ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 6.12.2017
COM(2017) 827 final
2017/0333(APP)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 6.12.2017
COM(2017) 827 final
2017/0333(APP)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης
Έχουν περάσει σχεδόν δεκαέξι έτη από τότε που τα πρώτα κέρματα και χαρτονομίσματα του ευρώ εισήλθαν στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων πολιτών. Το νόμισμα αυτό χρησιμοποιείται σήμερα καθημερινά από 340 εκατομμύρια Ευρωπαίους σε 19 κράτη μέλη («ζώνη του ευρώ»). Το ευρώ είναι το δεύτερο πλέον χρησιμοποιούμενο νόμισμα στον κόσμο. Εξήντα άλλες χώρες και εδάφη ανά τον κόσμο, με πληθυσμό 175 εκατομμύρια, έχουν επιλέξει να χρησιμοποιούν το ευρώ ως νόμισμά τους ή να προσδέσουν το δικό τους νόμισμα σε αυτό.
Η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση που έπληξε την Ευρώπη το 2008, οι συνέπειες της οποίας εξακολουθούν να είναι αισθητές έως σήμερα, δεν ξεκίνησε στη ζώνη του ευρώ, αλλά έφερε στο φως ορισμένες από τις θεσμικές της αδυναμίες. Ως απάντηση έκτακτης ανάγκης στις άμεσες προκλήσεις, εγκρίθηκαν πολλές πράξεις. Οι πράξεις αυτές δημιούργησαν νέους χρηματοπιστωτικούς μηχανισμούς ασφαλείας που βοήθησαν τις πλέον πληττόμενες χώρες και ενίσχυσαν τον συντονισμό των πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ. Εκτός από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης («ΕΜΧΣ») που βασίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 407/2010 του Συμβουλίου, οι περισσότεροι από τους εν λόγω μηχανισμούς θεσπίστηκαν εκτός του νομικού πλαισίου της Ένωσης. Τα κράτη μέλη διέθεσαν σε διμερές επίπεδο χρηματοδοτική συνδρομή στην Ελλάδα και δημιούργησαν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας («ΕΤΧΣ»). Ήδη από το 2010 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), που δημιουργήθηκε ως προσωρινός μηχανισμός, θα έπρεπε να αντικατασταθεί από έναν μόνιμο φορέα, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας («ΕΜΣ»). Οι εν λόγω μηχανισμοί ενίσχυσαν τους δημοσιονομικούς και χρηματοοικονομικούς κανόνες προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης. Η δράση νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποδείχθηκε επίσης καθοριστικής σημασίας.
Μετά από πολλά χρόνια χαμηλής ή μηδενικής ανάπτυξης, οι αποφασιστικές προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς. Η Ευρώπη βιώνει σήμερα μια ισχυρή ανάκαμψη. Όλα τα κράτη μέλη εμφανίζουν πλέον μεγέθυνση και η συνολική μεγέθυνση στην ΕΕ ανέρχεται σε περίπου 2 % κατά μέσο όρο επί σειρά ετών. 1 Ο δείκτης οικονομικού κλίματος είναι στο υψηλότερο επίπεδό του στην ΕΕ και στη ζώνη του ευρώ από το 2000. Η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από τα τέλη του 2008. Η λαϊκή υποστήριξη για το ευρώ είναι η υψηλότερη στην ευρωζώνη από την εισαγωγή των τραπεζογραμματίων και των κερμάτων ευρώ το 2002. 2 Ωστόσο, όπως δήλωσε η Επιτροπή κατά την ανάληψη των καθηκόντων της, η κρίση δεν έχει παρέλθει εφόσον η ανεργία εξακολουθεί να παραμένει σε τόσο υψηλά επίπεδα, καθώς 14,3 εκατομμύρια άτομα είναι ακόμα άνεργοι στη ζώνη του ευρώ τον Οκτώβριο του 2017.
Πρέπει να αντληθούν σημαντικά διδάγματα από τα έτη της κρίσης. Τα σχετικά ζητήματα είχαν ήδη προσδιοριστεί σαφώς στην έκθεση των πέντε Προέδρων του Ιουνίου 2015 3 . Έκτοτε, έχουν καταβληθεί πολλές προσπάθειες για την «εμβάθυνση» της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης («ΟΝΕ») μέσω της «πράξης». Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών έχει ενισχυθεί με σαφέστερες κατευθυντήριες γραμμές για τη ζώνη του ευρώ ως σύνολο και με μεγαλύτερη έμφαση στις κοινωνικές πτυχές. Η οικονομική διακυβέρνηση έχει βελτιωθεί, με τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου και Εθνικών Συμβουλίων Παραγωγικότητας. Η τεχνική βοήθεια στα κράτη μέλη ενισχύθηκε με τη δημιουργία της Υπηρεσίας Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων. Έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα προς την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης 4 και της Ένωσης Κεφαλαιαγορών 5 , ιδίως με την παράλληλη προώθηση μέτρων μείωσης του κινδύνου και καταμερισμού του κινδύνου στον τραπεζικό τομέα. Έχει επίσης ενταθεί ο διάλογος με τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς πολιτικούς φορείς και κοινωνικούς εταίρους, με στόχο την αύξηση της οικειοποίησης σε όλα τα επίπεδα.
Ως εκ τούτου, η αρχιτεκτονική της ζώνης του ευρώ είναι πολύ ισχυρότερη από ποτέ άλλοτε, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι πλήρης. Το έγγραφο προβληματισμού σχετικά με την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, 6 καθώς και το έγγραφο προβληματισμού σχετικά με το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ 7 που παρουσίασε η Επιτροπή στο πλαίσιο της συνέχειας που θα δοθεί στη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της Ευρώπης, 8 υπενθυμίζει την κατάσταση και σκιαγραφεί μια πιθανή μελλοντική πορεία έως το 2025.
Είναι πλέον εμφανές ότι η Ευρώπη ανακτά την ισχύ της. Τόσο από οικονομική όσο και από πολιτική άποψη, υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας, και οι θετικές εξελίξεις είναι περισσότερο ενθαρρυντικές. Δεν θα πρέπει να υπάρξει εφησυχασμός: πάντα πρέπει να επισκευάζει κανείς τη στέγη όσο διαρκεί η καλοκαιρία.
Στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης στις 13 Σεπτεμβρίου 2017, 9 ο Πρόεδρος κ. Juncker παρουσίασε τις απόψεις του για μια πιο ενωμένη, πιο ισχυρή και πιο δημοκρατική Ένωση και κατέστησε σαφές ότι η ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Ευρώπης αποτελεί ουσιαστικό μέρος του χάρτη πορείας που οδηγεί στη σύνοδο των Ηγετών στην πόλη Σιμπίου, την οποία συγκάλεσε ο Πρόεδρος κ. Tusk στις 9 Μαΐου 2019, όπου αναμένεται να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης.
Αυτό αντικατοπτρίζεται επίσης στο Θεματολόγιο των Ηγετών, 10 με τον προγραμματισμό, εκ μέρους των ηγετών της ΕΕ, μιας συνόδου κορυφής της ζώνης του ευρώ στις 15 Δεκεμβρίου 2017 προκειμένου να συζητήσουν σχετικά με ένα χρονοδιάγραμμα για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με την Οικονομική και Νομισματική Ένωση και την Τραπεζική Ένωση, καθώς και μια ειδική συνεδρίαση που είναι προγραμματισμένη για τις 28-29 Ιουνίου 2018 με σκοπό να καταλήξουν σε συγκεκριμένες αποφάσεις.
Η έκκληση υπέρ της ενότητας, της αποδοτικότητας και της δημοκρατικής λογοδοσίας στην ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης έχει ιδιαίτερη σημασία για την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης:
• Ενότητα: Το ευρώ είναι το ενιαίο νόμισμα της ΕΕ και αυτά που έχουν σχεδιαστεί για τη ζώνη του ευρώ θα πρέπει επίσης να σχεδιαστούν και για τα κράτη μέλη, και από κοινού με αυτά, που αναμένεται να υιοθετήσουν το ευρώ στο μέλλον. Με εξαίρεση το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δανία, όλα τα κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ έχουν δεσμευθεί νομικά να υιοθετήσουν τελικά το ευρώ. 11 Επιπλέον, με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου, οι οικονομίες της ζώνης του ευρώ θα αντιπροσωπεύουν το 85 % περίπου του συνολικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της ΕΕ. Η συνεκτική επίδραση της πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης, της οποίας η ενιαία αγορά παραμένει ο πυρήνας, σημαίνει ότι το μέλλον τόσο των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ όσο και των κρατών μελών εκτός της ζώνης του ευρώ είναι αλληλένδετο, και μια ισχυρή και σταθερή ζώνη του ευρώ είναι καίριας σημασίας τόσο για τα μέλη της όσο και για την ΕΕ στο σύνολό της.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ μέσω του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου («ΕΝΤ») από κοινού με τα κράτη μέλη που δεν έχουν ως νόμισμα το ευρώ και τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση να παρέχουν έναν μηχανισμό ασφαλείας για το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (εφεξής «ΕΣΕ») με ισοδύναμους όρους και προϋποθέσεις έτσι ώστε το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης να έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί αυτό το μέσο εάν κρίνεται αναγκαίο για την επιτυχή ανάληψη δράσης εξυγίανσης στην Τραπεζική Ένωση.
• Αποδοτικότητα: Για μια ισχυρότερη Οικονομική και Νομισματική Ένωση απαιτείται ισχυρότερη διακυβέρνηση και πιο αποδοτική χρήση των διαθέσιμων πόρων. Το σημερινό σύστημα εξακολουθεί να αντικατοπτρίζει ένα συνονθύλευμα από αποφάσεις που έχουν ληφθεί για να αντιμετωπιστεί μια άνευ προηγουμένου κρίση. Το γεγονός αυτό μερικές φορές οδήγησε στον πολλαπλασιασμό των νομικών πράξεων και σε αυξημένη πολυπλοκότητα των κανόνων, που αποτελεί πηγή περιπλοκών και δημιουργεί κινδύνους αλληλεπικαλύψεων. Η αύξηση των συνεργειών, η απλούστευση των διαδικασιών και η ενσωμάτωση των διακυβερνητικών συμφωνιών εντός του νομικού πλαισίου της ΕΕ θα ενισχύσει τη διακυβέρνηση και τη λήψη αποφάσεων. Για λόγους αποδοτικότητας, επίσης, όλες οι αλλαγές που προτείνει η Επιτροπή στο πλαίσιο της σημερινής δέσμης μέτρων μπορούν να υλοποιηθούν στο πλαίσιο των υφιστάμενων Συνθηκών της ΕΕ.
Η πείρα έχει δείξει ότι είναι δύσκολο και επαχθές να συνδυαστεί μια συλλογική δράση των κρατών μελών με τις αρμοδιότητες για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών που έχουν ανατεθεί στην Ένωση. Γενικότερα, η συνύπαρξη των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων με ένα μόνιμο διακυβερνητικό μηχανισμό όπως ο ΕΜΣ δημιουργεί ένα πολύπλοκο τοπίο όπου παρατηρείται κατακερματισμός και άνιση εφαρμογή της δικαστικής προστασίας, του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δημοκρατικής λογοδοσίας. Επιπλέον, η διαδικασία λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο μιας διακυβερνητικής μεθόδου απαιτεί συνήθως δυσκίνητες εθνικές διαδικασίες και, ως εκ τούτου, είναι συχνά δύσκολο να συμβιβαστεί με την ταχύτητα που απαιτείται για την εξασφάλιση αποτελεσματικής διαχείρισης των κρίσεων, όπως φαίνεται από τη χρήση του ΕΜΧΣ τον Ιούλιο του 2015 για την παροχή ενδιάμεσης χρηματοδότησης έως ότου καταστεί διαθέσιμη η στήριξη από τον ΕΜΣ στην Ελλάδα: η τροποποίηση ενός κανονισμού της ΕΕ και η λήψη απόφασης για τη χρήση του αποδείχθηκε στην πράξη ταχύτερη από μια συνήθη απόφαση εκταμίευσης του ΕΜΣ. Αυτό αφορά επίσης την προσαρμογή των ενεργειών στις νέες περιστάσεις. Δεδομένου ότι ακόμη και οι μικρές αλλαγές εξαρτώνται από την υπογραφή όλων των συμβαλλομένων μερών σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, η έγκριση των εθνικών κοινοβουλίων ενδέχεται να είναι αναγκαία για την τροποποίησή τους. Οι διαδικασίες αυτές είναι χρονοβόρες και ενδέχεται να εμποδίσουν την ανάληψη δράσης τη στιγμή που αυτή είναι αναγκαία. Το νομικό πλαίσιο της ΕΕ, από την άλλη πλευρά, προσφέρει ένα δυνητικό φάσμα μεθόδων για τροποποιήσεις των υφιστάμενων πράξεων, με πολυπλοκότητα αντίστοιχη προς τη σοβαρότητα του προκειμένου ζητήματος και τη μορφή του μέτρου που πρέπει να προσαρμοστεί. Συνεπώς, η εφαρμογή του πλαισίου λήψης αποφάσεων της ΕΕ θα καταστήσει τη διαδικασία προσαρμογής των σχετικών διατάξεων ταχύτερη, εφόσον χρειάζεται. Η ενίσχυση των συνεργειών και μια πιο εξορθολογισμένη διαδικασία λήψης αποφάσεων θα ενισχύσουν τη διακυβέρνηση και τις διαδικασίες.
• Δημοκρατική λογοδοσία: Η ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης συνεπάγεται επίσης μεγαλύτερη πολιτική ευθύνη και διαφάνεια όσον αφορά το ποιος αποφασίζει τι και πότε σε διάφορα επίπεδα. Γι αυτό απαιτείται η ευρωπαϊκή διάσταση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων να έλθει πιο κοντά στους πολίτες και να πλησιάσει περισσότερο στο προσκήνιο των συζητήσεων σε εθνικό επίπεδο και, επίσης, να εξασφαλιστεί ότι τόσο τα εθνικά κοινοβούλια όσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν επαρκείς εξουσίες εποπτείας σχετικά με τη διαχείριση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Αυτό αναμένεται επίσης ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη οικειοποίηση των συλλογικών αποφάσεων και διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο αυτές λαμβάνονται και ανακοινώνονται. Αυτό ισχύει ιδίως για το ΕΝΤ ως διάδοχο του ΕΜΣ. Η δημοκρατική λογοδοσία αποτελεί κεντρικό στοιχείο της συζήτησης για το μέλλον της Ευρώπης. Ο ΕΜΣ έχει αποκτήσει με την πάροδο των ετών έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Ο μετασχηματισμός του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να συνοδεύεται από μια προσπάθεια για την ένταξη της λειτουργίας του στο ισχυρό πλαίσιο λογοδοσίας της Ένωσης μαζί με πλήρη δικαστικό έλεγχο. Ειδικότερα, η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ενισχύσει τη δημοκρατική εποπτεία, ενώ εξακολουθεί να διατηρείται πλήρως ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων, λαμβανομένων υπόψη των σημαντικών συνεισφορών των κρατών μελών στο ΕΝΤ.
Για όλους τους προαναφερθέντες λόγους, οι απαραίτητες δομές για την παροχή στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ είναι καλύτερο να είναι ενταγμένες στο πλαίσιο της Ένωσης και στα χέρια ενός οργάνου της Ένωσης που θα δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό. Δεδομένων των οικονομικών δυσκολιών και προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ένωση και της συσσωρευμένης εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα αυτόν από τον ΕΜΣ, η δημιουργία, πάντως, ενός τέτοιου φορέα από μηδενική βάση θα ήταν μη αποδοτική ως προς το κόστος σε απαγορευτικό βαθμό. Ως εκ τούτου, το προτεινόμενο ΕΝΤ θα πρέπει να ενσωματώσει και να απορροφήσει τον ήδη υφιστάμενο ΕΜΣ με τους υφιστάμενους στόχους, τις λειτουργίες και τα μέσα του. Το ΕΝΤ που προτείνει τώρα η Επιτροπή μπορεί να υλοποιηθεί στο πλαίσιο των ισχυουσών Συνθηκών. Πέρα από τις σχετικές προσπάθειες, αυτό προσφέρει επίσης την ιδανική ευκαιρία για τη δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού ασφαλείας για το ΕΣΕ. Η δημιουργία ενός μηχανισμού ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης («ΕΤΕ») είχε ήδη συμφωνηθεί από τα κράτη μέλη το 2013, ως συμπλήρωμα στην πολιτική συμφωνία σχετικά με τον κανονισμό για τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης. 12 Ένας κοινός μηχανισμός ασφαλείας έσχατης ανάγκης θα εξυπηρετεί τον σκοπό της εξασφάλισης ενισχυμένης εμπιστοσύνης σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη όσον αφορά την αξιοπιστία των ενεργειών που πρέπει να αναληφθούν από το ΕΣΕ και θα αυξήσει τη χρηματοδοτική ικανότητα του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης. Ως μέσο έσχατης ανάγκης, θα ενεργοποιείται μόνο στην περίπτωση που το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης αποδεικνύεται ανεπαρκές για να χρηματοδοτήσει την εξυγίανση της σχετικής τράπεζας ή των σχετικών τραπεζών. Ο μηχανισμός ασφαλείας θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερος διαχρονικά, δεδομένου ότι οποιαδήποτε ποσά χρησιμοποιούνται θα ανακτώνται από τους τραπεζικούς τομείς στα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση.
Η διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ είναι το σκεπτικό που συνδέει το ΕΣΕ με το ΕΝΤ και τον προκάτοχό του, τον ΕΜΣ, που δημιουργήθηκε για να διασφαλίζει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ. Πράγματι, ο εδραιωμένος σήμερα σύνδεσμος κράτους-τραπεζών συνεπάγεται ότι όχι μόνο η χρηματοπιστωτική ευρωστία των κρατών, αλλά και εκείνη των συστημικών τραπεζών είναι στοιχείο κρίσιμης σημασίας για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ και του ενιαίου νομίσματος αυτού καθαυτού. Για τον λόγο αυτόν, είναι ακόμη πιο φυσικό ότι η παρούσα πρόταση θα παρέχει τον σύνδεσμο μεταξύ των δραστηριοτήτων του ΕΣΕ και του ΕΝΤ με τη μορφή ενός μέσου που θα επιτρέπει την παροχή είτε πιστωτικού ορίου είτε εγγυήσεων προς το ΕΣΕ για τη στήριξη των δραστηριοτήτων του.
Κατά τα τελευταία έτη, έχουν εκφραστεί πολλές απόψεις σχετικά με την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Οι γνώμες μπορεί να διαφέρουν, αλλά υπάρχει ευρεία συναίνεση σχετικά με την ανάγκη να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος. Υπήρξαν επίσης πολύ σημαντικές συνεισφορές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 13 και σημαντικές συζητήσεις στην Ευρωομάδα 14 .
Ο προτεινόμενος κανονισμός για τη θέσπιση του ΕΝΤ είναι μια από τις πρωτοβουλίες που έχουν εξαγγελθεί στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Περαιτέρω βήματα προς την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης». Η ανακοίνωση αυτή παρουσιάζει συνοπτικά το σκεπτικό και το περιεχόμενο όλων των πρωτοβουλιών που παρουσιάζει η Επιτροπή. Στη συνέχεια, η ανακοίνωση υπενθυμίζει ότι η δέσμη αυτή εντάσσεται σε ένα ευρύ χάρτη πορείας για την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης έως το 2025 και προβλέπει χρονοδιάγραμμα δράσης για τους προσεχείς 18 μήνες.
Η παρούσα πρόταση αξιοποιεί την καθιερωμένη δομή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας με τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου ενταγμένου στο νομικό πλαίσιο της ΕΕ. Αυτό είχε ήδη ανακοινωθεί στην έκθεση των πέντε προέδρων και έχει επίσης ζητηθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που υπογράμμισε την ανάγκη να είναι εφοδιασμένο το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο με επαρκή ικανότητα δανειοδοσίας και δανειοληψίας και με σαφώς καθορισμένη εντολή. 15
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας δημιουργήθηκε στα τέλη Οκτωβρίου 2012 στο απόγειο της κρίσης. Η πίεση των γεγονότων εκείνη την εποχή οδήγησε στην εξεύρεση μιας διακυβερνητικής λύσης. Ωστόσο, ήταν ήδη σαφές ότι αυτό θα μπορούσε επίσης να επιτευχθεί στο πλαίσιο των Συνθηκών της ΕΕ, όπως αναφέρεται, για παράδειγμα, στο σχέδιο στρατηγικής της Επιτροπής για μια βαθιά και ουσιαστική Οικονομική και Νομισματική Ένωση. 16
Με την πάροδο των ετών, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας έχει αποδειχθεί αποφασιστικής σημασίας όσον αφορά τη συμβολή του στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ. Τούτο επιτεύχθηκε με την παροχή πρόσθετης χρηματοδοτικής στήριξης σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ που βρίσκονται σε κίνδυνο. Η μετατροπή του μηχανισμού αυτού σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα ενισχύσει περαιτέρω τη θεσμική του στήριξη. Αυτό θα βοηθήσει να δημιουργηθούν νέες συνέργειες στο πλαίσιο της ΕΕ, ειδικότερα σε σχέση με τη διαφάνεια, τον δικαστικό έλεγχο και την αποτελεσματικότητα των δημοσιονομικών πόρων της ΕΕ και, ως εκ τούτου, θα προσφέρει καλύτερη στήριξη στα κράτη μέλη. Επίσης, θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της συνεργασίας με την Επιτροπή και της υποχρέωσης λογοδοσίας έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό θα επιτευχθεί χωρίς να επηρεαστεί ο τρόπος με τον οποίο οι εθνικές κυβερνήσεις θα λογοδοτούν στα δικά τους εθνικά κοινοβούλια και με ταυτόχρονη διατήρηση των δεσμεύσεων του υφιστάμενου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Η πρωτοβουλία λαμβάνει τη μορφή της πρότασης κανονισμού του Συμβουλίου, που υπόκειται στην έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 352 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το άρθρο 352 προβλέπει την ενσωμάτωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στο πλαίσιο της Ένωσης, καθώς το εν λόγω μέτρο κρίνεται απαραίτητο για να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ 17 και οι Συνθήκες δεν έχουν προβλέψει άλλη νομική βάση για την επίτευξη αυτού του συγκεκριμένου στόχου από την ΕΕ. 18 Η παράγραφος 2 του εν λόγω άρθρου προβλέπει ρητά έναν ρόλο για τα εθνικά κοινοβούλια. Ιστορικά, πολλές σημαντικές αποφάσεις που προλειαίνουν το έδαφος για την εγκαθίδρυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης έχουν βασιστεί στο αντίστοιχο του άρθρου 352. Για παράδειγμα, οι αποφάσεις για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Νομισματικής Συνεργασίας, την Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα και των πρώτων μηχανισμών για το ισοζύγιο πληρωμών ελήφθησαν σύμφωνα με το άρθρο 235 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, τον πρόδρομο του άρθρου 352.
Η πρόταση συμπληρώνεται από ένα σχέδιο αυτού που θα μπορούσε να γίνει μια διακυβερνητική συμφωνία για τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ ώστε αυτά να έχουν τη δυνατότητα να συμφωνούν μεταξύ τους για τη μεταφορά κονδυλίων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας στο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Αυτό προβλέπει επίσης ότι το Ταμείο θα διαδεχθεί και θα αντικαταστήσει τον ΕΜΣ, συμπεριλαμβανομένης της νομικής του κατάστασης, με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του.
Σύμφωνα με τη σημερινή πρόταση, το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα συσταθεί ως ενιαία νομική οντότητα σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης. Θα διαδεχθεί τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, διατηρώντας κατ’ ουσίαν τις υφιστάμενες οικονομικές και θεσμικές δομές του. Αυτό σημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα συνεχίσει να παρέχει στήριξη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στα κράτη μέλη που τη χρειάζονται, να συγκεντρώνει κεφάλαια με την έκδοση μέσων της κεφαλαιαγοράς και να πραγματοποιεί συναλλαγές στις χρηματαγορές. Τα μέλη δεν θα αλλάξουν και η συμμετοχή επιπλέον κρατών μελών θα παραμείνει δυνατή, μόλις αυτά υιοθετήσουν το ευρώ.
Δεδομένου ότι το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα καταστεί οργανισμός της Ένωσης, ορισμένες στοχευμένες προσαρμογές είναι αναγκαίες στην τρέχουσα δομή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Αυτές περιλαμβάνουν την έγκριση, από το Συμβούλιο, των αποφάσεων κατά διακριτική ευχέρεια που λαμβάνει το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. 19
Επιπλέον, η σημερινή πρόταση προσθέτει έναν περιορισμένο αριθμό νέων χαρακτηριστικών.
Πρώτον, το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα είναι σε θέση να παρέχει τον κοινό μηχανισμό ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης. Αυτός αποτελεί σημαντικό τμήμα του αποκαλούμενου δεύτερου πυλώνα της Τραπεζικής Ένωσης, του λεγόμενου Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης. 20 Όταν θεσπίστηκε ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης το 2013, τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης για την ανάπτυξη ενός μηχανισμού ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης. Αυτό προοριζόταν να αποτελέσει έσχατη λύση που θα ενεργοποιείται εφόσον οι άμεσα διαθέσιμοι πόροι του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης αποδειχθούν ανεπαρκείς για σκοπούς κεφαλαίου ή ρευστότητας. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης ότι θα πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερος μεσοπρόθεσμα, έτσι ώστε τυχόν χρησιμοποίηση του μηχανισμού ασφαλείας να πρόκειται να ανακτηθεί από τον τραπεζικό τομέα της ζώνης του ευρώ.
Οι νέοι κανόνες της ΕΕ σχετικά με την τραπεζική εποπτεία και εξυγίανση, που αναπτύχθηκαν σε συνέχεια της κρίσης, έχουν μειώσει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης και τον πιθανό αντίκτυπο της χρεοκοπίας των τραπεζών. Ωστόσο, ένας κοινός δημοσιονομικός μηχανισμός ασφαλείας εξακολουθεί να είναι αναγκαίος για να βελτιωθεί η χρηματοδοτική ικανότητα του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης. Ο εν λόγω μηχανισμός ασφαλείας θα εμπνεύσει εμπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστημα, ενισχύοντας την αξιοπιστία των μέτρων που λαμβάνονται από το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης. Αυτό με τη σειρά του θα μειώσει την πιθανότητα μιας κατάστασης κατά την οποία θα είναι αναγκαία η παρέμβαση ενός μηχανισμού ασφαλείας.
Σήμερα, υπάρχει ευρεία συναίνεση ότι ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας – το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο – είναι ο πλέον κατάλληλος για να παρέχει τον εν λόγω μηχανισμό ασφαλείας υπό τη μορφή πιστωτικού ορίου ή εγγυήσεων στο Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης. Αυτό αντικατοπτρίζεται στη σημερινή πρόταση που διατυπώνει επίσης κατάλληλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ο μηχανισμός ασφαλείας μπορεί να αναπτύσσεται γρήγορα, εάν χρειαστεί. Προτείνονται επίσης ειδικές ρυθμίσεις για την κάλυψη των θεμιτών συμφερόντων των κρατών εκτός ευρωζώνης που έχουν προσχωρήσει στην Τραπεζική Ένωση.
