ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Βρυξέλλες, 19.12.2017
COM(2017) 788 final
ΔΕΣΜΗ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ (ΕΕ) 2015/1535 ΑΠΟ ΤΟ 2014 ΕΩΣ TO 2015
{SWD(2017) 465 final}
Πίνακας περιεχομένων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
1. Εξελίξεις 2014-2015
1.1. Χρήση της διαδικασίας κοινοποίησης στο πλαίσιο της «βελτίωσης της νομοθεσίας» και για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας
1.2. Χρήση της διαδικασίας κοινοποίησης για την τόνωση της αμοιβαίας αναγνώρισης
1.3. Βελτιώσεις στη διαδικασία κοινοποίησης
1.4. Νομολογία σχετικά με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά
2. Εφαρμογή της διαδικασίας κοινοποίησης
2.1. Αποτελεσματικότητα: γενική επισκόπηση
2.2. Χρήση της επείγουσας διαδικασίας
2.3. Κοινοποίηση «φορολογικών ή οικονομικών μέτρων ενθάρρυνσης»
2.4. Συνέχεια που δόθηκε στις αντιδράσεις της Επιτροπής
2.5. Συνέχεια που δόθηκε στη διαδικασία κοινοποίησης
2.6. Διαρθρωμένες ανταλλαγές με τα κράτη μέλη
2.7. Αιτήσεις πρόσβασης σε έγγραφα που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά
2.8. Διαφάνεια
3. Συμπέρασμα
Συνοπτική παρουσίαση
Στην παρούσα έκθεση αναλύεται η εφαρμογή ενός από τους ακρογωνιαίους λίθους της εσωτερικής αγοράς για την περίοδο από το 2014 έως το 2015: της διαδικασίας κοινοποίησης που προβλέπεται από την οδηγία (ΕΕ) 2015/1535 1 (εφεξής η «οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά»). Η έκθεση επισημαίνει τη σημαντική συμβολή της διαδικασίας κοινοποίησης στη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και στην εφαρμογή της πολιτικής για τη βελτίωση της νομοθεσίας 2 .
Η οδηγία (ΕΕ) 2015/1535 εκδόθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2015 και κατήργησε και αντικατέστησε την οδηγία 98/34/ΕΚ. Δεδομένου ότι στην οδηγία 98/34/ΕΚ επήλθαν ουσιώδεις και πολλαπλές τροποποιήσεις (κυρίως για να συμπεριληφθούν οι υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών και να αφαιρεθούν τα τεχνικά πρότυπα από το πεδίο εφαρμογής της), λήφθηκε η απόφαση να κωδικοποιηθεί για λόγους σαφήνειας.
Η κοινοποίηση των εθνικών τεχνικών κανόνων στην Επιτροπή πριν από την έκδοσή τους εξακολουθεί να αποτελεί αποτελεσματικό μέσο για την αποφυγή της δημιουργίας φραγμών στις εμπορικές συναλλαγές και για τη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών καθώς και μεταξύ των ίδιων των κρατών μελών. Η διαδικασία κοινοποίησης αποδείχθηκε σημαντικό μέσο για την καθοδήγηση της εθνικής ρυθμιστικής δραστηριότητας, μεταξύ άλλων, σε ορισμένους αναδυόμενους τομείς και για τη βελτίωση της ποιότητας των εθνικών τεχνικών κανόνων —όσον αφορά τη διαφάνεια, την ενάργεια και την αποτελεσματικότητα— σε μη εναρμονισμένους ή μερικώς εναρμονισμένους τομείς. Η μεγαλύτερη σαφήνεια του νομοθετικού πλαισίου των κρατών μελών μπορεί να διευκολύνει τους οικονομικούς παράγοντες, αφενός, να προσαρμοστούν στους νέους κανόνες και, συνεπώς, να περιορίσουν το κόστος που συνεπάγεται η πρόσβαση στους κανόνες και, αφετέρου, να εφαρμόσουν αυτούς τους κανόνες σωστά. Αυτό καθίσταται δυνατό, επίσης, χάρη στο γεγονός ότι οι τεχνικοί κανόνες που κοινοποιούνται στην Επιτροπή μεταφράζονται σε 23 από τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ 3 .
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η διαδικασία κοινοποίησης των εθνικών τεχνικών κανόνων παρέχει τη δυνατότητα στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη της ΕΕ να εξετάζουν, πριν από τη θέσπιση, τους τεχνικούς κανόνες που σκοπεύουν να εισαγάγουν τα κράτη μέλη για (βιομηχανικά, γεωργικά και αλιευτικά) προϊόντα και για υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών (βλ. παράρτημα 1 του εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την παρούσα έκθεση). Εφαρμόζεται, σε απλουστευμένη μορφή, στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) που υπέγραψαν τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ), καθώς και στην Ελβετία και την Τουρκία (βλ. παράρτημα 3).
Ο κύριος σκοπός της διαδικασίας κοινοποίησης είναι η αποφυγή της δημιουργίας νέων φραγμών στην εσωτερική αγορά, προτού αυτοί εδραιωθούν και προκαλέσουν οποιουδήποτε είδους αρνητικές συνέπειες.
Η εσωτερική αγορά αποτελεί μία από τις 10 προτεραιότητες της Επιτροπής και η Επιτροπή θεωρεί ότι η καλύτερη λειτουργία της ενιαίας αγοράς συνιστά κινητήρια δύναμη για την ενίσχυση της οικονομίας της ΕΕ, καθώς και «το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της Ευρώπης σε εποχές αυξανόμενης παγκοσμιοποίησης» 4 . Για τον λόγο αυτό, από κοινού με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή καταβάλλει προσπάθειες για την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού της ενιαίας αγοράς «ώστε οι πολίτες, οι επιχειρήσεις και οι δημόσιες αρχές να έχουν πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες με όσο το δυνατόν καλύτερη ποιότητα, τιμή και εξυπηρέτηση» 5 . Όπως αναφέρεται στη στρατηγική για την ενιαία αγορά, η ενιαία αγορά συγκαταλέγεται αναμφισβήτητα στα σημαντικότερα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 6 και η Επιτροπή θεωρεί προτεραιότητά της την άρση των εναπομεινάντων κανονιστικών και μη κανονιστικών φραγμών στην ενιαία αγορά αγαθών και υπηρεσιών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να δώσει νέα ώθηση στην ενιαία αγορά με μια σειρά φιλόδοξων και ρεαλιστικών δράσεων σε βασικούς τομείς για την εσωτερική αγορά της ΕΕ, όπως η κυκλική οικονομία, η συνεργατική οικονομία, η ψηφιακή ενιαία αγορά, η Ένωση Κεφαλαιαγορών και η φορολογία.
Η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Αναβάθμιση της ενιαίας αγοράς: περισσότερες ευκαιρίες για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις» 7 , τόνισε ότι «τα αγαθά παράγουν περίπου το 75 % του ενδοενωσιακού εμπορίου [και ότι] το 2014 η αξία των σχετικών εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ ανήλθε σε 2 900 δισ. ευρώ», προβάλλοντας με τον τρόπο αυτό τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι εμπορικές συναλλαγές αγαθών στο ευρύτερο πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών εντός της ενιαίας αγοράς (το ενδοενωσιακό εμπόριο αγαθών αντιστοιχούσε στο 20,6 % του ΑΕΠ της ΕΕ το 2015). Η ανάγκη να ενισχυθεί η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και να παρασχεθεί στις επιχειρήσεις ένα πιο προβλέψιμο κανονιστικό πλαίσιο επαναλαμβάνεται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την προαναφερθείσα ανακοίνωση. Η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά συμβάλλει άμεσα ή έμμεσα σε διάφορες πρωτοβουλίες επακολούθησης στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ενιαία αγορά.
Δεδομένου του κεντρικού ρόλου που διαδραματίζει η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά όσον αφορά την ορθή λειτουργία της ενιαίας αγοράς εμπορευμάτων και υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών, η παρούσα έκθεση εκδίδεται μαζί με τη δέσμη μέτρων για τα προϊόντα. Ο σκοπός της εν λόγω δέσμης είναι να ενισχύσει την ενιαία αγορά και να αξιοποιήσει πλήρως το δυναμικό αυτής, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στην ενιαία αγορά προς όφελος όλων των πολιτών και των επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, θα παρουσιαστούν πρωτοβουλίες με στόχο να καταστεί αποτελεσματικότερη η λειτουργία της αμοιβαίας αναγνώρισης και να ενισχυθεί η επιβολή των κοινών κανόνων της ΕΕ για την ασφάλεια των προϊόντων.
Η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά αποτελεί την πλέον ανοικτή και διαφανή νομική πράξη της ενιαίας αγοράς. Πρόκειται για ένα μοναδικό σύστημα με το οποίο προλαμβάνεται η εμφάνιση νέων φραγμών στην ενιαία αγορά, καθώς δίνεται έμφαση στη διαφάνεια, τον διάλογο, την πρόληψη και τη βελτίωση της νομοθεσίας. Η οδηγία όχι μόνο ορίζει ότι τα κράτη μέλη συμμετέχουν επί ίσοις όροις με την Επιτροπή στη διαδικασία αυτή, αλλά δίνει επίσης τη δυνατότητα στα ίδια τα ενδιαφερόμενα μέρη να έχουν πρόσβαση στο σύνολο των υπό κατάρτιση εθνικών τεχνικών κανόνων, οι οποίοι μεταφράζονται σε 23 από τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Συνεπώς, οι οικονομικοί παράγοντες μπορούν να προβλέπουν τη δημιουργία εμποδίων στις εμπορικές συναλλαγές και, αναλαμβάνοντας ενεργό ρόλο στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινοποίησης, μπορούν με ουσιαστικό τρόπο να αποφεύγουν περιττές και δαπανηρές διοικητικές επιβαρύνσεις που επηρεάζουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.
