συμβουλίου 5 · συνεπώς, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.

(5)Η παρούσα απόφαση συνιστά ανάπτυξη των διατάξεων του κεκτημένου του Σένγκεν στις οποίες δεν συμμετέχει η Ιρλανδία, σύμφωνα με την απόφαση 2002/192/ΕΚ του Συμβουλίου 6 · συνεπώς, η Ιρλανδία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.

(6)Σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 22 σχετικά με τη θέση της Δανίας, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Δανία δεν συμμετέχει στην έκδοση της παρούσας απόφασης και δεν δεσμεύεται από αυτήν ούτε υπόκειται στην εφαρμογή της.

(7)Συνεπώς, η συμφωνία περί καθεστώτος θα πρέπει να εγκριθεί εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Εγκρίνεται,εξ ονόματος της Ένωσης, η συμφωνία περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο («η συμφωνία»).

Το κείμενο της συμφωνίας επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση.

Άρθρο 2

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου ορίζει το πρόσωπο που είναι αρμόδιο να προβεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην κοινοποίηση που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 της συμφωνίας, προκειμένου να εκφραστεί η συναίνεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να δεσμευθεί από τη συμφωνία.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει από την ημέρα της έκδοσής της.

Βρυξέλλες,

(1)    ΕΕ L 251 της 16.9.2016, σ. 1.

(2) * *    Η ονομασία αυτή χρησιμοποιείται με επιφύλαξη των θέσεων ως προς το καθεστώς και συνάδει με την απόφαση 1244/1999 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και τη γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου σχετικά με τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου.

(3)    ΕΕ C [...] της [...], σ. [...].

(4)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1624 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Σεπτεμβρίου 2016, για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/399 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 863/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2007/2004 του Συμβουλίου και της απόφασης 2005/267/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 251 της 16.9.2016, σ. 1).

(5)    Απόφαση 2000/365/ΕΚ του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2000, σχετικά με το αίτημα του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας να συμμετέχει σε ορισμένες από τις διατάξεις του κεκτημένου του Σέγκεν (ΕΕ L 131 της 1.6.2000, σ. 43).

(6)    Απόφαση 2002/192/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Φεβρουαρίου 2002, σχετικά με το αίτημα της Ιρλανδίας να συμμετέχει σε ορισμένες από τις διατάξεις του κεκτημένου του Σένγκεν (ΕΕ L 64 της 7.3.2002, σ. 20).

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 21.2.2019

COM(2019) 90 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

της

πρότασης ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΕΡΙ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ

μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

και το ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ,

εφεξής «τα μέρη»,

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι ενδέχεται να προκύψουν καταστάσεις στις οποίες ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (εφεξής «ο Οργανισμός»), συντονίζει την επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και του Μαυροβουνίου, ακόμα και στο έδαφος του Μαυροβουνίου,

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι θα πρέπει να θεσπιστεί νομικό πλαίσιο υπό τη μορφή συμφωνίας περί του καθεστώτος για τις καταστάσεις όπου τα μέλη της ομάδας του Οργανισμού θα έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες στο έδαφος του Μαυροβουνίου,

ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι όλες οι δράσεις του Οργανισμού στο έδαφος του Μαυροβουνίου θα πρέπει να σέβονται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα,

ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΝ ΝΑ ΣΥΝΑΨΟΥΝ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ:

Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής της συμφωνίας.

1.    Η παρούσα συμφωνία καλύπτει όλες τις πτυχές που είναι απαραίτητες για την εκτέλεση δράσεων από τον Οργανισμό οι οποίες ενδέχεται να λαμβάνουν χώρα στο έδαφος του Μαυροβουνίου, όπου τα μέλη της ομάδας του Οργανισμού έχουν εκτελεστικές αρμοδιότητες.

2.    Η παρούσα συμφωνία εφαρμόζεται μόνο στο έδαφος του Μαυροβουνίου ή σε μέρη αυτού.

3.    Το καθεστώς και η οριοθέτηση, δυνάμει του διεθνούς δικαίου, των αντίστοιχων εδαφών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Μαυροβουνίου ουδόλως επηρεάζεται από την παρούσα συμφωνία ή από οποιαδήποτε πράξη τελείται κατ’ εφαρμογή της συμφωνίας από τα μέρη ή εξ ονόματός τους, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης επιχειρησιακών σχεδίων ή της συμμετοχής σε διασυνοριακές επιχειρήσεις.

