Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Δημιουργική Ευρώπη και Μια νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό»

(2019/C 168/07)

Εισηγητής:

János Ádám KARÁCSONY (HU/EPP), Local councillor, Tahitótfalu village

Έγγραφα αναφοράς:

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»(2021 έως 2027) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1295/2013

COM(2018) 366 final

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό

COM(2018) 267 final

I. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ

Τροπολογία 1

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»(2021-2027) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1295/2013 Προοίμιο, Αιτιολογική σκέψη 6

Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Το πρόγραμμα θα πρέπει να λάβει υπόψη το διττό χαρακτήρα των πολιτιστικών και των δημιουργικών τομέων, αναγνωρίζοντας αφενός την εγγενή και καλλιτεχνική αξία του πολιτισμού και, αφετέρου, την οικονομική αξία αυτών των τομέων, συμπεριλαμβανομένης της ευρύτερης συμβολής τους στην ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα, τη δημιουργικότητα και την καινοτομία. Αυτό απαιτεί ισχυρούς ευρωπαϊκούς πολιτιστικούς και δημιουργικούς τομείς, ιδίως μια δραστήρια ευρωπαϊκή βιομηχανία οπτικοακουστικών μέσων, λαμβάνοντας υπόψη την ικανότητά της να προσεγγίζει το ευρύ κοινό και την οικονομική της σημασία, μεταξύ άλλων για τους υπόλοιπους δημιουργικούς τομείς, καθώς και τον πολιτιστικό τουρισμό […]

Το πρόγραμμα θα πρέπει να λάβει υπόψη το διττό χαρακτήρα των πολιτιστικών και των δημιουργικών τομέων, αναγνωρίζοντας αφενός την εγγενή και καλλιτεχνική αξία του πολιτισμού και, αφετέρου, την οικονομική αξία αυτών των τομέων και τη συμβολή τους στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, καθώς και στην ανταγωνιστικότητα, τη δημιουργικότητα και την καινοτομία. Αυτό απαιτεί ισχυρούς ευρωπαϊκούς πολιτιστικούς και δημιουργικούς τομείς, ιδίως μια δραστήρια ευρωπαϊκή βιομηχανία οπτικοακουστικών μέσων, λαμβάνοντας υπόψη την ικανότητά της να προσεγγίζει το ευρύ κοινό και την οικονομική της σημασία, μεταξύ άλλων για τους υπόλοιπους δημιουργικούς τομείς, την εδαφική ανάπτυξη και τη σύνδεσή της με τη Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης , καθώς και τον πολιτιστικό τουρισμό[…].

Αιτιολογία

Η περιφερειακή και ευρωπαϊκή κατά τόπους συνεργασία δημιουργούν ανάπτυξη και θέσεις εργασίας και προάγουν την Ευρώπη ως προορισμό, μεταξύ άλλων μέσω μακροπεριφερειακών πολιτιστικών διαδρομών. Υπάρχει περιθώριο αξιοποίησης αυτών των εμπειριών ώστε ο τονωτικός αντίκτυπος του πολιτισμού στην περιοχή να τηρεί τις αρχές του Άρθρου 174 της ΣΛΕ και να ενισχυθεί ο ρόλος του πολιτισμού στην κατά τόπους ανάπτυξη με γνώμονα την καινοτομία. Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο για μια νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να «συνεχίσει να στηρίζει τις περιφέρειες στην υλοποίηση στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης και μακροπεριφερειακών στρατηγικών που εστιάζονται στον πολιτισμό και να προωθήσει τον βιώσιμο πολιτιστικό τουρισμό».

Τροπολογία 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για την εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, το παρόν πρόγραμμα θα συμβάλει στην ενσωμάτωση της δράσης για το κλίμα, καθώς και στην επίτευξη ενός γενικού στόχου που συνίσταται στο να διατεθεί το 25 % των δαπανών του προϋπολογισμού της ΕΕ προς στόχους που αφορούν το κλίμα. Αντίστοιχες δράσεις θα προσδιοριστούν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και της υλοποίησης του προγράμματος, και θα αξιολογηθούν εκ νέου στο πλαίσιο των σχετικών διαδικασιών αξιολόγησης και επανεξέτασης.

Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της κατά προτεραιότητα αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για την εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, το παρόν πρόγραμμα θα συμβάλει στην ενσωμάτωση της δράσης για το κλίμα, καθώς και στην επίτευξη ενός γενικού στόχου που συνίσταται στο να διατεθεί το 30 % των δαπανών του προϋπολογισμού της ΕΕ προς στόχους που αφορούν το κλίμα, καθώς και στην ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης σε όλες τις πολιτικές της Ένωσης . Αντίστοιχες δράσεις θα προσδιοριστούν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και της υλοποίησης του προγράμματος, και θα αξιολογηθούν εκ νέου στο πλαίσιο των σχετικών διαδικασιών αξιολόγησης και επανεξέτασης.

Αιτιολογία

Η τροπολογία επιδιώκει να αναδείξει τη σημασία των ΣΒΑ και αντικατοπτρίζει τη θέση της ΕτΠ σχετικά με τη χρηματοδότησή τους.

Τροπολογία 3

Προοίμιο, Αιτιολογική σκέψη 22

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Από την ίδρυσή της, η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου έχει αναπτύξει μοναδική εμπειρογνωσία και βρίσκεται σε μοναδική θέση για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής κοινότητας δημιουργών και επαγγελματιών κινηματογραφικών ταινιών, η οποία θα προωθεί και θα διαδίδει τις ευρωπαϊκές ταινίες πέραν των εθνικών τους συνόρων και θα αναπτύξει ένα ανάπτυξη πραγματικά ευρωπαϊκό κοινό. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να είναι επιλέξιμη για τη λήψη απευθείας στήριξης από την Ένωση.

Αιτιολογία

Η διάταξη αυτή ισοδυναμεί με αθέμιτη θετική διάκριση υπέρ του εν λόγω οργανισμού. Η ανάγκη για παροχή άμεσης στήριξης της ΕΕ στον εν λόγω οργανισμό δεν δικαιολογείται επαρκώς και η παροχή οποιασδήποτε άμεσης στήριξης δεν θα ήταν διαφανής.

Τροπολογία 4

Προοίμιο, Αιτιολογική σκέψη 23

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Από την ίδρυσή της, η Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναπτύξει μοναδική εμπειρογνωσία στην προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου, του αμοιβαίου σεβασμού και της κατανόησης μέσω του πολιτισμού. Η ιδιαιτερότητα της Ορχήστρας Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ευρωπαϊκή ορχήστρα που υπερβαίνει τα πολιτισμικά σύνορα και αποτελείται από νεαρούς και νεαρές μουσικούς που επιλέγονται σύμφωνα με απαιτητικά καλλιτεχνικά κριτήρια μέσω αυστηρής ετήσιας διαδικασίας ακρόασης σε όλα τα κράτη μέλη. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να είναι επιλέξιμη για τη λήψη απευθείας στήριξης από την Ένωση.