Η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στις συναντήσεις για τους διαλόγους με θέμα τη συμμόρφωση που διεξάγονται με τα κράτη μέλη 8 . Οι διάλογοι αυτοί εντάσσονται στην πτυχή της στρατηγικής για την ενιαία αγορά που αφορά το πνεύμα συμμόρφωσης και την έξυπνη επιβολή 9 . Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι συναντήσεις αυτές αποτελούν ευκαιρία για διάλογο με σκοπό τη βελτίωση της μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, της υλοποίησης και της εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας. Οι διάλογοι αποτελούν επίσης ευκαιρία για να πραγματοποιηθεί συζήτηση με τα κράτη μέλη σχετικά με το πώς θα αντιμετωπιστούν προορατικά οι προκλήσεις όσον αφορά την επιβολή της ενωσιακής νομοθεσίας. Από την άποψη αυτή, ο διάλογος που διεξάγεται στο πλαίσιο της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, σε συνδυασμό με άλλους δείκτες, δίνει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να εντοπίζει αποτελεσματικότερα τους προβληματικούς τομείς και τα διαρθρωτικά προβλήματα στα κράτη μέλη.
Στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων για τις υπηρεσίες, η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο που διαδραματίζει η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά όσον αφορά την πρόληψη της δημιουργίας φραγμών στην ενιαία αγορά αγαθών, υπέβαλε πρόσφατα νομοθετική πρόταση για αυτόνομη νομική πράξη σχετικά με την κοινοποίηση στον τομέα των υπηρεσιών. Η πρόταση αυτή αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό της υφιστάμενης διαδικασίας κοινοποίησης που προβλέπεται στην οδηγία για τις υπηρεσίες 10 , και θα καταστήσει δυνατή, σε πιο πρώιμο στάδιο, την εξακρίβωση της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας των νέων εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων που ενδέχεται να περιορίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών, καθώς και την αντιμετώπιση του ζητήματος της συμμόρφωσης μέσω του διαλόγου με τα κράτη μέλη πριν από τη θέσπιση της προτεινόμενης νομοθεσίας 11 .
Η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, δεδομένου ότι έχει ευρύ πεδίο εφαρμογής που καλύπτει όλα τα προϊόντα (βιομηχανικά, γεωργικά και αλιευτικά), καθώς και τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών, συμβάλλει επίσης στην προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών σε αναδυόμενους τομείς της ψηφιακής οικονομίας και στην αποφυγή της δημιουργίας φραγμών στο εμπόριο εντός της ψηφιακής ενιαίας αγοράς της ΕΕ. Η διαδικασία κοινοποίησης που προβλέπεται στην οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά συμβάλλει στη δημιουργία μιας ισχυρότερης και πιο συνδεδεμένης ψηφιακής ενιαίας αγοράς. Όσον αφορά τη συνεργατική οικονομία, στόχος της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά είναι να αποφεύγεται η θέσπιση από τα κράτη μέλη μη αναγκαίων και δυσανάλογων απαιτήσεων για την πρόσβαση στην αγορά 12 .
1.Εξελίξεις 2014-2015
1.1.Χρήση της διαδικασίας κοινοποίησης στο πλαίσιο της «βελτίωσης της νομοθεσίας» και για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας
Η Επιτροπή, το 2002 στην ανακοίνωσή της «Βελτίωση της νομοθεσίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση» 13 , είχε ήδη τονίσει ότι ο μηχανισμός προληπτικού ελέγχου που θεσπίστηκε με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας των εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων σχετικά με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών. Η συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινοποίησης έχει ως στόχο να εξασφαλίσει ένα σαφέστερο κανονιστικό πλαίσιο για τους οικονομικούς παράγοντες.
Στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της Επιτροπής για την απλούστευση και τη βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος 14 , τα κράτη μέλη κλήθηκαν να υποβάλουν μελέτες επιπτώσεων (ή τα συμπεράσματά τους) μαζί με κοινοποιηθέντα σχέδια τεχνικών κανόνων στο πλαίσιο της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, σε περίπτωση που παρόμοιες μελέτες είχαν εκπονηθεί εσωτερικά. Μέσω της εκπόνησης αυτών των μελετών επιπτώσεων, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να εξετάζουν εκ των προτέρων την πλέον ενδεδειγμένη νομική πράξη που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί και δίνεται η δυνατότητα στην Επιτροπή να ελέγχει καλύτερα την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα των προτεινόμενων μέτρων. Κατά την περίοδο αναφοράς, τα κράτη μέλη υπέβαλαν μελέτες επιπτώσεων σε σχέση με 356 κοινοποιήσεις (σχεδόν το 25 % του συνόλου των κοινοποιήσεων). Πρόκειται για ελαφρά αύξηση σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα έτη, κατά τα οποία τα κράτη μέλη υπέβαλαν 314 μελέτες επιπτώσεων επί ενός συνόλου 1439 κοινοποιήσεων (πρόκειται για σχεδόν το 22 % του συνόλου των κοινοποιήσεων).
1.2.Χρήση της διαδικασίας κοινοποίησης για την τόνωση της αμοιβαίας αναγνώρισης
Η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά συμβάλλει στη βελτίωση της αμοιβαίας αναγνώρισης. Η αξιολόγηση των εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων, πριν από τη θέσπισή τους, υπό το πρίσμα των άρθρων 34 έως 36 της ΣΛΕΕ και της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης, καθώς και των συστάσεων της Επιτροπής σχετικά με την εισαγωγή, κατά περίπτωση, μιας ρήτρας για την ενιαία αγορά σε κοινοποιηθέντα σχέδια εθνικών κανονιστικών ρυθμίσεων συμβάλλει ώστε να περιορίζεται ο κίνδυνος να εγείρουν οι κανονισμοί αυτοί ρυθμιστικούς φραγμούς στο εμπόριο. Ο εν λόγω προληπτικός μηχανισμός θα μπορούσε να συμπληρώνεται από έναν διορθωτικό μηχανισμό, σε περίπτωση που οι αρχές, κατά τη λήψη αποφάσεων με βάση εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις, σε μεμονωμένες περιπτώσεις, εφαρμόζουν εσφαλμένα την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης. Για τον λόγο αυτό, η παρούσα έκθεση εκδίδεται μαζί με τη δέσμη μέτρων για τα προϊόντα, η οποία περιλαμβάνει πρωτοβουλία επακολούθησης στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ενιαία αγορά ώστε να ενισχυθεί σημαντικά η αμοιβαία αναγνώριση στον τομέα των αγαθών. Στοχεύει στην καθιέρωση της δήλωσης αμοιβαίας αναγνώρισης η οποία θα χρησιμοποιείται προαιρετικά από τους οικονομικούς παράγοντες και στη διευκόλυνση της ομαλής εφαρμογής της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης. Μ’ αυτό το βήμα αναμένεται να διασφαλιστεί ότι οι εθνικές κανονιστικές ρυθμίσεις δεν δημιουργούν αδικαιολόγητα εμπόδια για το εμπόριο σε ολόκληρη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους.
1.3.Βελτιώσεις στη διαδικασία κοινοποίησης
Ένας από τους σκοπούς της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά είναι η πληροφόρηση των οικονομικών παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), πριν από τις προβλεπόμενες τεχνικές κανονιστικές ρυθμίσεις στα κράτη μέλη, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να διατυπώνουν τις θέσεις τους και να προσαρμόζουν εγκαίρως τις δραστηριότητές τους στους μελλοντικούς τεχνικούς κανόνες 15 . Ο μεγάλος αριθμός των συνεισφορών σχετικά με τις κοινοποιήσεις που απέστειλαν τα ενδιαφερόμενα μέρη καταδεικνύει ότι το εν λόγω δικαίωμα ελέγχου χρησιμοποιείται ευρέως και βοηθά την Επιτροπή και τις εθνικές αρχές να εντοπίζουν φραγμούς στο εμπόριο.
Σε μια συνεχιζόμενη προσπάθεια για την επίτευξη διαφάνειας και αποτελεσματικότητας, το 2015 η Επιτροπή ανέπτυξε μια νέα λειτουργία στον δικτυακό τόπο του συστήματος πληροφοριών για τους τεχνικούς κανόνες (TRIS) 16 . Αυτή η νέα λειτουργία τέθηκε σε χρήση τον Ιούνιο του 2016 και δίνει τη δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να χρησιμοποιεί τον δικτυακό τόπο του TRIS για την υποβολή σχολίων επί οποιασδήποτε κοινοποίησης κατά τη διάρκεια της περιόδου status quo που προβλέπεται βάσει του άρθρου 6 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά.
Οι χρήστες μπορούν να αποστέλλουν τις συνεισφορές τους με εμπιστευτικό τρόπο ώστε να είναι διαθέσιμες μόνο για τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Το νέο εργαλείο «Συνεισφορές» παρέχει επίσης έναν τρόπο για την ταχεία και εύκολη πρόσβαση σε συνεισφορές άλλων ενδιαφερόμενων μερών που δεν έχουν επισημανθεί ως εμπιστευτικές, ούτως ώστε οι παρατηρήσεις αυτές να είναι περισσότερο ορατές και εκτός της Επιτροπής.
Όλες οι συνεισφορές που υποβάλλονται μέσω αυτού του νέου μηχανισμού προωθούνται αμέσως στις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής, με αποτέλεσμα η διαδικασία υποβολής σχολίων να καθίσταται αποτελεσματικότερη. Εν τω μεταξύ, οι χρήστες που αποστέλλουν σχόλια λαμβάνουν αυτόματη επιβεβαίωση παραλαβής μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
1.4.Νομολογία σχετικά με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά
Κατά την περίοδο αναφοράς, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) εξέδωσε δύο βασικές αποφάσεις που αφορούν την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν. Οι αποφάσεις αυτές συμβάλλουν στην αποσαφήνιση ορισμένων πτυχών της οδηγίας και στον καλύτερο καθορισμό ορισμένων απαιτήσεών της.
Στην υπόθεση C-307/13 (Ivansson κ.λπ.), 17 το Δικαστήριο έκρινε ότι, σε περίπτωση που τροποποιείται το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή ενός εθνικού μέτρου και εάν η τροποποίηση αυτή είναι σημαντική, για το προσχέδιο του τεχνικού κανόνα ισχύει η υποχρέωση κοινοποίησης στην Επιτροπή, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά («Τα κράτη μέλη προβαίνουν σε νέα γνωστοποίηση του σχεδίου του τεχνικού κανόνα στην Επιτροπή […] εφόσον επιφέρουν σημαντικές τροποποιήσεις στο σχέδιο αυτό με αποτέλεσμα να τροποποιείται το πεδίο εφαρμογής του, να συντομεύεται το αρχικό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής, να προστίθενται προδιαγραφές ή απαιτήσεις ή να καθίστανται πιο αυστηρές οι εν λόγω προδιαγραφές ή απαιτήσεις»). Το Δικαστήριο πρόσθεσε ότι η μη τήρηση της εν λόγω υποχρέωσης συνιστά διαδικαστική πλημμέλεια κατά τη θέσπιση του τεχνικού κανόνα, και συνεπάγεται τη μη δυνατότητα εφαρμογής του εν λόγω τεχνικού κανόνα, με αποτέλεσμα να μην είναι αντιτάξιμος στους ιδιώτες.
