I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η ασφάλεια είναι το κύριο μέλημα των πολιτών μας. Οι Ευρωπαίοι δικαίως θέλουν να είναι ασφαλείς. Η Ένωση διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας και στην αντιμετώπιση των ανησυχιών των πολιτών. Στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης 2018 1 , ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker, δήλωσε ότι μόνο μια ισχυρή και ενωμένη Ευρώπη μπορεί να προστατεύσει τους πολίτες τόσο από τις εσωτερικές όσο και από τις εξωτερικές απειλές, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας. Τα τελευταία χρόνια το ευρωπαϊκό τοπίο στον τομέα της ασφάλειας έχει εκσυγχρονιστεί με νέες νομοθετικές και πολιτικές πρωτοβουλίες στην Ένωση Ασφάλειας, με την τόνωση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και με την ενίσχυση του ρόλου των οργανισμών της Ένωσης, ιδίως της Ευρωπόλ και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Στην ομιλία του, ο Πρόεδρος Juncker κάλεσε επίσης τα κράτη μέλη να επιδείξουν ηγετική θέση όσον αφορά την ολοκλήρωση της Ένωσης Ασφάλειας, ώστε να εκπληρωθούν οι προσδοκίες των πολιτών για την εσωτερική ασφάλεια.

Με την ευκαιρία της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης 2018, η Επιτροπή παρουσίασε ορισμένα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας στην ΕΕ και την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Η Επιτροπή παρουσίασε νέους κανόνες για την άμεση απόσυρση του τρομοκρατικού περιεχομένου από το διαδίκτυο, συνδυάζοντας σαφείς και στοχοθετημένους κανόνες για την αποτροπή της κατάχρησης των διαδικτυακών υπηρεσιών για σκοπούς διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου, εξασφαλίζοντας παράλληλα ισχυρές δικλείδες ασφαλείας για την προστασία της ελευθερίας του λόγου και της ενημέρωσης σε μια ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία 2 . Η Επιτροπή πρότεινε μέτρα που θα συμβάλουν στην εξασφάλιση της ελεύθερης, δίκαιης και ασφαλούς διοργάνωσης των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το επόμενο έτος, συμπεριλαμβανομένης μιας σύστασης σχετικά με τα δίκτυα εκλογικής συνεργασίας, τη διαφάνεια στο διαδίκτυο, την προστασία από τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και την καταπολέμηση των εκστρατειών παραπληροφόρησης 3 . Προκειμένου να συμβαδίζει με την συνεχώς εξελισσόμενη απειλή στον κυβερνοχώρο, η Επιτροπή πρότεινε έναν κανονισμό για τη συγκέντρωση πόρων και εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα της τεχνολογίας στον κυβερνοχώρο μέσω της δημιουργίας δικτύου κέντρων δεξιοτήτων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 4 . Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης αντιμετώπισης των διασυνοριακών τρομοκρατικών απειλών, η Επιτροπή υπέβαλε πρωτοβουλία για την επέκταση, με την πάροδο του χρόνου, των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) στα τρομοκρατικά εγκλήματα που πλήττουν περισσότερα από ένα κράτη μέλη 5 . Τέλος, η Επιτροπή πρότεινε επίσης να ενισχυθεί η προστασία των εξωτερικών συνόρων με την επέκταση των αρμοδιοτήτων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και με την ενίσχυση της ικανότητάς της να αναλαμβάνει δράση 6 .

Η Επιτροπή παρουσίασε τις προτάσεις αυτές ως συνεισφορά στη συνάντηση των ηγετών στο Σάλτσμπουργκ στις 19-20 Σεπτεμβρίου 2018, η οποία αποσκοπούσε να τονίσει την ανάγκη επικέντρωσης σε ευρωπαϊκές λύσεις για την ενίσχυση της ικανότητας των κρατών μελών να αντιμετωπίζουν τις συνεχείς και εξελισσόμενες απειλές. Καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι επιτακτική η επίτευξη του κοινού στόχου να ενισχυθεί η ασφάλεια όλων των πολιτών στην ΕΕ. Συνεπώς, η συζήτηση στο Σάλτσμπουργκ αποτέλεσε την ευκαιρία να δημιουργηθεί μια θετική δυναμική για την έγκριση των νομοθετικών πρωτοβουλιών προτεραιότητας πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2019, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων πρωτοβουλιών που υπέβαλε η Επιτροπή με την ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης το 2018. Οι προσεχείς μήνες θα είναι καθοριστικής σημασίας όσον αφορά την επίτευξη όσο το δυνατόν μεγαλύτερης προόδου σε σχέση με τις εκκρεμείς νομοθετικές προτάσεις, ώστε να ολοκληρωθούν οι διοργανικές διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη ώθηση στην υλοποίηση των πρωτοβουλιών της Ένωσης Ασφάλειας για την ενίσχυση της συλλογικής μας ασφάλειας και ανθεκτικότητας έναντι των απειλών στον κυβερνοχώρο, οι οποίες υπονομεύουν το βασιζόμενο σε κανόνες διεθνές σύστημα. Στις 4 Οκτωβρίου 2018 ανακοινώθηκε 7 ότι τα γραφεία του Οργανισμού για την απαγόρευση των χημικών όπλων στη Χάγη έγιναν, τον Απρίλιο του 2018, στόχος επιθετικής επιχείρησης στον κυβερνοχώρο, η οποία πραγματοποιήθηκε από τη ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών. Η εν λόγω επίθεση αποσοβήθηκε από τις ολλανδικές υπηρεσίες πληροφοριών σε συνεργασία με το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Donald Tusk, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker και η Ύπατη Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος, Federica Mogherini, εξέφρασαν από κοινού σοβαρές ανησυχίες σχετικά με την απόπειρα αυτή να θιγεί η ακεραιότητα του Οργανισμού για την απαγόρευση των χημικών όπλων, και εξέφρασε τη λύπη τους για αυτές τις ενέργειες 8 . Η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει να ενισχύει ακόμα περισσότερο την ανθεκτικότητα των θεσμικών οργάνων της και των κρατών μελών της, καθώς και των διεθνών εταίρων και οργανισμών, στον ψηφιακό τομέα. Αυτό αναδεικνύει ακόμη περισσότερο τη σημασία των δράσεων της Ένωσης Ασφάλειας, με τις οποίες υποστηρίζονται τα κράτη μέλη όσον αφορά την αντιμετώπιση των απειλών και επιθέσεων στον κυβερνοχώρο μέσω του κυβερνοχώρου, των υβριδικών απειλών και των χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) κινδύνων.

Η παρούσα δέκατη έκτη έκθεση προόδου της Ένωσης Ασφάλειας παρουσιάζει τη συνολική κατάσταση, υπογραμμίζοντας τις τελευταίες πρωτοβουλίες της Επιτροπής που συνοδεύουν την οµιλία για την κατάσταση της Ένωσης το 2018 και την πρόοδο που σημειώθηκε από την τελευταία έκθεση 9 τον Ιούνιο του 2018, καθώς και τις νομοθετικές προτεραιότητες που συμφωνήθηκαν μεταξύ των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής στην κοινή τους δήλωση της 14ης Δεκεμβρίου 2017 (βλ. επίσης τον κατάλογο όλων των πρωτοβουλιών της Ένωσης Ασφάλειας στο Παράρτημα Ι) 10 .

ΙΙ. ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ

Τους τελευταίους μήνες επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με ορισμένες νομοθετικές προτεραιότητες στην Ένωση Ασφάλειας: οι συννομοθέτες κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με την πρόταση για τη θέσπιση ευρωπαϊκού συστήματος πληροφοριών και αδείας ταξιδίου (ETIAS), το οποίο θα καταστήσει δυνατή τη διενέργεια εκ των προτέρων ελέγχων για την παράτυπη μετανάστευση και ελέγχων ασφαλείας των προσώπων που ταξιδεύουν χωρίς θεώρηση στην ΕΕ 11 · συμφώνησαν να ενισχύσουν το σύστημα πληροφοριών Σένγκεν, το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών που χρησιμοποιείται περισσότερο για την ασφάλεια και τη διαχείριση των συνόρων στην Ευρώπη 12 · κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με την πρόταση ενίσχυσης της εντολής του eu-LISA, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού της ΕΕ για τη λειτουργική διαχείριση συστημάτων ΤΠ μεγάλης κλίμακας στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης 13 · συμφώνησαν να αυστηροποιήσουν τους κανόνες σχετικά με την ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 14 · και θέσπισαν νέα μέτρα για την ενίσχυση των κανόνων της ΕΕ για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας με την 5η οδηγία σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 15 . Για τα εν λόγω μέτρα, τα οποία δεν έχουν εγκριθεί ακόμη, αυτό το τελευταίο βήμα θα πρέπει να πραγματοποιηθεί άμεσα.

Στην περίπτωση πολλών προτάσεων η συμφωνία εξακολουθεί να εκκρεμεί και χρειάζεται να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες.

1.Πιο ισχυρά και έξυπνα συστήματα πληροφοριών για τη διαχείριση της ασφάλειας, των συνόρων και της μετανάστευσης

Για να διασφαλίσει ότι οι υπάλληλοι επιβολής του νόµου και οι συνοριοφύλακες διαθέτουν πλήρη, ακριβή και αξιόπιστη πληροφόρηση, όταν και όπου τη χρειάζονται, η Επιτροπή υπέβαλε τον Δεκέμβριο του 2017 νομοθετικές προτάσεις με σκοπό να καθιερωθεί η διαλειτουργικότητα των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ για τη διαχείριση της ασφάλειας, των συνόρων και της μετανάστευσης και τροποποίησε τις προτάσεις αυτές τον Ιούνιο του 2018 16 . Τα προτεινόμενα μέτρα θα δώσουν στις εθνικές αρχές τη δυνατότητα να εντοπίζουν τις πολλαπλές ταυτότητες και να καταπολεμούν την πλαστοπροσωπία. Το Συμβούλιο έλαβε διαπραγματευτική εντολή στις 14 Ιουνίου 2018, η οποία συμπληρώθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 όσον αφορά τις επακόλουθες τροποποιήσεις. Η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναμένεται να θέσει σε ψηφοφορία τη διαπραγματευτική εντολή της τις επόμενες ημέρες, ενώ η επιβεβαίωση της εντολής από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει προγραμματιστεί για την εβδομάδα της 22ας Οκτωβρίου 2018. Και τα τρία θεσμικά όργανα συμφώνησαν στην κοινή δήλωση να διασφαλίσουν την εφαρμογή των προτεινόμενων κανονισμών για τη διαλειτουργικότητα πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του 2019. Για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να τηρηθεί ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, όπως έχει προβλεφθεί από τους συννομοθέτες.

Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τη νομοθετική πρόταση 17 για την επέκταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου σε υπηκόους τρίτων χωρών – μια άλλη νομοθετική προτεραιότητα στον τομέα της ανταλλαγής πληροφοριών – βρίσκονται στην τελική φάση. Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία κεντρικής βάσης δεδομένων που θα καθιστά δυνατή την ταχεία επαλήθευση κατά πόσο κάποιο κράτος μέλος κατέχει πληροφορίες σχετικά με καταδικαστικές αποφάσεις που αφορούν πρόσωπα τα οποία δεν είναι πολίτες της ΕΕ. Η τελική συμφωνία για τον φάκελο είναι εφικτή και η επόμενη συνεδρίαση του τριμερούς διαλόγου, η οποία προγραμματίζεται για τις 17 Οκτωβρίου 2018, θα δώσει στους συννομοθέτες τη δυνατότητα να ολοκληρώσουν τις συζητήσεις για την εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία προτεραιότητας σύμφωνα με την κοινή δήλωση.

Όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής 18 για την ενίσχυση του Eurodac, με επέκταση των αρμοδιοτήτων του ώστε να περιλαμβάνει όχι μόνο τον προσδιορισμό των αιτούντων άσυλο, αλλά και τον αριθμό των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών και εκείνων που εισέρχονται παράτυπα στην ΕΕ, δεν σημειώθηκε πρόοδος στις διαπραγματεύσεις τους τελευταίους μήνες, παρά την προκαταρκτική πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των συννομοθετών τον Ιούνιο του 2018. Χρειάζεται επειγόντως οι συννομοθέτες να ολοκληρώσουν την εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία προτεραιότητας βάσει της συμφωνίας στο πλαίσιο της κοινής δήλωσης. Αυτό είναι απαραίτητο, αφενός, για να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα σχετικά με τους παρανόμως διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών και εκείνων που εισήλθαν παράτυπα στην ΕΕ αποτελούν μέρος της προτεινόμενης διαλειτουργικότητας των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ και, αφετέρου, στο πλαίσιο της προσπάθειας εξεύρεσης ταχείας λύσης για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ασύλου. Η πρόταση για την ενίσχυση του Eurodac είναι ένας από τους πέντε φακέλους που αποσκοπούν στη μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου κι έχουν προχωρήσει περισσότερο. Όπως ισχύει και για τους άλλους φακέλους που έχουν προσχωρήσει, οι συννομοθέτες θα πρέπει να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις πριν από τα τέλη του 2018.

Επιπλέον, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες σχετικά με τη νομοθετική πρόταση του Μαΐου 2018 19 για την ενίσχυση του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS). Η πρόταση προβλέπει τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της βάσης δεδομένων ώστε να περιλαμβάνει δεδομένα για τα έγγραφα διαμονής μακράς διάρκειας και τους κατόχους τους, ενισχυμένους ελέγχους σε βάσεις δεδομένων για τον εντοπισμό και τον προσδιορισμό πιθανών κινδύνων για τη μετανάστευση και την ασφάλεια πριν από την έκδοση των θεωρήσεων ή με την έκδοση εγγράφου διαμονής μακράς διάρκειας και την ενίσχυση της ικανότητας πρόληψης, εντοπισμού και διερεύνησης εγκλημάτων. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική τους εντολή έως τα τέλη του 2018 και να αρχίσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου το αργότερο στις αρχές του 2019, καθώς αυτό θα είναι αναγκαίο ώστε οι συννομοθέτες να καταλήξουν σε συμφωνία επί του συγκεκριμένου φακέλου κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Για την επίτευξη πιο ισχυρών και έξυπνων συστημάτων για τη διαχείριση της ασφάλειας, των συνόρων και της μετανάστευσης, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο:

Προτεραιότητες της κοινής δήλωσης:

·να αρχίσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου τον Οκτώβριο του 2018 σχετικά με τις νομοθετικές προτάσεις για τη διαλειτουργικότητα και να καταλήξουν σε συμφωνία έως το τέλος του έτους·

·να καταλήξουν σε συμφωνία τον Οκτώβριο του 2018 σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για την επέκταση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου σε υπηκόους τρίτων χωρών·

·να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις για τη νομοθετική πρόταση σχετικά με το Eurodac έως τα τέλη του 2018.

Άλλες:

·να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική εντολή τους έως τα τέλη του 2018 σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις.

2.Ενίσχυση της ασφάλειας μέσω της ενίσχυσης της διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων

Η εσωτερική ασφάλεια εξαρτάται από την ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018, στο πλαίσιο της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης 2018, η Επιτροπή ενέκρινε νομοθετικές προτάσεις 20 για την ενίσχυση της εντολής της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, καθώς και για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για το Άσυλο 21 και των επιστροφών 22 Οι προτάσεις αυτές θα προσφέρουν από κοινού τα απαραίτητα εργαλεία για να εξασφαλιστεί πιο ικανοποιητικά η αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης στα εξωτερικά σύνορα.

Η Επιτροπή πρότεινε σειρά αλλαγών στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, ιδίως παρέχοντάς του δικό του επιχειρησιακό σκέλος: ένα μόνιμο σώμα Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής αποτελούμενο από επιχειρησιακό προσωπικό 10 000 ατόμων με εκτελεστικές αρμοδιότητες έως το 2020 για όλες τις δραστηριότητές του, με σκοπό την αποτελεσματική υποστήριξη των κρατών μελών επί τόπου μέσω αξιόπιστης και άμεσα διαθέσιμης υποστήριξης. Θα εξασφαλίσει ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής διαθέτει τις απαραίτητες ικανότητες, συμπεριλαμβανομένου του δικού του εξοπλισμού, για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, την πρόληψη των δευτερογενών μετακινήσεων και την αποτελεσματική επιστροφή των παράτυπων μεταναστών.

Η πρόταση θα ενισχύσει επίσης τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες και θα αυξήσει περαιτέρω τις δυνατότητες ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ του Οργανισμού και της Ευρωπόλ, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που αφορούν τους υπόπτους για διασυνοριακά εγκλήματα. Η πρόταση αυτή αποτελεί σαφή προτεραιότητα για την Επιτροπή, η οποία καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την προτεινόμενη νομοθεσία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για να συμβεί αυτό, και οι δύο συννομοθέτες θα πρέπει να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική εντολή τους το αργότερο έως τα τέλη του 2018, προκειμένου οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου να ξεκινήσουν στις αρχές του 2019.

Για την ενίσχυση της ασφάλειας μέσω της αυξημένης διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο:

Πρωτοβουλίες της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2018:

·να εγκρίνουν έως τα τέλη του 2018 τη διαπραγματευτική εντολή τους σχετικά με τις νομοθετικές προτάσεις για την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για το Άσυλο, καθώς και σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για την οδηγία για τις επιστροφές, προκειμένου να εκδοθεί η νομοθεσία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

3.Πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης

Η αντιμετώπιση του τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο εξακολουθεί να συνιστά βασική πρόκληση για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης. Οι πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στην επικράτεια της ΕΕ κατέδειξαν πώς οι τρομοκράτες προβαίνουν με συνεπή και συστηματικό τρόπο σε κατάχρηση του διαδικτύου για να προσεγγίζουν και να στρατολογούν υποστηρικτές, να προετοιμάζουν και να διευκολύνουν τρομοκρατικές δραστηριότητες, να εξυμνούν τις φρικαλεότητές τους, να παρακινούν και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους και να καλλιεργούν τον φόβο στο ευρύ κοινό. Οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας, ανταποκρινόμενοι στα εκκλήσεις των δημόσιων αρχών, έχουν θεσπίσει ορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση του τρομοκρατικού περιεχομένου στις πλατφόρμες τους μέσω οικειοθελών πλαισίων και συνεργασιών, συμπεριλαμβανομένου του φόρουμ της ΕΕ για το διαδίκτυο, που ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2015. Ωστόσο, είναι αναγκαίο να ενισχυθεί η δράση εκ μέρους των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας και των κρατών μελών σε σχέση με το τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο.

Για να αντιμετωπιστεί το σοβαρό αυτό πρόβλημα, και ως απάντηση στις επείγουσες εκκλήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 23 και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 24 , η οµιλία του Προέδρου Juncker για την κατάσταση της Ένωσης το 2018 συνοδεύτηκε από νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση σαφούς και εναρμονισμένου νομικού πλαισίου με σκοπό την πρόληψη της κατάχρησης των παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας για τη διάδοση τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο 25 . Η πρόταση βασίζεται στη σύσταση της Επιτροπής του Μαρτίου του 2018 26 σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να λάβουν οι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου και τα κράτη μέλη για την ενίσχυση των προσπαθειών σε σχέση με το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένου ιδίως του τρομοκρατικού περιεχομένου.

Τα προτεινόμενα μέτρα θα συμβάλουν στην εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της ψηφιακής ενιαίας αγοράς, αυξάνοντας ταυτόχρονα την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη στο διαδίκτυο και ενισχύοντας τις διασφαλίσεις για την ελευθερία έκφρασης και ενημέρωσης. Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών θα έχουν τη δυνατότητα να εκδίδουν εντολές απόσυρσης οι οποίες θα επιβάλλουν στους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας την υποχρέωση να αποσύρουν το τρομοκρατικό περιεχόμενο από το διαδίκτυο εντός μίας ώρας, διάστημα κατά το οποίο το τρομοκρατικό περιεχόμενο είναι πιο επιβλαβές λόγω της ταχύτητας με την οποία διαδίδεται. Με βάση την πρόταση τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεριμνούν ώστε οι αρμόδιες αρχές τους να διαθέτουν τις απαραίτητες ικανότητες για να παρεμβαίνουν κατά του τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Η πρόταση θα αποσαφηνίσει επίσης την ευθύνη που φέρουν οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας να λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα, εύλογα και αναλογικά μέτρα που απαιτούνται ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των υπηρεσιών τους, καθώς και να εντοπίζεται και να αποσύρεται γρήγορα και αποτελεσματικά το τρομοκρατικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, λαμβανομένης υπόψη της θεμελιώδους σημασίας που έχουν η ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης σε μια ανοικτή και δημοκρατική κοινωνία. Θεσπίζει επίσης ορισμένες αναγκαίες διασφαλίσεις που αποσκοπούν στην εξασφάλιση πλήρους σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως είναι η ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης σε μια ανοικτή και δημοκρατική κοινωνία, πέραν της δυνατότητας δικαστικής προσφυγής που εγγυάται το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής.

Η πρόταση αυτή αποτελεί σαφή προτεραιότητα για την Επιτροπή, η οποία καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την προτεινόμενη νομοθεσία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για να συμβεί αυτό, και οι δύο συννομοθέτες θα πρέπει να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική εντολή τους το αργότερο έως τα τέλη του 2018, προκειμένου οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου να ξεκινήσουν στις αρχές του 2019.