Από την ίδρυσή της, η Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αναπτύξει μοναδική εμπειρογνωσία στην προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου, του αμοιβαίου σεβασμού και της κατανόησης μέσω του πολιτισμού. Η ιδιαιτερότητα της Ορχήστρας Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έγκειται στο γεγονός ότι πρόκειται για ευρωπαϊκή ορχήστρα που υπερβαίνει τα πολιτισμικά σύνορα και αποτελείται από νεαρούς και νεαρές μουσικούς που επιλέγονται σύμφωνα με απαιτητικά καλλιτεχνικά κριτήρια μέσω αυστηρής ετήσιας διαδικασίας ακρόασης σε όλα τα κράτη μέλη. Ως εκ τούτου, με την προϋπόθεση ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη συμμορφώνονται πλήρως με τον παρόντα κανονισμό , θα πρέπει να είναι επιλέξιμη για τη λήψη απευθείας στήριξης από την Ένωση.

Αιτιολογία

Σύμφωνα με τους προαναφερόμενους λόγους που παρατίθενται και στο κείμενο της Επιτροπής, η Ορχήστρα Νέων θα πρέπει να είναι επιλέξιμη για τη λήψη απευθείας στήριξης από την Ένωση και το Πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη 2021-2027», εφόσον βέβαια τηρούνται όλοι οι κανόνες χρηματοδότησης.

Τροπολογία 5

Προοίμιο, Αιτιολογική σκέψη 25

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διάθεση κονδυλίων από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία όλων των δράσεων και δραστηριοτήτων που υλοποιούνται με το πρόγραμμα και η συμπληρωματικότητά τους με τις δράσεις των κρατών μελών, ενώ θα πρέπει να επιδιώκονται ενώ η συνοχή, η συμπληρωματικότητα και οι συνέργειες με χρηματοδοτικά προγράμματα για τη στήριξη τομέων πολιτικής με στενούς δεσμούς μεταξύ τους, καθώς και με οριζόντιες πολιτικές όπως η πολιτική ανταγωνισμού της Ένωσης.

Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διάθεση κονδυλίων από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία όλων των δράσεων και δραστηριοτήτων που υλοποιούνται με το πρόγραμμα και η συμπληρωματικότητά τους με τις δράσεις των κρατών μελών και των περιφερειών , ενώ θα πρέπει να επιδιώκονται ενώ η συνοχή, η συμπληρωματικότητα και οι συνέργειες με χρηματοδοτικά προγράμματα για τη στήριξη τομέων πολιτικής με στενούς δεσμούς μεταξύ τους, καθώς και με οριζόντιες πολιτικές όπως η πολιτική ανταγωνισμού της Ένωσης.

Αιτιολογία

Θα πρέπει επίσης να δοθεί προσοχή στη συμπληρωματικότητα με τις δραστηριότητες των Περιφερειών, δεδομένου ότι στο επίπεδο αυτό υπάρχουν πολιτικές που απορρέουν από τις ιδιαιτερότητές τους, ιδίως σε ό, τι αφορά τις εξόχως απόκεντρες περιοχές.

Τροπολογία 6

Προοίμιο, νέα αιτιολογική σκέψη μετά την αιτιολογική σκέψη 34

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Σύμφωνα με το άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το πρόγραμμα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ιδιαίτερη - διαρθρωτική, οικονομική και κοινωνική - κατάσταση των εξόχως απόκεντρων περιφερειών. Προβλέπονται μέτρα σε όλα τα σκέλη του προγράμματος για την αύξηση της συμμετοχής των συγκεκριμένων περιφερειών και για τη διευκόλυνση των πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ αυτών και της υπόλοιπης ΕΕ και του κόσμου. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να παρακολουθούνται και να αξιολογούνται.

Αιτιολογία

Στο πρόγραμμα πρέπει να περιλαμβάνεται αναφορά στη συγκεκριμένη κατάσταση αυτών των περιφερειών, οι οποίες παρόλο που είναι απομακρυσμένες αποτελούν μέρος ορισμένων κρατών μελών της ΕΕ. Δεδομένου ότι συμβάλλουν στον εμπλουτισμό του ευρωπαϊκού πολιτισμού, οι πολιτιστικές τους σχέσεις με την ΕΕ πρέπει να ενισχυθούν, παρότι στο τρέχον πρόγραμμα δεν γίνεται αναφορά σε αυτές τις περιφέρειες.

Τροπολογία 7

Άρθρο 3 παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

α)

βελτίωση της οικονομικής, κοινωνικής και εξωτερικής διάστασης της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό τη διαφύλαξη και την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής πολυμορφίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των πολιτιστικών και των δημιουργικών τομέων της Ευρώπης και ενίσχυση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων·

α)

βελτίωση της οικονομικής, κοινωνικής και εξωτερικής διάστασης της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό τη διαφύλαξη και την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής πολυμορφίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης, ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των πολιτιστικών και των δημιουργικών τομέων της Ευρώπης, με ιδιαίτερη προσοχή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) , και ενίσχυση των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων·

Αιτιολογία

Το πεδίο εφαρμογής των ειδικών στόχων του προγράμματος θα πρέπει να είναι ευρύτερο και να φτάνει κάτω από το επίπεδο του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα, εστιάζοντας στις πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να απεικονίζεται με ακρίβεια η πραγματικότητα όσων εργάζονται στον δημιουργικό και τον πολιτιστικό τομέα.

Τροπολογία 8

Άρθρο 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Σύμφωνα με τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3, το σκέλος ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ έχει τις ακόλουθες προτεραιότητες:

α)	ενίσχυση της διασυνοριακής διάστασης και κυκλοφορίας των πολιτιστικών και δημιουργικών φορέων και έργων της Ευρώπης·

β)	αύξηση της πολιτιστικής συμμετοχής σε ολόκληρη την Ευρώπη·

γ)	προώθηση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών και της κοινωνικής ένταξης μέσω του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς·

δ)	ενίσχυση της ικανότητας των ευρωπαϊκών πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων να ευημερούν και να δημιουργούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη·

ε)	ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ταυτότητας και των ευρωπαϊκών αξιών μέσω της πολιτιστικής επίγνωσης, της εκπαίδευσης στον τομέα των τεχνών και της πολιτιστικής δημιουργικότητας στην εκπαίδευση·

ζ)	συμβολή στην παγκόσμια στρατηγική της Ένωσης για τις διεθνείς σχέσεις μέσω της πολιτιστικής διπλωματίας.