Στην υπόθεση C-98/14 (Berlington Hungary κ.λπ.) 18 , το Δικαστήριο έκρινε ότι μια φορολογική ρύθμιση όπως η επίμαχη, που δεν συνοδεύεται από τεχνικές προδιαγραφές ή άλλες απαιτήσεις των οποίων έχει σκοπό να εξασφαλίσει, δεν δύναται να χαρακτηρισθεί ως «τεχνικός κανόνας de facto» [άρθρο 1 στοιχείο στ) της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά] και ότι η έννοια των «τεχνικών κανόνων de facto» δηλώνει όχι τα ίδια τα φορολογικά μέτρα αλλά τις τεχνικές προδιαγραφές ή άλλες απαιτήσεις που συνδέονται με αυτά.
Το Δικαστήριο διευκρίνισε επίσης ότι οι εθνικές νομοθετικές διατάξεις που απαγορεύουν την εκμετάλλευση των παιγνιομηχανημάτων εκτός των καζίνο συνιστούν «τεχνικούς κανόνες» κατά την έννοια του άρθρου 1 στοιχείο στ) της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, τα σχέδια των οποίων πρέπει να γνωστοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά. Το Δικαστήριο έκρινε ότι «εθνικό μέτρο που επιφυλάσσει στα καζίνο την αποκλειστικότητα της διοργανώσεως ορισμένων τυχερών παιγνίων συνιστά “τεχνικό κανόνα” κατά την έννοια του [άρθρου 1 στοιχείο στ) της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά], στο μέτρο που είναι ικανό να επηρεάσει σημαντικά τη φύση ή την εμπορία των προϊόντων τα οποία χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο αυτό».
Το Δικαστήριο έκρινε επίσης ότι τα άρθρα 5 και 6 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, στα οποία περιγράφονται τα διαδικαστικά στάδια της διαδικασίας κοινοποίησης, «δεν σκοπούν στην απονομή δικαιωμάτων στους ιδιώτες, οπότε η παράβασή τους από κράτος μέλος δεν συνεπάγεται δικαίωμα των ιδιωτών για αποκατάσταση από το ως άνω κράτος μέλος, επί τη βάσει του δικαίου της Ένωσης, της ζημίας την οποία υπέστησαν εξαιτίας της παραβάσεως αυτής».
Οι αποφάσεις αυτές παρείχαν μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με την ερμηνεία των άρθρων 1, 5 και 6 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά και ιδίως σχετικά με την κοινοποίηση των τροποποιήσεων σε προηγουμένως κοινοποιημένους νόμους, την έννοια του τεχνικού κανόνα και το γεγονός ότι διαδικαστικές παραβάσεις δεν οδηγούν σε αξιώσεις αποζημίωσης. Αυτό θα βοηθήσει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή ώστε να εφαρμόζουν καλύτερα την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά.
2.Εφαρμογή της διαδικασίας κοινοποίησης
1.5.Αποτελεσματικότητα: γενική επισκόπηση
► Αριθμός κοινοποιήσεων και σχετικοί τομείς
Από το 2014 έως το 2015 η Επιτροπή έλαβε 1 382 κοινοποιήσεις (655 το 2014 και 727 το 2015) 19 . Σημειώθηκε ελαφρά μείωση σε σχέση με την προηγούμενη διετία (1484 κοινοποιήσεις).
Διαπιστώθηκαν σημαντικές διαφορές στον αριθμό των κοινοποιήσεων μεταξύ των κρατών μελών, καθώς ορισμένα κράτη μέλη πραγματοποιούν κατά μέσο όρο πάνω από 50 κοινοποιήσεις ανά έτος ενώ άλλα πραγματοποιούν λιγότερο από 10 κοινοποιήσεις ανά έτος. Αν και η διαφορά αυτή μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στις διαφορές της κρατικής οργάνωσης (π.χ. παρουσία περιφερειακών/τοπικών αρχών με ρυθμιστικές αρμοδιότητες), στην έλλειψη ενημέρωσης ή στον υψηλότερο/χαμηλότερο βαθμό ρυθμιστικής δραστηριότητας, αυτή η μεγάλη απόκλιση εγείρει αμφιβολίες ως προς την πλήρη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις κοινοποίησης από ορισμένα κράτη μέλη. Αυτή η διαφορά μπορεί να αποδοθεί επίσης στο γεγονός ότι ορισμένες εθνικές ρυθμιστικές αρχές δεν λαμβάνουν υπόψη τους τη διαδικασία κοινοποίησης που προβλέπεται στην οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, και ιδίως την απαιτούμενη περίοδο status quo τριών μηνών, κατά τον σχεδιασμό της διαδικασίας λήψης ρυθμιστικών αποφάσεων.
Μπορεί να παρατηρηθεί συσχέτιση μεταξύ του μεγέθους των κρατών μελών και του αριθμού των κοινοποιήσεων, καθώς τα μεγαλύτερα κράτη μέλη πραγματοποιούν, εν γένει, περισσότερες κοινοποιήσεις σε σύγκριση με τα κράτη μέλη μεσαίου και μικρού μεγέθους. Η διαφορά αυτή μπορεί να οφείλεται εν μέρει στον υψηλότερο αριθμό περιφερειακών και τοπικών αρχών που έχουν υποχρέωση να κοινοποιούν τα σχέδια τεχνικών κανονισμών που καταρτίζουν. Πλην όμως, αυτό δεν ισχύει πάντοτε·για παράδειγμα, σε ορισμένες περιπτώσεις κράτη μέλη μεσαίου μεγέθους πραγματοποίησαν περισσότερες κοινοποιήσεις απ’ ό,τι ορισμένα μεγαλύτερα κράτη μέλη.
Όπως και κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς, ο κατασκευαστικός τομέας εμφάνισε τον υψηλότερο αριθμό κοινοποιήσεων κατά την παρούσα περίοδο αναφοράς. Πολλά μέτρα αφορούσαν την ενεργειακή επάρκεια των κτιρίων και τις κατασκευές από σκυρόδεμα, τα πεζοδρόμια και τα συστατικά υλικά, καθώς και την πυρασφάλεια των κτιρίων.
Όπως και στην προηγούμενη περίοδο αναφοράς, στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο τομέας των γεωργικών προϊόντων, των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, και άλλων τροφίμων. Στον συγκεκριμένο τομέα, πολλά μέτρα αφορούσαν την υγιεινή των τροφίμων, τη σύνθεση και την επισήμανση των τροφίμων και των ποτών, τις συσκευασίες τροφίμων, την ελάχιστη τιμή για τα οινοπνευματώδη ποτά, τη σύνθεση και την εμπορία αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, καθώς και τις επισημάνσεις ποιότητας και προσέλευσης.
Πολλές κοινοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών [τον ραδιοεξοπλισμό και τον τηλεπικοινωνιακό τερματικό εξοπλισμό, τις ραδιοδιεπαφές, το υλικό και το λογισμικό για τη συλλογή, διαχείριση και χρήση των δεδομένων που συλλέγονται από ηλεκτρονικούς μηχανισμούς που τοποθετούνται επί των οχημάτων (μαύρο κουτί)].
Ορισμένες κοινοποιήσεις αφορούσαν προϊόντα και υπηρεσίες τυχερών παιχνιδιών.
Τέλος, ορισμένες κοινοποιήσεις αφορούσαν τον τομέα του περιβάλλοντος (κυρίως συσκευασία και απορρίμματα συσκευασίας, ανακυκλώσιμα προϊόντα, επεξεργασία των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων) (βλ. παράρτημα 2.3).
► Ζητήματα που εξέτασε η Επιτροπή στις αντιδράσεις της
Στους μη εναρμονισμένους τομείς που, ελλείψει παράγωγης νομοθεσίας, υπόκεινται στην τήρηση των άρθρων 34 έως 36 (ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων) και 49 και 56 (δικαίωμα εγκατάστασης και ελευθερία παροχής υπηρεσιών) της ΣΛΕΕ, σκοπός των αντιδράσεων της Επιτροπής ήταν να στρέψουν την προσοχή των κρατών μελών σε ενδεχόμενους φραγμούς στο εμπόριο ύστερα από αξιολόγηση της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας του μέτρου, σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με τον τρόπο αυτό, η Επιτροπή στόχευε να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με τις εν λόγω αρχές και, επιπλέον, εξακολούθησε να καλεί τα κράτη μέλη να εισάγουν ρήτρες αμοιβαίας αναγνώρισης σε κάθε σχέδιο τεχνικού κανόνα που δεν εμπίπτει στους εναρμονισμένους τομείς.
Σε περίπτωση που τα εθνικά μέτρα εμπίπτουν εν μέρει σε εναρμονισμένους τομείς, σκοπός των αντιδράσεων ήταν να εξασφαλιστεί ότι τα εθνικά μέτρα ήταν συμβατά με την παράγωγη νομοθεσία της ΕΕ.
· Κατά την περίοδο 2014-2015, τα κράτη μέλη κοινοποίησαν 303 σχέδια τεχνικών κανόνων στον κατασκευαστικό τομέα (151 το 2014 και 152 το 2015). Τα σχέδια αυτά αφορούσαν όλους τους τύπους προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών, όπως γέφυρες και έργα οδοποιίας από σκυρόδεμα, επικαλύψεις σαγματοειδών στεγών για κτίρια, εξοπλισμό πυρόσβεσης και διάσωσης, θερμομόνωση, συνθετικά υλικά πλήρωσης, δομές από σκυρόδεμα, ηλεκτρικές εγκαταστάσεις στο εξωτερικό και στο εσωτερικό δομών από σκυρόδεμα, καθώς και μεταλλικά υλικά που έρχονται σε επαφή με πόσιμο νερό.