Παράλληλα με το νομοθετικό έργο για την καταπολέμηση του τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας στο πλαίσιο του εθελοντικού πλαισίου του φόρουμ της ΕΕ για το διαδίκτυο, ώστε να μειωθεί η προσβασιμότητα στο τρομοκρατικό περιεχόμενο που υπάρχει στο διαδίκτυο και να ενισχυθεί η δυνατότητα των εταίρων της κοινωνίας των πολιτών να αυξήσουν τον όγκο των αποτελεσματικών εναλλακτικών αφηγήσεων στο διαδίκτυο. Θα συγκληθεί εκ νέου σε υπουργικό επίπεδο τον Δεκέμβριο του 2018.

Ταυτόχρονα, η ΕΕ εξακολουθεί να υποστηρίζει την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης στα κράτη μέλη και τις τοπικές κοινότητές τους. Στις 1 και 2 Οκτωβρίου 2018 συνεδρίασε το δίκτυο φορέων χάραξης πολιτικής στον τομέα της πρόληψης για να αρχίσει να εφαρμόζει τις συστάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για τη ριζοσπαστικοποίηση 27 . Το δίκτυο αυτό θα συμβάλει στο έργο της νεοσυσταθείσας διοικούσας επιτροπής για τις δράσεις της Ένωσης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης που θα συγκληθεί για πρώτη φορά στη Βιέννη στις 24 Οκτωβρίου 2018 28 . Στις 11 Οκτωβρίου 2018 η 4η διάσκεψη υψηλού επιπέδου του δικτύου για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση (RAN) θα συγκεντρώσει υπουργούς και επαγγελματίες, προκειμένου να συζητήσουν για την αντιμετώπιση των προκλήσεων σε σχέση με τα παιδιά που επιστρέφουν από περιοχές υπό τον έλεγχο τρομοκρατών (συμπεριλαμβανομένων παιδιών προσφύγων), καθώς και των προκλήσεων γύρω από την απελευθέρωση ριζοσπαστικοποιημένων κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων τρομοκρατών από τις φυλακές. Στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας 29 για το 2018 για την αστυνομική συνεργασία και την πρόληψη του εγκλήματος, με συνολική χρηματοδότηση 70 εκατομμυρίων EUR, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει πρόσκληση υποβολής προτάσεων για στοχοθετημένη χρηματοδότηση ύψους 5 εκατομμυρίων EUR για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης.

Προκειμένου να αποφευχθεί η ριζοσπαστικοποίηση, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο:

Πρωτοβουλία της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2018:

·να εγκρίνουν έως τα τέλη του 2018 τη διαπραγματευτική εντολή τους σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, προκειμένου να εγκριθεί η νομοθεσία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

4.Αντιμετώπιση των απειλών στον κυβερνοχώρο και ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο

Η διασφάλιση της ανθεκτικότητας των δημοκρατιών μας αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της Ένωσης Ασφάλειας: οι επιθέσεις κατά των εκλογικών υποδομών και των συστημάτων για τις ενημερωτικές εκστρατείες αποτελούν υβριδικές απειλές που πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως από την Ένωση. Οι μαζικές πολιτικά υποκινούμενες εκστρατείες παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο, μεταξύ άλλων από τρίτες χώρες, με τον συγκεκριμένο στόχο να απαξιώσουν και να απονομιμοποιήσουν τις εκλογές, έχουν αναγνωριστεί ως ολοένα αυξανόμενες απειλές για τις δημοκρατίες μας 30 . Για την αντιμετώπιση των σύνθετων αυτών απειλών, η Επιτροπή αναλαμβάνει ορισμένες πρωτοβουλίες, οι οποίες κυμαίνονται από μέτρα κατά των συμβάντων στον κυβερνοχώρο που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ασφάλειας του κυβερνοχώρου της Ένωσης έως δράσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και των χειραγώγησης μέσω του διαδικτύου, μεταξύ άλλων με την αθέμιτη χρήση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Πρόσφατα, όπως ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Juncker στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης 2018, η Επιτροπή πρότεινε στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 δέσμη μέτρων για την εξασφάλιση ελεύθερων και δίκαιων ευρωπαϊκών εκλογών 31 . Εκδίδοντας σύσταση σχετικά με τα δίκτυα για την εκλογική συνεργασία, τη διαφάνεια στο διαδίκτυο, την προστασία από τα συμβάντα στον κυβερνοχώρο και την καταπολέμηση των εκστρατειών παραπληροφόρησης, η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν δίκτυο εθνικής εκλογικής συνεργασίας των αρμόδιων αρχών, όπως οι αρμόδιες αρχές για τις εκλογές, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την προστασία των δεδομένων και την επιβολή του νόμου, και να ορίσουν σημείο επαφής το οποίο θα συμπεριληφθεί σε δίκτυο εκλογικής συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο 32 . Επίσης, τα κράτη μέλη πρέπει να ελέγξουν κατά πόσον οι εκλογικοί νόμοι τους είναι σε θέση να ανταποκριθούν στην πραγματικότητα των εκστρατειών στο διαδίκτυο. Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν ότι οι εκλογικοί κανόνες και οι κυρώσεις που ισχύουν για τις δραστηριότητες εκτός διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένης της διαφάνειας και της χρηματοδότησης των εκστρατειών, μπορούν να εφαρμοστούν για τις δραστηριότητες στο διαδίκτυο. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη, καθώς και τα ευρωπαϊκά και εθνικά πολιτικά κόμματα, τα ιδρύματα και τις οργανώσεις εκστρατειών, να εφαρμόσουν επειγόντως τις δράσεις που ορίζονται στη σύσταση.

Επιπλέον, η Επιτροπή πρότεινε κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ σχετικά με την προστασία των δεδομένων που θα βοηθήσουν τις εθνικές αρχές και τα ευρωπαϊκά και εθνικά πολιτικά κόμματα και άλλους παράγοντες που συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία να εφαρμόσουν τις υποχρεώσεις προστασίας δεδομένων βάσει του δικαίου της ΕΕ στο εκλογικό πλαίσιο 33 . Η Επιτροπή υπέβαλε επίσης νομοθετική πρόταση για στοχοθετημένη αλλαγή του κανονισμού του 2014 σχετικά με τη χρηματοδότηση των κομμάτων, η οποία θα καταστήσει δυνατή την επιβολή οικονομικών κυρώσεων για την παραβίαση των κανόνων προστασίας των δεδομένων με στόχο τη σκόπιμη άσκηση επιρροής στο αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών 34 . Οι κυρώσεις θα περιλαμβάνουν πρόστιμα που θα φτάνουν έως και το 5 % του ετήσιου προϋπολογισμού του συγκεκριμένου ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος ή ιδρύματος. Η πρόταση αυτή αποτελεί σαφή προτεραιότητα για την Επιτροπή, η οποία προτρέπει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να διασφαλίσουν ότι οι προτεινόμενες στοχοθετημένες αλλαγές θα εφαρμοστούν εγκαίρως για τις εκλογές του 2019 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Για να συμβεί αυτό, και οι δύο συννομοθέτες θα πρέπει να εγκρίνουν επειγόντως τη διαπραγματευτική εντολή τους, προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.

Μέσω της εφαρμογής της ευρωπαϊκής προσέγγισης για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο, όπως καθορίστηκε τον Απρίλιο του 2018 35 , η Επιτροπή προωθεί ένα πιο διαφανές, αξιόπιστο και υπεύθυνο διαδικτυακό περιβάλλον. Στις 26 Σεπτεμβρίου 2018 οι διαδικτυακές πλατφόρμες και ο διαφημιστικός κλάδος παρουσίασαν έναν αυτορρυθμιζόμενο κώδικα ορθής πρακτικής για την αντιμετώπιση της διαδικτυακής παραπληροφόρησης, ο οποίος περιλαμβάνει ευρύ φάσμα δεσμεύσεων για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο. Η Επιτροπή θα παρακολουθεί στενά την πρόοδο που σημειώνεται και, έως τα τέλη του 2018, θα αναλύσει και θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τα πρώτα αποτελέσματα του κώδικα ορθής πρακτικής.

Η Επιτροπή θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση και θα διατηρήσει τον διάλογο με τις αρχές των κρατών μελών, ιδίως μέσω της διάσκεψης υψηλού επιπέδου για τις κυβερνοαπειλές για τις εκλογές, που θα λάβει χώρα στις 15-16 Οκτωβρίου 2018 και τα αποτελέσματα της οποίας θα τροφοδοτήσουν το επόμενο Συμπόσιο για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα (26-27 Νοεμβρίου 2018), με θέμα: «Δημοκρατία στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Η ανάλυση των αποτελεσμάτων του κώδικα ορθής πρακτικής και τα συμπεράσματα της διάσκεψης υψηλού επιπέδου θα τροφοδοτήσουν το κοινό σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης, το οποίο θα παρουσιάσουν η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος έως τα τέλη του έτους, ως συνέχεια των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2018 και της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης 2018. Το εν λόγω σχέδιο δράσης θα ενημερώνει σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά την εφαρμογή της ανακοίνωσης σχετικά με την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο. Με βάση την πείρα που αποκτήθηκε από την ειδική ομάδα «East StratCom» 36 , το σχέδιο δράσης θα υποβάλει προτάσεις για την προώθηση μιας πιο συντονισμένης προσέγγισης για την παραπληροφόρηση, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη 37 . Το σχέδιο δράσης θα εξετάσει επίσης την εντολή και τους πόρους των τριών ειδικών ομάδων, καθώς και ενδεχόμενους τρόπους να ενισχυθεί η ικανότητά τους για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης που προέρχεται από τις τρεις περιοχές. Αυτό θα βοηθήσει να εξασφαλισθεί ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών είναι επαρκώς προσαρμοσμένες για να αντιμετωπισθεί η πολυπλοκότητα των εκστρατειών παραπληροφόρησης που διεξάγονται από εχθρικά διακείμενους δράστες.

