Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Προτάσεις για τη μεταρρύθμιση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης» (Δεκέμβριος 2017)

(2018/C 387/06)

Εισηγητής:

Christophe ROUILLON (FR/PES), δήμαρχος της Coulaines

Έγγραφα αναφοράς:

Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση διατάξεων για την ενίσχυση της δημοσιονομικής ευθύνης και του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού προσανατολισμού στα κράτη μέλη

COM(2017) 824 final

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Ένας ευρωπαίος υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών

COM(2017) 823 final

Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου

COM(2017) 827 final

Προς ενημέρωση:

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Περαιτέρω μέτρα για την ολοκλήρωση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης της Ευρώπης — Χάρτης πορείας

COM(2017) 821 final

I. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

[COM(2017) 824 final]

Τροπολογία 1

Αιτιολογική σκέψη 7

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Δεδομένου ότι η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση έχει κληροδοτήσει σε ορισμένα κράτη μέλη υψηλό δημόσιο χρέος, η δημιουργία πλαισίου αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων ειδικά για κάθε κράτος μέλος, το οποίο θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της υπεύθυνης άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής από την πλευρά του, ενώ παράλληλα θα προωθεί με αποτελεσματικό τρόπο τη συμμόρφωση με τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη ΣΛΕΕ, είναι καθοριστικής σημασίας για να διασφαλιστεί η σύγκλιση του δημόσιου χρέους σε συνετά επίπεδα. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα πρέπει να λειτουργεί ειδικότερα με τον καθορισμό μεσοπρόθεσμου στόχου όσον αφορά το διαρθρωτικό ισοζύγιο που να είναι δεσμευτικός για τις εθνικές δημοσιονομικές αρχές και τις ετήσιες αποφάσεις τους. Οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι για τη δημοσιονομική θέση επιτρέπουν να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικοί δείκτες δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ και οι κίνδυνοι βιωσιμότητας των κρατών μελών, συνδέοντας την πορεία του χρέους με την τιμή αναφοράς που ορίζεται στο άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 12 σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη ΣΛΕΕ.

Δεδομένου ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν βρεθεί αντιμέτωπα, αφενός, με υψηλό δημόσιο χρέος και, αφετέρου, με υστέρηση των δημόσιων επενδύσεων , η δημιουργία πλαισίου αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων ειδικά για κάθε κράτος μέλος, το οποίο θα αποσκοπεί στην ενίσχυση της υπεύθυνης άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής από την πλευρά του, ενώ παράλληλα θα προωθεί με αποτελεσματικό τρόπο τη συμμόρφωση με τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη ΣΛΕΕ, είναι καθοριστικής σημασίας για να διασφαλιστεί η σύγκλιση του δημόσιου χρέους σε συνετά επίπεδα. Ένα τέτοιο πλαίσιο θα πρέπει να λειτουργεί ειδικότερα με βάση τον καθορισμό , μετά από μια διαφανή και δημοκρατική διαδικασία σε εθνικό επίπεδο, μεσοπρόθεσμου στόχου όσον αφορά το διαρθρωτικό ισοζύγιο που να είναι δεσμευτικός για τις εθνικές δημοσιονομικές αρχές και τις ετήσιες αποφάσεις τους. Οι μεσοπρόθεσμοι στόχοι για τη δημοσιονομική θέση επιτρέπουν να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικοί δείκτες δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ και οι κίνδυνοι βιωσιμότητας των κρατών μελών, καθώς και η εφαρμογή, σε επίπεδο κράτους μέλους, διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, που αντιστοιχούν σε συντρέχουσες ή συμπληρωματικές αρμοδιότητες της ΕΕ και ενδέχεται να έχουν σημαντικό κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο, συνδέοντας την πορεία του χρέους με την τιμή αναφοράς που ορίζεται στο άρθρο 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 12 σχετικά με τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη ΣΛΕΕ.

Αιτιολογία

Αυτονόητη.

Τροπολογία 2

Αιτιολογική σκέψη 8

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Για να επιτύχουν και να διατηρήσουν τον μεσοπρόθεσμο στόχο σε διαρθρωτικούς όρους, τα κράτη μέλη είναι αναγκαίο να καθορίσουν μια συνεκτική πορεία προσαρμογής, με βάση μεταβλητές υπό τον έλεγχο των δημοσιονομικών αρχών. Ο εθνικός δημοσιονομικός σχεδιασμός που βασίζεται σε μια πορεία των κρατικών δαπανών η οποία έχει προσαρμοστεί για να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις των μέτρων διακριτικής ευχέρειας στο σκέλος των εσόδων ευνοεί την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία κατά την παρακολούθηση των δημοσιονομικών εξελίξεων. Προκειμένου τα σχέδια να συνδεθούν στενά με τα συνολικά δημοσιονομικά αποτελέσματα σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, καθώς και για να διασφαλιστεί ενισχυμένο αίσθημα εθνικής οικειοποίησης της δημοσιονομικής πολιτικής, θα πρέπει να καθορίζεται μεσοπρόθεσμη πορεία αύξησης των δημόσιων δαπανών , εκτός των μέτρων διακριτικής ευχέρειας στο σκέλος των εσόδων, για όλη τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου, όπως ορίζεται στη συνταγματική έννομη τάξη κάθε κράτους μέλους. Η εν λόγω πορεία θα πρέπει να καθορίζεται αμέσως μόλις αναλαμβάνει καθήκοντα μια νέα κυβέρνηση και οι ετήσιοι προϋπολογισμοί θα πρέπει να την ακολουθούν πιστά, ώστε να επιτυγχάνεται αποφασιστική σύγκλιση προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου.