Σύμφωνα με τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3, το σκέλος ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ έχει τις ακόλουθες προτεραιότητες:

α)	ενίσχυση της διασυνοριακής διάστασης και κυκλοφορίας των πολιτιστικών και δημιουργικών φορέων και έργων της Ευρώπης, λαμβανομένων υπόψη των περιφερειών με ιδιαίτερες γεωγραφικές δυσκολίες, όπως οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες ·

β)	αύξηση της πολιτιστικής συμμετοχής σε ολόκληρη την Ευρώπη·

γ)	προώθηση της ανθεκτικότητας των κοινωνιών και της κοινωνικής ένταξης και καινοτομίας μέσω του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς·

δ)	ενίσχυση της ικανότητας των ευρωπαϊκών πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων να ευημερούν και να δημιουργούν θέσεις εργασίας και ανάπτυξη και να συμβάλλουν στην τοπική και την περιφερειακή ανάπτυξη ·

ε)	ενδυνάμωση της ευρωπαϊκής ταυτότητας και των ευρωπαϊκών αξιών μέσω της πολιτιστικής επίγνωσης και των ανταλλαγών , της εκπαίδευσης στον τομέα των τεχνών και της πολιτιστικής δημιουργικότητας στην εκπαίδευση·

στ)	συμβολή στην παγκόσμια στρατηγική της Ένωσης για τις διεθνείς σχέσεις μέσω της πολιτιστικής διπλωματία ς, συμπεριλαμβανομένων των εξόχως απόκεντρων περιφερειών ως ουσιαστικών παραγόντων .

Αιτιολογία

Είναι ανάγκη να δοθεί ειδική προσοχή στις απόμακρες περιοχές με γεωγραφικές δυσκολίες, και αυτή η ιδιαιτερότητα των εξόχως απόκεντρων περιφερειών αναγνωρίζεται στο Άρθρο 349 της ΣΛΕΕ.

Τροπολογία 9

Άρθρο 6

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

δ)	δημιουργία και στήριξη γραφείων του προγράμματος για την προώθηση του προγράμματος στη χώρα τους και την τόνωση της διασυνοριακής συνεργασίας στους πολιτιστικούς και τους δημιουργικούς τομείς.

δ)	δημιουργία και στήριξη γραφείων του προγράμματος και της δικτύωσής τους για την προώθηση του προγράμματος σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο στη χώρα τους και την τόνωση της διασυνοριακής συνεργασίας στους πολιτιστικούς και τους δημιουργικούς τομείς.

Αιτιολογία

Όπως υπογραμμίζεται στην έκθεση ενδιάμεσης αξιολόγησης του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»(2014-2020), το πρόγραμμα απευθύνεται στους πολίτες μέσω των υποστηριζόμενων έργων και δραστηριοτήτων, εμπλουτίζοντας την ευρωπαϊκή ταυτότητά τους. Η συνολική επιτυχία εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα στη διάδοση πληροφοριών και την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ευκαιρίες και τις προκλήσεις στο επίπεδό τους. Τα γραφεία του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να αναπτύξουν τον ρόλο τους, κοινοποιώντας περιπτώσεις επιτυχίας όχι μόνο από τη δική τους χώρα, αλλά μάλλον σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και στο τοπικό και το περιφερειακό πλαίσιο.

Τροπολογία 10

Άρθρο 7 παράγραφος 1

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Το δημοσιονομικό κονδύλιο για την εφαρμογή του προγράμματος για το διάστημα 2021–2027 ανέρχεται σε [ 1 850 000 000 ] EUR σε τρέχουσες τιμές.

Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σύμφωνα με την ακόλουθη ενδεικτική χρηματοοικονομική κατανομή:

—	έως 609 000 000 EUR για τον στόχο του άρθρου 3 παράγραφος 2 στοιχείο α) (σκέλος ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ)·

—	έως 1 081 000 000 EUR για τον στόχο του άρθρου 3 παράγραφος 2 στοιχείο β) (σκέλος MEDIA)·

—	έως 160 000 000 EUR για τις δραστηριότητες του άρθρου 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) (ΔΙΑΤΟΜΕΑΚΟ σκέλος).

Το δημοσιονομικό κονδύλιο για την εφαρμογή του προγράμματος για το διάστημα 2021–2027 ανέρχεται σε [ 2 000 000 000 ] EUR σε τρέχουσες τιμές.

Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σύμφωνα με την ακόλουθη ενδεικτική χρηματοοικονομική κατανομή:

—	έως 759 000 000 EUR για τον στόχο του άρθρου 3 παράγραφος 2 στοιχείο α) (σκέλος ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ)·

—	έως 1 081 000 000 EUR για τον στόχο του άρθρου 3 παράγραφος 2 στοιχείο β) (σκέλος MEDIA)·

—	έως 160 000 000 EUR για τις δραστηριότητες του άρθρου 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) (ΔΙΑΤΟΜΕΑΚΟ σκέλος).

Αιτιολογία

Ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά θα πρέπει να ενσωματωθούν καλύτερα στις προτεραιότητες του επόμενου ΠΔΠ, μέσω του συνυπολογισμού τους και της θέσπισης δημοσιονομικού στόχου άνω των 2 δισεκατ. ευρώ για το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη». Για το υποπρόγραμμα MEDIA έχει προγραμματιστεί χρηματοδότηση περίπου 78 % παραπάνω απ’ ότι για το υποπρόγραμμα ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, παρά το γεγονός ότι το υποπρόγραμμα ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ καλύπτει περισσότερους τομείς των τεχνών. Για τον λόγο αυτόν, προτείνεται αύξηση της χρηματοδότησης για το υποπρόγραμμα ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ κατά 150 000 000 EUR.

Τροπολογία 11

Άρθρο 7 παράγραφος 4

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Πόροι που έχουν διατεθεί στα κράτη μέλη στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης μπορούν, κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών, να μεταφερθούν στο πρόγραμμα. Η Επιτροπή εκτελεί τους εν λόγω πόρους άμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού, ή έμμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του εν λόγω κανονισμού. Όταν είναι δυνατόν , οι πόροι αυτοί χρησιμοποιούνται προς όφελος του οικείου κράτους μέλους.

Πόροι που έχουν διατεθεί στα κράτη μέλη στο πλαίσιο επιμερισμένης διαχείρισης μπορούν, κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών, να μεταφερθούν στο πρόγραμμα. Η Επιτροπή εκτελεί τους εν λόγω πόρους άμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού, ή έμμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του εν λόγω κανονισμού. Οι πόροι χρησιμοποιούνται προς όφελος του οικείου κράτους μέλους.