Άρθρο 2
Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας συμφωνίας ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

(1)«δράση»: κοινή επιχείρηση, ταχεία επέμβαση στα σύνορα ή επιχείρηση επιστροφής·

(2)«κοινή επιχείρηση»: δράση που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης ή του διασυνοριακού εγκλήματος ή που αποσκοπεί στην παροχή αυξημένης τεχνικής και επιχειρησιακής συνδρομής στα σύνορα του Μαυροβουνίου με κράτος μέλος και η οποία αναπτύσσεται στο έδαφος του Μαυροβουνίου·    

(3)«ταχεία επέμβαση στα σύνορα»: δράση με στόχο την ταχεία απόκριση σε κατάσταση ειδικών και δυσανάλογων προκλήσεων στα σύνορα του Μαυροβουνίου με κράτος μέλος και η οποία αναπτύσσεται στο έδαφος του Μαυροβουνίου για περιορισμένο χρονικό διάστημα·    

(4)«επιχείρηση επιστροφής»: επιχείρηση η οποία συντονίζεται από τον Οργανισμό και προβλέπει την παροχή τεχνικής και επιχειρησιακής ενίσχυσης από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της οποίας οι επιστρέφοντες από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη επιστρέφουν αναγκαστικά ή οικειοθελώς στο Μαυροβούνιο·

(5)«έλεγχος των συνόρων»: έλεγχος των προσώπων που διενεργείται στα σύνορα ως αντίδραση αποκλειστικά και μόνο στην πρόθεση διέλευσης ή στην πράξη της διέλευσης των συνόρων αυτών, ανεξαρτήτως οποιασδήποτε άλλης παραμέτρου, και συνίσταται σε συνοριακούς ελέγχους στα συνοριακά σημεία διέλευσης και στην επιτήρηση των συνόρων μεταξύ των σημείων διέλευσης των συνόρων·

(6)«μέλος ομάδας»: μέλος είτε του προσωπικού του Οργανισμού είτε ομάδας συνοριοφυλάκων και λοιπού σχετικού προσωπικού των συμμετεχόντων κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των συνοριοφυλάκων και λοιπού σχετικού προσωπικού που αποσπώνται από τα κράτη μέλη στον Οργανισμό, για να συμμετάσχουν σε δράση·    

(7) «κράτος μέλος»: κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης·    

(8)«κράτος μέλος καταγωγής»: κράτος μέλος του οποίου ένα μέλος ομάδας είναι συνοριοφύλακας ή μέλος του λοιπού σχετικού προσωπικού·    

(9)«δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα»: πληροφορίες που αφορούν φυσικό πρόσωπο του οποίου η ταυτότητα είναι γνωστή ή πρόσωπο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί· πρόσωπο του οποίου η ταυτότητα μπορεί να εξακριβωθεί είναι το φυσικό πρόσωπο το οποίο μπορεί να ταυτοποιηθεί, άμεσα ή έμμεσα, ιδίως μέσω αναφοράς σε αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας, όπως όνομα, αριθμό ταυτότητας, δεδομένα θέσης, επιγραμμικό αναγνωριστικό ταυτότητας, ή σε έναν ή περισσότερους παράγοντες που προσιδιάζουν στη σωματική, φυσιολογική, γενετική, ψυχολογική, οικονομική, πολιτιστική ή κοινωνική ταυτότητα του φυσικού αυτού προσώπου·    

(10)«συμμετέχον κράτος μέλος»: κάθε κράτος μέλος το οποίο συμμετέχει σε δράση στο Μαυροβούνιο με την παροχή τεχνικού εξοπλισμού, συνοριοφυλάκων και λοιπού σχετικού προσωπικού που αναπτύσσεται στο πλαίσιο της ομάδας·    

(11)«Οργανισμός»: ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1624 για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή.

Άρθρο 3
Έναρξη δράσης

1.    Ο Οργανισμός μπορεί να προτείνει στις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου την ανάληψη πρωτοβουλίας για έναρξη δράσης. Οι αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου μπορούν να ζητήσουν από τον Οργανισμό να εξετάσει το ενδεχόμενο έναρξης μιας δράσης.

2.    Για την εκτέλεση μιας δράσης απαιτείται η συγκατάθεση τόσο των αρμόδιων αρχών του Μαυροβουνίου όσο και του Οργανισμού.