Η καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο και η ενίσχυση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο εξακολουθούν επίσης να αποτελούν προτεραιότητα της ΕΕ. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 στο πλαίσιο της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2018, η Επιτροπή ενέκρινε νομοθετική πρόταση κανονισμού 38 για τη συγκέντρωση πόρων και τεχνογνωσίας στον τομέα της τεχνολογίας στον κυβερνοχώρο. Για να συμβαδίσει με τη συνεχώς εξελισσόμενη απειλή στον κυβερνοχώρο, με την πρόταση θα δημιουργηθεί δίκτυο εθνικών συντονιστικών κέντρων για την καλύτερη στόχευση και τον καλύτερο συντονισμό της διαθέσιμης χρηματοδότησης για τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, την έρευνα και την καινοτομία. Ένα νέο Ευρωπαϊκό κέντρο δεξιοτήτων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στον τομέα της βιομηχανίας, της τεχνολογίας και της έρευνας θα διαχειρίζεται τους δημοσιονομικούς πόρους της ΕΕ που προορίζονται για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στο πλαίσιο των προτεινόμενων προγραμμάτων «Ψηφιακή Ευρώπη» και «Ορίζων Ευρώπη» και θα διευκολύνει τις από κοινού επενδύσεις από την Ένωση, τα κράτη μέλη και τη βιομηχανία, με σκοπό να δοθεί ώθηση στη βιομηχανία της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Επιπλέον, στο πλαίσιο του μελλοντικού Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, που προτάθηκε πρόσφατα από την Επιτροπή, θα είναι δυνατόν, καταρχήν, να υποστηριχθούν έργα άμυνας στον κυβερνοχώρο. Το Ευρωπαϊκό κέντρο δεξιοτήτων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στον τομέα της βιομηχανίας, της τεχνολογίας και της έρευνας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως διαχειριστής έργου για τα εν λόγω έργα, εφόσον ζητηθεί από τα κράτη μέλη. Η πρόταση αυτή αποτελεί σαφή προτεραιότητα για την Επιτροπή, η οποία καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν την προτεινόμενη νομοθεσία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Για να συμβεί αυτό, και οι δύο συννομοθέτες θα πρέπει να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική εντολή τους το αργότερο έως τα τέλη του 2018, προκειμένου οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου να ξεκινήσουν στις αρχές του 2019.

Στο πλαίσιο των δράσεων που διατυπώθηκαν στην κοινή ανακοίνωση του Σεπτεμβρίου 2017 39 με τίτλο «Ανθεκτικότητα, αποτροπή και άμυνα: Οικοδόμηση ισχυρής ασφάλειας στον κυβερνοχώρο για την ΕΕ», οι συννομοθέτες διεξήγαγαν δύο συνεδριάσεις τριμερούς διαλόγου στις 13 Σεπτεμβρίου 2018 και την 1η Οκτωβρίου 2018, για την προτεινόμενη πράξη για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 40 . Προκειμένου να αυξηθούν οι ικανότητες στον κυβερνοχώρο και η ετοιμότητα των κρατών μελών και των επιχειρήσεων, καθώς και να βελτιωθεί η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων, φορέων και οργανισμών της ΕΕ, η πρόταση θα ανανεώσει την εντολή του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών και θα τον μετονομάσει σε Οργανισμό της ΕΕ για την Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο. Η πρόταση θα θεσπίσει επίσης πλαίσιο πιστοποίησης της ασφάλειας του κυβερνοχώρου για τα προϊόντα, τα συστήματα και τις υπηρεσίες τεχνολογίας των πληροφοριών και των επικοινωνιών. Και τα τρία θεσμικά όργανα επιβεβαίωσαν εκ νέου τη δέσμευσή τους να ολοκληρώσουν τις διαπραγματεύσεις για την πρόταση πριν από τα τέλη του έτους, σύμφωνα με την κοινή δήλωση.

Έχει σημειωθεί επίσης πρόοδος όσον αφορά τη νομοθετική πρόταση σχετικά με τα µέσα πληρωµής πλην των µετρητών, ένα άλλο μέρος της δέσμης μέτρων του Σεπτεμβρίου 2017 για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 41 . Οι προτεινόμενοι κανόνες θα επικαιροποιήσουν το νομικό πλαίσιο της ΕΕ κατά της απάτης και της παραποίησης των μέσων πληρωμής πλην των μετρητών, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες προκλήσεις και τεχνολογικές εξελίξεις, όπως τα εικονικά νομίσματα και οι κινητές πληρωμές, καταργώντας τους φραγμούς στην επιχειρησιακή συνεργασία και ενισχύοντας τα μέτρα πρόληψης και παροχής βοήθειας στα θύματα. Οι συννομοθέτες πραγματοποίησαν μια πρώτη συνεδρίαση τριμερούς διαλόγου στις 26 Σεπτεμβρίου 2018 και τα τρία θεσμικά όργανα δήλωσαν ότι επιθυμούν να καταλήξουν σε άμεση συμφωνία σχετικά με την πρόταση.

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι απειλές στον κυβερνοχώρο και να ενισχυθεί η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο:

Πρωτοβουλίες της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2018:

·να διασφαλίσουν ότι οι στοχευόμενες τροποποιήσεις του κανονισμού για τη χρηματοδότηση των κομμάτων θα εφαρμοστούν εγκαίρως για τις εκλογές του 2019 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο·

·να εγκρίνουν έως τα τέλη του 2018 τη διαπραγματευτική τους εντολή για τη νομοθετική πρόταση σχετικά με το Ευρωπαϊκό κέντρο δεξιοτήτων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στον τομέα της βιομηχανίας, της τεχνολογίας και της έρευνας και το δίκτυο εθνικών συντονιστικών κέντρων, προκειμένου να εγκριθεί η νομοθεσία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Προτεραιότητα της κοινής δήλωσης:

·να καταλήξουν σε συμφωνία πριν από τα τέλη του έτους σχετικά με την προτεινόμενη πράξη για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Άλλες:

·να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για τα μέσα πληρωμής πλην των μετρητών κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

5.Κλείσιμο του χώρου στον οποίο δρουν οι τρομοκράτες

Η ΕΕ έχει αναλάβει αποφασιστική δράση για να περιορίσει τον χώρο στον οποίο δρουν οι τρομοκράτες και άλλοι εγκληματίες. Οι συστηματικοί έλεγχοι ασφαλείας για όλα τα πρόσωπα που διασχίζουν τα εξωτερικά σύνορα 42 και η επεξεργασία δεδομένων βάσει της οδηγίας σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών 43 δυσχεραίνουν περισσότερο την είσοδο και την κυκλοφορία τρομοκρατών στην ΕΕ. Η οδηγία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας συμβάλλει 44 στην πρόληψη τρομοκρατικών επιθέσεων με την ποινικοποίηση πράξεων όπως η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η εκπαίδευση ή η πραγματοποίηση ταξιδιών για τρομοκρατικούς σκοπούς, καθώς και η διοργάνωση ή η διευκόλυνση των εν λόγω ταξιδιών. Η ενίσχυση των κανόνων για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας στο πλαίσιο της 5ης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 45 , καθώς και οι πρόσφατα συμφωνηθέντες κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες μέσω του ποινικού δικαίου 46 , θα καταστήσουν δυσκολότερη την πρόσβαση των τρομοκρατών σε χρήματα. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να μεταφέρουν τα εν λόγω μέσα στο εθνικό τους δίκαιο όσο το δυνατόν γρηγορότερα, προκειμένου να εντατικοποιήσουν την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Το ενισχυμένο νομικό πλαίσιο για τον έλεγχο της απόκτησης και κατοχής όπλων 47 , καθώς και η συνεχιζόμενη δράση κατά της διακίνησης πυροβόλων όπλων 48 , περιορίζει τη δυνατότητα προμήθειας πυροβόλων όπλων από εγκληματίες και τρομοκράτες.

Παρόλο που σημειώνεται σημαντική πρόοδος στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και άλλων απειλών για την ασφάλεια στην ΕΕ, δεν υπάρχει κοινή προσέγγιση της Ένωσης για τη διερεύνηση, δίωξη και καταδίκη των διασυνοριακών τρομοκρατικών εγκλημάτων. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) 49 , δεδομένου ότι είναι το μόνο όργανο της Ένωσης που έχει την εξουσία να διενεργεί ποινικές έρευνες και να διώκει ποινικά αδικήματα ενώπιον των αρμόδιων εθνικών δικαστηρίων και να προσάγει τους δράστες ενώπιον της δικαιοσύνης, μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη σημαντική ενίσχυση των προσπαθειών που καταβάλλονται επί του παρόντος για την καταπολέμηση των τρομοκρατικών εγκλημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε συνέχεια της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2017, η Επιτροπή υπέβαλε στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 πρωτοβουλία για επέκταση της αρμοδιότητας της EPPO στη διερεύνηση και δίωξη διασυνοριακών τρομοκρατικών αδικημάτων, καθώς και σχέδιο απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την τροποποίηση του άρθρου 86 της ΣΛΕΕ όσον αφορά τις αρμοδιότητες της EPPO 50 . Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να προωθήσει την πρωτοβουλία αυτή μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να αποφασίσει για την επέκταση των αρμοδιοτήτων της EPPO σε τρομοκρατικά αδικήματα που πλήττουν περισσότερα από ένα κράτη μέλη.

Παρόλο που η ΕΕ διαθέτει αυστηρούς κανόνες σε αυτόν τον τομέα, πρόσφατες υποθέσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε ορισμένες τράπεζες της ΕΕ έχουν προκαλέσει ανησυχίες ότι οι εν λόγω κανόνες δεν τυγχάνουν πάντοτε αποτελεσματικής εποπτείας και επιβολής σε ολόκληρη την ΕΕ. Στις 12 Σεπτεμβρίου 2018 ως μέρος της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης 2018, η Επιτροπή πρότεινε την ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στον χρηματοπιστωτικό τομέα 51 . Τα προτεινόμενα μέτρα θα ενισχύσουν περαιτέρω την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της ΕΕ για την καλύτερη αντιμετώπιση των απειλών στον τομέα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εγκρίνουν τις προτεινόμενες δράσεις για την ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών και να εγκρίνουν τα σχετικά νομοθετικά μέτρα το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο στις αρχές του 2019.

Τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία είναι σημαντικά στη µεγάλη πλειονότητα των ποινικών ερευνών. Πολύ συχνά οι δικαστικές αρχές πρέπει να υποβάλουν αίτημα σε άλλη δικαιοδοσία, προκειμένου να αποκτήσουν τέτοια ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία από παρόχους υπηρεσιών. Η δυνατότητα ευκολότερης και ταχύτερης συλλογής αυτών των αποδεικτικών στοιχείων, μεταξύ άλλων και πέραν των συνόρων, είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αποτελεσματική διερεύνηση και δίωξη εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας ή του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Συνεπώς, υπάρχει πραγματική ανάγκη οι συννομοθέτες να εγκρίνουν τις προτάσεις της Επιτροπής του Απριλίου 2018 για τη βελτίωση της διασυνοριακής συγκέντρωσης ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών 52 . Οι συζητήσεις συνεχίζονται στο Συμβούλιο. Η επικείμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου «Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις» στις 11-12 Οκτωβρίου 2018 αποτελεί σημαντική ευκαιρία να συζητήσουν οι υπουργοί βασικές πτυχές των προτάσεων, ιδίως όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής της πρωτοβουλίας, καθώς και τις διαδικαστικές πτυχές και τις αναγκαίες διασφαλίσεις, προκειμένου να συμφωνήσουν σχετικά με τη θέση του Συμβουλίου το αργότερο έως τον Δεκέμβριο του 2018. Δεδομένης της σημασίας των ηλεκτρονικών αποδεικτικών στοιχείων στις ποινικές έρευνες σε όλα σχεδόν τα είδη εγκληματικών πράξεων, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να ασχοληθούν επειγόντως με αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία προτεραιότητας, να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική τους εντολή το αργότερο έως τα τέλη του 2018 και να ξεκινήσουν χωρίς καθυστέρηση συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου. Αυτό θα καθιστούσε δυνατή την έκδοση αυτής της νομοθετικής πράξης πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019, όπως συμφωνήθηκε από τα τρία θεσμικά όργανα στην κοινή δήλωση.