Ειδικότερα, η Επιτροπή εξέτασε σχέδια τεχνικών κανόνων που προβλέπουν πρόσθετες τεχνικές απαιτήσεις ή δοκιμές για τα προϊόντα του τομέα των δομικών κατασκευών οι οποίες εμποδίζουν την ελεύθερη κυκλοφορία προϊόντων που φέρουν το σήμα «CE». Τα κοινοποιημένα σχέδια εξετάστηκαν κυρίως με βάση τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 305/2011 για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών και για την κατάργηση της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου 20 .
Η Επιτροπή εξέτασε το σχέδιο νομοθεσίας που απαγορεύει την εγκατάσταση καμίνων ορυκτού πετρελαίου και καμίνων φυσικού αερίου στα νέα κτίρια, εκτός αν οι κάμινοι πετρελαίου και φυσικού αερίου χρησιμοποιούν μόνο ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το κοινοποιημένο σχέδιο εξετάστηκε στο πλαίσιο της οδηγίας 2009/142/ΕΚ σχετικά με τις συσκευές αερίου 21 και της οδηγίας 92/42/ΕΟΚ σχετικά με τις απαιτήσεις απόδοσης για τους νέους λέβητες ζεστού νερού που τροφοδοτούνται με υγρά ή αέρια καύσιμα 22 .
Οι τεχνικοί κανόνες σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων αξιολογήθηκαν με βάση την οδηγία 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση 23 , την οδηγία 2010/31/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων 24 και την οδηγία 2009/125/ΕΚ για τη θέσπιση πλαισίου για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού όσον αφορά τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα 25 .
Η Επιτροπή εξέτασε επίσης σχέδιο νομοθεσίας σχετικά με τις απαιτήσεις για τον εξοπλισμό επικοινωνίας αυτοκινητοδρόμων. Το κοινοποιημένο σχέδιο εξετάστηκε στο πλαίσιο της οδηγίας 1999/5/ΕΚ 26 , της οδηγίας 2006/95/ΕΚ 27 και της οδηγίας 2004/108/ΕΚ 28 .
·Στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και των τροφίμων, από το 2014 έως το 2015 τα κράτη μέλη κοινοποίησαν 266 σχέδια τεχνικών κανόνων (133 το 2014 και 133 το 2015). Τα σχέδια αυτά αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, τα ενεργειακά ποτά, τα trans-λιπαρά οξέα στα τρόφιμα, το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, τα σήματα ποιότητας των τροφίμων, την ευζωία των ζώων και την εμπορία των προϊόντων γούνας.
Ορισμένα κράτη μέλη κοινοποίησαν σχέδια κανόνων για την καθιέρωση σημάτων που συνδέουν την ποιότητα ενός προϊόντος με την προέλευσή του. Οι κοινοποιήσεις αυτές εξετάστηκαν υπό το πρίσμα των διατάξεων της Συνθήκης που αφορούν την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και με βάση τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1151/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα συστήματα ποιότητας των γεωργικών προϊόντων και τροφίμων 29 .
Κατά την εν λόγω περίοδο, η Επιτροπή εξέτασε πολλές κοινοποιήσεις σχετικά με την υγιεινή των τροφίμων και εξέδωσε εμπεριστατωμένες γνώμες και παρατηρήσεις σχετικά με τη συμμόρφωσή τους προς τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 852/2004 για την υγιεινή των τροφίμων 30 , τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 853/2004 για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης 31 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 854/2004 για τον καθορισμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επίσημων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο 32 .
Άλλες κοινοποιήσεις αφορούσαν την επισήμανση των τροφίμων και η Επιτροπή εξέτασε τη συμβατότητά τους με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, 33 και ιδίως με τις διατάξεις για τις διατροφικές δηλώσεις, ή άλλες τομεακές διατάξεις σχετικά με την ενημέρωση των καταναλωτών 34 .
· Στον τομέα των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών υπήρξαν 69 κοινοποιήσεις (25 το 2014 και 44 το 2015). Πολλές κοινοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών, ενώ άλλες αφορούσαν, μεταξύ άλλων, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στο ψηφιακό περιβάλλον, τις κατά παραγγελία υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων, το ηλεκτρονικό εμπόριο, τις ηλεκτρονικές υπογραφές και άλλες υπηρεσίες εμπιστοσύνης.
· Στον τομέα της μετρολογίας υπήρξαν 67 κοινοποιήσεις (37 το 2014 και 30 το 2015). Τα σχέδια αυτά αφορούσαν διάφορους τύπους συσκευών μέτρησης —όπως μετρητές αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμότητας, ταξίμετρα ή πρισματικά διαθλασίμετρα— και προέβλεπαν ειδικές απαιτήσεις τις οποίες έπρεπε να πληρούν οι εν λόγω συσκευές. Οι κοινοποιήσεις για τους μετρητές αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος και θερμότητας και τα ταξίμετρα αναλύονταν κυρίως με βάση την οδηγία 2004/22/ΕΚ για τα όργανα μετρήσεων 35 . Καινοτομία αποτελούσαν τα έργα νέων έξυπνων συστημάτων μέτρησης. Αυτά επίσης εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2004/22/ΕΚ και είναι ιδιαίτερα περίπλοκα, επειδή πρέπει να συνδυαστεί η μηχανοτεχνία με την τεχνολογία της πληροφορίας και της επικοινωνίας, την προστασία των δεδομένων και την ασφάλεια.
· Στον τομέα των χημικών προϊόντων, η Επιτροπή έλαβε 69 κοινοποιήσεις (33 το 2014 και 36 το 2015). Οι περισσότερες κοινοποιήσεις αφορούσαν τα βιοκτόνα, τα λιπάσματα, τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και τα προϊόντα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού REACH και εξετάστηκαν κυρίως με βάση τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων («REACH») 36 , τον κανονισμό σχετικά με τα βιοκτόνα 37 και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά 38 .
· Στον τομέα του περιβάλλοντος, η Επιτροπή εξέτασε 86 σχέδια κανόνων (42 το 2014 και 44 το 2015). Ορισμένα από τα κοινοποιημένα σχέδια αφορούσαν τα απορρίμματα συσκευασίας και ήγειραν προβλήματα συμβατότητας τόσο με την εναρμονισμένη ενωσιακή νομοθεσία, ιδίως την οδηγία 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας 39 (για παράδειγμα όσον αφορά τις απαιτήσεις για την απαγόρευση των λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς), όσο και με τα άρθρα 34-36 της ΣΛΕΕ, για τα μη εναρμονισμένα θέματα (για παράδειγμα, όσον αφορά τη ρήτρα αμοιβαίας αναγνώρισης ή τη χρήση εθνικών προτύπων για τις πλαστικές σακούλες μίας χρήσης ή τα πλαστικά ποτήρια και πιάτα μίας χρήσης).
Η διαδικασία κοινοποίησης έδωσε επίσης τη δυνατότητα στην Επιτροπή να παρέμβει σε τομείς όπου σχεδιαζόταν ή δρομολογούνταν εναρμόνιση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και, με τον τρόπο αυτό, δεν επέτρεψε στα κράτη μέλη να λάβουν αποκλίνοντα εθνικά μέτρα. Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφοι 3 και 4 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, η Επιτροπή ζήτησε από τα κοινοποιούντα κράτη μέλη να αναβάλουν την έκδοση κοινοποιημένων σχεδίων νομοθεσίας για δώδεκα μήνες από την ημερομηνία κοινοποίησης στους ακόλουθους τομείς: ηλεκτρονικές υπογραφές, ηλεκτρονική αρχειοθέτηση, ηλεκτρονική απόδειξη παραλαβής, ηλεκτρονική χρονοσφραγίδα και υπηρεσίες πιστοποίησης (κοινοποιήσεις 2013/584/B και 2013/585/B) και απαιτήσεις για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα παγωτά και τα βρώσιμα λίπη και έλαια (κοινοποίηση 2015/169/CZ).
Ως εκ τούτου, η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά συμβάλλει στην αποφυγή του κατακερματισμού της ενιαίας αγοράς σε τομείς όπου σχεδιάζεται ή δρομολογείται εναρμόνιση και αποσκοπεί να ενισχύσει την ασφάλεια και τη σταθερότητα στο νομικό πλαίσιο για τους οικονομικούς φορείς.
► Θετικά παραδείγματα, τα οποία αναδεικνύουν τον αντίκτυπο της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά
·Το 2014 η Επιτροπή εξέδωσε εμπεριστατωμένη γνώμη σχετικά με κοινοποίηση της Ιταλίας όσον αφορά λογότυπο μιας περιφέρειας το οποίο συνέδεε την προέλευση ενός ευρέος φάσματος προϊόντων με την ποιότητά τους. Η Επιτροπή υποστήριξε ότι το μέτρο αυτό θα ήταν αντίθετο προς το άρθρο 34 της ΣΛΕΕ, δεδομένου ότι θα ενθάρρυνε ενδεχομένως τους καταναλωτές να αγοράζουν εγχώρια προϊόντα εις βάρος των εισαγομένων. Κατόπιν διαλόγου, οι ιταλικές αρχές ήραν το εμπόδιο, καταργώντας την αναφορά στην προέλευση των προϊόντων που κάλυπτε το κοινοποιηθέν σχέδιο.
·Το 2014 η Ουγγαρία κοινοποίησε σχέδιο μέτρου για την καθιέρωση επιθεωρήσεων ώστε να διασφαλίζεται ότι οι επιχειρήσεις καταβάλλουν τον ΦΠΑ για τα αμπελοοινικά προϊόντα χωρίς γεωγραφική ένδειξη που κυκλοφορούν στο εμπόριο στην Ουγγαρία. Οι επιθεωρήσεις αυτές υπόκειντο στην καταβολή τέλους. Η Επιτροπή εξέδωσε εμπεριστατωμένη γνώμη υποστηρίζοντας ότι η καταβολή τέλους για τη διενέργεια επιθεώρησης σε σχέση με τον ΦΠΑ ήταν αντίθετη προς τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων 40 . Μετά την έγκριση του μέτρου από τις ουγγρικές αρχές, η Επιτροπή κίνησε έρευνα, η οποία τελικά περατώθηκε λόγω του γεγονότος ότι το προσβαλλόμενο μέτρο έπαυσε να ισχύει από την 31η Ιουλίου 2017 (διότι δεν παρατάθηκε από τις ουγγρικές αρχές). Ως εκ τούτου, η διαδικασία κοινοποίησης αποδείχθηκε χρήσιμη ώστε να εντοπιστεί ο εν λόγω φραγμός στο εμπόριο, ο οποίος τελικά άρθηκε μέσω της διενέργειας έρευνας.
