Δημοσίευση αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 50 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων

(2017/C 280/04)

Η παρούσα δημοσίευση παρέχει το δικαίωμα ένστασης κατά την έννοια του άρθρου 51 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1).

ΕΝΙΑΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟ

«LENTICCHIA DI ALTAMURA»

Αριθ. ΕΕ: PGI-IT-02204 — 17.11.2016

ΠΟΠ ( ) ΠΓΕ ( X )

1.   Ονομασία/-ες

«Lenticchia di Altamura»

2.   Κράτος μέλος ή τρίτη χώρα:

Ιταλία

3.   Περιγραφή του γεωργικού προϊόντος ή του τροφίμου

3.1.   Τύπος προϊόντος

Κλάση 1.6. Φρούτα, λαχανικά και δημητριακά, νωπά ή μεταποιημένα

3.2.   Περιγραφή του προϊόντος για το οποίο ισχύει η ονομασία υπό 1

Η προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη (ΠΓΕ) «Lenticchia di Altamura» αναφέρεται αποκλειστικά σε αποξηραμένες φακές των ποικιλιών Laird και Eston. Αυτές ανήκουν στο ακόλουθο είδος: Lens esculenta Moench (Συνώνυμα: Ervum lens. L., Lens culinaris Medic.)

Κατά τη διάθεσή του στην κατανάλωση, το προϊόν «Lenticchia di Altamura» πρέπει να παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:

Σχήμα: στρογγυλό και πεπλατυσμένο·

Μέγεθος: μεταξύ 3 και 4,9 mm σε διάμετρο για την ποικιλία Eston, και μεταξύ 5 και 7 mm για την ποικιλία Laird·

Χρώμα: διάφορες αποχρώσεις του πράσινου και του καφέ·

Μέσο βάρος ανά 100 σπέρματα: ελάχιστο 2,8 g και μέγιστο 3,6 g για την ποικιλία Eston, και ελάχιστο 5,7 g και μέγιστο 6,5 g για την ποικιλία Laird·

Υγρασία των αποξηραμένων φακών όταν διατίθενται στην αγορά: ≤ 13 %·

Περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες: ≤ 23 %·

Περιεκτικότητα σε σίδηρο: > 6 mg/100 g προϊόντος·

Τα αποξηραμένα όσπρια δεν πρέπει να παρουσιάζουν μεταβολές του χρώματος ή της εξωτερικής όψης τέτοιες που να αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά τους. Η μέγιστη συνολική ανοχή είναι 1,5 % για φακές θραυσμένες, κηλιδωμένες, προσβεβλημένες από κάνθαρο ή με αλλοιωμένο χρώμα. Επιτρέπεται η μη συμμόρφωση με τα όρια μεγέθους σε μέγιστο ποσοστό 1,5 % αποξηραμένου προϊόντος.

Το προϊόν πρέπει να είναι κατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση κατά τη διάθεσή του στην αγορά.

3.3.   Ζωοτροφές (μόνο για προϊόντα ζωικής προέλευσης) και πρώτες ύλες (μόνο για μεταποιημένα προϊόντα)

—

3.4.   Συγκεκριμένα στάδια της παραγωγής που πρέπει να εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής

Τα στάδια της σποράς, της καλλιέργειας, της συγκομιδής και της απεντόμωσης πρέπει να λαμβάνουν χώρα στην περιοχή που καθορίζεται στο σημείο 4. Η απεντόμωση πρέπει να πραγματοποιείται εντός 24 ωρών από τη συγκομιδή, ώστε να αποφεύγεται η ζημιά λόγω κανθάρου.

3.5.   Ειδικοί κανόνες για τον τεμαχισμό, το τρίψιμο, τη συσκευασία κ.λπ. του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Το προϊόν «Lenticchia di Altamura» πρέπει να διατίθεται στους καταναλωτές προς μαγειρική χρήση με μέγιστο βάρος 10 kg, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγεται η αλλοίωση των ευεργετικών για την υγεία και οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του προϊόντος.

Στην περίπτωση συναλλαγών χονδρικής και μόνο, το προϊόν επιτρέπεται να συσκευάζεται σε σάκους μέγιστης χωρητικότητας 3 τόνων ή σε μικρότερους σάκους μέγιστης χωρητικότητας 25 kg, κατάλληλους για μαγειρική χρήση.

3.6.   Ειδικοί κανόνες για την επισήμανση του προϊόντος στο οποίο αναφέρεται η καταχωρισμένη ονομασία

Η ετικέτα της συσκευασίας πρέπει να περιλαμβάνει, με σαφείς και ευανάγνωστους χαρακτήρες, όχι μόνον το ευρωπαϊκό σύμβολο αναγνώρισης των προϊόντων ΠΓΕ και τις πληροφορίες που απαιτούνται από τη νομοθεσία, αλλά και τις εξής ενδείξεις: το όνομα, την εταιρική επωνυμία και τη διεύθυνση της επιχείρησης παραγωγής ή συσκευασίας. Επιτρέπεται η χρήση ιδιωτικών εμπορικών ονομασιών, εφόσον δεν παραπλανούν τους καταναλωτές και επιτρέπονται βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας.