Η Επιτροπή εξακολουθεί να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις όσον αφορά τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία σε χώρες εκτός ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του νόμου «Clarifying Lawful Overseas Use of Data Act» (νόμος «CLOUD») των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες θα συζητηθούν σε πολιτικό επίπεδο στο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ΕΕ-ΗΠΑ στις 8-9 Νοεμβρίου 2018. Η Επιτροπή παρακολουθεί επίσης στενά τις εξελίξεις όσον αφορά τη διαπραγμάτευση για το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, που υπογράφηκε στη Βουδαπέστη, όσον αφορά την πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία. Οι προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία παρέχουν σταθερή βάση για την υιοθέτηση συντονισμένης και συνεκτικής προσέγγισης τόσο εντός της ΕΕ όσο και από την ΕΕ σε διεθνές επίπεδο. Η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει, το συντομότερο δυνατόν, την έκδοση δύο συστάσεων για τη διαπραγμάτευση οδηγιών σχετικά με τις διεθνείς πτυχές των προτάσεων για τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία, όπως ζήτησε το Συμβούλιο «Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις» τον Ιούνιο του 2018, και συγκεκριμένα σχετικά με το δεύτερο πρόσθετο πρωτόκολλο της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, που υπογράφηκε στη Βουδαπέστη, και σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών για τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία. Ο χρόνος έκδοσης των δύο συστάσεων, οι οποίες θα εγκριθούν από κοινού, εξαρτάται από την πρόοδο που θα έχει σημειωθεί στις συζητήσεις σχετικά με τις προτάσεις για τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία και με την επάρκεια της σαφήνειας σχετικά με τις παραμέτρους και τις διασφαλίσεις των μελλοντικών εσωτερικών ρυθμίσεων της ΕΕ, καθώς και τις διασφαλίσεις που απαιτούνται στα νομικά συστήματα των εταίρων τρίτων χωρών.

Δεδομένης της σημασίας των χρηματοοικονομικών πληροφοριών για τις έρευνες, η Επιτροπή παρουσίασε τον Απρίλιο του 2018 νομοθετική πρόταση για τη διευκόλυνση της χρήσης χρηματοοικονομικών και άλλων πληροφοριών για την πρόληψη, την ανίχνευση, τη διερεύνηση ή τη δίωξη σοβαρών ποινικών αδικημάτων 53 . Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία προτεραιότητας επιδιώκει να παράσχει στις αρμόδιες αρχές επιβολής του νόμου και στις υπηρεσίες ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες τραπεζικών λογαριασμών που τηρούνται σε εθνικά κεντρικά μητρώα τραπεζικών λογαριασμών και να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών και των αρχών επιβολής του νόμου. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εργαστούν επειγόντως επί της νομοθετικής πρωτοβουλίας προτεραιότητας, δεδομένης της συμφωνίας και των τριών θεσμικών οργάνων στην κοινή δήλωση για τις νομοθετικές προτεραιότητες, προκειμένου να διασφαλιστεί η έκδοση αυτής της νομοθετικής πράξης πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2019. Αυτό προϋποθέτει ότι και οι δύο συννομοθέτες θα πρέπει να εγκρίνουν επειγόντως τη διαπραγματευτική εντολή τους και να ξεκινήσουν άμεσα οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.

Οι τρομοκράτες έχουν χρησιμοποιήσει αυτοσχέδιες εκρηκτικές ύλες σε πολλές επιθέσεις στην ΕΕ, και ένας ακόμα μεγαλύτερος αριθμός επιθέσεων που απέτυχαν και αποτράπηκαν αφορούσε την απόπειρα χρήσης αυτοσχέδιων εκρηκτικών υλών. Για τον περιορισμό, στο μέτρο του δυνατού, της πρόσβασης των τρομοκρατών σε επικίνδυνες πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά για την παρασκευή αυτοσχέδιων εκρηκτικών, η Επιτροπή υπέβαλε, τον Απρίλιο του 2018, νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση των περιορισμών σχετικά με την κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών 54 . Βάσει της σύστασης της Επιτροπής 55 του Οκτωβρίου 2017, η πρωτοβουλία αυτή επιδιώκει να καλύψει τα κενά ασφαλείας με ορισμένα μέτρα, όπως η απαγόρευση πρόσθετων χημικών ουσιών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή αυτοσχέδιων εκρηκτικών υλών, οι υποχρεωτικοί έλεγχοι των ποινικών μητρώων όσων υποβάλλουν αίτηση άδειας για την αγορά ουσιών με περιορισμό χρήσης και η διευκρίνιση ότι οι κανόνες που ισχύουν για τους οικονομικούς φορείς ισχύουν επίσης για τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο. Για να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί, είναι σημαντικό οι συννομοθέτες να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική τους εντολή έως τα τέλη του 2018 και να αρχίσουν διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου το αργότερο στις αρχές του 2019, δεδομένου ότι μόνο έτσι θα καταστεί δυνατό οι συννομοθέτες να καταλήξουν σε συμφωνία επί του συγκεκριμένου φακέλου κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Για να περιορίσει τη δυνατότητα των τρομοκρατών και άλλων εγκληματιών να καταχρώνται ή να παραποιούν τα έγγραφα που χρησιμοποιούν για να εισέλθουν ή να μετακινηθούν στην ΕΕ, διευκολύνοντας ταυτόχρονα την άσκηση των δικαιωμάτων ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών της ΕΕ, η Επιτροπή υπέβαλε τον Απρίλιο του 2018 νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση των χαρακτηριστικών ασφαλείας των εθνικών δελτίων ταυτότητας και των εγγράφων διαμονής 56 . Η πρόταση καθορίζει ελάχιστα πρότυπα ασφαλείας εγγράφων για τα εθνικά δελτία ταυτότητας, συμπεριλαμβανομένης ειδικότερα της ανάγκης να αποθηκεύονται η βιομετρική φωτογραφία και τα δακτυλικά αποτυπώματα σε ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα (τσιπ) στο δελτίο ταυτότητας. Η πρόταση περιγράφει επίσης τις ελάχιστες πληροφορίες που πρέπει να παρέχονται στα έγγραφα διαμονής που χορηγούνται σε πολίτες της ΕΕ οι οποίοι διαμένουν σε άλλο κράτος μέλος και προβλέπει επίσης την πλήρη εναρμόνιση της μορφής των δελτίων διαμονής των μελών της οικογένειας που δεν είναι πολίτες της ΕΕ. Και οι δύο συννομοθέτες αναμένεται να λάβουν την εντολή διαπραγμάτευσης έως τον Νοέμβριο του 2018, κάτι που θα αποτελέσει τη βάση για την επίτευξη ταχείας προόδου και έγκρισης του φακέλου κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Για τον περιορισμό του χώρου στον οποίο δρουν οι τρομοκράτες, η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

Πρωτοβουλία της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2018:

·να προωθήσει την πρωτοβουλία επέκτασης της αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Η Επιτροπή καλεί επίσης το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο:

Πρωτοβουλία της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης το 2018:

·να εγκρίνουν τις δράσεις για την ενίσχυση του εποπτικού ρόλου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στον χρηματοπιστωτικό τομέα και να εκδώσουν τα σχετικά νομοθετικά μέτρα το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο στις αρχές του 2019.

Προτεραιότητες της κοινής δήλωσης:

·να εγκρίνουν επειγόντως τη διαπραγματευτική εντολή τους σχετικά με τις νομοθετικές προτάσεις για τα ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία και να ξεκινήσουν άμεσα συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου·

·να εγκρίνουν επειγόντως τη διαπραγματευτική εντολή τους σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για τη διευκόλυνση της χρήσης χρηματοοικονομικών στοιχείων και να ξεκινήσουν άμεσα συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.

Άλλες:

·να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική εντολή τους έως τα τέλη του 2018 σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση των περιορισμών σχετικά με την κυκλοφορία στην αγορά και τη χρήση πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών·

·να εγκρίνουν τη διαπραγματευτική εντολή τους έως τον Νοέμβριο του 2018 σχετικά με τη νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση των χαρακτηριστικών ασφαλείας των εθνικών δελτίων ταυτότητας και των εγγράφων διαμονής.

III. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΛΛΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ

1.Εφαρμογή των συμφωνηθέντων μέτρων στην Ένωση Ασφάλειας

Η δράση που αναλαμβάνει η ΕΕ στην Ένωση Ασφάλειας μπορούν να παράσχουν το μέγιστο όφελος και τη μέγιστη στήριξη στις εθνικές αρχές που εργάζονται στην πρώτη γραμμή μόνο εφόσον τα μέσα της Ένωσης εφαρμόζονται πλήρως από όλα τα κράτη μέλη. Για να επιτευχθεί αυτό, η Επιτροπή παρέχει στήριξη στα κράτη μέλη για την πλήρη υλοποίηση και εφαρμογή των μέτρων που έχουν συμφωνηθεί στην Ένωση Ασφάλειας, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και παρέχοντας χρηματοδότηση 57 . Αλλά, εφόσον είναι αναγκαίο, η Επιτροπή δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει πλήρως όλα τα μέτρα που έχει στη διάθεσή της για την επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών επί παραβάσει, όταν ενδείκνυται, όπως συνέβη στις ακόλουθες περιπτώσεις μη κοινοποίησης.

Δεδομένης της λήξης της προθεσμίας στις 25 Μαΐου 2018 για την εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ σχετικά με τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών 58 , η Επιτροπή κίνησε στις 19 Ιουλίου 2018 διαδικασίες επί παραβάσει σε βάρος 14 κρατών μελών, επειδή δεν κοινοποίησαν την έκδοση εθνικής νομοθεσίας η οποία μεταφέρει πλήρως την οδηγία 59 – καίριας σημασίας εργαλείο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και άλλων σοβαρών εγκλημάτων – στο εθνικό τους δίκαιο. Παράλληλα, η Επιτροπή εξακολουθεί να στηρίζει τα κράτη μέλη στις προσπάθειες που καταβάλλουν για να ολοκληρώσουν την ανάπτυξη των συστημάτων τους για τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών, μεταξύ άλλων διευκολύνοντας την ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών. Το πρόγραμμα εργασίας 2018 του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας 60 προβλέπει περαιτέρω χρηματοδότηση 1,5 εκατ. EUR για τη διασύνδεση των εθνικών μονάδων στοιχείων επιβατών.