Άρθρο 4
Επιχειρησιακό σχέδιο

Για κάθε κοινή επιχείρηση ή ταχεία επέμβαση στα σύνορα, συμφωνείται επιχειρησιακό σχέδιο, επί του οποίου έχει συμφωνήσει το κράτος μέλος ή τα κράτη μέλη που συνορεύουν με την περιοχή των επιχειρήσεων. Το σχέδιο ορίζει λεπτομερώς τις οργανωτικές και διαδικαστικές πτυχές της κοινής επιχείρησης ή της ταχείας επέμβασης στα σύνορα, καθώς και την περιγραφή και αξιολόγηση της κατάστασης, τους επιχειρησιακούς σκοπούς και στόχους, την επιχειρησιακή ιδέα, το είδος του τεχνικού εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί, το σχέδιο εφαρμογής, τη συνεργασία με άλλες τρίτες χώρες, άλλα όργανα και οργανισμούς της Ένωσης ή διεθνείς οργανισμούς, τις διατάξεις για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τον συντονισμό, τη διοίκηση, τον έλεγχο, τη διάρθρωση επικοινωνίας και υποβολής εκθέσεων, τις οργανωτικές ρυθμίσεις και τη διοικητική μέριμνα, την αξιολόγηση και τις οικονομικές πτυχές της κοινής επιχείρησης ή της ταχείας επέμβασης στα σύνορα. Η αξιολόγηση της κοινής επιχείρησης ή της ταχείας επέμβασης στα σύνορα διεξάγεται από κοινού από το Μαυροβούνιο και από τον Οργανισμό.

Άρθρο 5
Καθήκοντα και αρμοδιότητες των μελών της ομάδας

1.    Τα μέλη της ομάδας έχουν την εξουσία να εκτελούν τα καθήκοντα και να ασκούν τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που απαιτούνται για τον έλεγχο των συνόρων και τις επιχειρήσεις επιστροφής.

2.    Τα μέλη της ομάδας τηρούν τους νόμους και τους κανονισμούς του Μαυροβουνίου.

3.    Τα μέλη της ομάδας δύνανται να εκτελούν καθήκοντα και να ασκούν αρμοδιότητες στο έδαφος του Μαυροβουνίου μόνον υπό τις εντολές και, κατά γενικό κανόνα, με την παρουσία συνοριοφυλάκων ή λοιπού σχετικού προσωπικού του Μαυροβουνίου. Το Μαυροβούνιο, όταν ενδείκνυται, εκδίδει εντολές προς την ομάδα σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο. Το Μαυροβούνιο δύναται κατ’ εξαίρεση να εξουσιοδοτεί τα μέλη της ομάδας να ενεργούν εξ ονόματός του.

Ο Οργανισμός, μέσω του συντονιστή του, δύναται να κοινοποιεί τις απόψεις του στο Μαυροβούνιο σχετικά με τις οδηγίες που έχουν δοθεί στην ομάδα. Στην περίπτωση αυτή, το Μαυροβούνιο λαμβάνει υπόψη τις εν λόγω απόψεις και τις ακολουθεί στο μέτρο του δυνατού.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι εντολές που δίδονται προς την ομάδα δεν είναι σύμφωνες με το επιχειρησιακό σχέδιο, ο συντονιστής το αναφέρει αμέσως στον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού. Ο εκτελεστικός διευθυντής δύναται να λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της αναστολής ή της διακοπής της δράσης.

4.    Τα μέλη της ομάδας φορούν τη δική τους στολή κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Τα μέλη της ομάδας φέρουν επίσης, στις στολές τους, ευδιάκριτα προσωπικά στοιχεία αναγνώρισης και περιβραχιόνιο κυανού χρώματος με το διακριτικό σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Οργανισμού. Για τον προσδιορισμό της ταυτότητάς τους από τις εθνικές αρχές του Μαυροβουνίου, τα μέλη της ομάδας φέρουν ανά πάσα στιγμή την πράξη διαπίστευσής τους που αναφέρεται στο άρθρο 8.

5.    Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των εξουσιών τους, τα μέλη της ομάδας δύνανται να φέρουν υπηρεσιακά όπλα, πυρομαχικά και εξοπλισμό σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του κράτους μέλους καταγωγής. Το Μαυροβούνιο ενημερώνει τον Οργανισμό πριν από την αποστολή των μελών της ομάδας σχετικά με όλα τα υπηρεσιακά όπλα, τα πυρομαχικά και τον εξοπλισμό που επιτρέπονται και τους όρους χρήσης τους.