·Το 2015 οι γαλλικές αρχές κοινοποίησαν στην Επιτροπή σχέδιο μέτρου με το οποίο καθοριζόταν λογότυπο προς χρήση για βιομηχανικά και βιοτεχνικά προϊόντα που προστατεύονται από γεωγραφικές ενδείξεις. Η Επιτροπή εξέδωσε εμπεριστατωμένη γνώμη με την αιτιολογία ότι η καθιέρωση του λογοτύπου, το οποίο αποτελούνταν από ένα μπλε και ένα κόκκινο περίγραμμα γύρω από το ακρωνύμιο «IG» [indication gιοgraphique – γεωγραφική ένδειξη], μαζί με τη λέξη «ΓΑΛΛΙΑ», θα μπορούσε να συνιστά μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος κατά την έννοια του άρθρου 34 της ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, η Επιτροπή έκρινε ότι το εν λόγω λογότυπο, το οποίο υπογράμμιζε τη γαλλική προέλευση των σχετικών προϊόντων, δεν θα επικύρωνε απλώς τη συγκεκριμένη τοπική ή περιφερειακή καταγωγή ενός προϊόντος, αλλά επιπλέον θα ενθάρρυνε ενδεχομένως τους καταναλωτές να αγοράζουν τα προϊόντα που φέρουν το λογότυπο, με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό των προϊόντων που προέρχονται από άλλα κράτη μέλη. Οι γαλλικές αρχές έλαβαν υπόψη τις εν λόγω αντιρρήσεις και τροποποίησαν το προσχέδιο του λογοτύπου ούτως ώστε αυτό να κριθεί αποδεκτό από την Επιτροπή.
·Το 2015 η Γαλλία κοινοποίησε στην Επιτροπή σχέδιο τεχνικού κανόνα για τον καθορισμό της αναμενόμενης επίδοσης των μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) που χρησιμοποιούνται για την προστασία χειριστών και εργαζομένων από συνθετικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα και πρότεινε κατάλληλες δοκιμές. Η Επιτροπή εξέδωσε εμπεριστατωμένη γνώμη, στην οποία εξέφρασε τις ανησυχίες της σχετικά με τη ρήτρα αμοιβαίας αναγνώρισης που περιεχόταν στο κοινοποιηθέν σχέδιο. Σύμφωνα με το κοινοποιημένο σχέδιο, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί οποιοδήποτε άλλο μέσο για την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης των σωστικών ενδυμασιών με τις βασικές απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας της οδηγίας 89/686/ΕΟΚ του Συμβουλίου για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τα μέσα ατομικής προστασίας 41 (οδηγία για τα ΜΑΠ), υπό την προϋπόθεση ότι τα μέσα αυτά εξασφαλίζουν το ίδιο επίπεδο προστασίας για τους χειριστές και τους εργαζομένους μ’ αυτό που εξασφαλίζουν οι συνθήκες δοκιμής και οι απαιτήσεις ως προς τις πληροφορίες που περιγράφονται στο σχέδιο της Γαλλίας. Η Επιτροπή έκρινε ότι η διάταξη αυτή καθιστά στην πράξη υποχρεωτικές τις συνθήκες δοκιμής και τις απαιτήσεις ως προς τις πληροφορίες που περιέχονται στο κοινοποιηθέν κείμενο, κατά παράβαση του άρθρου 4 παράγραφος 1 της οδηγίας ΜΑΠ: «Τα κράτη μέλη δεν μπορούν να απαγορεύουν, να περιορίζουν ή να εμποδίζουν τη διάθεση στην αγορά των ΜΑΠ ή των συστατικών μερών τους που είναι σύμφωνα προς τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας και φέρουν σήμανση "CE " που υποδηλώνει την πιστότητά τους προς το σύνολο των διατάξεων της παρούσας οδηγίας, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών πιστοποίησης που προβλέπονται στο κεφάλαιο ΙΙ.» Οι γαλλικές αρχές τροποποίησαν το κείμενο αναλόγως, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα που έθεσε η Επιτροπή.
·Το 2014 το Ηνωμένο Βασίλειο κοινοποίησε σχέδιο το οποίο προέβλεπε ότι ο εξοπλισμός επικοινωνίας αυτοκινητοδρόμων θα πρέπει να συμμορφώνεται με την οδηγία για τη χαμηλή τάση (LVD) 42 , την οδηγία για τον ραδιοεξοπλισμό και τον τηλεπικοινωνιακό τερματικό εξοπλισμό (R&TTE) 43 και την οδηγία για την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα (ΗΜΣ) 44 , και, επιπλέον, με μια σειρά από εναρμονισμένα πρότυπα προαιρετικής εφαρμογής. Η Επιτροπή εξέδωσε εμπεριστατωμένη γνώμη, με την οποία υπενθύμισε ότι, αν τα προϊόντα εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ειδικής εναρμονισμένης ενωσιακής νομοθεσίας η οποία προβλέπει τη σήμανση CE (όπως οι προαναφερθείσες οδηγίες), τότε θα πρέπει να συμμορφώνονται με τη σχετική νομοθεσία και δεν μπορούν να υπόκεινται στις σχετικές διατάξεις του κοινοποιηθέντος σχεδίου που ρυθμίζουν τους ίδιους κινδύνους. Το Ηνωμένο Βασίλειο, με βάση τις οδηγίες για τη σήμανση CE, τροποποίησε το σχέδιο αφαιρώντας από το σύνολο του κειμένου κάθε απαίτηση συμμόρφωσης με εναρμονισμένα πρότυπα προαιρετικής εφαρμογής.
► Οι φραγμοί που αντιμετωπίστηκαν με τη μεγαλύτερη συχνότητα
Ένας από τους σκοπούς της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά είναι να καθοριστούν οι τομείς όπου παρουσιάζονται επανειλημμένα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων και στην ελεύθερη παροχή των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών, καθώς και να εντοπιστούν οι ανάγκες για εναρμόνιση με στόχο την εξασφάλιση της ομαλότερης λειτουργίας της ενιαίας αγοράς 45 .
Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή εντόπισε κατά την υπό εξέταση περίοδο αρκετούς επαναλαμβανόμενους φραγμούς στα κοινοποιηθέντα σχέδια νομοθεσίας, εκ των οποίων οι σημαντικότεροι παρατίθενται παρακάτω.
Ρήτρες αμοιβαίας αναγνώρισης
Η Επιτροπή αντέδρασε συχνά σε κοινοποιήσεις σχεδίων τεχνικών κανόνων στα οποία η ρήτρα αμοιβαίας αναγνώρισης είχε παραληφθεί ή δεν είχε συνταχθεί σύμφωνα με το πρότυπο που ορίζεται στην «Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη διευκόλυνση της πρόσβασης προϊόντων στην αγορά άλλου κράτους μέλους: η πρακτική εφαρμογή της αμοιβαίας αναγνώρισης» (2003/C 265/02). Ορισμένα κράτη μέλη αιτιολόγησαν την απουσία της ρήτρας αμοιβαίας αναγνώρισης από τα σχέδιά τους με βάση την περίληψη γενικής ρήτρας αμοιβαίας αναγνώρισης στη βασική νομοθεσία. Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή συνέστησε, εντούτοις, στα κοινοποιούντα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στα κοινοποιηθέντα σχέδια ρητή αναφορά στη ρήτρα αμοιβαίας αναγνώρισης που περιλαμβάνεται στη βασική νομοθεσία, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται η αναγκαία ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις.
Ακατάλληλη τεχνική σύνταξης νομικών εγγράφων- Επανάληψη των διατάξεων των κανονισμών της ΕΕ
Ένα από τα πιο συχνά ζητήματα που εξέτασε η Επιτροπή στις εμπεριστατωμένες γνώμες που εξέδωσε βάσει των κανονισμών της ΕΕ που ισχύουν στον τομέα της υγιεινής των τροφίμων ήταν η πρακτική να επαναλαμβάνονται στο σχέδιο του τεχνικού κανόνα, συχνά με μερικό και ελλιπή τρόπο, οι διατάξεις που καθορίζονται στους ισχύοντες κανονισμούς της ΕΕ. Σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κανονισμός έχει γενική ισχύ, είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος (άρθρο 288 της ΣΛΕΕ). Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να θεσπίζουν κανόνες σε τομέα που διέπεται από άμεσα ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ, ακόμη κι αν αυτοί είναι ταυτόσημοι, διότι θα παρακώλυαν την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ και θα δημιουργούσαν αβεβαιότητα ως προς την πλήρη εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας της ΕΕ.
Εσφαλμένη εφαρμογή των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στους κανονισμούς για την υγιεινή των τροφίμων
Διάφορες ενδεχόμενες παραβιάσεις εντοπίστηκαν επίσης όσον αφορά την εφαρμογή από τα κοινοποιούντα κράτη μέλη των παρεκκλίσεων και των ρητρών ευελιξίας που περιλαμβάνονται στους τρεις κανονισμούς [π.χ. άρθρο 1 παράγραφος 3 και παράγραφος 5 και άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 853/2004 για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης]. Τα κράτη μέλη εφάρμοσαν με λανθασμένο τρόπο ή υπερέβησαν τα επιτρεπόμενα με βάση τις εξαιρέσεις.
Αδικαιολόγητοι φραγμοί σε σχέση με τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών
Στον τομέα των υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών, η Επιτροπή εντόπισε επαναλαμβανόμενα προβλήματα σε κοινοποιηθέντα σχέδια σχετικά με τα τυχερά παιχνίδια. Τα εν λόγω σχέδια οδήγησαν στην έκδοση 14 εμπεριστατωμένων γνωμών (6 το 2014 και 8 το 2015) και οι βασικοί λόγοι αφορούσαν αδικαιολόγητους ή δυσανάλογους περιορισμούς στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών και την ελευθερία εγκατάστασης κατά την έννοια των άρθρων 49 και 56 της ΣΛΕΕ. Για παράδειγμα, η Επιτροπή διατύπωσε παρατηρήσεις σχετικά με τις προϋποθέσεις χορήγησης μονοπωλίου και αδειών στους φορείς εκμετάλλευσης τυχερών παιχνιδιών, τις απαιτήσεις σχετικά με την εγκατάσταση του παρόχου υπηρεσιών ή της υποδομής των ΤΠΕ σε συγκεκριμένο κράτος μέλος, ή τη φραγή ιστοτόπων.