Δεύτερον, όσον αφορά τη διακυβέρνηση, η πρόταση περιλαμβάνει τη δυνατότητα για ταχύτερη λήψη αποφάσεων σε συγκεκριμένες επείγουσες περιπτώσεις. Προτείνεται η διατήρηση της ομοφωνίας για όλες τις σημαντικές αποφάσεις με δημοσιονομικό αντίκτυπο (π.χ. προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου). Ωστόσο, προτείνεται η ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, σύμφωνα με την οποία απαιτείται το 85 % των ψήφων, για τη λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων σχετικά με στήριξη σταθερότητας, εκταμιεύσεις και την ανάπτυξη του μηχανισμού ασφαλείας.
Τρίτον, όσον αφορά τη διαχείριση των προγραμμάτων χρηματοδοτικής συνδρομής, η πρόταση προβλέπει μια πιο άμεση συμμετοχή του ΕΝΤ, μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τέταρτον, η πρόταση προβλέπει τη δυνατότητα ανάπτυξης νέων χρηματοδοτικών μέσων από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Με την πάροδο του χρόνου, τα μέσα αυτά θα μπορούσαν να συμπληρώνουν ή να υποστηρίζουν άλλα ενωσιακά χρηματοδοτικά μέσα και προγράμματα. Οι συνέργειες αυτές θα μπορούσαν να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες αν το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο πρόκειται να διαδραματίσει ένα ρόλο για την υποστήριξη μιας πιθανής λειτουργίας σταθεροποίησης στο μέλλον.
Με τις αλλαγές αυτές, το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα καθιερωθεί ως ισχυρός φορέας διαχείρισης κρίσεων εντός του πλαισίου της Ένωσης, που θα λειτουργεί σε πλήρη συνέργεια με άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή θα διατηρήσουν τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες τους όσον αφορά την οικονομική και δημοσιονομική εποπτεία και τον συντονισμό της πολιτικής, όπως ορίζεται στις Συνθήκες της ΕΕ.
Η πρακτική συνεργασία μπορεί επίσης να εντατικοποιηθεί με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των κρατών μελών, τη συνεργασία με τους συμμετέχοντες στην αγορά και την αποφυγή επικαλύψεων των ενεργειών. Θα μπορούσε να επιδιωχθεί περαιτέρω συνεργασία εν όψει περαιτέρω προόδου προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης.
•Προτεινόμενες βελτιώσεις στη συγκρότηση του ΕΜΣ
Ο προτεινόμενος κανονισμός και το παράρτημά του που περιέχει το καταστατικό του ΕΝΤ βασίζεται στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ και στον εσωτερικό κανονισμό του ΕΜΣ.
Ειδικότερα το παράρτημα αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό το κείμενο της Συνθήκης για τον ΕΜΣ. Αφήνει μια σειρά άρθρων της Συνθήκης για τον ΕΜΣ αμετάβλητα σε γενικές γραμμές. Αφορά άρθρα σχετικά με το μετοχικό κεφάλαιο, τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, καθώς και την κλείδα κατανομής (άρθρα 8, 9 και 11), τα άρθρα που αφορούν τα μέσα για την παροχή στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στα μέλη του ΕΝΤ (άρθρα 14 έως 18), την πολιτική τιμολόγησης (άρθρο 20), τις δανειοληπτικές πράξεις (άρθρο 21), την οικονομική διαχείριση (άρθρα 25 έως 28), τον εσωτερικό έλεγχο (άρθρο 33) και την προσωρινή διόρθωση της κλείδας κατανομής (άρθρο 44).
Η πρόταση αποκλίνει από το κείμενο της ισχύουσας Συνθήκης για τον ΕΜΣ για δύο λόγους, νομική συνοχή με το νομικό πλαίσιο της ΕΕ και περιορισμένες αλλαγές προκειμένου να ενισχυθούν οι πράξεις και η λήψη αποφάσεων του ΕΝΤ.
1) Νομική συνοχή με το νομικό πλαίσιο της ΕΕ:
Πρώτον, ο ίδιος ο προτεινόμενος κανονισμός περιλαμβάνει άρθρα με αλλαγές που είναι αναγκαίες για λόγους συνέπειας με το δίκαιο της ΕΕ: την ίδρυση του ΕΝΤ (άρθρο 1), τη νομική διαδοχή και αντικατάσταση του ΕΜΣ (άρθρο 2), την καθιέρωση διαδικασίας έγκρισης από το Συμβούλιο για τις αποφάσεις που λαμβάνει το Συμβούλιο Διοικητών ή το Συμβούλιο Διευθυντών, οι οποίες εμφανίζουν χαρακτηριστικά πολιτικής διακριτικής ευχέρειας (άρθρο 3), και τις σχετικές απαιτήσεις δημοσίευσης (άρθρο 4), καθώς και ειδικές διατάξεις περί λογοδοσίας (άρθρα 5 και 6) προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά Κοινοβούλια. Προβλέπονται επίσης δύο τελικές διατάξεις (άρθρα 7 και 8).
Δεύτερον, το παράρτημα του προτεινόμενου κανονισμού περιλαμβάνει το καταστατικό του ΕΝΤ. Περιέχει τροποποιήσεις προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή με το ενωσιακό δίκαιο, όπως: προσδιορισμό της δανειοδοτικής ικανότητας (άρθρο 8), αρχές για τις πράξεις σταθερότητας (άρθρο 12), ένταξη του μέσου για την παροχή συνδρομής για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των πιστωτικών ιδρυμάτων (άρθρο 19), διαδικασία που αφορά τον προϋπολογισμό του ΕΝΤ (άρθρα 29-30), τους ετήσιους λογαριασμούς (άρθρο 31), τις οικονομικές καταστάσεις και τις ετήσιες εκθέσεις (άρθρο 32), εξωτερικό έλεγχο (άρθρο 34), Συμβούλιο Ελεγκτών (άρθρο 35), συμφωνία για την έδρα (άρθρο 37), προνόμια και ασυλίες (άρθρο 38), διατάξεις σχετικά με το προσωπικό (άρθρο 39), επαγγελματικό απόρρητο και ανταλλαγή πληροφοριών (άρθρο 40), εξουσιοδότηση διαχείρισης όσον αφορά το ΕΤΧΣ (άρθρο 42), μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης (άρθρο 45), πρόσβαση σε έγγραφα (άρθρο 46), γλωσσικές απαιτήσεις (άρθρο 47).
2) Ενίσχυση των πράξεων και της λήψης αποφάσεων του ΕΝΤ:
Επιπλέον, εισάγονται τροποποιήσεις στα άρθρα της Συνθήκης για τον ΕΜΣ με σκοπό την επίτευξη ορισμένων πρόσθετων στόχων: ενίσχυση των διαδικασιών ψηφοφορίας (άρθρα 5 και 6), διαδικασία διορισμού του διευθύνοντος συμβούλου (άρθρο 7), σύσταση της νέας λειτουργίας για τη στήριξη του ΕΣΕ και την κατάλληλη τροποποίηση των στόχων και των αρχών του ΕΝΤ (άρθρα 3, 22 έως 24), εξασφάλιση μεγαλύτερης ευελιξίας όσον αφορά τις ρυθμίσεις συνεργασίας (άρθρο 41).
3) Πίνακας ισοδυναμίας
Ο κατωτέρω πίνακας αντιστοιχίας παρουσιάζει συγκριτική επισκόπηση της δομής της Συνθήκης για τον ΕΜΣ στην αριστερή πλευρά και του προτεινόμενου κανονισμού και του καταστατικού του ΕΝΤ στη δεξιά πλευρά:
Άρθρα της Συνθήκης για τον ΕΜΣ |
Αντίστοιχες διατάξεις του προτεινόμενου κανονισμού ΕΝΤ και του καταστατικού του ΕΝΤ («Καταστατικό») |
Άρθρο 1 (ίδρυση του ΕΝΤ) |
Άρθρο 1 του προτεινόμενου κανονισμού (ίδρυση του ΕΝΤ) |
- |
Άρθρο 2 του προτεινόμενου κανονισμού (διαδοχή και αντικατάσταση του ΕΜΣ) |
- |
Άρθρο 3 του προτεινόμενου κανονισμού (ρόλος του Συμβουλίου) |
- |
Άρθρο 4 του προτεινόμενου κανονισμού (δημοσίευση) |
- |
Άρθρο 5 του προτεινόμενου κανονισμού (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) |
- |
Άρθρο 6 του προτεινόμενου κανονισμού (εθνικά κοινοβούλια) |
- |
Άρθρο 7 του προτεινόμενου κανονισμού (αναφορές στον ΕΜΣ στην ισχύουσα νομοθεσία της Ένωσης) |
- |
Άρθρο 1 του καταστατικού (νομικό καθεστώς του ΕΝΤ) |
Άρθρο 2 (μέλη) |
Άρθρο 2 του καταστατικού (μέλη) |
Άρθρο 3 (σκοπός) |
Άρθρο 3 του καταστατικού (σκοπός και καθήκοντα) |
Άρθρο 4 (δομή και κανόνες ψηφοφορίας) |
Άρθρο 4 του καταστατικού (δομή και κανόνες ψηφοφορίας) |
Άρθρο 5 (Συμβούλιο Διοικητών) |
Άρθρο 5 του καταστατικού (Συμβούλιο Διοικητών) |
Άρθρο 6 (Συμβούλιο Διευθυντών) |
Άρθρο 6 του καταστατικού (Συμβούλιο Διευθυντών) |
Άρθρο 7 (διευθύνων σύμβουλος) |
Άρθρο 7 του καταστατικού (διευθύνων σύμβουλος) |
Άρθρο 8 (αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο) |
Άρθρο 8 του καταστατικού (αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο) |
Άρθρο 9 (προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου) |
Άρθρο 9 του καταστατικού (προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου) |
Άρθρο 10 (αυξήσεις κεφαλαίου) |
Άρθρο 10 του καταστατικού (αυξήσεις κεφαλαίου) |
Άρθρο 11(κλείδα κατανομής) |
Άρθρο 11 του καταστατικού (κλείδα κατανομής) |
Άρθρο 12 (αρχές) |
Άρθρο 12 του καταστατικού (αρχές που διέπουν τις πράξεις σταθερότητας του ΕΝΤ) |
Άρθρο 13 (διαδικασία για τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας) |
Άρθρο 13 του καταστατικού (διαδικασία για τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας στα μέλη του ΕΝΤ) |
Άρθρο 14 (προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή του ΕΜΣ) |
Άρθρο 14 του καταστατικού (προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή του ΕΝΤ) |
Άρθρο 15 (χρηματοδοτική συνδρομή για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων ενός μέλους του ΕΜΣ) |
Άρθρο 15 του καταστατικού (χρηματοδοτική συνδρομή για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων ενός μέλους του ΕΝΤ) |
Άρθρο 16 (δάνεια του ΕΜΣ) |
Άρθρο 16 του καταστατικού (δάνεια του ΕΝΤ) |
Άρθρο 17 (μηχανισμός στήριξης πρωτογενών αγορών) |
Άρθρο 17 του καταστατικού (μηχανισμός στήριξης πρωτογενών αγορών) |
Άρθρο 18 (μηχανισμός στήριξης δευτερογενών αγορών) |
Άρθρο 22 του καταστατικού (μηχανισμός στήριξης δευτερογενών αγορών) |
Άρθρο 19 (επανεξέταση του καταλόγου των χρηματοπιστωτικών μέσων) |
- |
- |
Άρθρο 19 του καταστατικού (μέσο για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων) |
Άρθρο 20 (πολιτική τιμολόγησης) |
Άρθρο 20 του καταστατικού (πολιτική τιμολόγησης) |
Άρθρο 21 (δανειοληπτικές πράξεις) |
Άρθρο 21 του καταστατικού (δανειοληπτικές πράξεις) |
- |
Άρθρο 22 του καταστατικού (πιστωτικό όριο ή εγγυήσεις προς το ΕΣΕ) |
- |
Άρθρο 23 του καταστατικού (κανόνες που εφαρμόζονται στο ΕΝΤ) |
- |
Άρθρο 24 του καταστατικού (κανόνες που ισχύουν για τα συμμετέχοντα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013) |
Άρθρο 22 (επενδυτική πολιτική) |
Άρθρο 25 του καταστατικού (επενδυτική πολιτική) |
Άρθρο 23 (πολιτική για τα μερίσματα) |
Άρθρο 26 του καταστατικού (πολιτική για τα μερίσματα) |
Άρθρο 24 (αποθεματικό και λοιπά κεφάλαια) |
Άρθρο 27 του καταστατικού (αποθεματικό και λοιπά κεφάλαια) |
Άρθρο 25 (κάλυψη των ζημιών) |
Άρθρο 28 του καταστατικού (κάλυψη των ζημιών) |
Άρθρο 26 (προϋπολογισμός) |
Άρθρο 29 του καταστατικού (προϋπολογισμός) |
- |
Άρθρο 30 του καταστατικού (κατάρτιση του προϋπολογισμού) |
Άρθρο 27 (ετήσιοι λογαριασμοί) |
Άρθρο 31 του καταστατικού (ετήσιοι λογαριασμοί) |
- |
Άρθρο 32 του καταστατικού (οικονομικές καταστάσεις και ετήσια έκθεση) |
Άρθρο 28 (εσωτερικός έλεγχος) |
Άρθρο 33 του καταστατικού (εσωτερικός έλεγχος) |
Άρθρο 29 (εξωτερικός έλεγχος) |
Άρθρο 34 του καταστατικού (εξωτερικός έλεγχος) |
Άρθρο 30 (συμβούλιο ελεγκτών) |
Άρθρο 35 του καταστατικού (συμβούλιο ελεγκτών) |
Άρθρο 31 (τοποθεσία εγκατάστασης) |
Άρθρο 36 του καταστατικού (τοποθεσία εγκατάστασης) |
- |
Άρθρο 37 του καταστατικού (συμφωνία για την έδρα) |
Άρθρο 32 (προνόμια και ασυλίες) |
Άρθρο 38 του καταστατικού (προνόμια και ασυλίες) |
Άρθρο 33 (προσωπικό του ΕΜΣ) |
Άρθρο 39 του καταστατικού (προσωπικό του ΕΝΤ) |
Άρθρο 34 (επαγγελματικό απόρρητο) |
Άρθρο 40 του καταστατικού (επαγγελματικό απόρρητο και ανταλλαγή πληροφοριών) |
Άρθρο 35 (ασυλίες για πρόσωπα) |
- |
Άρθρο 36 (απαλλαγή από τη φορολογία) |
- |
Άρθρο 37 (ερμηνεία και επίλυση διαφορών) |
- |
Άρθρο 38 (διεθνής συνεργασία) |
Άρθρο 41 του καταστατικού (συνεργασία) |
Άρθρο 39 (σχέση με δανειοδότηση του ΕΤΧΣ) |
- |
Άρθρο 40 (μεταβίβαση των ενισχύσεων του ΕΤΧΣ) |
- |
- |
Άρθρο 42 του καταστατικού (διαχείριση του ΕΤΧΣ) |
Άρθρο 41 (καταβολή του αρχικού κεφαλαίου) |
Άρθρο 43 του καταστατικού (καταβολή του αρχικού κεφαλαίου) |
Άρθρο 42 (προσωρινή διόρθωση της κλείδας κατανομής) |
Άρθρο 44 του καταστατικού (προσωρινή διόρθωση της κλείδας κατανομής) |
Άρθρο 43 (πρώτοι διορισμοί) |
- |
Άρθρο 44 (προσχώρηση) |
- |
Άρθρο 45 (παραρτήματα) |
- |
Άρθρο 46 (κατάθεση) |
- |
Άρθρο 47 (επικύρωση, έγκριση ή αποδοχή) |
- |
Άρθρο 48 (έναρξη ισχύος) |
Άρθρο 8 του προτεινόμενου κανονισμού |
- |
Άρθρο 45 του καταστατικού (μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης) |
- |
Άρθρο 46 του καταστατικού (πρόσβαση σε έγγραφα) |
- |
Άρθρο 47 του καταστατικού (γλωσσικές απαιτήσεις) |
•Συνοχή με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα της πολιτικής
Με την πρότασή της να ιδρυθεί το ΕΝΤ, η Ένωση θα εφοδιαστεί με ένα όργανο της Ένωσης που θα ενεργεί αποφασιστικά προκειμένου να διαφυλάσσεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα των κρατών μελών. Πιο συγκεκριμένα, σε συνδυασμό με τον μόνιμο μηχανισμό παροχής μεσοπρόθεσμης στήριξης του ισοζυγίου πληρωμών για τα κράτη μέλη εκτός ευρώ, η Ένωση θα διαθέτει ένα πλήρες φάσμα μόνιμων μηχανισμών σταθεροποίησης που θα καλύπτει το σύνολο των κρατών μελών και θα αξιοποιεί σημαντικούς οικονομικούς πόρους, πέραν εκείνων που είναι προσβάσιμοι μέσω του ΕΜΧΣ.
Ο προτεινόμενος κανονισμός για την ίδρυση του ΕΝΤ αποτελεί επίσης ένα λογικό βήμα επιπλέον του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013. Στον τελευταίο αυτό κανονισμό, η Ένωση άσκησε την αρμοδιότητά της στον τομέα της χρηματοδοτικής συνδρομής και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών που σχετίζονται με αυτή, ενώ έδειξε επίσης την ικανότητά της να καταρτίζει τις κατάλληλες διευθετήσεις, που συνδυάζουν τη δημοκρατική νομιμότητα του πλαισίου της με την αποτελεσματικότητα των δομών της για τη λήψη αποφάσεων. Ως εκ τούτου, η ίδρυση του ΕΝΤ εντός του πλαισίου της Ένωσης είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις προηγούμενες πρωτοβουλίες πολιτικής της Ένωσης και συμπληρώνει σχετικές προηγούμενες ενέργειες.
Επιπλέον, η δημιουργία μιας λειτουργίας μηχανισμού ασφαλείας για την παροχή στήριξης στο ΕΣΕ συμπληρώνει τις πρόσφατες πρωτοβουλίες για την αποφασιστική αποδυνάμωση του συνδέσμου μεταξύ των οικονομικών των κρατών μελών και των τραπεζικών συστημάτων τους. Με την ανάθεση στο ΕΣΕ του σχεδιασμού και της εκτέλεσης προγραμμάτων για την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 806/2014 επιπλέον της οδηγίας 2014/59/ΕΕ αποτέλεσε σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Ο κανονισμός εξουσιοδοτεί το ΕΣΕ να συνάπτει χρηματοδοτικές ρυθμίσεις προκειμένου να δημιουργεί ρυθμίσεις χρηματοδότησης. Η πρόταση το υλοποιεί αυτό, διευκρινίζοντας παράλληλα ότι οι πόροι που δανείζεται το ΕΣΕ από το ΕΝΤ θα πρέπει να ανακτώνται πλήρως από το τραπεζικό σύστημα.
Επίσης, μελλοντικές πρωτοβουλίες πολιτικής, όπως για παράδειγμα η σύσταση μιας λειτουργίας σταθεροποίησης, θα μπορούσαν να διαμορφωθούν στο πλαίσιο αυτό. Μια λειτουργία σταθεροποίησης ορίζεται από τη δυνατότητα ταχείας ενεργοποίησης πόρων αυτομάτως, με την επιφύλαξη κριτηρίων επιλεξιμότητας καθορισμένων εκ των προτέρων. Ο στόχος θα είναι να χρησιμοποιούνται αυτοί οι πόροι για την άμβλυνση των επιπτώσεων των μεγάλων ασύμμετρων κραδασμών. Σε περίπτωση κάμψης, τα κράτη μέλη πρώτα θα κάνουν χρήση των αυτόματων σταθεροποιητών τους και της δημοσιονομικής πολιτικής κατά διακριτική ευχέρεια σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ). Το ΣΣΑ προβλέπει πρόσθετα αποθέματα ασφαλείας και την αναγκαιότητα καταβολής μικρότερης δημοσιονομικής προσπάθειας όταν οι οικονομικές συνθήκες είναι δυσχερείς. Μόνον εάν τα εν λόγω αποθέματα ασφαλείας και οι σταθεροποιητές δεν επαρκούν στην περίπτωση μεγάλων ασύμμετρων κραδασμών, θα πρέπει να ενεργοποιείται η σταθεροποιητική λειτουργία. Το ΕΝΤ θα μπορούσε να στηρίζει την εφαρμογή της εν λόγω λειτουργίας μέσω της οργάνωσης και της διάθεσης της απαραίτητης χρηματοδότησης της αγοράς που συνδέεται με την ενεργοποίηση της λειτουργίας.
2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
•Νομική βάση
Η νομική βάση της παρούσας πρότασης είναι το άρθρο 352 της ΣΛΕΕ. Για να χρησιμοποιηθεί το εν λόγω άρθρο, πρέπει να πληρούνται τρεις προϋποθέσεις. Οι δύο πρώτες προϋποθέσεις είναι ότι δεν υπάρχει ειδική νομική βάση στις Συνθήκες και ότι η ενέργεια είναι εντός του πλαισίου των ενωσιακών πολιτικών. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ήδη αποφανθεί ότι οι δύο αυτές προϋποθέσεις πληρούνται όσον αφορά τον ΕΜΣ (στην υπόθεση Pringle 21 ). Στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής της Ένωσης, όπως προβλέπεται στον τίτλο VIII «Οικονομική και νομισματική πολιτική» του τρίτου μέρους της ΣΛΕΕ, δεν έχει περιληφθεί η απαιτούμενη εξουσία της Ένωσης ώστε να ιδρυθεί ενωσιακός οργανισμός υπεύθυνος για την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ. Ελλείψει τέτοιας εξουσίας, το άρθρο 352 της ΣΛΕΕ επιτρέπει στο Συμβούλιο να θεσπίζει ομόφωνα, κατόπιν πρότασης της Επιτροπής και μετά από την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τα κατάλληλα μέτρα. Η τρίτη προϋπόθεση είναι η αναγκαιότητα επίτευξης ενός στόχου της Συνθήκης. Η αναγκαιότητα ύπαρξης ενός οργανισμού όπως ο ΕΜΣ προκειμένου να διασφαλίζεται η χρηματοοικονομική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ βασίζεται σε πραγματολογικά στοιχεία και επιβεβαιώνεται από το άρθρο 136 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ καθώς και από τη δεύτερη αιτιολογική σκέψη της Συνθήκης για τον ΕΜΣ που αναφέρονται στον υφιστάμενο ΕΜΣ ως «μηχανισμό σταθερότητας που θα ενεργοποιείται εφόσον είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της». Η ίδρυση του ΕΝΤ είναι αναγκαία για να συμβάλλει στη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της, των κρατών μελών της και των κρατών μελών εκτός ευρώ και τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση, με βάση συμφωνία στενής συνεργασίας με την ΕΚΤ σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβουλίου.
Η ενσωμάτωση του ΕΜΣ στο πλαίσιο της Ένωσης μέσω κανονισμού που βασίζεται στο άρθρο 352 ΣΛΕΕ θα εξασφαλίσει την αδιάλειπτη συνέχιση των δραστηριοτήτων και την άμεση νομική διαδοχή μεταξύ του υφιστάμενου ΕΜΣ και του νέου ενωσιακού οργανισμού (του ΕΝΤ). Τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ θα συμφωνούσαν να συνδεθεί το κεφάλαιο του ΕΜΣ με τον εν λόγω οργανισμό, μέσω απλουστευμένης πολυμερούς πράξης.
Το άρθρο 352 της ΣΛΕΕ θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για την ανάθεση πρόσθετων καθηκόντων στον ΕΜΣ όταν ενσωματωθεί στην Ένωση.
Παρότι ένα μέτρο που βασίζεται στο άρθρο 352 της ΣΛΕΕ εγκρίνεται ομόφωνα από το Συμβούλιο (ΕΕ28), η εφαρμογή του μέτρου αυτού μπορεί να περιορίζεται σε ένα υποσύνολο των κρατών μελών εφόσον ο περιορισμός στηρίζεται σε αντικειμενικό λόγο. Το γεγονός ότι ο ΕΜΣ ενεργεί μόνο προκειμένου να διασφαλίζεται η χρηματοοικονομική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ δικαιολογεί το γεγονός ότι η ιδιότητα του μέλους περιορίζεται σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ. Ως εκ τούτου, το ΕΝΤ θα μπορούσε να λειτουργεί όπως λειτουργεί σήμερα ο ΕΜΣ, διαθέτοντας στήριξη μόνο σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και με εσωτερική δομή διακυβέρνησης που απαρτίζεται από τα εν λόγω ίδια κράτη μέλη.•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)
Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα της οικονομικής και νομισματικής ένωσης και των κρατών μελών που συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση έχει μια διάσταση που καλύπτει όλη την Ένωση. Δεδομένων των ισχυρών διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ, τυχόν σοβαροί κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ορισμένων κρατών μελών μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα άλλων κρατών μελών καθώς και της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της.
Ο προτεινόμενος κανονισμός καθορίζει το πλαίσιο για την παροχή στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ και, επίσης, προβλέπει έναν νέο ρόλο, ο οποίος συνίσταται στην παροχή των χρηματοδοτικών μέσων στο ΕΣΕ. Όσον αφορά αυτόν τον τελευταίο ρόλο, το ΕΝΤ θα έχει το δικαίωμα να παρέχει πιστωτικά όρια και εγγυήσεις στο ΕΣΕ, οι οποίες θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως μηχανισμός ασφαλείας για το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης.
Τα κράτη μέλη και οι εθνικές αρχές δεν μπορούν μονομερώς να επιλύσουν τα προβλήματα των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που δημιουργούνται στα κράτη μέλη από τις χρηματαγορές που λειτουργούν σε διασυνοριακή βάση πέραν του πεδίου εφαρμογής των εθνικών δικαιοδοσιών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά τον μετριασμό των δικών τους κινδύνων. Τα κράτη μέλη και οι εθνικές αρχές δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αφ’ εαυτών τους συστημικούς κινδύνους που μπορεί να προκαλέσει ένα άλλο κράτος μέλος ή τα πιστωτικά του ιδρύματα για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ένωσης ως συνόλου.
Οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη μεμονωμένα και μπορούν κατά συνέπεια, λόγω της κλίμακας της δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 ΣΛΕΕ.
•Αναλογικότητα
Η πρόταση έχει ως στόχο να διασφαλίσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ και την ΕΕ στο σύνολό της, στα κράτη μέλη της, και στα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση. Η πρόταση παρουσιάζει ένα απλουστευμένο πλαίσιο για την παροχή στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε μέλη του ΕΝΤ και την παροχή πιστωτικών ορίων και εγγυήσεων προς στήριξη του ΕΣΕ σε σχέση με τη χρηματοδότηση δυνητικών δράσεων εξυγίανσης που αναλαμβάνονται στα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση.
Η πρόταση καθορίζει τους διάφορους ρόλους και αρμοδιότητες για όλα τα όργανα διακυβέρνησης του ΕΝΤ και τα άλλα σχετικά θεσμικά όργανα της Ένωσης. Προβλέπει επίσης τα χρηματοδοτικά μέσα στη διάθεση του ΕΝΤ για την επίτευξη των στόχων του.