6.    Τα μέλη της ομάδας, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, δύνανται να κάνουν χρήση βίας, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιακών όπλων, πυρομαχικών και εξοπλισμού, με την συναίνεση του Μαυροβουνίου και του κράτους μέλους καταγωγής, παρουσία συνοριοφυλάκων ή λοιπού σχετικού προσωπικού του Μαυροβουνίου και σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία του Μαυροβουνίου. Το Μαυροβούνιο δύναται να εξουσιοδοτεί τα μέλη της ομάδας να κάνουν χρήση βίας απουσία συνοριοφυλάκων ή λοιπού σχετικού προσωπικού του Μαυροβουνίου.

7.    Το Μαυροβούνιο δύναται να εξουσιοδοτεί τα μέλη της ομάδας να συμβουλεύονται τις εθνικές του βάσεις δεδομένων, εφόσον είναι αναγκαίο για την επίτευξη των επιχειρησιακών στόχων που καθορίζονται στο επιχειρησιακό σχέδιο και για επιχειρήσεις επιστροφής. Τα μέλη της ομάδας συμβουλεύονται μόνο τα δεδομένα που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Το Μαυροβούνιο ενημερώνει τον Οργανισμό πριν από την αποστολή των μελών της ομάδας, σχετικά με τις εθνικές βάσεις δεδομένων τις οποίες μπορούν να συμβουλεύονται. Η πρόσβαση σε αυτές πραγματοποιείται σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων του Μαυροβουνίου.

Άρθρο 6
Αναστολή και τερματισμός της δράσης

1.    Ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού δύναται να αναστείλει ή να τερματίσει τη δράση, αφού ενημερώσει γραπτώς το Μαυροβούνιο, εφόσον το Μαυροβούνιο δεν τηρεί τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας ή του επιχειρησιακού σχεδίου. Ο εκτελεστικός διευθυντής κοινοποιεί στο Μαυροβούνιο τους σχετικούς λόγους.

2.    Το Μαυροβούνιο δύναται να αναστείλει ή να τερματίσει τη δράση, αφού ενημερώσει γραπτώς τον Οργανισμό, σε περίπτωση που ο Οργανισμός ή οποιοδήποτε κράτος μέλος δεν τηρεί τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας ή του επιχειρησιακού σχεδίου. Το Μαυροβούνιο κοινοποιεί στον Οργανισμό τους σχετικούς λόγους.

3.    Ειδικότερα, το Μαυροβούνιο ή ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού δύναται να αναστείλει ή να τερματίσει τη δράση σε περιπτώσεις παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων, της αρχής της μη επαναπροώθησης ή των κανόνων περί προστασίας των δεδομένων.

4.    Ο τερματισμός της δράσης δεν θίγει τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας ή του επιχειρησιακού σχεδίου πριν από τον τερματισμό.

Άρθρο 7
Προνόμια και ασυλίες των μελών της ομάδας

1.    Τα προνόμια και οι ασυλίες που χορηγούνται στα μέλη ομάδας του Οργανισμού έχουν στόχο να διασφαλίσουν την επιτυχή άσκηση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων κατά τη διάρκεια των δράσεων που εκτελούνται σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο, στο έδαφος του Μαυροβουνίου.

2.    Τα έγγραφα, η αλληλογραφία και τα περιουσιακά στοιχεία των μελών της ομάδας είναι απαραβίαστα, εκτός από την περίπτωση των εκτελεστικών μέτρων τα οποία επιτρέπονται δυνάμει της παραγράφου 7.

3.    Τα μέλη της ομάδας χαίρουν ασυλίας από την ποινική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου για πράξεις που τέλεσαν κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους στο πλαίσιο δράσεων που εκτελέστηκαν σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο.

Σε περίπτωση που μέλος της ομάδας κατηγορείται ότι διέπραξε ποινικό αδίκημα, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού και η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής ενημερώνονται αμέσως σχετικά. Προτού κινηθεί διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, μετά από επισταμένη εξέταση τυχόν παρατηρήσεων της αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους καταγωγής και των αρμόδιων αρχών του Μαυροβουνίου, πιστοποιεί στο δικαστήριο κατά πόσον η συγκεκριμένη πράξη τελέστηκε κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων του εμπλεκομένου στο πλαίσιο δράσεων που εκτελέστηκαν σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο. Όσο εκκρεμεί η πιστοποίηση από τον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού, ο Οργανισμός και το κράτος μέλος καταγωγής απέχουν από τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου ενδέχεται να διακυβεύσει την ενδεχόμενη μεταγενέστερη ποινική δίωξη του μέλους της ομάδας από τις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου.