Αιτιολογία

Το άρθρο 7 παράγραφος 4 της πρότασης, στο οποίο θεσπίζεται ότι όταν ένα κράτος μέλος μεταφέρει μέρος των από κοινού διαχειριζόμενων πόρων στο πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη», δημιουργεί ορισμένες ανησυχίες. Στην περίπτωση αυτή, το κράτος μέλος δεν λαμβάνει επαρκείς εγγυήσεις ότι οι εν λόγω πόροι θα χορηγηθούν προς όφελος του οικείου κράτους μέλους. Ως εκ τούτου, η πρόταση θα πρέπει να συνταχθεί κατά τρόπο ώστε οι πόροι αυτοί να είναι βέβαιο ότι θα χρησιμοποιηθούν προς όφελος του οικείου κράτους μέλους.

Τροπολογία 12

Για ένα νέο άρθρο 13

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Διαδικασία επιτροπής

1.	Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή («την επιτροπή του προγράμματος ‘Δημιουργική Ευρώπη’»). Η εν λόγω επιτροπή αποτελεί επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

2.	l Η επιτροπή του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»μπορεί να συνεδριάζει σε ειδικές συνθέσεις προκειμένου να εξετάζει συγκεκριμένα θέματα που αφορούν τα υποπρογράμματα και το διατομεακό σκέλος.

3.	Όποτε γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

4.	Όποτε γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

Αιτιολογία

Οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας θα εκπληρωθούν πλήρως μόνον εάν αποκατασταθεί η «διαδικασία επιτροπής»στην υπό εξέταση πρόταση, προκειμένου να διασφαλιστεί ο κατάλληλος έλεγχος από τα κράτη μέλη όσον αφορά τη διαχείριση του προγράμματος.

Τροπολογία 13

Άρθρο 15

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, διασφαλίζει τη συνολική συνοχή και τη συμπληρωματικότητα του προγράμματος με τις συναφείς πολιτικές και τα προγράμματα, ιδίως εκείνα που αφορούν την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, την εκπαίδευση, τη νεολαία και την αλληλεγγύη, την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη, την έρευνα και την καινοτομία, τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις, τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, τη συνοχή, την περιφερειακή πολιτική και την αστική ανάπτυξη, τις κρατικές ενισχύσεις και τη διεθνή συνεργασία και ανάπτυξη.

Η Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, διασφαλίζει τη συνολική συνοχή και τη συμπληρωματικότητα του προγράμματος με τις συναφείς πολιτικές και τα προγράμματα, ιδίως εκείνα που αφορούν την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, την εκπαίδευση, τη νεολαία και την αλληλεγγύη, την προστασία των μειονοτήτων, ιδίως τη διαφύλαξη της κληρονομιάς των αυτόχθονων εθνικών, εθνοτικών και γλωσσικών μειονοτήτων , την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη, την έρευνα και την καινοτομία, τον βιώσιμο τουρισμό, τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις, τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, το περιβάλλον και τη δράση για το κλίμα, τη συνοχή, την περιφερειακή πολιτική και την αστική ανάπτυξη, τις κρατικές ενισχύσεις και τη διεθνή συνεργασία και ανάπτυξη.

Αιτιολογία

Ο πολιτιστικός τουρισμός αποτελεί ζωτική συνιστώσα που συμβάλλει στην ελκυστικότητα της Ευρώπης, των περιφερειών, των πόλεων και των αγροτικών περιοχών της όσον αφορά την εισροή ιδιωτικών επενδύσεων, την ανάπτυξη πολιτιστικών/δημιουργικών συνοικιών και την προσέλκυση ταλέντων και επιχειρήσεων που χαρακτηρίζονται από κινητικότητα, ενισχύοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα των περιφερειών και ολόκληρης της χώρας τόσο εντός της Ευρώπης όσο και παγκοσμίως. Επιπλέον, επειδή πολλοί πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (περίπου 50 εκατομμύρια άνθρωποι) έχουν ιθαγένεια που δεν αντιστοιχεί στη μητρική τους γλώσσα και την εθνικότητα, τα συμφέροντά τους θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας της Ένωσης.

Συνιστώμενη τροπολογία 14

Άρθρο 18 παράγραφος 2

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Η ενδιάμεση αξιολόγηση του προγράμματος διενεργείται όταν υπάρχουν διαθέσιμες επαρκείς πληροφορίες για την υλοποίηση του προγράμματος, αλλά το αργότερο τέσσερα έτη από την έναρξη της υλοποίησης του προγράμματος.

Η ενδιάμεση αξιολόγηση του προγράμματος διενεργείται όταν υπάρχουν διαθέσιμες επαρκείς πληροφορίες για την υλοποίηση του προγράμματος, αλλά η έκθεση ενδιάμεσης αξιολόγησης κοινοποιείται το αργότερο τέσσερα έτη από την έναρξη της υλοποίησης του προγράμματος.

Αιτιολογία

Η έκθεση ενδιάμεσης αξιολόγησης έχει καθοριστική σημασία για την εκπόνηση του επόμενου προγράμματος-πλαισίου, συνεπώς πρέπει να είναι έτοιμη και διαθέσιμη εγκαίρως για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού.

Τροπολογία 15

Παράρτημα 1 Σκέλος «Πολιτισμός»

Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Τροπολογία της ΕτΠ

Τομεακές δράσεις:

α)

Στήριξη προς τον τομέα της μουσικής: προώθηση της πολυμορφίας, της δημιουργικότητας και της καινοτομίας στον τομέα της μουσικής, ιδίως της διανομής του μουσικού ρεπερτορίου εντός και εκτός Ευρώπης, δράσεις κατάρτισης και ανάπτυξης κοινού για το ευρωπαϊκό ρεπερτόριο, καθώς και υποστήριξη για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων·

β)

Στήριξη προς τον τομέα του βιβλίου και τον εκδόσεων: στοχοθετημένες δράσεις που προωθούν τη διαφορετικότητα, τη δημιουργικότητα και την καινοτομία, ιδίως τη μετάφραση και την προώθηση της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας σε διασυνοριακό επίπεδο εντός και εκτός Ευρώπης, κατάρτιση και ανταλλαγές επαγγελματιών του τομέα, συγγραφέων και μεταφραστών καθώς και διακρατικά σχέδια συνεργασίας, καινοτομίας και ανάπτυξης στον τομέα·

γ)