Για να επιτύχουν και να διατηρήσουν τον μεσοπρόθεσμο στόχο σε διαρθρωτικούς όρους, τα κράτη μέλη είναι αναγκαίο να καθορίσουν μια συνεκτική πορεία προσαρμογής, με βάση μεταβλητές υπό τον έλεγχο των δημοσιονομικών αρχών. Ο εθνικός δημοσιονομικός σχεδιασμός που βασίζεται σε μια πορεία των κρατικών δαπανών η οποία έχει προσαρμοστεί για να ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις των μέτρων διακριτικής ευχέρειας στο σκέλος των εσόδων ευνοεί την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία κατά την παρακολούθηση των δημοσιονομικών εξελίξεων. Προκειμένου τα σχέδια να συνδεθούν στενά με τα συνολικά δημοσιονομικά αποτελέσματα σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, με παράλληλο σεβασμό των προνομιών των κρατών μελών στον τομέα της φορολογίας και των διατάξεων των άρθρων 110 έως 113 της ΣΛΕΕ, θα πρέπει να καθορίζεται μεσοπρόθεσμη πορεία αύξησης των δημόσιων δαπανών για όλη τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής περιόδου, όπως αυτή ορίζεται στη συνταγματική έννομη τάξη κάθε κράτους μέλους , στο πλαίσιο μιας διαφανούς και δημοκρατικής διαδικασίας, με τη συμμετοχή των τοπικών αρχών και των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων, σύμφωνα με τις αρχές της εταιρικής σχέσης και της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης, ενισχύοντας έτσι και την οικειοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής σε εθνικό επίπεδο . Την εν λόγω πορεία οι ετήσιοι προϋπολογισμοί θα πρέπει να την ακολουθούν πιστά, ώστε να επιτυγχάνεται σταδιακή σύγκλιση προς την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου.

Αιτιολογία

—	Μια «μεσοπρόθεσμη πορεία αύξησης των δημόσιων δαπανών» δεν επιτρέπει αφεαυτής «να διασφαλιστεί ενισχυμένο αίσθημα εθνικής οικειοποίησης της δημοσιονομικής πολιτικής».

—	Η πορεία δεν μπορεί να καθοριστεί και για την κοινοβουλευτική περίοδο και για την ανάληψη των καθηκόντων των κυβερνήσεων.

Τροπολογία 3

Αιτιολογική σκέψη 9

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Λόγω των μελλοντικών θετικών αποτελεσμάτων τους, η υλοποίηση σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας θα μπορούσε να δικαιολογήσει αλλαγές στην πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου, με την προϋπόθεση ότι έχουν επαληθεύσιμη θετική δημοσιονομική επίπτωση η οποία επιβεβαιώνεται από την αξιολόγηση που διενεργείται σύμφωνα με τις διαδικαστικές απαιτήσεις του ΣΣΑ. Προκειμένου να διευκολυνθεί η οικονομική σταθεροποίηση, οι εξαιρετικές περιστάσεις —είτε με τη μορφή σοβαρής οικονομικής ύφεσης στη ζώνη του ευρώ ή στην Ένωση συνολικά είτε με τη μορφή ασυνήθων περιστάσεων που εκφεύγουν του ελέγχου του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και έχουν σημαντική δημοσιονομική επίπτωση— θα πρέπει να προβλέπουν προσωρινή απόκλιση από τον μεσοπρόθεσμο στόχο ή την πορεία προσαρμογής σε αυτόν, όταν η εν λόγω απόκλιση δεν θέτει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική βιωσιμότητα σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο.

Η υλοποίηση σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας, συνδεδεμένων με τις αρμοδιότητες της ΕΕ ή η πραγματοποίηση δημόσιων επενδύσεων με στόχο την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν αλλαγές στην πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου, με την προϋπόθεση να έχουν επαληθεύσιμη θετική δημοσιονομική επίπτωση η οποία επιβεβαιώνεται από την αξιολόγηση που διενεργείται σύμφωνα με τις διαδικαστικές απαιτήσεις του ΣΣΑ. Προκειμένου να διευκολυνθεί η οικονομική σταθεροποίηση, οι εξαιρετικές περιστάσεις —είτε με τη μορφή σοβαρής οικονομικής ύφεσης σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, στη ζώνη του ευρώ ή στην Ένωση συνολικά είτε με τη μορφή ασυνήθων περιστάσεων που εκφεύγουν του ελέγχου του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και έχουν σημαντική δημοσιονομική επίπτωση— θα πρέπει να προβλέπουν προσωρινή απόκλιση από τον μεσοπρόθεσμο στόχο ή την πορεία προσαρμογής σε αυτόν, όταν η εν λόγω απόκλιση δεν θέτει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική βιωσιμότητα σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο.

Αιτιολογία

—

Ορισμένες δημόσιες επενδύσεις με θετικές, άμεσες και μακροπρόθεσμα επαληθεύσιμες δημοσιονομικές συνέπειες στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών θεωρούνται ισοδύναμες με τις σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ). Η «ρήτρα επένδυσης» του ΣΣΑ πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη κατά τη διαμόρφωση των εθνικών δημοσιονομικών κανόνων.

—	Όσον αφορά την ανάπτυξη ενός πλαισίου δημοσιονομικών κανόνων σε εθνικό επίπεδο, είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη ενδεχόμενες εξαιρετικές περιστάσεις που επηρεάζουν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη χωρίς ωστόσο να οδηγήσουν σε ύφεση το σύνολο της ζώνης του ευρώ ή της ΕΕ.