Η προθεσμία για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας σχετικά την προστασία των δεδομένων στα πλαίσια της επιβολής του νόμου 61 έληξε στις 6 Μαΐου 2018. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει στις 19 Ιουλίου 2018 σε βάρος 19 κρατών μελών, επειδή δεν κοινοποίησαν την έκδοση εθνικής νομοθεσίας για την πλήρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο 62 .

Η προθεσμία για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας σχετικά με την ασφάλεια των συστημάτων δικτύου και πληροφοριών (οδηγία NIS) 63 έληξε στις 9 Μαΐου 2018. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει στις 19 Ιουλίου 2018 σε βάρος 17 κρατών μελών, επειδή δεν κοινοποίησαν την έκδοση εθνικής νομοθεσίας για την πλήρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο 64 . Η προθεσμία για τον προσδιορισμό των φορέων εκμετάλλευσης που υπόκεινται στις απαιτήσεις της οδηγίας, των επονομαζόμενων φορέων εκμετάλλευσης βασικών υπηρεσιών (ΦΒΥ), είναι η 9η Νοεμβρίου 2018. Στο πλαίσιο της τομεακής προσέγγισης για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η Επιτροπή επεξεργάζεται κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση των αναγκών του ενεργειακού τομέα όσον αφορά την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Στις 11 Οκτωβρίου 2018 θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες διάσκεψη υψηλού επιπέδου, που διοργανώνεται από κοινού από την αυστριακή προεδρία και την Επιτροπή.

Η προθεσμία για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας σχετικά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας 65 έληξε στις 8 Σεπτεμβρίου 2018, ενώ η προθεσμία για τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας για τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων 66 έληξε στις 14 Σεπτεμβρίου 2018. Η Επιτροπή αξιολογεί επί του παρόντος τις κοινοποιήσεις που έλαβε από τα κράτη μέλη και θα χρησιμοποιήσει τις εξουσίες της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών για την κίνηση της διαδικασίας επί παραβάσει εάν και όταν είναι απαραίτητο, προκειμένου να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των εν λόγω πράξεων. Η Επιτροπή αξιολογεί επίσης τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της 4ης οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 67 και εργάζεται για να διασφαλίσει ότι οι κανόνες εφαρμόζονται στην πράξη. Η Επιτροπή κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει σε βάρος 20 κρατών μελών, επειδή δεν κοινοποίησαν την έκδοση εθνικής νομοθεσίας για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο 68 . Θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τις αρμοδιότητές της όταν κρίνεται σκόπιμο για να εξασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή της εν λόγω οδηγίας.

Η Επιτροπή καλεί όλα τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν και να εφαρμόσουν πλήρως όλα τα μέτρα και τα μέσα της ΕΕ που συμφωνήθηκαν στην Ένωση Ασφάλειας.

Δεδομένου ότι η προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο έχει λήξει, η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν επειγόντως τα αναγκαία μέτρα για την πλήρη μεταφορά των ακόλουθων οδηγιών στο εθνικό δίκαιο και να το γνωστοποιήσουν στην Επιτροπή:

·την 7η οδηγία της ΕΕ για τις καταστάσεις των ονομάτων των επιβατών, για την οποία 8 κράτη μέλη πρέπει ακόμη να κοινοποιήσουν τη μεταφορά στο εθνικό της δίκαιο και 2 κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς 69 ·

·την οδηγία για την προστασία των δεδομένων στον τομέα της επιβολής του νόμου, για την οποία 11 κράτη μέλη πρέπει ακόμη να κοινοποιήσουν τη μεταφορά στο εθνικό της δίκαιο και 2 κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς 70 ·

·την οδηγία για την ασφάλεια των συστημάτων δικτύων και πληροφοριών, για την οποία 8 κράτη μέλη πρέπει ακόμη να κοινοποιήσουν τη μεταφορά στο εθνικό της δίκαιο και 3 κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς 71 ·

·την οδηγία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, για την οποία 9 κράτη μέλη δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και 10 κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς 72 ·

·την οδηγία σχετικά με τον έλεγχο της απόκτησης και της κατοχής όπλων, για την οποία 21 κράτη μέλη πρέπει ακόμη να κοινοποιήσουν τη μεταφορά στο εθνικό της δίκαιο και 5 κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς 73 · και

·την 4η οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, για την οποία 1 κράτος μέλος πρέπει ακόμη να κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό του δίκαιο και 3 κράτη μέλη πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς 74 ·

2. Προστασία των δημόσιων χώρων

Προκειμένου να βελτιωθεί η προστασία και η ανθεκτικότητά μας κατά της τρομοκρατίας, η Επιτροπή εξακολουθεί να υποστηρίζει τα κράτη μέλη όσον αφορά την προστασία των δημόσιων χώρων, εφαρμόζοντας το σχέδιο δράσης του Οκτωβρίου 2017 75 με μέτρα για τη στήριξη δράσεων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Το φόρουμ των φορέων εκμετάλλευσης, μια ομάδα υπό την καθοδήγηση της Επιτροπής για την ενθάρρυνση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στον τομέα της ασφάλειας και τη συνεργασία με ιδιωτικούς φορείς εκμετάλλευσης, πραγματοποίησε θεματική συνάντηση με τον κλάδο της φιλοξενίας και του εμπορίου στις 26-27 Σεπτεμβρίου 2018, συγκεντρώνοντας ενδιαφερόμενους από εστιατόρια, ξενοδοχεία, νοσοκομεία, εμπορικά κέντρα και συνεδριακά κέντρα. Η πλήρης συνάντηση του φόρουμ των φορέων εκμετάλλευσης με τη συμμετοχή όλων των τομέων θα πραγματοποιηθεί στις 26-27 Νοεμβρίου 2018. Προκειμένου να προωθηθεί η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, η Επιτροπή προτείνει την επιλογή έργων για χρηματοδότηση ύψους 25,4 εκατ. EUR ως αποτέλεσμα της πρόσκλησης υποβολής προτάσεων του 2017 μέσω του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας των Περιφερειών και των Πόλεων στις 8-11 Οκτωβρίου 2018, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει πρόσκληση υποβολής προτάσεων ως μέρος των αστικών καινοτόμων δράσεων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης 76 . Η ασφάλεια θα αποτελέσει ένα από τα τέσσερα θέματα της πρόσκλησης αυτής, η οποία έχει συνολική χρηματοδότηση 100 εκατ. EUR και προθεσμία υποβολής αιτήσεων τον Ιανουάριο του 2019. Επιπλέον, στο πλαίσιο του αστικού θεματολογίου της ΕΕ, η Επιτροπή έχει προτείνει μια εταιρική σχέση για την ασφάλεια στους δημόσιους χώρους 77 που θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη, τους δήμους και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς να αναπτύξουν από κοινού σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της νομοθεσίας, της γνώσης και της χρηματοδότησης για την ενίσχυση της ασφάλειας στους δημόσιους χώρους.

Στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας 2018 του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας, 78 η Επιτροπή δημοσίευσε, μαζί με την παρούσα έκθεση, πρόσκληση υποβολής προτάσεων για περαιτέρω χρηματοδότηση 9,5 εκατομμυρίων EUR για την προστασία των δημόσιων χώρων, καθώς και για χρηματοδότηση προτάσεων αντιμετώπισης χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών (ΧΒΡΠ) απειλών, που αποσκοπούν στην προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας και στον περιορισμό της πρόσβασης σε εκρηκτικές ύλες και πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών. Επιπλέον, η Επιτροπή συνεχίζει τις εργασίες της για την εφαρμογή της κοινής ανακοίνωσης 79 σχετικά με την αύξηση της ανθεκτικότητας και την ενίσχυση των ικανοτήτων για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών, καθώς και του σχεδίου δράσης 80 για την ενίσχυση της ετοιμότητας έναντι κινδύνων χημικής, βιολογικής, ραδιολογικής και πυρηνικής ασφάλειας ως απάντηση στο αίτημα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου 2018 για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στους κινδύνους αυτούς.

3. Εξωτερική διάσταση

Η ΕΕ και ο Καναδάς ξεκίνησαν επίσημες διαπραγματεύσεις στις 20 Ιουνίου 2018 σχετικά με μια αναθεωρημένη συμφωνία για τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών μεταξύ ΕΕ και Καναδά. Ένας δεύτερος γύρος διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε στην Οτάβα στις 18-19 Σεπτεμβρίου 2018, ο οποίος επί του παρόντος βρίσκεται σε στάδιο παρακολούθησης σε τεχνικό επίπεδο. Η Επιτροπή ενημέρωσε το Συμβούλιο σε επίπεδο ομάδας εργασίας την 1η Οκτωβρίου 2018 και τις επόμενες ημέρες θα ενημερώσει την επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ικανοποιητική πρόοδο των διαπραγματεύσεων.

Στο πλαίσιο της ενισχυμένης δέσμευσης της ΕΕ απέναντι στα Δυτικά Βαλκάνια για την ασφάλεια 81 , η Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ υπέγραψε και με τους έξι εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων κοινό σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στα Δυτικά Βαλκάνια κατά την Υπουργική Σύνοδο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων που πραγματοποιήθηκε στα Τίρανα στις 5 Οκτωβρίου 2018 82 . Το σχέδιο δράσης θα αποτελέσει κοινό επίκεντρο και από κοινού συμφωνημένη βάση για συγκεκριμένα παραδοτέα με σκοπό την αντιμετώπιση των υφιστάμενων προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της συστηματικής ενίσχυσης της περιφερειακής συνεργασίας. Οι πέντε στόχοι του περιλαμβάνουν τη θέσπιση ισχυρού πλαισίου για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, την αποτελεσματική πρόληψη και την αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού, τη διασφάλιση της αποτελεσματικής ανταλλαγής πληροφοριών και επιχειρησιακής συνεργασίας, την ενίσχυση της ικανότητας καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και την ενίσχυση της προστασίας των πολιτών και των υποδομών. Για κάθε στόχο αναφέρει δράσεις για τους εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων (μεταξύ άλλων και σε περιφερειακή διάσταση), καθώς και δράσεις για στήριξη από την ΕΕ. Επιπλέον, στο πλαίσιο του ψηφιακού θεματολογίου για τα Δυτικά Βαλκάνια, η ΕΕ επιδιώκει να εντείνει τη συνεργασία της με τους εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, ιδίως με την υποστήριξη του Οργανισμού της ΕΕ για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών (ENISA).