Με τη δημιουργία μιας κεντρικής αρχής εντός της Ένωσης που θα είναι επιφορτισμένη με την παροχή χρηματοδοτικής συνδρομής στα κράτη μέλη, η πρόταση συμβάλλει στην αντιμετώπιση των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ και των κρατών μελών της, ενώ παράλληλα διατηρεί τις δημοσιονομικές ευθύνες των κρατών μελών, με την επιβολή στο δικαιούχο κράτος μέλος του ΕΝΤ της υποχρέωσης να συμμορφώνεται με αυστηρούς όρους πολιτικής, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοδοτικής συνδρομής και τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Επιπλέον, το ΕΝΤ θα μπορούσε επίσης να επιφορτιστεί με την παροχή οικονομικής στήριξης στο ΕΣΕ. Η συμμετοχή του ΕΝΤ θα συμβάλει στη ρήξη του φαύλου κύκλου των αρνητικών αλληλεπιδράσεων μεταξύ κρατών, τραπεζών και της πραγματικής οικονομίας, που έχει κρίσιμη σημασία για την ομαλή λειτουργία της ΟΝΕ.
Ταυτόχρονα, η πρόταση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου του ΕΝΤ για μείωση των κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ και των κρατών μελών της. Η οιαδήποτε στήριξη που θα παρέχεται από το ΕΝΤ στα μέλη του ΕΝΤ υπόκειται σε όρους πολιτικής που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των αδυναμιών που υπάρχουν στα εν λόγω κράτη με σκοπό την ταχεία επαναφορά μιας υγιούς και βιώσιμης οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάστασης και την αποκατάσταση ή βελτίωση της ικανότητας του μέλους για πλήρη αυτοχρηματοδότηση στις χρηματαγορές.
•Επιλογή του μέσου
Η παρούσα πράξη λαμβάνει τη μορφή κανονισμού, διότι η πράξη δημιουργεί ένα νέο όργανο εντός του πλαισίου της Ένωσης που συμβάλλει στη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και πρέπει να είναι δεσμευτική ως προς όλα τα μέρη της και να ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ
•Θεμελιώδη δικαιώματα
Η ΕΕ είναι προσηλωμένη στην τήρηση υψηλών προτύπων προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και έχει υπογράψει ευρεία σειρά συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο πλαίσιο αυτό, η πρόταση θα μπορούσε να έχει άμεσο αντίκτυπο στα εν λόγω δικαιώματα, όπως αναφέρονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («ο Χάρτης»), ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των συνθηκών της ΕΕ, και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου («ΕΣΔΑ»).
Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που αναγνωρίζονται, ειδικότερα, στον Χάρτη, και ιδίως το δικαίωμα διαπραγμάτευσης, σύναψης και εφαρμογής συλλογικών συμβάσεων και ανάληψης συλλογικής δράσης, την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, το δικαίωμα της πρόσβασης σε έγγραφα, και θα πρέπει να εφαρμόζεται σύμφωνα με τα εν λόγω δικαιώματα και αρχές. Με την ενσωμάτωση του υφιστάμενου ΕΜΣ στο πλαίσιο της Ένωσης, διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του Χάρτη αναλόγως.
4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
Η πρόταση δεν αναμένεται να έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις. Το εγγεγραμμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ θα καταβληθεί από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ. Ο προϋπολογισμός της Ένωσης δεν θα βαρύνεται με καμία υποχρέωση για τυχόν έξοδα ή ζημίες του ΕΝΤ. Επίσης, το ΕΝΤ θα έχει αυτοχρηματοδοτούμενο προϋπολογισμό.
5.ΑΛΛΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
•Λεπτομερής επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης
Το μέρος Ι του προτεινόμενου κανονισμού (άρθρα 1 και 2) παραθέτει νομικούς λόγους για την ίδρυση του ΕΝΤ εντός του πλαισίου της Ένωσης. Επιπλέον, το εν λόγω μέρος προβλέπει μια διάταξη που καλύπτει θέματα τα οποία σχετίζονται με τη διαδοχή του ΕΜΣ από το ΕΝΤ. Τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να συμφωνήσουν ότι το κεφάλαιο του ΕΜΣ θα συνδεθεί με το ΕΝΤ, μέσω ατομικών δεσμεύσεων ή απλουστευμένης πολυμερούς πράξης. Όπως αναπτύσσεται περαιτέρω στο καταστατικό, το εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ θα παραμείνει αμετάβλητο σε σύγκριση με το κεφάλαιο του ΕΜΣ.
Το μέρος II του προτεινόμενου κανονισμού (άρθρα 3 έως 6) περιέχει, για νομικούς λόγους και με σκοπό την τήρηση της νομολογίας Meroni του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έναν ρόλο για το Συμβούλιο. Το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει τις αποφάσεις κατά διακριτική ευχέρεια που λαμβάνονται από το Συμβούλιο Διοικητών και το Συμβούλιο Διευθυντών. Προβλέπει, επίσης, τις ρυθμίσεις περί λογοδοσίας του ΕΝΤ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή. Δεν υπάρχουν επί του παρόντος τέτοιου είδους ρυθμίσεις σχετικά με τον ΕΜΣ στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ. Το ΕΝΤ θα υποχρεούται να υποβάλλει ετήσια έκθεση στα ως άνω θεσμικά όργανα της Ένωσης μαζί με τους ετήσιους λογαριασμούς και τις οικονομικές καταστάσεις του. Ο διευθύνων σύμβουλος μπορεί να κληθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή να ζητήσει να κληθεί. Το ΕΝΤ θα πρέπει επίσης να απαντά σε γραπτές και προφορικές κοινοβουλευτικές ερωτήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Θα πρέπει να προβλέπεται η δυνατότητα διοργάνωσης εμπιστευτικών προφορικών συζητήσεων, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση του ΕΣΕ και του ΕΕΜ, λόγω του ευαίσθητου και εμπιστευτικού χαρακτήρα των συζητήσεων σχετικά με την άσκηση των καθηκόντων του ΕΝΤ. Επιπλέον, ο κανονισμός προβλέπει επίσης σαφέστερο ελεγκτικό ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων σε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατεί επί του παρόντος στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ. Ο ρόλος αυτός υπαγορεύεται από τον αντίκτυπο των αποφάσεων του ΕΝΤ στις πολιτικές εκλογικές περιφέρειες των μελών του.
Το μέρος ΙΙΙ του προτεινόμενου κανονισμού (άρθρα 7 και 8) καλύπτει τις αναφορές στον ΕΜΣ στη νομοθεσία της Ένωσης, καθώς και την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου κανονισμού.
Το μέρος I του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού (άρθρα 1 έως 3) αφορά το νομικό καθεστώς του ΕΝΤ. Το ΕΝΤ θα είναι οργανισμός της Ένωσης και θα διαθέτει νομική προσωπικότητα. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στα μέλη του ΕΝΤ (άρθρο 2). Μέλη του ΕΝΤ θα είναι κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ. Αυτό αντικατοπτρίζει την υφιστάμενη ιδιότητα του μέλους του ΕΜΣ. Επίσης, προβλέπεται διάταξη που αφορά τους σκοπούς και τα καθήκοντα του ΕΝΤ. Κατά τον ίδιο τρόπο όπως στην αρχιτεκτονική του ΕΜΣ, το ΕΝΤ θα παρέχει στήριξη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας προς τα μέλη του (κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ). Επιπλέον της σημερινής μοναδικής αποστολής του ΕΜΣ, το ΕΝΤ θα μπορούσε επίσης να επιφορτιστεί με το νέο καθήκον της παροχής πιστωτικών ορίων ή εγγυήσεων για τη στήριξη του ΕΣΕ, λειτουργώντας ως μηχανισμός ασφαλείας του ΕΤΕ. Το τελευταίο θα μπορούσε να χρησιμεύει ως δημόσια ρύθμιση χρηματοδότησης (ρύθμιση προστασίας) κατά την έννοια του άρθρου 74 του κανονισμού αριθ. 806/2014.
Το μέρος II του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού (άρθρα 4 έως 7) αφορά την οργάνωση και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, συμπεριλαμβανομένων των εφαρμοστέων κανόνων ψηφοφορίας του ΕΝΤ. Παρομοίως με τον ΕΜΣ, το ΕΝΤ θα διαθέτει Συμβούλιο Διοικητών, Συμβούλιο Διευθυντών και έναν διευθύνοντα σύμβουλο, ο οποίος θα επικουρείται από διοικητικό συμβούλιο. Οι κατηγορίες των κανόνων ψηφοφορίας που προβλέπονται στη συνθήκη για τον ΕΜΣ θα παραμείνουν οι ίδιες στο ΕΝΤ. Θα πρέπει να διακρίνονται τέσσερις τύποι κανόνων ψηφοφορίας: (i) ομοφωνία· (ii) ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία (85%), (iii) ειδική πλειοψηφία (80%), και (iv) απλή πλειοψηφία. Παρομοίως με τους κανόνες της Συνθήκης για τον ΕΜΣ, η ομοφωνία διατηρήθηκε για αποφάσεις με σημαντικές άμεσες οικονομικές επιπτώσεις για τα κράτη μέλη (π.χ. αποφάσεις σχετικά με τη δανειοδοτική ικανότητα ή τις προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου που δεν χρειάζεται επειγόντως). Ωστόσο, οι αποφάσεις σχετικά με τη χορήγηση χρηματοδοτικής στήριξης ή εκταμιεύσεις σε μέλη του ΕΝΤ μετακινήθηκαν από την αμοιβαία συμφωνία στην ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία (85 %). Επιπλέον, σε αντίθεση με την τρέχουσα διαδικασία διορισμού του διευθύνοντος συμβούλου, έχει προβλεφθεί συμβουλευτικός ρόλος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Έχουν εισαχθεί περαιτέρω διευκρινίσεις που απορρέουν από τον εσωτερικό κανονισμό του ΕΜΣ σχετικά με τον ρόλο του διευθύνοντος συμβούλου και του διοικητικού συμβουλίου του ΕΜΣ. Τέλος, το μέρος II προβλέπει επίσης τους κανόνες σχετικά με τις αποδοχές των τακτικών και των αναπληρωματικών μελών του Συμβουλίου Διοικητών και του Συμβουλίου Διευθυντών.
Το μέρος III του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην πρόταση κανονισμού (άρθρα 8 έως 11) αφορά το εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο και τη δανειοδοτική ικανότητα του ΕΝΤ. Η δανειοδοτική ικανότητα και το εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΝΤ θα πρέπει να διαφυλαχθούν πλήρως σε σύγκριση με την τρέχουσα κατάσταση στο πλαίσιο του ΕΜΣ. Η υφιστάμενη δυνατότητα τροποποίησης του μετοχικού κεφαλαίου και της δανειοδοτικής ικανότητας του ΕΝΤ διατηρείται.
Το μέρος IV του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού (άρθρα 12 έως 21) προβλέπει τις αρχές οι οποίες διέπουν τις πράξεις στήριξης της σταθερότητας του ΕΝΤ, τη διαδικασία χορήγησης στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε μέλη του ΕΝΤ και τα συναφή χρηματοδοτικά μέσα που είναι στη διάθεση του ΕΝΤ. Οι εν λόγω αρχές και διαδικασίες είναι οι ίδιες με αυτές που προβλέπονται στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ, με την εξαίρεση ότι το ΕΝΤ θα αναλάβει έναν ρόλο για τη διαπραγμάτευση και την υπογραφή του μνημονίου συνεννόησης που συνοδεύει την πράξη στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Περιλαμβάνεται επίσης ρητή αναφορά στο άρθρο 152 της ΣΛΕΕ και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, η οποία επιβεβαιώνει ότι ο κανονισμός, κατά την παροχή στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε μέλη του ΕΝΤ, δεν θίγει το δικαίωμα συλλογικής διαπραγμάτευσης και συλλογικών δράσεων. Επιπλέον των μέσων που προβλέπονται ήδη στη Συνθήκη του ΕΜΣ για την παροχή στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ, το καταστατικό ενσωματώνει επίσης το μέσο για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων. Το μέσο αυτό δημιουργήθηκε για πρώτη φορά μετά τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης για τον ΕΜΣ, με βάση τη ρήτρα εξουσιοδότησης που προβλέπεται στο άρθρο 19 της εν λόγω Συνθήκης.
Το μέρος V (άρθρα 22 έως 24) του καταστατικού που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού αφορά την πρόβλεψη μηχανισμού ασφαλείας από το ΕΝΤ και τα κράτη μέλη εκτός του ευρώ και τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση. Η παροχή πιστωτικών ορίων και εγγυήσεων στο ΕΣΕ θα είναι ένα εξ ολοκλήρου νέο καθήκον για το ΕΝΤ σε σύγκριση με τον σημερινό σκοπό και τα καθήκοντα του ΕΜΣ. Το συνολικό ποσό των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων για παροχή μηχανισμού ασφαλείας για το ΕΤΕ υπόκειται σε ανώτατο όριο ύψους 60 000 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό το ανώτατο όριο μπορεί να αυξηθεί. Το Συμβούλιο Διοικητών σε συμφωνία με τα κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση θα πρέπει να θεσπίζει τους χρηματοδοτικούς όρους και προϋποθέσεις της εν λόγω στήριξης στο ΕΣΕ. Για να εξασφαλίζεται η ταχεία διαθεσιμότητα, ο διευθύνων σύμβουλος εξουσιοδοτείται να αποφασίζει σχετικά με τη ανάληψη του πιστωτικού ορίου ή την παροχή εγγυήσεων για την κάλυψη υποχρεώσεων του ΕΣΕ. Στην περίπτωση κατά την οποία η στήριξη ζητείται σε σχέση με ένα καθεστώς εξυγίανσης, το ΕΣΕ μπορεί να ζητεί την εν λόγω στήριξη πριν από την έγκριση του καθεστώτος εξυγίανσης.
Το μέρος VI (άρθρα 25 έως 28) του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού αφορά την οικονομική διαχείριση του ΕΝΤ. Οι διατάξεις αυτές αντικατοπτρίζουν εκείνες της Συνθήκης για τον ΕΜΣ.
Το μέρος VII (άρθρα 29 έως 35) του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού αφορά τις δημοσιονομικές διατάξεις του ΕΝΤ. Οι κανόνες αυτοί αντικατοπτρίζουν τις διατάξεις της Συνθήκης για τον ΕΜΣ και του εσωτερικού κανονισμού του ΕΜΣ. Οι κανόνες αφορούν τον προϋπολογισμό του ΕΝΤ και την κατάρτισή του, τους ετήσιους λογαριασμούς, τις οικονομικές καταστάσεις και την ετήσια έκθεση, τη λειτουργία εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου και τον ρόλο του συμβουλίου ελεγκτών.
Το μέρος VIII (άρθρα 36 έως 41) του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού προβλέπει έναν αριθμό διατάξεων σχετικά με την τοποθεσία εγκατάστασης του ΕΝΤ και τη δυνατότητά του να μεριμνήσει για τη σύναψη συμφωνίας για την έδρα του. Επιπλέον, το ΕΝΤ θα επωφελείται από τα προνόμια και τις ασυλίες που καθιερώνονται στο πρωτόκολλο αριθ. 7. Το υφιστάμενο καθεστώς προνομίων και ασυλιών που προβλέπεται στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ δεν μπορεί να διατηρηθεί για νομικούς λόγους. Το μέρος VIII αφορά επίσης τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης που εφαρμόζεται στο προσωπικό του ΕΝΤ. Θα πρέπει να συμπεριληφθούν κανόνες σχετικά με το απόρρητο και την ανταλλαγή πληροφοριών. Σχετικοί κανόνες, που διαφέρουν ως προς τη φύση τους, εμφανίζονται επίσης στον εσωτερικό κανονισμό του ΕΜΣ.
Το μέρος IX (άρθρα 42 έως 44) του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού προβλέπει τις μεταβατικές ρυθμίσεις σχετικά με την καταβολή της συνεισφοράς των νέων μελών του ΕΝΤ στο εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο. Η διάταξη αντικατοπτρίζει αυτήν που προβλέπεται για τα μέλη του ΕΜΣ στο πλαίσιο της συνθήκης για τον ΕΜΣ, εννοείται δε ότι το αντίστοιχο άρθρο του παρόντος κανονισμού θα εφαρμόζεται μόνον σε νέα μέλη του ΕΝΤ που θα προσχωρήσουν μόλις υιοθετήσουν το ευρώ στο μέλλον. Ο κανόνας σχετικά με την προσωρινή διόρθωση της κλείδας κατανομής κεφαλαίου που προβλέπει η Συνθήκη για τον ΕΜΣ θα παραμείνει επίσης άθικτος στο πλαίσιο του ΕΝΤ.
Το μέρος X (άρθρα 45 έως 47) του καταστατικού του ΕΝΤ που προσαρτάται στην παρούσα πρόταση κανονισμού περιέχει ορισμένες διατάξεις σχετικά με τη διαφάνεια. Προβλέπονται επίσης κανόνες σχετικοί με μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης, την πρόσβαση σε έγγραφα και τις γλωσσικές απαιτήσεις.
2017/0333 (APP)
2017/0333 (APP)
Πρόταση
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 352,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας 22 ,
Έχοντας υπόψη την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1)Η άνευ προηγουμένου οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που πλήττει τον κόσμο και την Ένωση από το 2007 απείλησε σοβαρά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και έβλαψε την οικονομική μεγέθυνση, οδηγώντας σε σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης του δημόσιου ελλείμματος και του χρέους των διαφόρων κρατών μελών, αναγκάζοντας ορισμένα από αυτά να αναζητήσουν χρηματοδοτική συνδρομή εντός και εκτός του πλαισίου της Ένωσης.
(2)Η εν λόγω κρίση αποκάλυψε ότι η Ένωση δεν διέθετε επαρκώς ισχυρά μέσα ώστε να ενεργεί με ταχύτητα και αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση προκλήσεων για τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα. Τα μέσα αυτά έχουν ουσιώδη σημασία για τη σταθερότητα της ευρωζώνης και των κρατών μελών της, για τους πολίτες της και άλλους οικονομικούς φορείς, και είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο ενιαίο νόμισμα.
(3)Για την αντιμετώπιση της έκτακτης κατάστασης που συνίστατο στη σοβαρή επιδείνωση των όρων δανειοληψίας διαφόρων κρατών μελών, σε βαθμό μεγαλύτερο από αυτόν που μπορεί να εξηγηθεί από τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη, και η οποία απειλούσε την οικονομική σταθερότητα της Ένωσης, θεσπίστηκε ένας αριθμός μέτρων, ορισμένα εκ των οποίων εκτός του πλαισίου της Ένωσης.
(4)Πρώτον, συστάθηκε το 2010 ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης («ΕΜΧΣ») μέσω του οποίου η Ένωση μπορούσε να παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή στα κράτη μέλη. Ο μηχανισμός αυτός επέτρεψε στην Ένωση να αντιδρά με συντονισμένο, γρήγορο και ενεργό τρόπο στις ιδιαίτερες δυσκολίες ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους, αλλά με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες και σε καθαρά προσωρινή βάση.
(5)Δεύτερον, το 2010, τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ σύστησαν επίσης μεταξύ τους το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας («ΕΤΧΣ»), σε προσωρινή βάση. Το ΕΤΧΣ παρέσχε χρηματοδοτική συνδρομή στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία και την Ελλάδα. Η εν λόγω συνδρομή χρηματοδοτήθηκε από το ΕΤΧΣ μέσω της έκδοσης ομολόγων και άλλων χρεωστικών τίτλων στις κεφαλαιαγορές. Το ΕΤΧΣ δεν παρέχει πλέον χρηματοδοτική συνδρομή, δεδομένου ότι το καθήκον αυτό επί του παρόντος εκτελείται αποκλειστικά και μόνο από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας («ΕΜΣ»).
(6)Τρίτον, στις 17 Δεκεμβρίου 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε ότι είναι αναγκαίο για τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ να θεσπίσουν έναν μόνιμο μηχανισμό σταθερότητας που θα αντικαταστήσει το ΕΤΧΣ για τη χορήγηση τυχόν νέας χρηματοδοτικής στήριξης.
(7)Ο ΕΜΣ δημιουργήθηκε ως διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα με τη Συνθήκη για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, της 2ας Φεβρουαρίου 2012, η οποία συνήφθη εκτός του πλαισίου της Ένωσης. Ο ΕΜΣ ανέλαβε το καθήκον του ΕΤΧΣ να παρέχει χρηματοδοτική συνδρομή σε κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ και τέθηκε σε λειτουργία τον Οκτώβριο του 2012.
(8)Με την πάροδο των ετών, ο ΕΜΣ έχει αποδειχθεί αποφασιστικής σημασίας όσον αφορά τη συμβολή του στη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ. Τούτο επιτεύχθηκε με την παροχή πρόσθετης χρηματοδοτικής στήριξης σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες. Ο μετασχηματισμός του μηχανισμού αυτού σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο («ΕΝΤ») θα ενισχύσει περαιτέρω τη θεσμική του εδραίωση. Θα βοηθήσει να δημιουργηθούν νέες συνέργειες στο πλαίσιο της ΕΕ, ειδικότερα όσον αφορά τη διαφάνεια, την αποδοτικότητα των χρηματοδοτικών πόρων της ΕΕ και τον νομικό έλεγχο και, επομένως, θα προσφέρει καλύτερη στήριξη στα κράτη μέλη. Επίσης, θα συμβάλει στη βελτίωση της συνεργασίας με την Επιτροπή και της υποχρέωσης λογοδοσίας έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό θα πραγματοποιηθεί χωρίς να επηρεαστεί ο τρόπος με τον οποίο οι εθνικές κυβερνήσεις λογοδοτούν στα δικά τους εθνικά κοινοβούλια και διατηρώντας τις δεσμεύσεις του ΕΜΣ.
(9)Η ενσωμάτωση του ΕΜΣ στο πλαίσιο της Ένωσης με την ίδρυση του ΕΝΤ συμβάλλει επίσης στην αύξηση της διαφάνειας και της υποχρέωσης λογοδοσίας στο πλαίσιο της οικονομικής και νομισματικής ένωσης («ΟΝΕ»). Στην κορύφωση της κρίσης λήφθηκαν αποφάσεις μεγάλης εμβέλειας για τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ και για τους πολίτες τους. Ο κεντρικός ρόλος που διαδραμάτισε ο ΕΜΣ στην παροχή χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, δικαιολογεί την ένταξή του στο πλαίσιο της Ένωσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί περισσότερος διάλογος, αμοιβαία εμπιστοσύνη και μεγαλύτερη δημοκρατική λογοδοσία και νομιμοποίηση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της Ένωσης. Το ΕΝΤ θα πρέπει, ως εκ τούτου, να λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.
(10)Προκειμένου να ενισχυθεί ο δημοκρατικός έλεγχος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το ΕΝΤ θα πρέπει να υποβάλλει σε ετήσια βάση έκθεση σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων του. Το Κοινοβούλιο θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να απευθύνει προφορικές και γραπτές ερωτήσεις και να οργανώνει ακροάσεις. Δεδομένου του ευαίσθητου χαρακτήρα των δραστηριοτήτων του ΕΝΤ και του αντικτύπου τους στις χρηματαγορές, θα πρέπει το Κοινοβούλιο να έχει τη δυνατότητα να διοργανώνει εμπιστευτικές προφορικές συζητήσεις με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΕΝΤ σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε σχέση με τη διαδικασία παροχής ή υλοποίησης της στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε ένα μέλος του ΕΝΤ, καθώς και σε ό,τι αφορά την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης στο Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης («ΕΣΕ»).
(11)Για λόγους διαφάνειας και δημοκρατικού ελέγχου, τα εθνικά κοινοβούλια θα πρέπει να έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν πληροφορίες για τις δραστηριότητες του ΕΝΤ και να συμμετέχουν σε διάλογο με αυτό. Το εθνικό κοινοβούλιο ενός μέλους του ΕΝΤ θα πρέπει να είναι σε θέση να καλεί τον διευθύνοντα σύμβουλο να συμμετάσχει σε συζήτηση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί για την υλοποίηση μιας πράξης στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας λόγω του αντικτύπου του εν λόγω μέτρου στο οικείο μέλος του ΕΝΤ. Η ανταλλαγή απόψεων θα μπορούσε να συμβάλει στην ενίσχυση της κατανόησης μεταξύ του ΕΝΤ και του οικείου μέλους του ΕΝΤ.
(12)Η ΣΕΕ και η ΣΛΕΕ δεν έχουν προβλέψει τις αναγκαίες εξουσίες, με τη μορφή ειδικής νομικής βάσης, για τη δημιουργία μόνιμου οργανισμού της Ένωσης που θα είναι αρμόδιος για την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ και των κρατών μελών που δεν έχουν ως νόμισμα το ευρώ, αλλά τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση.
(13)Εφόσον δεν υπάρχει ειδική νομική βάση, το Συμβούλιο, με την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μπορεί να ιδρύσει ΕΝΤ ως μέτρο που είναι αναγκαίο για την επίτευξη ενός από τους στόχους που τίθενται στις Συνθήκες κατά την έννοια του άρθρου 352 ΣΛΕΕ.
(14)Δεδομένων των ισχυρών διασυνδέσεων μεταξύ των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, τυχόν σοβαροί κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα των εν λόγω κρατών μελών θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Ως εκ τούτου, το ΕΝΤ θα πρέπει να παρέχει στήριξη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ, εφόσον είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ ή των κρατών μελών της.
(15)Συνεπώς, η δράση της Ένωσης είναι αναγκαία για την επίτευξη των στόχων της εγκαθίδρυσης οικονομικής και νομισματικής ένωσης με νόμισμα το ευρώ, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 ΣΕΕ, και της εξασφάλισης της βιώσιμης ανάπτυξης της Ευρώπης με γνώμονα την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και τη σταθερότητα των τιμών, την κοινωνική οικονομία της αγοράς με υψηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας, με στόχο την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 ΣΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, η διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ, των κρατών μελών των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ, καθώς και των κρατών μελών των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ και τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση, έχει ως στόχο να επιτύχει μια βαθύτερη, πιο δίκαιη και ανθεκτικότερη Οικονομική και Νομισματική Ένωση.
(16)Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη όταν ενεργούν μεμονωμένα, αλλά μπορούν ως εκ τούτου, λόγω της κλίμακας της δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση μπορεί να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της ΣΕΕ.
(17)Το ΕΝΤ θα πρέπει να ιδρυθεί, σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο, ως οργανισμός της Ένωσης με νομική προσωπικότητα.
(18)Το ΕΝΤ θα πρέπει να διέπεται από τον παρόντα κανονισμό και από το καταστατικό του ΕΝΤ, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του. Το καταστατικό του ΕΝΤ θα πρέπει να περιλαμβάνει τις κατάλληλες διατάξεις για το νομικό καθεστώς, τα μέλη, τους στόχους και τα καθήκοντα του ΕΝΤ, την οργάνωσή του και την εσωτερική του διαδικασία λήψης αποφάσεων, τη δανειοδοτική ικανότητα και το κεφάλαιο του ΕΝΤ, τους κανόνες που διέπουν την παροχή στήριξης σταθερότητας στα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ και στήριξης του ΕΝΤ στο ΕΣΕ, τους κανόνες που σχετίζονται με τις δημοσιονομικές διατάξεις και την οικονομική διαχείριση του ΕΝΤ, καθώς και τις μεταβατικές ρυθμίσεις που διέπουν την καταβολή του αρχικού κεφαλαίου από τα νέα μέλη του ΕΝΤ και τους κανόνες που αφορούν την προσωρινή διόρθωση της κλείδας κατανομής για το ΕΝΤ και ορισμένες γενικές διατάξεις.