Άλλα ζητήματα που εξετάστηκαν κατ’ επανάληψη στις εμπεριστατωμένες γνώμες σχετικά με τα τυχερά παιχνίδια αφορούσαν τη συμμόρφωση με την οδηγία 95/46/ΕΚ για την προστασία των δεδομένων, τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων (άρθρα 34-36 της ΣΛΕΕ) και την παραβίαση της παράγωγης νομοθεσίας σε σχέση με τα προϊόντα π.χ. του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008 για την εμπορία των προϊόντων, τη διαπίστευση και την εποπτεία της αγοράς, της οδηγίας 2006/42/ΕΚ για τα μηχανήματα, της οδηγίας 1999/5/ΕΚ για το ραδιοεξοπλισμό και τον τηλεπικοινωνιακό τερματικό εξοπλισμό, της οδηγίας 2014/30/ΕΕ για την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα και της οδηγίας 2014/35/ΕΕ για τη χαμηλή τάση. Για παράδειγμα, η Επιτροπή εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με την απαίτηση σήμανσης CE, την αξιολόγηση από οργανισμούς αξιολόγησης της συμμόρφωσης ή τη μη αναγνώριση των οργανισμών αξιολόγησης της συμμόρφωσης του εξωτερικού.
Πρότυπα – Θέσπιση του υποχρεωτικού χαρακτήρα τους, απαίτηση για πρόσθετες μεθόδους δοκιμής
Ένα επιπλέον ζήτημα που προέκυψε κατ’ επανάληψη είναι ότι η εθνική νομοθεσία επιχειρούσε να θεσπίσει υποχρεωτικό χαρακτήρα για ευρωπαϊκά εναρμονισμένα πρότυπα προαιρετικής εφαρμογής εισάγοντάς τα στο εθνικό δίκαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, με βάση τις οδηγίες της νέας προσέγγισης, μόνο οι ουσιώδεις απαιτήσεις που περιλαμβάνονται στις οδηγίες εναρμόνισης έχουν υποχρεωτικό χαρακτήρα. Τα εναρμονισμένα ευρωπαϊκά πρότυπα αποτελούν ένα από τα μέσα διασφάλισης του τεκμηρίου συμμόρφωσης με τις υποχρεωτικές ουσιαστικές απαιτήσεις και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να παραμείνουν προαιρετικά.
Η πρακτική αυτή των κρατών μελών θα μπορούσε να δημιουργήσει φραγμούς στο εμπόριο εντός της εσωτερικής αγοράς, δεδομένου ότι τα προϊόντα που συμμορφώνονται προς τις ουσιώδεις απαιτήσεις των οδηγιών της νέας προσέγγισης αλλά όχι προς τα ευρωπαϊκά εναρμονισμένα πρότυπα δεν θα μπορούσαν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο σχετικό μέλος.
Επιπλέον, ορισμένα κράτη μέλη είχαν την πρόθεση να αναπτύξουν και να απαιτήσουν πρόσθετες (μη τυποποιημένες) μεθόδους δοκιμής από εκείνες που προβλέπονται από τα εναρμονισμένα πρότυπα, παρόλο που τα κράτη μέλη, υπό το πρίσμα της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και του πρωτογενούς και του παράγωγου δίκαιου της ΕΕ, δεν μπορούν να επιβάλλουν πρόσθετες εθνικές μεθόδους. Επομένως, δεν επιτρέπονται εθνικές (ακόμη και σε προαιρετική βάση) διαδικασίες που συνδέονται με την επαλήθευση/δοκιμή των χαρακτηριστικών που δεν εναρμονίζονται με εναρμονισμένα πρότυπα.
Οι ανωτέρω επανειλημμένες πρακτικές συζητήθηκαν με τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της μόνιμης επιτροπής τεχνικών κανονισμών, η οποία συνέρχεται δύο φορές ανά έτος. Επιπλέον, οι εν λόγω επανειλημμένες πρακτικές θα συζητηθούν επίσης στο πλαίσιο διμερών συναντήσεων περί συμμόρφωσης με τα κράτη μέλη.
► Αντιδράσεις
Η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά προβλέπει επίσημη και διαρθρωμένη ανταλλαγή πληροφοριών, αφενός, μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής και, αφετέρου, μεταξύ των κρατών μελών η οποία πραγματοποιείται κατά την αξιολόγηση των κοινοποιηθέντων σχεδίων. Ο εντατικός χαρακτήρας της εν λόγω ανταλλαγής πληροφοριών καταδεικνύεται από τον μεγάλο αριθμό των αντιδράσεων που απέστειλαν η Επιτροπή και τα κράτη μέλη για τις κοινοποιήσεις, καθώς και από τις απαντήσεις του κοινοποιούντος κράτους μέλους και την επακόλουθη ανταλλαγή μηνυμάτων. Χάρη σ’ αυτή την ανταλλαγή πληροφοριών, τα κράτη μέλη έχουν επίσης τη δυνατότητα να βεβαιώνουν τον βαθμό συμβατότητας των κοινοποιημένων σχεδίων τους με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν κρίνεται αναγκαίο, οι υπηρεσίες της Επιτροπής συνέρχονται επίσης σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων με εκπροσώπους των κρατών μελών για να αποσαφηνίσουν τα εκκρεμούντα θέματα. Η Επιτροπή μπορεί επίσης να αποστείλει στα κράτη μέλη αιτήματα για συμπληρωματικές πληροφορίες, ούτως ώστε να αποσαφηνιστεί το πεδίο εφαρμογής των κοινοποιηθέντων τεχνικών κανόνων.
Ο εντατικός χαρακτήρας του διαλόγου αυτού παρουσιάζεται στον κατωτέρω πίνακα που δείχνει τον αριθμό των κοινοποιήσεων ανά κράτος μέλος για κάθε έτος της υπό εξέταση περιόδου, καθώς και τις παρατηρήσεις και τις εμπεριστατωμένες γνώμες που εξέδωσε η Επιτροπή σχετικά μ’ αυτές τις κοινοποιήσεις 46 .
Κατά την περίοδο αναφοράς η Επιτροπή εξέδωσε 141 εμπεριστατωμένες γνώμες (60 για το 2014 και 81 για το 2015), αριθμός που αντιπροσωπεύει ποσοστό 10,2 % επί του συνολικού αριθμού σχεδίων που κοινοποιήθηκαν από τα κράτη μέλη κατά την περίοδο αναφοράς. Το ποσοστό αυτό μαρτυρεί μείωση κατά 10 % των εμπεριστατωμένων γνωμών που εξέδωσε η Επιτροπή σε σύγκριση με την προηγούμενη διετία. Από την πλευρά τους, τα κράτη μέλη εξέδωσαν 131 εμπεριστατωμένες γνώμες (64 για το 2014 και 67 για το 2015), αριθμός που αντιπροσωπεύει μείωση σε σύγκριση με την προηγούμενη διετία (157 εμπεριστατωμένες γνώμες). Από τις 589 παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν κατά την περίοδο αναφοράς (κατά τα προηγούμενα δύο έτη είχαν διατυπωθεί 634 παρατηρήσεις), οι 352 υποβλήθηκαν από την Επιτροπή (161 το 2014 και 191 το 2015) και οι 237 από τα κράτη μέλη (112 το 2014 και 125 σε σχέση με κοινοποιήσεις του 2015) (βλ. παραρτήματα 2.4 και 2.6).
Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται ο αριθμός των αντιδράσεων (παρατηρήσεις και αιτιολογημένες γνώμες) που εξέδωσε κάθε κράτος μέλος κατά την περίοδο αναφοράς. Οι αριθμοί του πίνακα παρέχουν ορισμένες ενδείξεις σχετικά με τη συμμετοχή των κρατών μελών στον διάλογο που κινήθηκε με την κοινοποίηση και σχετικά με τα συγκεκριμένα ζητήματα που ενδιαφέρουν ορισμένα κράτη μέλη των οποίων οι αντιδράσεις επικεντρώνονται περισσότερο σε συγκεκριμένους τομείς. Η Αυστρία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μεταξύ των πιο ενεργών κρατών μελών. Η ανάλυση των αντιδράσεων ανά κράτος μέλος και ανά τομέα δείχνει ότι η Αυστρία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Σλοβακία και η Ισπανία δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους τομείς της γεωργίας, της αλιείας και των τροφίμων· η Γερμανία για τον τομέα των τηλεπικοινωνιών· η Πολωνία για τον τομέα της μηχανικής· και η Μάλτα για τον τομέα του οικιακού εξοπλισμού και του εξοπλισμού αναψυχής (κυρίως σε σχέση με μηχανές τυχερών παιχνιδιών).
Χάρη στην πρόσβαση που παρέχεται στο σύνολο των κοινοποιήσεων και των μηνυμάτων που ανταλλάσσονται στο πλαίσιο του διαλόγου, τα κράτη μέλη μπορούν να αξιοποιούν την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά ως εργαλείο συγκριτικής αξιολόγησης. Δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να επωφελούνται από τις ιδέες των εταίρων τους για την επίλυση κοινών προβλημάτων που αφορούν τεχνικούς κανόνες και να εντοπίζουν περιπτώσεις ενδεχόμενης παραβίασης της ενωσιακής νομοθεσίας από σχέδιο τεχνικού κανόνα.
Σε 3 περιπτώσεις, η Επιτροπή κάλεσε τα οικεία κράτη μέλη να αναβάλουν την έκδοση των κοινοποιημένων κανόνων για ένα έτος από την ημερομηνία παραλαβής τους, ώστε να μη διακυβευθούν οι εργασίες εναρμόνισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βρίσκονταν σε εξέλιξη στον συγκεκριμένο τομέα (βλ. παράρτημα 2.5).