Εάν η πράξη τελέστηκε κατά την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, δεν κινείται η διαδικασία. Εάν η πράξη δεν τελέστηκε κατά την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, η διαδικασία δύναται να συνεχιστεί. Η πιστοποίηση από τον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού είναι δεσμευτική για τις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου. Τα προνόμια που χορηγούνται στα μέλη της ομάδας και η ασυλία από την ποινική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου δεν συνεπάγονται εξαίρεσή τους από τη δικαιοδοσία του κράτους μέλους καταγωγής.

Η ασυλία των μελών της ομάδας από την ποινική, αστική ή διοικητική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου δύναται να αρθεί από το κράτος μέλος καταγωγής, ανάλογα με την περίπτωση. Η εν λόγω άρση της ασυλίας πρέπει πάντοτε να είναι ρητή.

4.    Τα μέλη της ομάδας χαίρουν ασυλίας από την αστική και διοικητική δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου για όλες τις πράξεις που τέλεσαν κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους στο πλαίσιο δράσεων που εκτελέστηκαν σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο. Σε περίπτωση που κινείται διαδικασία αστικού δικαίου κατά των μελών της ομάδας ενώπιον δικαστηρίου του Μαυροβουνίου, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού και η αρμόδια αρχή του κράτους μέλους καταγωγής ενημερώνονται αμέσως σχετικά. Προτού κινηθεί διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου, ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού, μετά από επισταμένη εξέταση τυχόν παρατηρήσεων της αρμόδιας αρχής του κράτους μέλους καταγωγής και των αρμόδιων αρχών του Μαυροβουνίου, πιστοποιεί στο δικαστήριο κατά πόσον η συγκεκριμένη πράξη τελέστηκε από μέλη της ομάδας κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους στο πλαίσιο δράσεων που εκτελέστηκαν σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο. 

Εάν η πράξη τελέστηκε κατά την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, δεν κινείται η διαδικασία. Εάν η πράξη δεν τελέστηκε κατά την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, η διαδικασία δύναται να συνεχιστεί. Η πιστοποίηση από τον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού είναι δεσμευτική για τη δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου.

Τα μέλη της ομάδας που κινούν διαδικασία δεν δικαιούνται να επικαλεστούν ασυλία όσον αφορά τη δικαιοδοσία σε σχέση με οποιαδήποτε ανταγωγή συνδέεται άμεσα με την αρχική αγωγή.

5.    Μέλη της ομάδας που είναι μάρτυρες ενδέχεται να υποχρεωθούν από τις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου, τηρουμένων στο ακέραιο των διατάξεων των άρθρων 7.3 και 7.4, να παράσχουν αποδείξεις μέσω δήλωσης και σύμφωνα με τις ισχύουσες στο Μαυροβούνιο δικονομικές διατάξεις.

6.    Σε περίπτωση ζημίας που προκαλείται από μέλος της ομάδας κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων του στο πλαίσιο δράσεων που εκτελούνται σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο, το Μαυροβούνιο είναι υπεύθυνο για οποιαδήποτε ζημία.

Σε περίπτωση ζημίας που προκαλείται από βαριά αμέλεια ή εκούσια παράβαση καθήκοντος ή εάν η πράξη δεν τελέστηκε κατά την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων μέλους της ομάδας από συμμετέχον κράτος μέλος, το Μαυροβούνιο μπορεί να ζητήσει, μέσω του εκτελεστικού διευθυντή του Οργανισμού, την καταβολή αποζημίωσης από το οικείο συμμετέχον κράτος μέλος.

Σε περίπτωση ζημίας που προκλήθηκε από βαριά αμέλεια ή εκούσια παράβαση καθήκοντος ή εάν η πράξη δεν τελέστηκε κατά την άσκηση των υπηρεσιακών καθηκόντων μέλους της ομάδας που είναι μέλος του προσωπικού του Οργανισμού, το Μαυροβούνιο μπορεί να ζητήσει την καταβολή αποζημίωσης από τον Οργανισμό.