Η συσκευασία πρέπει επίσης να φέρει τον λογότυπο, όπως περιγράφεται παρακάτω:

Λογότυπος

Ο λογότυπος της ΠΓΕ «Lenticchia di Altamura» αποτελείται από 19 σχηματοποιημένες φακές διαφορετικών μεγεθών, των οποίων η διάταξη και οι διαστάσεις αντιπροσωπεύουν το μέγεθος και την τοποθεσία των κοινοτήτων που βρίσκονται στην περιοχή παραγωγής. Ο λογότυπος εμφαίνεται πάνω από το κείμενο «Lenticchia di Altamura IGP» [ΠΓΕ], του οποίου η διάταξη σε τρεις γραμμές και οι διαστάσεις προβάλλουν εμφανέστερα τη λέξη Altamura στη μεσαία γραμμή. Το κείμενο και οι σχηματοποιημένες φακές βρίσκονται σε λευκό φόντο κυκλικού σχήματος χωρίς γωνίες, ελάχιστου μεγέθους 25 mm.

Η γραμματοσειρά είναι Pluto bold και το χρώμα τόσο των σχηματοποιημένων φακών όσο και του κειμένου είναι Pantone 582.

Κωδικοί χρώματος:

Για τις φακές και το κείμενο: Pantone 582

C = 25 M = 9 Y = 100 K = 39

R = 142 G = 140 B = 19

HEX/HTML 8E8C13

Κατά το συνιστώμενο ελάχιστο μέγεθος, ο λογότυπος μπορεί να προσαρμοστεί για διαφορετικές χρήσεις, χωρίς όμως να μεταβάλλονται οι διστάσεις του. Μπορεί επίσης να εκτυπωθεί σε μελανόλευκη εκτύπωση, κατά περίπτωση.

4.   Συνοπτική οριοθέτηση της γεωγραφικής περιοχής

Η περιοχή παραγωγής του προϊόντος «Lenticchia di Altamura IGP» περιλαμβάνει τη διοικητική περιοχή των ακόλουθων κοινοτήτων: Altamura, Ruvo di Puglia, Corato, Minervino Murge, Andria, Spinazzola, Poggiorsini, Gravina in Puglia, Cassano delle Murge, Santeramo in Colle, Montemilone, Palazzo San Gervasio, Genzano di Lucania, Irsina, Tricarico, Matera, Banzi, Forenza και Tolve.

5.   Δεσμός με τη γεωγραφική περιοχή

Η περιοχή παραγωγής του προϊόντος «Lenticchia di Altamura» καλύπτει την περιοχή της Altamura και τις γειτονικές περιοχές Murgia Barese και Fossa Bradanica (ή Fossa Pre-Murgiana). Στην περιοχή επικρατεί μεσογειακό κλίμα το οποίο χαρακτηρίζεται από ήπιους χειμώνες και θερμά και ξηρά καλοκαίρια. Οι ετήσιες βροχοπτώσεις κυμαίνονται στα 604 mm. Το χαμηλότερο ύψος παρατηρείται τον Ιούλιο και το υψηλότερο τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Από την ανάλυση των μέσων μηνιαίων θερμοκρασιών προκύπτει ότι η ελάχιστη θερμοκρασία, η οποία μπορεί να είναι κατώτερη του μηδενός, παρουσιάζεται τον Ιανουάριο. Η μέγιστη θερμοκρασία μπορεί να φτάσει τους 40 °C και παρουσιάζεται τους μήνες του Ιουλίου και του Αυγούστου. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται στους 15 °C.

Τα εδάφη είναι συνήθως βαθιά, καλά δομημένα, μέτριας χαλαρότητας και αργιλώδους σύστασης. Είναι πλούσια σε οργανικές ουσίες, άζωτο, ασβεστολιθικά πετρώματα και το pH τους κυμαίνεται μεταξύ 7,6 και 8.

Η αιτιώδης σχέση μεταξύ του προϊόντος «Lenticchia di Altamura» και της περιοχής παραγωγής έγκειται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής που έχουν ως αποτέλεσμα ελάχιστη περιεκτικότητα του προϊόντος σε πρωτεΐνες και σε σίδηρο, η οποία είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με τις ίδιες ποικιλίες φακής που διατίθενται στην αγορά.