(19)Προκειμένου να εξασφαλισθεί η αδιάλειπτη συνέχιση των δραστηριοτήτων και η απαιτούμενη ασφάλεια δικαίου, το ΕΝΤ θα πρέπει να αντικαταστήσει τον ΕΜΣ διαδεχόμενο αυτόν στη νομική του κατάσταση, συμπεριλαμβανομένων όλων των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεών του.
(20)Η διαδοχή του ΕΜΣ από το ΕΝΤ δεν δημιουργεί νέες υποχρεώσεις για τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ, όσον αφορά τη συνεισφορά τους στο εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΝΤ, που έχουν ήδη αναλάβει.
(21)Λόγω της νομικής φύσης του ΕΜΣ ως διεθνούς χρηματοπιστωτικού οργανισμού με βάση διεθνή συμφωνία μεταξύ των κρατών μελών που έχουν ως νόμισμα το ευρώ, το Συμβούλιο Διοικητών, το οποίο είναι το ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων του ΕΜΣ που εκπροσωπεί τα συμβαλλόμενα μέρη της Συνθήκης για τον ΕΜΣ, θα πρέπει να δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή του για την εν λόγω διαδοχή και τη μεταβίβαση του αναληφθέντος κεφαλαίου. Η διαδοχή θα πρέπει να ολοκληρωθεί κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού και τη συγκατάθεση του ΕΜΣ, ανάλογα με το ποια ημερομηνία είναι μεταγενέστερη.
(22)Όλα τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ και τα οποία είναι αυτή τη στιγμή συμβαλλόμενα μέρη στη Συνθήκη ΕΜΣ θα πρέπει να καταστούν μέλη του ΕΝΤ κατά τη στιγμή της έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού. Ως συνέπεια της υιοθέτησης του ευρώ, ένα κράτος μέλος θα πρέπει να καθίσταται μέλος του ΕΝΤ με πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις, όπως ισχύει και για τα υφιστάμενα μέλη του ΕΝΤ.
(23)Τα δικαιώματα ενός νέου μέλους του ΕΝΤ βάσει του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου, θα πρέπει να εξαρτώνται από την εγγραφή της συνεισφοράς τους στο εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο.
(24)Θα πρέπει να προβλεφθούν μεταβατικές διατάξεις παρόμοιες με εκείνες που προβλέπονται στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ, όσον αφορά τα νέα μέλη του ΕΝΤ που υιοθετούν το ευρώ μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. Θα πρέπει να είναι δυνατόν για τα εν λόγω μέλη να καταβάλλουν τη συνεισφορά τους στο κεφάλαιο του ΕΝΤ με δόσεις. Τα νέα μέλη του ΕΝΤ των οποίων το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι κατώτερο από το 75 τοις εκατό του κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ένωσης κατά το έτος που προηγείται της προσχώρησής τους στο ΕΝΤ θα πρέπει να τυγχάνουν προσωρινής διόρθωσης της κλείδας κατανομής για την καταβολή κεφαλαίου του ΕΝΤ. Στην περίπτωση αυτή, η προσωρινή διόρθωση θα πρέπει να εφαρμόζεται για περίοδο δώδεκα ετών.
(25)Η στήριξη σταθερότητας που παρέχεται από το ΕΝΤ θα πρέπει να υπόκειται σε αυστηρούς όρους πολιτικής. Οι εν λόγω όροι θα πρέπει να είναι κατάλληλοι για το επιλεγμένο μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής.
(26)Οι όροι πολιτικής που συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοδοτικής συνδρομής θα πρέπει να καθορίζονται σε μνημόνιο συνεννόησης («ΜΣ») και θα πρέπει να συνάδουν πλήρως με τα μέτρα συντονισμού των οικονομικών πολιτικών που εκδίδονται βάσει της ΣΛΕΕ. Εκτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων θα πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη κατά τη διαπραγμάτευση του μνημονίου συνεννόησης και να καθοδηγεί την συνέχεια που δίνεται και την παρακολούθηση της εφαρμογής του.
(27)Ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός («ΕΕΜ») που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβουλίου 23 και ο Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης («ΕΜΕ») που θεσπίστηκε με τον κανονισμό αριθ. 806/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 24 δημιουργήθηκαν για την αντιμετώπιση της κρίσης, ως βήματα προς την Τραπεζική Ένωση, για να καλύπτουν τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ και τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, αλλά επιλέγουν να συμμετάσχουν στον ΕΕΜ («συμμετέχοντα κράτη μέλη») σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013, με συνέπεια την υπαγωγή τους στις εποπτικές αρμοδιότητες της ΕΚΤ και στις εξουσίες εξυγίανσης του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης (ΕΣΕ) όσον αφορά πιστωτικά τους ιδρύματα.
(28)Ο εποπτικός έλεγχος και οι πράξεις εξυγίανσης σε επίπεδο Ένωσης υποστηρίζουν τη δημιουργία της Τραπεζικής Ένωσης. Το ΕΝΤ θα πρέπει, ως εκ τούτου, να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη στο ΕΣΕ, που είναι η κεντρική αρχή εξυγίανσης που θεσπίζει ο κανονισμός αριθ. 806/2014, μέσω πιστωτικών ορίων ή εγγυήσεων για τα καθήκοντα που εκτελεί ή θα εκτελεί το ΕΣΕ σε σχέση με πιστωτικά ιδρύματα εντός της Τραπεζικής Ένωσης.
(29)Στο πλαίσιο της δημιουργίας του ΕΜΕ ιδρύθηκε το Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης («ΕΤΕ»). Χρηματοδοτείται από τις εισφορές των τραπεζών που συγκεντρώνονται σε εθνικό επίπεδο και ομαδοποιούνται σε επίπεδο Ένωσης. Σύμφωνα με το άρθρο 74 του κανονισμού αριθ. 806/2014, το ΕΣΕ μπορεί να συνομολογεί για το ΕΤΕ δημόσιες ρυθμίσεις χρηματοδότησης πρόσθετων χρηματοδοτικών μέσων προς χρήση εάν οι εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εισφορές δεν επαρκούν για να εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις του Ταμείου.
(30)Το ΕΝΤ θα πρέπει να διαθέτει επαρκή οικονομικά μέσα για να φέρει σε πέρας τα καθήκοντά του αποτελεσματικά. Λόγω των περιορισμένων ιδίων πόρων της Ένωσης, τα μέλη του ΕΝΤ θα πρέπει να παρέχουν τα απαραίτητα μέσα σε αντάλλαγμα για τα δικαιώματα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό. Αυτό θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται στις κατάλληλες ρυθμίσεις διακυβέρνησης και κανόνες ψηφοφορίας, εξασφαλίζοντας επαρκή εποπτεία εκ μέρους των μελών όσον αφορά τη χρήση των κεφαλαίων που παρέχουν.
(31)Ενόψει της ειδικής χρηματοοικονομικής δομής του ΕΝΤ, τα δικαιώματα ψήφου κάθε μέλους του ΕΝΤ θα πρέπει να αντικατοπτρίζουν το βάρος της ατομικής του χρηματοδοτικής συνεισφοράς στο ΕΝΤ. Η λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο των οργάνων διακυβέρνησης του ΕΝΤ θα πρέπει, ως εκ τούτου, να διεξάγεται σύμφωνα με κανόνες ψηφοφορίας που βασίζονται σε εκείνους που υπάρχουν ήδη στη Συνθήκη για τον ΕΜΣ, ώστε να εξασφαλιστεί όσο το δυνατόν περισσότερο η συνέχεια των υφιστάμενων πρακτικών ψηφοφορίας.
(32)Εφόσον κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση, οι εκπρόσωποί τους θα πρέπει να συμμετέχουν στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών για οποιαδήποτε συζήτηση όσον αφορά τη χρήση πιστωτικών ορίων ή εγγυήσεων για τη στήριξη του ΕΣΕ.
(33)Το Συμβούλιο Διοικητών και το Συμβούλιο Διευθυντών θα πρέπει να είναι σε θέση να συστήσουν μόνιμες ή ad hoc επιτροπές ή τα επικουρικά όργανα που θεωρούν απαραίτητα ή κατάλληλα για την παροχή συμβουλών ή άλλου είδους επικουρίας στα εν λόγω Συμβούλια ή στον διευθύνοντα σύμβουλο κατά την εκτέλεση των αντίστοιχων καθηκόντων τους. Οι κανόνες σχετικά με τα καθήκοντα, τη σύνθεση και τη λειτουργία των εν λόγω επιτροπών ή επικουρικών οργάνων θα πρέπει να ορίζονται σε εσωτερικό επίπεδο. Οι εν λόγω επιτροπές ή επικουρικά όργανα δεν θα πρέπει να έχουν εξουσίες λήψης αποφάσεων.
(34)Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, οι αποφάσεις που λαμβάνονται στο πλαίσιο του ΕΝΤ σε θέματα οικονομικής πολιτικής και οι οποίες ενέχουν σημαντικό βαθμό διακριτικής ευχέρειας θα πρέπει να λαμβάνονται μόνο με την έγκριση και υπό την ευθύνη των θεσμικών οργάνων της Ένωσης. Σύμφωνα με τις εξουσίες που κατοχυρώνονται στις Συνθήκες στον τομέα του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και με άλλες πράξεις του παράγωγου δικαίου της Ένωσης, η εξουσία έγκρισης των εν λόγω αποφάσεων, σύμφωνα με το άρθρο 291 της ΣΛΕΕ, θα πρέπει να ανατεθεί στο Συμβούλιο.
(35)Όσον αφορά τα μέσα που έχουν στόχο τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας σε μέλη του ΕΝΤ, ο παρών κανονισμός εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 352 ΣΛΕΕ, ως απαραίτητο συμπληρωματικό μέτρο των εξουσιών που ορίζονται από τις ειδικές διατάξεις της Συνθήκης για τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ (άρθρα 136 έως 138 ΣΛΕΕ). Σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις, για τα μέτρα του Συμβουλίου μόνο τα μέλη που εκπροσωπούν κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ συμμετέχουν στην ψηφοφορία. Για τα μέσα αυτά, ο παρών κανονισμός πραγματεύεται αποκλειστικά τη χρήση των πόρων που διατίθενται από τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ αποκλειστικά και μόνο προς όφελος των εν λόγω κρατών μελών, με στόχο την εξασφάλιση της σταθερότητας στη ζώνη του ευρώ. Κατά συνέπεια, για τις αποφάσεις του Συμβουλίου που εγκρίνουν τις πράξεις που αναφέρονται στην προηγούμενη αιτιολογική σκέψη, οι ψήφοι των κρατών μελών εκτός της ζώνης του ευρώ θα πρέπει να αναστέλλονται και μόνο τα μέλη του Συμβουλίου που αντιπροσωπεύουν κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ θα πρέπει να συμμετέχουν στην ψηφοφορία.
(36)Θα πρέπει να θεσπιστεί διαδικασία έκτακτης ανάγκης προκειμένου το Συμβούλιο να εγκρίνει ή να αντιτάσσεται σε αποφάσεις των διοικητικών οργάνων του ΕΝΤ όταν απαιτείται η χορήγηση επείγουσας στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας σε μέλη του ΕΝΤ. Στην περίπτωση αυτή, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Διοικητών θα πρέπει να είναι σε θέση να ζητήσει από το Συμβούλιο να εγκρίνει ή να αντιταχθεί σε απόφαση εντός 24 ωρών από τη διαβίβαση της απόφασης. Η διαδικασία έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να χρησιμοποιείται για την έγκριση των χρηματοδοτικών όρων και προϋποθέσεων και των συμφωνιών χρηματοδοτικής διευκόλυνσης που αφορούν τη στήριξη του ΕΣΕ μέσω πιστωτικών ορίων ή εγγυήσεων του ΕΝΤ.
(37)Το Συμβούλιο Διοικητών θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να εκδίδει τον εσωτερικό κανονισμό που διέπει τις πρακτικές πτυχές της λειτουργίας του ΕΝΤ. Ο εν λόγω εσωτερικός κανονισμός θα πρέπει να αντικαταστήσει τον εσωτερικό κανονισμό του ΕΜΣ και τον εσωτερικό κανονισμό του Συμβουλίου Διοικητών και του Συμβουλίου Διευθυντών.
(38)Η δανειοδοτική ικανότητα του ΕΝΤ θα πρέπει να ανέρχεται σε τουλάχιστον 500 000 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στην τρέχουσα δανειοδοτική ικανότητα του ΕΜΣ. Το Συμβούλιο Διοικητών θα πρέπει να είναι σε θέση να αυξήσει τη δανειοδοτική ικανότητα, εάν κρίνει ότι η επανεξέταση αυτή είναι κατάλληλη ώστε να δώσει στο ΕΝΤ τη δυνατότητα να επιδιώξει τους στόχους του και τα συναφή καθήκοντα. Δεδομένου ότι η εν λόγω απόφαση έχει σημαντική δημοσιονομική επίπτωση για τα μέλη του ΕΝΤ, θα πρέπει να λαμβάνεται ομόφωνα από το Συμβούλιο Διοικητών. Σε δεόντως αιτιολογημένες εξαιρετικές περιπτώσεις, το Συμβούλιο των Διοικητών δύναται επίσης να μειώσει προσωρινά τη δανειοδοτική ικανότητα, εάν αυτό απαιτείται για να διασφαλισθεί η ικανότητα του ΕΝΤ για την εκπλήρωση της αποστολής του.
(39)Κατά την έναρξη λειτουργίας, το αρχικό εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΝΤ θα πρέπει να αντικατοπτρίζει το εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΜΣ. Τα κράτη μέλη που έχουν ως νόμισμα το ευρώ θα πρέπει να είναι οι μόνοι εγγεγραμμένοι συμμετέχοντες στο εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο του ΕΝΤ, που αναμένεται να ανέλθει στο ποσό των 704 798,7 εκατ. EUR, διαιρούμενο σε ίσα μερίδια. Η ευθύνη ενός μέλους του ΕΝΤ θα πρέπει να περιορίζεται στο μερίδιό του στο εγκεκριμένο μετοχικό κεφάλαιο. Τα μέλη του ΕΝΤ δεν θα πρέπει να ευθύνονται για τις υποχρεώσεις του ΕΝΤ. Ο προϋπολογισμός της Ένωσης δεν θα πρέπει να ευθύνεται για τις δαπάνες ή τις ζημίες του ΕΝΤ.
(40)Το Συμβούλιο Διοικητών θα πρέπει να είναι σε θέση να αυξήσει το ύψος του αρχικού εγκεκριμένου μετοχικού κεφαλαίου εάν κρίνει ότι η εν λόγω αύξηση είναι κατάλληλη ώστε να δοθεί στο ΕΝΤ η δυνατότητα να επιδιώξει τους στόχους και να ασκήσει τα καθήκοντά του. Το προκύπτον κεφάλαιο και η κατανομή των μεριδίων μεταξύ των μελών του ΕΝΤ θα πρέπει να δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(41)Όπως ο ΕΜΣ, το ΕΝΤ θα πρέπει να παρέχει στήριξη σταθερότητας στα μέλη του, όταν η τακτική τους πρόσβαση σε χρηματοδότηση από τις αγορές είναι μειωμένη ή διατρέχει κίνδυνο να μειωθεί.
(42)Το ΕΝΤ θα πρέπει να συμμετέχει στην διαπραγμάτευση και την υπογραφή του ΜΣ, δεδομένης της σημασίας των όρων που συνδέονται με τη χορήγηση της χρηματοδοτικής συνδρομής για τη συμβολή στην εξασφάλιση της επιστροφής της χρηματοδοτικής συνδρομής του ΕΝΤ.
(43)Το φάσμα των χρηματοπιστωτικών μέσων που είναι επί του παρόντος διαθέσιμο για τον ΕΜΣ θα πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμο για το ΕΝΤ, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας να χορηγεί προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή, χρηματοδοτική συνδρομή για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων σε ένα μέλος του ΕΝΤ, την άμεση ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων σε ένα μέλος του ΕΝΤ, την παροχή δανείων και την αγορά ομολόγων ενός μέλους του ΕΝΤ στις πρωτογενείς και τις δευτερογενείς αγορές.
(44)Στόχος της στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας με τη μορφή προληπτικής χρηματοδοτικής συνδρομής είναι να υποστηρίζει ορθές πολιτικές και να προλαμβάνει καταστάσεις κρίσης, παρέχοντας στα μέλη του ΕΝΤ τη δυνατότητα πρόσβασης στη συνδρομή του ΕΝΤ πριν αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες στην άντληση κεφαλαίων στις κεφαλαιαγορές. Η προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή αποσκοπεί στο να βοηθά τα μέλη του ΕΝΤ στα οποία οι οικονομικές συνθήκες είναι ακόμα υγιείς να διατηρήσουν συνεχή πρόσβαση στη χρηματοδότηση μέσω της αγοράς ενισχύοντας την αξιοπιστία των μακροοικονομικών επιδόσεών τους και παρέχοντας, παράλληλα, κατάλληλο δίχτυ ασφαλείας.
(45)Η χρηματοδοτική συνδρομή σε μέλη του ΕΝΤ με τη μορφή δανείου για την ανακεφαλαιοποίηση των δικαιούχων πιστωτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να χορηγείται σε περιπτώσεις όπου οι χρηματοπιστωτικές ή οικονομικές δυσχέρειες συνδέονται με τον χρηματοπιστωτικό τομέα και δεν σχετίζονται άμεσα με δημοσιονομικές ή διαρθρωτικές πολιτικές. Επομένως, χρηματοδοτική συνδρομή με σκοπό την ανακεφαλαιοποίηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να χορηγείται σε μέλη του ΕΝΤ εκτός του πλαισίου των προγραμμάτων μακροοικονομικής προσαρμογής.
(46)Σκοπός του μέσου άμεσης ανακεφαλαιοποίησης πιστωτικών ιδρυμάτων είναι να διασφαλίζει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της και των κρατών μελών της μέσω της αντιμετώπισης των ειδικών περιπτώσεων στις οποίες ο χρηματοπιστωτικός τομέας ενός μέλους του ΕΝΤ αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες, οι οποίες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς να τεθεί σε σημαντικό κίνδυνο η δημοσιονομική βιωσιμότητά του λόγω του σοβαρού κινδύνου μετάδοσης των επιπτώσεων από τον χρηματοπιστωτικό τομέα στο κράτος. Αυτό το μέσο θα μπορούσε, επίσης, ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση που άλλες εναλλακτικές λύσεις θα έθεταν σε κίνδυνο τη συνεχή πρόσβαση ενός μέλους του ΕΝΤ στην αγορά. Εφόσον η χρήση δανείου του ΕΝΤ για την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων δεν είναι εφικτή, η εν λόγω χρηματοδοτική συνδρομή επιδιώκει να συμβάλει στην εξάλειψη του κινδύνου μετάδοσης της κρίσης από τον χρηματοπιστωτικό τομέα στο κράτος παρέχοντας τη δυνατότητα άμεσης ανακεφαλαιοποίησης των ιδρυμάτων και, ως εκ τούτου, περιορίζοντας τους κινδύνους δημιουργίας φαύλου κύκλου μεταξύ ενός ασταθούς χρηματοπιστωτικού τομέα και της επιδεινούμενης πιστοληπτικής ικανότητας του κράτους.
(47)Θα πρέπει να διατίθεται στήριξη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας με τη μορφή δανείων για την παροχή συνδρομής σε μέλη του ΕΝΤ που έχουν σημαντικές ανάγκες χρηματοδότησης, αλλά έχουν χάσει πλέον σε μεγάλο βαθμό την πρόσβασή τους σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς, είτε επειδή αδυνατούν να βρουν δανειστές είτε επειδή οι δανειστές παρέχουν χρηματοδότηση μόνο σε υπερβολικά υψηλές τιμές, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.
(48)Όπως και τα δάνεια του ΕΜΣ, τα μελλοντικά δάνεια του ΕΝΤ και τα ανεξόφλητα δάνεια του ΕΜΣ θα πρέπει να απολαύουν καθεστώτος προνομιούχου δανειστή κατά τρόπο παρόμοιο με τα δάνεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Εντούτοις, θα πρέπει να κατατάσσονται σε δεύτερη θέση μετά τα δάνεια του ΔΝΤ. Το καθεστώς αυτό θα πρέπει να αρχίσει να ισχύσει από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.
(49)Προκειμένου τα μέλη του ΕΝΤ να διατηρήσουν ή να αποκαταστήσουν την πρόσβασή τους στην αγορά, το ΕΝΤ θα πρέπει να μπορεί να πραγματοποιεί αγορές στην πρωτογενή αγορά ομολόγων ή άλλων χρεογράφων που εκδίδονται από τα μέλη του στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης πρωτογενών αγορών, επιπλέον των κανονικών δανείων που χορηγούνται στο πλαίσιο προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής ή των αναλήψεων κεφαλαίων στο πλαίσιο του μέσου προληπτικής χρηματοδοτικής συνδρομής.
(50)Το ΕΝΤ θα πρέπει να μπορεί να αγοράζει ομόλογα των μελών του ΕΝΤ στη δευτερογενή αγορά. Ο μηχανισμός στήριξης δευτερογενών αγορών θα πρέπει να αποσκοπεί στην υποστήριξη της ορθής λειτουργίας των αγορών δημόσιου χρέους των μελών του ΕΝΤ σε εξαιρετικές περιστάσεις στις οποίες η έλλειψη ρευστότητας της αγοράς υπονομεύει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος εκτόξευσης των επιτοκίων των κρατικών τίτλων σε μη βιώσιμα επίπεδα και δημιουργίας προβλημάτων αναχρηματοδότησης για το τραπεζικό σύστημα του οικείου μέλους του ΕΝΤ. Η παρέμβαση του ΕΝΤ στη δευτερογενή αγορά θα πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα ειδικής διαπραγμάτευσης, η οποία θα διασφαλίζει κάποιο βαθμό ρευστότητας της αγοράς χρεωστικών τίτλων και θα παρέχει κίνητρα για την περαιτέρω συμμετοχή των επενδυτών στη χρηματοδότηση των μελών του ΕΝΤ.
(51)Τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ θα πρέπει να υποστηρίζουν ισοδύναμο καθεστώς πιστωτή για το ΕΝΤ και για άλλα κράτη μέλη που δανείζουν σε διμερή βάση, σε συντονισμό με το ΕΝΤ.
(52)Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να επηρεάσει τη δέσμευση που συμφωνήθηκε μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών της συνθήκης για τη θέσπιση του ΕΜΣ δυνάμει του άρθρου 12 παράγραφος 3 της εν λόγω συνθήκης, ήτοι ότι σε όλα τα νέα κρατικά χρεόγραφα της ζώνης του ευρώ με προθεσμία λήξης άνω του έτους πρέπει να περιλαμβάνονται ρήτρες συλλογικής δράσης με τρόπο που να διασφαλίζει ότι οι έννομες συνέπειές τους είναι απαράλλακτες.
(53)Θα πρέπει να διατίθεται στήριξη στο ΕΣΕ, μέσω πιστωτικών ορίων ή εγγυήσεων, σε περιπτώσεις στις οποίες τα ποσά που συγκεντρώνονται σύμφωνα με το άρθρο 70 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 δεν είναι επαρκή για την κάλυψη των ζημιών, των δαπανών ή άλλων εξόδων που συνεπάγεται η χρήση του ΕΤΕ σχετικά με δράσεις εξυγίανσης, και εάν οι έκτακτες εκ των υστέρων εισφορές που προβλέπονται στο άρθρο 71 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 δεν είναι άμεσα προσβάσιμες.
(54)Για να διασφαλίζεται κατάλληλη ισότιμη μεταχείριση εντός της Τραπεζικής Ένωσης, τα συμμετέχοντα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ θα πρέπει να παρέχουν στο ΕΣΕ, παράλληλα με το ΕΝΤ, πιστωτικά όρια ή εγγυήσεις υπό όρους και προϋποθέσεις ισοδύναμους με αυτούς του ΕΝΤ.
(55)Άλλα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ θα πρέπει να παρέχουν πιστωτικά όρια ή εγγυήσεις κατά την κοινοποίηση στα άλλα κράτη μέλη, στην Επιτροπή, στην ΕΚΤ και στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών του αιτήματος να καθιερωθεί στενή συνεργασία με την ΕΚΤ για την άσκηση των καθηκόντων που της ανατίθενται δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβουλίου, με την επιφύλαξη της έκδοσης της απόφασης της ΕΚΤ.
(56)Από την 1η Ιανουαρίου 2024, οι πόροι του ΕΤΕ θα είναι πλήρως αμοιβαιοποιημένοι. Από την ημερομηνία αυτή, ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 806/2014 ορίζει ότι οι τράπεζες σε όλα τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση πρέπει να συνεισφέρουν στο ΕΤΕ και να παρέχουν έκτακτες εκ των υστέρων εισφορές για την αποπληρωμή δανείων από τρίτους, σύμφωνα με κλείδα που ορίζεται με βάση το μέγεθος και το προφίλ κινδύνου τους. Δεδομένου ότι ο σκοπός της στήριξης που παρέχεται στο ΕΣΕ είναι να συμπληρώνει τους πόρους του ΕΤΕ, η ίδια κλείδα θα πρέπει να εφαρμόζεται στο επίπεδο των κρατών μελών των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ και τα οποία συμμετέχουν στην Τραπεζική Ένωση και το ΕΝΤ και να αποτελεί τη βάση για τον προσδιορισμό της αντίστοιχης συμμετοχής τους στην παρεχόμενη στήριξη.
(57)Το Συμβούλιο Διοικητών θα πρέπει να εγκρίνει τους εφαρμοστέους χρηματοδοτικούς όρους και προϋποθέσεις για τη σύσταση του μηχανισμού ασφαλείας από το ΕΝΤ. Για να διασφαλιστεί η κατάλληλη συμμετοχή τους, το ΕΝΤ και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ θα πρέπει να συμφωνούν ως προς τους χρηματοδοτικούς όρους και τις προϋποθέσεις που συνδέονται με τα πιστωτικά όρια ή τις εγγυήσεις που θα παρέχονται στο ΕΣΕ, καθώς και ως προς το συνολικό εφαρμοστέο ανώτατο όριο, το οποίο θα πρέπει να αναθεωρείται αναλόγως όταν ένα κράτος μέλος που δεν έχει ως νόμισμα το ευρώ προσχωρεί στην Τραπεζική Ένωση.
(58)Ο διευθύνων σύμβουλος θα πρέπει να έχει την εξουσία να αποφασίζει, εντός 12 ωρών από τη λήψη του αιτήματος του ΕΣΕ, σχετικά με την ανάληψη του πιστωτικού ορίου ή την παροχή εγγυήσεων για τις υποχρεώσεις του ΕΣΕ.