Σε περίπτωση ζημίας που προκλήθηκε εντός του Μαυροβουνίου λόγω ανωτέρας βίας, δεν φέρουν ευθύνη ούτε το Μαυροβούνιο ούτε το συμμετέχον κράτος μέλος ούτε ο Οργανισμός.

7.    Δεν είναι δυνατή η λήψη εκτελεστικών μέτρων κατά των μελών της ομάδας, εκτός από την περίπτωση που ασκείται αγωγή εναντίον τους για αστική υπόθεση η οποία δεν συνδέεται με τα υπηρεσιακά καθήκοντά τους κατά τη διάρκεια των δράσεων που υλοποιούνται σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο.

Τα περιουσιακά στοιχεία των μελών της ομάδας, για τα οποία ο εκτελεστικός διευθυντής του Οργανισμού παρέχει πιστοποίηση ότι είναι αναγκαία για την εκπλήρωση των υπηρεσιακών καθηκόντων τους, δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο κατάσχεσης κατ’ εφαρμογή δικαστικής απόφασης ή εντολής. Σε αστικές διαδικασίες, τα μέλη της ομάδας δεν υπόκεινται σε περιορισμούς της προσωπικής τους ελευθερίας ούτε σε άλλα καταναγκαστικά μέτρα.

8.    Η ασυλία των μελών της ομάδας από τη δικαιοδοσία του Μαυροβουνίου δεν συνεπάγεται εξαίρεσή τους από τις δικαιοδοσίες των αντίστοιχων κρατών μελών καταγωγής.

9.    Τα μέλη της ομάδας, όσον αφορά τις υπηρεσίες που παρέχονται για τον Οργανισμό, εξαιρούνται από τις διατάξεις περί κοινωνικής ασφάλισης που ενδέχεται να ισχύουν στο Μαυροβούνιο.

10.    Τα μέλη της ομάδας απαλλάσσονται από οποιαδήποτε μορφή φορολόγησης στο Μαυροβούνιο του μισθού και των αποζημιώσεων που λαμβάνουν από τον Οργανισμό ή από τα κράτη μέλη καταγωγής, καθώς και τυχόν εισοδήματος που λαμβάνουν από πηγές εκτός του Μαυροβουνίου.

11.    Το Μαυροβούνιο επιτρέπει, σύμφωνα με όποιους νόμους ή κανονισμούς θεσπίσει, την είσοδο ειδών που προορίζονται για προσωπική χρήση των μελών της ομάδας και χορηγεί απαλλαγή, όσον αφορά τα εν λόγω είδη, από όλους τους τελωνειακούς δασμούς, φόρους και συναφείς επιβαρύνσεις εκτός από τα τέλη αποθήκευσης, μεταφοράς και συναφών υπηρεσιών. Το Μαυροβούνιο επιτρέπει επίσης την εξαγωγή των ειδών αυτών.

12.    Οι προσωπικές αποσκευές των μελών της ομάδας μπορούν να υποβληθούν σε έλεγχο μόνον εάν υπάρχουν βάσιμες υποψίες ότι περιέχουν είδη τα οποία δεν προορίζονται για προσωπική χρήση των μελών της ομάδας ή είδη των οποίων η εισαγωγή ή η εξαγωγή απαγορεύεται από το νόμο ή τα οποία υπόκεινται σε καραντίνα βάσει των κανονισμών του Μαυροβουνίου. Οι επιθεωρήσεις των εν λόγω προσωπικών αποσκευών διεξάγονται μόνο παρουσία του μέλους / των μελών της ομάδας ή εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου του Οργανισμού.

Άρθρο 8
Έγγραφο διαπίστευσης

1.    Ο Οργανισμός, σε συνεργασία με το Μαυροβούνιο, εκδίδει έγγραφο στη μαυροβουνιακή γλώσσα και στην επίσημη γλώσσα / στις επίσημες γλώσσες των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κάθε μέλος της ομάδας για τον προσδιορισμό της ταυτότητάς του από τις εθνικές αρχές του Μαυροβουνίου και ως απόδειξη ότι ο κάτοχος δικαιούται να εκτελεί τα καθήκοντα και να ασκεί τις αρμοδιότητες που αναφέρονται στο άρθρο 5 της παρούσας συμφωνίας και στο επιχειρησιακό σχέδιο. Στο έγγραφο περιλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία για κάθε μέλος: ονοματεπώνυμο και ιθαγένεια· αξίωμα ή τίτλος της θέσης· πρόσφατη ψηφιακή φωτογραφία και τα καθήκοντα που εξουσιοδοτείται να εκτελεί κατά την αποστολή.