Μετά τη μονογράφηση των συμφωνιών για την κατάσταση όσον αφορά την επιχειρησιακή συνεργασία με την Αλβανία τον Φεβρουάριο του 2018 και με την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας τον Ιούλιο του 2018, η Επιτροπή και η Δημοκρατία της Σερβίας μονογράφησαν στις 20 Σεπτεμβρίου 2018 συμφωνία σχετικά με την κατάσταση όσον αφορά την επιχειρησιακή συνεργασία με τη Σερβία, που θα καταστήσει δυνατή την ανάπτυξη των ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στη χώρα. Στις 5 Οκτωβρίου υπογράφηκε η συμφωνία περί καθεστώτος με την Αλβανία. Ο Οργανισμός θα είναι σε θέση να επικουρεί αυτούς τους εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων στη διαχείριση των συνόρων και να εκτελεί κοινές επιχειρήσεις, ιδίως σε περίπτωση απότομης μεταβολής των μεταναστευτικών ροών. Συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.

Η ΕΕ συμμετείχε στην πρώτη διάσκεψη υψηλού επιπέδου των επικεφαλής αντιτρομοκρατικών οργανώσεων που διοργάνωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ μαζί με την Υπηρεσία Καταπολέμησης της Τρομοκρατίας των Ηνωμένων Εθνών στις 28-29 Ιουνίου 2018. Πάνω από 1 000 συμμετέχοντες από 150 χώρες, 51 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και 30 διεθνείς και περιφερειακές οργανώσεις συγκλήθηκαν για την ενίσχυση της πολυμερούς αντιτρομοκρατικής συνεργασίας και την οικοδόμηση νέων εταιρικών σχέσεων για την αντιμετώπιση της πολύπλοκης και διακρατικής απειλής της τρομοκρατίας.

Η συνάντηση ανώτερων στελεχών ΕΕ-ΗΠΑ για τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις που πραγματοποιήθηκε στις 25 και 26 Σεπτεμβρίου 2018 στη Βιέννη αφορούσε πτυχές της διατλαντικής συνεργασίας που σχετίζονται με την ασφάλεια, όπως η συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου και η ανταλλαγή δεδομένων καταστάσεων με τα ονόματα των επιβατών, καθώς και η συνεργασία για τις χημικές απειλές, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την Υπουργική Σύνοδο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ΕΕ-ΗΠΑ που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσιγκτον στις 8-9 Νοεμβρίου 2018.

Κατά τον διάλογο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας μεταξύ ΕΕ και Αυστραλίας, στις 12 Ιουλίου 2018 στις Βρυξέλλες, εξετάστηκαν η συνεργασία με την Ευρωπόλ, η ανταλλαγή των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις των ονομάτων των επιβατών, οι προσπάθειες της Αυστραλίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του βίαιου εξτρεμισμού στη Νοτιοανατολική Ασία και η συνεργασία με το Παγκόσμιο Φόρουμ κατά της Τρομοκρατίας και τον συνασπισμό κατά του ΙΚΙΛ.

Ως μέρος των προσπαθειών της ΕΕ για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας με τους νότιους εταίρους, στις 16-18 Ιουλίου 2018 επισκέφθηκε την Αλγερία κοινό κλιμάκιο ανωτέρων στελεχών της ΕΕ. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στις προσπάθειες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στο Σαχέλ.

IV. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Οι Ευρωπαίοι αναμένουν από την Ένωση ότι θα τους παρέχει ασφάλεια, όπως υπογράμμισε ο Πρόεδρος Juncker κατά την ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης 2018. Οι προσεχείς μήνες θα είναι αποφασιστικοί για την έκδοση όλων των εκκρεμών νομοθετικών προτάσεων στο πλαίσιο της Ένωσης Ασφάλειας πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2019, σύμφωνα με την κοινή δήλωση για τις νομοθετικές προτεραιότητες της ΕΕ για την περίοδο 2018-19 και τη θετική δυναμική της άτυπης συνόδου των ηγετών στο Σάλτσμπουργκ.

Η Επιτροπή, στηριζόμενη στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί προς την κατεύθυνση μιας αποτελεσματικής και πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας τα τελευταία χρόνια, καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να συνεχίσουν να εργάζονται επειγόντως για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες προτεραιότητας που συμφωνήθηκαν στην κοινή δήλωση και τις πιο πρόσφατες πρωτοβουλίες σχετικά με την Ένωση Ασφάλειας που υπέβαλε η Επιτροπή στο πλαίσιο της ομιλίας για την κατάσταση της Ένωσης 2018. Όπου είναι απαραίτητο, οι συννομοθέτες πρέπει να επισπεύσουν τις εργασίες αυτές, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία για όλους τους φακέλους κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

(1)

https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/soteu2018-speech_el_0.pdf . Βλ. επίσης την επιστολή προθέσεων του Προέδρου Juncker: https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/soteu2018-letter-of-intent_el.pdf .

(2)

COM(2018) 640 final της 12.9.2018.

(3)

COM(2018) 637 final της 12.9.2018.

(4)

COM(2018) 630 final της 12.9.2018.

(5)

COM(2018) 641 final της 12.9.2018.

(6)

COM(2018) 631 final της 12.9.2018.

(7)

https://english.defensie.nl/latest/news/2018/10/04/netherlands-defence-intelligence-and-security-service-disrupts-russian-cyber-operation-targeting-opcw .

(8)

http://europa.eu/rapid/press-release_STATEMENT-18-6026_en.htm .

(9)

COM(2018) 470 final της 13.6.2018.

(10)

https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/joint-declaration-eu-legislative-priorities-2018-19_en.pdf .

(11)

COM(2016) 731 final της 16.11.2016.

(12)

COM(2016) 881 final της 21.12.2016, COM(2016) 882 final της 21.12.2016, COM(2016) 883 final της 21.12.2016.

(13)

COM(2017) 352 final της 29.6.2017.

(14)

COM(2016) 826 final της 21.12.2016.

(15)

Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 (30.5.2018).

(16)

COM(2017) 793 final της 12.12.2017, COM(2017) 794 final της 12.12.2017, COM(2018) 478 final της 13.6.2018, COM(2018) 480 final της 13.6.2018.

(17)

COM(2017) 344 final της 29.6.2017.

(18)

COM(2016) 272 final της 4.5.2016.

(19)

COM(2018) 302 final της 16.5.2018.

(20)

COM(2018) 631 final της 12.9.2018.

(21)

COM(2018) 633 final της 12.9.2018.

(22)

COM(2018) 634 final της 12.9.2018.

(23)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του της 15ης Ιουνίου 2017 σχετικά με τις επιγραμμικές πλατφόρμες και την ψηφιακή ενιαία αγορά, κάλεσε τις πλατφόρμες αυτές «να ενισχύσουν τα μέτρα κατά του παράνομου και επιβλαβούς περιεχομένου» και ζήτησε από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.

(24)

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 22ας και 23ης Ιουνίου 2017 κάλεσε τις εταιρείες να «αναπτύξουν νέες τεχνολογίες και εργαλεία για τη βελτίωση της αυτόματης ανίχνευσης και της απόσυρσης περιεχομένου που υποκινεί τρομοκρατικές πράξεις. Συμπληρωματικά και εφόσον απαιτείται θα πρέπει να ληφθούν τα κατάλληλα νομοθετικά μέτρα σε επίπεδο ΕΕ». Στις 28 Ιουνίου 2018, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επικρότησε «την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει νομοθετική πρόταση για τη βελτίωση του εντοπισμού και της απομάκρυνσης περιεχομένου που υποδαυλίζει το μίσος και υποκινεί στη διάπραξη τρομοκρατικών πράξεων».

(25)

COM(2018) 640 final της 12.9.2018.

(26)

C(2018) 1177 final της 1.3.2018.

(27)

Βλ. τη δέκατη πέμπτη έκθεση προόδου προς μία αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας (COM(2018) 470 final της 13.6.2018).

(28)

C(2018) 5345 της 9.8.2018.

(29)

C(2018) 6336 της 4.10.2018.

(30)

JOIN(2018) 16 final της 12.6.2018.

(31)

COM(2018) 637 final της 12.9.2018.

(32)

C(2018) 5949 final της 12.9.2018.

(33)

COM(2018) 638 final της 12.9.2018.

(34)

COM(2018) 636 final της 12.9.2018.

(35)

COM(2018) 236 final της 26.4.2018. Στην ανακοίνωση με τίτλο «Αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο: μια ευρωπαϊκή προσέγγιση», η Επιτροπή πρότεινε δράσεις και ζήτησε να ενισχυθούν τα εργαλεία αυτορρύθμισης για την αντιμετώπιση της διάδοσης και των επιπτώσεων της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο στην Ευρώπη.

(36)

Η ειδική ομάδα «East Stratcome» δημιουργήθηκε με σκοπό την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων εκστρατειών παραπληροφόρησης της Ρωσίας, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης του Ιουνίου 2015 για τη στρατηγική επικοινωνία. Η ειδική ομάδα αναπτύσσει προϊόντα και εκστρατείες επικοινωνίας που επικεντρώνονται στην καλύτερη επεξήγηση των πολιτικών της ΕΕ. Δύο άλλες ειδικές ομάδες δημιουργήθηκαν με διαφορετική γεωγραφική εστίαση: η ειδική ομάδα «Western Balkans Stratcom» και η ειδική ομάδα «South Med Stratcom» για τον αραβόφωνο κόσμο.

(37)

Βλ. επίσης την κοινή ανακοίνωση με θέμα «Αύξηση της ανθεκτικότητας και ενίσχυση των ικανοτήτων για την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών (JOIN (2018) 16 final της 12.6.2018).

(38)

COM(2018) 630 final της 12.9.2018.

(39)

JOIN(2017) 450 final της 13.9.2017.

(40)

COM(2017) 477 final της 13.9.2017.

(41)

COM(2017) 489 final της 13.9.2017.

(42)

Κανονισμός (ΕΕ) 2017/458 (15.3.2017).

(43)

Οδηγία (ΕΕ) 2016/681 (27.4.2016).

(44)

Οδηγία (ΕΕ) 2017/541 (15.3.2017).

(45)

Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 (30.5.2018).

(46)

COM(2016) 826 final της 21.12.2016.

(47)

Οδηγία (ΕΕ) 2017/853 (17.5.2017).

(48)

Βλ. το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και της χρήσης πυροβόλων όπλων και εκρηκτικών (COM(2015) 624 final της 2.12.2015). Η εξάρθρωση ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος που εμπλέκονται στην παράνομη εμπορία, διανομή και χρήση πυροβόλων όπλων αποτελεί επίσης προτεραιότητα στο πλαίσιο του κύκλου πολιτικής της ΕΕ για το οργανωμένο και το σοβαρό διεθνές έγκλημα για την περίοδο 2018-2021. Τον Απρίλιο του 2018 η Επιτροπή ενέκρινε σύσταση προς τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την εφαρμογή των κανόνων σχετικά με τις εξαγωγές και εισαγωγές μη στρατιωτικών πυροβόλων όπλων, ιδίως με τη διεξαγωγή συστηματικών ελέγχων ιστορικού σε όλα τα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση για τη χορήγηση αδειών εξαγωγής (C(2018) 2197 final).