Στήριξη των τομέων της αρχιτεκτονικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς: στοχοθετημένες δράσεις για την κινητικότητα των φορέων, ανάπτυξη ικανοτήτων, ανάπτυξη ακροατηρίου και διεθνοποίηση των τομέων της πολιτιστικής κληρονομιάς και της αρχιτεκτονικής, προώθηση της φιλοσοφίας του δομημένου περιβάλλοντος υψηλής ποιότητας (Baukultur), στήριξη της προστασίας, της διατήρησης και της ενίσχυσης της πολιτιστικής κληρονομιάς και των αξιών της μέσω της ευαισθητοποίησης, της δικτύωσης και των δραστηριοτήτων διομότιμης μάθησης·

δ)	Στήριξη προς άλλους τομείς: στοχοθετημένες δράσεις υπέρ της ανάπτυξης των δημιουργικών πτυχών του τομέα του σχεδιασμού, της μόδας και του πολιτιστικού τουρισμού καθώς και της προώθησης και της εκπροσώπησής τους εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τομεακές δράσεις:

α)

β)

γ)

Στήριξη των τομέων της αρχιτεκτονικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς: στοχοθετημένες δράσεις για την κινητικότητα των φορέων, ανάπτυξη ικανοτήτων, ανάπτυξη ακροατηρίου και διεθνοποίηση των τομέων της πολιτιστικής κληρονομιάς και της αρχιτεκτονικής, προώθηση της φιλοσοφίας του δομημένου περιβάλλοντος υψηλής ποιότητας (Baukultur), στήριξη της προστασίας, της διατήρησης και της ενίσχυσης της πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένης της παραδοσιακής λαϊκής κληρονομιάς , και των αξιών της μέσω της ευαισθητοποίησης, της δικτύωσης και των δραστηριοτήτων διομότιμης μάθησης·

δ)	Στήριξη προς άλλους τομείς: στοχοθετημένες δράσεις υπέρ της ανάπτυξης των δημιουργικών πτυχών του τομέα του σχεδιασμού, της μόδας και του πολιτιστικού τουρισμού καθώς και της προώθησης και της εκπροσώπησής τους εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αιτιολογία

Η παραδοσιακή λαϊκή κληρονομιά σε όλες της τις μορφές (χειροτεχνία, μουσική, χορός...) αποτελεί σημαντική πηγή δυναμισμού για τους αγροτικούς οικισμούς, όσον αφορά την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη και τις πολιτιστικές ανταλλαγές στην Ευρώπη. Αποτελεί επίσης μέσο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής ταυτότητας και την τήρηση της αρχής της «ενότητας στην πολυμορφία».

II. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Δημιουργική Ευρώπη

χαιρετίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη συνέχιση του τρέχοντος προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»ως αυτόνομου προγράμματος, αντάξιου του συνόλου των φορέων του πολιτιστικού τομέα. Το αυτόνομο δημοσιονομικό πλαίσιο είναι ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η συνέχεια των επιτευγμάτων της περιόδου 2014-2020, καθώς και για να υπάρξει αξιόπιστη αξιολόγηση για το μέλλον·

υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη»αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης πρότασης για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (που δημοσιεύθηκε στις 2 Μαΐου 2018) και, ως εκ τούτου, το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για την πρόταση προϋπολογισμού έχει μεγάλη επίδραση στην τελική μορφή και το περιεχόμενο του προγράμματος. Το πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη»είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη του πολιτιστικού τομέα και τη διεθνοποίησή του. Για τον λόγο αυτό, επικροτείται η αύξηση των πόρων του προγράμματος. Είναι ζητούμενο υψίστης σημασίας, το ποσοστό χρηματοδότησης του προγράμματος από τον συνολικό προϋπολογισμό της ΕΕ να μην μειωθεί, ιδίως ενόψει των προκλήσεων για την ευρωπαϊκή συνεργασία.

επισημαίνει την επέκταση του πολιτισμού ως τομέα πολιτικής: ο αριθμός των διατομεακών σχεδίων που αφορούν τον πολιτισμό αυξάνεται, πραγματεύονται δε τομείς όπως η αστική αναγέννηση, η οικονομική χειραφέτηση των νέων, η υγεία, η ευημερία και η κοινωνική ένταξη. Η ΕτΠ επικροτεί το γεγονός ότι η πρόταση αντικατοπτρίζει το φαινόμενο αυτό·

δεδομένου της συμβολής των τεχνών και του πολιτισμού στη διαμόρφωση ταυτότητας και τη δημιουργία συνοχής, εφιστά την προσοχή στη σπουδαιότητα της καλλιτεχνικής ελευθερίας και την ελευθερία της έκφρασης, οι οποίες πρέπει να διασφαλίζονται βάσει των οικουμενικών αξιών της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ισότητας και της αλληλεγγύης, καθώς επίσης και βάσει των αρχών της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου·

επιπλέον, θεωρείται θεμελιώδους σημασίας για την ανάπτυξη της «ταυτότητας Ευρωπαίου πολίτη»η πρόβλεψη δράσεων και πόρων για τη διάδοση των κοινών στοιχείων που μοιραζόμαστε όλοι οι Ευρωπαίοι, σε τομείς όπως η ιστορία, ο πολιτισμός και η κληρονομιά. Υπό αυτήν την έννοια, ένα διευρυμένο Πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη»και η ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό έχουν ιδιαίτερη σημασία·

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η πρόταση αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές, οικονομικές και εξωτερικές διαστάσεις, καθώς και την πολιτιστική κληρονομιά και την ψηφιοποίηση ως τις δύο οριζόντιες δράσεις της νέας ευρωπαϊκής ατζέντας για τον πολιτισμό μέσω της ανάθεσης δράσεων σε αυτές·

εκφράζει την ικανοποίησή της για την ενισχυμένη διεθνή διάσταση της πρότασης, εφιστά, ωστόσο, την προσοχή στις προκλήσεις που τίθενται για τη συμφιλίωση των προτεραιοτήτων εντός και εκτός της ΕΕ·

χαιρετίζει τις αναφορές στις συνέργειες, μεταξύ άλλων, με περιφερειακές, αστικές και αγροτικές πολιτικές σε όλο το πρόγραμμα, οι οποίες «είναι καθοριστικής σημασίας για την προώθηση της αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς και τη στήριξη των πολιτιστικών και των δημιουργικών κλάδων» (1)

προτείνει να ενισχυθεί περαιτέρω η αναφορά στον καθοριστικό ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην προαγωγή και την ανάδειξη του καλλιτεχνικού και του πολιτιστικού βίου των κοινοτήτων τους και ζητεί να ενισχυθεί η συμμετοχή των περιφερειακών και των τοπικών αρχών στο πρόγραμμα. Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η σωστή ισορροπία μεταξύ της κατανομής πόρων για σημαντικά έργα μεγάλης κλίμακας και των μέτρων χρηματοδότησης και των δραστηριοτήτων που επικεντρώνονται στο τοπικό και το περιφερειακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ·

10.