Τροπολογία 4

Αιτιολογική σκέψη 17

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Το άρθρο 13 της ΣΣΣΔ προβλέπει ότι οι δημοσιονομικές πολιτικές και άλλα ζητήματα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω συνθήκης θα συζητούνται στο πλαίσιο των διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων που πραγματοποιούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια των συμβαλλόμενων μερών σύμφωνα με τον τίτλο II του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με το ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στις Συνθήκες. Η παρούσα οδηγία θα πρέπει να εφαρμόζεται με την επιφύλαξη της πρακτικής αυτής, δεδομένου ότι ο εν λόγω διάλογος συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης.

Το άρθρο 13 της ΣΣΣΔ προβλέπει ότι οι δημοσιονομικές πολιτικές και άλλα ζητήματα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω συνθήκης θα συζητούνται στο πλαίσιο των διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων που πραγματοποιούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια των συμβαλλόμενων μερών σύμφωνα με τον τίτλο II του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με το ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στις Συνθήκες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή συμμετέχουν στις συνεδριάσεις αυτές. Η παρούσα οδηγία επιβεβαιώνει αυτή την πρακτική, δεδομένου ότι ο εν λόγω διάλογος συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης.

Αιτιολογία

Η πρακτική των διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης και, ως εκ τούτου, πρέπει να επιβεβαιωθεί. Επιπλέον, πρέπει να αναγνωριστεί η ουσιαστική συμμετοχή της ΕτΠ σε αυτές τις συνεδριάσεις.

Τροπολογία 5

Άρθρο 2 στοιχείο α)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Άρθρο 2

Ορισμοί

Άρθρο 2

Ορισμοί

(…)

Επιπλέον, ισχύουν επίσης οι ακόλουθοι ορισμοί:

(α)	«εξαιρετικές περιστάσεις»: ασυνήθεις περιστάσεις που εκφεύγουν του ελέγχου του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και έχουν σημαντική επίπτωση στη δημοσιονομική κατάσταση της γενικής κυβέρνησης, ή σοβαρή οικονομική ύφεση στη ζώνη του ευρώ ή στην Ένωση συνολικά·

Επιπλέον, ισχύουν επίσης οι ακόλουθοι ορισμοί:

(α)	«εξαιρετικές περιστάσεις»: ασυνήθεις περιστάσεις που εκφεύγουν του ελέγχου του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και έχουν σημαντική επίπτωση στη δημοσιονομική κατάσταση της γενικής κυβέρνησης, ή σοβαρή οικονομική ύφεση σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, στη ζώνη του ευρώ ή στην Ένωση συνολικά·

Αιτιολογία

Βλέπε τροπολογία στην αιτιολογική σκέψη 9.

Τροπολογία 6

Άρθρο 3, παράγραφος 2, στοιχείο α)

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Άρθρο 3

Δημοσιονομική ευθύνη και μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός προσανατολισμός

Άρθρο 3

Δημοσιονομική ευθύνη και μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός προσανατολισμός

(…)

(α)

οι ετήσιοι προϋπολογισμοί διασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τον μεσοπρόθεσμο στόχο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο α) ή τη σύγκλιση με αυτόν, εξασφαλίζοντας ιδίως την τήρηση της πορείας των δημόσιων δαπανών που αναφέρεται στο στοιχείο β) της εν λόγω παραγράφου. Κατά τον καθορισμό της πορείας προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου στόχου και σύμφωνα με τις διαδικαστικές απαιτήσεις του πλαισίου της Ένωσης, τα κράτη μέλη δύνανται να λαμβάνουν υπόψη την υλοποίηση σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία, που αντιστοιχούν σε συντρέχουσες ή συμπληρωματικές αρμοδιότητες και ενδέχεται να έχουν σημαντικό κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο, την πραγματοποίηση δημόσιων επενδύσεων ή τη συγχρηματοδότηση των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων ή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων που έχουν άμεσες μακροπρόθεσμες θετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις, μεταξύ άλλων με την αύξηση της δυνητικής βιώσιμης ανάπτυξης, και, επομένως, επαληθεύσιμο αντίκτυπο στη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών·

Αιτιολογία

Ορισμένες δημόσιες επενδύσεις με θετικές, άμεσες και μακροπρόθεσμα επαληθεύσιμες δημοσιονομικές συνέπειες στην ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών θεωρούνται ισοδύναμες με τις σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η «ρήτρα επένδυσης» του ΣΣΑ πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη κατά τη διαμόρφωση των εθνικών δημοσιονομικών κανόνων.

Τροπολογία 7

Άρθρο 3 παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Άρθρο 3

Δημοσιονομική ευθύνη και μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός προσανατολισμός

4. Τα κράτη μέλη ορίζουν ανεξάρτητους φορείς για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2. Οι ανεξάρτητοι φορείς παρέχουν δημόσιες αξιολογήσεις για να επιβεβαιώσουν:

α)

την επάρκεια του μεσοπρόθεσμου στόχου βάσει της παραγράφου 1 στοιχείο α) και της πορείας των δημόσιων δαπανών που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο β). Η εν λόγω αξιολόγηση λαμβάνει ειδικότερα υπόψη την ευλογοφάνεια των υποκείμενων μακροοικονομικών προβλέψεων, τον βαθμό εξειδίκευσης των σχεδιαζόμενων δημόσιων δαπανών και εσόδων, καθώς και τις δυνητικές άμεσες μακροπρόθεσμες θετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις των σημαντικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων·

β)	τη συμμόρφωση με τον μεσοπρόθεσμο στόχο και την πορεία των δημόσιων δαπανών, συμπεριλαμβανομένης της ύπαρξης σοβαρού κινδύνου να σημειωθεί σημαντική απόκλιση από τον μεσοπρόθεσμο στόχο ή την πορεία προσαρμογής σε αυτόν·

γ)	την εμφάνιση ή παύση τυχόν εξαιρετικών περιστάσεων όπως αναφέρονται στην παράγραφο 3.