(59)Για να εξασφαλίζεται η άμεση διαθεσιμότητα πρόσθετων χρηματοδοτικών μέσων για το ΕΤΕ, το ΕΣΕ θα πρέπει να μπορεί να εκδώσει αίτηση στήριξης πριν από την έγκριση ειδικού καθεστώτος εξυγίανσης. Η αίτηση θα πρέπει να εκδίδεται κατόπιν διαβούλευσης με την Επιτροπή, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 18 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014. Για αποφάσεις σχετικά με καθεστώτα εξυγίανσης, η απόφαση του διευθύνοντος συμβούλου θα πρέπει να τίθεται σε ισχύ μόνο μετά την έναρξη ισχύος καθεστώτος εξυγίανσης σύμφωνα με το άρθρο 18 του εν λόγω κανονισμού. Η αλληλουχία της αίτησης και της απόφασης δεν θα πρέπει να παρατείνει το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας εξυγίανσης που ορίζεται στο άρθρο 18 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014.
(60)Η απόφαση του διευθύνοντος συμβούλου σχετικά με την εκταμίευση κεφαλαίων ή τη χορήγηση εγγυήσεων θα πρέπει να εξαρτάται μόνον από την άσκηση των δραστηριοτήτων του ΕΣΕ σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 806/2014, συμπεριλαμβανομένων των εφαρμοστέων κανόνων διάσωσης με ίδια μέσα. Δεν θα πρέπει να υπόκειται σε καμία άλλη προϋπόθεση.
(61)Για να διασφαλιστεί ότι το ΕΝΤ εξακολουθεί να είναι σε θέση να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη στα μέλη του όταν χρειάζεται, το ποσό που είναι διαθέσιμο για τη στήριξη του ΕΣΕ θα πρέπει να υπόκειται σε ανώτατο όριο 60 000 εκατ. EUR. Ωστόσο, το ΕΝΤ θα πρέπει να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται με ευελιξία σε απρόβλεπτες ανάγκες χρηματοδότησης που απορρέουν από δράσεις εξυγίανσης. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο Διοικητών θα πρέπει να έχει την εξουσία να αυξήσει αναλόγως το ανώτατο όριο.
(62)Κάθε χρηματοδοτική στήριξη που παρέχεται στο ΕΣΕ από το ΕΝΤ, καθώς και κάθε χρηματοδοτική στήριξη που παρέχεται από συμμετέχοντα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ θα πρέπει να αποπληρώνεται πλήρως από τους ίδιους πόρους του ΕΣΕ, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών του κλάδου.
(63)Θα πρέπει να θεσπιστούν κατάλληλοι κανόνες σχετικά με τον προϋπολογισμό του ΕΝΤ και τον εσωτερικό και εξωτερικό έλεγχο των λογαριασμών του. Οι οικονομικές καταστάσεις και οι λογαριασμοί του ΕΝΤ θα πρέπει να ελέγχονται και να πιστοποιούνται από ανεξάρτητους εξωτερικούς ελεγκτές, καθώς το ΕΝΤ είναι παράγοντας των χρηματοπιστωτικών αγορών. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρχει ανεξάρτητο Συμβούλιο Ελεγκτών με καθήκοντα την επιθεώρηση και τον έλεγχο των λογαριασμών του ΕΝΤ και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης, των επιδόσεων και της ορθής διαχείρισης κινδύνων του ΕΝΤ. Το εν λόγω συμβούλιο θα πρέπει επίσης να παρακολουθεί και να επανεξετάζει τις διαδικασίες εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου του ΕΝΤ.
(64)Οι αρμοδιότητες των ανεξάρτητων εξωτερικών ελεγκτών και του Συμβουλίου Ελεγκτών δεν θίγουν τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου δυνάμει του άρθρου 287 της ΣΛΕΕ.
(65)Το πρωτόκολλο αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ θα πρέπει να εφαρμόζεται στο ΕΝΤ. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Διοικητών και ιδίως οι διοικητές, οι αναπληρωτές διοικητές, οι διευθυντές και οι αναπληρωτές διευθυντές θα πρέπει, ως εκπρόσωποι των μελών του ΕΝΤ, να απολαύουν των προνομίων και ασυλιών που προβλέπονται στο άρθρο 10 του εν λόγω πρωτοκόλλου.
(66)Για να μπορεί το ΕΝΤ να εκπληρώνει τα καθήκοντα που εκτελούνται επί του παρόντος από τον ΕΜΣ, καθώς και τα νέα καθήκοντά του, θα πρέπει να θεσπιστούν μεταβατικά μέτρα, ιδίως όσον αφορά τον διευθύνοντα σύμβουλο, το διοικητικό συμβούλιο και το προσωπικό που απασχολείται επί του παρόντος με σύμβαση στον ΕΜΣ. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει επίσης να καλύπτουν τους πολίτες τρίτων χωρών που απασχολούνται επί του παρόντος στον ΕΜΣ. Οι υφιστάμενες συμβατικές ρυθμίσεις θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται για το προσωπικό που απασχολείται στον ΕΜΣ πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού. Το προσωπικό που θα προσληφθεί από το ΕΝΤ μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού θα υπόκειται στον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης, στο καθεστώς που εφαρμόζεται επί του λοιπού προσωπικού και στους κανόνες εφαρμογής.
(67)Για να διασφαλιστεί ο εμπιστευτικός χαρακτήρας των εργασιών του ΕΝΤ, τα μέλη των διοικητικών οργάνων του και το προσωπικό του, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού που υπηρετεί με ανταλλαγή ή απόσπαση από τα μέλη του ΕΝΤ για την εκτέλεση των καθηκόντων του ΕΝΤ, θα πρέπει να τηρούν απαιτήσεις επαγγελματικού απορρήτου, ακόμη και μετά την παύση των καθηκόντων τους. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει να καταρτιστεί κώδικας δεοντολογίας.
(68)Η υποχρέωση τήρησης της εμπιστευτικότητας θα πρέπει να δεσμεύει και τους παρατηρητές που καλούνται να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών και τους συμμετέχοντες στις εν λόγω συνεδριάσεις από συμμετέχοντα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ. Για την εκτέλεση των καθηκόντων που του ανατίθενται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, το ΕΝΤ θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να ανταλλάσσει πληροφορίες με τα μέλη του, με άλλες ενωσιακές αρχές και φορείς, καθώς και με ορισμένες εθνικές αρχές.
(69)Για την επίτευξη των στόχων του, το ΕΝΤ θα πρέπει να συνεργάζεται με τα θεσμικά και άλλα όργανα, υπηρεσίες ή οργανισμούς της Ένωσης, καθώς και με τρίτα κράτη τα οποία παρέχουν χρηματοδοτική συνδρομή σε μέλη του ΕΝΤ. Το ΕΝΤ θα πρέπει επίσης να έχει το δικαίωμα να συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς ή οντότητες που έχουν ειδικές αρμοδιότητες σε τομείς που σχετίζονται με τις δραστηριότητες του ΕΝΤ. Σε αυτούς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το ΔΝΤ και οι κεντρικές τράπεζες.
(70)Το ΕΝΤ θα πρέπει να υπόκειται στους κανόνες της Ένωσης σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα. Κατά την αξιολόγηση των λόγων της άρνησης παροχής πρόσβασης σε ένα έγγραφο, οι οποίοι ορίζονται στο άρθρο 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 25 , το ΕΝΤ θα πρέπει να λαμβάνει δεόντως υπόψη την ανάγκη προστασίας του εμπιστευτικού χαρακτήρα των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Διοικητών, του Συμβουλίου Διευθυντών, καθώς και οποιασδήποτε από τις αντίστοιχες επιτροπές τους, του διοικητικού συμβουλίου και του Συμβουλίου Ελεγκτών, των οικονομικών του ΕΝΤ και της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της ζώνης του ευρώ, των μελών του ΕΝΤ ή των συμμετεχόντων κρατών μελών όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβουλίου, καθώς και των διεθνών, χρηματοπιστωτικών, νομισματικών ή οικονομικών σχέσεων.
(71)Στο μέλλον, το ΕΝΤ θα μπορούσε επίσης να αναλάβει την παροχή νέων χρηματοδοτικών μέσων, π.χ. για την υποστήριξη πρωτοβουλιών πολιτικής που σχετίζονται με τη δημιουργία σταθεροποιητικής λειτουργίας. Σκοπός της σταθεροποιητικής λειτουργίας είναι να αμβλύνει τις επιπτώσεις μεγάλων ασύμμετρων κραδασμών. Για τον σκοπό αυτό, θα ενεργοποιεί γρήγορα και αυτόματα αντικυκλικούς πόρους, σύμφωνα με κριτήρια επιλεξιμότητας που καθορίζονται εκ των προτέρων. Το ΕΝΤ θα μπορούσε να υποστηρίξει την υλοποίηση της εν λόγω λειτουργίας μέσω της οργάνωσης και της διάθεσης της αναγκαίας χρηματοδότησης από τις αγορές που σχετίζεται με την ενεργοποίηση της λειτουργίας.
(72)Μια πιθανή μορφή στήριξης του ΕΝΤ στη λειτουργία σταθεροποίησης θα ήταν η χορήγηση, με την ενεργοποίηση της λειτουργίας, δανείων από το ΕΝΤ στο δικαιούχο μέλος του ΕΝΤ. Τα δάνεια του ΕΝΤ θα μπορούσαν να χορηγούνται άνευ όρων και προϋποθέσεων, ενώ η ενεργοποίηση της ίδιας της λειτουργίας σταθεροποίησης θα εξαρτάται από τη συμμόρφωση με προκαθορισμένα κριτήρια επιλεξιμότητας,
ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
ΜΕΡΟΣ Ι
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑÏΚΟ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ
Άρθρο 1
Ίδρυση
1. Με τον παρόντα κανονισμό ιδρύεται το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο («ΕΝΤ»).
2. Το καταστατικό του ΕΝΤ ορίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του.
Άρθρο 2
Διαδοχή και αντικατάσταση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας
1. Το ΕΝΤ διαδέχεται και αντικαθιστά τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας («ΕΜΣ»), συμπεριλαμβανομένης της νομικής θέσης του, και αναλαμβάνει όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αυτή συνεπάγεται. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί με την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού ή όταν εξασφαλιστεί η συγκατάθεση του ΕΜΣ, εάν αυτή επέλθει αργότερα.
2. Όλοι οι υφιστάμενοι διορισμοί και οι εντολές στο πλαίσιο του ΕΜΣ θα διατηρηθούν για την εναπομένουσα περίοδο των θητειών τους, εντός του πλαισίου του ΕΝΤ.
ΜΕΡΟΣ ΙΙ
ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ
Τίτλος I
Ρόλος του Συμβουλίου
Άρθρο 3
Ρόλος του Συμβουλίου
1. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται από το Συμβούλιο Διοικητών δυνάμει του άρθρου 8 παράγραφος 6, του άρθρου 9 παράγραφος 1, του άρθρου 10, του άρθρου 11 παράγραφοι 4, 5 και 6, του άρθρου 13 παράγραφοι 2 και 4, του άρθρου 14 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 15 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 19 παράγραφοι 1 και 4, του άρθρου 16 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 17 παράγραφοι 1 και 2, του άρθρου 18 παράγραφοι 1 και 3, του άρθρου 22 παράγραφοι 4 και 5 και του άρθρου 23 παράγραφος 1 του καταστατικού του ΕΝΤ, οι αποφάσεις που λαμβάνονται από το Συμβούλιο Διοικητών σχετικά με συμφωνίες χρηματοδοτικής διευκόλυνσης δυνάμει του άρθρου 13 παράγραφος 3 του καταστατικού του ΕΝΤ και οι αποφάσεις που λαμβάνονται από το Συμβούλιο Διευθυντών δυνάμει του άρθρου 9 παράγραφος 2, του άρθρου 14 παράγραφος 4, του άρθρου 15 παράγραφος 4, του άρθρου 19 παράγραφος 5, του άρθρου 16 παράγραφος 4, του άρθρου 17 παράγραφος 4, του άρθρου 18 παράγραφος 5 και του άρθρου 23 παράγραφος 3 του καταστατικού του ΕΝΤ διαβιβάζονται στο Συμβούλιο αμέσως μετά την έκδοσή τους, συνοδευόμενες από τους λόγους στους οποίους βασίζονται. Μπορούν να τεθούν σε ισχύ μόνον εάν εγκριθούν από το Συμβούλιο.
2. Εάν οι περιστάσεις καθιστούν αναγκαία την επείγουσα παροχή στήριξης σταθερότητας σε μέλος του ΕΝΤ σύμφωνα με το άρθρο 16, οι αποφάσεις μπορούν να λαμβάνονται μέσω επείγουσας διαδικασίας. Σε αυτή την περίπτωση, η απόφαση που λαμβάνεται από το Συμβούλιο Διοικητών ή το Συμβούλιο Διευθυντών διαβιβάζεται στο Συμβούλιο αμέσως μετά την έκδοσή της, συνοδευόμενη από τους λόγους στους οποίους βασίζεται. Κατόπιν αιτήματος του προέδρου, το Συμβούλιο συζητά την απόφαση εντός 24 ωρών από τη διαβίβασή της. Το Συμβούλιο μπορεί να διατυπώσει αντιρρήσεις επί της απόφασης. Σε περίπτωση αντιρρήσεων, το Συμβούλιο μπορεί να εκδώσει το ίδιο άλλη απόφαση επί του θέματος ή να παραπέμψει εκ νέου το θέμα στο Συμβούλιο Διοικητών για την έκδοση άλλης απόφασης.
Η επείγουσα διαδικασία μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται από το Συμβούλιο Διοικητών για την απόφαση δυνάμει του άρθρου 22 παράγραφοι 4 και 5 και του άρθρου 23 παράγραφος 1.
3. Το Συμβούλιο αιτιολογεί την άσκηση των εξουσιών του που αναφέρονται στην παράγραφο 1 εάν δεν εγκρίνει απόφαση ή την άσκηση των εξουσιών του που αναφέρονται στην παράγραφο 2 εάν διατυπώσει αντιρρήσεις επί απόφασης. Οποιαδήποτε νέα απόφαση λαμβάνεται από το Συμβούλιο Διοικητών ή το Συμβούλιο Διευθυντών επί του ίδιου θέματος ακολουθεί την αιτιολογία που παρείχε το Συμβούλιο.
4. Εάν το Συμβούλιο ενεργήσει σύμφωνα με τις παραγράφους 1 ή 2, με εξαίρεση όμως των αποφάσεων που λαμβάνονται δυνάμει των άρθρων 22 έως 23 του παρόντος καταστατικού, οι ψήφοι των μελών του Συμβουλίου που εκπροσωπούν κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ αναστέλλονται. Η ειδική πλειοψηφία ορίζεται βάσει του άρθρου 238 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Διοικητών μπορεί να παρίσταται στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου.
Άρθρο 4
Δημοσίευση
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται από το Συμβούλιο Διοικητών και εγκρίνονται από το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τίτλος II
Λογοδοσία
Άρθρο 5
Λογοδοσία έναντι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου
1. Το ΕΝΤ λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο όσον αφορά την εκτέλεση των καθηκόντων του.
2. Το ΕΝΤ υποβάλλει σε ετήσια βάση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή έκθεση με θέμα την εκτέλεση των καθηκόντων του, καθώς και τους ετήσιους λογαριασμούς και τις οικονομικές καταστάσεις του. Ο διευθύνων σύμβουλος παρουσιάζει τα εν λόγω έγγραφα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, τα οποία μπορούν να προβαίνουν σε γενική συζήτηση σε αυτή τη βάση.
3. Ο διευθύνων σύμβουλος μπορεί, κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή με δική του πρωτοβουλία, να εμφανίζεται ενώπιον των αρμοδίων επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την εκτέλεση των καθηκόντων του ΕΝΤ.
4. Το ΕΝΤ απαντά προφορικώς ή γραπτώς στις ερωτήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου σύμφωνα με τις διαδικασίες του ΕΝΤ.
5. Κατόπιν αιτήματος, ο διευθύνων σύμβουλος πραγματοποιεί, κεκλεισμένων των θυρών, εμπιστευτικές προφορικές συζητήσεις με τον πρόεδρο και τους αντιπροέδρους των αρμόδιων επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα καθήκοντά του, τα οποία περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την εκτίμηση κοινωνικών επιπτώσεων, την υλοποίηση της στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και τη χορήγηση πιστωτικών ορίων ή την παροχή εγγυήσεων για τη στήριξη του ΕΣΕ. Συνάπτεται συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ΕΝΤ για τις λεπτομέρειες της διοργάνωσης παρόμοιων συζητήσεων, ώστε να διασφαλιστεί απόλυτη εμπιστευτικότητα.
Άρθρο 6
Λογοδοσία έναντι των εθνικών κοινοβουλίων
1. Όταν υποβάλλει την έκθεση που προβλέπεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2, το ΕΝΤ την διαβιβάζει ταυτόχρονα απευθείας στα εθνικά κοινοβούλια των μελών του ΕΝΤ και των συμμετεχόντων κρατών μελών όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013. Τα εθνικά κοινοβούλια μπορούν να απευθύνουν στο ΕΝΤ τις αιτιολογημένες παρατηρήσεις τους σχετικά με την εν λόγω έκθεση.
2. Τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών μελών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δύνανται να ζητούν από το ΕΝΤ να απαντήσει γραπτώς σε παρατηρήσεις ή ερωτήματα που υποβάλλουν στο ΕΝΤ σχετικά με τα καθήκοντά του.
3. Το εθνικό κοινοβούλιο μέλους του ΕΝΤ δύναται να καλέσει τον διευθύνοντα σύμβουλο να συμμετάσχει σε ανταλλαγή απόψεων με αντικείμενο την πρόοδο που επιτεύχθηκε όσον αφορά την υλοποίηση της στήριξης χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 7
Αναφορές στο δίκαιο της Ένωσης
Οι αναφορές στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ή ΕΜΣ σε πράξεις του δικαίου της Ένωσης νοούνται ως αναφορές στο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο ή ΕΝΤ.
Άρθρο 8
Έναρξη ισχύος
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες,
Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες,6.12.2017
COM(2017) 827 final
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
στον
κανονισμό του Συμβουλίου
για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου
ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑÏΚΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ
ΜΕΡΟΣ Ι
ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΣ
Άρθρο 1
Νομικό καθεστώς του ΕΝΤ
Το ΕΝΤ έχει νομική προσωπικότητα. Σε όλα τα κράτη μέλη έχει την ευρύτερη δυνατή ικανότητα δικαίου που αναγνωρίζεται από τη νομοθεσία τους στα νομικά πρόσωπα. Μπορεί, ιδίως, να αποκτά και να εκποιεί κινητή και ακίνητη περιουσία και να παρίσταται ενώπιον δικαστηρίου.
Άρθρο 2
Μέλη
1. Μέλη του ΕΝΤ είναι τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ.
2. Τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ προσχωρούν στο ΕΝΤ κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της απόφασης του Συμβουλίου για την κατάργηση της παρέκκλισής τους από την υιοθέτηση του ευρώ σύμφωνα με το άρθρο 140 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ. Προσχωρούν στο ΕΝΤ υπό τους ίδιους όρους και τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τα υφιστάμενα μέλη του ΕΝΤ.
3. Προϋπόθεση για την άσκηση από τα μέλη του ΕΝΤ όλων των δικαιωμάτων που χορηγούνται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου, είναι η εγγραφή της συνεισφοράς τους στο εγκεκριμένο κεφάλαιο.
4. Κάθε νέο μέλος του ΕΝΤ λαμβάνει μερίδια στο ΕΝΤ ως αντάλλαγμα της συνεισφοράς του στο κεφάλαιο, η οποία υπολογίζεται σύμφωνα με την κλείδα κατανομής που προβλέπεται στο άρθρο 14.
Άρθρο 3
Σκοπός και καθήκοντα
1. Το ΕΝΤ συμβάλλει στη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ, καθώς και στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα των «συμμετεχόντων κρατών μελών» κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013.
2. Για να επιτύχει τον στόχο του, το ΕΝΤ:
α) κινητοποιεί χρηματοδότηση και παρέχει στήριξη σταθερότητας, υπό αυστηρούς όρους πολιτικής, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοδοτικής συνδρομής, προς όφελος των μελών του που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρά προβλήματα χρηματοδότησης, εφόσον είναι απαραίτητο για τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της ή των μελών της·
β) χορηγεί πιστωτικά όρια ή εγγυήσεις προς στήριξη του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης («ΕΣΕ»), το οποίο ιδρύθηκε σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 806/2014, για οποιαδήποτε καθήκοντα του ανατίθενται.
ΜΕΡΟΣ ΙΙ
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
Άρθρο 4
Δομή και κανόνες ψηφοφορίας
1. Το ΕΝΤ διαθέτει Συμβούλιο Διοικητών και Συμβούλιο Διευθυντών, καθώς και διευθύνοντα σύμβουλο και λοιπό προσωπικό, ανάλογα με τις ανάγκες. Οι διοικητές, οι διευθυντές και οι αντίστοιχοι αναπληρωτές τους εκτελούν τα καθήκοντά τους χωρίς αμοιβή από το ΕΝΤ.
2. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου Διοικητών και του Συμβουλίου Διευθυντών λαμβάνονται με ομοφωνία, ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, ειδική πλειοψηφία ή απλή πλειοψηφία όπως διευκρινίζεται στον παρόντα κανονισμό. Για όλες τις αποφάσεις απαιτείται απαρτία δύο τρίτων των μελών του ΕΝΤ με δικαίωμα ψήφου που να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον τα δύο τρίτα των δικαιωμάτων ψήφου.
3. Τυχόν αποχή των παρόντων ή των εκπροσωπούμενων μελών δεν εμποδίζει τη λήψη απόφασης η οποία απαιτεί ομοφωνία.
4. Για τη λήψη απόφασης με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία απαιτείται ποσοστό 85 % των εκπεφρασμένων ψήφων.
5. Για τη λήψη απόφασης με ειδική πλειοψηφία απαιτείται ποσοστό 80 % των εκπεφρασμένων ψήφων.
6. Για τη λήψη απόφασης με απλή πλειοψηφία απαιτείται πλειοψηφία των εκπεφρασμένων ψήφων.
7. Τα δικαιώματα ψήφου εκάστου μέλους του ΕΝΤ, τα οποία ασκούνται από αντιπρόσωπό του στο Συμβούλιο Διοικητών ή στο Συμβούλιο Διευθυντών, ισούνται με τον αριθμό των μεριδίων που του έχουν διανεμηθεί στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ.
8. Εάν οιοδήποτε μέλος του ΕΝΤ παραλείψει να καταβάλει μέρος του ποσού που οφείλεται σε σχέση με τις υποχρεώσεις του αναφορικά με μερίδια καταβεβλημένου ή καταβλητέου κεφαλαίου σύμφωνα με τα άρθρα 8, 9 και 10 του παρόντος καταστατικού ή αναφορικά με την αποπληρωμή της χρηματοδοτικής συνδρομής σύμφωνα με τα άρθρα 16 ή 17 του παρόντος καταστατικού, τα δικαιώματα ψήφου του εν λόγω μέλους του ΕΝΤ αναστέλλονται για όσο διάστημα συνεχίζεται η παράλειψη. Τα όρια για τις ψηφοφορίες επαναϋπολογίζονται αναλόγως.
Άρθρο 5
Συμβούλιο Διοικητών
1. Κάθε μέλος του ΕΝΤ ορίζει έναν διοικητή και έναν αναπληρωτή διοικητή. Οι ορισμοί αυτοί είναι ανακλητοί ανά πάσα στιγμή. Ο διοικητής είναι το υπεύθυνο για τα οικονομικά θέματα μέλος της κυβέρνησης του εν λόγω μέλους του ΕΝΤ. Ο αναπληρωτής διοικητής έχει πλήρη εξουσία να ενεργεί για λογαριασμό του διοικητή κατά την απουσία του.
2. Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Διοικητών (ο «πρόεδρος») είναι ο πρόεδρος της Ευρωομάδας, όπως αναφέρεται στο πρωτόκολλο αριθ. 14 σχετικά με την Ευρωομάδα που προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ. Το Συμβούλιο Διοικητών εκλέγει αντιπρόεδρο με διετή θητεία μεταξύ των μελών του. Ο αντιπρόεδρος έχει δυνατότητα επανεκλογής. Εάν ο αξιωματούχος δεν πληροί πλέον την απαίτηση που ορίζεται στην παράγραφο 1, διοργανώνεται νέα εκλογή χωρίς καθυστέρηση.
3. Στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών συμμετέχουν ως μέλη χωρίς δικαίωμα ψήφου ένα μέλος της Επιτροπής και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας («ΕΚΤ»).
4. Εκπρόσωποι κρατών μελών των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ και τα οποία συμμετέχουν σε ad hoc βάση μαζί με το ΕΝΤ σε πράξη στήριξης σταθερότητας για κράτος μέλος με νόμισμα το ευρώ καλούνται επίσης να συμμετέχουν, ως παρατηρητές, στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών κατά τη συζήτηση της εν λόγω στήριξης σταθερότητας και της παρακολούθησής της.
5. Άλλα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων κρατών μελών των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, για σκοπούς διαφορετικούς από αυτούς που αναφέρονται στην παράγραφο 4, ιδρυμάτων ή οργανισμών μπορεί να κληθούν από το Συμβούλιο Διοικητών να συμμετάσχουν σε συνεδριάσεις ως παρατηρητές σε ad hoc βάση.
6. Το Συμβούλιο Διοικητών λαμβάνει ομόφωνα τις αποφάσεις που προβλέπονται στο παρόν καταστατικό σχετικά με:
α) την αύξηση ή τη μείωση της ελάχιστης δανειοδοτικής ικανότητας σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 6·
β) τις προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1·
γ) την αύξηση του εγκεκριμένου κεφαλαίου σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1·
δ) τη λήψη υπόψη πιθανής επικαιροποίησης της κλείδας για τις εγγραφές στο κεφάλαιο της ΕΚΤ και των αλλαγών που πρέπει να επέλθουν στην κλείδα κατανομής για τις εγγραφές στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 4·
ε) την έγκριση αλλαγών που πρέπει να επέλθουν στην κατανομή του κεφαλαίου μεταξύ των μελών του ΕΝΤ και του υπολογισμού της κατανομής αυτής ως άμεσης συνέπειας της προσχώρησης νέου κράτους μέλους στο ΕΝΤ σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 3·
στ) την επιβεβαίωση ή την αναθεώρηση των όρων και προϋποθέσεων για τη χορήγηση πιστωτικών ορίων ή την παροχή εγγυήσεων προς στήριξη του ΕΣΕ και την αύξηση του ανώτατου ορίου της στήριξης προς το ΕΣΕ σύμφωνα με το άρθρο 22 παράγραφος 5·
ζ) τη θέσπιση των χρηματοδοτικών όρων και προϋποθέσεων για τη χορήγηση πιστωτικών ορίων ή τον ορισμό ανώτατου ορίου για τις εγγυήσεις προς στήριξη του ΕΣΕ σύμφωνα με το άρθρο 22 παράγραφος 5 και το άρθρο 23 παράγραφος 1.