επαναλαμβάνει ότι ο δημιουργικός και πολιτιστικός τομέας συνίσταται συχνά σε πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις αυτοαπασχολούμενων που προϋποθέτουν την οργάνωση και την ανάληψη πρωτοβουλιών σε τοπικό επίπεδο. Αυτό το χαρακτηριστικό τοπικής διάστασης συνιστά θετική πτυχή για τις περιφέρειες διότι ενισχύει τις τοπικές οικονομίες, αλλά και βοηθά να παραμένουν τα ταλέντα και οι αντίστοιχες θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να δοθεί προσοχή στην ιδιαίτερη κατάσταση των εργαζομένων και των επιχειρηματιών του πολιτιστικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με διαρθρωτικούς και μόνιμους περιορισμούς (2)·

11.

εκφράζει την ανησυχία της για τη ρητή αναφορά στην Ορχήστρα Νέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΟΝΕΕ) στο προοίμιο της πρότασης ως οντότητα που «θα πρέπει να είναι επιλέξιμη για τη λήψη απευθείας στήριξης από την Ένωση», παρά το γεγονός ότι η τροποποίηση του ισχύοντος κανονισμού που συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη δηλώνει σαφώς ότι «η χρηματοδότηση θα πρέπει να χορηγηθεί κατ’ εξαίρεση στην ΟΝΕΕ μέχρι τη λήξη του προγράμματος ‘Δημιουργική Ευρώπη’στις 31 Δεκεμβρίου 2020». Εν προκειμένω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών επιθυμεί διαβεβαίωση ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη θα συμμορφωθούν πλήρως με τον ισχύοντα κανονισμό που τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/596 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 18ης Απριλίου 2018·

12.

τονίζει, δεδομένης της ιδιαίτερης κατάστασης των επαγγελματιών και των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό τομέα, πόσο σημαντικό είναι στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»να παρέχεται ενημέρωση σχετικά με τον μηχανισμό εγγυήσεων που συστάθηκε κατά την προηγούμενη περίοδο προγραμματισμού και να ενισχύεται η εφαρμογή του, έστω και αν ο μηχανισμός εγγυήσεων βρίσκεται εκτός του προγράμματος·

Σκέλος «Πολιτισμός»

13.

εκφράζει την ανησυχία της για την ισορροπία των οριζόντιων και των νέων τομεακών δράσεων, και συγκεκριμένα για το γεγονός ότι, ένας ελαφρώς αυξημένος προϋπολογισμός δεν συνεπάγεται αυτομάτως υλοποίηση πολύ μεγαλύτερου αριθμού προτεραιοτήτων·

14.

στην περίπτωση των τομεακών δράσεων:

—

επισημαίνει ότι η ανάδειξη της αρχιτεκτονικής με σεβασμό της πολιτιστικής κληρονομιάς θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο στα επιτεύγματα του «Ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς 2018», που αποσκοπούσε στη γνωριμία με την ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά και τη διερεύνησή της, με τη διεύρυνση των οριζόντων των ατόμων και την υπέρβαση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς· υπό αυτήν την έννοια, κρίνει σκόπιμη τη δημιουργία ειδικής γραμμής στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»που θα στηρίζει τη διάδοση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μετά το 2018·

—	εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι τομείς που αναφέρονται στο σημείο δ) (σχέδιο, μόδα και πολιτιστικός τουρισμός) έχουν διατομεακό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, η υποστήριξή τους απαιτεί ένα ορισμένο επίπεδο συντονισμού με άλλους τομείς πολιτικής.

—	εκφράζει ανησυχίες ως προς την ισορροπία μεταξύ των διαφόρων τεχνών στο πλαίσιο των οριζόντιων μέτρων και των νέων τομεακών δράσεων·

15.

συνιστά στενότερη σύνδεση με το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση των τμημάτων του σκέλους «Πολιτισμός»που αφορούν την ευρωπαϊκή ταυτότητα και τις ευρωπαϊκές αξίες προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ο στόχος θα επιτευχθεί και το πρόγραμμα δεν θα παρερμηνευθεί·

16.

ενθαρρύνει σαφώς όλους τους πολιτιστικούς και οπτικοακουστικούς τομείς —όπως ο μουσικός τομέας— να μεταφέρουν τις ψηφιακές γνώσεις και δεξιότητές τους ώστε να προωθηθούν σχέσεις και να δημιουργηθούν καινοτόμες συνεργασίες και σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

Διατομεακό σκέλος

17.

χαιρετίζει τις νέες προτεραιότητες και την ενίσχυση του σκέλους αυτού και την, κατά συνέπεια, διασφάλιση των συνεργειών στο πλαίσιο του προγράμματος· επισημαίνει ταυτόχρονα ότι, σε σύγκριση με την παρούσα πρόταση, δίδεται μεγαλύτερη έμφαση στη συλλογή δεδομένων και στα στατιστικά στοιχεία στο πλαίσιο του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη»για την περίοδο 2014-2020 σε αυτό το σκέλος, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνεται και στο μελλοντικό πρόγραμμα·

Σκέλος «Media»

18.

αναγνωρίζει την αλλαγή προτύπου που επιφέρει η στροφή στην ψηφιακή εποχή στον τρόπο δημιουργίας, διαχείρισης, διάδοσης, κατανάλωσης και αποτίμησης των πολιτιστικών αγαθών, καθώς και στον τρόπο πρόσβασης σε αυτά. Η ψηφιοποίηση παρέχει και στις περιφέρειες της Ευρώπης νέες ευκαιρίες σύνδεσης καθώς ανταλλάσσουν οπτικοακουστικά έργα, αλλά και διερεύνησης νέων τρόπων δημιουργίας δεσμών και ανταλλαγής περιεχομένου. Αυτή η μετάβαση μπορεί επίσης να τις βοηθήσει να προσελκύσουν νέα ακροατήρια, να επωφεληθούν από το εναλλακτικό περιεχόμενο, να προσφέρουν νέες υπηρεσίες και να προβάλουν περισσότερο υλικό προερχόμενο από διάφορες περιοχές (3). Η μετάβαση στο ψηφιακό σύστημα θα επιτρέψει στους πολιτιστικούς διαμεσολαβητές να παρουσιαστούν ως φορείς καινοτομίας μέσω των νέων μέσων ψηφιακής επικοινωνίας πολλαπλών κατευθύνσεων και πολλαπλών διαύλων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα δημιουργήσουν στενούς δεσμούς σε τοπικό επίπεδο και θα γίνουν ενεργοί παράγοντες για μια βιώσιμη και ευφυή πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη·

19.