Αιτιολογία

Όλα τα κράτη μέλη διαθέτουν ήδη δημόσιους οργανισμούς ικανούς να αξιολογούν με ανεξάρτητο τρόπο τις δημόσιες δαπάνες και τα έσοδα. Δεν υπάρχει ανάγκη δημιουργίας πρόσθετων οργάνων, των οποίων η νομιμότητα είναι ασαφής, με κίνδυνο να υπονομευθεί η ανάληψη ιδίας ευθύνης σε εθνικό επίπεδο για την δημοσιονομική πολιτική.

Τροπολογία 8

Να προστεθεί το ακόλουθο νέο άρθρο μετά το άρθρο 5.

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Νέο άρθρο

Διακοινοβουλευτικές διασκέψεις

Όπως προβλέπεται στον τίτλο ΙΙ του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών μελών ορίζουν από κοινού την οργάνωση και προώθηση διάσκεψης που θα συγκεντρώνει τους εκπροσώπους των αρμόδιων επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των εθνικών κοινοβουλίων για τη συζήτηση των δημοσιονομικών πολιτικών και της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης. Τα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης —η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή— συμμετέχουν στις διασκέψεις αυτές.

Αιτιολογία

Βλέπε τροπολογία 4 στην αιτιολογική σκέψη 17.

II. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

χαιρετίζει την προθυμία της Επιτροπής να μεταρρυθμίσει και να εμβαθύνει την οικονομική και νομισματική ένωση (ΟΝΕ) το συντομότερο δυνατόν, ενώ η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση σχετικής ανάκαμψης, μεριμνώντας για την υποστήριξη της σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών εντός και εκτός της ζώνης του ευρώ. Πράγματι, από το 2008, η κρίση προέβαλε τις αδυναμίες του θεσμικού πλαισίου της ζώνης του ευρώ και τα μέτρα που έχουν ληφθεί δεν επαρκούν για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ευημερίας ενόψει ενδεχόμενων νέων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κρίσεων· τονίζει ότι το έλλειμμα σύγκλισης και συνοχής εντός της Ένωσης και τα τρωτά σημεία της οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος έχουν ιδιαίτερη επίπτωση στις τοπικές και περιφερειακές αρχές, ιδίως όσον αφορά την αύξηση των κοινωνικών δαπανών λόγω της κρίσης και τον περιορισμό της επενδυτικής τους ικανότητας καθώς και της ικανότητας διατήρησης ικανοποιητικού επιπέδου δημόσιων υπηρεσιών (1)·

υποστηρίζει την αρχή της καθιέρωσης δημοσιονομικής ικανότητας με στόχο την αύξηση της ανθεκτικότητας της ζώνης του ευρώ και την προετοιμασία για σύγκλιση με τα μελλοντικά μέλη της ζώνης του ευρώ. Ωστόσο, η ικανότητα αυτή πρέπει να χρηματοδοτείται από ιδίους πόρους διαφορετικούς από εκείνους που προβλέπονται για τη χρηματοδότηση του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να μην θίγει τα προγράμματα της ΕΕ στα οποία έχουν πρόσβαση και τα 27 κράτη μέλη. Επιπλέον, η ικανότητα αυτή δεν θα πρέπει να συνυπολογίζεται εντός του ορίου των πόρων του προϋπολογισμού της ΕΕ·

εκφράζει εξάλλου τη λύπη της για το γεγονός ότι η πρόταση που υπέβαλε η Επιτροπή στις 31 Μαΐου 2018 κατανέμει την ικανότητα αυτή σε μέτρα υπέρ διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που δεν συνδέονται κατ’ ανάγκη με τη σύγκλιση εντός της ευρωζώνης και σε έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό σταθεροποίησης των επενδύσεων, με τη μορφή δανείων σχετικά μικρού ύψους (30 δισεκατομμυρίων ευρώ κατά μέγιστο όριο), ενώ προβλέπει μόνο 2,16 δισεκατομμύρια ευρώ για τον καθαυτό μηχανισμό στήριξης της σύγκλισης·

συμφωνεί με την πιθανή ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε εθνικό επίπεδο, υπό τον όρο οι μεταρρυθμίσεις αυτές να αφορούν τομείς αρμοδιότητας της ΕΕ και να περιλαμβάνουν μέτρα με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία και σημαντικό θετικό οικονομικό αντίκτυπο, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας. Η πρόταση κανονισμού, που υπεβλήθη στις 31 Μαΐου 2018, σχετικά με τη θέσπιση Προγράμματος Στήριξης Μεταρρυθμίσεων με συνολικό προϋπολογισμό 25 δισ. ευρώ θα αποτελέσει αντικείμενο χωριστής γνωμοδότησης της ΕτΠ·

εκτιμά ωστόσο ότι αυτά τα νέα χρηματοδοτικά μέσα δεν πρέπει να χρηματοδοτούνται εις βάρος της πολιτικής για τη συνοχή (2) (3)·