1.6.Χρήση της επείγουσας διαδικασίας
Σε σύνολο 1 382 κοινοποιήσεων, τα κράτη μέλη υπέβαλαν 76 αιτήσεις (40 το 2014 και 36 το 2015) για εφαρμογή της επείγουσας διαδικασίας σε κοινοποιημένα σχέδια. Η Επιτροπή επιβεβαίωσε τις αυστηρές προϋποθέσεις που επιβάλλει η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά ώστε να ισχύσει η επείγουσα διαδικασία, δηλ. να υπάρχουν λόγοι που να σχετίζονται με σοβαρή και απρόβλεπτη κατάσταση που αφορά την προστασία της υγείας και την ασφάλεια. Ως εκ τούτου, η εφαρμογή της επείγουσας διαδικασίας απορρίφθηκε στις περιπτώσεις όπου η αιτιολόγηση δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένη ή βασιζόταν σε αμιγώς οικονομικούς λόγους ή σε εθνική διοικητική καθυστέρηση, καθώς και στις περιπτώσεις όπου δεν αποδεικνυόταν ότι υπάρχουν απρόβλεπτες περιστάσεις. Η επείγουσα διαδικασία κρίθηκε δικαιολογημένη σε 60 περιπτώσεις (29 το 2014 και 31 το 2015), και ιδίως για τις ψυχοτρόπους ουσίες, τον έλεγχο των ναρκωτικών, τα φαρμακευτικά προϊόντα, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τα πυροβόλα όπλα, τα φυτοφάρμακα, τη μόλυνση των μελισσών, την απαγόρευση των προϊόντων που είναι επιβλαβή για την υγεία και τα πυροτεχνήματα (βλ. παράρτημα 2.7).
1.7.Κοινοποίηση «φορολογικών ή οικονομικών μέτρων ενθάρρυνσης»
Σύμφωνα με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, τα κράτη μέλη οφείλουν να κοινοποιούν τα φορολογικά και οικονομικά κίνητρα, δηλ. τους τεχνικούς κανόνες που συνδέονται με φορολογικά ή οικονομικά μέτρα τα οποία επηρεάζουν την κατανάλωση προϊόντων ή υπηρεσιών, ενθαρρύνοντας την τήρηση των εν λόγω τεχνικών κανόνων. Η ιδιαιτερότητα αυτών των τεχνικών κανόνων είναι ότι δεν εφαρμόζεται η περίοδος της ισχύουσας κατάστασης.
Κατά την περίοδο 2014-2015 τα κράτη μέλη κοινοποίησαν 70 σχέδια κανονισμών (35 το 2014 και 35 το 2015) ως «φορολογικά ή οικονομικά μέτρα». Η Επιτροπή παρατηρεί ότι διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας συχνά χαρακτηρίζονται εσφαλμένα ως «φορολογικά ή οικονομικά μέτρα» κατά την έννοια της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, όταν περιλαμβάνουν τυχόν φορολογικά ή οικονομικά μέτρα, αλλά δεν προβλέπουν τα κίνητρα για τη συμμόρφωση προς τους τεχνικούς κανόνες. Για να βοηθηθούν τα κράτη μέλη στον ορθό χαρακτηρισμό των εν λόγω τεχνικών κανόνων, η Επιτροπή γνωστοποίησε στα κράτη μέλη κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον ορισμό και την κοινοποίηση των «φορολογικών ή οικονομικών μέτρων» για τους σκοπούς της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά.
1.8.Συνέχεια που δόθηκε στις αντιδράσεις της Επιτροπής
Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, το οικείο κράτος μέλος αναφέρει στην Επιτροπή τη συνέχεια που προτίθεται να δώσει στις εμπεριστατωμένες γνώμες.
Από το 2014 έως το 2015 η αναλογία του αριθμού των απαντήσεων που έδωσαν τα κράτη μέλη προς τον αριθμό των εμπεριστατωμένων γνωμών που εξέδωσε η Επιτροπή ήταν ικανοποιητική (κατά μέσο όρο 79 % την εν λόγω περίοδο), αλλά μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω. Ο αριθμός των απόλυτα ικανοποιητικών απαντήσεων ήταν στα ίδια επίπεδα με τα προηγούμενα δύο έτη (κατά μέσο όρο 56 % την περίοδο 2014-2015 έναντι 54 % την περίοδο 2012-2013) (βλ. παράρτημα 2.8).
Κατά την υπό εξέταση περίοδο τα κράτη μέλη απέσυραν 43 σχέδια τεχνικών κανόνων. Σε 12 υποθέσεις (7 το 2014 και 5 το 2015) τα σχέδια αποσύρθηκαν ύστερα από αντίδραση της Επιτροπής (υπό τη μορφή εμπεριστατωμένης γνώμης ή παρατηρήσεων). Τα εν λόγω σχέδια αποσύρθηκαν, μεταξύ άλλων, διότι το κοινοποιούν κράτος μέλος πραγματοποίησε ουσιαστικές αλλαγές στο σχέδιο του τεχνικού κανόνα οι οποίες απαιτούν νέα κοινοποίηση (άρθρο 5 παράγραφος 1 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά) ή διότι απλά οι εθνικές αρχές αποφάσισαν να μην προχωρήσουν με την έγκριση του σχεδίου τεχνικού κανόνα.
Ο διάλογος για άλλα κοινοποιημένα σχέδια τεχνικών κανόνων βρίσκεται σε εξέλιξη.
1.9.Συνέχεια που δόθηκε στη διαδικασία κοινοποίησης
Για όλες τις άλλες περιπτώσεις στις οποίες οι πιθανές παραβιάσεις της νομοθεσίας της ΕΕ στον τομέα της εσωτερικής αγοράς δεν έχουν εξαλειφτεί πλήρως στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινοποίησης, η Επιτροπή διεξήγαγε περαιτέρω έρευνες που οδήγησαν τελικά, σε ορισμένες περιπτώσεις, στην έναρξη προκαταρκτικού διαλόγου πριν από την κίνηση διαδικασίας επί παραβάσει με τα κράτη μέλη (η λεγόμενη πρωτοβουλία «EU Pilot»). Σε άλλες περιπτώσεις, οι έρευνες οδήγησαν σε διαδικασίες επί παραβάσει (άρθρο 258 της ΣΛΕΕ) σχετικά με θέματα όπως η περιεκτικότητα σε ζάχαρη της μαρμελάδας και της μαρμελάδας εσπεριδοειδών, η χρήση της αποκλειστικής ονομασίας «μαρμελάδα εσπεριδοειδών», η ποιότητα και η διαφάνεια της αλυσίδας εφοδιασμού για το παρθένο ελαιόλαδο, το κρασί και τα οινοπνευματώδη ποτά, η επισήμανση του βοείου κρέατος στο πλαίσιο ενός περιφερειακού συστήματος ποιότητας, τα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια, η ποιότητα των καυσίμων, οι συσκευές αερίου, η ασφάλεια των κιγκλιδωμάτων οδικού δικτύου και οι συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.
Κατά την υπό εξέταση περίοδο, η Επιτροπή δρομολόγησε επίσης υποθέσεις EU Pilot και κίνησε, κατά περίπτωση, διαδικασίες επί παραβάσει όσον αφορά, μεταξύ άλλων, την παράβαση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά. Για όλες αυτές τις υποθέσεις, η Επιτροπή επέστησε την προσοχή των εθνικών αρχών στην υποχρέωσή τους για κοινοποίηση και τήρηση της περιόδου status quo που προβλέπεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι το ΔΕΕ έκρινε ότι η έκδοση τεχνικού κανόνα κατά παράβαση της υποχρεώσεως κοινοποιήσεως συνιστά ουσιώδη διαδικαστική πλημμέλεια ικανή να συνεπάγεται τη μη δυνατότητα εφαρμογής στους ιδιώτες των επίμαχων τεχνικών κανόνων. Κατά συνέπεια, οι ιδιώτες μπορούν να προσφύγουν ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων τα οποία «οφείλουν να αρνούνται την εφαρμογή εθνικού τεχνικού κανόνα ο οποίος δεν κοινοποιήθηκε σύμφωνα με την οδηγία» (υπόθεση C-194/94 CIA Security International, σκέψεις 44, 48 και 54· Case C-226/97 Lemmens, σκέψη 33· Υπόθεση C-303/04 Lidl Italia, σκέψεις 23 και 24).
1.10.Διαρθρωμένες ανταλλαγές με τα κράτη μέλη
Οι τακτικές συνεδριάσεις της επιτροπής που συστάθηκε δυνάμει της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά έδωσαν τη δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων σχετικά με σημεία γενικού ενδιαφέροντος και ειδικές πτυχές της διαδικασίας κοινοποίησης.
Όσον αφορά τους τεχνικούς κανόνες, οι συζητήσεις αφορούσαν κυρίως την επείγουσα διαδικασία με βάση με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά· την πρόσβαση σε έγγραφα της Επιτροπής βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 σχετικά με την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής 47 και τις κοινοποιήσεις εμπιστευτικού χαρακτήρα· την υποχρέωση των κρατών μελών να κοινοποιούν στην Επιτροπή το οριστικό κείμενο κάθε κοινοποιημένου τεχνικού κανονισμού· εξελίξεις σχετικά με τη νομολογία του ΔΕΕ ως προς την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά.
Με βάση αιτήματα των κρατών μελών για την παροχή διευκρινίσεων σχετικά με ορισμένους επανειλημμένους φραγμούς ή τη νέα νομοθεσία και με σχετική πρωτοβουλία της Επιτροπής, η Επιτροπή πραγματοποίησε παρουσιάσεις σχετικά με τη διαδικασία κοινοποίησης για τις κοινοποιήσεις που προέρχονται από την Ελβετία και τον ΕΟΧ· τους τεχνικούς κανόνες στον τομέα των ψυχοτρόπων ουσιών· την πρόταση κανονισμού σχετικά με την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εμπιστοσύνης για ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά· τη σχέση μεταξύ του κανονισμού REACH και της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά· τα ζητήματα που συνδέονται με την εξαίρεση των υπηρεσιών ραδιοφωνικών μεταδόσεων από την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά· τη ρήτρα αμοιβαίας αναγνώρισης και τα άρθρα 34-36 της ΣΛΕΕ· την οδηγία για την ποιότητα των καυσίμων 48 · τη δέσμη για την υγιεινή των τροφίμων 49 · την οδηγία για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας 50 · τη διαδικασία κοινοποίησης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 51 .
Ορισμένα κράτη μέλη παρουσίασαν τις βέλτιστες πρακτικές που ακολουθούν για τις κοινοποιήσεις στο πλαίσιο της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά.