σε αυτό το πλαίσιο, εφιστά την προσοχή στον σημαντικό αριθμό καλλιτεχνών των οποίων τα έργα και οι εξελίξεις, αν και όχι ψηφιακά, είναι εξίσου σημαντικά, καθώς και σε δομές που προσφέρουν στο ευρύ κοινό ευκαιρίες και εργαλεία κατάρτισης, όπως οι βιβλιοθήκες·

20.

21.

στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνει το γεγονός ότι η μη ψηφιακή καλλιτεχνική δημιουργία και ανάπτυξη εξακολουθούν να υφίστανται και, ως εκ τούτου, θα πρέπει και αυτές να κατέχουν αξιόλογη θέση στις κοινότητες του 21ου αιώνα·

Προϋπολογισμός

22.

εκφράζει ανησυχίες σχετικά με τον προτεινόμενο προϋπολογισμό του νέου προγράμματος λόγω των ακόλουθων παραγόντων:

—

η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν φαίνεται να λαμβάνει υπόψη τον πληθωρισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, υπενθυμίζει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ότι, κατά τη διατύπωση της προηγούμενης πρότασης, μέρος της συζήτησης αφορούσε το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός που αφιερώνεται στους πολιτιστικούς και δημιουργικούς τομείς θα πρέπει να υπερβαίνει τα 1,801 δισεκατ. ευρώ (4)

—	σε σύγκριση με την τρέχουσα περίοδο, ο προτεινόμενος προϋπολογισμός ύψους 1,85 δισεκατ. ευρώ κατανέμεται σε σημαντικά υψηλότερο αριθμό προτεραιοτήτων λόγω των νέων τομεακών δράσεων στο σκέλος «Πολιτισμός»·

—

ενώ κατανοεί την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτευχθεί αποτελεσματικότητα με τη συγκέντρωση της πληθώρας των ενωσιακών χρηματοδοτικών μέσων που διατίθενται σήμερα υπέρ των επενδύσεων στην ΕΕ, εκφράζει την ανησυχία ότι θα μπορούσαν να αποδυναμωθούν τα μέχρι σήμερα επιτεύγματα του μηχανισμού εγγυήσεων, καθώς οι υπεύθυνοι για το εν λόγω μέσο στον πολιτιστικό τομέα δεν θα έχουν την ίδια γνώση με την τρέχουσα περίοδο·

23.

στο πλαίσιο αυτό, προτείνει τον καθορισμό δημοσιονομικού στόχου ύψους άνω των 2 δισεκατ. ευρώ, αλλά και υπογραμμίζει την ανάγκη καλύτερης ενσωμάτωσης του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς στις προτεραιότητες του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, τόσο μέσω της καθιέρωσής τους όσο και μέσω συνεργειών με άλλα προγράμματα και πολιτικές·

24.

δηλώνει με έμφαση ότι θα πρέπει να υπάρχει συστηματική διαβούλευση με τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές κατά την εκπόνηση, εφαρμογή και διαχείριση των μέτρων που αποσκοπούν στη χρηματοδότηση πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων σε ολόκληρη την Ευρώπη, με έμφαση στην ευρεία γεωγραφική κάλυψη·

25.

όσον αφορά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, εκφράζει την ελπίδα ότι αμφότεροι θα μπορέσουν να συνεχίσουν και να αναπτύξουν περαιτέρω αμοιβαία επωφελείς σχέσεις στον πολιτιστικό τομέα με βάση τα μέχρι σήμερα κοινά επιτεύγματα και πολιτιστικές εμπειρίες τους·

26.

πιστεύει ότι οι αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας θα επιτευχθούν πλήρως μόνον εάν αποκατασταθεί η «διαδικασία επιτροπής»στην πρόταση προκειμένου να διασφαλιστεί ο κατάλληλος έλεγχος από τα κράτη μέλη όσον αφορά τη διαχείριση του προγράμματος. Ομοίως, πρέπει να ζητείται τακτικά η γνώμη των τοπικών και των περιφερειακών αρχών σχετικά με τις κατευθύνσεις και τα ετήσια προγράμματα εργασίας·

Νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό

27.

επιδοκιμάζει τη νέα ευρωπαϊκή ατζέντα για τον πολιτισμό ως μια αξιοσημείωτη και περιεκτική πολιτική βάση για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ταυτότητας μέσω της αναγνώρισης της ποικιλομορφίας των ευρωπαϊκών πολιτισμών, για την ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων και των σχέσεών τους με εταίρους πέραν της Ευρώπης, καθώς και για την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ πολιτισμού, εκπαίδευσης και άλλων τομέων πολιτικής·

28.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η νέα ευρωπαϊκή ατζέντα, με την εισαγωγή της έννοιας της «πολιτισμικής ικανότητας»λαμβάνει υπόψη την πρόκληση που συνεπάγονται οι μεταβαλλόμενες προσδοκίες του κοινού, με μέλημα τη μεγαλύτερη συμμετοχή των τοπικών πληθυσμών στη διαμόρφωση πολιτιστικών προγραμμάτων και τη μετάβαση από την απλή χρήση στη συμμετοχή τους στην υλοποίηση των ιδεών τους·

29.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η ανακοίνωση αναφέρει ρητά τις πόλεις και τις περιφέρειες ως ένα από τα τρία οικοσυστήματα στα οποία πρέπει να δοθεί έμφαση· τονίζει ταυτόχρονα τη σημασία να ληφθεί υπόψη ο ζωτικός ρόλος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην πρακτική υλοποίηση των προτεραιοτήτων·

30.

την ίδια στιγμή, επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό ότι η ΕτΠ έχει ήδη τονίσει ότι οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές, λόγω της εγγύτητάς τους προς τους πολίτες, είναι σε στρατηγικά καλύτερη θέση να ανταποκριθούν στις ειδικές ανάγκες και τα αιτήματα των διαφόρων πολιτισμικών ομάδων εντός της ΕΕ, κάτι το οποίο συνεπάγεται επίσης υψηλό επίπεδο ευθύνης (5)·

31.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι στη νέα ατζέντα αναγνωρίζεται η ανάγκη αλλαγής προτύπου με τη μετάβαση από τους τομείς των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (αγγλιστί STEM) στους ίδιους τομείς με τη συμπερίληψη των τεχνών (αγγλιστί STEAM), αλλά και για την έγκαιρη επέκταση της δημιουργικής και κριτικής σκέψης σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και για την άρση του σαφούς διαχωρισμού μεταξύ φυσικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Η τέχνη είναι η ικανότητα έμπνευσης νέων και χρήσιμων ιδεών. Με την ενσωμάτωση της τέχνης και της δημιουργικότητας, το πρόγραμμα σπουδών των φυσικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών γίνεται ακόμα πιο ελκυστικό, δημιουργικό και καινοτόμο. Τα καλλιτεχνικά προγράμματα στηρίζουν την ανάπτυξη των ταλέντων, του πολιτισμού· ακριβώς για τον λόγο αυτό πρέπει να ενσωματωθούν στην τεχνολογία·

32.