2.    Η πράξη διαπίστευσής τους, σε συνδυασμό με έγκυρο ταξιδιωτικό έγγραφο, παρέχει στα μέλη της ομάδας πρόσβαση στο Μαυροβούνιο χωρίς να χρειάζονται θεώρηση ή προηγούμενη έγκριση.

3.    Το έγγραφο διαπίστευσης επιστρέφεται στον Οργανισμό κατά το τέλος της δράσης.

Άρθρο 9
Θεμελιώδη δικαιώματα

1.    Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, τα μέλη της ομάδας σέβονται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, μεταξύ άλλων όσον αφορά την πρόσβαση στις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης, το δικαίωμα στην ελευθερία, την αρχή της μη επαναπροώθησης και την απαγόρευση των ομαδικών απελάσεων, τα δικαιώματα του παιδιού και το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής. Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, τα μέλη δεν κάνουν αυθαίρετες διακρίσεις εις βάρος ατόμων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας ή πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας, γενετήσιου προσανατολισμού ή ταυτότητας φύλου. Τα μέτρα που επηρεάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες και τα οποία λαμβάνονται κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους είναι ανάλογα προς τους επιδιωκόμενους από αυτά τα μέτρα στόχους και σέβονται την ουσία αυτών των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

2.    Κάθε μέρος διαθέτει μηχανισμό καταγγελιών σε περίπτωση εικαζόμενης παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων που διαπράττεται από το προσωπικό του κατά την εκτέλεση των υπηρεσιακών καθηκόντων του κατά τη διάρκεια κοινής επιχείρησης, ταχείας επέμβασης στα σύνορα ή επιχείρησης επιστροφής που εκτελούνται δυνάμει της παρούσας συμφωνίας.

Άρθρο 10
Επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα

1.    Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από μέλη της ομάδας πραγματοποιείται μόνον εφόσον είναι αναγκαία για την εκτέλεση των καθηκόντων τους και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους στο πλαίσιο της εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας από το Μαυροβούνιο, τον Οργανισμό ή τα συμμετέχοντα κράτη μέλη.

2.    Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από το Μαυροβούνιο διέπεται από την εθνική του νομοθεσία. 

3.    Η επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τον Οργανισμό και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων στην περίπτωση διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο Μαυροβούνιο, υπόκειται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 45/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας και σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, στην οδηγία 95/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 1995, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, στην απόφαση-πλαίσιο 2008/977/ΔΕΥ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2008, για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τυγχάνουν επεξεργασίας στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και στα μέτρα που έχει λάβει ο Οργανισμός για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001, όπως προβλέπεται στο άρθρο 45 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624.

4.    Στην περίπτωση που η επεξεργασία προϋποθέτει τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα κράτη μέλη και ο Οργανισμός υποδεικνύουν κατά τον χρόνο της διαβίβασης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο Μαυροβούνιο, τυχόν περιορισμούς στην πρόσβαση ή στη χρήση, υπό γενικούς ή ειδικούς όρους, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη διαβίβαση, τη διαγραφή ή την καταστροφή. Σε περίπτωση που η ανάγκη των περιορισμών αυτών καθίσταται πρόδηλη μετά τη διαβίβαση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, το Μαυροβούνιο ενημερώνεται σχετικά.

5.    Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που συλλέγονται για διοικητικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια της δράσης, δύνανται να υποστούν επεξεργασία από το Μαυροβούνιο, τον Οργανισμό και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων.

6.    Ο Οργανισμός, το Μαυροβούνιο και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη συντάσσουν κοινή έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των παραγράφων 1 έως 5 του παρόντος άρθρου μετά το πέρας κάθε δράσης. Η εν λόγω έκθεση διαβιβάζεται στον υπεύθυνο θεμελιωδών δικαιωμάτων και στον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων του Οργανισμού, οι οποίοι υποβάλλουν έκθεση στον εκτελεστικό διευθυντή του Οργανισμού.