7. Το Συμβούλιο Διοικητών λαμβάνει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία τις αποφάσεις που προβλέπονται στο παρόν καταστατικό σχετικά με:
α) την παροχή στήριξης σταθερότητας σε μέλη του ΕΝΤ, συμπεριλαμβανομένων των όρων πολιτικής που περιλαμβάνονται στο μνημόνιο κατανόησης που αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 3, και τον καθορισμό της επιλογής των μέσων και των χρηματοδοτικών όρων και προϋποθέσεων, σύμφωνα με τα άρθρα 14 έως 18·
β) την υποβολή αιτήματος στην Επιτροπή για τη διαπραγμάτευση, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, των όρων οικονομικής πολιτικής που επισυνάπτονται σε κάθε χρηματοδοτική συνδρομή, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3·
γ) την αλλαγή στην τιμολογιακή πολιτική και στην τιμολογιακή κατευθυντήρια γραμμή για τη χρηματοδοτική συνδρομή, σύμφωνα με το άρθρο 20·
8. Το Συμβούλιο Διοικητών λαμβάνει με ειδική πλειοψηφία τις αποφάσεις που προβλέπονται στο παρόν καταστατικό σχετικά με:
α) τον καθορισμό των λεπτομερών τεχνικών όρων όταν ένα κράτος μέλος προσχωρεί στο ΕΝΤ·
β) την εκλογή του αντιπροέδρου του, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρου·
γ) την κατάρτιση του καταλόγου δραστηριοτήτων ασυμβίβαστων με τα καθήκοντα του διευθυντή ή του αναπληρωτή διευθυντή, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 8,
δ) την έγκριση του καταλόγου των επικρατέστερων υποψηφίων για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και την υποβολή αιτήματος στο Δικαστήριο για την παύση του σύμφωνα με το άρθρο 7·
ε) τη θέσπιση του εσωτερικού κανονισμού του ΕΝΤ·
στ) τη σύσταση άλλων κεφαλαίων σύμφωνα με το άρθρο 27·
ζ) τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν όσον αφορά την ανάκτηση οφειλής από μέλος του ΕΝΤ, σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφοι 2 και 3·
η) την έγκριση των ετήσιων λογαριασμών και της ετήσιας έκθεσης του ΕΝΤ σύμφωνα με τα άρθρα 31 και 32 αντίστοιχα·
θ) την έγκριση των εξωτερικών ελεγκτών σύμφωνα με το άρθρο 34·
ι) τον ορισμό των μελών του Συμβουλίου Ελεγκτών σύμφωνα με το άρθρο 35 παράγραφος 1·
ια) τη γλώσσα εργασίας του ΕΝΤ σύμφωνα με το άρθρο 47.
9. Ο πρόεδρος συγκαλεί και προεδρεύει των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Διοικητών. Ο αντιπρόεδρος προεδρεύει στις συνεδριάσεις αυτές σε περίπτωση αδυναμίας συμμετοχής του προέδρου.
Άρθρο 6
Συμβούλιο Διευθυντών
1. Κάθε διοικητής ορίζει έναν διευθυντή και έναν αναπληρωτή διευθυντή, οι οποίοι επιλέγονται μεταξύ ατόμων τα οποία διαθέτουν υψηλό επίπεδο ικανοτήτων σε οικονομικά και χρηματοοικονομικά θέματα. Οι ορισμοί αυτοί είναι ανακλητοί ανά πάσα στιγμή. Ο αναπληρωτής διευθυντής έχει πλήρη εξουσία να ενεργεί για λογαριασμό του διευθυντή κατά την απουσία του.
Όλοι οι διευθυντές και αναπληρωτές διευθυντές αφιερώνουν τον χρόνο και την προσοχή που απαιτείται στις δραστηριότητες του ΕΝΤ. Για όσο διάστημα διαρκεί η θητεία τους στο ΕΝΤ και για περίοδο έξι μηνών μετά την παύση της θητείας τους, οι διευθυντές και αναπληρωτές διευθυντές δεν επιτρέπεται να συμμετέχουν στις δραστηριότητες που προσδιορίζονται από το Συμβούλιο Διοικητών σύμφωνα με την παράγραφο 8.
2. Η Επιτροπή μπορεί να ορίσει ένα μέλος χωρίς δικαίωμα ψήφου. Η ΕΚΤ μπορεί να ορίσει έναν παρατηρητή.
3. Ένας εκπρόσωπος από κάθε κράτος μέλος του οποίου το νόμισμα δεν είναι το ευρώ και το οποίο συμμετέχει σε ad hoc βάση μαζί με το ΕΝΤ σε πράξη στήριξης και συνδρομής χρηματοπιστωτικής σταθερότητας για κράτος μέλος με νόμισμα το ευρώ καλείται επίσης να συμμετέχει, ως παρατηρητής, στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διευθυντών κατά τη συζήτηση της εν λόγω χρηματοδοτικής συνδρομής και της παρακολούθησής της.
4. Άλλα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων εκπροσώπων κρατών μελών των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, για σκοπούς διαφορετικούς από αυτούς που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, ιδρυμάτων ή οργανισμών μπορεί να κληθούν από το Συμβούλιο Διοικητών να συμμετάσχουν σε συνεδριάσεις ως παρατηρητές σε ad hoc βάση.
5. Το Συμβούλιο Διευθυντών λαμβάνει αποφάσεις με ειδική πλειοψηφία, εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στο παρόν καταστατικό.
6. Με την επιφύλαξη των εξουσιών του Συμβουλίου Διοικητών όπως ορίζονται στο άρθρο 5, το Συμβούλιο Διευθυντών διασφαλίζει ότι το ΕΝΤ διοικείται σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και με τον εσωτερικό κανονισμό του ΕΝΤ.
7. Κάθε κενή θέση στο Συμβούλιο Διευθυντών πληρούται αμέσως σύμφωνα με την παράγραφο 1.
8. Το Συμβούλιο Διοικητών ορίζει τις δραστηριότητες που είναι ασυμβίβαστες με τα καθήκοντα του διευθυντή και του αναπληρωτή διευθυντή.
Άρθρο 7
Διευθύνων σύμβουλος
1. Ο διευθύνων σύμβουλος ορίζεται από το Συμβούλιο βάσει προσόντων μεταξύ υποψηφίων που έχουν την υπηκοότητα ενός μέλους του ΕΝΤ, σχετική διεθνή πείρα και υψηλό επίπεδο δεξιοτήτων, γνώσεων και ικανοτήτων σε οικονομικά και χρηματοοικονομικά θέματα.
Το Συμβούλιο Διοικητών καταρτίζει κατάλογο των επικρατέστερων υποψηφίων για τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Επιδιώκει να τηρεί την αρχή της ισορροπίας των φύλων.
Το Συμβούλιο, κατόπιν διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ορίζει τον διευθύνοντα σύμβουλο. Το Συμβούλιο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία. Δικαίωμα ψήφου έχουν μόνο τα μέλη του Συμβουλίου που εκπροσωπούν κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ.
Η θέση του διευθύνοντος συμβούλου είναι θέση πλήρους απασχόλησης. Επιπλέον, ο διευθύνων σύμβουλος μπορεί να ασκεί τον ρόλο του διευθύνοντος συμβούλου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ). Ο διευθύνων σύμβουλος δεν κατέχει άλλο αξίωμα σε εθνικό, ενωσιακό ή διεθνές επίπεδο και δεν μπορεί να είναι διοικητής, διευθυντής ή αναπληρωτής διοικητής ή διευθυντής.
2. Η θητεία του διευθύνοντος συμβούλου είναι πενταετής και μπορεί να ανανεωθεί άπαξ. Ο διευθύνων σύμβουλος εξακολουθεί να ασκεί τα καθήκοντά του μέχρι τον ορισμό του διαδόχου του. Εάν ο διευθύνων σύμβουλος παύσει να πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την εκτέλεση των καθηκόντων του ή αν διαπράξει βαρύ παράπτωμα, το Δικαστήριο μπορεί, κατόπιν αιτήματος του Συμβουλίου Διοικητών και αφού ενημερώσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να εκδώσει απόφαση για την παύση του.
3. Ο διευθύνων σύμβουλος προεδρεύει των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Διευθυντών και συμμετέχει στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών.
4. Ο διευθύνων σύμβουλος είναι προϊστάμενος του προσωπικού του ΕΝΤ και είναι υπεύθυνος για την οργάνωση, τον διορισμό και την απόλυση των μελών του προσωπικού σύμφωνα με το άρθρο 39 του παρόντος καταστατικού.
5. Ο διευθύνων σύμβουλος είναι ο νόμιμος εκπρόσωπος του ΕΝΤ.
Με την επιφύλαξη του άρθρου 13 παράγραφος 4, του άρθρου 14 παράγραφος 3, του άρθρου 15 παράγραφος 3, του άρθρου 16 παράγραφος 3, του άρθρου 17 παράγραφος 3, του άρθρου 18 παράγραφος 4 και του άρθρου 23 παράγραφος 2 του παρόντος καταστατικού, το ΕΝΤ εκπροσωπείται νομίμως στις σχέσεις του με τρίτους ως εξής:
α) από τον διευθύνοντα σύμβουλο ή, κατά την απουσία του, από οποιαδήποτε δύο μέλη του διοικητικού συμβουλίου που ενεργούν από κοινού και
β) από οποιοδήποτε πρόσωπο που ενεργεί εντός των ορίων των ειδικών αρμοδιοτήτων που του έχουν ανατεθεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
6. Ο διευθύνων σύμβουλος διευθύνει, υπό την καθοδήγηση του Συμβουλίου Διευθυντών, τις τρέχουσες δραστηριότητες του ΕΝΤ και επικουρείται από το διοικητικό συμβούλιο.
Το διοικητικό συμβούλιο αποτελείται από τον διευθύνοντα σύμβουλο, ο οποίος προεδρεύει των συνεδριάσεων, και από άλλα μέλη του προσωπικού του ΕΝΤ τα οποία διορίζονται κατά καιρούς από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΔΑΝΕΙΟΔΟΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ
Άρθρο 8
Αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο και δανειοδοτική ικανότητα
1. Το αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ ανέρχεται σε 704 798,7 εκατ. EUR. Διαιρείται σε επτά εκατομμύρια σαράντα επτά χιλιάδες εννιακόσια ογδόντα επτά μερίδια ονομαστικής αξίας 100 000 EUR έκαστο, τα οποία είναι διαθέσιμα προς εγγραφή μέσω της μεταβίβασης του κεφαλαίου του ΕΜΣ σύμφωνα με την αρχική κλείδα κατανομής που προβλέπεται στον πίνακα Ι και υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 11 του παρόντος καταστατικού. Οι εγγραφές στο αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο ορίζονται στον πίνακα ΙΙ.
2. Το αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ διαιρείται σε μερίδια καταβεβλημένου κεφαλαίου και σε μερίδια καταβλητέου κεφαλαίου. Η αρχική συνολική σωρευτική ονομαστική αξία των μεριδίων καταβεβλημένου κεφαλαίου ανέρχεται σε 80 548,4 εκατ. EUR. Τα αρχικώς εγγεγραμμένα μερίδια του εγκεκριμένου κεφαλαίου εκδίδονται στο άρτιο. Άλλα μερίδια εκδίδονται στο άρτιο.
3. Τα μερίδια του εγκεκριμένου κεφαλαίου δεν ενεχυριάζονται ούτε δεσμεύονται καθ’ οιονδήποτε τρόπο και δεν μεταβιβάζονται, με εξαίρεση τις μεταβιβάσεις για τους σκοπούς της υλοποίησης των προσαρμογών της κλείδας κατανομής που προβλέπεται στο άρθρο 11 παράγραφος 5 του παρόντος καταστατικού, στον βαθμό που είναι αναγκαίος προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η κατανομή των μεριδίων αντιστοιχεί στην προσαρμοσμένη κλείδα.
4. Η ευθύνη κάθε μέλους του ΕΝΤ περιορίζεται, σε κάθε περίπτωση, στο μερίδιό του στο εγκεκριμένο κεφάλαιο στην τιμή έκδοσής του. Κανένα μέλος του ΕΝΤ δεν ευθύνεται, λόγω της ιδιότητάς του αυτής, για υποχρεώσεις του ΕΝΤ. Οι υποχρεώσεις των μελών του ΕΝΤ να συνεισφέρουν στο εγκεκριμένο κεφάλαιο σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό δεν επηρεάζονται εάν οποιοδήποτε μέλος του ΕΝΤ καταστεί επιλέξιμο για ή λαμβάνει χρηματοδοτική συνδρομή από το ΕΝΤ.
5. Ο προϋπολογισμός της Ένωσης δεν βαρύνεται με τις δαπάνες ή τις ζημίες του ΕΝΤ.
6. Η αρχική δανειοδοτική ικανότητα του ΕΝΤ είναι τουλάχιστον 500 000 εκατ. EUR. Το άθροισμα όλων των χρηματοοικονομικών δεσμεύσεων του ΕΝΤ δεν υπερβαίνει σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή την ελάχιστη δανειοδοτική ικανότητα. Το Συμβούλιο Διοικητών δύναται να αποφασίσει να αυξήσει τη δανειοδοτική ικανότητα. Σε εξαιρετικές και δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, το Συμβούλιο Διοικητών δύναται επίσης να μειώσει προσωρινά τη δανειοδοτική ικανότητα, εφόσον κρίνεται απαραίτητο για τη διασφάλιση της ικανότητας του ΕΝΤ να εκπληρώσει τα καθήκοντά του.
Άρθρο 9
Προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου
1. Το Συμβούλιο Διοικητών μπορεί να απαιτήσει ανά πάσα στιγμή την καταβολή εγκεκριμένου μη καταβεβλημένου κεφαλαίου και να ορίσει κατάλληλη χρονική περίοδο για την καταβολή του από τα μέλη του ΕΝΤ.
2. Το Συμβούλιο Διευθυντών μπορεί να απαιτήσει την καταβολή εγκεκριμένου μη καταβεβλημένου κεφαλαίου με απόφαση που έχει ληφθεί με απλή πλειοψηφία, προκειμένου να αποκατασταθεί το επίπεδο του καταβεβλημένου κεφαλαίου, εάν το ποσό του τελευταίου μειωθεί λόγω απορρόφησης ζημιών κάτω από το επίπεδο που καθορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 του παρόντος καταστατικού, όπως μπορεί να τροποποιηθεί από το Συμβούλιο Διοικητών βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 10 του παρόντος καταστατικού, και να ορίσει κατάλληλη χρονική περίοδο για την καταβολή του από τα μέλη του ΕΝΤ.
3. Ο διευθύνων σύμβουλος ζητεί εγκαίρως την καταβολή μη καταβεβλημένου εγκεκριμένου κεφαλαίου, εάν χρειάζεται προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν αδυναμία πληρωμής του ΕΝΤ για οιαδήποτε προγραμματισμένη ή άλλου είδους οφειλή σε πιστωτές του ΕΝΤ. Ο διευθύνων σύμβουλος ενημερώνει το Συμβούλιο Διευθυντών και το Συμβούλιο Διοικητών σε περίπτωση τέτοιου είδους πρόσκλησης καταβολής. Όταν διαπιστώνεται πιθανή έλλειψη κεφαλαίων του ΕΝΤ, ο διευθύνων σύμβουλος προβαίνει σε πρόσκληση ή προσκλήσεις καταβολής το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να εξασφαλίσει ότι το ΕΝΤ διαθέτει επαρκή κεφάλαια για να ανταποκριθεί πλήρως στις οφειλές του προς τους πιστωτές κατά την ημερομηνία λήξης τους. Τα μέλη του ΕΝΤ αναλαμβάνουν αμετακλήτως και άνευ όρων να ανταποκριθούν σε οιαδήποτε πρόσκληση καταβολής απαιτητού κεφαλαίου την οποία θα τους απευθύνει ο διευθύνων σύμβουλος σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο. Η εν λόγω καταβολή πραγματοποιείται εντός επτά ημερών από την παραλαβή της πρόσκλησης.
4. Τα μέλη του ΕΝΤ ανταποκρίνονται εγκαίρως σε όλες τις προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου.
5. Το Συμβούλιο Διευθυντών θεσπίζει τους λεπτομερείς όρους και τις προϋποθέσεις που εφαρμόζονται στις προσκλήσεις καταβολής κεφαλαίου σύμφωνα με το παρόν άρθρο.
Άρθρο 10
Αυξήσεις κεφαλαίου
1. Το Συμβούλιο Διοικητών δύναται να αποφασίσει να αυξήσει το εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ που προβλέπεται στο άρθρο 11. Τα νέα μερίδια κατανέμονται στα μέλη του ΕΝΤ σύμφωνα με την κλείδα κατανομής που προβλέπεται στο άρθρο 11.
2. Με την προσχώρηση νέου κράτους μέλους στο ΕΝΤ, το εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ αυξάνεται αυτόματα με τον πολλαπλασιασμό των αντίστοιχων ποσών που ισχύουν τη στιγμή εκείνη επί τον λόγο, εντός της προσαρμοσμένης κλείδας κατανομής που προβλέπεται στο άρθρο 11 του παρόντος καταστατικού, μεταξύ της στάθμισης του νέου μέλους του ΕΝΤ και της στάθμισης των υφιστάμενων μελών του ΕΝΤ.
Άρθρο 11
Κλείδα κατανομής
1. Η κλείδα κατανομής για την εγγραφή στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ μελών του ΕΝΤ τα οποία είναι κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ βασίζεται, με την επιφύλαξη των παραγράφων 2 και 3, στην κλείδα για την εγγραφή των εθνικών κεντρικών τραπεζών των μελών του ΕΝΤ στο κεφάλαιο της ΕΚΤ, σύμφωνα με το άρθρο 29 του πρωτοκόλλου αριθ. 4 για το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (το «καταστατικό του ΕΣΚΤ») που προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ.
2. Η αρχική κλείδα κατανομής για την εγγραφή στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ διευκρινίζεται στον πίνακα Ι που επισυνάπτεται στο παρόν καταστατικό.
3. Η κλείδα κατανομής για την εγγραφή στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ προσαρμόζεται:
α) όταν ένα κράτος μέλος προσχωρεί στο ΕΝΤ και το εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ αυξάνεται αυτομάτως· ή
β) όταν λήγει η δωδεκαετής προσωρινή διόρθωση που εφαρμόζεται σε μέλος του ΕΝΤ και έχει καθοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 44.
4. Το Συμβούλιο Διοικητών δύναται να αποφασίσει να λάβει υπόψη πιθανές επικαιροποιήσεις της κλείδας για την εγγραφή στο κεφάλαιο της ΕΚΤ που αναφέρεται στην παράγραφο 1 όταν η κλείδα κατανομής προσαρμόζεται σύμφωνα με την παράγραφο 3.
5. Όταν προσαρμοστεί η κλείδα κατανομής για την εγγραφή στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ, τα μέλη του ΕΝΤ μεταβιβάζουν μεταξύ τους εγκεκριμένο κεφάλαιο στον βαθμό που είναι αναγκαίος για να διασφαλιστεί ότι η κατανομή του εγκεκριμένου κεφαλαίου αντιστοιχεί στην προσαρμοσμένη κλείδα.
6. Το Συμβούλιο Διευθυντών λαμβάνει όλα τα υπόλοιπα μέτρα που απαιτούνται για τη διασφάλιση της εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος άρθρου.
ΜΕΡΟΣ IV
ΠΡΑΞΕΙΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΝΤ
Τίτλος I
Αρχές που διέπουν τις πράξεις σταθερότητας του ΕΝΤ
Άρθρο 12
Αρχές
1. Εφόσον είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ ή των κρατών μελών της, το ΕΝΤ δύναται να παρέχει στήριξη σταθερότητας χρησιμοποιώντας τα μέσα που προβλέπονται στα άρθρα 14 έως 19 σε μέλος του ΕΝΤ, υπό αυστηρούς όρους πολιτικής, κατάλληλους για το επιλεγμένο μέσο χρηματοδοτικής συνδρομής. Οι εν λόγω όροι πολιτικής ποικίλλουν και μπορεί να περιλαμβάνουν από προγράμματα μακροοικονομικής προσαρμογής δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1 έως τη συνεχή τήρηση προκαθορισμένων όρων επιλεξιμότητας.
2. Το ΕΝΤ, το Συμβούλιο, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη συμμορφώνονται πλήρως με το άρθρο 152 ΣΛΕΕ και λαμβάνουν υπόψη τους εθνικούς κανόνες και την εθνική πρακτική, καθώς και το άρθρο 28 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, η εφαρμογή του παρόντος κανονισμού δεν θίγει το δικαίωμα διαπραγμάτευσης, σύναψης και εφαρμογής συλλογικών συμβάσεων ή το δικαίωμα ανάληψης συλλογικής δράσης σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.
Τίτλος II
Στήριξη χρηματοπιστωτικής σταθερότητας για τα μέλη του ΕΝΤ
Άρθρο 13
Διαδικασία για τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας στα μέλη του ΕΝΤ
1. Μέλος του ΕΝΤ μπορεί να απευθύνει αίτηση για στήριξη σταθερότητας στον πρόεδρο του Συμβουλίου Διοικητών. Η εν λόγω αίτηση αναφέρει το μέσο ή τα μέσα χρηματοδοτικής συνδρομής που είναι προς εξέταση. Με την παραλαβή της εν λόγω αίτησης, ο πρόεδρος του Συμβουλίου Διοικητών ζητεί από την Επιτροπή να εκτελέσει τα ακόλουθα καθήκοντα σε συνεργασία με την ΕΚΤ:
α) να εκτιμήσει την ύπαρξη κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της ή των κρατών μελών της, εκτός εάν η ΕΚΤ έχει ήδη υποβάλει σχετική ανάλυση βάσει του άρθρου 18 παράγραφος 2 του παρόντος καταστατικού·
β) να εκτιμήσει εάν το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο·
γ) να εκτιμήσει τις πραγματικές ή δυνητικές ανάγκες χρηματοδότησης του οικείου μέλους του ΕΝΤ.
2. Βάσει της αίτησης του κράτους μέλους του ΕΝΤ και της αναφερθείσας στην παράγραφο 1 εκτίμησης, το Συμβούλιο Διοικητών δύναται να αποφασίσει τη χορήγηση, καταρχήν, στήριξης σταθερότητας στο ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΝΤ, με τη μορφή χρηματοδοτικής διευκόλυνσης.
3. Εάν εκδοθεί απόφαση σύμφωνα με την παράγραφο 2, το Συμβούλιο Διοικητών ζητεί από την Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ και με το ΕΝΤ, να διαπραγματευθεί με το ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΝΤ μνημόνιο κατανόησης («ΜΚ») όπου θα περιγράφονται λεπτομερώς οι όροι πολιτικής που συνοδεύουν τη χρηματοδοτική διευκόλυνση. Το περιεχόμενο του ΜΚ αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν και το μέσο χρηματοδοτικής συνδρομής που έχει επιλεγεί. Παράλληλα, ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΝΤ καταρτίζει πρόταση συμφωνίας χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, η οποία περιλαμβάνει τους χρηματοδοτικούς όρους και προϋποθέσεις, καθώς και την επιλογή των μέσων, και η οποία υποβάλλεται προς έγκριση στο Συμβούλιο Διοικητών.
Το ΜΚ πρέπει να συνάδει πλήρως με τα μέτρα συντονισμού των οικονομικών πολιτικών που προβλέπονται στη ΣΛΕΕ, ιδίως με τυχόν πράξεις του δικαίου της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε γνώμης, προειδοποίησης, σύστασης ή απόφασης απευθυνόμενης στο ενδιαφερόμενο μέλος του ΕΝΤ, καθώς και με το πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής που πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 472/2013. Του ΜΚ προηγείται εκτίμηση κοινωνικών επιπτώσεων.
4. Η Επιτροπή και το ΕΝΤ υπογράφουν το ΜΚ υπό τον όρο της προηγούμενης συμμόρφωσης με την απαίτηση που ορίζεται στην παράγραφο 3 και της προηγούμενης έγκρισης από το Συμβούλιο Διοικητών.
5. Το ΜΚ δημοσιοποιείται.
6. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει τη συμφωνία χρηματοδοτικής διευκόλυνσης στην οποία περιγράφονται λεπτομερώς οι χρηματοοικονομικές πτυχές της στήριξης σταθερότητας που πρόκειται να χορηγηθεί και, κατά περίπτωση, την εκταμίευση της πρώτης δόσης της συνδρομής.
7. Το ΕΝΤ θεσπίζει κατάλληλο σύστημα προειδοποίησης για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη λήψη των αποπληρωμών που οφείλει το μέλος του ΕΝΤ στο πλαίσιο της στήριξης σταθερότητας.
8. Η Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τους όρους πολιτικής που συνοδεύουν τη χρηματοδοτική διευκόλυνση.
Άρθρο 14
Προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή του ΕΝΤ
1. Το Συμβούλιο Διοικητών μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση προληπτικής χρηματοδοτικής συνδρομής με τη μορφή προληπτικού πιστωτικού ορίου υπό όρους ή με τη μορφή πιστωτικού ορίου με ενισχυμένους όρους σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1 του παρόντος καταστατικού.
2. Οι όροι πολιτικής που συνοδεύουν την προληπτική χρηματοδοτική συνδρομή του ΕΝΤ περιγράφονται λεπτομερώς στο ΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.
3. Οι χρηματοδοτικοί όροι και προϋποθέσεις της προληπτικής χρηματοδοτικής συνδρομής του ΕΝΤ προσδιορίζονται σε συμφωνία προληπτικής χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, που πρέπει να υπογραφεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
4. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει τις λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής της προληπτικής χρηματοδοτικής συνδρομής του ΕΝΤ.
5. Το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίζει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου και αφού λάβει έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 8, εάν θα πρέπει να διατηρηθεί το πιστωτικό όριο.
6. Αφού το μέλος του ΕΝΤ αντλήσει κεφάλαια για πρώτη φορά, μέσω δανεισμού ή αγοράς τίτλων στην πρωτογενή αγορά, το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίζει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου και κατόπιν αξιολόγησης που διενεργεί η Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ, εάν το πιστωτικό όριο εξακολουθεί να είναι επαρκές ή εάν χρειάζεται άλλη μορφή χρηματοδοτικής συνδρομής.
Άρθρο 15
Χρηματοδοτική συνδρομή για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων μέλους του ΕΝΤ
1. Το Συμβούλιο Διοικητών μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής μέσω δανείων σε μέλος του ΕΝΤ για τον συγκεκριμένο σκοπό της ανακεφαλαιοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων του εν λόγω μέλους του ΕΝΤ.
2. Οι όροι πολιτικής που συνοδεύουν τη χρηματοδοτική συνδρομή για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων κράτους μέλους του ΕΝΤ περιγράφονται λεπτομερώς στο ΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.
3. Με την επιφύλαξη των άρθρων 107 και 108 της ΣΛΕΕ, οι χρηματοδοτικοί όροι και προϋποθέσεις της χρηματοδοτικής συνδρομής για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων μέλους του ΕΝΤ προσδιορίζονται στη συμφωνία χρηματοδοτικής διευκόλυνσης που πρέπει να υπογραφεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
4. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει τις αναλυτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής της χρηματοδοτικής συνδρομής για την ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων μέλους του ΕΝΤ.
5. Κατά περίπτωση, το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίζει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου και αφού λάβει έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 8, την εκταμίευση των δόσεων της χρηματοδοτικής συνδρομής που έπονται της πρώτης δόσης.