Είναι ευρέως γνωστό ότι η περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες στα όσπρια ποικίλλει σημαντικά και εξαρτάται από την ποσότητα διαθέσιμου αζώτου που απορροφά το φυτό. Η ποσότητα αζώτου εξαρτάται από την παρουσία αζωτοδεσμευτικών συμβιωτών του γένους Rhizobium. Οι εν λόγω συμβιώτες μπορούν να μολύνουν τις ρίζες των οσπρίων οι οποίες αποτελούνται από οζίδια, στα οποία συντελείται η διαδικασία δέσμευσης του αζώτου. Η δέσμευση του αζώτου δεν είναι δυνατή σε θερμοκρασία χαμηλότερη από 9 °C. Ομοίως, τα βακτήρια δεν μπορούν να επηρεάσουν το pH, όταν αυτό είναι χαμηλότερο από 5,6 ή υψηλότερο από 8. Τα εδάφη της γεωγραφικής περιοχής στην οποία παράγεται το προϊόν «Lenticchie di Altamura» διαθέτουν pH που κυμαίνεται μεταξύ 7,6 και 8. Η μέση θερμοκρασία της περιοχής είναι 15 °C. Αυτές οι συνθήκες ευνοούν τη διάδοση βακτηριακών μολύνσεων των ριζών, την ανάπτυξη οζιδίων και τη συμβιωτική δομή, όπως επίσης και τη δέσμευση αζώτου λόγω της συγκεκριμένης συμβιωτικής σχέσης. Οι προαναφερόμενες συνθήκες και διαδικασίες έχουν ως αποτέλεσμα την υψηλή περιεκτικότητα του προϊόντος «Lenticchia di Altamura» σε πρωτεΐνες. Με την πάροδο των αιώνων, αυτό επέτρεψε στον τοπικό πληθυσμό να υποκαταστήσει το κρέας με τις φακές, διασφαλίζοντας την επαρκή λήψη πρωτεϊνών στη δίαιτά του. Πράγματι, χαρακτηριστικό της μεσογειακής δίαιτας, η οποία πλέον αποτελεί μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς, είναι τα πρωτεϊνούχα συστατικά περισσότερο φυτικής παρά ζωικής προέλευσης.

Τα ασβεστολιθικά εδάφη, όπως αυτά που απαντώνται στην περιοχή παραγωγής του προϊόντος «Lenticchia di Altamura» είναι γενικά πλούσια σε σίδηρο. Η διαλυτότητα του σιδήρου στο έδαφος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, ο σημαντικότερος από τους οποίους είναι το pH του εδάφους. Σε εδάφη με υψηλό pH, συγκεκριμένα μεταξύ 8 και 10, η άσβεστος έχει την τάση να ενώνεται με τον σίδηρο και να σχηματίζει μη διαλυτές ενώσεις τις οποίες δεν μπορούν να προσλάβουν τα φυτά. Τα εδάφη της περιοχής παραγωγής του προϊόντος «Lenticchia di Altamura» έχουν τιμές pH μεταξύ 7,6 και 8, τροφοδοτώντας τα φυτά της περιοχής με υδατοδιαλυτό σίδηρο. Πράγματι, η ποσότητα του εν λόγω σημαντικού ιχνοστοιχείου είναι μεγαλύτερη στο προϊόν «Lenticchia di Altamura», σε σύγκριση με τις ίδιες ποικιλίες φακής που καλλιεργούνται εκτός της συγκεκριμένης περιοχής. Ο σίδηρος συμβάλλει στην παραγωγή αιμοσφαιρίνης και ερυθρών αιμοσφαιρίων, διασφαλίζει την επαρκή οξυγόνωση των σωματικών κυττάρων και, με αυτόν τον τρόπο, προσφέρει ενέργεια και ισορροπημένη ανάπτυξη. Ο σίδηρος τονώνει τη λειτουργία του συκωτιού, της σπλήνας, του εντέρου και του μυελού των οστών. Έχει επίσης ζωτική σημασία για νευροδιαβιβαστές, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη. Ο σίδηρος δημιουργεί ανθεκτικότητα στις ασθένειες, καταπολεμά το άγχος και είναι απαραίτητος για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το προϊόν «Lenticchia di Altamura» έχει αποκτήσει ισχυρή και μακρόχρονη φήμη στην Ιταλία, σημειώνοντας σημαντική αύξηση των πωλήσεων.

Παραπομπή στη δημοσίευση των προδιαγραφών

(άρθρο 6 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο του παρόντος κανονισμού)

Το ενοποιημένο κείμενο των προδιαγραφών διατίθεται στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση:

http://www.politicheagricole.it/flex/cm/pages/ServeBLOB.php/L/IT/IDPagina/3335

ή

απευθείας στην αρχική σελίδα του δικτυακού τόπου του υπουργείου Πολιτικών Γεωργίας, Τροφίμων και Δασών (www.politicheagricole.it), επιλογή «Prodotti DOP IGP» (στο επάνω και δεξιά τμήμα της οθόνης), κατόπιν «Prodotti DOP IGP STG» (στα πλάγια, στο αριστερό τμήμα της οθόνης) και τέλος «Disciplinari di Produzione all’esame dell’UE».

(1)  ΕΕ L 343 της 14.12.2012, σ. 1.