φρονεί ότι ο πολιτισμός των εθνικών, εθνοτικών και γλωσσικών μειονοτήτων αποτελεί μείζονα συνιστώσα της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαφύλαξη, η υποστήριξή της και η εξασφάλιση της πρόσβασης όλων σε αυτούς τους συγκεκριμένους πολιτισμούς είναι καθήκον των τοπικών και περιφερειακών αρχών. Επιπλέον, η ΕΕ πρέπει να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη για την επίτευξη αυτού του στόχου, συμπεριλαμβανομένων στοχοθετημένων πόρων που προορίζονται για τη διεκπεραίωση των καθηκόντων που έχουν ανατεθεί σε περιφερειακό επίπεδο και αφορούν τη διαφύλαξη του πολιτιστικού υποβάθρου των μειονοτήτων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη χρήση καινοτόμων εικονικών μέσων και να εξασφαλιστεί επίσης η προβολή, σε επίπεδο ΕΕ, των πολιτισμών των διαφόρων μειονοτήτων·

33.

ζητεί η διοίκηση σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο να αναγνωρίσει την καινοτομία στον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα ως κινητήριο μοχλό για την ολιστική τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη·

34.

επισημαίνει ότι, μέσω των αναπτυξιακών τους στρατηγικών, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές κατόρθωσαν να εντάξουν τους τομείς του πολιτισμού και της δημιουργικότητας στις αναπτυξιακές τους στρατηγικές, γεγονός που συνέβαλε στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και στη διατήρηση του πληθυσμού τους (6)·

35.

ωστόσο, επιμένει ότι η ένταξη των στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης στις στρατηγικές περιφερειακής ανάπτυξης εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση και, ως εκ τούτου, οι περιφέρειες χρειάζονται την ενισχυμένη στήριξη των θεσμικών οργάνων της ΕΕ για την υλοποίηση έξυπνης εξειδίκευσης, η οποία θεωρείται πλαίσιο περιφερειακής πολιτικής για ανάπτυξη με γνώμονα την καινοτομία·

36.

υπογραμμίζει ότι το «Ευρωπαϊκό έτος πολιτιστικής κληρονομιάς 2018»διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο για μια ηχηρή επιτόπια συμμετοχή, με χιλιάδες δραστηριότητες να λαμβάνουν χώρα σε όλη την Ευρώπη, ενθαρρύνοντας την ανταλλαγή και εκτίμηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης ως κοινού αγαθού, ευαισθητοποιώντας τους πολίτες όσον αφορά την ιστορία και τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες, αλλά και ενισχύοντας το αίσθημα του ανήκειν σε έναν κοινό ευρωπαϊκό χώρο·

37.

ζητεί να αξιοποιηθεί περαιτέρω και να υποστηριχθεί ο αντίκτυπος και η θετική κληρονομιά του ευρωπαϊκού έτους πολιτιστικής κληρονομιάς και να συνεχιστούν στο μέλλον οι συμπράξεις και τα δίκτυα που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια του εν λόγω έτους ως μέρος της πολιτιστικής συνεργασίας της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών εκφράζει την ικανοποίησή της για το ευρωπαϊκό πλαίσιο υπέρ της πολιτιστικής κληρονομιάς που παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2018 και περιλαμβάνει πέντε συγκεκριμένες δράσεις με στόχο το έναυσμα για μια πραγματική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο εκτιμάται, διατηρείται και ενισχύεται η ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά·

38.

εγκρίνει την επιλογή του άρθρου 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και του άρθρου 167 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως νομικών βάσεων, αναγνωρίζει τη σημασία των άρθρων 173 και 208 ΣΛΕΕ και υποστηρίζει τους τρεις στρατηγικούς στόχους (τις κοινωνικές, οικονομικές και εξωτερικές διαστάσεις) και τις δύο οριζόντιες δράσεις (πολιτιστική κληρονομιά και ψηφιοποίηση)·

39.

συνιστά, στην κοινωνική διάσταση, το απόσπασμα «Προστασία και προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς ως κοινού πόρου, με σκοπό την αύξηση της ευαισθητοποίησης των Ευρωπαίων όσον αφορά την κοινή ιστορία και τις κοινές αξίες μας και την ενίσχυση του αισθήματος της κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας»να περιλαμβάνει την προστασία και τον σεβασμό της ευρωπαϊκής θρησκευτικής κληρονομιάς και την προώθηση βασικών ευρωπαϊκών αξιών που περιλαμβάνονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης της Λισαβόνας·

40.

σχετικά με την τρίτη διάσταση (εξωτερικές σχέσεις), «τονίζει με έμφαση την ανάγκη για μια πιο ισχυρή εμβάθυνση της συνεργασίας σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο στις στρατηγικές που χαράσσονται και αναπτύσσονται για την υποστήριξη των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων και δράσεων» (7) και θεωρεί ότι η διπλωματία των πόλεων θα μπορούσε να συμβάλει στην προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς σε ολόκληρο τον κόσμο·

41.

πιστεύει ότι θα έπρεπε να δοθεί καλύτερη θέση στην κινητικότητα των επαγγελματιών του πολιτισμού μεταξύ των διατομεακών δράσεων, δεδομένου ότι παρέχει σημαντική προστιθέμενη αξία και στις τρεις διαστάσεις·

42.

επαναλαμβάνει την ανάγκη βελτίωσης όσον αφορά τη συλλογή δεδομένων και τα στατιστικά στοιχεία για τον πολιτισμό, κάτι το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη αξιόπιστων και τεκμηριωμένων πολιτικών στο μέλλον και ζητεί μια στρατηγική ερευνητική προσέγγιση που θα διευκολύνει τη μεταφορά γνώσης μεταξύ των διασκορπισμένων επί του παρόντος πρωτοβουλιών, εξασφαλίζοντας την κάλυψη όλων των τομέων σε συνεργασία με τους πολιτιστικούς φορείς.

Βρυξέλλες, 6 Φεβρουαρίου 2019.

Ο Πρόεδρος

της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών

Karl-Heinz LAMBERTZLambertz

(1) COM(2018) 366 final

(2) CdR 401/2011 fin.

(3) CdR 293/2010 fin.

(4) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52011AR0401&from=EL.

(5) CdR 44/2006 fin.

(6) CdR 181/2010 fin.

(7) COR-2016-05110-00-00-AC-TRA.