Άρθρο 16
Δάνεια του ΕΝΤ
1. Το Συμβούλιο Διοικητών δύναται να αποφασίσει τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής με τη μορφή δανείου σε μέλος του ΕΝΤ, σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1.
2. Οι όροι πολιτικής που συνοδεύουν τα δάνεια του ΕΝΤ περιέχονται σε πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής που περιγράφεται λεπτομερώς στο ΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.
3. Οι χρηματοδοτικοί όροι και προϋποθέσεις κάθε δανείου του ΕΝΤ καθορίζονται σε συμφωνία χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, που πρέπει να υπογραφεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
4. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει τις αναλυτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις λεπτομέρειες εφαρμογής των δανείων του ΕΝΤ.
5. Το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίζει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου και αφού λάβει έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 8, την εκταμίευση των δόσεων της χρηματοδοτικής συνδρομής που έπονται της πρώτης δόσης.
Άρθρο 17
Μηχανισμός στήριξης πρωτογενών αγορών
1. Το Συμβούλιο Διοικητών μπορεί να αποφασίσει διευθετήσεις για την αγορά ομολόγων μέλους του ΕΝΤ στην πρωτογενή αγορά, σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1 και με σκοπό τη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας κόστους της χρηματοδοτικής συνδρομής.
2. Οι όροι πολιτικής που συνοδεύουν τον μηχανισμό στήριξης πρωτογενών αγορών περιγράφονται λεπτομερώς στο ΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.
3. Οι χρηματοδοτικοί όροι και προϋποθέσεις διενέργειας της αγοράς ομολόγων καθορίζονται στη συμφωνία χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, που πρέπει να υπογραφεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
4. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές για τη διαδικασία εφαρμογής του μηχανισμού στήριξης πρωτογενών αγορών.
5. Το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίζει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου και αφού λάβει έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 8, την εκταμίευση της χρηματοδοτικής συνδρομής προς δικαιούχο κράτος μέλος μέσω πράξεων στην πρωτογενή αγορά.
Άρθρο 18
Μηχανισμός στήριξης δευτερογενών αγορών
1. Το Συμβούλιο Διοικητών μπορεί να αποφασίσει διευθετήσεις για πράξεις στη δευτερογενή αγορά σε σχέση με τα ομόλογα μέλους του ΕΝΤ σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1.
2. Οι αποφάσεις για παρεμβάσεις στη δευτερογενή αγορά με σκοπό την αντιμετώπιση των κινδύνων μετάδοσης λαμβάνονται βάσει ανάλυσης της ΕΚΤ που αναγνωρίζει την ύπαρξη εκτάκτων συνθηκών στη χρηματοπιστωτική αγορά και κινδύνων για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
3. Οι όροι πολιτικής που συνοδεύουν τον μηχανισμό στήριξης δευτερογενών αγορών περιγράφονται λεπτομερώς στο ΜΚ, σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3.
4. Οι χρηματοδοτικοί όροι και προϋποθέσεις διενέργειας των πράξεων στη δευτερογενή αγορά προσδιορίζονται στη συμφωνία χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, που πρέπει να υπογραφεί από τον διευθύνοντα σύμβουλο.
5. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές για τη διαδικασία εφαρμογής του μηχανισμού στήριξης δευτερογενών αγορών.
6. Το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίζει με ενισχυμένη ειδική πλειοψηφία, βάσει πρότασης του διευθύνοντος συμβούλου, την έναρξη πράξεων στη δευτερογενή αγορά.
Άρθρο 19
Μέσο για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων
1. Με την επιφύλαξη των άρθρων 107 και 108 της ΣΛΕΕ, του άρθρου 18 παράγραφος 4 στοιχείο δ) και του άρθρου 27 παράγραφος 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 και των άρθρων 56, 57, και 58 της οδηγίας 2014/59/ΕΕ, το Συμβούλιο Διοικητών του ΕΝΤ μπορεί να αποφασίσει τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνδρομής για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων, κατόπιν αιτήματος μέλους του ΕΝΤ. Η συνδρομή καλύπτει ειδικές περιπτώσεις στις οποίες το μέλος του ΕΝΤ αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες όσον αφορά τον χρηματοπιστωτικό του τομέα, οι οποίες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς να τεθεί σε σημαντικό κίνδυνο η δημοσιονομική του βιωσιμότητα λόγω σοβαρού κινδύνου μετάδοσης από τον χρηματοπιστωτικό στον δημόσιο τομέα ή περιπτώσεις στις οποίες άλλες εναλλακτικές θα έθεταν σε κίνδυνο τη συνεχή πρόσβαση του μέλους του ΕΝΤ στην αγορά.
2. Το οικείο πιστωτικό ίδρυμα είναι συστημικής σημασίας ή συνιστά σοβαρή απειλή για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα είτε της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της είτε του αιτούντος μέλους του ΕΝΤ.
3. Το μέλος του ΕΝΤ, στο έδαφος του οποίου βρίσκεται το αναφερθέν στην παράγραφο 2 πιστωτικό ίδρυμα, συνεισφέρει κεφάλαιο κατάλληλου όγκου και ποιότητας, παράλληλα με το ΕΝΤ.
4. Το Συμβούλιο Διοικητών εγκρίνει λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη διαδικασία εφαρμογής του μέσου για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση πιστωτικών ιδρυμάτων.
5. Η ανακεφαλαιοποίηση εγκρίνεται από το Συμβούλιο Διευθυντών. Κατά περίπτωση, η εν λόγω έγκριση μπορεί να υπόκειται σε όρους που αφορούν ειδικά το δικαιούχο ίδρυμα.
6. Οι οικονομικές δεσμεύσεις που απορρέουν από αποφάσεις που λαμβάνονται δυνάμει της παραγράφου 1 δεν υπερβαίνουν συνολικά το ποσό των 60 000 εκατ. EUR.
Τίτλος III
Πολιτική τιμολόγησης και δανειοληπτικές πράξεις του ΕΝΤ.
Άρθρο 20
Πολιτική τιμολόγησης
1. Κατά τη χορήγηση στήριξης σταθερότητας, την παροχή πιστωτικών ορίων ή τον καθορισμό εγγυήσεων, το ΕΝΤ στοχεύει στην πλήρη κάλυψη του χρηματοδοτικού και του λειτουργικού κόστους του και προσθέτει ένα εύλογο περιθώριο.
2. Για όλα τα μέσα, η τιμολόγηση περιγράφεται λεπτομερώς σε κατευθυντήρια γραμμή τιμολόγησης η οποία εγκρίνεται από το Συμβούλιο Διοικητών.
3. Το Συμβούλιο Διοικητών δύναται να επανεξετάζει την πολιτική τιμολόγησης.
Άρθρο 21
Δανειοληπτικές πράξεις
1. Το ΕΝΤ μπορεί να αντλεί κεφάλαια εκδίδοντας χρηματοπιστωτικούς τίτλους ή συνάπτοντας χρηματοοικονομικές ή λοιπές συμφωνίες ή ρυθμίσεις με τα μέλη του, με πιστωτικά ιδρύματα ή με άλλα τρίτα μέρη.
2. Οι λεπτομέρειες εφαρμογής των δανειοληπτικών πράξεων καθορίζονται από τον διευθύνοντα σύμβουλο, σε συμφωνία με τις λεπτομερείς κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζει το Συμβούλιο Διευθυντών.
3. Το ΕΝΤ χρησιμοποιεί κατάλληλα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου, τα οποία επανεξετάζονται τακτικά από το Συμβούλιο Διευθυντών.
ΜΕΡΟΣ V
ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΟ ΕΣΕ
Άρθρο 22
Πιστωτικό όριο ή εγγυήσεις προς το ΕΣΕ
1. Η οικονομική στήριξη στο ΕΣΕ παρέχεται από κοινού από το ΕΝΤ και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, υπό ισότιμους όρους και προϋποθέσεις, μέσω πιστωτικών ορίων ή ανώτατων ορίων, ή και των δύο, για τις εγγυήσεις για την κάλυψη υποχρεώσεων του ΕΣΕ.
Τα ποσά της στήριξης που παρέχεται στο ΕΣΕ σύμφωνα με την παράγραφο 1 βαρύνουν το ΕΝΤ και τα συμμετέχοντα κράτη μέλη που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου αναλογικά με μια κλείδα την οποία πρέπει να κοινοποιεί το ΕΣΕ κατά την υποβολή αίτησης στήριξης. Για να καθορισθεί η εν λόγω κλείδα, το ΕΣΕ υπολογίζει τις έκτακτες εκ των υστέρων εισφορές που θα έπρεπε να συγκεντρωθούν ώστε να αποπληρωθεί το συνολικό ποσό της στήριξης, και συγκεντρώνει τα αποτελέσματα στο επίπεδο, αντιστοίχως, του εδάφους όλων των μελών του ΕΝΤ και των εδαφών του κάθε συμμετέχοντος κράτους μέλους κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του οποίου το νόμισμα δεν είναι το ευρώ. Το ΕΣΕ πραγματοποιεί τον υπολογισμό αυτό βάσει των πλέον πρόσφατων πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του για τους σκοπούς του άρθρου 70 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014. Για τους σκοπούς του εν λόγω υπολογισμού, το ΕΣΕ δεν εφαρμόζει το άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο ε) της συμφωνίας για τη μεταφορά και την αμοιβαιοποίηση των εισφορών στο Ταμείο.
2. Το συνολικό ποσό των εκκρεμών αναλήψεων υποχρεώσεων που απορρέουν από αποφάσεις που λαμβάνονται δυνάμει της παραγράφου 1 υπόκειται σε αρχικό ανώτατο όριο ύψους 60 000 εκατομμυρίων EUR.
3. Τα κεφάλαια που παρέχονται στο ΕΣΕ ανακτώνται από το ΕΣΕ σύμφωνα με το άρθρο 73 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014.
4. Το Συμβούλιο Διοικητών, ενεργώντας σε συμφωνία με τα συμμετέχοντα κράτη μέλη που αναφέρονται στην παράγραφο 1:
α) θεσπίζει τους χρηματοδοτικούς όρους και προϋποθέσεις της στήριξης·
β) δύναται να αποφασίσει την αύξηση του ανώτατου ορίου που αναφέρεται στην παράγραφο 2.
5. Σε περίπτωση που κράτος μέλος του οποίου το νόμισμα δεν είναι το ευρώ καθίσταται συμμετέχον κράτος μέλος κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013, το εν λόγω κράτος μέλος συμφωνεί με το ΕΝΤ και τα άλλα συμμετέχοντα κράτη μέλη κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, την επιβεβαίωση ή αναθεώρηση, κατά περίπτωση, των όρων και προϋποθέσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 4.
Όταν κράτος μέλος του οποίου το νόμισμα δεν είναι το ευρώ καθίσταται συμμετέχον κράτος μέλος κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013, το αρχικό ανώτατο όριο που αναφέρεται στην παράγραφο 3 αυξάνεται κατά αναλογία ίδια με την αναλογία της αύξησης του επιπέδου-στόχου η οποία πραγματοποιείται σύμφωνα με το άρθρο 69 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014, όταν κράτος μέλος του οποίου το νόμισμα δεν είναι το ευρώ καθίσταται συμμετέχον κράτος μέλος κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013.
6. Οι χρηματοδοτικοί όροι και προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 4 στοιχείο α) περιγράφονται λεπτομερέστερα σε μία ή περισσότερες συμφωνίες χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, που συνάπτονται μεταξύ του ΕΣΕ, αφενός, και του ΕΝΤ και των συμμετεχόντων κρατών μελών που αναφέρονται στην παράγραφο 1, αφετέρου.
7. Οι αποφάσεις σχετικά με την ανάληψη του πιστωτικού ορίου ή την παροχή εγγυήσεων για την κάλυψη υποχρεώσεων του ΕΣΕ εγκρίνονται το αργότερο εντός 12 ωρών από την παραλαβή αίτησης από το ΕΣΕ.
8. Αν η αίτηση του ΕΣΕ σχετίζεται με καθεστώς εξυγίανσης, το ΕΣΕ μπορεί, κατόπιν διαβούλευσης με την Επιτροπή, να αιτηθεί στήριξη πριν από την έγκριση του εν λόγω καθεστώτος εξυγίανσης. Στην περίπτωση αυτή, οι αποφάσεις σχετικά με την ανάληψη πιστωτικού ορίου ή την παροχή εγγυήσεων για την κάλυψη υποχρεώσεων του ΕΣΕ αρχίζουν να ισχύουν ταυτόχρονα με την έναρξη ισχύος του καθεστώτος εξυγίανσης.
Άρθρο 23
Κανόνες που ισχύουν για το ΕΝΤ
1. Το Συμβούλιο Διοικητών εγκρίνει τους χρηματοδοτικούς όρους και προϋποθέσεις της στήριξης του ΕΝΤ.
2. Ο διευθύνων σύμβουλος:
α) υπογράφει τη συμφωνία αφού την εγκρίνει το διοικητικό συμβούλιο·
β) έχει την εξουσία να αποφασίζει την ανάληψη πιστωτικού ορίου ή την παροχή εγγυήσεων για την κάλυψη υποχρεώσεων του ΕΣΕ.
3. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει τις αναλυτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις λεπτομέρειες εφαρμογής των πιστωτικών ορίων του ΕΝΤ ή των εγγυήσεων προς το ΕΣΕ.
Άρθρο 24
Κανόνες που ισχύουν για τα συμμετέχοντα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ, κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013
Προτού κράτος μέλος του οποίου το νόμισμα δεν είναι το ευρώ καταστεί συμμετέχον κράτος μέλος κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013, το εν λόγω κράτος μέλος παρέχει πιστωτικά όρια ή εγγυήσεις προς στήριξη του ΕΣΕ σύμφωνα με το άρθρο 22 του παρόντος καταστατικού, υπό την προϋπόθεση έγκρισης της απόφασης της ΕΚΤ για την καθιέρωση στενής συνεργασίας μεταξύ της ΕΚΤ και της εθνικής αρμόδιας αρχής του εν λόγω κράτους μέλους, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013.
Τα εν λόγω κράτη μέλη θεσπίζουν τις διαδικασίες για να καταστεί δυνατή η ενεργοποίηση των εν λόγω πιστωτικών διευκολύνσεων και εγγυήσεων σύμφωνα με το άρθρο 22 του παρόντος καταστατικού.
ΜΕΡΟΣ VI
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ
Άρθρο 25
Επενδυτική πολιτική
1. Ο διευθύνων σύμβουλος εφαρμόζει συνετή επενδυτική πολιτική για το ΕΝΤ ώστε να διασφαλίζεται η υψηλότερη αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητάς του, σύμφωνα με κατευθυντήριες γραμμές που πρέπει να θεσπιστούν και να επανεξετάζονται τακτικά από το Συμβούλιο Διευθυντών. Το ΕΝΤ έχει δικαίωμα να χρησιμοποιεί μέρος των αποδόσεων του χαρτοφυλακίου των επενδύσεων για την κάλυψη των λειτουργικών και διοικητικών του δαπανών.
2. Οι πράξεις του ΕΝΤ είναι σύμφωνες με τις αρχές της χρηστής οικονομικής διαχείρισης και διαχείρισης του κινδύνου.
Άρθρο 26
Πολιτική για τα μερίσματα
1. Το Συμβούλιο Διευθυντών δύναται να αποφασίσει, με απλή πλειοψηφία, να διανείμει μέρισμα στα μέλη του ΕΝΤ, σε περίπτωση που το ποσό του καταβεβλημένου κεφαλαίου και του αποθεματικού κεφαλαίου υπερβαίνουν το επίπεδο που απαιτείται για τη διατήρηση της δανειοδοτικής ικανότητας του ΕΝΤ και δεν απαιτούνται οι πρόσοδοι από τις επενδύσεις για να αποφευχθούν υστερήσεις πληρωμών προς τους πιστωτές. Τα μερίσματα διανέμονται κατ’ αναλογία προς τις συνεισφορές στο καταβεβλημένο κεφάλαιο, λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή επιτάχυνση που αναφέρεται στο άρθρο 44 παράγραφος 3.
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 8 παράγραφος 6 και του άρθρου 9 παράγραφος 1 του παρόντος καταστατικού, και υπό την προϋπόθεση ότι το ΕΝΤ δεν έχει χορηγήσει χρηματοδοτική συνδρομή σε ένα από τα μέλη του, οι πρόσοδοι από τις επενδύσεις του καταβεβλημένου κεφαλαίου του ΕΝΤ επιστρέφονται στα μέλη του ΕΝΤ σύμφωνα με τις αντίστοιχες συνεισφορές τους στο καταβεβλημένο κεφάλαιο, μετά από αφαίρεση των λειτουργικών εξόδων.
3. Ο διευθύνων σύμβουλος εφαρμόζει την πολιτική για τα μερίσματα του ΕΝΤ σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζει το Συμβούλιο Διευθυντών.
Άρθρο 27
Αποθεματικό και λοιπά κεφάλαια
1. Το Συμβούλιο Διοικητών συστήνει αποθεματικό κεφάλαιο και, κατά περίπτωση, άλλα κεφάλαια.
2. Με την επιφύλαξη του άρθρου 26 του παρόντος καταστατικού, τα καθαρά έσοδα που παράγουν οι δράσεις του ΕΝΤ και οι πρόσοδοι από τις οικονομικές κυρώσεις στα μέλη του ΕΝΤ στο πλαίσιο της διαδικασίας πολυμερούς εποπτείας, της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος και της διαδικασίας μακροοικονομικών ανισορροπιών που έχουν θεσπιστεί δυνάμει του άρθρου 121 παράγραφος 6 και του άρθρου 126 της ΣΛΕΕ τροφοδοτούν ένα αποθεματικό κεφάλαιο.
3. Οι πόροι του αποθεματικού κεφαλαίου επενδύονται σύμφωνα με κατευθυντήριες γραμμές που εγκρίνονται από το Συμβούλιο Διευθυντών.
4. Το Συμβούλιο Διευθυντών θεσπίζει τους κανόνες οι οποίοι είναι αναγκαίοι για τη σύσταση, τη διαχείριση και τη χρήση άλλων κεφαλαίων.
Άρθρο 28
Κάλυψη των ζημιών
1. Οι ζημίες που προκύπτουν από τις πράξεις του ΕΝΤ καταλογίζονται:
α) πρώτον, στο αποθεματικό κεφάλαιο,
β) δεύτερον, στο καταβεβλημένο κεφάλαιο, και
γ) τέλος, σε ένα κατάλληλο ποσό του εγκεκριμένου μη καταβεβλημένου κεφαλαίου, το οποίο καθίσταται απαιτητό σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 3.
2. Σε περίπτωση που μέλος του ΕΝΤ αδυνατεί να καλύψει την απαιτούμενη πληρωμή μετά από πρόσκληση καταβολής κεφαλαίου σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 2 ή 3, απευθύνεται αναθεωρημένη αυξημένη απαίτηση καταβολής κεφαλαίου σε όλα τα μέλη του ΕΝΤ με σκοπό να διασφαλιστεί ότι το ΕΝΤ θα λάβει το συνολικό ποσό του αναγκαίου καταβεβλημένου κεφαλαίου. Αφού ενημερώσει την Επιτροπή, το Συμβούλιο Διοικητών αποφασίζει τα κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι το εν λόγω μέλος του ΕΝΤ θα ρυθμίσει την οφειλή του στο ΕΝΤ εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Το Συμβούλιο Διοικητών δικαιούται να απαιτήσει πληρωμή τόκων υπερημερίας για το οφειλόμενο ποσό.
3. Όταν μέλος του ΕΝΤ ρυθμίζει το χρέος του έναντι του ΕΝΤ σύμφωνα με την παράγραφο 2, το πλεόνασμα κεφαλαίου επιστρέφεται στα υπόλοιπα μέλη του ΕΝΤ σύμφωνα με κανόνες που θεσπίζει το Συμβούλιο Διοικητών.
ΜΕΡΟΣ VII
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 29
Προϋπολογισμός
1. Το ΕΝΤ διαθέτει αυτόνομο αυτοχρηματοδοτούμενο προϋπολογισμό που δεν αποτελεί μέρος του προϋπολογισμού της Ένωσης.
2. Το οικονομικό έτος του ΕΝΤ αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λήγει την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους.
Άρθρο 30
Κατάρτιση του προϋπολογισμού
1. Ο διευθύνων σύμβουλος καταρτίζει τον διοικητικό προϋπολογισμό για κάθε οικονομικό έτος και τον υποβάλλει στο Συμβούλιο Διευθυντών το αργότερο έως τις 15 Νοεμβρίου του προηγούμενου οικονομικού έτους.
Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει τον διοικητικό προϋπολογισμό, το αργότερο έως τις 15 Δεκεμβρίου του προηγούμενου οικονομικού έτους.
2. Ο ετήσιος προϋπολογισμός, όπως εγκρίνεται από το Συμβούλιο Διευθυντών, υποβάλλεται στο Συμβούλιο Διοικητών κατά την επόμενη ετήσια συνεδρίαση.
Άρθρο 31
Ετήσιοι λογαριασμοί
1. Το Συμβούλιο Διοικητών τηρεί τους ετήσιους λογαριασμούς του ΕΝΤ και καταρτίζει τους ετήσιους λογαριασμούς του, καθώς και την τριμηνιαία ανακεφαλαιωτική κατάσταση και την κατάσταση αποτελεσμάτων, και τις δυο εκφρασμένες σε ευρώ, σύμφωνα με τις γενικά αποδεκτές λογιστικές αρχές και τις πρόσθετες λογιστικές συμβάσεις που απαιτεί το Συμβούλιο Διευθυντών και εγκρίνει το Συμβούλιο Ελεγκτών.
To ΕΝΤ στις εσωτερικές του διαδικασίες λογιστικής του τηρεί χωριστούς λογαριασμούς για τις δραστηριότητες που διεξάγονται κατ’ εφαρμογή του άρθρου 19 του παρόντος καταστατικού, σύμφωνα με τις γενικά αποδεκτές λογιστικές αρχές και τις πρόσθετες λογιστικές συμβάσεις που εγκρίνονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου.
3. Οι λογαριασμοί του ΕΜΣ ελέγχονται σύμφωνα με τα γενικώς αποδεκτά πρότυπα λογιστικού ελέγχου τουλάχιστον μία φορά ανά έτος, σύμφωνα με το άρθρο 34 του παρόντος καταστατικού.
4. Το Συμβούλιο Διοικητών εγκρίνει τους ετήσιους λογαριασμούς του ΕΝΤ.
5. Ο διευθύνων σύμβουλος διαβιβάζει στα μέλη του ΕΝΤ τριμηνιαία ανακεφαλαιωτική κατάσταση της οικονομικής του θέσης και κατάσταση αποτελεσμάτων στην οποία παρουσιάζονται τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων του ΕΝΤ.
Άρθρο 32
Οικονομικές καταστάσεις και ετήσια έκθεση
1. Το διοικητικό συμβούλιο καταρτίζει τις οικονομικές καταστάσεις οποιουδήποτε οικονομικό έτους το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους με τη μορφή ισολογισμού, κατάστασης αποτελεσμάτων και επεξηγηματικών σημειώσεων. Οι επεξηγηματικές σημειώσεις περιέχουν σύνοψη του σχετικού ισολογισμού και της κατάστασης αποτελεσμάτων σχετικά με τις δραστηριότητες που διεξήχθησαν στο πλαίσιο του μέσου για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση ιδρυμάτων, η οποία βασίζεται στους λογαριασμούς που αναφέρονται στο άρθρο 31 παράγραφος 2.
2. Ο διευθύνων σύμβουλος καταρτίζει ετήσια έκθεση για κάθε οικονομικό έτος και την υποβάλλει στο Συμβούλιο Διοικητών ώστε να εγκριθεί κατά την ετήσια συνεδρίασή του.
Η ετήσια έκθεση περιλαμβάνει:
α) περιγραφή των πολιτικών και των δραστηριοτήτων του ΕΝΤ·
β) τις δημοσιονομικές καταστάσεις για το εν λόγω οικονομικό έτος·
γ) την έκθεση των εξωτερικών ελεγκτών σχετικά με τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων τον οποίο διενέργησαν σύμφωνα με το άρθρο 34· και
δ) την έκθεση του Συμβουλίου Ελεγκτών σχετικά με τις οικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με το άρθρο 35·
5. Αφού εγκριθεί από το Συμβούλιο Διοικητών, η ετήσια έκθεση δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο του ΕΝΤ.
Άρθρο 33
Εσωτερικός έλεγχος
Θεσπίζεται λειτουργία εσωτερικού ελέγχου σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Άρθρο 34
Εξωτερικός έλεγχος
1. Οι λογαριασμοί του ΕΝΤ ελέγχονται από ανεξάρτητους εξωτερικούς ελεγκτές τους οποίους εγκρίνει το Συμβούλιο Διοικητών για τριετή θητεία, από ελεγκτικά γραφεία διεθνώς εγνωσμένου κύρους, τα οποία εγκρίνονται και υπόκεινται σε δημόσια εποπτεία σύμφωνα με την οδηγία 2006/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. 2
Θεσπίζεται υποχρεωτική εναλλαγή του ελεγκτικού γραφείου ανά εξαετία.
2. Οι ανεξάρτητοι εξωτερικοί ελεγκτές είναι υπεύθυνοι για την πιστοποίηση των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων και είναι πλήρως εξουσιοδοτημένοι να εξετάζουν όλα τα βιβλία και τους λογαριασμούς του ΕΝΤ και να ενημερώνονται πλήρως για τις συναλλαγές του.
Άρθρο 35
Συμβούλιο Ελεγκτών
1. Το Συμβούλιο Ελεγκτών αποτελείται από πέντε μέλη που διορίζονται από το Συμβούλιο Διοικητών για μία μη ανανεώσιμη τριετή θητεία. Η σύνθεσή του έχει ως εξής:
α) δύο μέλη προτείνονται από τον πρόεδρο·
β) δύο μέλη υποδεικνύονται από τα ανώτατα όργανα ελέγχου δύο μελών του ΕΝΤ —ενός μέλους από την ομάδα που περιλαμβάνει το ήμισυ, στρογγυλοποιημένο προς τα κάτω στον πλησιέστερο ακέραιο αριθμό, των μελών του ΕΝΤ με το μεγαλύτερο αριθμό μεριδίων του ΕΝΤ, και ενός μέλους από την ομάδα που περιλαμβάνει τα υπόλοιπα μέλη του ΕΝΤ, σύμφωνα με ένα σύστημα εκ περιτροπής που ακολουθεί την αλφαβητική σειρά των ονομάτων στα αγγλικά των μελών του ΕΝΤ σε κάθε ομάδα, όπως ορίζεται στον πίνακα Ι του παρόντος καταστατικού·
γ) ένα μέλος υποδεικνύεται από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο.
Για να είναι επιλέξιμοι για διορισμό στο Συμβούλιο Ελεγκτών, οι διοριζόμενοι πρέπει να διαθέτουν ικανότητες σε ελεγκτικά και χρηματοοικονομικά ζητήματα, καθώς και τις επαγγελματικές γνώσεις, τις δεξιότητες και την ελεγκτική πείρα που απαιτούνται για την ορθή εκτέλεση των καθηκόντων του συμβουλίου.