επαναλαμβάνει την έκκλησή της για καλύτερο συντονισμό των οικονομικών, αλλά και των κοινωνικών, πολιτικών στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου και ζητεί να επιτευχθεί μεγαλύτερη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, μέσω ενός «κώδικα δεοντολογίας» (4)·

τονίζει ότι οι υφιστάμενοι κανόνες και διαδικασίες για τον ευρωπαϊκό έλεγχο των εθνικών προϋπολογισμών εντός της Ένωσης δεν είναι σε θέση να αποτρέψουν αποτελεσματικά τις ανισορροπίες και τα τρωτά σημεία, και στερούνται δημοκρατικής νομιμότητας·

σημειώνει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους εξασφαλισμένους με κρατικά ομόλογα τίτλους (sovereign bond-backed securities — SBBS), η οποία αποβλέπει στην προώθηση της ολοκλήρωσης και της διαφοροποίησης του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού τομέα. Η ΕτΠ αναγνωρίζει ότι οι SBBS δεν συνεπάγονται εκ προοιμίου αμοιβαιοποίηση των κινδύνων και των ζημιών μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης και ότι τέτοιου είδους τίτλοι θα συνέβαλαν στη χαλάρωση των δεσμών μεταξύ τραπεζών και δανειοληπτών κρατών και σε μείωση της προτίμησης για τα κρατικά ομόλογα. Ωστόσο, η ΕτΠ επαναλαμβάνει τις απορίες της σχετικά με το πώς η «επανασυσκευασία» των κρατικών χρεογράφων ως τιτλοποιημένων προϊόντων θα μείωνε τον κίνδυνο και δεν θα τον αναδιένειμε μάλλον σε μη ρυθμιζόμενους οικονομικούς παράγοντες (5)·

τονίζει ότι η συμπλήρωση της τραπεζικής ένωσης επείγει και εκφράζει τη λύπη της που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ανέβαλε για τον Ιούνιο του 2018 την υιοθέτηση του χάρτη πορείας για την ολοκλήρωσή της. Από την πλευρά της, η ΕτΠ υποστηρίζει μια παράλληλη διαδικασία μείωσης του όγκου των επισφαλών απαιτήσεων και των μη εξυπηρετούμενων δανείων που κατέχουν οι τράπεζες, μαζί με βαθμιαία εισαγωγή ενός ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλισης καταθέσεων·

10.

λαμβάνει υπό σημείωση την πρόταση της Επιτροπής να ενσωματωθεί στο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο το περιεχόμενο της Συνθήκης για τη Σταθερότητα, τον Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση (ΣΣΣΔ), όπως προβλεπόταν στο άρθρο 16 της ίδιας της ΣΣΣΔ· διερωτάται σχετικά με τη νομική, πολιτική και δημοκρατική σκοπιμότητα της προσφυγής σε πρόταση οδηγίας [βάσει του άρθρου 126 παράγραφος 14 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ)], που θα προβλέπει μόνο τη διαβούλευση με το Κοινοβούλιο και επομένως δεν θα παρέχει εγγυήσεις για διαφανή και δημοκρατική λήψη αποφάσεων, η οποία ωστόσο είναι απαραίτητη λαμβανομένων υπόψη των ζητημάτων που διακυβεύονται με το υπό εξέταση μέτρο.

11.

τονίζει, ωστόσο, ότι η ΣΣΣΔ προβλέπει την ενσωμάτωση αυτή «βάσει εκτίμησης της κτηθείσας κατά την εφαρμογή της εμπειρίας», εκτίμηση η οποία δεν φαίνεται να έχει πραγματοποιηθεί κατά τρόπο εξαντλητικό και ούτε έχει δημοσιευτεί από την Επιτροπή. Μια τέτοια εκτίμηση θα έπρεπε να είχε επισημάνει την ανησυχητική κατάσταση των δημόσιων επενδύσεων στην ΕΕ. Σύμφωνα με τη Eurostat, οι συνολικές δημόσιες επενδύσεις στην ΕΕ μειώθηκαν από 3,4 % του ΑΕγχΠ το 2008 σε 2,7 % το 2016. Στο ίδιο διάστημα, οι επενδύσεις των τοπικών αρχών μειώθηκαν ακόμη περισσότερο: από 1,5 % του ΑΕγχΠ το 2008 σε 1,1 % το 2016, με πολύ πιο σοβαρές καταστάσεις σε ορισμένα κράτη μέλη (6)· ως εκ τούτου, εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι συχνά οι δημόσιες επενδύσεις πλήττονται περισσότερο από τις πολιτικές δημοσιονομικής εξυγίανσης, ακόμη και στο επίπεδο των τοπικών και περιφερειακών αρχών, οι οποίες πραγματοποιούν περισσότερες από τις μισές δημόσιες επενδύσεις στην ΕΕ και οι επενδύσεις τους έχουν άμεσο αντίκτυπο στις τοπικές οικονομίες καθώς και στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων πολιτών· ανησυχεί επίσης, στο πλαίσιο αυτό, για τον αυξανόμενο συγκεντρωτισμό των δημόσιων επενδύσεων, καθώς το ποσοστό των επενδύσεων που πραγματοποίησαν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μειώθηκε δραστικά σε σχέση με το επίπεδο της δεκαετίας του 1990, το οποίο ήταν 60 % (7)· Επίσης, στην αξιολόγηση θα πρέπει να επισημαίνονται οι συνέπειες της κρίσης και των πολιτικών εξυγίανσης στις κοινωνικές δαπάνες και στις υπηρεσίες του κράτους πρόνοιας σε μεγάλο αριθμό χωρών και περιφερειών·

12.