Επίσης, σε ορισμένα κράτη μέλη διεξήχθησαν σεμινάρια, παρέχοντας έτσι τη δυνατότητα άμεσου διαλόγου μεταξύ της Επιτροπής και των εθνικών αρχών που συμμετείχαν στη διαδικασία κοινοποίησης και συμβάλλοντας στην εξοικείωση των τελευταίων με τις τεχνικές πτυχές της διαδικασίας κοινοποίησης.
Η Επιτροπή περιέλαβε παρουσιάσεις σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά στις ημερήσιες διατάξεις των συναντήσεων για τους διαλόγους περί συμμόρφωσης που διεξάγονται με τα κράτη μέλη ύστερα από σχετική δέσμευση στο πλαίσιο της στρατηγικής για την ενιαία αγορά.
1.11.Αιτήσεις πρόσβασης σε έγγραφα που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με την οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά
Από το 2014 έως το 2015 η Επιτροπή έλαβε 236 αιτήσεις πρόσβασης (98 το 2014 και 138 το 2015) σε έγγραφα που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά. Το μεγαλύτερο μέρος τους αφορούσε εμπεριστατωμένες γνώμες και παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν από την Επιτροπή. Σε 68 περιπτώσεις δόθηκε η πρόσβαση στα ζητηθέντα έγγραφα. Στις άλλες περιπτώσεις απορρίφθηκε, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, η πρόσβαση στα έγγραφα, ενώ συνεχιζόταν ο διάλογος με τα κράτη μέλη με στόχο την άρση των δυνητικών εμποδίων στο εμπόριο.
1.12.Διαφάνεια
Η διαφάνεια αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της διαδικασίας κοινοποίησης. Ο δημόσιος δικτυακός τόπος του συστήματος TRIS είναι το παράθυρο που διασφαλίζει ότι τα ενδιαφερόμενα μέρη ενημερώνονται συνεχώς σχετικά με όλα τα σχέδια τεχνικών κανόνων υπό εκπόνηση από τα κράτη μέλη και ότι πραγματοποιείται ο διάλογος μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών και των υπηρεσιών της Επιτροπής, χάρη στη νέα λειτουργία για την υποβολή παρατηρήσεων που αναφέρεται στην παράγραφο 1.3.
Η επιτυχία του δημόσιου δικτυακού τόπου του συστήματος TRIS επιβεβαιώνεται από τους αριθμούς:
·Στο τέλος του 2015 υπήρχαν 5 196 συνδρομητές στον κατάλογο διευθύνσεων του TRIS, σε σύγκριση με 4 441 το 2013, αριθμός που συνιστά αύξηση της τάξης του 17 % κατά τη διετή περίοδο αναφοράς·
·Κατά την υπό εξέταση περίοδο πραγματοποιήθηκαν 244 736 αναζητήσεις μέσω του δημόσιου δικτυακού τόπου του συστήματος TRIS, σε σύγκριση με 177 147 έρευνες κατά την περίοδο 2012-2013, αριθμός που συνιστά αύξηση της τάξης του 38 %·
·Επίσης, η πρόσβαση των χρηστών στις κοινοποιήσεις αυξήθηκε περνώντας από 869 791 περιπτώσεις το 2013 σε 1 203 299 έως τα τέλη του 2015, αριθμός που συνιστά ειδική αύξηση της τάξης του 38 %.
3.Συμπέρασμα
Κατά την περίοδο 2014-2015 η χρησιμότητα της διαδικασίας επιβεβαιώθηκε εκ νέου όσον αφορά την τη διαφάνεια, τη διοικητική συνεργασία και την αποφυγή της δημιουργίας φραγμών στην εσωτερική αγορά.
Η προσέγγιση με σκοπό την πρόληψη και τη δικτύωση που προτείνεται με τη διαδικασία κοινοποίησης μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο εθνικών ρυθμιστικών δραστηριοτήτων οι οποίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τεχνικά εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην εσωτερική αγορά, η οποία εξελίσσεται ραγδαία, αλλά δεν έχει αναπτύξει ακόμη πλήρως το δυναμικό της.
Υπάρχει ακόμα περιθώριο βελτίωσης ως προς την εφαρμογή της διαδικασίας, ιδίως όσον αφορά τον αριθμό των κοινοποιήσεων από ορισμένα κράτη μέλη, και τη συμμόρφωσή τους με τις υποχρεώσεις κοινοποίησης. Η αύξηση του αριθμού των κοινοποιήσεων και η πιο ενεργός συμμετοχή των κρατών μελών στη διαδικασία θα μπορούσε να ευνοήσει την πρόληψη νέων τεχνικών εμποδίων και τον εντοπισμό των συστημικών προβλημάτων σε κάθε κράτος μέλος και σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό θα βοηθήσει τον διάλογο με την Επιτροπή και θα διευκολύνει μια πιο στοχοθετημένη και αποτελεσματική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των εμποδίων στο ενδοκοινοτικό εμπόριο.
Ο υψηλός αριθμός εμπεριστατωμένων γνωμών και παρατηρήσεων που εκδόθηκαν κατά την περίοδο αναφοράς δείχνει ότι υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος κατακερματισμού της εσωτερικής αγοράς όσον αφορά τα εμπορεύματα. Τα κράτη μέλη απάντησαν, κατά μέσο όρο, στο 79 % των εμπεριστατωμένων γνωμών που εξέδωσε η Επιτροπή. Ακολούθησαν διάλογοι προκειμένου να αρθεί κάθε ασυμβατότητα με το δίκαιο της ΕΕ, ώστε να αποφευχθούν, με τον τρόπο αυτό, οι διαδικασίες επί παραβάσει.
Η σημασία που έχει η οδηγία για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά αποδεικνύεται από το μεγάλο ενδιαφέρον που επέδειξαν τα ενδιαφερόμενα μέρη στο πλαίσιο της διαδικασίας κοινοποίησης, όπως επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, στη γνωμοδότηση της πλατφόρμας REFIT σχετικά με την οδηγία 52 . Αυτό το αυξανόμενο ενδιαφέρον αντανακλά την προσπάθεια βελτίωσης της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του δημόσιου δικτυακού τόπου του συστήματος TRIS.
Η διαδικασία κοινοποίησης επιβεβαίωσε επίσης τη χρησιμότητά της στον βαθμό που καθιστά εφικτό τον εντοπισμό τομέων όπου η εναρμόνιση σε επίπεδο ΕΕ θα μπορούσε να αποτελεί εναλλακτική επιλογή.
Κατά την εφαρμογή της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά, η Επιτροπή παραμένει σε εγρήγορση όσον αφορά την αρχή της βελτίωσης της νομοθεσίας και την ανάγκη διατήρησης ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Τα κοινοποιημένα σχέδια εξακολουθούν να διατίθενται ηλεκτρονικά, δωρεάν και σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους οικονομικούς φορείς και σε άλλους ενδιαφερομένους να υποβάλλουν τις παρατηρήσεις τους.
Οι προσπάθειες θα συνεχιστούν, ώστε να εξασφαλιστεί ένα σαφές νομικό πλαίσιο για τους οικονομικούς φορείς με στόχο την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην ΕΕ και εκτός αυτής, λαμβάνοντας υπόψη τις σχέσεις μεταξύ της διαδικασίας κοινοποίησης και της κίνησης που εγκαθιδρύθηκε με τη Συμφωνία για τα τεχνικά εμπόδια στο εμπόριο (TΕΕ) στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Η περαιτέρω προώθηση της οδηγίας για τη διαφάνεια στην ενιαία αγορά και η ενισχυμένη εφαρμογή της σε συνδυασμό με την καθιέρωση ισχυρότερης σύνδεσης με περαιτέρω δράσεις πολιτικής και νομοθετικές δράσεις είναι ζωτικής σημασίας για την πλήρη επίτευξη των στόχων της.
Βλ. τις «Πολιτικές Κατευθυντήριες Γραμμές του Προέδρου Juncker, Νέο ξεκίνημα για την Ευρώπη: Το πρόγραμμά μου για απασχόληση, ανάπτυξη, δικαιοσύνη και δημοκρατική αλλαγή. Πολιτικές κατευθύνσεις για την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή», https://ec.europa.eu/priorities/internal-market_el.
Οι διάλογοι σχετικά με τη συμμόρφωση αποτελούν διαρθρωμένες/στρατηγικές συναντήσεις με τα κράτη μέλη οι οποίες οργανώνονται σε τακτική βάση με στόχο την αποτίμηση της κατάστασης όσον αφορά την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς στο συγκεκριμένο κράτος μέλος, ιδίως όσον αφορά την πρόοδο ως προς τη μεταφορά και τις εν εξελίξει διαδικασίες επί παραβάσει.
Οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά (ΕΕ L 376 της 27.12.2006, σ. 36-68).
Βλ. «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Ευρωπαϊκή ατζέντα για μια συνεργατική οικονομία», COM(2016) 356 final.
Οδηγία 2006/95/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών των αναφερομένων στο ηλεκτρολογικό υλικό που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί εντός ορισμένων ορίων τάσεως (ΕΕ L 374 της 27.12.2006, σ. 10-19).
Οδηγία 2004/108/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2004, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με την ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα (ΕΕ L 390 της 31.12.2004, σ. 24-37).
Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 852/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για την υγιεινή των τροφίμων (ΕΕ L 139 της 30.4.2004, σ. 1-54)· Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 853/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον καθορισμό ειδικών κανόνων υγιεινής για τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (ΕΕ L 139 της 30.4.2004, σ. 55-205)· Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 854/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, για τον καθορισμό ειδικών διατάξεων για την οργάνωση των επίσημων ελέγχων στα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο (ΕΕ L 139 της 30.4.2004, σ. 206-320).
Οδηγία 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1994, για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας, (ΕΕ L 365 της 31.12.1994, σ. 10-23).
Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές, την τροποποίηση των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 και (ΕΚ) αριθ. 1925/2006 και την κατάργηση της οδηγίας 87/250/ΕΟΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 90/496/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της οδηγίας 1999/10/ΕΚ της Επιτροπής, της οδηγίας 2000/13/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών της Επιτροπής 2002/67/ΕΚ και 2008/5/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 608/2004 της Επιτροπής Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ (ΕΕ L 304 της 22.11.2011, σ. 18-63).
https://ec.europa.eu/info/files/refit-platform-recommendations-internal-market-xii6a-single-market-transparency-directive_en