Το Συμβούλιο Ελεγκτών εκλέγει πρόεδρο και αντιπρόεδρο μεταξύ των μελών του, ο καθένας εκ των οποίων υπηρετεί μία μονοετή μη ανανεώσιμη θητεία.
Το Συμβούλιο Ελεγκτών καταρτίζει τον κανονισμό που διέπει τις διαδικασίες του.
2. Τα μέλη του Συμβουλίου Ελεγκτών ασκούν τα καθήκοντά τους με ανεξαρτησία. Δεν ζητούν ούτε λαμβάνουν οδηγίες από τα όργανα διακυβέρνησης του ΕΝΤ, τα μέλη του ΕΝΤ ή οποιονδήποτε άλλον δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα.
Τα μέλη του Συμβουλίου Ελεγκτών, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, μεριμνούν για την αποφυγή οποιασδήποτε σύγκρουσης συμφερόντων και απέχουν από κάθε ενέργεια που είναι ασυμβίβαστη με τα καθήκοντά τους, κατά τον χρόνο του διορισμού τους και τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τη λήξη της θητείας τους.
3. Το Συμβούλιο Ελεγκτών διεξάγει ανεξάρτητους ελέγχους. Επιθεωρεί τους λογαριασμούς του ΕΝΤ και επαληθεύει την ορθότητα των επιχειρησιακών λογαριασμών και του ισολογισμού. Το Συμβούλιο Ελεγκτών ελέγχει την κανονικότητα, τη συμμόρφωση, τις επιδόσεις και τη διαχείριση κινδύνων του ΕΝΤ, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα ελέγχου. Παρακολουθεί και επανεξετάζει τις διαδικασίες εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου του ΕΝΤ και τα αποτελέσματά τους.
Το Συμβούλιο Ελεγκτών έχει πλήρη πρόσβαση σε οποιοδήποτε έγγραφο και πληροφορία του ΕΝΤ, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων σχετικά με τις εσωτερικές και εξωτερικές διαδικασίες λογιστικού ελέγχου που είναι απαραίτητες για την εκτέλεση των καθηκόντων του.
4. Το Συμβούλιο Ελεγκτών μπορεί να ενημερώνει ανά πάσα στιγμή το Συμβούλιο Διευθυντών για τα πορίσματά του. Καταρτίζει, σε ετήσια βάση, έκθεση που υποβάλλεται στο Συμβούλιο Διοικητών, σχετικά με τα πορίσματα των ελέγχων του όσον αφορά τους επιχειρησιακούς λογαριασμούς και τον ισολογισμό και τα συμπεράσματα και τις συστάσεις του.
5. Το Συμβούλιο Διοικητών καθιστά την ετήσια έκθεση προσβάσιμη στα εθνικά κοινοβούλια και στα ανώτατα όργανα ελέγχου των μελών του ΕΝΤ καθώς και στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εντός 30 ημερών από την παραλαβή της από το Συμβούλιο Ελεγκτών. Ταυτόχρονα διαβιβάζει την έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.
6. Το Συμβούλιο Ελεγκτών μπορεί να αποφασίσει να καταρτίσει πρόσθετες εκθέσεις κατόπιν αιτήματος του Συμβουλίου Διοικητών ή του διευθύνοντα συμβούλου.
7. Τα μέλη του Συμβουλίου Ελεγκτών και οι εμπειρογνώμονες που διορίζει τηρούν αυστηρά το απόρρητο και δεν αποκαλύπτουν, ακόμη και μετά τη λήξη της θητείας ή του διορισμού τους, καμία μη δημόσια πληροφορία την οποία έλαβαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
ΜΕΡΟΣ VIII
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 36
Τοποθεσία εγκατάστασης
1. Το ΕΝΤ έχει την έδρα και τα κεντρικά του γραφεία στο Λουξεμβούργο.
2. Το ΕΝΤ μπορεί να ιδρύει γραφεία συνδέσμου εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση του Συμβουλίου Διοικητών, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 5 του παρόντος καταστατικού.
Άρθρο 37
Συμφωνία για την έδρα
Οι ρυθμίσεις σχετικά με τη στέγαση και τις εγκαταστάσεις που πρόκειται να παρασχεθούν για το ΕΝΤ από το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου καθορίζονται σε συμφωνία σχετικά για την έδρα που συνάπτεται μεταξύ του ΕΝΤ και του Λουξεμβούργου. Μέχρι την έναρξη ισχύος της συμφωνίας για την έδρα, για το ΕΝΤ εξακολουθεί να ισχύει η συμφωνία για την έδρα, της 8 Οκτωβρίου 2012, μεταξύ του ΕΜΣ και του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου.
Άρθρο 38
Προνόμια και ασυλίες
1. Το πρωτόκολλο αριθ. 7 περί των προνομίων και ασυλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προσαρτάται στη ΣΕΕ και στη ΣΛΕΕ εφαρμόζεται στο ΕΝΤ και στο προσωπικό του.
2. Το ΕΝΤ απαλλάσσεται από οιαδήποτε υποχρέωση έγκρισης ή αδειοδότησης ως πιστωτικό ίδρυμα, πάροχος επενδυτικών υπηρεσιών ή άλλου είδους επίσημη, αδειοδοτημένη, ή ρυθμιζόμενη οντότητα δυνάμει της νομοθεσίας της Ένωσης και των νομοθεσιών των κρατών μελών του.
Άρθρο 39
Προσωπικό του ΕΝΤ
1. Ο κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης, το καθεστώς που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό και οι κανόνες εφαρμογής που θεσπίστηκαν από κοινού από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εφαρμογή του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης και του καθεστώτος που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό, εφαρμόζονται στο προσωπικό του ΕΝΤ δυνάμει του άρθρου 1α παράγραφος 2 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης, εξαιρουμένων των υπαλλήλων οι οποίοι, κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού, απασχολούνται δυνάμει σύμβασης που έχει συναφθεί με τον ΕΜΣ. Οι εν λόγω συμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων όσων έχων συναφθεί με υπηκόους τρίτων χωρών, εξακολουθούν να διέπονται από τις συμβατικές ρυθμίσεις που ισχύουν κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού.
Σύμφωνα με το καθεστώς που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό, η αρμόδια για τη σύναψη συμβάσεων αρχή που αναφέρεται στην παράγραφο 5 του παρόντος άρθρου προσφέρει απασχόληση αορίστου χρόνου, ως εκτάκτου ή συμβασιούχου υπαλλήλου, σε οιοδήποτε πρόσωπο το οποίο, κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού, απασχολείται με σύμβαση αορίστου χρόνου συναφθείσα με τον ΕΜΣ. Η προσφορά απασχόλησης βασίζεται στα καθήκοντα που θα εκτελεί ο υπάλληλος ως έκτακτος ή συμβασιούχος υπάλληλος.
Οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου που συνάπτονται με τον ΕΜΣ λήγουν την ημερομηνία λήξης τους και δεν ανανεώνονται σύμφωνα με τις συμβατικές ρυθμίσεις που ισχύουν κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού.
2. Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, ο διευθύνων σύμβουλος βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με τον αντιπρόεδρο του Δικαστηρίου όσον αφορά τις αποδοχές και την ηλικία συνταξιοδότησης, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 300/2016 του Συμβουλίου. 3 Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με μέλος ειδικού δικαστηρίου, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 300/2016. Για πτυχές που δεν καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 300/2016, εφαρμόζεται ο κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης των υπαλλήλων και το καθεστώς που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό.
3. Το προσωπικό του ΕΝΤ αποτελείται από μόνιμους, έκτακτους και συμβασιούχους υπαλλήλους. Το διοικητικό συμβούλιο ενημερώνεται ετησίως για τις συμβάσεις αορίστου χρόνου που χορηγεί ο διευθύνων σύμβουλος.
4. Το Συμβούλιο Διευθυντών θεσπίζει τα απαραίτητα μέτρα εφαρμογής, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στο άρθρο 110 του κανονισμού υπηρεσιακής κατάστασης.
5. Όσον αφορά το προσωπικό του ΕΝΤ, ο διευθύνων σύμβουλος ασκεί τις εξουσίες που παρέχει στην αρμόδια για τους διορισμούς αρχή ο κανονισμός υπηρεσιακής κατάστασης και στην αρμόδια για τη σύναψη συμβάσεων αρχή το καθεστώς που εφαρμόζεται στο λοιπό προσωπικό.
Άρθρο 40
Επαγγελματικό απόρρητο και ανταλλαγή πληροφοριών
1. Τα μέλη και πρώην μέλη του Συμβουλίου Διοικητών ή του Συμβουλίου Διευθυντών και κάθε άλλο πρόσωπο που εργάζεται ή έχει εργαστεί για λογαριασμό ή σε σχέση με το ΕΝΤ απαγορεύεται να αποκαλύπτουν πληροφορίες που υπόκεινται στο επαγγελματικό απόρρητο σύμφωνα με το άρθρο 339 της ΣΛΕΕ και τις εφαρμοστέες διατάξεις του ενωσιακού δικαίου, ακόμη και μετά τη λήξη των καθηκόντων τους. Ειδικότερα, υποχρεούνται να μην αποκαλύπτουν πληροφορίες που καλύπτονται από την υποχρέωση επαγγελματικού απορρήτου τις οποίες έλαβαν κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων, σε οποιοδήποτε πρόσωπο ή αρχή, παρά μόνο στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων τους δυνάμει του παρόντος κανονισμού.
2. Το Συμβούλιο Διευθυντών εγκρίνει κώδικα δεοντολογίας ο οποίος δεσμεύει τον διευθύνοντα σύμβουλο και όλους τους διευθυντές, τους αναπληρωτές διευθυντές και τους υπαλλήλους του ΕΝΤ και στον οποίο καθορίζονται οι υποχρεώσεις τους σχετικά με θέματα όπως η εμπιστευτικότητα, οι δημόσιες δηλώσεις και οι επαφές με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οι προσωπικές επενδύσεις και η αποκάλυψη οικονομικών και εμπορικών συμφερόντων.
3. Το Συμβούλιο Διευθυντών θεσπίζει τα αναγκαία μέτρα όσον αφορά τον ασφαλή χειρισμό, την επεξεργασία, την αποκάλυψη και την ανταλλαγή εμπιστευτικών πληροφοριών.
4. Πριν από τη αποκάλυψη οποιασδήποτε πληροφορίας, ο διευθύνων σύμβουλος διασφαλίζει ότι αυτή δεν περιέχει εμπιστευτικές πληροφορίες, ιδίως αξιολογώντας τις επιπτώσεις τις οποίες θα μπορούσε να έχει η αποκάλυψη στο δημόσιο συμφέρον όσον αφορά τη σταθερότητα του χρηματοοικονομικού συστήματος της ζώνης του ευρώ, ενός μέλους του ΕΝΤ ή ενός συμμετέχοντος κράτους μέλους κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013 του Συμβουλίου, στη διεθνή, χρηματοοικονομική, νομισματική ή οικονομική πολιτική και σχέσεις, στα εμπορικά συμφέροντα φυσικών και νομικών προσώπων, σε δικαστικές διαδικασίες, στον σκοπό των επιθεωρήσεων, στις έρευνες και στους ελέγχους. Η διαδικασία εξακρίβωσης των επιπτώσεων της αποκάλυψης πληροφοριών περιλαμβάνει ειδική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων κάθε αποκάλυψης των περιεχομένων και των λεπτομερειών οποιουδήποτε εγγράφου όσον αφορά την παροχή της αναφερόμενης στο άρθρο 16 του παρόντος καταστατικού στήριξης της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ή την αναφερόμενη στα άρθρα 22 έως 24 του παρόντος καταστατικού χορήγηση πιστωτικών ορίων ή εγγυήσεων για τη στήριξη του ΕΣΕ.
5. Με την επιφύλαξη των κατάλληλων διασφαλίσεων για την εξασφάλιση της εμπιστευτικότητας, οι οποίες θεσπίζονται δυνάμει της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, το Συμβούλιο Διοικητών δεν εμποδίζει το ΕΝΤ, τα μέλη του, το Συμβούλιο, την Επιτροπή, την ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων υπαλλήλων και εμπειρογνωμόνων τους, να ανταλλάσσουν πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων εμπιστευτικών πληροφοριών, τόσο μεταξύ τους όσο και με κεντρικές τράπεζες, εθνικές αρμόδιες αρχές κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013, συστήματα εγγύησης των καταθέσεων, συστήματα αποζημίωσης των επενδυτών, το ΕΣΕ, εθνικές αρχές εξυγίανσης, αρχές αρμόδιες για κανονικές διαδικασίες αφερεγγυότητας, καθώς και με συμμετέχοντα κράτη μέλη κατά την έννοια του άρθρου 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2013, των οποίων το νόμισμα δεν είναι το ευρώ ή με τις αρμόδιες αρχές τους που εκτελούν καθήκοντα ισοδύναμα με τα αναφερθέντα στην παρούσα παράγραφο, για την εκτέλεση των καθηκόντων του ΕΝΤ. Ο διευθύνων σύμβουλος υποβάλλει την ανταλλαγή πληροφοριών στα απαραίτητα μέτρα που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου.
8. Το παρόν άρθρο ισχύει με την επιφύλαξη των απαιτήσεων λογοδοσίας του ΕΝΤ προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 5, και στα εθνικά κοινοβούλια των μελών του ΕΝΤ, σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού.
9. Οι απαιτήσεις επαγγελματικού απορρήτου που αναφέρονται στην παράγραφο 1 εφαρμόζονται επίσης στους παρατηρητές, σύμφωνα με άρθρο 5 παράγραφοι 3, 4 και 5 ή στους συμμετέχοντες που παρίστανται στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Διοικητών, σύμφωνα με το άρθρο 22.
Άρθρο 41
Συνεργασία
1. Το ΕΝΤ μπορεί να συνάπτει και να διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης, σύμφωνα με τους αντίστοιχους στόχους τους, καθώς και με τις αρχές των κρατών μελών, τις αρχές τρίτων χωρών οι οποίες παρέχουν χρηματοδοτική συνδρομή σε μέλος του ΕΝΤ σε ad hoc βάση, καθώς και με διεθνείς οργανισμούς ή οντότητες που έχουν ειδικές αρμοδιότητες σε σχετικά πεδία.
2. Για τους σκοπούς που αναφέρονται στην παράγραφο 1, το ΕΝΤ μπορεί να συνάπτει ρυθμίσεις συνεργασίας, ιδίως με την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι εν λόγω ρυθμίσεις συνεργασίας είναι τεχνικής και/ή επιχειρησιακής φύσης και έχουν ως σκοπό ιδίως τη διευκόλυνση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των οικείων μερών, σύμφωνα με το άρθρο 40 παράγραφος 5 του παρόντος καταστατικού. Οι ρυθμίσεις συνεργασίας δεν παράγουν νομικά δεσμευτικά αποτελέσματα.
ΜΕΡΟΣ IX
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Άρθρο 42
Διαχείριση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας
Το ΕΝΤ μπορεί να διαχειρίζεται το ΕΤΧΣ βάσει συμφωνίας διαχείρισης με το ΕΤΧΣ, συμπεριλαμβανομένων των όρων αμοιβής. Εάν ο ΕΜΣ έχει συνάψει οποιαδήποτε συμφωνία με τον ίδιο σκοπό, το άρθρο 2 του παρόντος κανονισμού εφαρμόζεται σε αυτή τη συμφωνία.
Άρθρο 43
Καταβολή του αρχικού κεφαλαίου για τα νέα μέλη του ΕΝΤ
1. Με την επιφύλαξη του άρθρου 8 παράγραφος 4 και της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, η άσκηση δικαιωμάτων νέου μέλους του ΕΝΤ που παρέχονται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου, εξαρτάται από την εγγραφή του ποσού της αρχικής συνεισφοράς του στο εγκεκριμένο κεφάλαιο.
2. Κατά την εγγραφή της αρχικής συνεισφοράς του νέου μέλους του ΕΝΤ, η πληρωμή των καταβεβλημένων μεριδίων του πραγματοποιείται σε πέντε ίσες ετήσιες δόσεις ύψους 20 % του συνολικού ποσού έκαστη. Έκαστη των υπολοίπων τεσσάρων δόσεων καταβάλλεται αντίστοιχα κατά την πρώτη, δεύτερη, τρίτη και τέταρτη επέτειο της ημερομηνίας πληρωμής της πρώτης δόσης.
3. Κατά τη διάρκεια της πενταετούς περιόδου τμηματικής καταβολής του κεφαλαίου, τα νέα μέλη του ΕΝΤ επιταχύνουν την πληρωμή των καταβεβλημένων μεριδίων εγκαίρως πριν από την ημερομηνία έκδοσης, ώστε να διατηρείται σχέση τουλάχιστον 15 % μεταξύ καταβεβλημένου κεφαλαίου και του οφειλόμενου ποσού των τίτλων που έχει εκδώσει το ΕΝΤ και η δανειοδοτική ικανότητα του ΕΝΤ να διασφαλίζεται στο ύψος των 500 000 εκατομμυρίων EUR.
4. Ένα νέο μέλος του ΕΝΤ μπορεί να αποφασίσει να επιταχύνει την πληρωμή του μεριδίου του στο καταβεβλημένο κεφάλαιο.
Άρθρο 44
Προσωρινή διόρθωση της κλείδας κατανομής
1. Η προσωρινή διόρθωση που περιλαμβάνεται στην αρχική κλείδα κατανομής εφαρμόζεται για περίοδο δώδεκα ετών μετά την ημερομηνία υιοθέτησης του ευρώ από το σχετικό μέλος του ΕΝΤ.
2. Εάν το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) νέου μέλους του ΕΝΤ σε αγοραίες τιμές σε ευρώ κατά το έτος αμέσως πριν από την προσχώρησή του στο ΕΝΤ υπολείπεται του 75 % του μέσου όρου του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε αγοραίες τιμές της Ένωσης, τότε η κλείδα κατανομής του για την εγγραφή στο εγκεκριμένο κεφάλαιο του ΕΝΤ, που καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 8, τυγχάνει προσωρινής διόρθωσης και ισούται προς το άθροισμα:
α) του 25 % του εκατοστιαίου μεριδίου συμμετοχής της εθνικής κεντρικής τράπεζας του εν λόγω μέλους του ΕΝΤ στο κεφάλαιο της ΕΚΤ, όπως έχει καθοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 29 του καταστατικού του ΕΣΚΤ· και
β) του 75 % του εκατοστιαίου μεριδίου του εν λόγω μέλους του ΕΝΤ στο ακαθάριστο εθνικό εισόδημα σε αγοραίες τιμές σε ευρώ της ζώνης του ευρώ κατά το έτος αμέσως πριν από την προσχώρησή του στο ΕΝΤ.
Τα ποσοστά που αναφέρονται στα σημεία α) και β) στρογγυλοποιούνται προς τα άνω ή προς τα κάτω στο εγγύτερο πολλαπλάσιο του 0,0001 της εκατοστιαίας μονάδας. Οι στατιστικοί όροι είναι εκείνοι που δημοσιεύονται από την Eurostat.
3. Η κατά την παράγραφο 2 προσωρινή διόρθωση εφαρμόζεται για περίοδο δώδεκα ετών από την ημερομηνία υιοθέτησης του ευρώ από το σχετικό μέλος του ΕΝΤ.
4. Ως αποτέλεσμα της προσωρινής διόρθωσης της κλείδας, το σχετικό ποσοστό των μεριδίων που κατανέμονται σε ένα μέλος του ΕΝΤ βάσει της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου ανακατανέμεται μεταξύ των μελών του ΕΝΤ που δεν τυγχάνουν προσωρινής διόρθωσης βάσει της συμμετοχής τους στο κεφάλαιο της ΕΚΤ, όπως καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 29 του καταστατικού του ΕΣΚΤ, το οποίο ίσχυε ακριβώς πριν από την έκδοση των μεριδίων στο νέο μέλος του ΕΝΤ.
ΜΕΡΟΣ X
ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 45
Μέτρα για την καταπολέμηση της απάτης
1. Για τους σκοπούς της καταπολέμησης της απάτης, της διαφθοράς και κάθε άλλης παράνομης δραστηριότητας που αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 4 , το ΕΝΤ προσχωρεί, εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος κανονισμού, στη διοργανική συμφωνία της 25ης Μαΐου 1999 σχετικά με τις εσωτερικές έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης («OLAF») και θεσπίζει αμέσως τις κατάλληλες διατάξεις που εφαρμόζονται σε όλο το προσωπικό του ENT, χρησιμοποιώντας το υπόδειγμα που περιλαμβάνεται στο παράρτημα της εν λόγω διοργανικής συμφωνίας.
2. Το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει την εξουσία να ελέγχει τους δικαιούχους, τους αντισυμβαλλομένους και τους υπεργολάβους που έχουν λάβει πόρους από το ΕΝΤ, βάσει εγγράφων και επιτόπιων ελέγχων.
3. Η OLAF μπορεί να διενεργεί έρευνες, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, με σκοπό να διαπιστωθεί αν υπάρχει απάτη, διαφθορά ή άλλη παράνομη ενέργεια εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης σε σχέση με σύμβαση που χρηματοδοτείται από το ΕΝΤ, σύμφωνα με τις διατάξεις και τις διαδικασίες που προβλέπονται στον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου 5 και τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013.
Άρθρο 46
Πρόσβαση σε έγγραφα
1. Στα έγγραφα που τηρούνται από το ΕΝΤ εφαρμόζεται ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 6 .
2. Το ΕΝΤ, εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού, θεσπίζει εσωτερικά μέτρα για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001.
3. Κατά των αποφάσεων που λαμβάνονται από το ΕΝΤ δυνάμει του άρθρου 8 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 μπορεί να υποβληθεί καταγγελία στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή ή να ασκηθεί προσφυγή ενώπιον του Δικαστηρίου, υπό τους όρους των άρθρων 228 και 263 της ΣΛΕΕ αντιστοίχως.
4. Τα πρόσωπα που υπόκεινται στις αποφάσεις του ΕΝΤ έχουν δικαίωμα πρόσβασης στον φάκελο του ΕΝΤ, με την επιφύλαξη του έννομου συμφέροντος άλλων προσώπων για την προστασία του επιχειρηματικού απορρήτου τους. Το δικαίωμα πρόσβασης στον φάκελο δεν καλύπτει τις εμπιστευτικές πληροφορίες ή τα εσωτερικής χρήσης προπαρασκευαστικά έγγραφα του ΕΝΤ.
Άρθρο 47
Γλωσσικές απαιτήσεις
1. Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στον παρόντα κανονισμό, στο ΕΝΤ εφαρμόζεται ο κανονισμός αριθ. 1/1958 του Συμβουλίου 7 .
2. Η γλώσσα ή οι γλώσσες εργασίας του ΕΝΤ, συμπεριλαμβανομένων των γλωσσών για τη διεξαγωγή των συνεδριάσεων του Συμβουλίου Διοικητών, του Συμβουλίου Διευθυντών, του διοικητικού συμβουλίου και του Συμβουλίου Ελεγκτών, καθορίζονται από το Συμβούλιο Διοικητών σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 8 του παρόντος καταστατικού.
3. Το ΕΝΤ μπορεί να αποφασίσει ποιες από τις επίσημες γλώσσες θα χρησιμοποιεί κατά τη διαβίβαση εγγράφων στα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης.
4. Το αυθεντικό κείμενο όλων των αρχείων του ΕΜΣ είναι το αγγλικό κείμενο, εκτός εάν:
α) το Συμβούλιο Διευθυντών αποφασίσει άλλως όσον αφορά συγκεκριμένη συναλλαγή·
β) ο διευθύνων σύμβουλος, μετά από αίτηση και με δαπάνες του ΕΝΤ, επικυρώνει ως αυθεντική τη μετάφραση συγκεκριμένης απόφασης που ελήφθη από το Συμβούλιο Διοικητών ή από το Συμβούλιο Διευθυντών στην επίσημη γλώσσα ή τις επίσημες γλώσσες του οικείου μέλους του ΕΝΤ, εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο για την ολοκλήρωση των εφαρμοστέων εθνικών διαδικασιών.
ΠΙΝΑΚΑΣ I
Αρχική κλείδα κατανομής του ΕΝΤ
Μέλος του ΕΝΤ |
Κλείδα ΕΝΤ (%) |
Βασίλειο του Βελγίου |
3,4534 |
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία Γερμανίας |
26,9616 |
Δημοκρατία της Εσθονίας |
0,1847 |
Ιρλανδία |
1,5814 |
Ελληνική Δημοκρατία |
2,7975 |
Βασίλειο της Ισπανίας |
11,8227 |
Γαλλική Δημοκρατία |
20,2471 |
Ιταλική Δημοκρατία |
17,7917 |
Κυπριακή Δημοκρατία |
0,1949 |
Δημοκρατία της Λετονίας |
0,2746 |
Δημοκρατία της Λιθουανίας |
0,4063 |
Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου |
0,2487 |
Μάλτα |
0,0726 |
Βασίλειο των Κάτω Χωρών |
5,6781 |
Δημοκρατία της Αυστρίας |
2,7644 |
Πορτογαλική Δημοκρατία |
2,4921 |
Δημοκρατία της Σλοβενίας |
0,4247 |
Σλοβακική Δημοκρατία |
0,8184 |
Δημοκρατία της Φινλανδίας |
1,7852 |
Σύνολο |
100,0 |
Τα ανωτέρω αριθμητικά στοιχεία είναι στρογγυλοποιημένα σε τέσσερα δεκαδικά ψηφία.
ΠΙΝΑΚΑΣ II
Εγγραφή στο αρχικό εγκεκριμένο κεφάλαιο·
Μέλος του ΕΝΤ |
Αριθμός μεριδίων |
Εγγραφή στο κεφάλαιο (EUR) |
Βασίλειο του Βελγίου |
243 397 |
24 339 700 000 |
Ομοσπονδιακή Δημοκρατία Γερμανίας |
1 900 248 |
190 024 800 000 |
Δημοκρατία της Εσθονίας |
13 020 |
1 302 000 000 |
Ιρλανδία |
111 454 |
11 145 400 000 |
Ελληνική Δημοκρατία |
197 169 |
19 716 900 000 |
Βασίλειο της Ισπανίας |
833 259 |
83 325 900 000 |
Γαλλική Δημοκρατία |
1 427 013 |
142 701 300 000 |
Ιταλική Δημοκρατία |
1 253 959 |
125 395 900 000 |
Κυπριακή Δημοκρατία |
13 734 |
1 373 400 000 |
Δημοκρατία της Λετονίας |
19 353 |
1 935 300 000 |
Δημοκρατία της Λιθουανίας Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου |
28 634 17 528 |
2 863 400 000 1 752 800 000 |
Μάλτα |
5 117 |
511 700 000 |
Βασίλειο των Κάτω Χωρών |
400 190 |
40 019 000 000 |
Δημοκρατία της Αυστρίας |
194 838 |
19 483 800 000 |
Πορτογαλική Δημοκρατία |
175 644 |
17 564 400 000 |
Δημοκρατία της Σλοβενίας |
29 932 |
2 993 200 000 |
Σλοβακική Δημοκρατία |
57 680 |
5 768 000 000 |
Δημοκρατία της Φινλανδίας |
125 818 |
12 581 800 000 |
Σύνολο |
7 047 987 |
704 798 700 000 |