ανησυχεί επομένως για την έλλειψη μνείας των δημόσιων επενδύσεων στην πρόταση της Επιτροπής, ιδίως επειδή έχει αναγνωριστεί στο παρελθόν η αναγκαία ελαστικότητα στις επενδύσεις —κυρίως στην ανακοίνωση της Επιτροπής του Ιανουαρίου του 2015 για το θέμα αυτό (8)— και επειδή ορισμένες δημόσιες επενδύσεις έχουν θετικές και επαληθεύσιμες μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ανάπτυξη και συνεπώς στη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών· υπενθυμίζει επίσης στο πλαίσιο αυτό ότι το άρθρο 126 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ προβλέπει ότι η έκθεση που καταρτίζεται πριν από την έναρξη διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος «λαμβάνει επίσης υπόψη το κατά πόσον το δημόσιο έλλειμμα υπερβαίνει τις δαπάνες δημοσίων επενδύσεων, καθώς και όλους τους άλλους σχετικούς παράγοντες […]».

13.

υπενθυμίζει ότι η ΕτΠ είχε διερωτηθεί σχετικά με την ασφάλεια δικαίου που παρέχει μια ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής και έκρινε ότι είναι αναγκαίο να ληφθεί υπόψη το χαμηλό επίπεδο επενδύσεων σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο ώστε να υπάρξει πραγματικός αντίκτυπος στην ικανότητα των αρχών να επενδύσουν (9)· θεωρεί ότι η ανάλυσή της επιβεβαιώνεται από την ανακοίνωση της 23ης Μαΐου 2018 σχετικά με την επανεξέταση της ευελιξίας στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (10), δεδομένου ότι, από το 2015, μόνο τέσσερα κράτη μέλη έχουν ζητήσει να κάνουν χρήση της ρήτρας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και/ή της ρήτρας επενδύσεων, ενώ σχεδόν τα μισά από τα κράτη μέλη θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις για χρήση της ρήτρας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Είναι γεγονός πως ο όρος ότι, για να μπορεί ένα κράτος μέλος να ωφεληθεί από τη ρήτρα επενδύσεων, πρέπει να διανύει περίοδο οικονομικών δυσχερειών, περιόρισε πολύ τη χρήση της ρήτρας αυτής. Η υποχρέωση τήρησης του περιθωρίου ασφαλείας έναντι του ανώτατου ορίου του 3 % του ελλείμματος επί τρία έτη αποδείχθηκε επίσης ανασταλτικός παράγοντας για ορισμένα κράτη μέλη. Όπως παραδέχεται η ίδια η Επιτροπή, «οι επιπτώσεις [της ερμηνευτικής ανακοίνωσης] στους όγκους των δημόσιων επενδύσεων είναι περίπλοκες για να αξιολογηθούν με ακρίβεια». Κατά συνέπεια, φαίνεται αναγκαία η διεύρυνση της εμβέλειας της ανακοίνωσης, ώστε να υπάρξει επίδραση επί του επιπέδου των επενδύσεων·

14.

επαναλαμβάνει για μια ακόμη φορά το αίτημά της οι δημόσιες δαπάνες που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη και οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ως συγχρηματοδότηση των διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων, των διευρωπαϊκών δικτύων και του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» να μην συνυπολογίζονται στις δημόσιες ή συναφείς διαρθρωτικές δαπάνες όπως αυτές ορίζονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), χωρίς άλλους όρους, δεδομένου ότι οι επενδύσεις αυτές είναι εξ ορισμού επενδύσεις ποιότητας και ευρωπαϊκού χαρακτήρα·

15.

επισημαίνει ότι, βάσει του Πρωτοκόλλου αριθ. 12 της ΣΛΕΕ, υπεύθυνα για τα ελλείμματα της γενικής κυβέρνησης —στα οποία συμπεριλαμβάνονται αυτά όλων των επιπέδων της δημόσιας διοίκησης— είναι τα κράτη μέλη. Παράλληλα όμως, οι δημοσιονομικοί κανόνες της ΕΕ έχουν πολύ διαφορετικές συνέπειες στις τοπικές και περιφερειακές αρχές της Ευρώπης. Οι συνέπειές τους εξαρτώνται: α) από τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη έχουν μεταφέρει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ στο εθνικό τους δίκαιο· β) από τον βαθμό δημοσιονομικής αποκέντρωσης εντός του κράτους μέλους· γ) από τη βαρύτητα των αρμοδιοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών και δ) από την οικονομική κατάσταση των αρχών αυτών, η οποία ενδέχεται να παρουσιάζει μεγάλες αποκλίσεις, ακόμη και στο εσωτερικό των κρατών μελών·

16.

καλεί εκ νέου την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκπονήσει μια λευκή βίβλο, με την οποία θα θεσπίζεται σε ενωσιακό επίπεδο μια τυπολογία της ποιότητας των δημόσιων επενδύσεων για τους λογαριασμούς των δημόσιων δαπανών, σε συνάρτηση με τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις τους (11)·

17.

εκτιμά ότι η οδηγία σχετικά με την ανάπτυξη ενός πλαισίου δημοσιονομικών κανόνων σε εθνικό επίπεδο, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ενδεχόμενες εξαιρετικές περιστάσεις που επηρεάζουν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη χωρίς ωστόσο να οδηγήσουν σε ύφεση το σύνολο της ζώνης του ευρώ ή της ΕΕ·

18.