(49)

Κανονισμός (EΕ) του Συμβουλίου 2017/1939 (12.10.2017).

(50)

COM(2018) 641 final της 12.9.2018.

(51)

COM(2018) 645 final της 12.9.2018.

(52)

COM(2018) 225 final της 17.4.2018 και COM(2018) 226 final της 17.4.2018.

(53)

COM(2018) 213 final της 17.4.2018.

(54)

COM(2018) 209 final της 17.4.2018.

(55)

C(2017) 6950 final της 18.10.2017.

(56)

COM(2018) 212 final της 17.4.2018.

(57)

Για παράδειγμα, η Επιτροπή υποστήριξε τα κράτη μέλη καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο για την οδηγία σχετικά με την ασφάλεια συστημάτων δικτύου και πληροφοριών (οδηγία ΑΔΠ) (βλέπε κατωτέρω) με βάση την ανακοίνωση του Σεπτεμβρίου 2017 με τίτλο «Μεγιστοποιώντας τα οφέλη της ΑΔΠ» (COM (2017) 476 final της 13.9.2017). Τον Νοέμβριο του 2016 η Επιτροπή δημοσίευσε επίσης σχέδιο εφαρμογής για την οδηγία για τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών της ΕΕ (βλ. παρακάτω), προκειμένου να επικουρήσει τα κράτη μέλη σε αυτή τη διαδικασία (SWD (2016) 426 final της 28.11.2016).

(58)

Οδηγία (ΕΕ) 2016/681 (27.4.2016).

(59)

Αυστρία, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Φινλανδία. Η Επιτροπή λαμβάνει απαντήσεις από τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων κοινοποιήσεις της σχετικής νομοθεσίας, οι οποίες επί του παρόντος αναλύονται (βλ. επίσης υποσημείωση 69).

(60)

C(2018) 6336 της 4.10.2018.

(61)

Οδηγία (ΕΕ) 2016/680 της 27.4.2016.

(62)

Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Φινλανδία. Η Επιτροπή λαμβάνει απαντήσεις από τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων κοινοποιήσεις της σχετικής νομοθεσίας, οι οποίες επί του παρόντος αναλύονται (βλ. επίσης υποσημείωση 70).

(63)

Οδηγία (ΕΕ) 2016/1148 της 27.4.2016.

(64)

Αυστρία, Βουλγαρία, Βέλγιο, Κροατία, Δανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Ισπανία. Η Επιτροπή λαμβάνει απαντήσεις από τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων κοινοποιήσεις της σχετικής νομοθεσίας, οι οποίες επί του παρόντος αναλύονται (βλ. επίσης υποσημείωση 71).

(65)

Οδηγία (ΕΕ) 2017/541 (15.3.2017).

(66)

Οδηγία (ΕΕ) 2017/853 (17.5.2017).

(67)

Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 της 20.5.2015.

(68)

Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρος, Εσθονία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Φινλανδία, Κροατία, Ιρλανδία, Λιθουανία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Σλοβακία.

(69)

Η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Φινλανδία, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Ρουμανία και η Σλοβενία δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο. Η Τσεχική Δημοκρατία και η Εσθονία έχουν γνωστοποιήσει τη μερική μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

(70)

Η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Φινλανδία, η Ισπανία, η Λετονία, οι Κάτω Χώρες, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβενία δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο. Η Τσεχική Δημοκρατία και η Πορτογαλία έχουν γνωστοποιήσει τη μερική μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

(71)

Η Αυστρία, η Βουλγαρία, το Βέλγιο, η Ελλάδα, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, οι Κάτω Χώρες και η Ρουμανία δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο. Η Πολωνία, η Λιθουανία και η Ουγγαρία έχουν γνωστοποιήσει τη μερική μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

(72)

Η Βουλγαρία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ιταλία, η Κύπρος, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, η Ρουμανία και η Φινλανδία δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο. Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κροατία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Ισπανία έχουν γνωστοποιήσει τη μερική μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

(73)

το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ιρλανδία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Κροατία, η Κύπρος, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Ουγγαρία, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες, η Αυστρία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Φινλανδία και η Σουηδία δεν έχουν ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο. Η Τσεχική Δημοκρατία, η Γαλλία, η Πορτογαλία, η Λιθουανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν γνωστοποιήσει τη μερική μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

(74)

Η Ρουμανία δεν έχει ακόμη κοινοποιήσει τη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο. Η Αυστρία, η Ιρλανδία και το Λουξεμβούργο έχουν γνωστοποιήσει τη μερική μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και πρέπει να ολοκληρώσουν την κοινοποίηση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο. Τα υπόλοιπα 16 κράτη μέλη έχουν κοινοποιήσει την πλήρη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και η αξιολόγηση της Επιτροπής είναι σε εξέλιξη.

(75)

COM(2017) 612 final της 18.10.2017.

(76)

http://www.uia-initiative.eu/en .

(77)

https://webgate.ec.europa.eu/playground-multisite/futurium/en/urban-agenda/terms/all/Security%20in%20public%20spaces .

(78)

C(2018) 6336 final της 4.10.2018.

(79)

JOIN(2018) 16 final της 12.6.2018. Περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα που ορίζονται στη δέκατη πέμπτη έκθεση προόδου προς μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας (COM(2018) 470 final της 13.6.2018).

(80)

COM(2017) 610 final της 18.10.2017.

(81)

Η ασφάλεια και η μετανάστευση αποτελούν μία από τις θεματικές εμβληματικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του Φεβρουαρίου 2018 με τίτλο «Μια αξιόπιστη προοπτική διεύρυνσης για τα Δυτικά Βαλκάνια και αυξημένη δέσμευση της ΕΕ απέναντί τους» (COM(2018) 65 final της 6.2.2018).

(82)

Έγγραφο 12411/18 του Συμβουλίου.

Πολιτική	Περιγραφή	Ευρωπαϊκή Επιτροπή	Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο	Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο 2	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018.
Επέκταση της εντολής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στη διασυνοριακή τρομοκρατία 3	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018.
Στοχευμένη τροποποίηση του κανονισμού σχετικά με τη χρηματοδότηση των κομμάτων όσον αφορά τη διαδικασία επαλήθευσης σχετικά με τις παραβιάσεις δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο των εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 4	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018.
Ενίσχυση των ικανοτήτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής 5	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018.
Ευρωπαϊκό κέντρο ικανοτήτων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στον τομέα της βιομηχανίας, της τεχνολογίας και της έρευνας 6	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018.
Ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής για την εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα όσον αφορά τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες 7	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2018.

Πολιτική	Περιγραφή	Ευρωπαϊκή Επιτροπή	Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο	Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών και αδείας ταξιδίου 9	Υποβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2016· συμφωνήθηκε μεταξύ των συννομοθετών· τυπική έκδοση το φθινόπωρο του 2018.
Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη Λειτουργική Διαχείριση Συστημάτων ΤΠ Μεγάλης Κλίμακας στον Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης 10	Υποβλήθηκε τον Ιούνιο του 2017· συμφωνήθηκε μεταξύ των συννομοθετών· τυπική έκδοση το φθινόπωρο του 2018.
Ενίσχυση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν 11	Υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2016· συμφωνήθηκε μεταξύ των συννομοθετών· τυπική έκδοση το φθινόπωρο του 2018.
Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας 12	Υποβλήθηκε τον Ιούλιο του 2016· τυπική έκδοση τον Μάιο του 2018.
Σύστημα εισόδου/εξόδου 13	Υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2016· τυπική έκδοση τον Νοέμβριο του 2017.
Έλεγχος της απόκτησης και κατοχής όπλων 14	Υποβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2015· τυπική έκδοση τον Μάιο του 2017.
Οδηγία για την τρομοκρατία 15	Υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2015· τυπική έκδοση τον Μάρτιο του 2017.
Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου 16	Υποβλήθηκε τον Ιανουάριο του 2016 και συμπληρώθηκε τον Ιούνιο του 2017· τελική φάση των συζητήσεων στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.

Διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ για τη διαχείριση της ασφάλειας, των συνόρων και της μετανάστευσης 17	Υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2017 και τροποποιήθηκε τον Ιούνιο του 2018· Το Συμβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική του εντολή· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να εγκρίνει τη διαπραγματευτική του εντολή για να αρχίσουν οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.
Διασυνοριακή πρόσβαση των αρχών επιβολής του νόμου σε ηλεκτρονικά αποδεικτικά στοιχεία 18	Υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2018· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τις διαπραγματευτικές εντολές τους και να ξεκινήσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.
Διασυνοριακή πρόσβαση και χρήση των χρηματοοικονομικών στοιχείων από τις αρχές επιβολής του νόμου 19	Υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2018· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τις διαπραγματευτικές εντολές τους και να ξεκινήσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.
Ενίσχυση του Eurodac 20	Υποβλήθηκε τον Μάιο του 2016· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να ολοκληρώσουν τις συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.
Πράξη για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 21	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2017· οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου βρίσκονται σε εξέλιξη.

Πολιτική	Περιγραφή	Ευρωπαϊκή Επιτροπή	Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο	Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Καταπολέμηση της απάτης και παραχάραξης μέσων πληρωμής πλην των μετρητών 22	Υποβλήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2017· οι συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου βρίσκονται σε εξέλιξη.
Περιορισμός της κυκλοφορίας στην αγορά και της χρήσης πρόδρομων ουσιών εκρηκτικών υλών 23	Υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2018· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τις διαπραγματευτικές εντολές τους και να ξεκινήσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.
Ενίσχυση των χαρακτηριστικών για τα εθνικά δελτία ταυτότητας και τα έγγραφα διαμονής 24	Υποβλήθηκε τον Απρίλιο του 2018· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τις διαπραγματευτικές εντολές τους και να ξεκινήσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.
Ενίσχυση του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις 25	Υποβλήθηκε τον Μάιο του 2018· Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνουν τις διαπραγματευτικές εντολές τους και να ξεκινήσουν συζητήσεις στο πλαίσιο του τριμερούς διαλόγου.

	Παρουσιάστηκε και συμφωνήθηκε
	Πιθανώς γρήγορη επίτευξη συμφωνίας βάσει των συνήθων διαδικασιών
	Πιθανή συμφωνία αν υπάρχει ισχυρή πολιτική δέσμευση όλων των θεσμικών οργάνων της ΕΕ