Άρθρο 11
Διαφορές και ερμηνεία

1.    Κάθε ζήτημα που προκύπτει σε σχέση με την εφαρμογή της παρούσας συμφωνίας εξετάζεται από κοινού από τις αρμόδιες αρχές του Μαυροβουνίου και από εκπροσώπους του Οργανισμού, οι οποίοι διαβουλεύονται με το κράτος μέλος ή τα κράτη μέλη που συνορεύουν με το Μαυροβούνιο.

2.    Ελλείψει πρότερης διευθέτησης, οι διαφορές επί της ερμηνείας ή της εφαρμογής της παρούσας συμφωνίας διευθετούνται αποκλειστικά μέσω διαπραγμάτευσης μεταξύ του Μαυροβουνίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη που συνορεύουν με την τρίτη χώρα.

Άρθρο 12
Έναρξη ισχύος, διάρκεια, αναστολή και καταγγελία της συμφωνίας

1.    Η παρούσα συμφωνία εγκρίνεται από τα μέρη σύμφωνα με τις εσωτερικές νομικές διαδικασίες τους.

2.    Η παρούσα συμφωνία αρχίζει να ισχύει την πρώτη ημέρα του δεύτερου μήνα που έπεται της ημερομηνίας κατά την οποία τα μέρη έχουν κοινοποιήσει αμοιβαίως την ολοκλήρωση των εσωτερικών νομικών διαδικασιών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μέσω διπλωματικών διαύλων.

3.    Η παρούσα συμφωνία είναι αορίστου χρόνου.

4.    Η συμφωνία δύναται να καταγγελθεί ή να ανασταλεί με γραπτή συμφωνία μεταξύ των μερών ή μονομερώς από οποιοδήποτε μέρος. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, το μέρος που επιθυμεί να την καταγγείλει ή να την αναστείλει, απευθύνει γραπτώς σχετική κοινοποίηση στο άλλο μέρος μέσω διπλωματικών διαύλων. Η καταγγελία παράγει αποτελέσματα την πρώτη ημέρα του δεύτερου μήνα που έπεται του μήνα αποστολής της κοινοποίησης.

4.    Κοινοποιήσεις που γίνονται σύμφωνα με το παρόν άρθρο διαβιβάζονται, στην περίπτωση του Μαυροβουνίου, στο Υπουργείο Εσωτερικών και, στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(τόπος).... (ημερομηνία) …...

σε δύο αντίτυπα, στη μαυροβουνιακή γλώσσα και στην επίσημη γλώσσα / στις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθένα δε από τα κείμενα αυτά είναι εξίσου αυθεντικό.

Σε περίπτωση απόκλισης μεταξύ των αυθεντικών γλωσσικών αποδόσεων, υπερισχύει το κείμενο στην αγγλική γλώσσα.

Υπογραφές:

ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΙΣΛΑΝΔΙΑ, ΤΗ ΝΟΡΒΗΓΙΑ, ΤΗΝ ΕΛΒΕΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΧΤΕΝΣΤΑΪΝ

Τα συμβαλλόμενα μέρη σημειώνουν τη στενή σχέση που υπάρχει μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Νορβηγίας, της Ισλανδίας, της Ελβετίας και του Λιχτενστάιν, ιδίως δυνάμει των συμφωνιών της 18ης Μαΐου 1999 και της 26ης Οκτωβρίου 2004 σχετικά με τη σύνδεση των εν λόγω χωρών με τη θέση σε ισχύ, την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κεκτημένου του Σένγκεν.

Υπό τις συνθήκες αυτές, είναι ευκταίο οι αρχές της Νορβηγίας, της Ισλανδίας, της Ελβετίας και του Λιχτενστάιν, αφενός, και του Μαυροβουνίου, αφετέρου, να συνάψουν αμελλητί διμερείς συμφωνίες με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο υπό όρους παρόμοιους με τους όρους της παρούσας συμφωνίας.

ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ

Αμφότερα τα μέρη συμφωνούν ότι η αποχή από τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου που ενδέχεται να διακυβεύσει ενδεχόμενη μεταγενέστερη ποινική δίωξη του μέλους της ομάδας από τις αρμόδιες αρχές του κράτους υποδοχής συμπεριλαμβάνει την αποχή από την ενεργό διευκόλυνση της επιστροφής του εν λόγω μέλους της ομάδας από το θέατρο των επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Μαυροβούνιο προς το κράτος μέλος καταγωγής του, εν αναμονή της πιστοποίησης του εκτελεστικού διευθυντή του Οργανισμού.