εκφράζει εκ νέου την ανησυχία της σχετικά με το λογιστικό πλαίσιο ΕΣΛ 2010 της Eurostat, που έχει τεθεί σε εφαρμογή από τον Σεπτέμβριο του 2014, το οποίο δεν κάνει διάκριση μεταξύ δαπανών και επενδύσεων. Σε ορισμένα κράτη μέλη, η μεταφορά αυτών των κανόνων στο εθνικό δίκαιο επιβάλλει στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές την υποχρέωση να εφαρμόζουν μέγιστα όρια δημόσιων επενδύσεων ανά έτος και ανά κάτοικο. Μεταξύ άλλων, τα όρια αυτά εμποδίζουν τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές να παράσχουν τη συγχρηματοδότηση που χρειάζεται για έργα των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ). Τα όρια αυτά απαγορεύουν, επίσης, σε εκείνους τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης που έχουν αποθέματα οικονομικών πόρων να δρομολογήσουν σημαντικά έργα επενδύσεων που δεν σχετίζονται με τα ΕΔΕΤ· καλεί συνεπώς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του ΕΣΛ 2010·

19.

επισημαίνει ότι ένας υγιής τρόπος εφαρμογής των κανόνων του συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης, χωρίς ωστόσο να ανοίγει ο δρόμος για λογιστικά ανδραγαθήματα, θα ήταν να τροποποιηθούν οι κανόνες για την απόσβεση των δημόσιων επενδύσεων και να μην υπολογίζεται το σύνολο μιας επένδυσης ως δαπάνη κατά το πρώτο έτος, αλλά —όπως πράττουν και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις— να κατανέμονται οι δαπάνες σε όλη την προβλεπόμενη διάρκεια της επένδυσης·

20.

θεωρεί ότι η πρακτική των διακοινοβουλευτικών συνεδριάσεων, όπως προβλέπονται στο άρθρο 13 της ΣΣΣΔ, συμβάλλει στην ενίσχυση της δημοκρατικής λογοδοσίας στο πλαίσιο της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης και θα πρέπει, συνεπώς, να επιβεβαιωθεί στην παρούσα πρόταση οδηγίας, αλλά ζητά η συμμετοχή της ΕτΠ στις συνεδριάσεις αυτές να επισημοποιηθεί προκειμένου να αναγνωριστεί η ανάγκη συμμετοχής των τοπικών και περιφερειακών αρχών στην οικονομική διακυβέρνηση·

Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου

21.

θεωρεί ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) και ο διάδοχός του, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), υπήρξαν απαραίτητα μέσα για τη βραχυπρόθεσμη διαχείριση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης· επισημαίνει ωστόσο, ότι οι αποφάσεις εντός του ΕΜΣ δεν έχουν διαφάνεια, ότι η αναγκαία ομοφωνία παραμένει μια πιθανή αιτία αδιεξόδων και ότι τα μέσα αυτά δεν εμπίπτουν στο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο·

22.

επικροτεί, συνεπώς, την πρόταση της Επιτροπής η οποία ενσωματώνει τον ΕΜΣ στο ευρωπαϊκό πρωτογενές δίκαιο και, με την επιφύλαξη των κρατών μελών που δεν συμμετέχουν στην ευρωζώνη, τον καθιστά υπεύθυνο έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τον υποχρεώνει να δημοσιεύει ετήσιες εκθέσεις και λογαριασμούς, τον υπάγει δε στους κανόνες σχετικά με την πρόσβαση στα έγγραφα, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή·

23.

επιπλέον, υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής οι σημαντικές αποφάσεις, ιδίως όσον αφορά τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής, να λαμβάνονται με σταθμισμένη πλειοψηφία με το 85 % των ψήφων, βάσει του κεφαλαίου που διατίθεται, και όχι πλέον με ομοφωνία, πράγμα που αναμένεται να διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων·

24.

υποστηρίζει επίσης τη χρήση του «Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου» (ΕΝΤ) ως «διχτυού ασφαλείας» ή «backstop» για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης (ΕΤΕ), βασικό στοιχείο της Τραπεζικής Ένωσης, εάν οι πόροι του ΕΤΕ δεν επαρκούν για τη διευκόλυνση της ομαλής εξυγίανσης μεγάλων τραπεζών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες·

25.

προτείνει ωστόσο την αλλαγή του ονόματος του Ταμείου, για λόγους σαφήνειας και διαφάνειας έναντι των πολιτών· σύμφωνα με το άρθρο 127 της ΣΛΕΕ, η νομισματική πολιτική ορίζεται και εφαρμόζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ)· δεδομένου ότι το Ταμείο που προβλέπεται από τον παρόντα κανονισμό δεν λαμβάνει μέρος στο ΕΣΚΤ, το όνομά του δεν πρέπει να περιέχει τον όρο «νομισματικό»· θεωρεί ότι η ονομασία «Ευρωπαϊκό Ταμείο Αρωγής» ή «Ευρωπαϊκό Ταμείο Σταθεροποίησης» θα ήταν καταλληλότερη·

Ανακοίνωση: Ένας Ευρωπαίος Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών

26.

χαιρετίζει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τον Ευρωπαίο Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος προβλέπεται να είναι συγχρόνως Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και Πρόεδρος της Ευρωομάδας και, ως εκ τούτου, να νομιμοποιείται διπλά και να ενσαρκώνει τη βελτίωση της δημοκρατικής λογοδοσίας και της διαφάνειας της διακυβέρνησης της ΟΝΕ. Κρίνεται, ωστόσο, σκόπιμο να διευκρινιστεί ο τρόπος άσκησης των εν λόγω καθηκόντων, προκειμένου να αποφευχθεί ο περαιτέρω συγκεντρωτισμός της διαδικασίας λήψης δημοσιονομικών αποφάσεων·

27.

επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει τη συγχώνευση των καθηκόντων του Προέδρου της Ευρωομάδας και του Επιτρόπου Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, ώστε ο νέος Ευρωπαίος Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών να εκπροσωπεί το γενικό συμφέρον της ζώνης του ευρώ εντός της Ευρωομάδας και να είναι υπόλογος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, πράγμα που δεν συμβαίνει σήμερα·

28.

επισημαίνει ότι, σε περίπτωση εκλογής του Ευρωπαίου Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, θα εφαρμόζονται οι συνδυασμένες νομικές βάσεις του άρθρου 2 του πρωτοκόλλου αριθ. 14 σχετικά με την Ευρωομάδα και του άρθρου 17 της ΣΕΕ·

29.

θεωρεί, ωστόσο, ότι το μέτρο αυτό πρέπει να συνοδεύεται από μια ριζική μεταρρύθμιση της ίδιας της Ευρωομάδας, το καθεστώς της οποίας πρέπει να επισημοποιηθεί περαιτέρω και η οποία, για παράδειγμα, πρέπει να δημοσιεύει λεπτομερή πρακτικά, ώστε οι σημαντικές αποφάσεις που λαμβάνονται κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων αυτών να είναι διαφανείς·

30.

επαναλαμβάνει επίσης την πεποίθησή της ότι το πρόβλημα του δημοκρατικού ελλείμματος στην ΟΝΕ μπορεί να επιλυθεί μόνον εάν οι Ευρωπαίοι πολίτες είναι πεπεισμένοι ότι υποστηρίζεται επίσης η αρχή της κοινωνικής προόδου και ότι η απασχόληση, η αύξηση των μισθών και οι κοινωνικές προδιαγραφές δεν θεωρούνται δευτερεύουσες σε σχέση με τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανησυχίες.

31.

πιστεύει ότι η εμβάθυνση της ΟΝΕ και ο συντονισμός των δημοσιονομικών πολιτικών, κυρίως με την υλοποίηση της Τραπεζικής Ένωσης, της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και του ΕΝΤ, έχουν κεφαλαιώδη σημασία. Συγχρόνως, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην πολιτική κατάσταση και την κοινή γνώμη.

Βρυξέλλες, 5 Ιουλίου 2018.

Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Karl-Heinz LAMBERTZ

(1) Γνωμοδότηση της ΕτΠ: Έγγραφο προβληματισμού σχετικά με την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ) έως το 2025. Εγκρίθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2017. Εισηγητής: Christophe Rouillon (FR/PES): http://webapi.cor.europa.eu/documentsanonymous/ cor-2017-03197-00-01-ac-tra-el.docx.

(2) Ψήφισμα της ΕτΠ με θέμα την τροποποίηση του κανονισμού περί κοινών διατάξεων των ΕΔΕΤ για την υποστήριξη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Υιοθετήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 2018: http://webapi.cor.europa.eu/documentsanonymous/cor-2017-06173-00-00-res-tra-el.docx

(3) Γνωμοδότηση της ΕτΠ: Το τροποποιημένο Πρόγραμμα Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (ΠΣΔΜ) και νέα δημοσιονομικά μέσα για τη ζώνη του ευρώ. Εισηγήτρια: Olga Zrihen (BE/PES). Υιοθετήθηκε στις 22 Μαρτίου 2018 (http://webapi.cor.europa.eu/documentsanonymous/cor-2018-00502-00-00-ac-tra-el.docx).

(4) Γνωμοδότηση της ΕτΠ: Βελτίωση της διακυβέρνησης του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου: ένας κώδικας δεοντολογίας για τη συμμετοχή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών. Εισηγητής: Rob Jonkman (NL/ECR). Υιοθετήθηκε στις 11 Μαΐου 2017 (ΕΕ C 306 της 15.9.2017, σ. 24).

(5) Βλ. σημείο 22, γνωμοδότηση ΕτΠ της 30ής Νοεμβρίου 2017 με θέμα «Έγγραφο προβληματισμού για την εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης έως το 2025».

(6) Eurostat: Ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου της γενικής κυβέρνησης. Κωδικός: tec00022. Προσωρινά στοιχεία για το 2016 (http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00022&language=en).

(7) Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Η 7η έκθεση για την οικονομική, την κοινωνική και την εδαφική συνοχή. Σεπτέμβριος 2017, σ. 168 (http://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/cohesion-report/).

(8) Ανακοίνωση της Επιτροπής: Αξιοποίηση στο έπακρο της ελαστικότητας στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, 13 Ιανουαρίου 2015. Έγγρ.: COM(2015) 12 final: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri =CELEX:52015DC0012&from=EL

(9) Γνωμοδότηση της ΕτΠ: Αξιοποίηση στο έπακρο της ελαστικότητας στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Υιοθετήθηκε στις 9 Ιουλίου 2015. Εισηγήτρια: Olga Zrihen (BE/PES) (ΕΕ C 313 της 22.9.2015, σ. 22).

(10) COM(2018) 335 final.

(11) Γνωμοδότηση της ΕτΠ: Βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων δαπανών σε θέματα που εμπίπτουν στη δράση της ΕΕ. Υιοθετήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2014. Εισηγήτρια: Catiuscia Marini (IT/PES) (ΕΕ C 19 της 21.1.2015, σ. 4).